Strijd in Korea is verflauwd DEKEN- EN STOFFENWEVERS Mr Steenberghe op zoek naar „Nationaal Kabinet"? De rol der Labour-pacifisten RBERICHT De tekst der Westelijke nota's aan Moskou 59ste Jaargang WOENSDAG 21 FEBRUARI 1951 00 No. 27234 LEIDSCH DAGBLAD pjsctear: J. W. Hermj gvidredacfle- B W Menkhorst en J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f 5.15 per kwartaal, f 0.40 per week Teleloon Dir. eD Adm.: 25041; Red. 21507 Witte Singel 1. LeideD - O/ro oo. 57055 Offersivaartoe allen bereid moeten zijn (Tan onze parlementaire redacteur) De heer Steenberghe pakt zijn taak op indere wijze aan dan zijn voorgangers n-Ks en Van Schaik, en ook op andere ïtLredan de informateur Stikker. Laatet- t,noemde beperkte zijn consultaties tot ^grootste twee partijen terwijl de twee- ü7.(ormateuTS daarnaast alleen maar crrieg pleegden met enkele afzonder de'figuren. los van enig partijverband. 'Bé nieuwe formateur heeft gisteren te SG'ivenhage achtereenvolgens de lei- der grootste vijf Tweede Kamer- faetles ontvangen. 'lien mag hieruit vrijelijk concluderen t; hij streeft naar een zo breed moge- do basis voor het nieuw te vormen b^net. Of dit een parlementair kabinet süorden - dus 'n kabinet op basis van promun, onderschreven door de toewerkende partijen en bestaande uit eioisters gekozen in overleg met die par ken - valt af te wachten. Hel zou ook een z.g. nationaal ka binet kunnen zijn. waarbij slechts op de hoogstnoodzakelijke punten naar j oplossing wordt gestreefd, en een losser binding met de fracties zou be- siian, ook wat betreft de persoons- ktoze. Volgens onze inlichtingen zou het dreven in laatstgenoemde richting daan. Tire; zaken zijn inmiddels opgevallen, raiover men in politieke kringen creekt: de eerste is een artikel van de biholleks fractieleider Romme. waar hij zegt dat het streven naar een brie basis zijn grenzen heeft. Die grens voor hem bereikt, waar men mede- rking alleen zou willen verlenen te- hel incasseren van offers zonder zélf Iers te brengen. Van KVP en P. v d. A. is volgens hem genoegzaam gebleken, dat zij tot of fers bereid zijn. ,Wle niet tot een offer bereid is, blijft "er buiten gesloten", aldus de heer mme. Dit buitengesloten blijven slaat o.l. niet weer alleen op de A.Rdie tot dusver gsn deel aan de regering hadden, doch alle partijen buiten KVP en P. v. d. die tot dusver buiten het beraad van informateur en tweeling-formateurs wa ren gehouden. De tweede zaak, die gisteren de aan dacht trok, was het zeer langdurige onderhoud van de formateur met de heer Burger van de P. v. d. A. Men neemt aan, dat laatstgenoemde niet al die tijd nodig had, om het standpunt Britse regering krijgt opnieuw meerderheid. ZIJ HET EEN BENAUWDE De Britse renaming heeft gisteravond opnieuw een meerderheid verkregen bij de stemming over een conservatieve motie met betrekking tot de regerings- politiek aangaande het grondnotenplatn in Oost-Afrika. De regering had een meerderheid van zeven stemmen. Met 302 tegen 295 stemmen keurde het Lagerhuis een wetsontwerp goed, waarin de regering wordt gemachtigd een verlies van 36 millioen pd st op het grondnotenplan te boeken en verder te gaan met een herzien plan, waarmee van zijn fractie uiteen te zetten, dat zes millioen pd st gemoeid zouden zijn, het dus reeds gekomen is tot pogin- l De liberalen stemden weer eens te gen om diverse standpunten tot elkaar gen de regering. Er werd gestemd over te brengen en dat men sprak over de een conservatief amendement, waarin offers, waartoe allen voor zich bereid geweigerd werd het plan goed te keuren moeten zün. zonder een onpartijdig onderzoek. West-Duitsland zal het plan- Schuman nog niet paraferen EERST MOETEN DUITSE VOOR WAARDEN WORDEN VERVULD. Ernstig voorbehoud wegens een be geerde discriminatie van Duitsland in eerste phase van de verwezenlijking ttu het Pleven-plan en een Duitse wei- "ain? het verdrag inzake het plan Schuman te paraferen zal de Duitse sectieleider op de Parijse conferen- Us. prof. Hallstein, uit Bonn mee naar rijs nemen. Hallstein zal vandaag naar Parijs vertrekken zonder machtiging om het P'an Schuman te paraferen, zo wordt van officiële zijde medegedeeld. De Duitse vertegenwoordiger zal aan óe conferentie over het plan Schu man meedelen, dat de Duitse regering Diet bereid is het plan te paraferen, vooraleer de bekende Duitse bezwaren inzake het voortbestaan van het ge- agsorgaan voor het Ruhrgebied en innke de ontvlechting van de industrie van het Ruhrgebied uit de weg zullen rijn geruimd. Duitsland eist een bin dende toezegging, dat het gezagsor gaan voor het Ruhrgebied na de on dertekening van het verdrag inzake het plan Schuman zal worden opgehe ven. Het wil voorts eerst met de geal lieerden een bevredigende regeling keffen voor de nieuwe organisatie van de industrie van het Ruhrgebied en het behoud van de centrale kolenver- koop. OOK BEZWAREN VAN INDUSTRIËLEN. t,h. ondert:ekening van het ontwerp- "rcirag inzake het plan-Schuman wordt '«'«is opgehouden door pogingen, die de leiders van de particuliere ko- :;n;,en staalindustrieën in de zes be- pM landen in het werk worden ge- r, °,m te verhinderen, dat het plan *erkmg zal treden met een super- •■onaal hoog gezagslichaam. *n oe zjjde der Franse staalindustrie Verklaard, dat men wel wenst, dat 'Plan-Schuman zal slagen, doch dat slechts stagnatie verwacht, wan- aan een hoog gezagslichaam van Pannen de bevoegdheid zou wor- Afgeven om de kolen- en staal- een der zes deelnemende landen ^ntroleren. Guur weer. Bi:: rerwacht tot morgenavond bewolking met enkele buien Eiwiw ^'ergraeld van begel o£ natte ff Judens opklaringen in de nacht v, aar Uchte nachtvorst, overigens veranderlng in tempcra'uur. gelaakt te 10 uurl. 22 FEBRUARI. uurl onder: 18.05 uur. 19.01 uur: onder: 8.03 uur. te Katwijk te 3.59 en 16.09 u. De 32-jarige piloot van de R.A.F.. Eskader-leider A. E. Callard, zal met een tweemotorige straalbom- memverper, de Electric ..Canberra" trachten het Atlantische record te breken in een vlucht van Atdergrove Dit zou dan de eerste transatlanti sche dtucht met een straalvliegtuig zijn. waarbij tussentijds geen brand stof wordt bijgeladen Een machine van het type „Can berra" waarmee de recordpoging in Noord Ierland naar Gander op ondernomen zal worden. De inzet: New Foundland. I Squadron-leader A. E. Callard. Wereldpolitiek vereist delicate taktiek (Van onze Londcnse correspondent) Een tussentijdse verkiezing in Bris tol-West, veroorzaakt door het overlij den van de bekende conservatieve politicus Oliver Stanley, heeft een tra ditionele tory-zetel als inzet gehad. De nieuwe candidaat sir Walter Monckton is er daarbij in geslaagd de conserva tieve meerderheid, ondanks de veel ge ringere opkomst dan bij de algemene verkiezingen, met 5000 te verhogen. Dit kwam door de afwezigheid ditmaal van een liberale candidaat. maar ook vooral door de omstandigheid, dat de Labour- man Harold Lawrence, na de candi- daatstelling zich als een principiële pacifist ontpopte en zich ronduit tegen het herbewapeningsprogramma der re gering verklaarde. Attlee had dan ook geweigerd hem de gebruikelijke aan- I moedigingsbrief te sturen en Labour kwam met 7000 stemmen minder uit de bus dan de vorige keer. In het Lagerhuis is slechts Emerys Hughes, de, schoonzoon van de socia listische pionier Keir Hardie. een prin cipiële anti-militarist, al zijn er dan nog talrijken, waaronder enKele minis ters als Morrison en Bevan, die in hun jeugd gewetensbezwaren tegen de dienstplicht hadden. Bij het defensie debat is gebleken, dat minstens honderd Labourleden tot de tegenstanders van het bewapeningsprogramma moeten worden gerekend. Churchill had bij zijn actie tegen de regering op steun uit hun rijen gespeculeerd. Volgens Sir David Maxwell Fyfe, de laatste oppo sitie-spreker in dat debat, was het een aanfluiting der democratie, wanneer de labourdissidenten vóór de regering zou den stemmen in plaats van zich van stemming te onthouden. Het zou echter te veel van hen ge- eist zijn. indien ze de conservatieven aan een goedkope overwinning zou den hebben geholpen, zonder dat hun probleem zou zijn opgelost. Want deze groep verzet zich niet tegen een rede lijke vorm van bewapening, maar zij vreest, dat deze de deur s luit voor onderhandelingen, welke gesteund door een weigering om zich te onder werpen aan eeü Russisch dictaat, vol gens brede lagen der bevolking, de enige keus vormen, behalve oorlog. Niet het minst de houding van dit deel der Labourpartij heeft Attlee doen be sluiten om naar Washington te gaan, waar hij inderdaad bereikt heeft, dat de Ver. Staten geen overijlde besluiten hebben genomer. De vrije wereld staat voor de uiterst delicate taak om militair en diploma tiek optreden te combineren. De roerige vleugel van de partij, voor welke het etiket „links" verouderd lijkt, omdat haar opvattingen door zovelcn - onder wie vele prominenten - worden gedeeld dringt aan op de ontwikkeling van meer initiatief van de kant van de re- vq - nriria^0 gering om vredeskansen aan te grijpen. I PROJECT VOOR DIEPE VAARGEUL DOOR DE ST. LAWRENCE. Aan het Amerikaanse Congres is ver zocht een plan goed te keuren voor een diepe vaargeul in de St. Lawrence tot aan de grote meren. Dit plan was van groot belang voor de verdediging van Daarmee is niet gezegd, dat de regering dit niet. steeds gedaan heeft, al' zal voortdurende aansporing in deze rich ting geen kwaad kunnen. De officiële zienswijze is overigens, dat naarmate het Westen, sterker wordt, de kans op overeenstemming met de Russen zal toenemen. Engeland is waarschijnlijk het aange wezen land om in tact en wijsheid het voorbeeld te geven, maar de zwakke kant van de Britse politiek is onge twijfeld, dat zij ondanks alle goede bedoelingen, meestal te veel de kat uit de boom kijkt en zich teveel op een afstand houdt De „pacifisten" zullen actief mede moeten helpen een positieve politiek te ontwikkelen, willen zij niet het odium op zich laden, dat ze door hun verzet de dingen erger maken. Churchill's aanklacht is Immers juist, dat Labour het bewapeningsprogram niet kan uit voeren, als de party er niet volledig achter staat. Minister Sawyer verklaarde, dat in geval van oorlog alleen langs deze weg een voldoende afvoer van ijzererts uit Labrador voor de V.S. verzekerd kon worden. Het. project voorziet tevens in de bouw van hydro-electrische installaties, die naar verwachting 13.200 millioen kw stroom per jaar zullen leveren. WAREN DE PROEFNEMINGEN IN NEVADA WATERSTOFBOM- PROEVEN? De proefnemingen, die de Amerikaan se commissie voor atoomenergie onlangs in Nevada heeft verricht, zijn volgens de atoomgeleerde David Bradley, die de eerste proefnemingen met atoombom men heeft bijgewoond, experimenten met waterstofbommen geweest. De ex plosies van Nevada, die zelfs ruiten op 120 km. afstand nog konden breken, waren, aldus Bradley 500 maal krach tiger dan de ontploffing van Hirosjima, waarbij een dergelijke uitwerking bin nen een straal van 16 km. beperkt bleef. Spanje's deelneming aan Atlantisch pact. ENGELAND BLIJFT TEGEN. De Britse onder-minister van buiten landse zaken Ernest Davies heeft in het Lagerhuis verklaard dat de kwestie van het toetreden van Spanje tot de Wester- se verdediging kennelijk een zaak was, die te gelegener tijd in Noord-Atlan- I tisch verband besproken diende te wor den. Davies zeide, dat Acheson in zijn jongste verklaring over dit onderwerp j volkomen duidelijk had gemaakt, dat de betrekkingen van Spanje tot het Wes terse verdedigingsplan afhankelijk wa ren van de opvattingen van vele an dere landen. Spanje inbegrepen. Deze betrekkingen konden niet eenzijdig worden bepaald. De Britse regering was van mening, dat de maatregelen, welke werden uitgewerkt voor de Westerse verdediging, geenszins afhankelijk wa ren van de hulp van Spanje. De geallieerden waren in staat West- Europa zonder Spanje te verdedigen. Volgens Davies waren de Spaanse strijdkrachten slecht uitgerust. Voordat in de defensiebehoeften van de landen van het Atlantisch pact volledig zou zyn voorzien, zou er weinig kans op zijn, dat Spanje de uitrusting zou krijgen, nodig voor een doeltreffende bijdrage tot Westerse verdediging. Davies wees er verder op, dat de basis van het Atlantisch pact bestond uit democratie, individuele vrijheid en recht. Spanje voldeed op het ogenblik niet aan deze eisen (Ingez. Med.-adv.) heeft plaatsing voor BEKWAME Aanmelden aan de fabriek: VESTESTRAAT 1 E. Langzaam trekken V.N.-legers op. Een overzicht van de toestand in Ko rea geeft volgend beeld: Front bij Wondjoe: Amerikaanse ne gertroepen hebben Tsjoetsjonni veroverd een bas'ion 25 km ten Zuid-Oosten van Wondjoe De bedreiging van Ts jets jon verminderde, daar de Noordelijken naar het Noorden terugtrokken. Gebied van Hoengson: Amerikaanse troepen naderden dit wegenknooppunt tot op korte af9tand Hoengson ligt 15 kilometer ten Noorden van Wondsjoe. Naar gemeld verzamelen zich 30.000 Noordelijken ten Noorden van Hoengson In het Oosten: van het centaal e strijd gebied beweegt zich zwaar Noordelijk verkeer naar de Oostkust. Troepen van het Britse gemenebest naderden Tsjipjong tot op drie kilome ter. De Zuid-Koreanen op hun rechter flank blijven oprukken naar het Noor den, Zy stuiten op geen weerstand. Ten Oosten van Seoel staken patrouil les van het achtste leger de bevroren Han over. Patrouilles werden Noord waarts gezonden. Op het schiereiland van Kimpo trok ken de Turkse troepen op zonder op tegenstand te stuiten. „Seoel ligt ten Zuiden van de 38ste breedtegraad, maar de geallieerde strijd krachten tonen geen verlangen om de hoofdstad te veroveren. Waarnemers zeggen dat in militair opzicht Seoel geen waarde meer heeft." VERLIES-CUFERS De Britse minister van defensie Shin- well. heefit in het Lagerhuis verklaard, dat de Britse verliezen in Korea 145 do den, 442 gewonden, 244 vermisten en 61 gevangenen bedragen. De Amerikaanse verliezen. 48.035. waar onder 8.154 doden, noemde Shinwell ern stig. Generaal Eisenhower te Parijs. I Generaal Eisenhower is per vliegtuig te Parijs aangekomen na te Cherbourg. waar de ..Queen Elizabeth hedenmor- i gen aankwam, van boord te zijn gegaan. DE GEVANGENEN VAN LANDSBERG. Het Amerikaanse hof van appèl heeft geweigerd de vastgestelde terechtstel ling in Duitsland van de zeven ter dood veroordeelde oorlogsmisdadigers te Landsberg tegen te houden. Het hof heeft echter de mogelykhe- HILVERSUMS EFFECTENKANTOOR IN MOEILIJKHEDEN. Een Hilversums effectenkantoor is ge sloten, omdat het zich in betalingsmoei lijkheden bevindt. Naar verluidt gaat het hier om een tekort van enkele honderdduizenden j verhogingsvoorstellen en de maatregel guldens. Inmiddels wordt getracht een i volgens welke men 21 dagen van te vo- ARBEIDSONRUST IN ENGELAND DUURT VOORT. In Londen, Manchester, Glasgow en Birkenhead hebben gisteren meer dan 18.000 havenarbeiders een dag gestaakt. De staking was berekend om samen te vallen met de berechting van zeven stakers in Londen, die er van beschul digd zijn tot een onwettige staking te hebben opgeroepen. De zaak werd ech ter tot de volgende Dinsdag opgescho ven en de stakers besloten vandaag weer aan het werk te gaan en het werk opnieuw neer te leggen als de stakings leiders weer voorkomen. Bij de spoorwegen besloten meer man nen tot langzaam-aan-acties of symbo lische stakingen van het volgende week einde af. De stakingen zijn uitingen van ontevredenheid over de recente loons- den opengelaten, dat de verdedigers van Lccocrd met de crediteuren te bereiken. ren een \oorgenomen staking moet aan- de zeven veroordeelden de zaaK vooi Qp verzoek heeft een accountantskan- kondigen. Naar men meent overweegthet probleem van de parate het Hooggerechtshof brengen. I toor een onderzoek in de boeken inge-de minister voor Arbeidszaken, Bevan,- steld. I een verandering van deze maatregel. Inzake viermogendheden- conferentie. Engeland Frankrijk en de V.S. heb- "miner bestaat uit zes pagina's. j 4. De plaatsvervangers zullen in Pa rijs bijeenkomen om een agenda voor de besprekingen der grote vier voor te be- i reiden Deze agenda moet bevatten: de 0oorzaken van de spanning in Europa. ben in hun Maandag aan Wysjynski. de huidige peil der bewapening. Duits- Sovjet-minister van buitenlandse zaken het vredesverdrag met Oostenrijk overhandigde nota's medegedeeld, dat zij i en andere onderwerpen waarover men bereid zijn een viermogendheden-confe- I overeenstemming bereikt, rentie te Washington te houden, welke 5 ds plaatsvervangers zullen een da- z.ich zou oez'.g houden met- de werke- turn voor de bijeenkomst van de vier mi- lijke oorzaken" van de spanning in de n:sters te Washington vaststellen, wereld. j Aldus de vijf punten der Westelijke 1 Zij stelden voor. dat de plaatsvervan- mogendheden in antwoord op de jongste gers dei ministers van buitenlandse za- Sovjet-nota over viermogendheden-be- ken od 5 Maait te Parijs zouden bijeen- sprekingen, komen ter voorbereiding van de confe rentie en 'er vaststelling van een datum. In de nota's wordt om. verklaard: 1 De Sovjet-beweringen over de be doelingen van de drie Westelijke mo gendheden en West-Duitsland zijn ab soluut van enige grond ontbloot.. 2. Duitsland en zijn aandeel aan de Westelijke defensie zijn duidelijk niet. de oorzaak van de huidige spanning. West- Duitsland heeft geen militaire macht of oorlogsindustrie terwijl Oost-Europ3 een centrum van massale bewapening is. De huidige ernstige spanning is het resul taat van de algemene houding die de Sovjet-Unie sedert het einde van de oor log heeft aangenomen, 3 Amerikaanse functionnarissen tonen een voorzichtig op'imisme" over de kansen voor een conferentie. Naar hun mening zou de Sovjet- Unie met enig voorbehoud betreffende de procedure, het voorstel van de Westerse mogendheden aanvaarden. MORGEN HERDENKING VAN LORD BADEN POWELL. Morgen herdenken de padvinders over dc gehele wereld de geboortedag van Lord Baden Powell De padvindsters zullen dan tevens de verjaardag van De vrije landen hebben geen andere j Lady Baden Powell vieren, keuze om hun veiligheid te verzekeren Lord Baden Powell, de stichter van dan stappen te nemen om de grote on-1 de wereldbroederschap van padvinders, gelijkheid tussen de strijdkrachten in de overleed 8 Januari 1941 op 83-jarige wereld te verminderen. leeftijd, 1 Op de afdeling scheepsbouw van de grote tentoonstelling, welke te Lon den ter gelegenheid van het „Festi val of Britain" gehouden zal wor den. tullen talrijke modelten van verschillende grootte geëxposeerd worden, die een beeld geven van de verscheidenheid der Britse schepen. die bij de wereldhandel betrokken zijn. Modelbouwers in een fabriek te Nothampton bezig met het vervaar digen van een walvisvaarder op een schaal van I 8. Het model is 6 meter lang en weegt twee ton. Vragen over ontheffing uit functie van generaal Kruis. Het Tweede Kamerlid, de heer Bruins Slot (AJt.J, heeft aan de Minister van Oorlog schriftelijk de volgende vragen gesteld: 1. Is de Minister van Oorlog bereid mede te delen of de redenen, die geleid hebben tot de ontheffing uit zy.n func tie van chef van de Generale Staf van Generaal mr H. J. Kruis, uitputtend zyn weergegeven in het communiqué van 23 Januari j.l 2. Indien vorenstaande vraag bevesti gend wordt beantwoord, kan de Minis ter dan mededelen, welk verschil van inzicht er bestond tussen hem en de hoogste legerleiding omtrent de wijze, j waarop onze strijdkrachten moeten en kunnen worden georganiseerd? 3. Indien de onder 1 vermelde vraag I ontkennend wordt beantwoord, is de i Minister dan bereid ook de andere jonden te noemen, die tot ontheffing van Generaal Kruis uit zyn functie hebben geleid? 4. Is de mededeling, die na het uit geven van het officiële communiqué van 23 Januari nog die zelfde dag ,van bevoegde zijde" aan het A.N.P. werd verstrekt, namens de Minister van Oor log gedaan? 5. Indien de vorige vraag bevestigend beantwoord wordt, is de Minister dan bereid mee te delen: a welke de .steeds weer andere plan nen" waren, die Generaal Kruis volgens deze officieuze toelichting heeft ont worpen voor de uitvoering van het drie divisies-plan, met name wat betreft de vraag, waar de mensen, het materiaal en de opleldingsruimte te vinden zou den zijn; b. welke de vaste lijn is, die de minister daarbij gehandhaafd wilde zien en die door de Plannen van Ge neraal Kruis zou worden doorkruist; c. in welke „verscherpte vorm" t „latent conflict" zioh uitte na het bezoek van generaal Eisenhower en of dit verband hield met de uitvoering van het drie divisies-plan of met het probleem van. de parate troepen; d. waarom, indien het probleem van de parate troepen het latente conflict met Generaal Kruis na het bezoek van Generaal Elsen hower in verscherpte vorm tot uiting bracht, daarvan geen mededeling is ge daan, noch in het onder 1 genoemde communiqué, noch In de onder 4 be- I doelde mededeling; e. of het besluit om I iiet drie-divisies-plan uit te breiden tot I een vyf-divisies-plan werd genomen na de ontheffing van Generaal Kruis uit rijn functie en door wie dit vyf-divi- sies-plan werd opgesteld en ingediend? I 6. Indien de minister de „van bevoeg- de zijde" verstrekte mededeling onjuist l aoht, kan de Minister dan mededelen I waarom daarvan van zijnentwege geen rechtzetting werd gegeven? TELEGRAMMEN VAN DEELNEMING. In verband met de dood van Overste Den Ouden. Naar aanleiding van het sneuvelen van Luitenant-kolonel M. P. A. den Ouden ontving de Nederlandse regering door tussenkomst van de heer von Bal- I luseck, de Nederlandse vertegenwoordl- aer in de Veiligheidsraad, het volgende telegram van de secrptaris-generaal der Ver. Naties, de heer Trygve Lie: 1 „Ik heb de eer Uwe Excellentie en regering en volk van Nederland mijn diepe deelneming te betuigen bij het sneuvelen van luitenant-kolonel M. P. A. den Ouden, Commandant van het Nederlandse bataljon bij de strijdkrach- en der Ver. Naties in Korea". Voorts ontving de Nederlandse rege ring het volgende telegram van de heer P. H. Shlnicky, voorzitter van de „Na tional Assembly of the Republic of Korea": „Namens Koreaanse bevolking wil lk uiting geven aan onze diepgevoelde smart over de vroegtijdige en heldhaf tige dood van luitenant-kolonel M. P. A. den Ouden, terwijl hij tegen onze ge meenschappelijke vijand streed voor de democratie".

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1951 | | pagina 1