J/èilig
f Verkeer
PHILIPS
DE AANVAL OP TIBET
„Coöp. Boerenleenbank geniet
ongeschokt vertrouwen"
Officiële publicatie
De mens leeft
gratis
van spanningen
Met een enkel woord
DONDERDAG 2 NOVEMBER
:»v\
Radio-Peking maakt melding van een
grote veldslag bij Tsjamdo, 650 kin ten
Oosten van de Tibetaanse hoofdstad
Lhasa. Volgens dit Chinese bericht wer
den twee Engelsen, twee Indiërs en 20
hoge Tibetaanse functionnarissen ge
vangen genomen.
Volgens de radio is Tsjamdo veroverd
door het tweede veldleger van het
..volksbevrijdingsleger' en wel op 19
October. Bij de strijd om de stad vielen
aan de zijde der verdedigers 4000 doden
en gewonden, aldus radio-Peking.
In welingelichte kringen te New
Delhi wordt verklaard, dat India er in
heeft toegestemd dc Dalai Lama, gees- j
telijk en wereldlijk leider van drie mll-
lioen Tibetanen, asyl te verlenen.
De regering van het koninkrijk Nepal 1
heeft de Tibetaanse regering medege
deeld, dat het voor Nepal moeilijk zou
zijn thans met het oog op de veranderde
omstandigheden en tijden, hulp aan
Tibet te verlenen ingevolge het- in de
negentiende eeuw tussen beide landen
gesloten verdrag van vriendschap en
wederzijdse bijstand.
Jong Amsterdams hoog
leraar atoomgeleerde te
Princeton
(Speciale berichtgevng).
Dc jonge Amsterdamse geleerde,
dr A. Pais, die in 1946 naar Amerika
emigreerde, is een dezer dagen be
noemd tot hoogleraar aan de ver
maarde Prineeton-Univcrsiteit. waar
ook dc beroemde professor Einstein
les geeft. Deze nieuwe hoogleraar zal
het vak der atoomkennis doceren.
Pais, die in 1935 als 17-jarige jongen
zijn wis- en natuurkundige studie aan
óe Universiteit van Amsterdam aan-
ving, daar zijn oandidaatsexamen deed,
zich vervolgens liet insohryven aan de
Rijksuniversiteit te Utrecht en in 1939
zijn doctoraal examen deed, wist nog
net te promoveren voordat de Duitsers
het de Joden verboden de universiteiten j
te bezoeken. Zijn promotor destijds was
professor dr L. Rooseveld.
Na z\jn promotie dook dr Pais onder,
doch op zijn onderduikadres werd hij
bezocht door vele belangrijke figuren op
natuurkundig gebied. In de oorlog en
van uit zijn onderduikadres wist hij een
belangrijk boek te schrijven, dat clan
destien naar Denemarken vervoerd werd
en daar werd uitgegeven en wel in 1949
te Kopenhagen. De titel van dit zeer
bekende wetenschappelijke werk is „On
the photo disintegration of the deute
ron". In 1946, een jaar nadat dr Pais
weer „opgedoken" was, heeft prof. Op-
penheimer. de bekende atoom-specia
list, die ook de eerste atoombom maakte,
hem verzocht naar Amerika te komen.
En sedertdien behoorde de jonge Am
sterdammer, die thans 32 jaar ls. tot
de vaste staf van dit wereldberoemde
wetenschappelijke centrum
Van verschillende universiteiten werd
hem een hoogleraarschap aangeboden,
hetgeen hij constant weigerde. Thans
heeft hij echter de benoeming van
Princeton aangenomen.
Philips Aucolampen zorgen voor
goed en ver zicht, en blijven toe her
laatst toe helder. Ook bij dimmen
voldoende licht, zonder verblinding
van tegenliggers. Door dc ingebouw
de schokbrcker weerstaan zij de
schokken van ruwe wegen en kuilen.
DUPLOLAMPEN
Regeringsvergunning
Wapenfabriek
Hispano Suiza
VOLLEDIGE PRODUCTIE IX 1D5J.
Ilispano Suiza heeft vergunning ge
kregen tot het oprichten in Neder
land van een fabriek voor snelvurend
geschut en daarbij behorende muni
tie.
De fabriek vereist een investering van
ongeveer vijftien millioen Zwitser se
(franken, waarin geheel door Hispano
Suiza zelf wordt voorzien.
Er ls neg niet besloten, waar het be
drijf, dat aan ongeveer vijfhonderd ar
beiders werk zal verschaffen, wordt ge
vestigd.
De bedoeling is, dat de fabriek ln de
loop van 1952 in volledige productie zal
Eijn.
De Nederlandse regering zal bij de
Hispano Suiza-Nederland N.V. zoals
de naam zal luiden een order plaat
sen.
Het type geschut, dat zal worden ge
produceerd. wordt zowel door de land-
als aocr de luchtmacht gebruikt.
Dc Glos ter Meteors, die by Fokker
voor België en Nederland worden ge
maakt, zijn met Hispano Suisa-wapens
uitgerust.
De Turkse politiek
GEHEEL OP HET WESTEN
AFGESTEMD.
De Turkse president, Celal Bayar,
heeft in een overzicht van dc buiten
landse politiek van Turkije ter gele
genheid van de opening van de nieuwe
zitting van de Nationale Vergadering
verklaard, dat Turkije bereid is met
de landen van het Atlantische pact
samen te werken „terwille van de uni
versele vrede en het herstel van de
wereld". Het was de wens van Tur
kije „dit veiligheidsstelsel te doen uit
breiden tot het Oostelijke deel van
het Middellandse-Zeegebied."
VeTder zelde hy nog, dat de „Truman-
lcer cn het plan-Marshall de onverge
telijke tekenen van vriendschap van de
V. S." waren voor een land, dat ..geo
grafisch de meest delicate positie in de
wereld innam. In het afgelopen jaar
waren er geen veranderingen gekomen
ln de betrekkingen tot de Sovjet-unie.
Bulgarije beantwoordde niet het stre
ven van Turkije om tot „correcte na-
buurlijke betrekkingen" te geraken
Door te pogen „250.000 Turken naar
Turkije te deporteren, handelt het land
tegen het internationale recht en de be
ginselen der menselijkheid".
Het besluit der V. N. inzake Korea
had een bewijs gegeven van de vitaliteit
van deze organisatie.
De ontwikkeling der betrekkingen met
Griekenland en de Aziatische buurlan
den had een bevredigende ontwikkeling
en er bestonden normale betrekkingen
met Joego-Slavië en West-Duitsland.
Chinese hulp aan de
Noord-Koreanen
MATERIAAL EN MANSCHAPPEN.
Amerikaanse speerpunten drongen
gisteren door tot op 25 km. van de tij-
delljke Noord-Koreaanse hoofdstad
Sinoeidjoe, in het uiterste Noordwesten.
De Amerikaanse 24ste divisie veroverde
de stad Namsidöng by de monding van
de Jaloe.
Amerikaanse vliegtuigen hebben het
vliegveld van Sinoeidjoe aangevallen,
dat op minder dan acht km. van de
Mandsjoerijse grens ligt. Daarbij werden
acht vliegtuigen vernield en zeven be
schadigd, ondanks intensief vuur van
de grond. Deze aanval werd ondernomen
in stryd met een instructie niet binnen
acht km. van de grens te komen. Men
deed het echter, omdat het vliegveld
werd gebruikt voor aanvallen op geal
lieerde vliegtuigen en landstrijdkrach
ten, aldus een woordvoerder van de
Amerikaanse luchtmacht.
Volgens waarnemers is het toene
mend verzet in Noord-Korea toe tc
schrijven aan steun van communis
tisch China met materiaal, in gerin
gere mate met manschappen en moge
lijk ook met straaljagers, teneinde dc
Noord-Koreanen in staat te stellen
een vertragingsactie te voeren, terwijl
zij uitrusting naar dc Mandsjoerijse
kant van dc Jaloe overbrengen.
Rondom Oensan, de Oostelijke hoek
steen van de tachtig km lange verdedi
gingslinie van de Noordelijken, woedt
een zware strijd.
Gevangen genomen en als zodanig
geïdentificeerde Chinezen hebben,
naar gemeld wordt, verklaard, dat veel
tanks, kanonnen cn troepen uit
Mandsjocrye over de Jaloe zyn ge
bracht. Russische adviseurs zouden
samen met de Noord-Koreanen de
verdediging van Sinoeidjoe voorbe
reiden.
Bij een 40-jarig jubileum
N V. PHillPf'.VEiSKOOP.MAATSCHAPPIJ
VOOR NEDERLAND EINDHOVEN
Drie zuilen-theorie bracht
bank tot grote ontwikkeling
Temidden van een fraaie bloemen
pracht hebben gistermiddag in het
Oosters Instituut aan het Rapenburg
bestuur. Raad van Toezicht en d^ kas
sier der Coöperatieve Boerenleenbank,
do heer Tj. Kuypers, gerecipieerd ter
gelegenheid van liet 40-jarig bestaan
dezer bank. Gelijkertijd werd deze
j middag het feit herdacht, dat de heer
I W. Bink. 40 jaar lid van het bestuur
uitmaakt, waarvan 39 jaar als voor
zitter, en dat de heer Tj. Kuypers van
do oprichting af als kassier werk
zaam is.
Alvorens de receptie een aanvang nam,
i heeft de voorzitter van de Jubileum
commissie, de heer J. H. A. Manders,
de gelukwensen namens de vele leden
aangeboden. Hulde bracht spieker aan
de 22 oprichters, die vóór 40 jaar het
initiatief tot oprichting van de bank
hebben genomen. In het bijzonder be-
1 van een geest van vertrouwen onder
de leden en een hartelijke samenwer
king met de Centrale te Utrecht.
Hulde bracht spreker aan de beide Ju
bilarissen. die hun werk bij de bank heb
ben willen zien als hun leventsaak
Onder de ruim 300 receptie-gangers,
d!e daarna de feiicitatieregisters teken
den, merk.en wij o.m. op wethouder D,
v. d. Kwaak als vertegenwoordiger van
het Gemeentebestuur de heren G. R. D,
Crommelin en E. H. Moens namens de
afdeling Leiden van de Ver. voor Effec
tenhandel. de heren J. W. Bonda en J.
v. d. Goot. resp. voorzitter en secretaris
van de Vebo, de oud-burgemeester van
Lelden, mr A. v. d Sands Bakhuizen
de heer C. van Vliet, voorzitter van de
Coöp. Leidse Groente- en Fruitveiling
de heer J. G J. Verheij van Wijk en mr
dr P C Knibbe, resp, voorzitter en se
cretaris van de Kamer van Koophandel,
de heer L. A. Mennes, directeur van de
i Markt- en Havendienst het Tweede Ka-
1 nierlid, de Heer Chr. v. d. Heuvel, voor
zitter van de Chr. Boeren- en Tuinders-
bond de heer H. Kranenburg namens
de Leidse afdeling van deze Bond, en
voorts vertegenwoordigers van tal van
bankinstellingen en afgevaardigden van
de Coöp. Eoerenleenbank te Warmond,
Voorschoten. Hillegom, Wassenaar, Kat
wijk Rijn en Katwijk Zee. Zoeterwoude.
Rijnsburg, Voorhout, Oegstgeest, Lisse
Noordwijk, Valkenburg. Roelofarensveen,
Oude Wetering, Heemstede Leiderdorp
en Hazerswoude en verder vele zaken
relaties vrienden en bekenden.
Ter gelegenheid van dit 40-jarig be
staan zal op 22 November in de grote
'zaal van de Stadsgehoorzaal nog een
feestavond plaats vinden.
CONTACTAVOND E.H.B.O.-RAAD.
Ter gelegenheid van de opening van
hei winterseizoen, opende de E.H.B.O -
Raad, bestaande uit alle Leidse E H.
B O. verenigingen, een contactavond in
de grote zaal van „Den Burcht", die
buiten verwachting dusdanig bezocht
werd, dat reeds om acht uur alle deu
ren moesten worden gesloten.
Door deze omstandigheid kon voorzit
ter P. Agema de zeer talrijke bezoekers
een hartelijk welkomstwoord toeroepan
en in 't bijzonder een dankwoord rich
ten tot de medespelenden van deze
avond en niet te vergeten, de firma's
in en bulten Leiden, die voor een aan
trekkelijke tombola hadden gezorgd.
Het duo Bela, afgewisseld door Denny
Bey ais Sukkelmans, Willy Lag as als de
Leidse Lou Bandy en Henny Choufour
en zijn musici, bracht vervolgens een
gevarieerd programma, dat bijzonder in
de smaak viel. Het enige betreurens
waardige van deze prachtig geslaagde
avond was, dat zovelen wegens plaats
gebrek teleurgesteld moesten worden.
Door kortsluiting is gisteravond
brand ontstaan in een kamer van het
Studentenhuls op het Rapenburg 12,
bewoond door de heer E. H Met een
snelblusser werden de vlammen geblust.
Terwyl de gordijnen, een gedeelte van
het behang en het raamkozyn een prooi
der vlammen werden, kresen boeken en
kleden belangrijke waterschade.
75 jaar firma Herfst en
Helder
HULDIGING VAN EN DOOR
PERSONEEL.
Onder grot? belangstelling ls gisteren
het 75-larig jubileum van de N.V Leid
se Verf- en Vernisfabriek Herfst en
Helder gevierd in een feestelijk met
bloemen en pa'men versierde ruimte van
het bedrijf Hozewoerd 10.
's Morgens kwamen het voltallig per
soneel en de familie Herfst bijeen, tij
dens welke intieme bijeenkomst de heer
J. A. Verkade namens he1 oersoneel een
door de Leidse kunstschilder A. J van
Driesten geschilderd landschap aan de
dirpetie aanbood.
De heer J. A. Herfst een der direc
teuren. releveerde vervolzens de histo- j
rie van di' Leidse bedrijf, waarover wij
enige dagen geleden reeds uitvoerig
schreven.
Hierna huldigde de heer P Herfst
mede-directeur, acht jubParissen. waar
van de heer L Groereweg al 43 jaar
aan he' bedriif verbonden is Hem werd
de gouden medaille van de Vereniging j
van Vernis- en Ver/fabriekanten aanae-
boden. D° zeven andere jubilarissen, die i
allen meer dan 25 laar .in dit bedrijf
werkzaam zijn ontvingen de zi'veren
medaille Het zijn de heren H J. Boom.
P Foot J A. Verkade J. Groot. A.
Gordijn A Hundersmarck en J. Vavler.
Aan het eehele personeel werd een ori
ginele herinnering aan deze dag uitge
reikt.
DRUKKE RECEPTIE.
's Middags vond in hst bedrijf een
druk bezochte receptie plaats. Onder
hen, die hun gelukwensen kwamen aan
bieden, bevonden zich de wethouder
loco-burgemeester J C. van Schaik en
vertegenwoordigers van de 3 October-
verenigmg, de Rotary-club, de Leidse
Vereniging van Industriëlen, de Leidse
i Ambachtsschool, verschillende Schilder
patroonsbonden. hoofden van takken
van dienst, de Kamer van Koophandel,
de Vereniging van Verf- en Vernisfa-
l brikanten en de Stichting K. en O.
Voorts vele zakenrelaties, leveranciers,
cliënten, vrienden en bekenden. Onder
de cliënten bevond zich een Amster
damse firma, die reeds 62 jaar relaties
met Herfst en Helder onderhoudt!
Vele bloemstukken en andere ge
schenken legden voorts getuigenis af
van de belangstelling. die men in brede
kring voor dit jubileum koesterde.
AFSLUITING ONDERDOORGANG
MA RED IJK.
Burgemeester en Wethouders van Lei
den brengen ter openbare kennis, dat ln
verband met de spoorwegwerkende on-
derdoorsans: bij de Maredljk met liugang
van 1 November Jl. voor alle verkeer is
afgesloten.
Leidse Schouwburg
VOORSTELLING VOOR K. 0.
'n Vreemd Meisje.
Er zijn van die Dlijspelen. die
beter doet niet te ontleden, want dij
zou er niet veel van over blijven. Echte
trots dit feit kan men zich er toch ko>
telijk mee amuseren en verbal men td.
daan de schouwburglachen is nog
tyd een gezonde medicijn!
Tot dit genre behoort ongetwijfeld hr,
Franse blijspel van Pierre Barillet i:
Jean Pierre Grédy ,,'n Vreemd Meisje",
Het heeft geen enkele pretentie beha:;,
van het schenken van een avond vp
licht toneelgenot en in dit opzicht z£i
de auteurs volkomen geslaagd
De inhoud? Wanneer een familie, b:-
staande uit vader, moeder en een Me
en een dochter, weer eens, dank zij
ongemakkelijkheid van de moeder,
dienstbodenperikelen zit nog wel ai
er gasten zullen komen doet rs
nieuwe gedienstige haar onverwacht!
intrede. Een gedienstige, die de gav»
van helderzendheid bezit en het he>.
stuk draait om de effecten, die deü
helderziendheid veroorzaakt. Meer rul.
len we er niet van zeggen, anders ir.
voor de bezoekers van de nog komen!»
voorstellingen een deel van het plet»
worden weggenomen.
Het slagen van dit blijspel h3n;t
echter ln hoofdzaak af van de ven;.-
king, er aan gegeven Welnu. „Comedh'
brengt het zo prachtig in Franse blij-
speltrant, dat van een volkomen sacca
mag worden gesproken. Neem b.v. i>
gedienstige van Myra Ward! In
woord kostelijk Zij schept een crer:.,
die men niet licht zal vergeten. Mn;
ook de vier anderen, Fien de la Mi:
als de moeder. Jules Verstraete als d»
vader, IJda Andrea als de dochter cc
Steye van Brandenburg als de zooi,
geven ieder voor zich een knappe uit
beelding en Jan Teulings. die de reri
voerde, maakte er een nauw sluiter;
geheei van.
Een lach-avond van goed gehalte!
De vrijwel geheel gevulde schouwburg
heeft dan ook ten zeerste genoten en
daarvan overtuigend doen blijken.
M.
DE AANRIJDING OP DE
ZOETERWOUDSE WEG.
De Commissaris van Politie verzoet!
de bestuurder van de personenauto, dl!
in de avond van 2 October omstreeb
19 uur op de Zoeterwoudsewee reed ii
de richting Herenstraat, terwijl aldaar
even te voren een aanrijding met dode
lijk gevolg had plaats gevonden en aan
wie door de chauffeur van een vracht
auto verzocht werd geneeskundige hu?
te ontbieden, zich tot het geven van
inlichtingen te vervoegen aan het T'
reau van Politie (afd. recherche).
Aan de Technische Hogeschool te
Delft slaagde voor het ingenieurse.u-
men voor elect-otechnisch ingenieur d<
heer M F. A. Wessellng alhier en voo:
het candidaatsexamen voor werktuig
kundig ingenieur de heer B. A= CtjI
alhier.
Dag voor het Openbaar Onderwijs
trok de heer Manders in deze algemene
achting de heren W. Bink en Tj. Kuy
pers. die met de bank mee jubileren
Overziet spreker de werkzaamheden en
resultaten van de bank, dan moet hy
wel tot de conclusie komen, dat zij haar
naam alle eer aandoet. In haar oor
spronkelijke opzet- boeren en tuinders
in financiële aangelegenheden te dienen,
is zij volkomen geslaagd.
De burgemeester van Wassenaar, dr
S. F. A. C. M. baron van Wijnbergen, die
hierna namens de Coöp. Centrale Raif-
felsenbank te Utrecht en mede in zijn
kwaliteit als voorzitter van de Ring Bol
lenstreek, de rij van sprekers opende,
had' een gevoel van groot respect voor
de typisch goede Hollandse deugden,
welke door het werk van de bank naar
buiten zijn getreden. In Utrecht, aldus
spreker, heeft uw bank een voortreffe
lijke klank. Rustig en toch met de nood
zakelijke voortvarendheid is door het
personeel van de bank verstandig, kun
dig en met veel toewijding gewerkt.
Voorts wees spr. op de collegiale samen
werking. In dit verband herinnerde
spreker aan een zinsnede ln het herin
neringsboek van de hand van mr dr P.
G. Knibbe, waarin deze schrijft, dat bij
de verhouding van de Coöp. Boerenleen
bank tot de andere banken weinig van
rivaliteit is gebleken en dat de harmonie
nagenoeg bewaard is. Tenslotte wees
spr. op het zakelijke en menselijke ele
ment, dat in organisatie van de bank
op aantrekkelijke wijze is gecombineerd.
Als bewijs van grote waardering, welke
de Centrale Bank heeft voor het werk
van de heren Bink en Kuypers. die de
Leidse bank op belangrijke posten heb
ben gediend, bood hij beide jubilarissen
het. boek „De tyrannie verdrijven", met
bijbehorende oorkonde, aan.
De directeur-hoofdinspecteur der Coöp.
Centrale Ralffeisenbank, de heer Th. J.
Visser gewaagde eveneens van de ge
stadige omwikkeling van de bank.
Waren de verwachtingen aanvanke
lijk pessimistisch gestemd, thans ge
niet de bank een ongeschokt vertrou
wen van haar leden, hetgeen volgens
spreker te danken is aan de „drie zui
len-theorie". welke steeds is gevolgd
t.w. een goede leiding, het kweken
De burgemeester van Wassenaar, dr
S. F. A. C. M. baron van Wijnbergen
biedt aan de kassier van de Coop.
Boerenleenbank, de heer Tj. Kuypers,
het geschenk van de Coöp. Centrale
RaiHeisenbank te Utrecht aan. Tweede
van links de voorzitter, de heer W
Bink, die eveneens zijn 40-jarig jubi
leum vierde. Geheel rechts mevr.
Kuypers.
BINNENLAND
Van 9 tot en met 11 November werdt
in Nijmegen het congres van de Vereniging
van Juridische faculteiten ln Nederland
gehouden.
Gistermiddag heeft de Minister van
Verkeer en Waterstaat, mr D, G. W. Spit
zen, de officiële opening verricht van het
nieuwe fabriekscomplex van de Koninklijke
wagonfabrlek Beynes te Beverwijk.
Mevr. Mary Dresaelhuys die vorige
week met goed gevolg, een blindedarm-
ODcratle onderging heeft het ziekenhuis
verlaten en zal nog enkele weken rust
moeten houden.
De vereniging van Nederlandse
archaeologen organiseert Zaterdag a s. een
arcliaeologendag ln het provinciaal mu
seum te 's-Hertogenbosch. Prof. dr A. W.
Byvanck zal spreken over: „Klassieke en
vaderlandse archaeologle" err de heer H.
Halbertsma over „Het probleem der oud
heidkamers".
Ter gelegenheid van St Nlcolaas
bestaat, zij het ln beperkte mate. de mo
gelijkheid luchtpostpakketten tegen
speciale tarieven te sturen naar opvaren
den van Hr Ms „Evertsen". Deze p»<cjcs
moeten voor 12 November ter post worden
oezorgd.
BUITENLAND
De door de Labour overheerste ge
meenteraad van Sheffield heeft een protest
„namens 25.000 katholieken" tegen het
\erhuur van het gemeentehuls aan het
door de communisten gesteunde vredes
congres van 13 November van de hand
gevezen. De ..lord mayor" heeft echter ge
weigerd de gedelegeerden officieel te ont
vangen. Attlee noemde de conferentie
bedrog.
42 personen zijn gewond tengevolge
van Jiet Instorten van een vloer op de
tweede verdieping van een huls In Cardiff
(Wales). 150 personen woonden op deze
verdieping een'verkoping van meubelen by.
Het Amerikaanse ministerie van
landsverdediging heeft bekend gemaakt
dnt er plannen bestaan om tussen Januari
en Juni 1951 31 000 reservisten van de
Amerikaanse marine onder de wapenen te
roepen.
Na 1 Juli 1951 zal maandelijks 5000
man reservepersoneel van de marine wor
den opgeroepen en tegelijk 5000 man met
groot verlof worden gezonden. Behoudens
onvoorziene omstandigheden zal het aan
tal reserve-officieren ln actieve dienst
worden verminderd. Tussen October 1951
en December 1952 zullen maandelijks 1500
hunner met groot verlof gaan.
Volgens de liberale ..Aftonbladet"
heeft wijlen koning Gustaaf V van Zweden
een persoonlijk fortuin ten bedrage van
vijftien millioen kronen nagelaten.
Brazilië, de Verenigde Staten. Chili en
Argentinië zenden op verzoek thans mili
taire waarnemers naar de grens tussen
Ecuador en Peru. Belde landen beschul
digen elkander van het uitvoeren van
tegen elkaar gerichte troepen-bewegingen
en het is de taak der militaire waar
nemers de feitelijke toestand vast te stel
len.
Het Israëlische parlement heeft met
69 tegen 42 stemmen en 2 onthoudingen
zijn vertrouwen uitgesproken in de nieuwe
regering Ben Goerlon
Dinsdag heeft de Britse oppositieleider
Winston Churchill, met 275 parlements
leden nansezsten aan een bar.ket ter ere
van dc 50ste verjaardag van zijn parlemen
taire carrière.
Rede van de heer
J. A. Sellenraad
Aan iedereen kan men de vraag
stellen: „Waarom leeft en werkt u
eigenlijk?"; het antwoord hierop zal
ln zeer veel gevallen verschillend lui
den. In elk antwoord zit echter toch
een kern van waarheid. Vele mensen
stellen de vraag ook aan zichzelf, voor
al wanneer zy in de narigheid zitten
en met moeilijkheden hebben te kam
pen, aldus ring de heer J. A. Sellen
raad, gemeentelijk inspecteur van het
Onderwijs te Enschede zijn inleiding
over het onderwerp: .Waarom leven
cn werken wij eigenlijk?" aan. Zulks
in het kader van de „Dag van het
Openbaar Onderwijs" welke gisteren
in „Den Burcht" werd gehouden.
Op 18-jarige leeftijd, als men deze
vraag aan zichzelf gaat stellen, heeft de
mens het antwoord direct klaar: paci
fisme, communisme of een van de an
dere -ismen" De mens kan alleen vro
lijk zijn, als het leven verloopt, zonder
dat er stoornissen optreden. Worden er-
wonden geslagen en in wiens leven
gebeurt dat niet? dan rijst als van
zelf de vraag: .Waarvoor leef en werk
ik eigenlijk?'' Doch waar leven is wil
meer leven komen* de wil tot ontplooi
ing is bij alle leven te vinden. Het ont
plooien alleen is echter niet voldoende;
men kan zich niet rustig in zijn stoel
gaan zitten ontplooien, door het lezen
van goede boeken of door te mediteren.
Een vogel op het dak kykt voortdurend
rond of er ook gevaar dreigt; diezelfde
vogel in een kooi is een dood ding.
Wy wensen socialë zekerheid èn dat
is te begrijpen, maar de zekerheid mag
niet zo grcot worden, dat alle spannin
gen worden weggenomen. En dat gebeurt
ook niet want op politiek godsdienstig
en nog vele andere terreinen blijven de
spanningen bestaan.
De mens mag blij zijn. dat er span
ningen zijn, wan# hij leeft bij dp gra
tie daarvan. Daarom mag hij dc
spanningen niet verwensen of ont
lopen.
Dit is ook de rijkdom van de openbare
school: leder heeft er zijn eigen mening
en dat wekt spanningen op.
De stryd. die in de natuur zo mild is
moet in de menselijke samenleving aar
dend worden Dat betekent „fair spel"
op e'.k gebied van het leven, gepaard
gaande me; sportiviteit: het zich aan de,
regels houden Daarbij moeten wij aldus j
spr. van ons voetstuk afstappen en ons I
zelf dus niet hoger schatten dan de an-
i der. Helaas is dit nog lang niet bereikt,]
maar de mens moet er naar ktreven;
Dit kan alleen als wij ons bewust zijn,
wat heb zeggen wil lager te z|jn dan een
ander mens
Het doel van het onderwijs is de ont
plooiing van het bewustzijn. We moeten
het de kinderen echter niet te gemak
kelijk maken zodat de 9panningeil zou
den verdwijnen. Het kind moet het zelf
veroveren. U moet het doel wijzen waar
het naar toe gaat. aldus de heer Sellen
raad, maar meer ook niet. De moeite om
dat doel te bereiken komt neer op de
schouders van het kind.
Maar het leven ls tooh een wachten
op ziekte en dood. waarom zouden we
dan nog leven en werken? Zolang er
leven ls is er ook waarlijk leven, want
de mens leeft niet enkel lichamelijk. De
geest blijft werken en blijft resoneren
met het schone het eoede en het hei
lige. Als men dit In het oog houdt, weet
men. dat men niet voor niets leeft en
werkt. I
Na de rede van de heer Sellenraad
f volgde, een levendige discussie.
PROPAGANDA-AVOND
I Als „slotstuk" van deze dag werd gis*
teravond in de geheel bezette grote
Burchtzaal een propaganda-bijeenkonrt
gehouden Na voortreffelijke zang var.
het radio-zangkoor De SleuteDjes
o.l.v. de heer Henk Franke en goede
I gymnastiek van leerlingen van c'e
1 Openbare School voor U L.O aan de
Pieterskerkstraat onder leiding van oe
heer W. P. Leenen, sprak de heei J.
j van Driel te Rotterdam een propaganda-
rede uit
Na allereerst gewezen te hebben op
I de bijzondere waarde van de opentarr
school voor de volksgemeenschap, con
stateerde spreker, dat deze school. «Ij
In de dagen van de schoolstrijd, neb
tégen velerlei valse verdenkingen meet
te weer stellen. De eenheid, welke on
der ons volk ln de jaren der bezetting
werd gevonden. Ls ten enenmale zoet
Zo wordt van de zijde van de voorstan
ders van het byzonder onderwijs onop
houdelijk de onheuse stelling vei kon-
r.igd, dat ouders, die hun doopbe'.olt'
hebben afgelegd, hun kinderen nas:
een bijzondere school moeten sturen.
Gelukkig Ls echter het aantal predikan
ten in de N H. Kerk groeiende, die d.t
een onwaardige actie tegen de openbare
school noemen en die er van overtuigd
zijn. dat ouders, die hun kinderen naaf
de openbare school zenden, hun doop*
belofte niet in het minst schenden.
Een aanval beneden alle peil zag spre
ker ook in de uitspraak van één onzer
christelijke voormannen, toen deze ver
klaarde, dat nu onze Prinsesjes
school van Kees Boeke bezoeken, w
een aanslag van de duivel op het Ne
derlandse volk zou zijn.
Ondanks deze verdachtmakingen staat
rle openbare school midden in hd
Nederlandse volk als een Instituab
waarin de eenheid van dat volk het
felst beleden kan worden. Zij stul
daar met een prachtige opdracht, t*-
het opvoeren van de kennis en h't
opvoeden van de jonce mens in all'
christelijke cn maatschappelijke deur
den.
Zo is de openbare school gaarne bf*
reid om de kinderen ln te prenten, dat
zij eerst dan aansp aak kunnen rnaken
oin waarlijk mens te ziin ais zij 1®VC!
:.aar de idealen eens door Christus w-i
".èsteld. Ook od onze school, aldus sore
Ier, willen wij de kinderen he' „E£.
,nw vader en uw moeder" en het ..GS
•.n't ?een valse getuigenis spreken' v*co*-
houder,. O^ze schooi kent eeen HK-
N. HervGeref. en heidense kiiriP'^
dcch icnce opgroeiende mensenk nn!*
i"n, die zij op het gro'e mensenle
•at rirak* kernen gaat wenr.t voo- y
bereiden. Btf deze opMdina is niet cc
materie, deeh oe geest hoofdzaak
Tn verband m^t het feit. dat tlnw
73' van alle k'nderen een bijren:'*;
■scnocl bezoekt, wekte spreker op tot M'
voeren van een krachtige propagand»
voor het openbaar onderwijs. GelukM
is een verheugende kentering merkzaara
en telt de Vereniging voor Volksonoer^
wijs thans 125.000 leden, een groei, w'
ke wel sterk afsteekt bij het cijfer
-ond 58 000. dat de vereniging kort n»
d bevrijding noteerde Indien gij wer
aldus eindigde wpreker, voor de Veren'.'
ging voor Volksonderwijs, bereikt SU
niet alleen een toenemend aantal 1®^
en leerlingen voor de openbare schoo^
doch hebt gij tevens iets wekelijks 8®
gaan voor de eenheid van dit zo ongé*
lukkig verdeelde voik.
Het tweede gedeelte van deze geslaar
de avond werd gevuld door een rabare--
nrogramma. verzorgd door het L"JJ*
Ambtenaren Cabaretgezelschap oJy. o*
heer Jan Tfalenburg.