Overste Van 't Hof sprak over het
„bevrijdingsproces van Nederland"
Prof. Kidner aanvaardde
I gast-leerstoel in de Sleutelstad
Politie viert feest
De verhouding Rome-Reformatie
Z1LFA PLEET
CASSETTES
ZATERDAG 18 NOVEMBER
Oratie over volledige werk-
lelegenheid en economische
politiek
I htt Groot Auditorium van dr
ISiMülrersltcit aanvaardde prof. dr
IS U Kidner, hoofleraar in do
I rnni u. de universiteit
InJLmiS te Berkeley, ristermiddaj
5 van üasthoofleraar te Lei-
me[ het ultapreken van een
Morarele oratie over „Full employ-
ïlnl and economie PoUey".
Lilt de hoogleraren Hocking. Schle-
lm en Miller als gasthoogleraar in
E'w hebben gedoceerd in het kader
de Harvard-Leiden uitwisseling, is
Kldrar dc eerste Amerikaanse
Ethooderaar in ons land, die colleges
Li in het raam van de onlangs in
L leven geroepen Ncderlands-Amerl-
f universitaire Stichting, welke
r,.f de aanvankelijk tot Leiden-Har-
fd beperkte uitwisseling beiderzijds
nationale in plaats van plaatselijke
JL t, schoeien. Prof. Kidner zal ook
fn andere Universiteiten en Hogescho-
9L j3'0ns land colleges en voordrachten
[Li Het ligt in de bedoeling, dat een
Lend jaar e?n andere Universiteit als
kvrouwe voor een Amerikaans hoog
waar optreedt.
Jpfof Kidner sprak in de aanvang van
In voordracht over de doelstellingen
tij de maatschappelijke samenleving
Bet algemeen om zich vervolgens tc
>»rèen tot de vraag, hoe met behoud
In vrijheid algemene bestaanszeker-
[<d bn worden verkregen Het kem-
lóbleem daarvan is het verkrijgen van
illêdige werkgelegenheid in een vrije
laUchapplJ-
Jjia herinnerd te hebben aan de ver-
lefse pogingen gedurende crisisjaren
B «!e massawerkloosheid op te heflen,
■ulvseerde spreker de factoren die de
ilKdlge tewerkstelling gedurende de
Aio* 'beheersten Spreker concludccr-
(düruit, dat het mogelijk is volledige
kerkgelegenheid te verschaffen door
to bepaalde fiscale politiek, doch alleen
Fonriandigheden, waarin materiële en
financiële tekorten het beleid van de
fierheid bepalen,
Volledige werkgelegenheid moet niet
korden verward met het geheel ontbre-
gn van werkloosheid, Bedoeld wordt
kchts een situatie, waarin capabele en
bfiwillende krachten steeds na be-
Itlckelijk korte tijd passende arbeia
Innen vinden. Dit impliceert, dat inci-
kntele werkloosheid ook onder een
hteem van volledige werkgelegenheid
fil voorkomen.
I De vragen die spreker aanroerde in
e looo van zijn uiteenzetting waren
[te vraag, of massawerkloosheid erger
l? dan scherpe overheidscontrole en
pngmaatre?elen of Inflatie, de vraag
o hoeverre inflatie per se verworpen
boet worden als een maatschappelijk
jrand, waarom anderzijds ook directe
Overheidscontrole en dwangmaatregelen
Ie économische maatschappij schaden.
|o hoe uit die constellatie van factoren
len we? gevonden kan worden, die als
Ie! Ware de kool en de geit spaart, en
Iseh volledige werkgelegenheid verze
ten.
J.soreker concludeerde, dat de over-
A;:d er steeds op voorbereid dient te
Anderzijds moet. zij evenwel ook steeds
bereid zijn aefalionalre maatregelen te
treffen zodra inflationlstlsche tenden-
zen aan de dag treden. Daarop dienen
ook monetaire en fiscale politiek, ge
oriënteerd te zijn.
Als beste oplossing voor het probleem
zag spreker de combinatie van een
gezonde fiscale en monetaire politiek,
georiënteerd op voorkoming van In
flatie aan de ene kant, en het in
stand houden van een normale tUde-
JUke werkloosheid beneden een tevoren
als aanvaardbaar vastgestelde gren6
anderzijds, waardoor schokken in het
economisch bestel, die dikwijls ccn
lawine-karakter krijgen, kunnen wor
den opgevangen.
Volmaakt zal dit systeem niet kun
nen werken, maar het zal een systeem
blijken, waaronder veel voor dc maat
schappij tot stand kan worden ge
bracht. Het kan verwezenlijkt worden,
indien de verstandige burger niet als
dogmatische eis stelt, massawerkloos
heid te voorkomen zonder acht te
slaan op de prijs, die daarvoor moet
worden opgebracht en indien de ver
standige staatsman naar dc middelen
zoekt om gerechtvaardigde sociale
aspiraties naar voorkoming van mas
sawerkloosheid tegemoet tc komen
binnen het raam van eon noodzake
lijk vrije maatschappij.
Na de oratie, die met de gebruikelijke
toespraken besloten werd, werd in het
Academiegebouw een druk bezochte re
ceptie gehouden.
'Foto LD 'Van Vliet)
Prof. dr Frank L. Kidner (links) ti/dens
de receptie na zijn oratie, in gesprek
met de bibliothecaris van de Univer
siteit, dr A. Kessen.
De abdij van Egmond
MR C. STEINMETZ SPREEKT
VOOR OUD-LEIDEN.
Op de eerste bijeer.tkcmst van de ver
eniging „Oud-Leiden" in het nieuwe
seizoen, welke gisteren in het Stedelijk
Museum „De Lakenhal" werd gehou
den, heeft mr C Steinmetz, lid van het
Historisch Genootschap, gesproken over
de Abdij van Egmond, Spreker beperkte i
zioh in hoofdzaak, tot de verhouding
van de abdij tot de Graven van Hol
land en de Heren van Egmond. al
maakte hij zo nu en aan een gezellig
uitstapje naar andere personen en toe
standen. Voordat de Noormannen met
hun invallen in ons land .begonnen, was
er reeds een begin van de A'bdy te vin-
den: het kerkje vam St. Ade boert, dat j
door hen verwoest werd. Rond het her
bouwde kerkje werden versterkingen
aangelegd en zo groeide langzaam de
Abdij, die van het begin af aan de orde
der Benedictijnen heeft behoord. Tot
de bekendste «bten behoren Jacob en
Gerard van Poelgeest.
De graven van Holland beschouwden
de Abdij als hun persoonlijk bezit, zo
dat Dirk de zesde, na zijn reis naar
Rc-me, deze aan de Heilige Stoel kon
schenken. Doch ook na deze schenking
werden de meeste Graven uit het Hol
landse Huis nog in de Kerk van de
Abdij begraven. De relatie tussen de
Heren van Egmond tot de Abdij is zeer
wisselvallig geweest: sommigen stonden
op goede voet met de abten, anderen
leefden in voortdurende twist met hen.
Voor de tweede maal is de Abdij ver
woest door de Geuzen, hoewel Prins
Willem van Oranje uitdrukkelijk had
gevraagd haar te sparen. Van een op
nieuw opbouwen van de Abdij kwam
niets, integendeel, men ging zelfs de
funderingen en de grafkelders van de
Graven van Holland cprulmen.
Zo is de toestand gebleven tot 1934
tce, In dat jaar begonnen Benedictij
ner monniken met de 'herbouw van de
eens zo belangrijke Abdij. Nu kan men j'
weer in de omgeving van Egmond de
Abdij zien liggen. Van een strijd tussen
dc abten en Graven is echter geen
sprake meer!
Causerie voor Oudstrijders
en dragers mobilisatiekruis
Luitenant-kolonel S. P. van 't Hof,
de voorzitter van de afdeling Leiden
van de Nederlandse Bond van Oud-
«trUdem en dragers van het Mobili
satiekruis. hield gisteravond in „Hel
Gulden Vlies" een causerie over „Het
bevrijdingsproces van Nederland in
de jongstleden wereldoorlog".
Overste Van 't Hof, die verbonden is
aan de Krijgsgeschiedkundige afdeling
van de Generale Staf en daar een spe
ciale studie maakt van zijn onderwerp
van deze avond, moest uiteraard vol
staan met het in grote lijmen schetsen
van de geallieerde krijgsverrichtingen
en het ondergronds verzet, welke leid
den tot de bevrijding van ons land
Na het in korte trekken behandelen
van de Duitse bezetting en de schrome
lijke vergissing, welke de Duitser maak
te, door Nederland niet alleen militair,
maar ook burgerlijk en geestelijk te
willen bezetten, daarby de geestesrijk
dom van het Nederlandse volk onder
schattend, sprak overstè Van 't Hof
over het verzet in zijn opkomst en
uitingen.
Spreker moest, zoals hij zeide, vol
staan met hier en daar „krentjes pik
ken uit de enorme verzetstaart", die in
Nederland voor de Duitsers gebakken
werd, Overste Van 't Hof behandelde
vervolgens, zonder daarbij al te zeor in
details te dalen, de opmars en het
wegens het te lang worden van dc ver
bindingslijnen even verstarren van de
geallieerde krijgsmanoeuvres in België
in 1944; de zware strijd op en de onder
gang van Walcheren voor het vrijmaken
van Antwerpen als aahvoerhaven; het
bovengronds worden van liet verzet in
het Zuiden van ons land; het ontstaan
en coördineren van de Binnenlandse
Strijdkrachten onder betel van Prins
Bernhard: de mislukking van de ope
ratie „Market Garden" iSlag om Arn
hem) en tot slot de capitulatie van do
Duitse bezetter.
Spreker bellohtte daarbij lil het bij
zonder de uitstekende samenwerking
tussen de geallieerden en het Nêder-
landsverzet. Hij illustreerde zijn cause
rie. waarin' het streng militaire weten
schappelijke steeds omzeild werd. met en
kele bijzender dappere ondernemingen
van verzetstrijders en verzetstrijdsters.
Overste Van 'tHof besloot de avond
met onder de aandacht te brengen, dat
In dew tijd het hoog houden van de
weerbftarheidsgedachte van urgent be
lang is en spoorde aan tot paraatheid.
Geveilde percelen
Ten overstaan van notaris W. S.
Jongsma te Lalden:
Het woonhuis en erf te Noordwijk aan
Zee, Nieuwe Zeeweg 12. in bod: f 16.000,
koper de heer G. Vogelaar q.q. te Noord-
wijk voor: f,22.000.
Het huis en erf met afz. bovenwoning
te Lelden 3 Octoberstraat 3/3a, in bod:
f. 8.700, koper de heer F. J. Schmitz q.q
te Lelden voor: f. 9.125.
Het pakhuis te Leiden Wolsteeg 1 in
bod: f.860, koper de heer Ph. L. Th. M.
van der Drift te Leiden voor f. 1160.
Het huls met tuin te Oegstgeest Van
AssendeLftstraat 36 is niet gegund.
Leidse afdeling Bond van
Chr. Politie-ambtenaren
jubileert
Nu zo kort na de oorlog (in Juni
1945) het zilveren jubileum van de
afdeling Leiden en omstreken van
de Bond van Chr. Polltle-ambtena-
ren in Nederland nog niet kon wor
den herdacht, heeft het bestuur
van de jubilerende afdeling het 50-
jarig bestaan aangegrepen om met
een rec-eptle en feestavond dit zes
de lustrum feestelijk te herdenken.
In een vrolijk met talrijke bloemstuk
ken gesierde zaal van het gebouw voor
Chr Belangen aan de Ou'de Singel vond
gistermiddag de receptie plaats. ALvo-
rens de vele recept!egangers gelegen
heid kregen om de gelukwensen aan te
bieden, heeft de voorzatter, de heer M.
van.Hilten, een kort overzidht gegeven
van de gesohie'denis en de groei van de
Leidse afdeling, welke momenteel ruam
R.K. VERKENNERS PROPAGEREN
DIERENBESCHERMING.
Het district Leiden der Katholieke
Verkenners zal morgenavond in de
Stadsgehoorzaal een spel opvoeren, ge- j ""—r r,"S' "L"
titeld: „Sire. er klonk een schot", waar- I leden teit. Met f
in de verhouding tussen de mens en £er pp het ^ristelijke karakter van de
de natuur wordt belicht en dat ook een Bor^ de fveiSj.ndM^
krachtige propagan d a - avond vormt voor de te^eius van het Ohr. Nat.
de zaak der dierenbescherming. Als Vakveroond, waarbij de a taling is aan-
band, hoopte op een kameraadschappe
lijke en vruchtdragende .samenwerking.
De commissaris van Politie, de heer R.
J. Meijer, herinnerde vervolgens aan
de prettige samenwerking met het be
stuur van de jubilerende afdeling,
waaraan hij' de beste wensen voor de
toekomst veibond.
Van de zeer velen, die hierna nog de
gelukwensen hebben aangeboden, noe
men wij o a. de burgemeester van Rijns-
burg, de heer P. N. HÖweler, de burge
meester van Koudekerk, de heer G.
Verheul, majoor mr R. Warmoltz, com
mandant van het district Leiden, de
heer G. Hordijk, voorzitter van de
Leidse Chr. Besturenbond, de heer P.
Brasser, oorpscommandant te Katwijk,
de heren mr C. J. Woudstra en J. C.
Elsgeest namens de Prot. Chr. Raads
fractie, de heer L. A. Mennes, directeur
van Markt- en Havendienst, de heer D.
W. v. d. Wal, hoofdinspecteur van Po
litie, de inspecteurs mej. mr M. J. Zee-
lemberg en de heer J, C, Hofstede, de
heren A. Linderhof en W. Kershof,
resp. voorzitter cn secretaris van de
afdeling Leiden van de R.K. Bond van
Politie-ambtenaren 3t. Michael en.
voorts afgevaardigden van de zusteraf-
deMrwgen te Den Haag. Voorburg, Rys-
Niet praten, maar doen
HERV. JEUGDRAAD WIL EEN
GEBOUW.
Bovenaan op het verlanglijstje van
de Leidse Hervormde Jeugdraad staat:
een jeugdgebouw. Er is al veel over ge
praat» maar met praten alleen kom je
niet verder, er moet iets gedaan wor
den, en liefst zo spoedig mogelijk, want
hoe eerder het gebouw er is, hoe beter.
Het gebouw is bedoeld als een trefpunt
voor alle Hervormde jongeren, waar zie
even gezellig met elkaar kunnen pra
ten, een boek of tijdschrift ter hand
kunnen nemen of een partijtje ping
pongen: kortom een gebouw, waar het
gezellig is. en waar Je voor Je genoegen
komt. Ook centrale avonden b.v. van de
Jonge Kerk zullen er in gehouden wor
den.
Het ideaal zou zijn, dat in iedere
wijkgemeente zo'n gebouw zou komen.
Practisoh is dit echter onuitvoerbaar
(wat niet wil zeggen, dat de wijkcentra
niet zo gezellig mogelijk moeten worden
ingericht!).
Het jeugdgebouw kost echter geld en
daarom wil de Jeugdraad een grote
geldactie gaan houden. Daartoe zullen
verschillende avonden worden belegd,
waar allereerst zal worden gewezen op
het belang van het jeugdgebouw.
De tfjd van praten is voorbij, de
Jeugdraad gaat tot daden over en ver
wacht daarbij de steun van de gehele
Hervormde jeugd van Lelden.
;n gesteund door een voortdurende bijzonderheid kan nog worden gemeld,
■joadige analyse van de maatschappe-
yst ontwikkeling, onmiddellijk groot-
jKhecpse projecten tot verruiming van
Ec (Verkgelegenheid ter hand te nemen,
pen de mate van werkloosheid een
«aaide grens dreigt té overschrijden.
N.Z.H. huldigt haar
„zilverlingen"
HET WAREN ER 22.
I Lree en twintig leden van het perso-
M der N.Z.H V.M., van wie er 3, t.w.
■ce heren W. F, Vermond, A. Jesse en
y. Oudshoom wegens ziekte afwezig wa
llen, die allen in het afgelopen jaar hun
peren Jubileum by de maatschappij
«wen gevierd, zyn gisteravond in de
Reneel bezette Stadsgehoorzaal op har-
VfJjie wijze gehuldigd. Het waren de
|„n W- F. Waterland, J. de Jager, A.
JL Mooyekind, J. J Dreef, N. Kruit, J.
IA Jansen, aGIJzenij, J. H. Langezaal
la Th. Rulgrok allen te Leiden woon-
livhtlg, de heren D. Eikerbout, A. Gal-
li. l G°udrlaan en L. van Kou-
|,™e ,1e Rijnsburg en de heren W.
V- Kettenls, D. A. Hendriks, L. v. d.Berg,
J c Comet, A. W. van Ryn en D. M.
kcvs te Voorburg.
J,°^er de feesteiyke klanken van P.
5tens' manoeuvre-mars, gespeeld
g de muziekkapel van de N.Z.H.,
■L3 u e Jubilarissen, in gezelschap
J 11 "Uil resp. dames, de zaal binnen;
lp. I en met e^h harteiyk applaus be-
J.°? v°orzitter van de feestcommissie,
It; h®er A- Holllnga. heette hen en de
l^eeteur van de N.Z.H.. ir J. J. Jurris-
•■t de vele chefs van dienst en talrijke
',';?€nwoordlgers der vakorganisatie
luii ,Waa™a de voorzitter van het
J jtvleumfonds, de heer J, Okkeloen, de
H *n een sympathiek speech ie
ILi. n.st? met hun reeds eerder in
livifj* ^r'nR herdachte zilveren feast.
|t~de dlrecteiiV. ir Jurissen, richtte het
u de '^hverlingen", waarby hy
|-; h? brflcht voor de wyze, waaroo
|vL?e belangen van de maatschappy
■tejben gediend. Spreker, die de Jubl-
ld*Len tot voorbeeld der jongeren stel-
■Wt eef-.ef 0,a' °P »dat de regels van
I hebben weten te spelen op een
IJ: velke aue ]0f verdient en prees
|u ^hiikig, dat de verhoudingen in
I Kiiv iT van ho°S tot laag voortref-
I V ;.unn€n worden genoemd.
Iv2ï h mln of meer officiële gedeelte
|r.!t .j.e muziekkapel, onder enthou-
Ip'r6 joing van zyn directeur, de heer
IC) met o®11 pittige mars het
I Ltigramma inzette, gevolgd door
IfccZ serleuie werkjes van Bisselinken
tm w *aarult de grote geoefendheid
I bleek b5 in meer dan één opzicht
I/Buitengewoon geamuseerd hebben de
IdLr ua,nwezigen zlch hierop met de
ItJu-va ^ïa®stro-gezelschap over het
I ti? t>ii i g,ebrachte revue „Schenk my
ÏPanH» °k". Fientle Meester en John
I zor?den voor enkele leuke
IscertH clc Godart bracht met zyn
It'niii r1? "Zaal" aan het zingen,
I bVrt *1 th Lunow en Fons Dan-
I rïjta" duetten, o.a. uit „La Tro-
I u-thha ug€n' Hoogtepunt van de avond
I /\'a het optreden van Lou Bandy,
"j'-'o nu w"er een «eweldlg succs
I j ondanks het feit. dat ..de oude
ÜJ» avond nogal wyd werd
°J.v. de heer J. Alphenaaren
I IfafepS-. lwerkln8 van „The Melody
s,^WIJk«havÓn3. 8e"U'8 3'0t
dat de jongens alle attributen zelf heb
ben vervaardigd: décors, costuums,
tekst en muziek!
SELSKYP „FRYSLAN".
De Friese vereniging .Belskip Frys-
lAn" voor Leiden en Omstreken hield
gisteravond een toneelavond in ce grot:
zaal van „Den Burcht". De vele aanwe-
gesloten, in'het licht stelde. wijk en o:nstreken en NoordwIJc en de
De heer W C. van Beek, districts- heren C. J, G Stoop en H. Tn. van
'bestuurder ran het C.N.V., die als eer- Deursen ran de afdeling Wanmond van
ste spreker de gelukwensen aanbood, de R.K. Bond St. Michael en vele an-
herinnerde aan de jaren van strijd en deren.
zegen, welke de Leidse afdeling iheeft i vï.T,c.arAVov,n
•doorgeanaaflefc, jaren, waarin vooral gé- i J/l'
wezen is cp de verdieping van het be- j Dit 30-jarig bestaan werd gisteravond
ginsel. Spreker zag het C.N.V. als eqn voortgezet met een feestelijke herden-
bcuwwerk Gods, dat rust op het enig king in het gebouw „Irene" te Oegst-
fundiaanent Jezus Christus. .zeest. Tal van leden met. hun dames
11-1 ycic aaiiwc- iunaanrent jezus cnr-istus. i appu Tal van leden mpt hun
vergast' op het toneelstuk heer J. Barends, die mot zyn me- woonden dit feest bU ook van el-
,JDé Reafln" van J. Bosga, opgevoerd t I woonaen uic aeest dij, maar oos van ei
door de toneelclub van „Sljuoht en
RJucht" te Den Haag. Uit het dankbare
a.pplaus bleek, dat het gebodene zeer op
,ter I iet-s waren vele belangstellenden opge
prüs werd gesteld. Na ÏRoop bleermen 1 S^WlSe,f«
nog gerelllg btleen voor Het nta^
Prot. Chr. Raadsfractie Leiden, de heer
Van Beek. algev. van het Hoofdbestuur
van het C.N. Vakverbond en vele afge
vaardigden van zusterverenigingen.
De byeenkomst werd geopend door de
voorzitter de heer M. van Hilten, die
liet ringen Psalm 105 1, een schrift
gedeelte voorlas uit Psalm 1M en daarna
voorging in gebed,
In zyn inleidend woord riep spr. inzon
derheid 'n harbeiyk welkom toe aan de
gasten van de avond, waarop een va
riërend programma werd afgewerkt met
als inzet enige keurig uitgevoerde mu
zieknummers door de G.J.V. Band „de
Manqulbants" uit Lelden.
Als eerste spreker trad daarna op ds
B. O. Visser, N. Herv. predikant alhier,
die in de aanvang van zyn rede zyn
vreugde uitsprak over het 30-Jarlg be
staan van deze Chr. Politieafdeling. Gy
hebt uw roeping vastgehouden ln uw
werk en daarbij het Kruis van Christus
hoog gehouden als één gemeenschap
Hy hoopte dat, wat ook de toekomst
moge brengen, allen met elkander die
roeping zullen trouw blyven en daarby
bouwen op Hem die ons het voorbeeld
der trouw heeft gegeven.
Na de pauze hield de heer Van Net
ten uit Utrecht, voorzitter van de Bond
van Chr. Pol ambtenaren een korte toe
spraak waarin hy o.m, het grote doel
van de Bond op de voorgrond stelde,
Oo waardige wyze werd de avond door
gebracht met afwisselende declamatie
en muziek Een daverend applaus ver
wierf telkenmale de heer Anne Holtrap
uit Soestdijk, die als voordrachtkunste
naar met ernst en luim op büzondere
wiizé zijn gehoor wist te boeien Het mu
ziek- en zanggezelschap 'hield er de
feestelijke stemming in en de woorden
van dank en het bewijs van waardering
door de voorzitter gebracht, waren dan
ook welverdiend.
Aan het einde heeft de Timde^rclub,
onderdeel van de Leidse Chr. Oranje
vereniging de vermakelyke schets „Rika
gaat weg" over het voetlicht gebracht.
ZIJ mocht, daarmede een geweldig succes
oogsten.
De avond werd besloten met samen
zang en gebed. Een- woord van hulde komt
zeker de organisator, de heer H.' Boors-
ma. toe die in samenwerking met de
feestcommissie zorgde voor zulk een ge
slaagde lustrumviering!
Bijeenkomst van
„Katholiek Leiden"
Pater dr J. L. Witte S.J. noemde het
niet toevallig, dat vooral in de laatste
jaren een grote belangstelling aan de
dag gelegd wordt voor de verhouding
tussen katholieken en reformatorische
christenen, omdat in deze chaotische
tijd de geestelijke vrijheid grof Is aan
gerand en omdat iedereen in deze met
enorme problemen worstelende wereld
tot de ander zegt: als je onze leer maar
anvaardde, zou er wel een geordende
maatschappij ontstaan. In verband daar
mede had de Vereniging „Katholiek
Leiden" gisteravond in de goed gevulde
foyer van de Stadsgehoorzaal een bij
eenkomst belegd, waarop pater Witte
sprak over „RomeReformatie na 1950",
daarbij voornamelijk uitgaande van het
Herderlijk Schrijven van de Ned. Herv.
Synode over de Katholieke Kerk en
van het. antwoord, dat vijf hoogleraren
van de R.K. Universiteit te Nijmegen
hierop gaven
Spr, ving aan met er op te wijzen, dat
de N.H. Synode niet het recht had om
ten aanzien van de katholieke ver
draagzaamheid een beschuldiging te
uiten. In genoemd schrijven herhaalt de
Synode telkens, dat de Katholieken hun
Kerk en het Rijk Gods vereenzelvigen
en daarom ook burgerlijk wel onver
draagzaam moeten zijn. Het is niet waar,
dat bij de katholieken „de qre Gods en
het belang der Kerk samenvallen",
Het antwoord ten aanzien van de
verdraagzaamheid wilde spr. uit de H,
Schrift halen. Enerzijds komt uit het
Evangelie naar voren, dat op onverbid
delijke wijze de waarheid, zonder com
promis, gehandhaafd dient te worden,
waar het gaat om Christus Zelf. Paulus
schreef aan de Galaten: „Wanneer
iemand U een ander Evangelie zou ver
kondigen dan ik heb gedaan, hij zij ver
vloekt", Een dogmatische onverdraag
zaamheid bestaat er dus Hiermede gaat
de Synode accoord. want ook de Her
vormden zijn op het punt van dogma
tiek onverdraagzaam.
Het gaat dus om de burgerlyke ver
draagzaamheid, om de eerbiediging van
de menselijke persoonlijkheid. De gees
telijke vryheid komt ook in het Evan
gelie tot uiting, wanneer de rijke jonge
ling tot Christus komt en niet gedwon
gen wordt Hem te volgen. Christus is
wel bedroefd, maar laat hem vrij en
eerbiedigt zijn vrije keuze.
In het Evangelie vinden We ook de
tweeledige taak van de Kerk. Een be
houdende taak, dus het beschermen van
de aan de Kerk toevertrouwde kudde,
en een heiligende taak: het zout te zijn
der aarde, het uitstralen der katholieke
levens-overtuiging. De Kerk is geen af
geschutte kudde, maar moet wijd open
staan voor de gehele wereld, want: Gaat
en onderwijst alle volkeren.
Het is beter dat een protestant eerlijk
zijn geweten volgt dan dat hij gewron
gen het katholicisme aanhangt. Want
met on-geestelijke machtsmiddelen kan
nooit iets goeds bereikt worden voor het
Rijk Gods. Deze vrijheid van geweten
komt niet in botsing met de belangen
van de Kerk, wanneer men tenminste
deze niet ziet als een juridisch georga
niseerde kerk.
Zó bezien zijn het Rijk Gods en de
Kerk wél identiek. Het Rijk Gods aan
het einde der tijden, daar gaat het om.
En dan komt ons katholiek handelen
ln een ander licht te staan; alles wat de
voltooiing van het Rijk Gods aan het
einde der tijden bevordert is goed. Dit
moet de maatstaf zijn voor onze ver
draagzaamheid.
Het is onze fout, en ook die van de
protestanten, dat we ongeduldig zijn en
dat we de macht van de Kerk-van-nu
willen vergroten. Maar dwingen is ver
keerd en op. deze wijze zieltjes-winnen
een verkeerde mentaliteit, die echter
volgens spr, onder de katholieke be
keerdere niet bestaat.
Na de pauze behandelde pater Witte
nog de kwestie van de verhouding
Kerkwereld. De Kerk leeft wel ln de
yvereld, maar is niet van de wereld. Dit
moet kenmerkend zijn voor de verhou
ding.
De Kerk moet de gestalte aannemen
van het volk, want de Katholieke Kerk
is ook de Nederlandse Kerk; als zoda
nig heeft zy de oudste rechten. Het
wordt tyd, dat de Herv. Kerk, die zich
volks-kerk noemt, dit gaat inzien. De
Kath. Kerk is reeds in het eerste sta
dium met het Nederlandse volk samen
gegroeid en heeft een Middeleeuwse
kath. cultuur opgebouwd. Met c!e Her
vorming ging deze echter grotendeels
verloren en nog kost het veel moeite
de iyn weer te herstellen; onze eman
cipatie is nog verre van voltooid!
Een volkomen Christelyke staat is
onmogeiyk en daarom is de verhouding
tussen Kerk en Staat moeliyk. Een be
paalde reserve is dus nodig, ook om te
voorkomen, dat men de politieke party
met de Kerk gaat vereenzelvigen. Maar
we moeten alles onder Christus brengen
en mogen dus de staat niet bulten be
schouwing laten.
De Ned. Herv. Synode, die de Kath.
Kerk een on-geestelijk machts-streven
verwijt, moge zien welke houding de
Kerk aanneemt in landen, waar van de
macht niets is overgebleven, omdat de
Kerk geen compromis wilde.
INTERNATIONAL STUDENT DAY.
De gisteren in de Leidse Universiteit
gehouden collecte ter gelegenheid van
de International Student Day heeft
f 422 80 opgebracht.
Ds P. KLOEK VOORZITTER VAN DE
LEIDSE JEUGD-ACTIE.
Ds P. Kloek, die enige weken geleden
benoemd is tot lid van de Leidse Jeugd-
De heer C. v. Zandbergen, voorzitter, i Actie, is thans tot voorzitter van de
sprak een dankwoord. I L.J.A, gekozen.
alle modellen.
„HET RINGENHUIS". Morsstraat 9.
Het begin van het
humanisme in West-Europa
J'ROF. DR J. H. WASZINK SPRAK
VOOR HET KLASSIEK VERBOND.
In een der collegezalen van het Aca
demiegebouw sprak prof. dr J. H. Was
zink gisteravond voor vele leden van
het Klassiek Verbond als eerste spreker
in de serie wlnterlezingen over het be
gin van het humanisme in West-Europa.
Prof. Waszink omschreef de eerste
spoi'en van de humanistische paedago-
gie in de school van Hyppocrates, teen
de studie der natuur rondom de mens
en de menseiyke natuur een belangryke
plaats ging veroveren. De intrede van
het Christendom gaf een nauw contact
lussen beide gedachbensferen te zien.
Het eigenlijke humanisme de naam
ontstond eerst ln de negentiende eeuw
in de betekenis, die wy daaraan thans
hechten, bloeide op ten tyde van Pe-
trarca, die met onwankelbare ijver de
studie der klassieken en daarmede het
humanistisch denken bedreef en pro
pageerde. Spreker beschreef uitvoerig
het leven en het werk van deze grote
veertiende eeuwse wijsgeer, voor wie de
studie van de oudheid niet een terug
keer daarheen, doch een voorbereiding
voor de toekomst werd Ten aanzien van
de verhouding tussen humanisme en
Christendom concludeerde spreker, dat
Petrarcca niet het humanisme heeft ge
kerstend, doch het Christendom heeft
trachten te humaniseren
Spreker werd ingeleid en met woor
den van dank tot slot van de avond
toegesproken door dr A. Scholte, voor
zitter van de Leidse afdeling van het
Klassiek Verbond.
„Oosterkwartier" opent
clubhuis
Het was gisteren voor de Leidiso
Specituinver. „Oosterkwartier" een
belangrijke dag. Een lang gekoesterde
wens ging in vervulling: het bezit
van een eigen clubhuis.
Gisteravond werd, in tegenwoordig
heid van tal van genodigden, hét ëluo-
huls officieel geopend. Wegens het
slechte weer weraen de plccnwgheden
buiten zeer bekort en beperkt tot do
onthulling van een gevelsteen en de
symbolische opening van het clubhuis
door de webhouder van Onderwys, de
heer J. C. van Schaik,
Mede ten gevolge van een licihtdefect
moesten de aanwezigen hun geduld wel
even op de proef stellen, voordat het
programma kon worden afgewerkt.
De voorzitter der Speeltuinvereniging
opende de ry van sprekers. Hy betreur
de het grote Verlies, dat de verenlgihg
heeft geleden door het overiydeii' van
de hoer De Graaf, die hy de grote stuw
kracht noemde by het tot stand komen
van het clubhuls. Er werden enige ogen
blikken stilte in aoht genomen.
Vervolgens schetste hy hoe de vere
niging getobt heeft met zaaltjes, hoe de
diverse pogingen om over een vast
zaaltje te beschikken mislukten en hoe
nu met behulp van het bouwfonds en
een gemeentelening zij in staat was
geweest tot de bouw van dit clubhuis.
Vervolgens nam wethouder Van Schaik
het woord. Hy hield een warm pleidooi
voor het werk der speeltuinverenigingen
en wees op de ontwikkeling van dit
werk en op het gewyzigde inricht, dat
de speeltuinvereniging niet meer, zoals
vroeger, tot vermaak diént der kleine
ren, maar dat nu ook de groteren er hun
ventier kunnen vinden. Vervolgens wees
hy op de verhouding Ovenheid-Speel
tuinvereniging en zegde ook voor de
toekomst de medewerking van de ge
meente zoveel als mogelijk is toe.
De heer Schuitemaker sprak namens
het Nuso-bestuur. Hy overhandigde een
portret van vader Cl aren, de stichter
van het speeltuinwerk.
Diverse sprekers voerden hierna nog
het woord.
Over het clubhuis zelf: Het plan is
ontworpen door de heer Marks. Het In
terieur en de verdere aankleding van
het clubhuis is door de leden zelf ver
zorgd. Het geheel heeft een zeer ge
zellig aanzien.
Burgerlijke Stand van Leiden
GEBOREN
Sander Klaas, zn. van H. Haven en,
S. Siderius; Dina, dr. van E. M. Laman
en A. J. de Groot; Pleternella Louisa
Fernanda, dr van D. F. O. Ie Maire en
L. M. van der Meulen Lena Geertri%da
dr. van L. van der Zeeuw en A. Hansen;
Jan, aai. van D. Kralt en N. Riethoven;
Hendrlka Arendje, di4. van J. H. Klij-
my en A. de Jong; Johannes, zn. van
C. Koster en A. van Veen; Maria Cor
nelia, dr. van W. J. Binl^ en M. C.
Boter.
OVERLEDEN
P. N. van Egmond, man, 66 jr P. E.
A. Plemp, vrouw, 69 Jr.; M, W. Bots,
vrouw, 89 jr.; H. van den Haspel, vrouw,
87 jr.
GETROUW
J. Kronenberg, jm., en N. Voorsluys,
jd.
THEOSOFISCHE VERENIGING.
Herdenking 75-jarig bestaan.
De voorzitter, de heer L. Kettenis,
voerde de gedachten naar New York,
waar 75 jaar geleden de Theosofische
Vereniging werd opgericht door H, P.
Blavatsky en H. S. Olcott, welke Vereni
ging zich geleideiyk over de gehele we
reld heeft verbreid. Wy zyn dankbaar
voor hetgeen toen de mensheid ls ge
openbaard, waardoor een geheel andere
kijk op het levensgebeuren werd gekre
gen, aldus spr. Wij gedenken ook dege
nen, die Blavatsky en Olcott opvolgden,
zoals A. Besant, Leadbeater, Arundale
en Jenarajadasa, die door hun geschrif
ten zoveel hebben bygedragen tot de
verspreiding der theosofische beginse
len. Met een mooi gedicht eindigde spre
ker dit gedeelte.
Na een intermezzo van toepasselijke
muziek kwam de heer Ruiter aan het
woord en liet naar aanleiding van het
bybelwoord: „God sohiep de mens naar
zyn beeltenis en geiykenis" een aantal
lichtbeelden zien waarin tot uiting
kwam hoe de verschillende volkeren ln
de loop der tyden God, Maria en Jezus
hebben afgebeeld. Zo verschaften deze
fraaie lichtbeelden een kunstbeschou
wing van de Byzantynse tyd, de Ikonen
en van de werken der latere grootmees
ters der schilderkunst. Spreker vestigde
er ook vooral de aandacht op, hoe de
afbeeldingen der goddeiyke personen,
maar ook de entourage verschilde al
naar gelang van de kunstopvatting der
tyden waarin deze kunstuitingen waren
tot stand gebracht.
Met grote belangstelling werd deze
aan de kunst gewyde bueenkomst door
een aandachtig gehoor gevólgd.
A.s. Vry dag avond zal de Wethou
der van Onderwijs, de heer J. C. van
Sohaik, in de Boerhaave-zaal een ten
toonstelling ran werken der leden van
het Leids Kunstcentrum openen.
