Heden begint de Brusselse conferentie Nationale noodtoestand in de Verenigde Staten afgekondigd Kort geding Ambonnezen tegen Nederlandse staat „Zij gaan nog niet naar vaderland" Attlee en Wysjinsky geloven beiden in de vrede WEERBERICHT 89ste Jaargang MAANDAG 18 DECEMBER 1950 No- 27181> LEIDSCH m DAGBLAD Directeur: J. W. Henny DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Telefoon Dir. en Adm.: 25041; Red. 21507 Hoofdredactie: B. W. Menkhorst erf J. Brouwer f4.50 per kwartaal; 35 cents per week m.l.v. 1 Januari 1951 f5.15 per kwartaal, f 0,40 per week Witte Singel 1. Lelden Giro no. 57055 Gunstige ontvangst Zaterdagochtend te 10.20 u. Washing- tonse tijd heeft president Truman in de Verenigde Staten de nationale nood toestand afgekondigd. In de door Truman ondertekende pro clamatie wordt op alle Amerikanen een beroep gedaan om gezamenlijk ae strijd krachten van het land op te bouwen. Het Witte Huis heeft een lange lijst wetten met buitengewone bevoegdheden voor de president gepubliceerd die bij de ondertekening van de proclamatie automatisch van kracht zijn geworden. Vele bevoegdheden, waarin deze wet ten voorzien, had de president echter reeds ontvangen krachtens de wet op de productie voor de defensie en andere wetten en Trumans perschef verklaar de. dat het niet zeker is. dat de presi dent van al zijn bevoegdheden gebruik zal maken. Wilson zal Stuart Symington als „de fensie-coördinator" vervangen, terwijl Symington adviseur van de president blijft. Wilson's gezag valt te vergelijken met dat van de „assistent-president" James Byrnes, die in de oorlog aan het hoofd stond van het bureau voor de oorlogs mobilisatie. Wilson was toen vice-voor- eitter van de raad voor de oorlogspro ductie. Truman delegeert Wilson feitelijk alle .bevoegdheden, die het congres in de Zesmogendheden- conferentie over het plan- Schuman tot Januari verdaagd De zesmogendhedenconferentie over het plan-Schuman voor de fusie van de steenkool- en staalindustrie is tot Jan. verdaagd, aldus heeft de leider van de Franse delegatie. Jean Monnet, bekend gemaakt^ Technische subcommissies zullen blij ven werken aan een aantal punten, die betrekking hebben op de tussentijdse pe riode tussen de instelling van het boven nationale hoge gezagsorgaan en de vol ledige invoering van een vrije, ongebon den markt voor steenkool en staal m West-Duitsland, Frankrijk, België, Ne derland, Luxemburg en Italië. In Januari zouden de leiders der dele gaties de beschikking hebben over alle voorstellen voor de fusie der steenkool- en staalproductie der zes landen en voor de tussentijdse periode van vijf jaar voordat één markt is geschapen en over het commentaar van hun regeringen op deze voorstellen, aldus Monnet. wet op de productie voor de defensie aan het Witte Huis heeft gegeven. De afkondiging is in het land gun stig ontvangen. William Green, presi dent van 'de grote Amerikaanse vak bond A.FJL., heeft in een radio-rede verklaard, dat de Amerikaanse arbei ders bereid zijn „de ondernemers en de boeren meer dan halverwege tegemoet te komen" in een gezamenlijk streven om de productie voor de landsverdedi ging te verhogen. „De acht millioen leden der A.F.L.", aldus Green, „zullen aan elk op hen gedaan beroep, om een belofte van niet- staklng af te leggen, gehoor geven. Ook zijn zij bereid langer te werken om meer vliegtuigen, schepen, tanks en an dere wapens te vervaardigen" De Amerikaanse communistische par ty heeft een verklaring uitgegeven, waarin zij het proclameren van de noodtoestand „een wrede grap" noemt. UITGEBREIDE ZUIVERING IN DE S.E.D. „Neues Deutschland", het party-or gaan van de onder communistische lei ding staande Duitse socialistische een heidsparty. heeft bijzonderheden gepu bliceerd over een voorgenomen uitge breid nagaan van de antecedenten der S.ED.-leden op ideologisch gebied. Tussen 15 Januari en 30 Juni 1951 zul len 1.700.000 leden der partij op hun ideologische zuiverheid worden be proefd. Het doel is van de S.E.D. „een nieuw soort party" te maken. ZWEDEN HEEFT GEEN MARSHALL HULP MEER NODIG. Zweden heeft geen Marshall-hulp meer nodig, aldus heeft een woordvoer der van het Zweedse ministerie van buitenlandse zaken bekend gemaakt. Zweden hoopt door eigen export en de nieuwe Europese betalingsunie genoeg dollars te verdienen. De enige directe Marshall-hulp voor Zweden was een lening van 20.4 mil lioen dollar in het financiële jaar 1948 1949. SPOORWEGSTAKING IN IERLAND. Te middernacht zijn de Ierse spoor wegen getroffen door een algemene sta king, nadat een aanbod van 22 shilling loonsverhoging per week was afgewezen door de vertegenwoordigers van het spoorwegpersoneel. De staking omvat ongeveer 7000 per sonen en komt. vlak voor de grote Kerstdrukte en in een periode van he vige vorst, erg ongelegen en zal veel ongerief ten gevolge hebben. <U P.). ITALIAANSE COMMUNISTISCHE SENAATSFRACTIE DREIGT MET OBSTRUCTIE. De leider van de Italiaanse commu nistische Senaatsfractie. Mauro Scocci- marro, heeft met een .,ob:tructie-actie" in het gehele land gedreigd, indien het parlem.nt de voorgestelde wet op de burgerlijke verdediging aanvaardt, waarin de vorming van een vrywilligers- groep ter bestrijding van activiteit van de vijfde colonne wordt voorgesteld Men verwacht, dat het kabinet de23 wet bin nen een week zal aannemen Vorming van West-' Europees defensie-leger Onze Brusselse correspondent telefo neerde ons hedenmorgen: De Nederlandse delegatie by de At lantische conferentie was gisteravond reeds voltallig te Brussel gearriveerd en wij hadden te middernacht een kort onderhoud met de Nederlandse staf chef. generaal Kruis, die ons als zyn mening te kennen gaf. dat deze zesde versie van de consultatieve raad van het Atlantisch pact van gróte betekenis is daar zy het begin betekent vah een daadwerkelyke inspanning van de At- i lantische landen om de organisatie van hun veiligheid te regelen. De generaal is te Brussel door zyn Belgische collega's op hartelyke wyze ontvangen. Hem is de Belgische kapitein-commandant Klerckx, leraar in het Nederlands aan de Kon. Mil. School, als adjudant toe gewezen. Reeds eerder arriveerden mi- I nister 's Jacob en zijn kabinetschef, ma- I joor Van Dishoek, terwijl minister Stik- ker Zaterdag voorbereidende bespre kingen had, met de Belgische minister I van buitenlandse zaken, Van Zeeland. Een Frans woordvoerder logenstrafte 1 tegenover ons categorisch het bericht van een persagentschap, dat Frankrijk er op aan zou dringen dat de Duitse herbewapening en het opnemen van Duitse eenheden, kleiner dan een di visie. in het Atlantisch leger, zou wor- den uitgesteld tot na de conferentie van Vier. I D° Atlantische stafchefs en ministers zullen integendeel onvoorwaardelijk het plan tot opneming van Duitse gevechts- eenheden, elk 6000 man sterk, in het Atlantisch defensie-systeem goedkeu ren. De Franse minister van buiten landse zaken. Sehuman. bevestigde dit gisteravond by zyn aankomst uit Lu- xemburg. Op een vraag van een jour nalist, die hem toevallig in het station ontmoette: „Of hij niet te hard voor de Duitsers zou zijn?" antwoordde hij gevat, dat hy hoopte, dat de Duitsers niet te hard voor ons zouden zyn" De zeer besliste toon van president Truman, die bij het vertrek van Dean Acheson verklaarde, dat de staatssecre taris zyn volledig vertrouwen heeft voor de beslissende conferentie van Brussel, l werd te Brussel gunstig ontvangen. De Britse minister van defensie. Shin- well, stuurde de journalisten met een kluitje in het riet. Op de talryke vra gen, die hem over de Engelse houding werden gesteld, antwoordde hij afwij zend met het grapje, dat. hij op de Belgische boot die hem van Dover naar I Oostende had gebracht, enorme pryzen voor de sandwiches had betaald. Men 1 deelde ons nog mede, dat de militaire 1 experts, die hedenochtend ln het paleis van de gouverneur van Brabant byeen zijn gekomen, zich volledig accoord zul len verklaren met de voorstellen, welke de plaatsvervangende ministers van het Atlantisch pact in September j.l. te I Londen hebben uitgewerkt. Het staat vast, dat Eisenhower oppercommandant zal worden cn dat hij onder zich drie stafchefs, respec tievelijk voor het landleger, de marine en het luchtwapcn zal krygen. Het landleger zal worden toevertrouwd ain een Frans generaal, de marine en do zware luchtvloot aan hoge Britse officieren. Nochans zal elk leger zyn eigen tactische luchtmacht behouden. Nederland en België zullen elk drie divisies leveren ftwee infanterie- en een pantserdivisie). Frankrijk 20 en de Ver. Staten zouden in Europa 10 divisies stationeren. Totaal zouden 55—58 divi- j sies ter beschikking komen. D? kosten vcor een modern uitgeruste divisie wor den cp 610 millioen gulden geraamd. I De politieke besprekingen zullen he- donmii'dag beginnm Men hoopt, dat kanselier Adenauer het plan-Stopford zal aanvaarden als het bezettmgsstftuüt I van Duitsland milder wordt gemaakt. ITALIAANS COMPROMIS VOORSTEL. j De Italiaanse regering heeft haar mi- nisters van buitenlandse zaken en de fensie. graaf Sforza en Pacciardi. met een compromisvoorstel voor West- Duitslands opneming in een West-Euro pees leger, meegegeven In ee n communiqué worden ".alle mo- galyke garanties" geëist tegen „even- j tuele verstorende elementen in West- Duitsland Tevens wordt echter betoogd. dat Duitsland het recht heeft op „een j ontwikkeling die het tot de geiyke van I andera statsn'* zal maken. Naar verluidt, wil Italië deze garan- 1 ties rechtstreeks van West-Duitsland verkrijgen, hetzy op een in het begin fan het volgend jaar te houden by een- komst van kanselier Adenauer en de Italiaanse premier De Gaspari, hetzij langs diplomatieke weg. CONFERENTIE VAN HET WESTELIJK HALFROND. De Verenigde Staten hebben een op- oproep gedaan tot een conferentie van de ministers van buitenlandse zaken van 21 landen van het Westelyk half rond om overleg te plegen naar aan leiding van de bedreiging van de gehele vrye wereld door het communisme". Het State-department verklaarde na der. dat de conferentie bedoeld was om ..problemen van urgente aard en van gemeenschappelijk belang voor de Ame rikaanse staten" te bestuderen. Edward Miller Jr. assistent-minister van buitenlandse zaken, zeide, dat dit I initiatief voortkwam uit het door Tru- i man in zyn rede tot het Amerikaanse volk uiteengezette program van actie. De V. S. hoopten, dat de conferentie te Washington zou kunnen worden gehou den. doch wilden hierover de andere Tanden raadplegen De conferentie zou 1urgente problemen in verband met de j huidigs noodtoestand op economisch. I politiek en militair gebied" bespreken. D? conferentie zou op zyn vroegst medio Februari gehouden kunnen' wor den, aldus dacht Miller. President Trumon tekent de proclama tie, waarin de noodtoestand wordt afgekondigd en op alle Amerikanen een beroep wordt gedaan om geza menlijk de strijdkrachten van het land op te bouwen. Door de ondertekening zijn tevens een aantal wetten, welke de president buitengewone bevoegd heden verlenen, in werking getreden Uitspraak 21 December CVan onze Haagse redacteur). Zaterdag had voor de president der Haagse Rechtbank mr Kuhn, het kort geding plaats van de gevolmachtigden dei op Java vertoevende Ambonnese K.N.I.L.-militairen tegen de Neder landse staat. Mr K van Rijckevorsel vorderde ver bod van de af veer dier militairen en hun gezinsleden naar Ambon en af vloeiing naar de plaats hunner keuze, i.e. Ceram. andere onbezette delen der Zuid-Molukken of Nieuw-Guinea. Deze vordering is gegrond op de overeen komst van 14 Juli j.l. tussen de R-L en Nederland, waarbij genoemde per sonen het recht kregen af te vloeien naar plaatsen buiten Ambon. Dit sprookjesachtige beeld strekte zich uit voor de eenzame automobilist, die, na de sneeuwval door de nacht reed. De schijnwerpers van de auto werpen een schitterend licht op de be sneeuwde bomen en de weg, die als een zilveren lint onder hem door glijdt. VORST. De Bilt verwacht tot morgenavond: Aanvankelijk op de meeste plaatsen weinig bewolking, later half tot zwaar bewolkt met in de westeiyke helft van het land plaatselijk enige sneeuw of re gen. Aanvankelyk zwakke tot matige, later* matige tot vrij krachtige wind uit Zuidelijke richtingen. Vannacht lichte tot matige vorst, morgen overdag lichte vorst tot temperaturen om het vries punt. (Opgemaakt te 10 uur). 19 DECEMBER. Zon op: 8.45 uur; onder: 16.29 uur. Maan op- 13.27 uur: onder: 3 48 uur. Hoogwater te Katwijk te 1145 uur. Dit nummer bestaat uit zes pagina's. Russische nota's aan Engeland en Frankrijk OVER DUITSE HERBEWAPENING. De Sovjet-unie heeft de Engelse en Franse regeringen gelijkluidende nota's doen toekomen, waarin Engeland en Frankrijk naar aanleiding van de plan nen tot opneming van West-Duitsland in de Westerse defensie ervan worden beschuldigd respectievelyk het Brits- Sovjetrussisch pact van December 1944, alsmede de overeenkomst van Potsdam geschonden te hebben. Een en andei wordt een ernstige be dreiging van de vrede genoemd. In Franse regeringskringen wordt als commentaar op de Russische nota ge zegd, dat in West-Duitsland nog geen maatregelen tot bewapening zijn geno men maar dat in Oost-Duitsland echter al organisaties van militair karakter bestaan. „Frankryk is bereid deel te nemen aan vierledige bespreking en hieruit i moet voldoende blijken, dat het geen agressieve gevoelens jegens de Sovjet unie koestert en dat het zijn oprechte wens is de hangende kwesties op te i lossen". I Arrestaties in China De correspondent van de „Times" te Hongkong schryft. dat volgens betrouw bare berichten in geheel China arresta ties zyn verricht. Er waren strenge vei ligheidsmaatregelen genomen, waar- schynlijk om opstanden te voorkomen, terwijl^ de hoofdmacht van de Chinese legers 'in Korea of Mandsjoerye is, al dus de correspondent. ..De meeste gearresteerden zyn, naar gemeld, voormalige leden van de Kwo min tang, van de democratische socia listische party of van de jeugdparty. NIEUWE UITBARSTING VAN DE ETNA. Na een week van betrekkelijke rust heeft zich gisteren een nieuwe hevige uitbarsting van de Etna voorgedaan Duizenden tonnen lava stroomden langs de Noord-Oost-zyde van de vul- caan naar beneden over de bedding, die by de vorige uitbarsting door de ver harde lava is gevormd. Eén tong dreigt de weg tussen de dorpen Milo en Ri- nazzo. die twee weken geleden ontruimd werden, af te snijden, doch volgens plaatselijke autoriteiten is er op het ogenblik geen gevaar voor deze dorpen. Al zien zij de zaken anders Clement Attlee. de Britse minister president, heeft Zaterdagavond in een radiorede tot het Britse volk verklaard te geloven, dat de Verenigde Naties binnenkort in staat zullen zijn over Korea te onderhandelen, aangezien hun militaire positie daar beter werd. De actie van de Chinese troepen had „een gevaariyke t-oestand gevaarlijker .gemaakt, omdat, als agressors hun zin i krijgen, alle landen ter wereld, die in geweld geloven, worden aangemoedigd, en wij weten uit ervaring wat dit bete kent." zo zeide Attlee. „Wy moeten ons daarom schrap zet ten tegen toegeven als dit woord bete- kent een willoze overgave aan wetteloos geweld." ..Daartegenover mag het Koreaanse conflict niet ontaarden in een wereld oorlog. Wij moeten een regeling trachten te vinden, die de oorzaken van de wrij ving weg neemt en toch het gezag van de Verenigde Naties handhaaft", Attlee zeide. dat er geen grond was voor enige bezorgdheid, dat de atoom hom lichtvaardig zal worden gebruikt. Hy zeide te hopen, dat de ministers van buitenlandse zaken der grote vier spoedig bijeen zouden komen om te trachten overeenstemming tussen de Sovjet-unie en het Westen te bereiken. Intussen moest een sterke verdediging op een gezonde economie worden geves tigd. De punten, waarop Engeland en de Verenigde Staten het niet eens zijn. zouden de twee landen niet verhinderen samen op te treden, aldus Attlee. De Sovjetrussische minister van bui tenlandse zaken. Wysjinsky. heeft op een persconferentie op het Franse schip „Libertc" waarmede hij na de verdaging van de algemene vergade ring der V. N. uit New-York naar huis is vertrokken, verklaard het met pre- sïdent Truman eens te zyn, dat oorlog niet onvermijdelijk is, .,Ik heb reeds sinds lang in die zin gesprokenaldus Wysjinsky „Ons standpunt ten aanzien hiervan is be kend. Het hangt af van de volkeren der wereld De mensem de eerzame en verstandige willen geen oorlog. Al leen zij, die winst mak en. willen oorlog en zy.. die de wereld willen beheersen. Naar myn mening zijn dergelijke men- I sen niet geheel normaal". 1 Wysjinsky las een in het Engels ge stelde verklaring voor, waarin hij de Verenigde Staten critiseerde. doch het Amerikaanse volk ..wensen van vrede, i welvaart en geluk voor het nieuwe jaar" aanbood. Volgens Wysjinsky waren ,niet alleen j de beginselen van het Handvest van de V.N., doch ook de procedureregels van de algemene vergadering systematisch en op flagrante wyze geschonden telkens wanneer zy niet te pas kwamen in de kraam van de Amerikaanse delegatie, welke wordt nagevolgd door de delega- i ties van de andere leden van het Noord- atlantisch pact". „Daarom heeft de algemene vergade ring, met formele meerderheid, zulke I belangrijke voorstellen afgewezen van de delegatie van de Sovjet-unie. zoals het voorstel ter wegneming van een nieuwe oorlog en ter versterking van de vrede, de voorstellen tegen de Amerikaanse agressie in Korea, over de kwestie van de Amerikaanse agressie tegen China, over de kwestie van de atoomenergie etc." aldus Wysjinsky. „De delegatie van j de Sovjet-unie, hierin gesteund door een I aantal andere delegaties, die de begin selen van de V. N. trouw blyft. heeft zich verzet en blyft zich verzetten tegen deze politiek van de vyanden van de vrede en internationale samenwerking en tegen al hun pogingen om de organi satie van de V. N.. welke een instrument van de vrede kan en mo't zyn te maken tot een werktuig van de oorlog." Eiser wees er op. dat de jongste re geringsverklaring in de Tweede Kamer niet geheel juist is: de Ambonnezen op Java werden n.l. geprest door de waar schuwing, dat het zou worden be schouwd als dienstweigering, indien zy niet wilden afvloeien naar gebied, door de APRI bezet. „Dp verzekeringen over een goede ontvangst op Ambon zyn voor u en my waardeloos," aldus eiser tot de president. De plechtige overeenkom sten der R.T.C. zyn herhaaldelijk op flagrante wjjze eenzijdig gehouden. De bevoegdheid van de president noemde eiser evident: ,,Het dreigend onrecht is zo groot en de spoed zo dringend, dat u wel bevoegd moét wezen." „Ik smeek u, nog heden te willen beslissen, want 18 en 23 De cember reeds zullen er groepen Am bonnezen worden afgevoerd." Namens de Staat pleitte mr Veegens. Gedaagde achtte de vordering niet vat baar voor toewijzing, wijl het geschil in het vlak van het Unierecht valt. Bo vendien hebben de Ambonnezen recht van afvloeiing naar een'plaats hunner keuze binnen Indonesië en daar valt Nieuw Guinea buiten. Pleiter herhaalde de uiteenzettingen van minister s'Jacob in de Tweede Ka mer. Ook politiek gezien, mag het afvoe ren der Ambonnezen niet gestagneerd worden, aldus gedaagde. Zij en de hen bewakende Nederlandse troepen zijn in het oog der. Indonesiërs het laatste restant der koloniale over heersing, dat zo spoedig mogelyk moet worden opgeruimd. Het geval Bertha Hertogh heeft aangetoond, hoe licht de gemoederen ginds ont vlammen. De Tweede Kamer heeft zich nog pas met de ontworpen regeling accoord verklaard, aldus mr Veegens. Na de replieken, zeide de president niet te begrijpen, dat als de Ambonne zen mochten gaan buiten hun plaats van herkomst, Nieuw Guinea hierop een uitzondering moet maken. Zij zou den wel naar eèn ander werelddeel mo gen. Mr Veegens beriep zich hiertegen op een legerorder van 1935, waarop de overeenkomst van 14 Juli j.l. afgestemd zou zyn, en waarin gesproken wordt van verplaatsing binnen Ned. Indlë. Ned. Indië bestaat niet meer, aldus de president. Mr Kuhn bepaalde tenslotte de uit spraak op 21 December a.s. cn beval tot dan toe handhaving van de sta tus-quo. DE ACTIE TEGEN ACHESON. Nader is gepreciseerd, dat de con ferentie, waarop de resolutie tegen Acheson tot stand kwam. slech s door 28 van de 42 Amerikaanse republikeinse senatoren werd bijgewoond en dat de lesolutie werd aangenomen met 23 tegen 5 stemmen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1950 | | pagina 1