Eerste Ronde Leidse Begroting
1951 gistermiddag beëindigd
Antwoord van B. en W. in avondzitting
Een protest-motie tot de regering
WOESDAG 24 JANUARI
Slechts 2 raadsleden
zwijgen!
Gistermiddag werd de behandeling
der begroting voor 1951 in de Leidse
Raad voortgezet.
Voorzit/ter: wethouder Van Schaik.
Namens alle vyf fractieleiders werd
volgende motie ingediend:
De Raad der Gemeente Leiden;
Kennis genomen hebbende van het
Ontwerp van Wet tot Verlenging der
Wet Noodvoorziening Gemeentefinan-
ciën;
Overwegende, dat de by genoemd
Ontwerp voorgestelde bepalingen t.a.v.
de Ondernemingsbelasting een aan
tasting betekenen van het recht der
gemeenten op de opbrengst dezer be
lasting, zolang de aanslagen nog wor
den opgelegd;
dat de voorgestelde uitkeringen uit
's Ryks kas aan het Gemeentefonds,
en uit het Gemeentefonds aan de ge
meenten, zulks wegens het verlies der
ondernemingsbelasting, een verstar
ring betekenen van inkomstemvan het
Fonds en van de gemeenten, omdat
het verband tussen de opbrengst van
genoemde belasting en de uitkeringen
daardoor verbroken worden;
dat door het wetsvoorstel de ge
meenten afhankelijk worden van sub
jectieve opvattingen inzake de behoef
ten van het Gemeentefonds;
dat de voorgestelde mogelijkheid tot
reservering van baten van het Ge
meentefonds in dezelfde richting kan
werken
dat het Wetsvoorstel het eigen be
lastinggebied der gemeenten verder
inkrimpt, en de vrijheid van handelen
der gemeenten verder beperkt, waar
door het voor de gemeenten steeds
moeilijker wordt haar taak te vervul
len;
BESLUIT deze motie ter kennis te
brengen van de Regering en van de
leden van de Tweede Kamer der Sta-
ten-Gcneraal.
Dan volgde het afmaken van de eer
ste ronde. In plaats van zes voerden
nog zeven leden het woord!
EEN MIDDENSTANDSGELUID
Geopend werd door de heer De Hos-
son (KVP). Deze prees de heldere be
toogtrant en de goede uiteenzetting der
toestanden en prima stijl van de geleider
brief, doch de inhoud zal hij niet ver
wisselen met de vorm. Want de in
houd is zeker somber daar men in Den
Haag op de eieren blijft ziten. Daarom
slflit spr. zich aan bij de protestmotie
Woudstra. Het lichtpunt is, dat de wet
houder van financiën met het gehele
college zich scherp zullen zetten om de
zaak nog te redden.
Dat het college geen deugdelijke mid
delen zag voor bezuiniging betreurt spr.
Verhoging der productie door effi
ciëntie heet het panacle, maar de roep
daartoe zal echter niet baten. En is deze
roep ook wel gehoord door de leiders
der. Gem. Diensten? ZJ. is er bij de ge
meente ook nog wel wat te ontginnen!
Men sprak van een deskundige en in
derdaad deze is hard nodig. Mits het is
ccn sterke man, want hij zal vele heilige
huisjes moeten intrappen.
Het bedrijfsleven overigens geeft voor
beelden te over ter navolging.
Spr begrijpt niet hoe men over de
Gem. bedrijven kan spreken van een
ideaal toestand. Zijn de bemoeiingen
van de Gem. Accountantsdienst niet te
veel en te nauwgezet?
Voor een deskundige is z.i. werk te
over en de kosten zullen er meer dan
uitkomen.
Ook is gesproken over een welstands
commissie. Geregeld hoort men klachten
in deze materie die spr. nader belicht.
Spr. sluit zich aan bij de heer Frohwein
althans voor wat betreft de Midden
stand. Een groep, waarvan het grote be
lang niet algemeen nog wordt ingezien,
en waaraan men niet altijd het recht
toekent, wat haar toekomt. De lasten
zijn zwaar en feitelyk is de Midden
stand nooit klaar. Aan sociale voorzie
ningen is hfj bovendien arm.
68 pet. van de detailhandel en 48 pet.
van het ambacht komt nog niet aan
f.2000 los van sociale voorzieningen!
Spr. vraagt dan aandacht voor de
taxi-ondememers, die al jaar en dag
trachten een minimumtarief vastgesteld
te krijgen, doch in moordende concur
rentie hun zaken verloren zien gaan.
Vroeger eisten de tarieven goedkeuring
van B. en W„ nu niet meer, hoewel het
weer nodig is. Ook mede gelet op het
■onderhoud. Spr. licht dit met cijfers toe;
En, dan de bekeuringen, die onrustba
rende vormen aannemen. In betrokken
kringen zegt men zelfs: waren we nog
maar in de Moffentfjd, toen as de ter
reur minder.
Ook hier behoort z.i. een verordening
tot stand te komen, die de tarieven etc.
regelt, gelijk in vele andere plaatsen.
Te meer, waar de toch voorgeschreven
taximeter anders geen zin heeft. Een
nieuwe vorm van samenwerking is ge
zocht en gevonden, doch van de zijde
van B. en W. wordt geen hulp geboden.
Eén concurrent doorkruist, in 9treven
naar hegemonie, echter het algemeen
streven. En dat zal wel zolang duren tot
de anderen dood zijn, om dan waar
schijnlijk met andere tarieven te komen!
En juist naar diens advies wordt geluis
terd en zijn bedrijf bevoordeeld door
betere standplaatsen etc. Concurrentie
is gezond, doch een concurrentie als in
deze branche is niet meer verantwoor
delijk. Daarom doet spr. een voorstel tot
vaststelling van een tarief van 90 ot voor
de eerste 400 m en verder 25 ot per km
in en buiten de stad.
Elders is de minimumprijs f. 1.met
officiële goedkeuring,
PLEIDOOI VOOR STUDENTEN
HUISVESTING.
De heer Geertscma (VVD) was eerst
van plan geen woord te spreken over de
algemene politiek, maar enkele sprekers
hebben hem gedwongen ook iets te zeg
gen. Allereerst de heer Goslings.
Dat ook de beter gesitueerden offers
moeten brengen, terwijl de arbeiders
geep veer mogen laten, klopt niet be
paald, naar zijn mening. De arbeider
heeft recht op een menswaardig bestaan
doch sociaal gerechtvaardigd en econo
misch verantwoord en Iets langer wer
ken als offer van deze zijde, behoeft
men niet direct te verwerpen. Zeker
veel vakverenigingsleiders begrijpen hun
taak, maar laten zij zich blijven beijve
ren om slechte mentaliteit te weren.
Niet alleen door Korea, ook door niet
verantwoorde maatregelen der regering
is de werkloosheid gestimuleerd.
Zelfs minister Lieftinck erkende ten
slotte de mogelijkheid too het magi
sche woord „bezuiniging", waarover
echter grote spraakverwarring bestaat.
Een gulden kan slechts één keer wor
den uitgegeven!
Het probleem der volkshuisvesting is
slechts voor een klein deel in handen
van B. en W., maar in één opzicht heb
ben B. en W. tooh wel iets te zeggen:
de huisvesting der studenten. Ook een
bijzondere groep gelijk de ouden van
dagen. Spr. heeft alle bewondering voor
het Huisvestingsbureau, maar of B. en
W. wel al het mogelijke doen Ln deze,
is bij hem de vraag. Waren er in 1945
ruim 3300 studenten, in 1950 ruim 4600.
Toch is het Studentenhuis Rapenburg 8
gegeven aan een Verzekeringsbank, had
piaats een ontruiming van huizen in
de Kaiserstraaf voor fabrieksruimte en
zo nog meer. Spr. roept alle medewer
king van het college in om voor de
studenten te zorgen, b.v. door perceel
Pieterskerkgracht 11 beschikbaar te
stellen en door vordering van grote
huizen, zo daartoe gelegenheid komt.
Terugbrengen van het vermenigvuldi-
gingscijfer op het onderwijs van 2 tot 1,
oordeelt hij niet nodig en gewenst.
Na nog enkele kleine opmerkingen
over enkele punten, komt spr. tenslotte
nog op voor de Middenstand, die hij
verdedigt tegenover de heren v. Weer-
lee en Van Oyen. De Middenstand wil
winst maken en nog wel voor zich zelf
en dat lust het socialisme niet! Maar
de Middenstand vergeet niet, dat de
P.v.d.A. de ondernemlngsbelasthig heeft
ingevoerd, door rechts weer afgevoerd
en heeft geen zin in een afgepast zak
centje.
Spr. hoopt, dat by volgende begro
tingen persoonlijke aanvallen a-is nu
tegen de heer Frohwein, achterwege
zuilen blijven en ook reeds bij de re
plieken, die neg volgen.
NOG EENS DE FINANCIËN.
De heer Stolp (Prot. Chr. P.), onder
schrijft alles wat gezegd is over de
aantasting der Gemeente-autonoinie
door het Rijk en spr. zou daarom geen
bezwaar zien in een steunen van de
Raad aan het college in deze, alhoewel
het college dit neg ndet nodig oordeelt.
De motie Woudstra is z.i. daartoe
zeer geschikt.
De defensie-maatregelen zijn nodig
en ongaran-dbaar, maar late de over
heid dan trachten door bezuiniging te
gemoet te komen.
Wenselijke uitgaven zullen beperkt
moeten worden om de noodzakelijke te
financieren, als b.v. de woningbouw. Is
er niet te bezuinigen door inkrimping
bij de Gem. diensten en langs andere
wegen? Hij roept allen op cm in dit
opzicht mede te werken in het waar
achtig gemeente-belang.
De burg. verdediging schijnt hem een
zaak van het grootste belang voor de
bevolking.
Tenslotte dringt spr. aan in te zien
de waarde van het gebed, juist in zulke
moeilijke tijden als thans.
CULTUUR IS NOODZAAK.
De heer v. Stralen (P. v. d. Ah, het
opnemend voor K. en O., zegt. dat de
P. v. d. A. niet op het standpunt staat,
dat de post van de cultuur de sluitpost
van een begroting behoort te zijn, in
tegendeel. Op deze post mag z.i. dan ook
niet bezuinigd worden om de ganse
maatschappij nog niet verder neer te
drukken en vast te kunnen blijven hou
den aan democratische gezindheid en
persoonlijke karaktervorming.
Gelukkig is deze materie hier in be
kwame hand van de heer Van Schaik,
met bemoedigende resultaten voor Lei
den. Spr. breekt een lans voor een
school-gemeenschap van niet te kleine
omvang, waarbij de kunst wordt ge
paard aan het onderwijs en ook de li
chaamscultuur, ook al zal dat niet spec
taculair zijn. gelijk b.v, woningbouw, die
ook zeer urgent is. Aan het huidige mi
mimum van steun mag niet worden ge
tornd.
Gaarne zou spr. iets vernemen c'ver de
enquête inzake staats-burgeriyke vor
ming van de jeugd om dan nog enkele
vragen te stellen over diverse punten,
zijn spijt uitdrukkend dat de subsidie
aan het Leids Studiefonds niet verhoogd
kan worden.
Sinds 1848 is er wel iets veranderd in
de maatschappelijke verhoudingen en
het verheugt spr., dat de heer Woudstra
dit erkende door niet de idee Frohwein
te steunen, die spr. dan verder bestrijdt.
Hij leest eer. vers voor dat op de taf ei
van zijn fractie-voorzitter werd gede
poneerd Aantasting van het particulier
eigendom staat niet op het program van
de P. v, d. A. alleen van de euvelen
daarvan. Het werpen van communisten
en socialisten op één hoop is dan ook
demagogie, die niet past voor een partij,
die hier beweert achter zich te hebben
de elite van de geest.
De P. v. d. A. wijst de klassenstrijd
af en de dictatuur van het proletariaat!
Spr komt dan tot de heer v. Oyen en
diens persoonlijke uitlatingen, die hij
voor een groot deel kan waarderen,
maar toch niet aanvaarden, gezien hoe
juist .sociale leiders in Chr. kringen
steeds vrijwel alleen stonden. Ook voor
hem is het Geloof de bron van leven en
sociaal inzicht en daarom zegt hij, niet
mee: kies tussen Amerika en Rusland,
maar ga rustig voort in gehoorzaamheid
aan het concrete gebod: God zal ons
lelden.
Sanering: graag,'maar 't kan niet.
DE LAATSTE DRIE.
De heer Boesaard (CP.N.) meent, dat
Leiden zac-h mag verheugen in de heer
Frohwein zulk een kampioenbestrijder
te bezitten van het socialisme, doch ook
hij zal verslagen worden. Spr. bestrijdt
dan de defensie-maatregelen als volle
dig overbodig, om te eindigen met een
verdediging van de drie communistische
sanerings-voorstellen en enkele opmer
kingen over de art, 288 en 289 (kosten
van sociale hulpverlening en kosten van
werkverruiming)
De heer v. d. Burg (P. v. d. A.) is niet
geheel gerust ter zake van de aanwezig
heid van voldoende leerkrachten voor
het onderwijs en inzake de vakoplei
ding-verzorging.
De aanbouw van gymnastiek-lokalen
moet z.i. krachtig worden bevorderd.
Ook hij keert zich dan tegen de heer
Frohwein, wiens ideeën behelzen de ka
pitalistische Mammon.
De heer De Kier (Prot. Chr. P.) vraagt
of ook plaatselijk de werkloosheid niet
is te bestrijden om voorts de commu
nistische sanerings-voorstellen té Üet-
striiden.
Tot slot smeekt hij Gods kracht af
voor Leidens Gemeentebestuur.
En hiermede ls de eerste ronde dér
begrotingsbehandeling dan afgelopen.
Om even 4 uur wordt de zitting dan
geschorst tot 71 upr om B. en W.
gelegenheid te geven van antwoord' te
dienen.
Van de 30 aanwezige raadsleden heb
ben „maar" 28 aan het debat deelgeno
men
In precies 4 uur tweede
ronde afgedaan
Voorzitter: burgemeester jhr mr F.
H. van Kinschot,
Deze feliciteert de heer Goslings met
de geboorte van een dochter en hij
spreekt de beste wensen uit voor de
jonge spruit.
Burgemeester het eerst
aan bod
De burgemeester zegt inzake de Mare,
dat enige weken geleden Ged Staten
een bezoek ter plaatse hebben gebracht.
Wanneer de beslissing valt, is niet be
kend.
Van achterstelling van R.K. is geen
sprake, dus ook niet by de politie. Al
leen bekwaamheid is de beslissende
factor.
Op de kwestie van de gehuwde vrouw
wil spr. hier niet ingaan; hij persoon
lijk heeft bewondering waar de gehuwde
vrouw zich geeft aan de publieke zaak.
Inzake straatnamen zal rekening wor
den gehouden met. geuite wensen.
Het vraagstuk der taxi-ondernemers
is moeilijk en is achterop geraakt. Over
de tarieven is er geen overeenstemming,
vooral waar de Cotax geen eenheid is.
De meeste ondernemingen werken met
verlies in den lande. Van bevoordeling
van de Eltax is zeker geen sprake, in
tegendeel. Het voorstel de Hosson is
niet aanvaardbaar, daar de raad in deze
geen zeggingschap heeft. Maar hij wil
de zaak nog wel eens in B. en W. be
spreken.
Niet alle verenigingen met subsidie
kunnen gebruik maken van gemeente
lijk cyclostiel-werk. Alleen zij, die direct
met de Gemeente in verband staan.
Iedere avond is er controle op café's
en bioscoop en speciaal wanneer er bij
zondere films zijn, zodat er z.i. voldoen
de contróle is.
Onderwijs en cultuur
Wethouder Van Schaik oordeelt een
botsing der meningen bij de begroting
wenselijk en leerbaar, en in overeen
stemming met de democratie. Spr. ziet
in de suggesties zeker invloed en niet
alleen nu: ieder wil zich laten horen,
Meer dan anders is thans het culturele
in het geding gebracht en dat stemt
hem tot verheugenis. Voor 1945 was
daarvan weinig sprake. Dit als gevolg
van het feit, dat het culturele leven
meer onder de bemoeienis der gemeente
valt, voortspruitend uit dezelfde bron
als de belangstelling voor het onder
wijs: geestelijke zuilen, die ons volk
kenmerken. Er is echter meer een sti
mulering dan een zelf ter hand neming.
Dan het vakonderwijs. Zeker, dit
wordt slecht betaald, mede als gevolg
van de wettelijke regeling. Slechts 2/3
uur wordt per klasse betaald! Dat het
onderwijs In handwerken thans door de
klasse-onderwijzeres wordt gegeven en
niet meer door een vakonderwijzeres, is
eerder een voordeel dan een nadeel ge
bleken en de kosten zijn veel lager!
Maar daarvan zijn ook de Bijz. Scholen
de dupe. Dat deze daaronder lijden, is
onvermijdelijk, tenzij over de ganse linie
werd veranderd, waarvan de wethouder
van financiën zeer zeker zou schrikken.
Laat de St. Barbara-school zich, zo no
dig, richten tot het departement, an
ders is er geen uitweg. Dit aan de heer
A. van Dyk.
Het leerlingen-stelsel is groeiende,
maar er zal nog veel aandacht aan ge
schonken moeten worden, gelet hoe het
ten achter staat. Ook het aantal Leidse
jongens, die naar de Ambachtsschool
gaan, neemt toe en de komende nieuwe
afd. bij Mathesis zal een verdere kennis
bevorderen en het ambachtsonderwljs
stimuleren.
Een Mythyl-school kan zeker nuttig
zijn, doch het aantal gegadigden was te
klein en is het nu nog.
Terugbrenging van het onderwys-ver-
menlgvuldigingscijfer tot 1 betekent een
verlies van f. 100 000 en dat kunnen de
gemeente-financiën niet dragen; afge
zien van de noodzaak alle bronnen uit
te putten om voor zekere subsidies in
aanmerking te komen.
K. en O, is een instelling, die spr. ho
gelijk waardeert. Voor hoevelen heeft
deze stichting niet ontzettend veel goeds
gebracht, bij elders bijkans niet te ver
gelijken. Van passief aanbieden is men
langzamerhand ook overgegaan tot po
sitief aanzetten en reeds vorig, jaar is
daarvoor f.2075 besteed. Maar spr. er
kent, men is er nog niet. Spr, brengt
hiermede in verband het bevorderen
van een goed gebruik van de vrije tijd.
Daaraan zal nog veel zorg moeten wor
den besteed! En de overheid kan- zich
aan bemoeienis daarmede niet onttrek
ken, want een groot deel der bevolking
denkt niet aan kunst, gezienhet be
zoek aan goede tentoonstellingen, K. en
O. streeft een goede neutraliteit na.
Slechts één bezwaar is ingekomen tegen
de gehouden lezingen. Maar het is moei
lijk alle mensen te bevredigen.
Na in het kort enige vragen van mevr.
Braggaar te hebben beantwoord, gaat
spr. over tot de zweminrichting, die
hard nodig is.
De kwestie van het sportveld aan de
Burggravenlaan komt spoedig in B.
en W.
Staatsburgerlijke vorming voor de
Jeugd is zeker gewenst, doch de waarde
daarvan wordt nog niet algemeen er
kend.
Onderwijs-krachten zijn er hier vol
doende en voor een tekort vreest hy
niet. Een eigen opleiding thans zou bo
vendien geen baat meer geven,
Inriohting van gymnastiek-lokalen
heeft de volle aandacht.
Spr. zal gaarne gebruik van stoelen
en tafels ln plaats van banken in de
scholen bevorderen.
Sociale zaken
Wethouder Menken zal in vier rubrie
ken antwoorden: Middenstand, perso
neelszaken, volksgezondheid en alge
mene zaken met speciaal de werkloos
heid.
Wat de Middenstand betreft, is er
geen vrees voor de verstandhouding
tussen gemeentebestuur en midden-
stadsce-ntrale, kan de heer Frohwein
zulk een verhouding zien te scheppen
met de P. v. d. A„ dan zou er in de
'Raad nog heel veel góeds kunnen ont
staan.
Inzake de personeelsbelangen rust er
een zware verantwoordelijkheid op de
gemeente, gelet op hun belangen en die
van het personeel. Met beide wordt
steeds ernstig rekening gehouden. Met
de grootst mogelijke efficiency wordt
altijd rekening gehouden en beslissingen
vallen pas na grondig onderzoek. Ook
wat promotie betreft. Natuurlijk is er
wel eens verschil van mening met de or
ganisaties, doch er is niettemin een
goede verstandhouding. We begrijpen
elkaar heel goed, zelfs al moet de ge
meente wel eens een beslist neen laten
horen!
Het centraal orgaan niet te kennen in
vacature-regelingen voor jeugdige ar
beidskrachten gaat niet aan. Aan af
spraken moet men zich houden en dat
is logisch en verstandig. Over tram
kaarten etc. zal in overleg worden ge
treden met de maatschappijen.
Dan de volksgezondheid. Op dit ter
rein heersen zeer uiteenlopende menin
gen. Het aantal ouden van dagen neemt
toe en er is een gebrek aan ruimte. De
eerste plicht valt ontegenzeggelijk op de
kinderen, maar er is ook een taak voor
de gemeente. De sociale raad heeft er
zelfs een congres over gehouden. Daarom
is het goed, dat een commissie is inge
steld om binnen een half jaar haar oor
deel te geven. Stichting van een tehuis
is urgent en dan speciaal ook voor zieke
ouden van dagen, daar de ziekenhuizen
geen ruimte hebben, evenmin als de
part. inrichtingen. Maar nu de kwestie
van het vinden van een goed huis!
Daarin zijn B, en W. nog niet geslaagd.
Twee waren te uitgewoond, een te duur.
Maar het college blijft diligent. Nieuw
bouw durft het college ook nog niet aan.
Spr. vraagt mevr. Braggaar haar voor
stel voorlopig terug te nemen.
Een jaar geleden was er op het ter
rein van zuigelingen- en kleuter-con
sul tatiebureaux practlsch nog niets, doch
dank zij de Kruisverenigingen is al veel
verbeterd en zij zetten hun arbeid voort,
zodat gedacht wordt, aan bureaux in
Mors- en Professorenwijk. Deze materie
is dus in vol onderzoek. Men houde ech
ter ook rekening met het tekort aan
artsen. Ook hier vraagt hij intrekking
van het voorstel-Braggaar.
Men zal stap vóór stap moeten voort
bouwen in overleg met beide Kruisver
enigingen, die zeer nauw met elkaar in
contact staan. Spr. wijst er nog op. hoe
de subsidie van f. 25.000 is gestegen op
f,60.000, gelet op de grote achterstand.
Daarvoor had spr. gaarn$ grotere waar
dering gezien.
Wat de G-G.D, betreft, deze wordt
zeer krachtig aangevat. Er zal met
mate gegeven en genomen moeten wor
den. De besprekingen over het Acad.
Ziekenhuis zijn getraineerd door ziekte
van de burgemeester van Groningen.
Het gebruik van de badhuizen is na
der te bekijken.
Aan een crèche zijn zeer zware fi
nanciële kanten. Spoedig is een rapport
daarover te verwachten. Maar spr.
vreest, dat de financiën een te groot
bezwaar zullen opleveren.
Ten slotte de werklooosheld. Wat ls
er plaatselijk te doen? Er is een kleine
werk-commissie gevormd om dit te be
zien. Moet daarnaast een speciale com
missie worden gevormd? De ervaring
waarschuwt daartegen gelet op het ge
beuren met de gerepatrieerd en. waar
alle commissies overbodig bleken. Ten
dele ziet spr. echter hier wel reden
voor een commissie als de heer Plena
bedoelt en B en W. willen zijn voorstel
ln praeadvles nemen. Eendracht zal bij
ontwikkeling echter noodzaak zyn en
soms lijkt het in de raad daarop weinig.
Daarom betreurt spr. enige volkomen
onjuiste opmerkingen als b.v. dat er
wrijving zou bestaan tussen werknemers
en werkgevers. Daarvan is geen sprake,
er is eerlijk overleg, dat steeds slaagt
Door eerbiediging van alle stand
punten duurt het soms wel eens iets
langer dan gewenst, maar men rekene
er daarbij mede, dat het gaat om „le
vend materiaal". Waarbij niet roekeloos
mag worden gehakt.
Spr, doet ten slotte een beroep op
saamhorigheid van allen.
Openbare Werken
Wethouder Jongeleen meent, dat de
gro'te belangstelling voor Openb. Wer
ken langzamerhand dalende is!
Voor de drie volgende jaren is het
bouwvolume inderdaad 1050. zodat er
per jaar een tekort komt. Dat is teleur
stellend. Maar er is nog een plan van
500 woningen, waarop de minister 50%
toeslag toezei. Dan zouden er voor dit
jaar nog 150 woningen bijkomen.
De „vrije sector" blijft bovendien vrij.
dus zonder subsidie kan vrij gebouwd
worden.
Een beslissing ten aanzien van de
Mare zal spr. zeer toejuichen, gelet op
de urgentie.
Dat spr. te weinig zou luisteren naar
de opmerkingen van de heren Frohwein
en v. Iterson in de C. v. O.W. ontkent
hij; spr. wijst er op hoe de heer Froh
wein daar nog al eens ontbreekt. Dat
altijd de wethouder van Finantiën ge
volgd zou moeten worden, daartoe zou
spr. niet bereid zijn, trots alle waarde
ring voor zijn collega.
De saneringsplannen zijn sympathiek,
maar de moeilijkheden zijn te groot,
vooral door het woningtekort, waardoor
geen woning onbenut mag worden ge
laten, gezien de grote nood, al is deze
slecht. Maar het houdt de volle aan
dacht van het college, dat zoveel mo
gelijk reeds- door aankoop ln gewenste
richting doet.
Inderdaad ware het beter, wanneer
voor 1940 meer was gedaan, doch het
heeft niet plaats gevonden.
Een welstandscommissie ls geen ge
makkelijke opgave, gezien de samen
stelling maar het college staat er niet
afwijzend tegenover en wil praeadvies
toezeggen.
Aantrekking van industrie heeft de
volle aandacht van B. en W.
Een vrouwelijke ad vies-commissie is
op zich zelve wellicht prijzenswaardig,
maar in massabouwstuit men op te
grote tegenstellingen: het zou bouwen
alleen maar duurder kunnen maken, te
meer waar er bindende voorschriften
zyn van hogérhand en de kosten van
die zijde worden gedrukt. Zelfs zo, dat
het de vraag zal zijn of het bouw-volu-
me volledig kan worden benut. Niet
meer dan 80 pet. van het toegewezen
volume mag in aanbouw zijn, dit aan de
heer Ten Broek, zodat vroegtijdige toe
wijzing zeer lastig is.
Met de cultuurgrond zullen we inder-
daat zeer voorzichtig moeten zijn. doch
werkelijk gevaar in dit opzicht bestaat
er z i. tot 1970 niet.
Aan de verkeersregelingen wordt alle
aandacht besteed, doch men zal van
enige hobby's moeten afzien, wil men
slagen. Bvrover het één-richtingsver
keer zal men moeten heenstappen.
De betimmering in de Stadszaal be
trof het toneel en op dit terrein is er
hier niet veel. Maar vrijwel alle andere
werk is door Leidse firma's verricht.
Bezwaren heeft spr. tegen het opnemen
in de bestekken dat alleen Leidse aan
nemers mogen worden ingeschakeld,
gezien ook dat hun animo voor woning
bouw niet groot is.
Wil de heer v. Iterson strikte hand
having van uitbreidingsplannen, al zal
dit vaak gaan ten koste van een snelle
uitvoering van bouwplannen?
Is de aanmerking op de tekeningen
van de plannen voor 500 woningen niet
aan de kleine kant"? Het kost de ge
meente geen cent meer en de architect
vond het de moeite waard er veel werk
aan te besteden.
Spr. is ook geen bewonderaar van
montagebouw, dóch hij zal niet aarze
len deze voor te stellen als de gemeen
te er woningen door kan wónnen. Hij
hoopt spoedig met een plan voor 100
woningen te kunnen kernen in het plan
Noord. w
De sportvelden aan de Haariemmer-
weg waren nog niet klaar, toen zij wer
den afgekeurd!
De lijst van de heer v. Iterson van
w-erken ln 1950 was wel erg onvolledig
en zodoende gaat zijn klacht over te
veel personeel in verhouding tot 1938
allerminst op,
In de C. v. O.W. werkt spr. inderdaad
altijd aangenaam samen met de heer
v. Iterson doch waarom dan altijd ln
de raad diens opmerkingen? Het weer
heeft spr. niet in handen en daarom
is niet volledig bereikt, inzake de wo
ningbouw wat gehoopt werd. Door het
slechte weer is 73J2 werkdag verloren
gegaan en daarom een achterstand van
ruim 100 woningen. In 100 jaar heeft
het niet zoveel geregend en die stom
meling van een wethouder van de P.
v, d. A. heeft daarmede niet gerekend..
595 woningen zijn klaar, wordt ge
zegd.
572 zijn er niet! Spr. geeft eohter
een lijst van woningen klaar en in aan
bouw, in totaal 1281. Met de duplex-
woningen mee komen er nog 224 bij.
Sgrnen 1505. Geen reden y oor.e^n hoer a-
•stepmTttg.' maa'r toch niét zo.slecht als
wePwordt beweerd!
De gemeente heeft -zich bereid .ver
klaard 13 gezinnen van gerepatrieerden
op te nemen en zal verder nog nagaan,
wrat te doen is.
Huisvesting van studenten is een
moeilijke kwestie, waaraan ook de ab
normale huurprijzen het hare bijdra
gen, doch het heeft de aandacht van
het college.
Finantiën
Wethouder v. d. Kwaak begint met
het Franse gezegde: ce sont passé, les
Jours de féte, of in het Leids: het is
uit met de pret.
De tijd van sluitende begrotingen is
voorbij, maar het tekort is niet weg te
praten.
Drie jaren is gewerkt onder een nood-
regeling waarmee de gemeente zich
althans heeft kunnen redden en heel
wat heeft kunnen doen. De definitieve
regeling voor 1951 mocht men niet
slechter verwachten, maar, helaas, werd
de noodregellng met 2 jaar verlengd en
steels somberder wordt het perspectief
Spr. schetst dan wat de commissie
Oud in meerder- en minderheid voor
stelde en hoe de regering daarop rea
geerde. Men kan echter neg alle kan
ten uit.
Niettemin is er een ernstige aanslag
gepleegd op de rechten der gemeen
ten (wie had daarop kunnen reke
nen?) en met dankbaarheid aan
vaardt het college de door de fractie
leiders voorgestelde motie.
De wet op de noodvoorzieningen is er
judst cm noodlijdendheid te voorkomen
En nu deze situatie! Dat spr. te opti
mistisch zou zijn geweest, daartegen wil
hij echter opkomen en hy citeert zijn
verklaring bij de begroting voor 1950
De beschuldiging van de heer Goslings
aan de vroegere colleges voor 1940 moet
spr. afwijzen; de middelen waren er
niet, gelet ook op de inkrimping der
inkomsten door de Raad.
De bijeenkomst met minister Lief
tinck ziet spr. niet als een crediteuren
vergadering, want dan zou tevoren al
vast staan: 10 15%I En hy hoopt
toch nog op beter resultaat, al trekken
Rijk en gemeenten beide. Spr. ziet het
zo: De gemeente staat op een spoor
wegovergang en hy zwaait met zijn
arm, doch zal de trein niet kunnen te
genhouden. Alleen de centrale post zal
dat tijdig vermogen. En nu is het af
wachten!
Leiden is niet de enige gemeente in
kuia-Holland, die er zo voorstaat. Bijna
alle grote gemeenten, ook daarbuiten
verkeren in nood.
zy hebben een tekort van 14 inrflroen!
Spr. heeft echter vertrouwen, dat' Ged.
Staten zeer krachtig de gemeenten zul
len steunen. Het college zal zeker alles
doen, wat mogelyk is met de^.nocd als
wapen. En de nood is er dank zij aller
lei omstandigheden.
De begroting geeft het minimum
LueiiSp.ei1 der gemeente aan, al erkent
ny, dat er verschil van mening kan zijn
fondsen bestemmin2 der vem ieu wings-
Geldleningen zyn bijkans niet meer
te krygen door de gemeenten, terwyi
hier aan kasgelden f. 8.200.000 uitstaat.
wai^aai- over zich ten der gemeente-
fl.1 ancien wil spr. voor 1952 wel toe-
Tnfït al fSnVrn .g€en ^ist beeld.
Ir„5? efficiency is- een rapport op
zal bunnen wor-
w Lichtfabrieken en Openb,
Werken zouden by aanvaarding het
eerst in aanmerking komen.
Be kolenposilie der gasfabriek en het
frebniik van ?as 7al op W, moeten
treurt" B aCht' h°"eer h(j dit be-
Hct Shakespeare-theater te Strat-
jord-on-Avon zat een aanzienlijke
uitbreiding en verbetering onder
gaan. Aan de linkerzijde van het
gebouw komen twee nieuwe verdie
pingen voor 16 nieuwe kleedkamers.
Het aantal zitplaatsen wordt met
140 uitgebreid tot 1300. waardoor
tijdens het zeven maanden durende
seizoen 34.000 personen extra liet
theater kunnen bezoeken. Verdere
verbeteringen en het toepassen van
de nieuwste technische vindingen
zullen het theater tot een van liet
best ingerichte ter wereld doen be
horen.
Het Shakespeare-theater. gezien
van de overzijde van de Avon. Links
liet gedeelte, waar de twee nieuwe
verdiepingen komen.
Amerikaanse journalisten
over gevaarlijke inter
nationale situatie
ln ons land te weinig begrip
Een groep Amerikaanse dagbladredac-
teuren, die een reis door Europa maakt
ten einde zich persoonlyk op de hoogte
te stellen van de wijze, waarop de
Marshallgelden worden besteed en de
inspanningen, die de onderscheiden
landen zich getroosten om hun defensie
op peil te brengen, kwam gisteren op
Schiphol aan.
De Amerikaanse journalisten zyn hun
reis begonnen met een'tiendaags bezoek
aan Engeland, waarna een bezoek aan
Denemarken volgde. Zij waren een
stemmig in hun lof over de Engelsen,
„wier realiteitszin vooral gedurende de
laatste maanden aanzleniyk is gestegen!
Zij hebben ln Engealnd een grotere
vastberadenheid dan voorheen kunnen
constateren ten aanzien van de drei
gingen, die boven Europa hangen. Ook
het economisch herstel van Engeland
maakte een grote indruk op hen.
De opmerkingen, die zy by aan
komst op Schiphol maakten getuig
den van do vrees, dat de stemming,
die zij in Denemarken aantroffen, in
een groot deel der Europese landen
heerst: een zich onvoldoende realise
ren der uiterst gevaarlijke internatio
nale situatie met alle gevaren van
dien voor eigen vryheid en een als
logische consequentie hiervan onvol
doende bereid zyn de offers te bren
gen, die tot een volledige paraatheid
noodzakelyk moeten worden geacht.
Hun eerste indruk op het continent
was ook, dat men zich in de Ver. Staten
veel meer bewust is van een dreigend
oorlogsgevaar dan hier het geval "ls.
Getuige hun vragen zal vooral de
brief, die generaal Eisenhower na zijn
bezoek aan ons land schreef aan de
Amerikaanse ambassadeur, een belang-
ryk onderdeel uitmaken van hun acti
viteit hier te lande.
Filminvloed op jeugdige
personen
ONDERZOEK OVER HET GEHELE
LAND.
(Speciale berichtgeving)
Op initiatief van de Stichting „Insti
tuut Film en Kerk" te Den Haag wordt
ondei leiding van prof. S. J. Groenman
een onderzoek ingesteld naar de in
vloed van de film op jeugdige personen
'opgroeiende jeugd). Dit onderzoek
strekt zich uit over het gehele land en
wordt toegepast op sohoolkinderen van
alle groeperingen en gezindten. Na het
sociologisch onderzoek zal men dezer
dagen onder leiding van prof. Stellwag
en dr Ten Haeff, beiden uit Amster
dam, beginnen met het psychologisch
gedeelte, voor welk onderzoek men
proefpersonen zal gebruiken.
Het is waarschyniyk, dat het on
derzoek nog wel enige maanden du
ren zal.
CONGRES VER. VAN NED.
GEMEENTEN.
Herdenking 100-jarig bestaan
Gemeentewet.
Op 6 en 7 Juni zal de Vereniging van
Nederlandse Gemeenten in Maastricht
haar jaarcongres houden en daaraan
wegens de herdenking van het 100-jarig
bestaan van de gemeentewet een byzon-
der cachet verbinden. Er worden 800 af
gevaardigden verwacht uit heel het land.
Ministers Teulings zal het congres bij
wonen en er bestaat een mogsiykheid
dat minister-president dr Drees ook
aanwezig zal zijn.
De Accountantsdienst heeft een moei
lijke taak, maar cloet belangrijk werk, al
is het misschien wel eens goed, dat er
ook eens crltiek komt. Naar zyn oor
deel was er Ln het debat één dissonant,
n.l, de verklaring van de heer Geert-
sema vooraf, Spr. betreurt deze ten
zeerste. De hulp van gemeentepersoneel
ls service aan de raadsleden en wan
neer by zoveel vragen er eens een is
vergeten, mag dat toch niet te zwaar
tellen. Bovendien: een waarschuwingen
het was verholpen,
Spr. wil tenslotte ook alle niet ge
noemde hoofden van dienst dank be
tuigen Voor hem persoonlijk ls het een
eer juist nu Leiden te mogen dienen.
tt.M en over halftwaalf wordt dan de
zitting gesloten tot vanavond. Dan vol-
re" en 20 nodiS dupliek en mis
schien nog de werkelyke begrotingsbe
handeling?
