Dulles steunt Amerikaanse politiek
Indonesië blijft rustig
195»-'51
van morgen
WEERBERICHT
Hebt U al
gekruibust?
Koninklijk Paar spoedig naar
Sankt Anton?
Ski-prestaties en Drie koningen-bezoek
89ste Jaargang
ZATERDAG 30 DECEMBER 1950
LEIDSCH HÈ DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Telefoon Dir. en Adm.: 25041; Red. 21507
Hoofdredactie: B W Menkhorst en J. Brouwer f4.50 per kwartaal: 35 cents oer week tn.l.v. 1 Januari 1951 f5.15 j^er kwartaal, f 0,40 per week Witte Singel 1. Lelden Giro no. 57055
Aü weer een jaar voorbijEen
je ar dat voor "allen 1950 heette,
maar overigens bij ieder onzer
verschillende gedachten achterlaat. Voor
de een zal dat een blijde herinnering
zijn, omdat in ciit jaar een lang en vurig
gekoesterde wens in vervulling ging: een
verloving tot stand kwam, een huwelijk
werd gesloten, een klein mensenkind
werd geborenDat zijn zo in eik
mensenleven de hoogtepunten, welke
onwillekeurig cp een Oudejaarsavond
in de geest dé revue passeren. Daarnaast
staan nog tal van andere voorrechten,
die niet altijd als zodanig worden on
derkend en gewaardeerd, maar die toch
van onschatbare waarde en van niet te
bepalen invloed op onze levensinrichting
zijn: het- kostbare kleinood van een
goéde gezondheid en de vreugde die ge
legen is in de volbrenging der dagelijkse
werkzaamheden
AAN de andere kant debetposten:
het heengaan van een bemind fa
milielid, wiens levc-n gedurende vele
jaren ten nauwste met het onze verwe
ven was, het verlies van een goede
vriend of vrienoin, ziekte in het gezin,
zakelijke tegenspoed en nog zoveel an
dere dingen meer. waaraan ondanks
alle menselijke inspanning geen andere
loop kar. worden gegeven.
In wijdere omtrek: de teleurstellende
gang van zaken in Indonesië, ook na de
souvereiniteitsoverdracht; het onbe
haaglijke gevoel, dat alleen het woord
Ambon bij honderdduizenden Nederlan
ders oproept, de onzekerheid omtrent
Nieuw-Guinea.
En ten slotte de spanningen en bot
singen op het internationale toneel:
Korea, 38ste breedtegraad, Fvrmosa.
Tibet, Frans Indo-China. de tegenstel
ling Oost en West-Duitsland, de Sovjet-
Unie en het Atlantisch Pact: al deze
namen vertolken begrippen, die zwaar
geladen gaan van onrust en oorlogsdrei
ging.
WAT kan de kleine mens doen te
genover al deze enorme proble
men, waarvan met pijnlijke ze
kerheid gezegd moet worden, dat geen
sterveling ter wereld ze naar believen
kan beheersen?
Er staat hem slechts één mogelijkheid
open: vertrouwend op cie hoogste leiding
van de Almachtige, aansluiting zoeken
bij allen die van goeden wille zijn.
En intussen door de eigen levenshou
ding tonen bereid te zijn die goede wil
in de daad om te zetten.
De wereld van morgen kan onmogelijk
beter zijn dan die van vandaag, wan
neer niet de mer.sen, die haar bewonen
er minstens ernstig naar stréven goéde
mensen te zijn. Dat is geen gemakke
lijke opgave, welke men zichzelf stelt,
maar het uiteindelijke doel is dubbel en
dwars waard er moeite voor te doen.
Moge als gevolg van die inspanning
de wereld op 31 December 1951 eon vro
lijker en hoopvoller aspect bieaen dan
zij thans doet.
In die hoop wensen wij al onze lezers
en lezei essen een goede, gelukkige en
gezegende nieuwe jaargang.
Nieuwjaarsdag geen
„L.D."
Het volgend nummer van het
„Leidsch Dagblad" verschijnt op
Dinsdag 2 Januari. Nieuwjaarsdag
zijn onze Bureaux de gehele dag
gesloten.
Toen Alva in liel Noorden van
Nederland, in Groningen, een aanlal
vestingwerken opwierp, zal hij nooit
vermoed hebben, dat op de zelfde
plaats nog eens een bloeiende stad
zou opgroeien, die de voorhaven
van de Groningse industrieën is
geworden.
Tussen de Kerstdagen en Nieuw
jaar liggen er misschien meer
schepen in de haven dan op andere
tijden, want de schippers willen
deze dagen zo mogelijk in de huise
lijke kring vertoeven. Stil is het er
echter geenszins, want het laden en
lossen der boten, waaronder vete
kustvaarders gaat geregeld door.
PRIJSVERHOGING
INDÜSTRIEKOI.EN.
Met ingang van 1 Januari a.s. zullen
!bij beschikking van de minister van
Econ. Zaken de prezen van industrie-
kolen worden verhoogd in verband met
stijging van de prijzen van geïmporteer
de kolen.
In verband hiermede is aan de gas
bedrijven toegestaan de koleivprijzen-
verhoging door te berekenen tot ten
hoogste een halve cent per kubieke me
ter gas.
Aanhoudende vorst
De Bilt verwacht tot mqrgenavond:
Meest zwaar bewolkt met plaatselijk
enige sneeuw. Matige nu en dan vrij
krachtige Zuidelijke tot Zuid-Oostelijke
wind. Bijna overal strenge tot matige
vorst. (Opgemaakt te 10 uur).
31 DECEMBER.
Zon op: 8.48 uur; onder: 16.38 uur.
Maan op: onder 11.57 uur.
Hoogwater te Katwijk te 7-39 en
20 03 uur.
Laagste temperatuur afgelopen nacht
te Leiden9° C.
1 JANUARI.
Zon op" 8.48 uur; onder: 16.38 uur.
Maan op: 0.46 uur; onder: 12.08 uur
(L.K.).
Hoogwater te Katwijk te 8.24 en
20.50 uur.
2 JANUARI.
Zon op: 8.48 uur; onder: 16.39 uur.
Maan op: 2.10 uur; onder: 12.21 uur.
Hoogwater te Katwijk te 9.19 en
21.52 uur
Dit nummer bestaat uit 20 pagina's.
Illllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll!|lllilllllllilllll
DE GOEDE VOORNEMENS
VOOR HET NIEUWE JAAR
De combinatie van een rebus,
een ..ouderwetse" maar blijk
baar nog bijzonder aantrekke
lijke puzztevorm en kruiswoord
raadsel. de standaardpuzzle
van deze jaren, blijkt een suc
ces te zijn. Van de eerste dag
na het publiceren van de laatste
opgave voor onze Kruibusaf
- en nog eerder zelfs! - kwa
men de oplossingen in een al
lengs sterker wordende stroom
binnen, deels voorzien van
waarderende commentaren.
Voor vete puzzelaars bleken de
vrije Kerstdagen geschikt te
zijn. om een flink eind op de
goede weg te komen, en in de
loop van verleden weck ont
vingen wij hun oplossingen. De
komende twee dagen zullen
ongetwijfeld vele anderen er toe
brengen, onze Kerst- en nieuw-
jaarskluif giondig te verwerken.
Succes er mee!
Natuurlijk, het hoeft nog niet.
deze dagen, want U kunt Uw
oplossing nog tot Maandag
S Januari 12 uur inzenden. U
kimt natuurlijk zeggen: ..fa.
natuurlijk, die Krulbus-oplOs-
sing zend ik nog in. maar daar
is nog tijd genoeg voor"
Maar begint U daar Uw nieuwe
jaar. Uw ..schone voornemens-
lei" mee? Natuurlijk niet. Stel
niet uit tot morgen wat ge heden
doen kunt. Laat dit goede
voornemen niet al over de
drempel van het nieuwe jaar
struikelen.
Overigens is. ondanks grondige
voorbereiding en controle, toch nog
een foutje in de opgave geslopen
In de opgave voor 21 horizontaal
leze men achter de „6" nog een „t".
Uit de oplossingen, die wij reeds
ontvingen, blijkt dat dit foutje geen
onoverkomelijke hinderpaai was.
Waar dit foutje tot een fout in de
ingezonden oplossingen aanleiding
heeft gegeven of nog geeft, rekenen
wij deze oplossingen uiteraard voor
goed. Per slot van rekening willen
wg het nieuwe jaar niet beginnen
met het door anderen laten op
draaien voor onze eigen fouten.
Uit Sankt Anton wordt ons ge
meld. dat Prinses Beatrix zich strikt
houdt aan het advies van haar ski
leraar Ludwig Tscholl. „Ik moet niet
meteen te veel skiën, maar het tem
po geleidelijk opvoeren" vertelde zij.
Daarom werden er gisteren twee af
dalingen gemaakt. Vandaag zullen
het er drie zijn. morgen vier en een
dag daarop vijf. Met haar nieuwe
skischoenen en haar nieuwe skies
levert Prinses Beatrix op de lange
latten uitstekende prestaties.
Gisterochtend maakte zij een tocht
naar bint Christoph tezamen met
Prinses Irene. Tijdens de zeer snelle
afdaling werd geen enkele maal een
val gemaakt. Het is dan ook géén
wonder, dat Ludwig Tscholl over zijn
jeugdige leerlingen zeer tevreden is!
Ook de kleine Margriet was gister
ochtend met de skilift meegekomen
naar het topje van de Galzig Ze doet
ijverig haar best op haar miniatuur-
skies om de kunst van de anderen af
te kijken. Met, maar ook zonder ski-
stokken weet. ze H dwars tegen heuvels
on te lopen, ziet kans ook op iets har
dere sneeuw bil het uitlopen staande
te blijven, kortom ze heeft de smaak
van de wintersport al te pakken!
De Prinsesjes genieten dus onge
stoord van haar korte vacantie.
O
Gistermiddag tijdens de lunch brach
ten drie Koningen der traditie ge-
trouw een bezoek aan Sankt Anton.
Bh waren zeer jonge Koningen, die
van huis tot huis en van hotel tot ho
tel trokken in hun witte gewaden met
opgestikte sterren, waarboven hun ge
verfde hoofden sterk afstaken. Ze wa
ren rijkelijk vroeg, want Driekoningen
valt eerst op de zesde dag in Januari.
Maar omdat deze koningen kerstvacan-
tie hadden, waren ze nu maar vast ge
komen om de vrijwillige belasting hun
ner ..onderdanen" te tnnen.
Ze zongen hun liedjes en wisten niet.
wie het meisje was. dat met open
mond naar hen luisterde en ze wisten
niet, wie die twee in griize ski-panta
lons en zacht groene truitjes waren,
die plotseling midden onder het zin
een hen op zii schoven en tussen de
tafeltjes door hun weg zochten naar
i de telefooncel, die in de hal van Hotel
Post staat. De drie Koningen hadden
gezongen voor drie prinsesjes, maar
I twee toonden voor deze Koningen geen
spoor van interesse, toen ze hoorden,
i dat een échte Koningin voor hen aan
i de telefoon was. En terwijl Prinses
I Margriet aandachtig luisterde naar het
fraai uitgedoste drietal en haar shil-
ling liefderijk offerde, stonden Beatrix
en Irene bii de telefoon en spraken
i met haar ouders.
Met glundere gezichten kwamen zii
beiden een paar minuten later weer
de eetzaal binnen en voegden zich
bij de rest van het gezelschap. Zij
hadden dan ook zoeven goed nieuws
uit Suestdijk gehoord!
„Waarschijnlijk komen wij beiden
morgen of overmorgen naar jullie
tqo" had de Koningin tot haar doch
ter gezegd. Welkomer nieuws had de
koningin de prinsesjes wel niet kun
nen ve.rtcllen.
Het nieuws verbreidde zich snel in
Sankt Anton en verdreef evenals
bij de Prinsesjes de belangstelling,
die op de drie Koningen was ge
richt.
Groeiend vertrouwen der
Nederlanders
BOENG-TOMO-ACTIE WERD
FIASCO.
Onze correspondent te Scerabaja
seinde ons heden;
Mede dank zij de verklaring *an de
regering, dat zij geen ophitsing zal
dulden, is er van d'- zijde de- bevol
king geen enkele scherpe reai li? in
zake Nieuw-Guinea. Het leven is vol
komen normaal en de spanning vac
de laatste dagen is verdwenen.
Men wijt in Indonesische kringen de
mislukking van de Nieuw-Guinea con
ferentie: ten eerste aan liet elkaar
t?genspreken van Soekarno en Hatla,
ten tweede: aan het niet samenbun
delen van de volksactie, ten derde:
aan het „negeren van de volkswil door
de regering".
Bladen en vakbonden eisen nu una
niem opzegging van R.T.C. en Unie.
Men acht de positie van Nederland
versterkt, aangezien blijkt dat Indo
nesië niet tot actie overgaat cn men
constateert, dat dc actie Boeng To-
mo" een fiasco is geworden.
Hel feit, dat er zich geen ongeregeld
heden hebben voorgedaan is overigens
een b'-langrijk winstpunt voor de re
gering v"i heeft bij de Nederlanders in
Indonesië het vertrouwen in de toe
komst weer versterkt.
Joego-Slavië en India
beëindigen staat van oorlog
met Duitsland
De Joegoslavische minister van r%i-
tenlandse Zaken Kardelj heeft in de
Nationale Vergadering medegedeeld, dat
Joego-Slavië heeft besloten de staal van
oorlog met Duitsland te beëindigen.
Minister Kardelj deelde verder mede
dat dit besluit niets zal afdoen aan de
bepalingen van een eventueel met Duits
land te sluiten vredesverdrag.
De beëindiging van de staat van oor
log geldt ook voor Oostenrijk. „De be
trekkingen met Oostenrijk zijn zeer ver
beterd: het is niet de schuld van dat
land, dat er nog geen vredesverdrag is
getekend" zeide hij.
Ook de betrekkingen met West-Duits
land ontwikkelen zich gunstig, vooral
op economisch terrein. Aan beide zijden
bestaat het verlangen tot grotere econo
mische samenwerking.
Kardelj verklaarde verder verheugd
te zijn over de betere betrekkingen, die
thans tussen Joego-Slavië enerzijds en
Italië en Griekenland anderzijds bestaan.
Tenslotte deelde Kardelj nog mede,
dat na Amerika, Engeland en Noorwegen
ook Frankrijk zich bereid had verklaard
Joego-Slavië te helpen.
De Indiase regering heeft via haar
militaire missie te Berlijn de vier be
zettende mogendheden er van op de
hoogte gesteld, dat zij besloten heeft de
staat van oorlog met Duitsland te be
ëindigen en wel met ingang van 1 Ja
nuari 1951.
Sovjet-Unie is inwendig
kwetsbaar"
HET VOORSTEL-GROTEWOHL.
De persdienst van de Westduitse re
gering heeft medegedeeld dat bondskan
selier dr Adenauer begin 1951 met zijn
ministers en de partijleiders zal beraad
slagen over de houding der regering
ta.v. het schriftelijke voorstel van de
Oostduitse premier Grotewohl. die een
ontmoeting tussen hem en Adenauer
heeft voorges eld, welke speciaal ten
doel zou hebben een hereniging van
Duitsland te bespreken. Hieraan werd
nog toegevoegd, dat deze bekendmaking
wordt gedaan om de onjuiste veronder
stellingen, dat een bijeenkomst tussen
Adenauer en Grotewohl in de woning
van dr Dibelius de bischop van de Evan
gelische Kerk en geestelijk leider der
Oostduitse protestenten, zou worden ge
houden. alle grond te ontnemen".
Ten slotte wordt verklaard dat dc
Westduitse regering thans bezig is met
een nauwkeurige bestudering van Gro-
tewohl's voorstel en de aspecten daar
van. „daar het slechts op deze wijze mo
gelijk is de voorstellen van de Oostduitse
premier te toetsen aan de jongste ont
wikkelingen en er het antwoord op te
geven, waarmee de belangen van het
Duitse volk het meest zijn gediend".
John Foster Dulles
John Foster Dulles, ce republikeinse
raadgever van het Amerikaanse minis
terie van Buitenlandse Zaken, heeft
gisteravond te New York -en to nraak
gehouden. Hij steunde de Amerikaanse
buitenlandse politiek, zoals die onder
leiding var. president Truman is ge
voerd. .Op déze politiek", aldus Dulles,
„kunnen de Amerikanen trots zijn, ook
al is zij vaak niet op doelmatige wijze
en niet op het juiste ogenblik ten uit
voer gelegd".
Dulles sprak voor de Amerikaanse
vereniging tot steun aan de Verenigde
Naties" „Èen verdediging", zo zeide hij,
„die een omsingeling door de tegen
stander aanvaardt, zal spoedig te gron
de gaan. Elk land, dal in het ogenblik
van het uiterste gevaar de bondgenoten
van zich af schudt die het meest wor
den bedreigd, zal daarna nauwelijks meer
in staat zijn zelf zyn medestanders te
kiezen.
Hét is uitgesloten, dat de Verenigde
Staten zich zouden kunnen bepa'en tot
een verdediging van het Westelijk half
rond. De houding dergenen, die dit be
pleiten. draagt in zichzelf reeds de kie
men des verderfs.
Een Noord-Amerika, dat werkeloos
zou toezien hoe de baroajen de bakermat
der christelijke beschaving onder ae
voet zouden lopen en ontheiligen, zou
geen lai.d zijn dat zichzelf zou kunner.
verdedigen".
„De Sovjet-Unie", 'ervolgde Dulles,
is inwendig kwetsbaar, Er zijn in Rus
land twee maal zoveel politieke gevan
genen als leden der comnrun.stische
partij. En deze party zelf wordt ver
teerd door achterdocht en wederzijdse
verdenking. Dit kan een der belangrijke
punten worden, welke aan de Sovjets
als afschrikwekkend vooruitzicht kun
nen worden vooigehouden, indien zij er
aan zouden denken een algemene oor
log te ontketenen.
Zou de Sovjet-Unie tot een openlijke
aanvalsoorlog besluiten, dan bestaat
slechts één doelmatige verdediging: de
tegenaanval tot het Uiterste. Wij zullen
in geval van oorlog niet blindelings mo
gen vertrouwen op het slagen van een
bepaalde vorm var: oo~logsvoering of op
het alles overheersende succes van bij
na nog niet gebruikte wapens. Een aan
val der Sovjets zou on alle mogelijke
wijzen moeten worden bean.woord,
waarbij onze tegenaanvallen met de
grootst mogelijke soepelheid en bewege
lijk'neid en op verrassor.de wyze zouden
moeten worden uitgevoerd. De punten,
waar wij onze .strijokrachten zouden wil
len samentrekken, moeten niet gekozen
worden u:t het oogpunt van de beste
verdediging, doch uitgaande van de
overweging van waaruit wij het beste
kunnen opereren, om de weermacht van
de aanvaller te verslaan", aldus Dulles.
.De oorlog", aldus Geide Dulles nog,
„kan zeer onvriendelijk zyn tegenover
despotische heersers, die stelselmatig
het individuele initiatief van hun on-
aeidanen hebben verniptigd. De betrok
kenen weten dat en vjy kunnen hen
helpen dit steeds duidelijker te zien
1950 neemt afscheid. Als een eerbied
waardige grysaard. die zijn krachten
heeft afgebeuld en dajrdoor is versle
ten!
Hoe heeft hij all? zeilen moeten by-
zetten, om het ergste een derde wereld
oorlog, te voorkomen
En al zal hij slechts weinig dankbaar
heid oogsten, toch zou er voor hem re
den zyn, om zich trots op de borst te
kloppen en te i-eggen: al moge jan wei
nig naar wens zijn gegaan, het is me
tenminste gelukt, de oorlog uit mfjn
domein te bannen. Althans de regel
rechte oorlog, want de oorlogswapenen
hebben niet gerust
1950 zou men, geiyk 1949 het jaar van
de koude oorlog zou mogen heten het
jaar van Korea kunnen noemen. Al het
andere is daaraan feiteiyk onderge
schikt. En misschien zitten er aan deze
trieste affaire ten slotte nog wel goede
ka n ten
Voornamelijk wel deze, dat de wereld,
die de vryheid wil handhaven, door het
gebeuren op Korea zodanig is opge
schrikt, dat eindelijk de eenheid is be
reikt, die reeds lang tevoren tot stand
had dienen te komen. Het zou de taak
van het heengaande jaar heel wat heb
ben verlicht, ware dat mogelyk ge
weest
Een jongeling neemt nu de taak van
zyn voorganger over: 1951 zal ten to
nele verschijnen. Hij is nog krachtig en
fit, maar van de eerste dag af, uat hij
zijn taak zal aanvaarden zal op hem
de zware last drukken, die eens Atlas
moest dragen: de ganse aardbol!
En zoals een békend spreekwoord
luidt: prijs de dag niet, voor de avond
gevalieri is. zo zou men kunnen zeggen:
prijs 1951 niet, voor de maand Decem
ber ten einde is gebracht. Reeds van de
eerste dog af van zijn bewind van 365
dagen zal de last van het wereldgebeu
ren hem zwaar doen bukken. Zal hij
daartegen op de duur bestand blaken?
Het gevaar van een derde wereldoor
log dat 1950 wist af te wenden, biyfb
rog om een hoek gluren en kan als een
duiveltje uit een doosje tevoorschijn
springen bij de minste druk op het
slecnts licht gesloten omhulsel. Eeriyk
gezegd, de situatie is nog weinig hoop
vol, want beide partyen by ten zich
steeds meer vast aan de vermaledijde
prestigekwestie, ten aar-zien waarvan
een compromis altijd zo bij uitstek
moeiiyk is, om niet te zeggen onmoge-
ïyk.
Dit staat echter vast, dat de Verenig
de Naties, onder aanvoering van Ame
rika, niet zullen wijken uit Korea, al
valt niet te voorspellen waar ten slotte
de linie van weerstand, die gehand
haafd zal worden, gelegen zal zijn. De
verwachting van McArthur is, dut wel
dra een nieuw groots opgezet offensief
door de Chinezen zal worden ingezet.
Maar de .verdediging van Europa, de
bakermat van onze beschaving, blijft op
de voorgrond staan. En laat ons daar-
cver oni verheugen!
Hoe belangrijk toch ook de loop van
zaken in Azië zal biyken te zyn, Europa
blijft beslissend. Althans met inbegrip
van Amerika, dat zich gelukkig, geheel
aan de zyde van ons oude werelddeel
heeft geschaard en wel de grootste of
fers brengt. Voor ons. maar, laat het
ons eeriyk verklaren, ook voor zich zelf.
Twee belahgen van de eerste orde gry-
pen hier in elkaar. En voor Europa la
dat wel een byzondere meevaller!
1951 zal eveneens moeten brengen de
oplossing van het meedoen van Duits
land aan de Westeiyke verdediging.
Moskou doet, wat het kan, om dit te
voorkomen. Ongetwyteld heeft het
daarom de vier-mogendheden-conferen-
tle gevraagd, die het krygen kan, mits
dan alle geschilpunten worden aange
sneden en van begrip wordt getuigd. En
mede daarom speelt Grotewohl, de
Oost-Duitse premier, de rol van toe
schietelijke uitnodiger tot een bespre
king met Adenauer over de Duitse een
heid
Hier zyn slechts twee van de grootste
punten aangeroerd, waarop 1951 direct
zijn krachten zal moeten proberen. Voeg
daarbij dan nog zovele andere punten
van schijnbaar ondergeschikt belang,
die morgen aan de dag echter kunnen
uitgroeien tot bedenkelijke twistappels
men neme b.v. het jongste grensin
cident tussen Zuid-Slavië en Roemenlé
en schijnbaar reeds half opgeloste
kwesties als inzake Spanje!
Neen, 1951 moge dan als sterke Jon
geling z'jn entvee maken, op zyn krach
ten zal een zodanig beroep worden ge
daan. dat vrees voor zijn uithoudings
vermogen niet geheel misplaatst is. Te
meer, waar het komende jaar wel eens
beslissend zou kunnen zijn voor de ver
dere gang van zaken ter wereld.
Onze beste wensen vergezellen hem.
En moge hy naast de kracht ook be
schikken over vijsheid.
1951, proficiat!
Doet u best
ln Engeland worden proeven ge
nomen met raketten. en de eerste
foto's van zulk een projectiel zijn
thans door de regering vrij gegeven.
Dc start van dc proef raket, die zes
meter lang is en een doorsnede
heeft van bijna een halve meter,
ergens in Engeland",
