5 Maart toch voor-besprekingen te Parijs
weerbericht
Reserves reeds geuit inzake siagemkans
Hoge Raad verwerpt
cassatie van de Staat
Prof. Romme voert besprekingen
met fractieleiders
Aanpassing aan snel tempo van informateur
Duitsland zal
voor-oorlogse schulden erkennen
Belgische Kamer zet
defensie-debat voort
jjite Jaargang VRIJDAG 2 MAART 1951 00 No. 27242
LEIDSCH DAGBLAD
Plrecteur: J. W. Henny DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Witte Singel 1. Leiden - Giro no. 57055
irr.TfdredaetleB. W. Menkhorst en J. Brouwer f5,15 per kwartaal, f0.40 per week Telefoon Dir en Adm.: 25041; Red 21507
Te elfder ore hebben de Sovjets gis termiddag haar antwoord op de laat
ste Westelijke nota's, waarin Moskon werd uitgenodigd voor een voorbespre
king door de plaatsvervangende ministers van Buitenl. Zaken op 5 Maart te
Pirrjs. overhandigd en de uitnodiging aanvaard, zodat deze voorconferentie
Maandag: zal aanvangen.
Vaar verluidt, handhaaft de Sovjet-
r--e in deze nota haar verklaring, die
"de nota van 5 Februari vervat was,
.it,je Westelijke mogendheden de over
komst van Potsdam hebben geschon-
j>2 door West-Duiteland te willen her
openen.
De Amerikaan McDermott deelde op
e?n haastig bijeengeroepen persconfe
rentie mee. dat de Sovjet-nota niet op
een merkelijke wijziging in de houding
ran Moskou duidt, die de hoop zou
kunnen aanwakkeren op een gunstig
resultaat van een bijeenkomst der vier
ministers.
Volgens McDermott is de tweede pa-
-jjjaf van het Sovjet-antwoord op het
gezicht een aanvaarding van het
Italiaans kabinet
De Gasperi bedreigd
besloten tot een krachtproef
Italiaanse kabinet is gisteren met
d ensis bedreigd.
Sn de stemming over een wet ter
acting van de regeringsbevoegdheid
'economisch gebied heeft n.l. een
d»; deel der 305 christelijkdemocrati-
-e afgevaardigden in de Kamer, die
'leden telt, met de communisten en
gierst linkse socialisten tegen de rege-
w gestemd; de regering behaalde
s&hts een meerderheid /an zestien
«amen.
Woensdagavond had de regering zelis
een procedurestemmmg onverwacht
nederlaag geleden.
Onmiddellijk na de stemming nep de
Gasperi een kabinetsvergadering byeen.
De Gasperi vormde in Januari 1950
regering, welke voornamelijk uit
.iten-democraten bestaat. Zij telt
enige republikeinen en socialisten.
Het kabinet besloot In functie te
Ëjren, doch het parlement een zeer
(streden wetsontwerp aan te bieden.
beoogt de regering uitgebreide eco-
.-■nische noodbevoegdheden te geven.
Hoewel de regering "haar lot niet zal
ten afhangen van dit wetsontwerp in
gewijzigde vorm. wordt verwacht, dat
deze kwestie als een belangrijke
dichtproef zal opvatten.
De Gasperi neeft verklaard, dat het
bblnet vastbesloten is zijn verplichtin-
tegenover de bondgenoten van het
üantisch pact na te komen en de
tomen- èn buitenlandse defensie te
terken.
Hij gaf te kennen, dat de regering zal
bedringen op aanvaarding van haar
herbewapeningsprogram ten bedrage
250 milliard lire. Hierover zal de
?ende week door het parlement wor-
gestemcL
Australie's premier ziet
gevaar
australië moet paraat zijn.
Bij de opening van een conferentie
ran Australische premiers heeft de
federale premier, Menzies, verklaard,
dit de mogelijkheden van het uitbre
ken van een oorlog „zo werkelijk en
ernstig'' zijn, dat Australië niet ge
rechtigd is zich zelf „een dag meer
dan drie jaar" te gunnen om een
slaat van paraatheid te bereiken.
Genoemde conferentie heeft ten doel
tralie ln een „semi-staat-van oor-
k? te brengen.
Menzies zeide, dat de enige onenlg-
«td, die hij met „sommige belangrijke
ponen in de wereld" had de kwestie
«trof, dat zij genoemde termijn te kort
'ten Zowel de .negatieve als de po-
B'JS7e communistische wereldstrategie"
thans aan het daglicht getreden.
,Europa was ln feite veroverd door
A^rakteristieke communistische midae-
Het veroverde gebied kon gebruikt
Torden a!s een aanvalsbasis tegen West
popa, welks defensieve toestand „be-
ontoereikend" was.
De huidige sterkte van 65 000 man bij
lucht- en zeemacht zou voor het
van 1953 op 183.000 man worden
leoracht.
rftcp,s0fessoren piccard en
c0s1ns weer naar bodem der
zee?
J^öf' Piccard, bekend door zijn stra-
jweertochten en diepzes-onderzoekin-
E Y .naar Toulon vertrokken, waar
de marinewerkplaats met inge-
eursi van de Franse vloot zal werken
-n de re-constructie van .de drijver
n*. t,alen kogel, waarmede hij twee
7! geleden ln de nabijheid van Dakar
«men met professor Cosyns proeven
lanp» enomen- Zoals men zich zal her-
«en, moesten de afdalingen onder
-:^.€esPle°e^ toen echter worden stop-
omdat de drijver, die de stalen
t k eer naar de zee-oppervlakte
'V ?;en?en niet aan de verwachtln-
Y'deeci.
e^C^t wor^t, dat beide professo-
e&nflfiffl voor einde van dit jaar
met de stalen kogel naar de
- m van de zee zullen afdalen
Westelijke voorstel tot de Parijse con
ferentie. „Dit voorstel houdt in het bij
zonder een uitbreiding van de agenda
in: naast hetgeen de Sovjet-Unie de
demilitarisering van Duitsland noemt,
zouden de ware oorzaken van de span
ning in Europa moeten besproken wor
den", aldus McDermott.
Over het Verre Oosten zou in de nota
echter niet worden gesproken!
DE pELEGATIES.
De Sovjet-Unie heeft een delegatie
van 17 man benoemd voor de voorberei
dende viermogendheden-besprekingen.
Voor hen zijn visa aangevraagd bij de
Franse ambassade.
Tot hen behoren Andrei Gromyko en
twee andere Sovjetrussische plaatsvér-
vangende ministers van Buitenlandse
Zaken (o.w. Lavrentief) alsmede de po
litieke adviseur van de Russische bevel
hebber in Duitsland. Vladimir Semo-
nof. De laatste is ook buitengewoon am
bassadeur en gevolmachtigd minister in
Oost-Duitsland
De Amerikaanse delegatie onder lei
ding van de reizende ambassadeur Philip
Jessup, vertrekt vandaag te midder
nacht per vliegtuig uit New York naar
Parijs.
Ei-nest Davles, leider van de Engelse
delegatie, zal o.a. worden vergezeld door
Ivo Mallet, vertegenwoordiger van En
geland op de conferentie der plaatsver
vangers over Oostenrijk, en Jeffry Har
rison, deskundige in Sovjetrussische
aangelegenheden aan het ministerie
van Buitenlandse Zaken.
India verwerpt voorstel
inzake Kasjmir
De Indiase gedelegeerde, siT Benegal
Rau, hoeft in de Veiligheidsraad de En
gels—Amerikaanse voorstellen voor een
oplossing van het geschil tussen India
en Pakistan over de toekomst van de
sta/at Kasjmir verworpen.
Sir Benegal Rau is d?ze maand voor
zitter van de Veiligheidsraad, maar
daar India bij het geschil-Kasjmlr is
betTokken, nam de Nederlandse afge
vaardigde von B all usee k in overeen
stemming met het reglement zijn func
tie over. Het debat is tot 6 dezer ver
daagd.
Overste Den Ouden
posthume geëerd
AMERIKAANSE ZILVEREN STER
WEGENS MOEDIG GEDRAG.
Aan Overste Den Ouden, de gesneu
velde commandant van het Neder
landse Detachement in Korea, is post-
huum wegens moedig gedrag de Ame
rikaanse zilveren ster verleend.
De onderscheiding werd verleend
voor „Moed en Leiderschap", aan de
dag gelegd tijdens een Chinese aanval
op de Nederlandse commandopost bij
Hoengsong aan het centrale front op
12 Februari, waarbij hij dodelijk werd
gewond.
NAAR VERKIEZINGEN IN ISRAËL?
De demissionnaire premier van Israël
heeft geweigerd een nieuwe regering te
vormen. Hij verklaart, dat algemene
verkiezingen de enige oplossing van
Israels regeringscrisis bieden.
In een brief aan president Weizman
zegt hij, dat, als de partijen, die de re
gering ten val hebben gebracht, niet in
staat zijn een nieuwe regering te vor
men. zijn demissionnaire. uit voer par
tijen oestaande kabinet in functie zal
blijven, totdat er nieuwe verkiezingen
zijn gehouden
Hij beschuldigde de partijen van het
religieuze front, dit de regering ten val
hebben gebracht, door haar politiek
inzake het godsdienstonderwijs te ver
werper, er van, dat zij „wereldlijke
eisen" onder een godsdienstig mom ver
bergen.
Presiaent Weizman had de premier
gewaarschuwd, dat een verkiezing ern
stige s.-hade zou kunnen toebrengen
aan de stabiliteit van de staat".
Inzake kort geding
Ambonnese militairen
De Hoge Raad heeft vanmorgen ln
zijn uitspraak inzake het kort geding
van de Ambonnese ex-K.N.I.L.-mllltal-
ren tegen dc Staat de cassatiemiddelen
van de Staat verworpen.
In zijn overwegingen zegt de Raad,
dat de militairen inderdaad een rede
lijke keuze moet worden gelaten in de
plaats van afvloeiing. Deze keuze is niet
absoluut, maar aan de regering Is de
Geheel nieuwe ontwikkeling
(Van onze parlementaire redacteur).
De samenspreking van informateur
Romme met de gezamenlijke fractie
voorzitters der vijf grote partijen
Bij de eerste werkwijze rijst licht de
verdenking, dat A.R., C.H. en V.V.D.
slechts als versiering en franje zouden
werden gebruikt.
Bij de tweede werkwijze is duidelijk,
dat het essentiële schuilt in de combi
natie, waartoe de bereidheid van elk
heeft in politieke kringen zeer de aan- i der partijen van even groot belang is.
KOUD WEER.
e Bilt verwacht tot morgenavond:
Sifrrmw61^6 bewolking met nu en
et, en hier en daar enkele
'ie u.in5e,iw^u^en Meest matige Ooste-
ifQ "annacht op de meeste plaat
uur ViYst' mor?en overdag tempe-
enkele graden boven het
p (Op?emaakt te 10 uur).
3 MAART
MianCj'?4 uur- onder: 18.22 uur.
E'xpY?" 543 uur; onder: 12.22 uur.
0 a-er te Katwijk te 11.05 uur.
'l nummer bestaat uit 12 pagina's
dacht getrokken. En ze is met in
stemming begroet; men spreekt van
een geheel nieuwe ontwikkeling in
deze kabinetscrisis en van een bijzon
dere procedure, die er meer dan eni
ge andere toe kan bijdragen, de be
oogde samenwerking tot stand te
brengen.
Door deze bijeenkomst te beleggen i
beleed de heer Romme metterdaad zijn
geloof m de brede basis, en liet geen
twijfel bestaan over de richting, waar-
in hij allereerst naar een oplossing j
zocht Zou die falen, dan komen an- i
dere mogelijkheden aan de beurt.
Want zijn opdracht luidt, ze alle te 1
onderzoeken.
Het maakt een groot verschil of men j
tot een brede basis tracht te komen, i
uitgaande van de RoomsRode samen-
werking, of dat men de breedste basis 1
vooropstelt.
Alleen
mee.
wie zichzelf uitsluit, doet niet
beoordeling of tegen deze keuze in be
paalde omstandigheden overwegende
bezwaren bestaan. Het is eohter niet be
wezen. aldus de Raad. dat in het on
derhavige geval geen overwegende be
zwaren bestaan tegen afvloeiing naar
enig door de R-I. bezet gebied. In dat
geval is dus inbreuk op het burgerlijk
recht van betrokkenen niet geoorloofd.
Dat tegen afvloeiing naar gebieden bul
ten de macht van de R.P. gelegen geen
overwegende bezwaren bestaan, blijkt
reeds uit de maatregelen van de rege
ring om de Amboruiezen tijdelijk naar
Nederland af te voeren.
Het Hof stelde, dat afvloeiing naar
enig door de R.I. bezet gebied een be
dreiging van de levens van betrokkenen
betekende Het ligt niet op de weg van
de Hoge Raad de juistheid hiervan te
toetsen. De cassatiemiddélen van de
Staat worden dus hierom verworpen.
TRUMAN VRAAGT 1.454 MILLIOEN
DOLLAR EXTRA.
President Truman heeft het congres
gevraagd om 1.454 millioen dollar extra
voor de productie voor de defensie en
de programma's voor de burgerlijke ver
dediging.
Een milliard dollar hiervan moeten
noodbureaux in staat stellen de pro
ductiecapaciteit der fabrieken en de
bevoorrading op grond van de wet op
de productie voor de defensie te ver
groten. 403 millioen dollar zijn bestemd
voor de burgerlijke verdediging.
LOONSVERHOGING VOOR AMERI
KAANSE SPOORWEGARBEIDERS.
De Amerikaanse spoorwegen hebben
er in toegestemd, een loonsverhoging van
12J,2 cent per uur toe te kennen aan
j ongeveer 1 millioen arbeiders,
chema der zetelverdeling in het te De medewerker van president Truman
vormen kabinet voorgelegd. jq]^ steelman, verklaarde, dat er een
De fracties hebben zich bewust reg€iing was bereikt met 15 vakvereni-
van de grote nadelen ener langsle- gingen
pende crisis aan het snelle tempo onderhandelingen, die tot dit re-
van de informateur aangepast. Gis- suitaat hebben geleid, zijn in October
teravond reeds hadden die van K.V.P..1 van het vorig jaar begonnen.
P.v.tLA. en A.R. vergaderd en hun
voorzitters resp. de heren Stokman,
Burger en Schouten tot nader
overleg naar de informateur afgevaar
digd.
Heden zouden de fracties van C.H. en
V.V.D. bijeenkomen.
Naar werd meegedeeld, heeft de heer
Romme reeds een ontwerp-program
aan de vijf fractieleiders ter bespre
king in hun fracties meegegeven.
Ook, zo werd aangenomen, is een
Dreigende staking in
West-Berlijn
VAN GEMEENTEPERSONEEL.
De 130.000 gemeentewerklieden. en em-
ployé's van West-Bérlijn hebben gedreigd
in staking te gaan, als de senaat hun
looneisen niet zal inwilligen. Him vak
bond heeft een ultimatum gezonden aan
de waarnemende burgemeester. De bond
eist een algemene loonsverhoging van
20 mark per maand voor employé's en
9 pfennig per uur voor gemeentewerk
lieden. Als de senaat hieraan tegen 5
Maart geen gevolg zou geven, zou de
bond zich gerechtigd en verplicht gevoe
len eey staking af te kondigen, aldus het
ultimatum.
Een woordvoerder van de bond ver
klaarde, dat alleen brandweerlieden, po
litieagenten en medisch personeel van
gemeenteziekenhuizen van de staking
uitgezonderd zouden zyn.
Tot bestuit der opleiding van dé
lichting 1949-11 werden op het ter
rein van de legerplaats Oldebroeü
de infanteriebataljons achtereenvol
gens geoefend in de samenwerking
met de artillerie en de luchtstrijd
krachten.
Generaal A. T. C. Opsomer. de
Commandant Strijdkrachten te
Velde, woonde de oefeningen bij.
Een batterij 25-ponders geeft eert
salvo „onderdrukkingsvuur" af.
OPDRACHT AAN MR DEBROT.
De gouverneur der Ned. Antillen heeft
aan mr M. Debrot, de voorzitter van de
dèmissionaire regeringsraad, de vorming
opgedragèn van een regeringsraad, die
het vertrouwen heeft van de Staten. Mr
Debrot heeft de opdracht in beraad ge
houden.
Krijgt ministerie van
Buitenlandse Zaken
Binnenkort zal de Westduitse rege
ring officieel de vooroorlogse schulden
van Duitsland erkennen. Van bevoegde
zijde te Bonn wordt vernomen, dat er
in beginsel geen veranderingen zijn
aangebracht in het ontwerp van de er-
kennlngsvoorwaarden der Duitse rege
ring, die dr Adenauer onlangs aan de
regeringen der geallieerden heeft voor
gelegd.
Geallieerde functionarissen verklaar
den, dat West-Duitsland waarschijnlijk
omstreeks het midden van de volgende
week als gevolg daarvan een ministerie
van Buitenlandse Zaken zal hebben.
Verwacht wordt, dat Bondskanselier
Adenauer aanvankelijk zelf minister
van Buitenlandse Zaken zal zijn.
De herziening van het bezettingssta
tuut zal het niet alleen mogelijk maken,
dat West-Duitsland een ministerie van
Gisterochtend heeft Schout bij
Nacht C. \V. Slot aan boord van
Hr Ms luchtverdedigingskruiser
..Jacob van Heemskcrck" in de
haven te Nieiiwediep. het comman
do over de zeemacht in Nederland
overgenomen van Vice Admiraal
L. Willinge
Deze overdracht werd door een
groot aantal civiele en militaire
autoriteiten bijgewoond.
Na de overdracht van het comman
do schudden de scheidende com
mandant Vice Admiraal j. J. L.
Willinge en diens opvolger Srlwut
bij Nacht C. W. Slot elkaar de hand.
Spaak ziet geen oorlog
Tijdens de voortzetting van het de
fensiedebat in de Belgische Kamer heeft
de minister van Buitenlandse Zaken
Paul van Zeeland met betrekking tot
de herbewapening van Duitsland ver
klaard, dat het steeds het streven van
de Belgische politiek is geweest een
scheuring tussen de Westelijke mogend
heden ten aanzien van dit probleem te
voorkomen.
Met betrekking tot het herstel van de
diplomatieke betrekkingen met Spanje,
verklaarde de minister, dat België heeft
gehandeld in overeenstemming met de
besluiten van de V.N. door het zenden
van een diplomatieke vertegenwoordiger,
doch België heeft zich op geen enkele
wijze uitgesproken over het politieke
stelsel dat daar heerst. „Het zou ver
keerd zijn, aldus Van Zeeland, zich
steeds maar vast te klampen aan het
verleden. Indien het belang van België
dit eist, zullen wij onverschillig welk
land erkennen, ook China".
Spaak, die juist was teruggekeerd van
een verblijf van zes weken in de Ver
enigde Staten, herinnerde eraan, dat de
Sovjet-Unie een oplossing van de han
gende vraagstukken voortdurend heeft
tegengewerkt. Tijdens zijn rondreis in
de Verenigde Staten was hij steeds weer
getroffen door het daar bestaande ver
langen om de vrede te bewaren.
Spaak verklaarde niet te geloven, dat
in de naaste toekomst een oorlog zal
uitbreken, omdat de Sovjet-Unie heel
Toed weet, dat zij in dat geval verplet
terd zou worden door de strijdkrach
ten der vrije volkeren. Spaak meent,
dat ook op lange termijn gezien, geen
oorlog zal ontstaan.
„Indien wij onze verdediging kunnen
organiseren zonder het levenspeil van
de volkeren in West-Europa aan te
tasten, zullen wij op een vaste basis
kunnen onderhandelen", aldus Spaak.
Hij verklaarde verder van oordeel te zijn
dat een verlenging van de dienstplicht
tot minder dan 24 maanden mogelijk
zou zijn, indien geen vrijstellingen ge
geven werden aan de grote gezinnen en
indien de dienstplicht ook tot de vrou
wen werd uitgebreid. In een moderne
oorlog, zo betoogde hij, heeft iedere man
tot taak zijn land te verdedigen en er
mogen dan ook geen vrijstellingen be
staan. Door de vrouwen niet op te ne
men in de militaire dienst, schaart Bel
gië zich onder de achterlijkste landen
en toont het gebrek aan respect voor de
vrouwen".
Ten slotte drong Spaak er op aan maat
regelen te nemen tegen degenen, die op
het ogenblik aan de herbewapening for
tuinen verdienen „Het is ontoelaatbaar
dat in een democratisch land, op een
ogenblik dat velen grote offers moeten
brengen, anderen enorme winsten ten
eigen bate kunnen aanwenden", zo ver
klaarde hij.
Ook de liberaal Devèze verklaarde de
noodzakelijkheid van de herbewapening
in te zien. Hij was eveneens van oordeel,
dat vrijstellingen voor militaire dienst
plicht afgeschaft dienen te worden. In
dat geval zou, zo betoogde hij, de mili
taire dienstplicht, In navolging van wat
in Frankrijk is geschied, op 18 maan
den gesteld kunnen worden.
Lefevre (CVP) was van mening, dat
de grote gezinnen de grootste lasten
dragen van de herbewapening Het zou
onbillijk zijn. vrijstellingen, die aan
sommige jongelieden in deze gezinnen
worden verleend, ongedaan te maken.
Buitenlandse Zaken krijgt en ambassa
deurs in het buitenland, maar zij zal
West-Duitsland ook grotere wetgevende
en economische bevoegdheden geven-
Gelijktijdig met de verklaring betref
fende erkenning van de buitenlandse
schulden moet West-Duitsland zich ook
verplichten om een billijk aandeel te
nemen in de grondstoffenvoorziening
voor de defensie. Volgens ambtenaren
is een dergelijk document reeds gereed.
De Westduitse bondskanselier Ade
nauer zal de volgende week Vrijdag in
de Bondsdag een verklaring afleggen
over de kwestie van de Duitse eenheid,
waarna een debat zal volgen.
Naar men verwacht, zal Adenauer vier
eisen stellen:
„1. Herstel van de staatsrechtelijke
ordening en waarborging van de vrije
meningsvorming, alsmede de toelating
van alle politieke partijen in geheel
Duitsland.
2. Vrijlating van de politieke gevan
genen en opheffing van politieke con
centratiekampen en kampen van dwang
arbeiders in de Russische zone;
3. Opheffing van de „wet tot be
scherming van de vrede" en alle daar
mede samenhangende maatregelen in
de Russische zone;
4. Ontbinding van de „staatsveilig
heidsdiensten" in de Russische zone en
alle daarmede verbonden instellingen".
De Bondsdag zal zich vermoedelijk
ook bezig houden met het voorstel van
dr Kurt Schumacher betreffende vrije
en geheime verkiezingen in geheel Duit
land onder Internationaal toezicht, welk
voorstel door de Bondsregering was toe
gejuicht.
Schumacher heeft op een bijeenkomst
van meer dan 4.000 West-Bprlijners ver
klaard, dat zijn partij nooit de Oder—
Neisse grens als definitieve Duits-Poolse
grens zal erkennen.
AANDRANG TOT VERVANGING
VAN BE VIN.
Lord Templewood, die in 1935 onder
de naam van sir Samuel Hoare minis
ter van buitenlandse zaken in Engeland
was. heeft in het Hogerhuis gepleit
voor het aanstellen van een andere mi
nister van buitenlandse zaken. Voor
geen andere regeringsfunctie is het
meer noodzakelijk, dat de minister dag
op dag. soms nacht op nacht op kan
toor is, aldus lord Templewood. ..Het Is
ongelukkig, .lat wij juist in deze critie-
ke tijd een minister hebben, die zieke
lijk is."
AMERIKAANSE EXPORT NAAR
SOVJET-UNIE ONDER CONTROLE
Het Amerikaanse ministerie van Han
del heeft de export van niet strategi
sche goederen naar de Sovjet-Unie en
de landen van het Sovjet-blok onder
controle gesteld. Er werd -eeds enige
tUd contróle uitgeoefend op de export
van strategische goederen naar die lan
den. Volgens het bovengenoemd* be
sluit. Boeken, tijdschriften, ontwikkelde
films en scheepsproviand vallen niet
onder het besluit.