N ieuw - Guinea - conferentie in Trèveszaal geopend Attlee te Washington Pjongjang is ontruimd Kwestie Chinese interventie naar V.N. Accoord nog vóór 1 Januari mogelijk? Tegenstelling tussen Westerse gejaagdheid j nister Van Maarsev en Oosterse rust? Een Nederlands voorstel inzake de Europese defensie WEERBERICHT 59ste Jaargang DINSDAG 5 DECEMBER 1950 No. 27170 LEIDSCH DAGBLAD Directeur: j. w. Henny Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f 4.50 per kwartaal 35 cents per week Telefoon Dir. en Adm.: 25041; Red. 21507 Witte Singel 1. Leiden Giro no. 57055 De laatste troepen der V.N. zijn he denochtend vroeg in Pjongjang via de wntonbruggen over de Taedong naar Zuiden teruggetrokken. De Taedong g&eldt de stad in het Noordelijk en 5l Zuidelijk deel. De bruggen werden ©geblazen.' Het Noordelijk deel is reeds door de Chinezen bezet. Delen van Pjongjang staan in brand. De troepen der VN. hebben opslag plaatsen aangestoken, waardoor een fete rook over de stad hangt. Vluch telingen banen zich worstelend een weg ©sr'het Zuiden. Men begint te spreken over „het on- jiehtbare Chinese leger", omdat de Chinezen doorgaans na het intreden nn de duisternis aanvallen. Naar ge meld, verbergen zij zicfri gedurende de da» in eenmansgaten, waardoor zij de syijn wekken „stenen"' te zijn cp de mét struikgewas bedekte vlakten. Te Satsjagni 54 km ten Zuid-Oosten na de stad, zijn Chinese troepen ge- {■giialterd. Bij Hagarce strijden 10.000 Ameri kaanse infanteristen en mariniers en ë;n aantal Britten om zich een weg c'cor de omsingeling te banen. Alle hier beschikbare vliegtuigen nemen deel ah de bestrijding van tegenstanders, bet voorzien van de manschappen der I VN. en het evacueren van de gewon- I oen tot nu toe 1.700 ih getal. Aan j c« Oost-kust neemt de Chinese druk op de havenplaats Hoengnam toe. De val -an deze stad zou de volledige isolering ran het tiende korps ten gevolg hebben. Het verbeterde weer liet op alle fronten grote activiteit van de luchtmacht der VN. toe. HET NEDERLANDSE DETACHE- MEN IN KOREA AAN HET FRONT. Het Nederlandse detachement van de strijdkrachten der V.N. in Korea is in een infanterie-eenheid opgenomen en bevindt zich ten Noorden van Taegoe om aan de strijd deel te nemen, al dus heeft een Nederlandse officiële woordvoerder te Tokio verklaard. De leiders van de delegaties van Cu ba. Ecuador, Frankrijk, Noorwegen, Engeland en de Verenigde Staten hebben in een telegram aan secreta ris-generaal Trygve Lie verzocht de Onderwijs in België (Van onze Brusselse correspondent). Het ziet er naar uit, dat in België raar de schoolstrijd steeds hevig .was, cp enkele gebieden een vergelijk tot stand zal komen. De huidige minister ran openbaar onderwijs, Harmei, die hoogleraar is aan de rijksuniversiteit te Luik. behoort tot de meest linkse ka tholieke vleugel van de C.V.P., en wil san de leraren van het vrij katholiek onderwijs een salaris garanderen, dat minimum 75 procent bedraagt van de salarissen der leraren bij het officieel enderwijs. De door de staat verstrekte subsidies zullen echter aan de katho lieke schoolbesturen slechts worden verstrekt, op voorwaarde: l..dat het schoolgeld, hetwelk de katholieke ouders te betalen hebben, met de helft wordt verminderd; 2. dat de besturen de sa larissen der leraren tot op het boven vermelde peil verhogen en 3. dat de colleges de controle van de rijksinspec tie aanvaarden, Er zijn op het ogenblik ongeveer 470 vrije en 260 officiële ho- ivre burger scholen, maar in een aan- tal der katholieke vrije scholen is het onderwijs achterlijk. De bisschoppen zenden hun beste leerkrachten naar de beroemde Jezuitencolleges, en verwaar de andere HBS-instellingen. In rommige van deze scholen verdienen de leraren, met hun beperkt aantal lesuren 7 aldus verklaarde de minister min der dan een dienstbode. De minister van onderwijs (alhoewel katholiek) wil dus beletten, dat de sub sidies die eventueel aan de katholieke crfioolbesturen zouden worden verleend, door' de directeuren dezer instellingen voor andere doeleinden zouden worden zebruikt dan de verbetering van de positie der leraren en de verlichting van tie last van het schoolgeld, dat In Bel- Pê ongeveer 3000 francs of 228 gulden P?r kwartaal bedraagt, terwijl het of ficieel HBS-onderwijs vrijwel koste loos is. FRANSE VROUWEN EN KINDEREN moeten tonkin-delta verlaten he Franse autoriteiten hebben merie- ftieeld, dat zij in verband met de in ternationale toestand alle gezinnen van Franse soldaten en burgers uit de Ton- «n-delta zullen evacueren. In gewoonlijk betrouwbare Franse kringen wordt gezegd, dat alleen al in c? hoofdstad van Tonkin. Hanoï. min stens 4,000 personen onder deze maat deel vallen. Het Franse ministerie voor de ver bonden staten in Indo-Chlna heeft me egedeeld. dat het overweegt alle Euro peanen, die men daar niet nodig heeft. ulHe delta te evacueren. De Tonkin-delta, een rijk rijstgebied, ■Pt bijna tien millioen bewoners. De Fransen hebben een verdedigings linie ter lengte van 50 km om de'stad Hanoi gelegd. kwestie der „interventie in Korea van de centrale volksregering van de volksrepubliek China" op de agenda van de huidige zitting der algemene vergadering te plaatsen, In het telegram wordt Lie gevraagd het punt „als een belangrijke en drin gende kwestie" op de agenda te zetten. De voorstellers hebben Lie ,een toe lichtend memorandum" in het vooruit zicht gesteld. Staat van beleg op de Philippijnen afgekondigd President Quirino heeft in een geza menlijke zitting van het Phillppijnse parlement de staat van beleg afgekon digd „in verband met de dreiging van een wereldoorlog en binnenlandse on lusten". Bovendien heeft de president het parlement verzocht wetten cp te stellen, nodig voor het aanvaarden van Amerikaanse leningen in het kader van de E.CJA. De beoogde lening bedraagt 50.000.000 dollar. Voorts verzocht de president de bevolking de anti-staatsbe weging en de „mogelijke doch ver ver wijderde invasie" onder cgèn te zien. de vrede te steunen en de rijkdommen rechtvaardiger te verdelen. nieuw getuigenis afleggen," aldus mi- een. Gisteravond is in de Trèveszaal te Den Haag de conferentie tussen Ne derland en Indonesië betreffende de status van West Nieuw-Guinea plech tig geopend met een rede van Minis ter Van Maarseveen, die tevens als voorzitter van de conferentie werd gekozen. Deze hield als voorzitter van de Ne derlandse delegatie een rede, waarin hij o.a. zeide: Volgens de opdracht, die de overeen komsten van de R.T.C. voor onze beide landen inhouden, moeten Nederland en Indonesië binnen de 23 dagen, die ons nog scheiden van het eind van het jaar, van onzekerheid tot overeen stemming komen omtrent de toekomst van Nieuw-Guïnea, Aan die opdracht kan in strikte zin niet meer voldaan worden- Het is immers niet aan te nemen, dat het mogelijk zou zijn niet alleen een overeenkomst tussen onze delegaties voor het eind van dit jaar te bereiken, maar bovendien binnen dat tijdvak ook nog de daarop ver eiste parlementaire goedkeuring te verkrijgen. Gelukkig heeft men ter R.T.C. reeds voorzien, dat de termijn van een jaar zou kunnen worden overschreden, ge lijk uit de notulen dier conferentie blijkt. Maar in ieder geval, ook al zou men dit niet voorzien hebben, zullen wij Een foto van de snelste bommenwer per ter wereld, de Amerikaanse B.- 47 A, welke thans In serie gebouwd wordt. Dit vliegtuig, dat voorzien Is van achterwaarts gerichte vleugels en staart, een totaal gev/icht heeft van 83 ton en voorzien is van 6 straalmotoren, kan een snelheid van meer dan 900 km. per uur bereiken. Het kan een bom men last van 10 ton meevoeren. De be manning bestaat uit drie koppen. DE VERZOEKEN OM LIDMAATSCHAP VAN DE V.N. De algemene vergadering der V.N. 'heeft met 46 tegen 5 stemmen bij 2 onthoudingen de hangende verzoeken om lidmaatschap der V.N. naar de Vei ligheidsraad terug gezonden met het verzoek deze in behandeling te houden. Er zijn op het ogenblik 14 landen, die om het lidmaatschap hebben verzocht. De Sovjet-Unie verzet zich tegen dat van Finland, Italië, Portugal. Eire, Jor danië, Oostenrijk, Ceylon, Nepal en de Zuid-Koreaanse republiek. De Westelijke mogendheden verzetten zich tegen dat van Albanië. Mongolië, Bulgarije. Roemenië en Hongarije. SNYDER VOORSPELT BELANGRIJKE BELASTINGVER HOGINGEN IN DE V. ST. De Amerikaanse minister van finan ciën John Snyder heeft meegedeeld, dat in het begrotingsjaar dat op 1 Juli begin:, de regeringsuitgaven moge- Besprekingen reeds begonnen Minister-president Attlee is gisteren met zijn adviseurs in een speciale stra- tocruis.er op een militair vliegveld te Washington aangekomen. Hij werd verwelkomd door president Truman en minister Acheson, terwijl ook andere leden van het Amerikaanse kabinet en de Britse ambassadeur te Washington ter begroeting aanwezig waren. Attlee, die tussen twee regenbuien in arriveerde, verklaarde, dat „de com munisten zich de moeite kunnen bespa ren" bij hun pogingen om een wig tus sen het Britse en het Amerikaanse volk te drijven. Dit geldt volgens Attlee in het bijz-onder „nu wij in het kader van de Verenigde Naties samen in Korea vechten". Direct na zijn aankomst begaf Attlee zich naar de Britse ambassade voor een lunch met de Britse ambassadeur, sir Oliver Franks, Op verzoek van Attlee had reeds gis teravond om 10 uur de eerste bespre king plaats. Van Amerikaanse zijde woonden de conferentie bij: de ministers van Bui len landse Zaken, Financiën en Defen sie, Acheson, Snyder en Marshall, de adviseur voor Buitenlandse Zaken, Har- i"? Tl5? Procent zJiu™ «Wïe» toVeen ,lman de V00rzitter van de commissie totaal becu-ag van 67,5 milliard dollar., van 5tafchefs, generaal Bradley. de Hij zeide tegen de financiële commissie voorzitter van de raad van hulpbron van de Senaat, dat. dit het gevolg zou nen voor de nationale veiligheid, Sy- kunnen zijn van de zeer grote toene- j mington, de reizende ambassadeur Jes- ming van de defensiekosten. die „zeer sup e.a. aanzienlijke belastingverhogingen" zul- Volgens de bekendmaking was Attlee len nodig maken vergezeld door de Britse ambassadeur Om uit de impasse te geraken voor 61611 Europees leger, waarmede veel I tijd en overleg gemoeid zal zijn. OVERDAG DOOI. Bilt verwacht tot morgenavond; Wisselende bewolking met plaatselijk enkele regen-, sneeuw- of hagel buien voornamelijk in de kustprovin- rip. Meest matige wind tussen Zuid- Vest en Noord-West In de nacht en frriitewl plaatselijk lichte vorst, in de topdag dezelfde of iets hogere tempe ruren dan vandaag. (Opgemaakt te uur). 6 DECEMBER op: 8.32 uur; onder; 16.30 uur. Maan op; 4.34 uur; onder- 14.17 uur. "oogwater te Katwijk te 0.37 en 12.17 u. Dit nummer bestaat uit vier pagina's. De plaatsvervangers van het Atlan tisch pact hebben gisteren een Neder lands voorstel om de geïntegreerde strijdkrachten van het Atlantisch pact onder een zekere, op Atlantische basis georganiseerde, politieke con trole te stellen, besproken. Dit voorstel werd Zaterdag jl. door de Amerikaanse voorzitter Charles Spofford opnieuw ter sprake gebracht in de hoop. dat het de veiligheid en de waarborgen, die door de Fransen met betrekking tot de Duitse herbewape ning worden verlangd, zou kunnen verschaffen. Hervé Alphand.de Franse afgevaar digde. vertrok Zondag naar Parijs om aan z-iin regering verslag uit te bren gen. Men verwacht, dat hii een wel overwogen Frans oordeel over het voor stel op de volgende bijeenkomst van de plaatsvervangers, die morgen te Londen wordt gehouden, zal uiteenzet ten Men gelooft, dat het voorstel nieuwe mogelijkheden zal openen. Nader wordt gemeld: Naar wjj ver nemen heeft de Nederlandse gedepu teerde in het permanent-orgaan van de Noord-Atlantische raad in Lon den, jhr van Starkenborgh, uitvoe ring gegeven aan een reeds enige tijd geleden ontworpen Nederlands plan om de besprekingen over het Franse project voor Europese defensie-inte gratie. tot afsluiting te brengen. Deze besprekingen duren reeds enige we ken voort, zonder dat overeenstem ming werd bereikt. De grootste moeilijkheid is steeds ge bleken de wenselijkheid om een onmid dellijke opbouw van een Atlantische i strijdmacht, met deelneming van Duit- I se eenheden, te verenigen met het plan Nederland heeft zich als één der eerste leden uitgesproken ten gunste van een deelneming van Duitsland op behoorlijke voorwaarden aan de geza menlijke defensie-inspanning. Het. Ne derlandse plan gaat uit van de feite lijke toestand, waarin Duitsland thans verkeert, waarvoor speciale voorzienin gen moeten worden getroffen. Daartoe zou een burgerlijke hoge commissaris moeten worden benoemd, verantwoor delijk aan een raad van ministers, die tot taak heeft om een aantal nader te omschrijven bevoegdheden uit te oefe nen. betrekking hebbende op de troe pen. die in Duitsland zijn gelegerd, on verschillig of dit geallieerde dan wel Duitse troepen zijn. Zijn taak zou gaandeweg aangepast moeten worden aan de vooruitgang, welke de Europese defensie-Integratie maakt en een einde nemen, wanneer Duitsland op volko men gelijke voet als de andere Atlanti sche mogendheden aan de geïntegreer de defensie van West-Europa deel neemt. Het Nederlandse plan bedoelt niet in de plaats te treden van het Franse project voor een Europees le ger. maar slechts om een oractische regeling te treffen die kan werken tot dat de Europese samenwerking op de fensiegebied meer concrete vormen heeft aangenomen. Uit gezaghebbende bron te Parijs wordt vernomen, dat Pleven morgen aan de ministerraad zal verzoeken het Franse standpunt inzake het vraagstuk van de Duitse herbewapening te her zien in het licht van de door de plaats vervangers te Londen aangegeven weg. Daar deze van het door de Nationale Vergadering goedgekeurde Franse plan afwijkt, acht men het niet uitgesloten, dat de ministerraad de kwestie op nieuw voor de Nationale Vergadering zal brengen. in Washington, de chef van de genera le staf van het Britse imperium veld maarschalk Slim .luchtmaarschalk lord Tedder. Attlee's particuliere secretaris enige functionnarissen van het Foreign Office. De bespreking duurde bijna twee uur. Na afloop is een gemeenschappelijk communiqué uitgegeven, waarin wordl gezegd, dat generaal Bradley op verzoek van Truman .teneinde minister Attlee op de hoogte te stellen van-de laatste inlichtingen over de ernstige militaire situatie der troepen van de V.N. in Korea" een overzicht van de situatie gegeven heeft. Attlee en président Truman namen daarna de wereldtoestand in ogen schouw in het licht van de ontwikke ling in het Verre Oosten. Men legde de nadruk op het verband tussen deze ontwikkeling en de verantwoordelijkheid der twee landen ten aanzien van Europa en de rest van de wereld. „Bij de openhartige discussie, die daarop volgde, trad aan het licht, dat Truman en Attlee besloten zijn lot we derzijdse overeenstemming te geraken ten aanzien van de ernstige problemen, waarvoor het verenigd koninkrijk, de Verenigde Staten, zowel als de andere leden der Verenigde Naties zich ge plaatst zien. ,De gemeenschappelijke gronden waarop beide landen hun buitenlandse politiek voeren werden volledig onthuld. ,De premier en de president zullen heden gezamenlijk de lunch gebruiken en later hun besprekingen voortzetten". Deze lunch vindt plaats aan boord van het jacht van de president. Attlee zou er op aangedrongen heb ben. dat Amerika niet zoveel krachten in de strijd zou werpen, dat West-Euro pa zonder verdediging zou blijven. Naar men verwacht, zal Attlee Don derdag een onderhoud hebben met Marshall, de Amerikaanse minister van defensie. Naar men verwacht zullen de bespre kingen tot Donderdag duren. Attlee zou daarna vertegenwoordigers van het ge menebest ontmoeten en Vrijdag op zijn weg naar huis Ottawa aandoen. met deze realiteit rekening moeten hou den." „De opdracht, die de R.T.C. ons gaf. is, bezien van zuiver juridisch stand punt, niet zonder bedenking. Wij moe ten door onderhandelingen de toekom stige politieke status van Nieuw- Guinea bepalen. Ieder van beide par tijen heeft zich te dien aanzien echter zijn eigen standpunt volledig voorbe houden, Slechts omtrent de middelen, die wij bij de oplossing van onze tegen stelling te baat zouden nemen, hebben wij ons tot iets verbonden. Deze midde len zullen namelijk vreedzaam en rede lijk moeten zijn. Zolang beide partijen deze verbintenis in acht nemen, kan geen van beide de ander iets verwijten. Maar daarmede alleen wordt geen over eenstemming bereikt". Nieuw-Guinea vormde een struikelblok voor het wel slagen van de R.T C. Wij wisten dit destijds en hebben, beseffend, dat de R.T.C. in het belang van onze beide lan den moest slagen, dit struikelblok ont weken, in de wetenschap, dat wij het straks weer op onze weg zouden vin den. Slechts hoopten wij, dat nadere be studering van dit probleem de weg naar een oplossing zou effenen. Wij behoeven onze besprekingen niet in een jacht- en ijltempo te doen plaats hebben, omdat het enige doel, waaraan zulk een tempo dienstig zou kunnen zjjn, onbereikbaar is gewor den. Indien ik persoonlijk derhalve voor onze conferentie zou moeten kiezen tussen Ooterse rust en Wes terse gejaagdheid zou ik geneigd zijn, de eerste te prefereren. Ik acht het echter niet uitgesloten, dat wij in de practijk van deze conferentie althans op dit punt tot een synthese zullen komen. Langs welke weg moeten wij tot een oplossing geraken? Kunnen wij in eensgezindheid komen tot de vaststelling van zekere criteria voor de oplossing van het probleem? Ter R.TC. leek het. alsof althans over één criterium overeenstemming was be reikt. Straks zal moeten blijken of dit criterium door ons beiden wordt ge handhaafd. Ik moge vaststellen, dat het probleem, dat ons op deze conferentie bezig houdt, in zijn werkelijke betekenis verre on derdoet voor het probleem, dat wij ter R.T.C. wisten meester te worden. Ter R.T.C. genoten wij echter de hulp van de Unci, die ik thans hier niet aanwezig zie. Met alle waardering, die ik voor de Unci heb, moge ik echter opmerken, dat ook haar hulp ons des tijds niet in staat stelde het Nieuw- Guinea-vraagstuk definitief op te los sen. Wij zullen dit dus thans geheel zelf moeten doen. Laten wij hopen, dat wjj daarin slagen. Op een ogenblik, waarop de vlammen, die straks een wereldbrand kunnen veroorzaken, aan vele kanten beginnen op te laaien, be ginnen wij aan een werk, dat in ver houding tot het wereldgebeuren ge ring schijnt, maar niettemin daarop toch van invloed kan zijn. Ter R.T.C. hebben wij aan de wereld een voor beeld gegeven, hoe een belangrijk conflict door mensen van goede wil kan worden opgelost. Moge deze conferentie daarvan op- Daarna sprak de voorzitter van de In donesische delegatie mr. Roem o.a.: „Ik voel mij gelukkig, dat heden de dag is aangebroken, dat wij deze confe rentie kunnen openen om de kwestie West Nieuw-Guinea te bespreken. Met de opmerking, als zou het niet mogelijk zijn om in 23 dagen aan de voorwaarden te voldoen in verband met de goedkeuring door het Parle ment, ben ik zo vrij het niet geheel eens te zijn. Het is te hopen, dat bin nen die tijd van 23 dagen zelfs in nog kortere tijd beide delegaties, die op treden namens de wederzijdse rege ringen, een overeenstemming zullen bereiken, welke, zoals U zo even zeide, aan de wereld het bewijs levert, hoe een ernstig geschil kan worden opgelost door mensen van goeden wille. Voor ons Oosterlingen klinken de woorden zo juist door U gebezigd, n.L dat indien U gesteld wordt voor de keus van Oosterse rust en Westerse gejaagd heid, U het eerste zou verkiezen, zeer aangenaam in de oren. Ik moge er echter op wijzen, dat de Oosterse landen reeds enige tijd lid zijn van een wereldsamenleving, waarin de Westerse landen een belangrijke rol spelen, Alhoewel de Oosterse landen daarbij hun rust niet hebben verloren (aangezien deze in hun ziel ligt beslo ten) worden zij genoodzaakt om het snelle tempo van de Westerse landen ta volgen. Zulks betreuren wjj geenszins, wjj verwelkomen het zelfs als een com promis tussen Oosterse rust en Wes terse gejaagdheid. In de huidige we reldconstellatie betekent een t(jd van 23 dagen een lange periode, een pe riode, waarin zelfs beslist kan worden, of er oorlog in deze wereld zal zijn of niet. Wanneer er verschil is tussen de R.T.C. en de conferentie van heden dan ligt dat verschil hierin, dat Indonesië reeds sedert een jaar als onaf hank elijlfl land bestaat. In dit verband vertrouwen v/ij er op dat aan deze conferentie-tafel slechte zakelijke argumenten zullen gelden. In de eerste plaats past hier de bedë tot de Allerhoogste, dat ons beiden ge geven móge zijn om in dit belangrijk geschil voor beide partijen een bevredi gende oplossing te vinden". Minister Roem stelde hierna voor om minister Van Maarseveen als voorzitter van de conferentie te benoemen, waar na minister Van Maarseveen voorstelde de heer Roem als vice-voorzitter te be noemen. Hierna werd de vergadering gesloten. Vandaag vinden de besprekin gen in besloten ^vergadering plaats. „GEEN JAPANSE HERBEWAPENING* In antwoord op in de Japanse Rijks dag gestelde vragen heeft minister president Josjida geantwoord, dat de Japanse regering niet voornemens is Japan opnieuw te bewapenen, en dat zij geen Japanse vrijwilligers naar Korea of naar elders zal zenden, om deel te némen aan een buitenlandse oorlog. FRANS VISSERSVAARTUIG VERGAAN. Een Frans vissersvaartuig met 16 man, aan boord is bij Boulogne op de rotsen, gelopen en gezonken, nadat de stuur inrichting onklaar was gegTaakt. Zeven, mensen hebben bij de ramp het leven verloren. Vijf zijn in ernstige toestand in een ziekenhuis opgenomen. Vier op varenden worden nog vermist, zy zijn vermoedelijk verdronken. Londen bereidt zich voor op het .Fes tival of Britain". (Boven): Een ma quette van het tentoonstellingsterrein op de Zuidelijke Theemsoever te Lon den, van het .Festival of Britain" dal het volgend jaar van Mei tot Septem ber zal worden gehouden. Het cirkelvormige gebouw, bovenaan rechts, is de ,,Dome of Discovery" met daarnaast de 100 meter hoge slanke ,,Skylon". In het midden links domi neert de Royal Festival Hall"; links van deze staat de oude ,,Shot Tower'1 die voor het Festival geheel gemoder niseerd is. Beneden rechts de brug, die ten behoeve van de bezoekers van de tentoonstelling door genietroepen van het Engelse leger is aangelegd. (Onder): Om het te verwachten enorme aantal bezoekers logies te ver schaffen heeft men een diep onder de grond gelegen schuilkelder in Clapham omgebouwd tot een eenvoudig doch goed hotel, waar men tegen redelijke prijzen zal kunnen eten en slopen. Een kijkje in de slaapzaal van het Kelder-Hotel

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1950 | | pagina 1