Minister Stikker dreigt heen te
zullen gaan
Maar.... dan valt het hele kabinet
Bewogen en spannende crisisnacht in Tweede Kamer
Vanmiddag beslissing over
motie-Oud
Dijk van Muntendammerdiep
onverivacht bezweken
89ste Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD Woensdag 24 Januari 1951
Tweede Blad No. 27210
(Van onze parlementaire redacteur).
„Ik heb pogingen ondernomen om de leden van de V.V.D.-fractie tot andere
gedachten te brengen. Het zal straks bij de stemming blijken in hoeverre ik
daarmede succes heb gehad", aldus ongeveer luidde een passage uit de ver
klaring van de minister van Buit. Zaken, de heer Stikker, waarmee de meest
bewogen nacht uit de parlementaire geschiedenis der laatste tientallen jaren
is besloten.
De minister had daarin te kennen gegeven dat een door de heer Oud
(VVD) ingediende motie voor hem onaanvaardbaar was. Als die motie de stem
van de VVD-fractie zou krijgen, zou hij daaraan consequenties verbinden. ,,ln
hoeverre die beslissing van mij verdere gevolgen zal hebben, staat niet aan
mij", voegde spreker hieraan toe, doelende op een vallen van het hele kabinet.
Wij kunnen als zeer waarschijnlijk aannemen dat dit inderdaad zal geschieden.
De heer Romme (Kath.) heeft bij het aftreden van de heer Schokking al be
zwaren gemaakt tegen het aldus verloren gaan van de brede basis van 1948.
Een zijner redenen, zo veronderstelden wij toen, was de vrees dat ook de
VVD'er aan het kabinet zou ontvallen en de smalle basis vaYi Katholieken en
Partij van de Arbeid zou overblijven, hetgeen de katholieke leider tot elke prijs
wilde verhinderen.
Mede op grond van wat wij thans in politieke kringen vernemen, staat het
voor ons vast dat de KVP niet bereid zal zijn met een kabinet zonder de heer
Stikker verder te gaan. Heden zal de stemming plaais vinden, zodat men van-
I daag nog verneemt of we in een kabinetscrisis verkeren.
KABINETSCRISIS UITERST
GEVAARLIJK!
„Om in de huidige wereldsituatie
een kabinetscrisis uit te lokken, acht
ik zeer eevaarlyk". aldus de heer
Stikker in ziin verklaring: van van
nacht. ..Vooral als elk richtsnoer ont
breekt voor een oplossing. waarmede
de belangen van ons land gediend
zijn". Het is immers niet in te zien.
hoe de heer Oud erin zal slagen een
kabinet te vormen, dat levensvat
baarheid heeft, dat aan de moeilijk
heden van deze tiid het hoofd kan
bieden, nu aller medewerking nodig
is, dat od een tweederden-meerder
heid kan rekenen bii de oplossing van
de Nieuw-Guinea-kwestie.
Maar op het ogenblik wacht alles
nog op de stemming, die de hele
lawine van politieke gevolgen na zich
zal slepen.
ROMME SPREEKT.
In de middag-vergadering was ter
stond bii de hervatting van het Nieuw-
Guinea-debat het woord aan de heer
Romme. die het regeringsvoorstel tot
internationale bemiddeling ongelukkig
achtte, doch de overdracht van de sou
vereiniteit over Nieuw-Guinea aan de
Ked.-Indonesische Unie wel kan steu
nen.
De heer Romme (Kath.) vond. dat
de behandeling van het Nieuw-Guinea-
vraagstuk in het Indonesische Parle
ment. was gekenmerkt door beheerst
heid en stille kracht. Daarom ver
langt snr. temeer naar interparlemen
tair contact tussen de beide Unielanden
ter zuivering van de waardering der
wederzijdse standpunten. Voor Neder
land is de zaak ingewikkelder dan voor
Indonesië, aldus spr., die dan ingaat
od de moeiliikheden binnen de Partii
van de Arbeid. Een uiteenvallen van
de P. v. d. A. zou niet in 's lands be-
lanz ziin. Spr. verwacht, dat zii de
EDanningen te boven zal komen.
De brief van de arbeids-fractie aan
het kabinet tiidens de onderhandelingen
Ring volgens spr. de grenzen van het
contact tussen regering en kamerleden
te buiten. Die brief is vertrouwelijk,
doch spr. is het eens met oud-minister
Vos. dat partii en land recht hebben
od publicatie. In hoge mate betreurt
EDr. echter de beschuldiging van
..Trouw", als zou die brief tiidens de
onderhandelingen aan de Indonesische
delegatie ter kennis ziin gebracht. Te
meer omdat die beschuldiging niet waar
is gemaakt Tegenover de beschuldiging
van o.a. de heer Schouten, dat de re
aring haar toezegging niet gestand zou
hebben gedaan, citeerde de heer Rom
me de vrijgegeven passages uit de ge
heime vergadering van September 11
-de regering zou voeling houden met de
Commissie voor Uniezaken". Hetgeen is
geschied.
Ook was de mogelijkheid onen gehou
den voor een veranderd standpunt, uit
het voorstel tot souvereiniteitsover-
dracht aan de Unie mag men conclude
ren. dat hiervoor een meerderheid aan
wezig was in de Commissie voor Unie-
iken.
Het voorstel tot internationale be
middeling acht de heer Romme even
wel ongelukkig. De hoofdzaak wordt
erin ontweken, en andere motieven zou
den dan een rol kunnen gaan spelen
dan die de beide partiien beheersen.
Tegenover het duidelijke standpunt,
door Indonesië thans ingenomen, staat
het standpunt onzer regering, dat de
souvereiniteit niet aan de R.I. kan wor-
den overgedragen. En de katholieke
fractie staat hierin achter de regering.
Naar spr.'s oordeel worden Indone
sië en Nederland feiteliik door dezelfde
motieven bewogen, nil. door de verant
woordelijkheid voor 't volk van Nieuw-
Guinea Economische motleven kunnen
het niet zijn. want het land is econo
misch nog een gesloten boek. Voor spr.s
fractie is er evenwel, buiten de verant
woordelijkheid voor de bevolkine van
Nieuw-Guinea. nog een secundaire be
weegreden om de souveréiniteit niet
aan de R.I. over te dragen, nl. deze.
dat Indonesië in de wereldstriid niet
Positief heeft gekozen voor de zilde van
recht en vrijheid. t
Mot het voorstel tot opdracht der
soevereiniteit aan de Unie heeft de
heer Romme zich kunnen verenigen,
doch dit voorstel is eestrand. De heer
De Kadt heeft thans gepleit voor voort
gezette onderhandelingen. Maar spr.
meent dat de heer De Kadt inzake het
doel dier onderhandelin^n niet namens
a' ziin politieke vrienden heeft ge
broken hetgeen sor. verheugt. Beslist
mhulst achtte spr. de voorstelling door
po heer De Kadt als zouden wil een
oorlog verloren hebben tegen Indone
sië. Onze jongens hebben hun taak vol
bracht en de RTC-overeenkomst was
geen door Indonesië opgelegd vredes-
dictaat. De heer Romme hoopt, van
arbeidsziide nog een ander geluid te
zullen vernemen dan dat van de heer
De Kadt.
Na beëindiging der Nieuw-Guinea-
conferentie stellen wij ons volledig open
voor e.v. nieuwe voorstellen van de
tegenpartii. Doch er is een streep ge
zet onder alles wat ter conferentie is
geschied: wii behouden bil verdere on
derhandelingen onze volledige vrijheid
voor .onder vasthouden aan ons stand
punt. dat wii de souvereiniteit over
Nieuw-Guinea niet aan de R.I. kunnen
afstaan, aldus de heer Romme. Laat ons
honen, dat onze positie daarbii niet
opnieuw verzwakt wordt door wat de
heer Tilanus zo treffend als ..escapades"
betitelde.
VERWIJTEN VAN OUD.
De heer Oud (WD) verwilt de rege
ring. dat zii nimmer heeft vastgehou
den aan een eenmaal ingenomen stand
punt. Zii heeft zich steeds teruggetrok
ken op een achterwaartse stelling. De
omstandi^fden kunnen veranderen en
die kunnen ons dwingen een standpunt
los te laten, doch dan raadplege de
kapitein de regering) de scheeps
raad het parlement).
Het grondbeginsel van het tegenwoor
dige constitutionele staatsrecht is het
vertrouwen. Dit klemt vooral, als het
Parlement voor voldongen feiten kan
komen te staan. Dus bijzonder bil on
derhandelingen met derden. Onze re
gering nu bliikt zich hieraan niet te
houden.
De heer Oud herinnert aan het ge-
val-Kamebeek in 1927 en aan de be
schouwingen naar aanleiding daarvan,
later, door de Savornin Lohman.
De heer Oud treedt dan in debat met
de heren de Kadt en Tilanus, wier
standpunt hij aan critiek onderwerpt.
Het is geen onnodige scherpte, aldus
spr. te zeggen dat men zijn vertrouwen
in dé regering verloren heeft, ik zal ook
wel een scherp antwoord krijgen van de
heer van Maarseveen (deze schudt la
chend van neen), doch bij alle scherpte
kan men toch waardering en respect
voor elkander hebben. Voor ministers,
die in een andere combinatie stuk voor
stuk meer zouden presteren.
Moeten we het verlies van Nieuw-
Guinea ervoor over hebben om dit ka
binet te behouden?
Spr. kondigt dan een motie aan, die
verder gaat, want principiëler zal zijn,
dan die van de heer Schouten. Het
zal spr. bijzonder zwaar vallen deze
motie in te dienen. Ook en vooral
wegens de geestverwant in het kabi
net „voor wie wjj alleszins veel waar
dering hebben". „Ik ben de minister
van Buit. Zaken niet minder genegen,
doch het behoud van zuiver consti
tutionele verhoudingen ben ik méér
genegen, zo besluit de heer Oud.
De heer Schouten (A.R.) persisteerde
bfj wat hij Donderdag j.l. reeds heeft
betoogd.
De heer Gortzak (Comm.) doet een
aanval op Amerika, dat z.i. Nieuw Gui
nea wil bezetten.
De heer Gerbrandy (AR.) heeft met
groot genoegen naar de heer Oud ge
luisterd. Het ware hem een lief ding
waard, als die in 1948 en 1949 op het
zelfde standpunt had gestaan.
Ook de heer Zandt had de heer Oud
liever twee jaar geleden zo horen spre
ken. Spr. is van mening, dat men geen
staat kan maken op het woord der re
gering
De heer Scheps (Arbeid) heeft met
diepe aandacht geluisterd naar wat de
delegatie uit Nieuw-Guinea hier is ko
men vertellen; uit eerbied voor het zelf
beschikkingsrecht is spr. als enkeling
in ziin fractie tegen de overdracht
der souvereiniteit over Nieuw-Guinea
aan Indonesië.
REDE
MINISTER VAN MAARSEVEEN.
In de avondvergadering las voorzit
ter Kortenhorst een brief voor van de
Commissie voor Uniezaken met citaten
uit het verslag harer bijeenkomst, zulks
op het verzoek van de heer Vonk, die
hierover zo nodig nog het woord mag
voeren.
Dan beantwoordde minister Van
Maarseveen de sprekers Hij begon met
te wijzen op de achtergronden van de
R.T.C.-overeenkomst en de spanningen,
die nog steeds tussen Nederland en In
donesië bestaan. Aan beide zijden heeft
Gaat minister Stikker heen?
men vele grieven. Tcch zijn de goede
verhoudingen behouden gebleven. En ze
waren eind vorig jaar veel gunstiger
dan menigeen voor mogelijk zou heb
ben gehouden.
Die goede verhoudingen worden nu
bedreigd door een geschil over een
land, waarvan het bezit op zichzelf
voor geen van beide onmisbaar
schynt. Ook andere landen zijn erbij
geïnteresseerd.
Is echter de samenwerking tussen
Oost en West niet zo belangrijk, dat
men moet trachten te voorkomen, dat
zy wegens Nieuw Guinea met elkaar
in botsing komen? En een botsing
kan worden voorkomen, hetzij op ba
sis van het recht, hetzij door een
compromis.
De Ned. regering is tot beide oplos
singen bereid en meent het rechtaan
haar zijde te hebben, als zij stelt, dat
Nieuw Guinea onder Nederlands be
wind behoort te blijven.
Uit de beide voorstellen, door Neder
land ter Nieuw Guinea conferentie
gedaan, blijkt dat wij ook de weg van
het compromis hebben willen inslaan.
De heer Van Maarseveen gaat dan
de voorstellen na van een Nieuw
Guinea raad, los van de Unie, en toen
dit verworpen werd, van de collectie
ve souvereiniteit in de Ned. Indone
sische Unie. Hiermede was Nederand
zo ver gegaan als maar enigszins kon.
Dit was niet ingediend om effect
naar buiten te wekken, zulks moge
blijken uit de thans daarop vernomen
critiek.
Van het Indonesische standpunt bê-
streed spr. vooral de opvatting van
het zelfbeschikkingsrecht, waardoor
voor Nieuw Guinea eigenlijk van zulk
recht geen sprake zou zijn. Over
dracht van de souvereiniteit over
Nieuw Guinea aan Indonesië is dan
ook voor ons onaanvaardbaar.
Om een nieuw element in de voort
zetting der besprekingen te brengen,
had de regering voorgesteld, de bijstand
der Unie of een ander internationaal
orgaan in te roepen,
Australië hebben wij niet geraad
pleegd, aldus spr. en, zich beperkend
tot wat bekend' is geworden, noemt spr.
de stappen van Amerika en Engeland
bij beide partijen.
Antwoord is daarop nog niet gege
ven. Uit een interview van Nehroe ci
teert de minister, dat deze een vreed
zame oplossing voor overeenkomst tus
sen partijen voorstaat, waarbij voor
namelijk moet worden gelet op wat het
beste is voor de bevolking van Nieuw
Guinea zelf. De heer Van Maarseveen
betoogt vervolgens, dat de Nederlandse
voorstellen verenigbaar waren met het
uitgangspunt van voor de conferentie.
Met name heeft de regering bepaalde
lijk vastgehouden aan de eis. dat het
bestuur over Nieuw Guinea in Neder
landse handen zou blijven. Aldus had
spr. op 20 Juni 1950 in de Eerste Ka
mer de zedelijke grondslag van het re
geringsstandpunt gedefinieerd, dat Ne
derland zijn taak ten aanzien van
Nieuw Guinea moest kunnen voortzet
ten, doordat het Nederlandse bestuur
daar gehandhaafd zou blijven.
Jegens de heer Schouten betoogde de
heer Van Maarseveen, dat men niet
altijd strikt kan vasthouden aan het
beginsel, dat men niet trouw behoeft
te zjjn jegens een ontrouwe. Dat zou
tot chaos voeren. Bovendien heeft In
donesië zijn verplichtingen op financi
eel, economisch en ander terrein wel
stipt nagekomen. Laat ons als oude de
mocratie het goede voorbeeld geven.
Daarvan kan een grote zedelijke kracht
uitgaan.
Uitvoerig betoogt spr. weer, dat de
regering hare toezeggingen inzake raad
pleging van de commissie voor Unie
zaken gestand heeft gedaan. Dit ook
aan het adres van de heer Oud.
Jegens de heer De Kadt betreurt
spr. het. dat deze zelfs heeft afgezien
van het Nederlandse bestuur over
Nieuw Guinea. Spr. had. bij vertrek
van de Nieuw Guinea-delegatie, deze
kunnen geruststellen, dat bij alle ver
deeldheid in Nederland alle partijen
tenminste het Nederlandse bestuur
wensten te handhaven. Zelfs dat kan
ik thans niet meer zeggen.
Op de vraag van de heer Oud, of
Nieuw Guinea niet meer waard is dan
het kabinet, kan spr. met instem ving
van de minister-president verklaren,
dat dit kabinet nimmer de overdracht
van de souvereiniteit over Nieuw Gui
nea aan Indonesië zal voorsteilm.
REPLIEKEN: VIER MOTIES.
Op verzoek van voorzitter Kortenhorst
worden de replieken zeer beperkt en
gaan de indieners Van een motie bij de
spreekbeurten voor.
Het volk wil wel resultaat zien van
dit „debat" en ook kunnen we het hele
kabinet niet dag en nacht hier houden,
aldus de praeses.
De heer Schouten is niet overtuigd
door de minister, die zi. het wezen der
discussie niet heeft geraakt.
Spr. dient een m^tie in waarin de
Kamer uitspreekt, dat de souvereiniteit
over Nieuw-Guinea in het belang zijner
bevolking aan Nederland behoort te
blijven, tot die bevolking zelf in vrijheid
over haar politieke status zal kunnen
beslissen. Voorts dait noch een Nieuw-
Guinea Raad, noch Unie-souvereinLteit,
noch internationale bemiddeling aan
vaardbaar zfjn.
De heer Oud kan niet begrijpen, dat
de minister niet is ingegaan op de zeer
zware beschuldiging dat de constitutio
nele verhoudingen niet ln acht zijn ge
nomen.
I „De verklaring, met instemming van
j de minister-president, heb ik wel ge-
hoord, doch ze heeft geen indruk op mij
gemaakt. Dat hebben we al zo dikwijls
gehoord. Het heeft niet het vertrouwen
gewekt, dait ik zo gaarne in het kabinet
zou willen stellen."
Spr. dient een motie in, waarin wordt
geconstateerd, dat het Kabinet zjjn aan
de Staten-Generaal meegedeeld stand
punt heeft prijsgegeven, zonder de Ka
mer in de gelegenheid te stellen vooraf
liaar oordeel te geven over de wijziging
ln het beleid en dat dit in strijd is met
de juiste constitutionele verhoudingen
tussen regering en volksvertegenwoordi
ging. De Kamer spreekt hierover haar
teleurstelling uit.
SPANNINGEN!
De heer Stikker zit onderwijl druk
te schrijven. Het is bekend geworden,
dat hij een verklaring wil afleggen, en
de geruchten over een op handen zijn
de crisis nemen hand over hand toe.
Mevrouw Stikker en zoon zitten op
de gereserveerde tribune en blijven
daar de hele nacht in gespannen aan
dacht. gelijk de vele anderen, die de
tribunes totaal gevuld houden, terwijl
buiten nog velen om een plaats hun
keren.
Terwijl de heer Gortzak een - kans
loze motie verdedigt, beraadslaagt de
premier met de voorzitter. Men schijnt
te menen, dat de motie-Oud nogal is
meegevallen (daar zij slechts van te
leurstelling spreekt) en hoopt de heer
Stikker nog te kunnen weerhouden een
vérklaring af te leggen.
De heer Drees en de heer Stikker
begeven zich naar de Koninklijke
wachtkamer van de Ridderzaal voor
onderling beraad. De heer Van Sohaik
spoedt zich naar de voorzitter, om die
van iets dringends te overtuigen. De
heren Mansholt en Van Maarseveen
volgen hem. Zij dringen blijkbaar er
op aan, nog wat tijd te krijgen voor
beraad. De heer Drees komt dan al
leen terug en heeft een onderhoud
met de heer Burger, fractievoorzitter
van de P. v. d. A.
HET VERLOSSENDE WOORD!
De voorzitter: „Het woord is aan de
heer Weiter" (gelacht).
De heer Wel ter: „Het verlossende
woord" groot gelach).
Terwijl de heer Weiter bij zijn me
ning in eerste Instantie persisteert, be
geven de heren Drees en Van Schalk
zich naar de wachtkamer.
Verschillende fracties groepen samen
en houden onderlinge besprekingen. Mi
nister Rutten komt binnen en comple
teert bijna het kabinet: alleen de heer
's Jacob is afwezig; die is by dit hele
debat niet aanwezig geweest.
De crisisstemming stijgt.
Tegen twaalven komt de heer Drees
terug. Hij lacht, blijkbaar enigszins ont
spannen.
Ook de heer Stikker en de overigen
komen terug. Na een onderhoud mpt
de voorzitter gaat de minister van Buit.
Zaken weer verwoed zitten schrijven.
Blijkbaar toch besloten een verklaring
af te leggen.
Langzaam wordt de Kamer wat rus
tiger en neemt een normaler aanzien.
Pe heer De Kadt (Arbeid) verduide
lijkt zijn standpunt. Overeenstemming
,<^ones^ Is het voornaamste.
Ook na een eventuele overdracht van
de souvereiniteit hebben zy nog een taak
in Nieuw Guinea. Ook spr. meent, dat
WU aan Suriname alleen niet genoeg
hebben om onze expansiedrang te be
vredigen. De regeringsvoorstellen waren
niet voldoende om tot overeenstemming
te komen. Daarom zien spr.'s vrienden
de enige weg in internationaal overleg.
Als de regering meent, geen overeen
stemming te kunnen verwezenlijken, zou
een ander kabinet dat moeten trachten
te bereiken. Maar er is voor spr.'s frac
tie geen aanleiding de regering te weer
houden van de stappen, die zij alsnog
wil ondernemen. De moties-Schoutenen
Gortzak zijn dus onaanvaardbaar. Over
de motie-Oud zal de heer Burger spre
ken, ook het debat met de politieke par
tijen heeft spr. niet bevredigd, doch ook
hier is niet te zeggen, dat de weg naar
verder overleg is afgesneden.
De heer Tilanus (CH) heeft de hou
ding van de heer Oud niet begrepen,
daar deze toch de commissie-vergade
ringen heeft bijgewoond. Een deviatie
heeft de heer Oud in de partij gebracht,
waarin hij nu zit. Hoe kan hij aan de
regering deviatie verwijten?
Het jongste artikel van de heer Oud
vond spr. zeer scherp jegens diens par
tijgenoot Stikker en van grote politieke
betekenis. Hij kan de motie-Oud niet
steunen.
Tegenover de motie-Schouten dient
spr. een eigen motie in. De Kamer
spreekt hierin uit, dat Nieuw Guinea
geen deel vormt van Indonesië. Het heeft
geen zakelijk of moreel recht daarop. De
souvereiniteit over Nieuw Guinea dient
aan Nederland te blijven tot de bevol
king zelf kan beslissen door een volks
stemming.
De heer Romme, die zich excuseert,
dat hij geen motie indient wijst alle
moties af. Hij vooral is verbaasd over
de motie-Oud vanwege de daarin ver
vatte divergentie: de overweging is zeer
ernstig, de uitspraak van teleurstelling
is zeer tam. Eigenlijk is de motie ook
tegen de Kamer gericht vanwege haar
gebrek aan contact met de regering.
Bovendien is ze onjuist, want de rege
ring heeft zich aan haar toezegging ge
houden.
De heer Gerbrandy (AR) herhaalt,
dat hij de handelwijze tegenover de
Ambonnezen eerloos en trouweloos vindt.
Zegt het niets, dat een vergrijsd staats
man (de heer Oud) moest constateren,
dat de verklaringen der regering hem
geen vertrouwen meer inboezemen?
De heer Burger (Arbeid) is tegen de
motie-Oud, die is als een berg, die een
muis heeft gebaard.
Na een korte pauze beantwoordde de
heer Van Maarseveen de sprekers. De
heer Oud kreeg vervolgens het woord
om gqen misverstand t.a.v. zijn motie
te laten bestaan. Zij bedoelt wel dege
lijk afkeuring uit te spreken over het
regeringsbeleid.
De heer Schouten verklaart, voor de
motie-Oud te zullen stemmen.
VERKLARING MINISTER
STIKKER.
Onder doodse stilte zegt de minister
van Buit. Zaken er prijs op te stellen
een verklaring af te leggen zonder in
te gaan op de zaak Nieuw-Guinea zelve.
Hij heeft gewacht, wijl het noodza
kelijk was eerst een duidelijke uitspraak
der Kamer te vernemen, eer hij een
verklaring ging afleggen, die misschien
een verdere strekking kan hebben.
Spr. ziet weinig verschil tussen een
programma-kabinet en een parlementair
of extra-parlementair kabinet. Hoofd
zaak was het streven, om de vier par
tijen in het kabinet te vertegenwoordi
gen, die tot nu toe in het algemeen het
kabinet hebben gesteund.
De heer De Kadt betoogde, dat zijn
party geen crisis wilde veroorzaken, en
sprak van „zijn" ministers. Hij bedoelde
dus aldus spr„ dat als zyn fractie zich
tegen het kabinet zou keren, voor die
minister een uitermate moeilijke toe
stand zou ontstaan. Dat geldt ook voor
een kleine fractie met een enkeling in
het kabinet.
Nu ligt hier voor ons een motie, die
mi. onduidelijk is. Bedoelde zij geheel
aan te sluiten op het betoog in eerste
aanleg van de heer Oud? Dat was rond
uit een afkeuring van het beleid en de
motie spreekt slechts van teleurstelling.
Gelijkertijd echter zegt de heer Oud,
het woord van de regering niet meer te
geloven. Daarom is het voor de zuiver
heid van de politieke zeden nodig te
weten wat de bedoeling van de motie is
en spreker heeft het op prijs gesteld,
dat de heer Romme de heer Oud tot
een andere verklaring heeft gebracht.
Die nadere verklaring is, dat wij dus
inderdaad met een motie van afkeuring
te doen hebben. Daarmede is voor mij,
aldus spr., een uiterst moeilijke toestand
ontstaan, ook al krijgt men op die mo
tie geen meerderheid. Zij is van een
zuiver politieke strekking daar de WD
in zó sterke mate het gevoerde beleid
Inzake Indonesië en Nieuw-Guinea af
keurt en geen steun meer aan het ka
binet wil geven; en zeker niet aan de
leden, die rechtstreeks bij deze onder
werpen betrokken zijn. De Kamer en de
Kamerleden hebben een eigen verant-
Tussen Visp en Zermatt zijn dozij
nen reddingsploegen voortdurend
bezig om de wegen vrij te maken
Dringende, waarschuwingen worden
nog steeds door de Zwitserse radio
woordelijkheid, maar zo is het ook met
het Kabinet Spreker zeide er prijs op
te stellen thans in het openbaar te ver
klaren, dat hij consequenties aan de
motie zal verbinden indien deze de
stemmen van de WD-fractie zou ver
krijgen. In hoeverre deze beslissing van
spreker verdere gevolgen zal hebben,
staat zo zeide hij niet aan hem.
Waarom die consequenties?, zal men
vragen. Een functie van minister van
Buit. Zaken is een sleutelpositie In het
kabinet. Daarom moet deze. meer dan
iemand anders, verzekerd zijn van het
vertrouwen van de partij waaruit hij is
voortgekomen en die men zijn politieke
vrienden pleegt te noemen! (hilariteit).
VERWEER TEGEN FRACTIE
GENOTEN.
Berichten uit het buitenland hebben
spr. de indruk gegeven, dat zyn inter
nationaal beleid niet zonder succes
is geweest, doch hy moet vasthouden
aan de conclusie, waartoe hy geko
men is. Want hij draagt een centrale
verantwoordelijkheid, waarby hy niet
in stryd wil komen met zijn eigen
party.
Ik heb zeide de minister pogin
gen ondernomen om myn fractiegeno
ten tot andere gedachten te brengen
en bij de stemming over de motie zal
wel blyken of ik daarin geslaagd ben.
Uit de aard van de zaak ben ik het
niet eens met de motie-Oud. By de
behandeling van de begroting van
Buit. Zaken, vorige week, heb ik ge
tracht de grote ernst van de huidige
wereldsituatie te schilderen. Om in
deze situatie de mogelijkheid van een
kabinetscrisis uit te lokken, acht ik
zeer gevaarlijk, vooral als elk richt
snoer ontbreekt voor een oplossing,
waarby dc belangen van het land
worden gediend.
De verantwoordelijkheid van deze ver
klaring drukt my zeer zwaar. Ik heb
getracht myn functie uit te oefenen
met terzijdestelling van alle persoon
lijke belangen en naar mijn beste
inzichten. Het is eohter onmogelijk
voort te gaan als Ik niet het vertrou
wen heb van myn eigen partij".
Hiermede werd de vergadering geslo
ten en de stemming over de motie
bepaald op hedenmiddag.
Nog zeer lang bleven vele politici en
ook bezoekers van de tribune in be
wogen gesprekken bijeen.
WATER STROOMT MET DONDEREND GERAAS
POLDER BINNEN
water met kracht de polders in werd
1 gezogen. Schepen in het diep en in het
in open verbinding daarmee staande
Winsohoterdiep kregen opdracht in het
midden van het water ligplaats te
zoeken.
WATER STROOMT MET
DONDEREND GERAAS
POLDER BINNEN.
Wat men in Zuidbroek en Munten
dam reeds dagenlang had gevreesd,
maar toch niet had verwacht, is gis
teravond omstreeks zes uur gebeurd:
in de dyk langs het Muntendammer
diep, waarover de verkeersweg tus
sen genoemde plaatsen loopt, ont
stond een scheur, die na een uur door
het stromende water was uitgehold tot
een gat ter breedte van 30 Meter.
Met donderend geraas kolkte het wa
ter de 2389 hectare grote polder van
het waterschap De Munte binnen,
welke weldra voor een groot deel
blank stond.
Het Muntendammerdiep is niet in
het land gegraven maar er als
het ware bovenop gelegd. In vroeger
jaren heeft men op het land twee dij
ken gebouwd, waartussen men water
liet lopen. Onder dijken en water be
vindt zich een houten duiker. Vorige
week is bij die duiker een gat ontstaan,
waardoor de polders ten Westen en
Oosten van het diep reeds water bin
nen kregen. IJlings trachtte men, o.a.
door het heien van ijzeren damwanden,
verdere ongelukken te voorkomen. De
Westelijke damwand kwam klaar, maar
de druk op de Oostelijke in aanbouw
zijnde wand werd daardoor zó groot,
dat het water ook onder deze vier me
ter diep in de grond gedreven wand
doorbrak. Haastig wist men. toen de
scheur in de dijk ontstond, de hei
machine nog in veiligheid te brengen.
Het peil van het diep stond toen tv/ee
meter boven de polder, waardoor het
RIJKSSTUDIETOELAGEN.
Het Ministerie van O.. K. en W. zal
ook voor het studiejaar 1951/1952 Rijks-
studietoelagen verstrekken op dezelfde
wijze als de afgelopen jaren is geschied.
Deze toelagen zullen in de loop van deze
maand dienen te worden aangevraagd.
Dit geldt zowel voor diegenen, die reeds
eerder van een toelage hebben genoten,
als voor diegenen, die voor de eerste
maal een toelage wensen te ontvangen.
Aan het einde der maand wordt de
mogelijkheid van aanvrage gesloten. Het
Ministerie van O., K. en W. stelt aan
vraagformulieren ter beschikking.
De enkele woningen ïn de onderge
lopen polder konden tijdig worden
ontruimd door militaire uit omlig
gende garnizoenen. Andere militairen
zullen trachten de gaten in de dijk
te dichten*
Protest van gemeenteraad
van Cork
TEGEN AANKOMST NEDERLANDSE
PILOTEN.
De gemeenteraad van de Ierse stad
Cork heeft met algemene stemmen
besloten de burgemeesters van Am
sterdam, Den Haag en Rotterdam
een resolutie te zenden, waarin wordt
geprotesteerd tegen de aankomst van
Nederlandse piloten in Noord-Ierland.
In de resolutie wordt o.a, betreurd,
dat Nederland „deelneemt aan deze be
lediging van de Ierse natie". De ge
meenteraad van Cork verzoekt de bur
gemeesters van de drie Nederlandse
grote steden om de kwestie ter aan
dacht van hun regering te brengen,
HURKOS BLIJFT OPTIMISTISCH!
De 39-jarige Nederlandse telepaath
Peter Hurkos is naar Londen terugge
vlogen om ziin pogingen, de vermiste
kroningssteen te vinden, te hervatten.
Gedurende het afgelopen weekeinde
trad Hurkos in België op. Dinsdag
kwam hii ..uitgeput" ln Londen aan.
Voordat hij zich ter ruste begaf, ver
klaarde hii nogmaals er zeker van te
ziin. dat de Kroningssteen gevonden
zou worden ..door aanwijzingen, die lk
zal geven". Hii zou net zo lang zoeken
tot de steen gevonden was. al zou het
een maand of twee duren.
Hurkos ls er van overtuigd, dat de
steen door viif personen is weggehaald
en eigens binnen een afstand van 20
mill van Londen verborgen is.
