Kabinet Drees biedt ontslag aan
H.M. De Koningin raadpleegt haar adviseurs
WEERBERICHT
Westelijke drie bereid tot
vier-mogendliedeii-eoiifercntie
Uitgifte van 200 millioen
23/4% belastingcertifi caten
Voor betaling vermogens- inkomsten- en
vennootschapsbelasting
STUKKEN VAN f. 1000,— EN f. 10.000,—
Kabinetscrisis
89ste Jaargang
DONDERDAG 25 JANUARI 1951
00
No. 27211;
Directeur: J. W Benny DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Telefoon DR en Adm.: 25041: Bed 31507
Hoofdredactie: B w Menkhorst en J- Brouwer f 5.15 per kwartaal, f0.40 per week Witte Singel 1. Lelden - Giro oo. 57055
Politieke crisis
Na afloop van de bewogen Kamerzitting van gistermiddag, vond een korte
bijeenkomst plaats van het Kabinet in het Departement van Justitie, waarop
minister-president dr Drees en de kabinetsformateur mr van Schaik, zich naar
H.M. de Koningin begaven en haar het ontslag van het Kabinet aanboden.
H.M. verzocht hun de lopende zaken te blijven afdoen en zette zich toen ter
stond aan het raadplegen van haar adviseurs, t.w. de voorzitters der beide
Kamers der Staten-Generaal en de vice-president van de Raad van State.
De voorzitter der Tweede Kamer, de heer Kortenhorst, werd ruim een uur
door H.M. gehoord. Om kwart over zes verliet de Koningin het Paleis Noord
einde en keerde per auto naar Soestdijk terug.
„KABINETSGRONDSLAG VERVALLEN".
Officieel wordt over een en ander het volgende medegedeeld:
Zoals in de Tweede Kamer der Staten-Generaal werd medegedeeld heeft
minister Stikker aan H.M. de Koningin zijn ontslag aangeboden. Waar het
ministerie in hoofdzaak op samenwerking van vertrouwensmannen van vier
partijen was gegrondvest, is door de opzegging van het vertrouwen aan
minister Stikker door de Tweede Kamerfractie van de VVD en door zijn daar
uit voortgevloeide ontslagaanvrage de oorspronkelijke grondslag aan het
kabinet verder ontvallen.
Dit is voor het kabinet aanleiding geweest de portefeuilles ter beschikking
van de Koningin te stellen, teneinde H.M. de gelegenheid te geven zich te
beraden over de wenselijkheid een ander ministerie met de behartiging van
's lands zaken te belasten.
Dit omvat tevens een aanbieding van een ontslagaanvrage van de Staats
secretarissen. H.M. de Koningin heeft de Ministers en de Staatssecretarissen
verzocht al datgene te blijven verrichten, wat zij in 's lands belang nood
zakelijk achten, tot het tijdstip van een eventuele ambtsaanvaarding van
nieuwe ambtsdragers.
STIKKERS REIZEN GAAN zitterschap van de O.EES. tegelijkertijd
NIET DOOR. verviel zodat met minister Stikker het
Nu mr D. U. Stikker ontslag heeft ge- voorzitterschap van deze organisatie ook
vraagd als minister van Buitenlandse ophoudt te bestaan bij zyn heengaan
Zaken, zal hij moeten afzien van een Immster.
grote reis, welke hij voornemens was
als mandataris van de O.E.E S. naar
verschillende landen van Europa te BUITENLANDSE COMMENTAREN,
maken. Allereerst naar Scandinavië, Het Britse conservatieve blad „Daily
waarheen hij reeds vandaag zou vertrek- Telegraph", dat voor ztfn lezers de aard
en de omstandigheden van de Neder
landse kabinetscrisis uiteenzet, ver
klaart. dat de Nederlandse regering „op
een nogal eigenaardige wijze" is ge
vallen.
„Iedere vriend van Nederland moet
in de huidige omstandigheden hopen,
dat de oplossing binnen enkele dagen
zal worden gevonden en niet zoals
in de Nederlandse' politiek nogal eens
wil gebeuren nadat weken zijn
voorbijgegaan", aldus de „Daily Tele
graph".
Onze correspondent te Parijs meldt:
Hoe zich de Nederlandse politieke si
tuatie in het algemeen, en Stikkers po
sitie in het bijzonder, ook verder ont
wikkelen moge, in Parijs hoopt men
zeer, dat hij niet voor de West-Europese
diplomatie verloren zal gaan en verder,
dat de Nederlandse crisis een spoedige
ontknoping zal kunnen vinden. Men
denkt nier ook nog speciaal aan de
besprekingen inzake het Schuman-plan.
die door het verloop van het politieke
proces in Den Haag. een nieuwe vertra-
Minister-president Dr Drees en ging zouden kunnen ondervinden, een
minister Van Schaik op weg naar I?I,t,^8l"£,J3'e„Pariis om vele.™
m pelijke redenen gaarne vermijden wil.
n.M. de Koningin. In Parijs vreest men echter, dat het
zeer moeilijk zal blijken een geschikte
ien. Een functie bij de O.E.E.S. valt opvolger voor dr Drees te vinden,
immers met het ministerschap.
Een identiek geval was destijds het af
treden van de Belgische minister van
Buitenlandse Zaken] Spaak, wiens voor-
Eisenhower Spoedig weer
„thuis"
ARRESTATIES IN FRANKRIJK.
Generaal Eisenhower zal Zaterdag
van zijn inspectietocht door Europa
naar de V.S. terugkeren en de Donder
dag daarop op een openbare bijeen
komst van het Congres verslag uitbren
gen van zijn bevindingen.
De volgende dag. 2 Februari, zal hij
wellicht een radiorede houden.
De generaal vertrekt heden uit Parijs
naar IJsland en vervolgens naar Ot
tawa.
De Parijse politie schat, dat 2500 per
sonen zijn gearresteerd in verband met
communistische demonstraties tegen
Eisenhower. Grotendeels personen, die
niet wilden doorlopen.
De voormalige inspecteur-generaal
van politie, Hairaud, zal heden met 24
andere demonstranten voor het gerecht
worden gedaagd wegens het verspreiden
van pamfletten met het opschrift:
..Eisenhower, ga naar huis". Hairaud
vas na de bevrijding belast met de
zuivering van de prefectuur van Parijs
en bekend om zijn optreden tegen poli
tiebeambten, die tijdens de bezetting
communisten hadden gearresteerd.
Behalve in Parijs werden ook in ste
den in geheel Frankrijk demonstran
ten aangehouden. In Rijssel werden 20
personen aangehouden.
Weer iets kouder
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Aanvankelijk veel bewolking, later
enkele opklaringen Vrijwel nergens
neerslag Matige tot vrij krachtige wind
tussen Oost en Zuid-Oost. Tempera
tuur om het vriespunt tot lichte vorst.
(Opgemaakt te 10 uur)
26 JANUARI.
Zon op: 8 30 uur; onder: 17.15 uur.
Maan op: 2116 uur; onder: 9 55 uur.
Hoogwater te Katwijk te 5.27 en
17.38 uur.
Dit nummer bestaat uit acht pagina's.
H.M. de Koningin verlaat na de
besprekingen, het paleis Noordeinde
Bevin heeft longontsteking
VERGDE HIJ TEVEEL VAN
ZICHZELF?
(Van onze Londense correspondent)
Na de vele ziekten, waarmede de En
gelse minister van buitenlandse zaken,
Ernest Bevin, de laatste jaren te kam
pen heeft, worstelt hij thans, zoals reeds
kort gemeld, met een gevaarlijke long
ontsteking, welke zich na een zware
koude ontwikkelde. Een deel van een
long is aangetast. Bevin. die in Maart
70 jaar hoopt te worden, wordt doorzijn
echtgenote verpleegd in zijn statige
ambtswoning in Carlton Gardens, vlak
achter de Mali. Hij was Maandag niet
in staat om de kabinetsvergadering bij
te wonen, waar Korea werd behandeld.
Bevins wankele gezondheid is reeds lang
een voorwerp van algemene critiek èn
bezorgdheid. In Maart vorig jaar kreeg
hij injecties in verband met hartzwakte.
Daarop volgden operaties van verschil
lende aard in April en Juni Bevin gaat
practlsch nooit op reis, zonder door zijn
dokter te worden vergezeld. Hij zag er
tijdens~zijn. verblijf in het ziekenhuis,
waar hij ook nog een keer voor rust
heenging, terwijl hij ook herhaaldelijk
rust neemt in de badplaats Eastbourne,
zeer slecht uit. Hü was veel magerder
geworden, maar voelde zich juist de
laatste tijd beter. Bevin is iemand, die
over een onverzettelijke wilskracht be
schikt. Is het echter langer verantwoor
delijk om hem in deze toestand te blij
ven belasten met zijn steeds zwaardere
taak! Dat is een vraag, die alom ge
steld wordt. Attlee wil zijn oude strijd
makker blijkbaar niet voor het hoofd
stoten en laat het aan hemzelf over
te beslissen, wanneer hij als minister
wil heengaan. Het ziet er helaas naar
uit, dat Bevin. evenals Stafford Cripps,
die een tbc-aandoening in de wervelko
lom heeft en een half jaar stil moet
liggen in een Zwitserse kliniek, zonder
kennis te nemen van het wereldnieuws,
te veel van zijn krachten heeft gevergd.
Sir Alexander Mc Call, Bevins dokter,
behandelt zijn patiënt thans met een
zeer zeldzaam geneesmiddel, auremycin
genaamd, dat tegenwoordig in Engeland
geproduceerd wordt en gebruikt wordt
als penicilline of streptomycin geen
succes opleveren.
ONDERZOEK NAAR ONLUSTEN
TE SINGAPORE.
D? Britse minister van Koloniën.
James Griffiths, heeft medegedeeld,
dat de commissie van cnaerzcek naar
de onlusten, die te Singapore hebben
plaats gevonden in verband met de
zaak-Bertha Hertogh, haar werkzaam
heden vermoedelijk begin Februari zal
aanvangen. Voorzitter der commissie is
sir Lionel Leach, lid van de juridische
commissie van de Britse Kroonraad. De
overige leden zullen binnenkort wor- I
den benoemd. De commissie heeft o.a. i
<Le opdracht, speciale aandacht te wij-
den aan de oorzaak van de onlusten,
die op 11 December begonnen, 17 per- j
sonen het leven hebben gekost en {neer
daar 290 gewonden veroorzaakten.
Generaal Juin Frans
opperbevelhebber
Generaal Alphonse Juin ls thans offi
cieel benoemd tot inspecteur-generaal
van de Franse strijdkrachten, met gezag
over het leger, de marine en de lucht
macht.
Hij zal resident-generaal in Marokko
blijven.
Generaal Juin.
Maar niet alleen over
Duitsland
e Engeland, Frankrijk en de V.S. heb
ben toegestemd in een conferentie
van de Grote Vier als de Sovjet-Unie
van haar kant wil instemmen met
een bespreking van „alle vraagstuk
ken, die de wereldvrede zouden kun
nen bedreigen."
De Sovjet-Unie heeft tot dusver ge-
eist. dat de enige onderwerpen ter con
ferentie de demilitarisatie van Duits-
land en andere Duitse vraagstukken j
zouden zijn.
Het verruimen van het terrein van
de conferentie in bovengenoemde zin is
feen van de twee voorwaarden, die ver-
De minister van Financiën is voornemens, ter bevordering van het inhalen
van de bestaande belastingachterstand, over te gaan tot de uitgifte van
2 3/4% belastingcertificaten, voorlopig tot een bedrag van nominaal
f. 200.000.000 tegen de koers van 100%, in stukken van nominaal f. 1000
en f. 10.000.
Deze uitgave geschiedt krachtens de machtiging, vervat In de Leningwet
1949. De belastingcertificaten, mits voorzien van alle nog niet verschenen
coupons, kunnen van 1 Januari 1952 af, tegen de parikoers, onder verreke
ning van de lopende rente, worden aangewend voor de betaling van aan de
houder dezer certificaten opgelegde aanslagen in de vermogensbelasting, de
inkomstenbelasting en de vennootschapsbelasting.
üe heer Oud van de V.V.O. wiens
motie de directe aanleiding iras van
de val van het kabinet Drees. op
weg naar de historische kamer
zitting.
WEST-DUITSE BONDSDAG
VERWERPT TWEE COMMUNIS
TISCHE MOTIES.
De West-Duitse Bonsdag heeft een
door veertien communistische leden in
gediende motie, strekkende tot het op
schorten der onderhandelingen tussen
West-Duitse en (Westerse) geallieerde
militaire deskundigen over een even
tuele West-Duitse bijdrage aan de ver
dediging van Europa, verworpen.
Een andere communistische motie,
waarin werd geëist dat de West-Duitse
regering haar standpunt t a v. Grote-
wohls voorstel zou uiteen zetten, werd
eveneens verworpen.
Toen Heinz Renner, plaatsvervangend
leider der West-Duitse communistische
partij, het woord voerde om deze com
munistische motie te verdedigen, werd
er geroepen: „Je hebt de tekst per telex
uit de sovjet-zone gekregen".
Algehele of gedeeltelijke aflossing
wordt te allen tijde voorbehouden, met
dien verstande dat bij gebruikmaking
van dit recht vóór 15 Februari 1956 af
lossing zal geschieden k 101%, daarna
k pari. Bij gedeeltelijke aflosbaarstelling
worden de af te lossen belastingcertifi
caten door loting aangewezen.
De op 15 Februari 197i nog uitstaande
certificaten zijn per die datum k pari
aflosbaar.
De rente van 2 3/4% per jaar gaat in
op 15 Februari 1951. Zij verschijnt op
15 Februari van elk jaar.
De gelegenheid tot inschrijving wordt
opengesteld van 1 Februari 1951 af bij
het Agentschap van het Ministerie van
Financiën t>s Amsterdam. Deze gelegen-
I heid wordt behoudens nadere wijziging,
gesloten op 30 Juni 1951. De inschrijvin
gen dienen te worden ingediend door be
middeling van de Banken of Commis-
sionnairs in effecten leden van de Ver.
voor den Effectenhandel (Bedrijfsgroep
Effectenhandel).
De storting van het vérschuldigde be
drag dient te geschieden door de bank
of commissionnair in effecten van wiens
bemiddeling wordt eebruik gemaakt, op
de dag. waarop de inschrijving aan het
Agentschap van het Ministerie van Fi
nanciën wordt opgegeven en wel op de
rekening „Agentschap Financiën" bij de
Nederlandsche Bank te Amsterdam on
der vermelding van ,.2 3/4% belasting
certificaten" Hierbij zij echter opge
merkt dat geen storting behoeft plaats
te vinden vóór 15 Februari 1951 Bij de
storting van de hoofdsom na 15 Febru
ari dient de rente over het tijdvak van
15 Februari tot aan de stort-ingsdatum
te worden bijbetaald Als s*ortingsdatum
wordt beschouwd de datum waarop het
bedrag bij de Nederlandsche Bank te
Amsterdam ten gunste van de rekening
Agentschap Financiën" is geboekt.
Prospectussen en inschrijfformulieren
zijn kosteloos verkrijgbaar bij de Banken
en Commissionnairs in pffecten. leden
van de Ver. voor den Effectenhandel.
KRACHTIGE STIMULANS
VOOR CERTIFICATENKOERS.
Onze financiële redacteur meldt over
deze Staatslening.
Op de valreep komt de Nederlandse
regering met een uitgifte van f. 200
millioen 2% 20-jarige belasting
certificaten a pari, blijkbaar om daar
mede aan de momentele financiële
moeilijkheden, waarin ze zich bevindt,
tegemoet te komen. Die moeilijkheden
zyn deze, dat gelijk wij de vorige
week reeds schreven, per 15 Febr. a.s.
f. 116 millioen Spaarcertificaten moe
ten worden afgelost, terwijl voorts
per 1 Febr. f. 36 millioen rente op de
3314 lening 1947 moet worden be
taald en f. 80 millioen aan dc gemeen
ten moet worden uitgekeerd. Afgezien
hiervan, is op de wenselijkheid van
schuldconsilidatie herhaaldelijk gewe
zen, welke echter steeds moeilijker
wordt omdat de geneigdheid tot het
kopen van staatsfondsen de laatste
tijd aanmerkelijk is verminderd. Dit
blijkt ook wel uit de verdere koers
daling, welke deze week plaats vond.
Vandaar vermoedelijk dat aan deze
nieuwe uitgifte een bijzondere aantrek
kelijkheid is verbonden, n.l. de moge
lijkheid om de certificaten na 1 Febr.
1952 te gebruiken voor de betaling van
de Inkomstenbelasting, de Vermogens
belasting en de Vennootschapsbelasting.
Deze faciliteit betekent ongetwijfeld een
krachtige stimulans voor de koers der
certificaten, omdat zodra deze beneden
pari mocht dalen, het voor elke belas
tingbetaler voordelig wordt zijn schuld
aan de fiscus met deze certificaten te
voldoen. Zij zullen niet alleen worden
gekocht voor onmiddellijke belasting
betaling, maar ook door particulieren
en met name bedrijven, die voor te be
talen belastingen belangrijke bedragen
moeten reserveren en deze thans door
aankoop van genoemde certificaten
rentegevend kunnen beleggen. Een
koersdaling ver beneden pari is dan ook
hoogst onwaarschijnlijk, aangezien in
totaal aan genoemde belastingen per
jaar meer dan f. 1 milliard moet worden
opgebracht. In zoverre kan hier dan
ook van schuldconsolidatie niet worden
gesproken maar enkel van een anticipe
ren op in de toekomst te ontvangen
belastingen.
vat zijn in de Dinsdag ingediende ant
woorden van de drie Westelijke mo
gendheden op de jongste Russische
nota.
De andere voorwaarde is, dat een in
leidende conferentie te Parij-s interna
tionale vraagstukken zal bespreken om
uit te maken, welke er van op de agen
da van de conferentie der ministers
van buitenlandse zaken van de Grote
Vier zullen worden opgenomen en te
vens in weike volgorde.
De voorbereidende conferentie zou
worden bijgewoond door de plaatsver
vangers der ministers. De plaatsver
vangers zouden, zo stellen de Wester
se regeringen voor, de betrokken on
derwerpen wel vrij grondig mogen
bespreken, doch geen pogingen mo
gen doen om tot een oplossing van de
vraagstukken te komen. Deze taak
zou aan de ministers zelf voorbehou
den blijven.
In de Britse nota wordt nog eens
verklaard, dat Engeland „onder geen
beding" de voorstellen van Praag aan
gaande Duitsland als basis van de be
sprekingen kan aanvaarden.
De voorstellen van Praag drongen
aan op een verbod van remilltarisatie
van Duitsland, maatregelen om te ver
hinderen dat het Duitse oorlogspoten
tieel weer wordt opgebouwd, onmiddel
lijke sluiting van een vredesverdrag
met een verenigd Duitsland en het te
rugtrekken van alle bezettingsstrijd
krachten binnen een laar na onderte
kening van het verdrag.
Een woordvoerder van het Franse
ministerie van buitenlandse zaken ver
klaarde, dat o.a, zal worden gesproken
over Oostenrijk, economische en mone
taire kwesties en kwesties aangaande
DE DINSDAGAVOND door de heer
Oud ingediende motie van wantrou
wen in het regeringsbeleid heeft via
het aftreden van mr Stikker als minis
ter van Buitenlandse Zaken in record
tempo geleid tot het ontslag van het
gehele Kabinet. Dat is niet iets waar
over iemand die 's Lands belang op da
voorgrond stelt, zich kan verheugen.
Ook wij hebben in de laatste jaren
meermalen felle critiek geleverd op het
regeringsbeleid, in het bijzonder ten
aanzien van de Indonesische politiek,
maar de ernst van het ogenblik dwingt
tot de erkenning, dat het tijdstip waar
op deze impasse intreedt, bezwaarlijk
ongunstiger had kunnen zijn,
Nederland staat temidden van een
wereld, die in vele opzichten om hech
tere samenwerking en groter eenheid
schreeuwt; monetair, economisch, mili
tair. Het heeft alle krachten nodig voor
het herstel van de oorlogsschade, voor
het zoeken naar compensaties voor het
wegvallen der Indonesische welvaarts
bronnen en voor het bereiken van een
hogere productie. Het bevindt zich in
ternationaal in een positie, welke bij
wijze van spreken van uur tot uur aan
wijzigingen onderhevig is en die een on
onderbroken, intiem diplomatiek con
tact volstrekt noodzakelijk maakt.
Op dit moment, nu het land meer
dan ooit een krachtige leiding nodig
heeft, treedt de regering af.
En het ernstigste van deze impasse is,
dat de oplossing ervan zo uitermate
moeilijk zal zijn en naar alle waar
schijnlijkheid gepaard zal gaan met
zóveel politieke complicaties, dat zij
zeker niet op korte termijn te ver
wachten is.
Het is nauwelijks denkbaar, dat mr
Stikker na door zijn partijgenoten open
lijk te zijn gedesavoueerd, bereid zal
worden gevonden in een nieuw kabinet
zitting te nemen, want dan had hij
evengoed kunnen blijven zitten.
Het is trouwens op zichzelf een par
lementair monstrum en misschien ook
wel een parlementair novum, dat een
motie van wantrouwen in de regering
door de Kamer met zó grote meerder
heid wordt verworpen en desalniettemin
het kabinet heengaat.
De consequentie van het aftreden van
mr Stikker betekent niet alleen het ver
lies van een bekwaam minister van Bui
tenlandse Zaken met een groot persoon
lijk internationaal gezag, doch ook zijn
heengaan als directeur van de Stichting
voor Europese economische samenwer
king, een functie, waarin hij voor Ne
derland nog onschatbaar veel had kun
nen doen.
Wij zullen ons vooralsnog niet verdie
pen in de vele mogelijkheden en onmo
gelijkheden met betrekking tot de sa
menstelling van het nieuwe kabinet.
Moge in 's Lands belang het er slechts
spoedig komen! De huidige situatie ge
doogt geen langdurig regeringloos tijd
perk.
landen aohter „Het IJzeren Gordijn**,
doch niet over vraagstukken van het
Verre Oosten, daar deze door de V.N.
worden behandeld.
Op zijn wekelijkse persconferentie
heeft de Amerikaanse minister van
buitenlandse zaken Dean Acheson de
„eaht lijkende, doch valse" beschuldi
gingen. die de Sovjet-Unie in haar
nota van 20 Januari aan Engeland en
Frankrijk geuit heeft, „een onbe
schaamde brutaliteit" genoemd. Ache
son noemde de beschuldiging, dat het
Noordatlantisch verdrag agressieve be
doelingen heeft oud en volkomen on
waar. Alleen de Sovjet-Unie staat een
overeenkomst ter contróle van de con
ventionele bewapeningen en de atoom
wapens in de weg, aldus Acheson.
Tengevolge van het wassen van de
Waal is de Waalkade te Nijmegen
voor een groot gedeelte ondergelo
pen. waardoor het verkeer veel hin
der ondervindt.
Alleen de jeugd vindt het niet zo
erg; met gummilaarzen aan kun je
immers heerlijk don t plas
sen(foto boven). Een over
zicht van de ondergelopen Waal
kade. met op de achtergrond de
Waalbrug. Op de kade liggen nog
stapels stukgoederen, die niet tijdig
in veiligheid gebracht konden wor-
den (foto onder).
LEIDSCH
DAGBLAD
