Laatste Berichten
STADSNIEUWS
Het Leitïsch Dagblad
Beurs van Amsterdam
WOENSDAG 1 NOVEMBER
Qods woord is souverein
HERDENKING
I f DE KERKHERVORMING.
I Als het begin der kerkhervorming
irordt altijd de datum van 31 October
I 1517 genomen, toen Maarten Luther
I rijn vïjf en negentig stellingen op de
I deur van de slotkapel te Wittenberg
I spijkerde. Dit bctekcnt nict- dat er
niet reeds eerder pogingen waren aan-
I «wend de kerk te hervormen, inte
gendeel: mannen als Johannes Huss
hadden de Kerk reeds gewezen op haar
fonlen Maar met Luthers daad be
gint de hervormingsbeweging, die niet
meer te stuiten is en die tenslotte een
breuk inde Roomse kerk teweeg
B brengt
I Tot tekst van de herdenkingsdienst in
Ip Pieterskerk, had ds M. Ottevanger
Brozen Lucas 11 28. „Maar Jezus zeide:
«lig Zijn zü, die het woord Gods
Len en het bewaren". Dit woord
Leekt Jezus als een vrouw uit de me-
die Hem omringt, roept: „Zalig
■Tóe' schoot, die U gedragen heeft".
Se-js bevestigt hier dus dat zijn moe-
cr Maria, zalig is, maar Hij zegt er
Ech'er zalig die het woord Gods horen
|n bewaren. Zij was dus zalig omdat zij
Rods woord aannam.
IDe Rooms-Katholieke kerk ziet Maria
Inders noemt haar o.a. de Koningin des
Heme's en bewijst, haar goddelijke eer.
H - is de R.K. kerk daaraan gekomen,
Kdus spr. Hierop is slechts één ant-
1 tron-a: omdat de R.K. kerk het woord
Co-s heeft verlaten en de menselijke
merineen boven dat woord heeft ge
steld. Zo kan men van die kant de vre
selijkste dingen horen, zoals de afkon-
firing van het dogma van de lichame
lijke ten hemel opneming van Marlij;
Ketzwn heden heeft plaats gevonden.
D- kerk plaatst zich dus in de persoon
r tan de Paus boven Gods woord, aldus
Ottevanger.
Luther keerde zich fel tegen de aan
randing van de goddelijke majesteit.
doo- dé aflaathandel te veroordelen. Ook
toen had men het woord van God ach
teruit gezet, want de rechtvaardige zal
alleen door het geloof leven.
Wie het woord Gods verwerpt, ver
werpt God zelf en Jezus Christus, wiens
toord Gods woord was.
De betekenis van de hervorming is de
prediking van het woord, maar dan ook
alleen het woord van God en niet het
voord van de mensen.
Luther wilde op de rijksdag te Worms
zijn woorden alleen herroepen, als men
op grond van de Bijbel de onjuistheid
ervan kon aantonen. Zo ook moeten wij
staan tegenover de duivelse machten:
in- woord Gods is het enige, waar wij
ons naar te richten hebben. Zalig zijn
zij, die dat woord op zich laten inwer
ken en het bewaren.
De dienst werd besloten met het zin
gen van het Lutherlied, Gezang 96 1:
„Een vaste burg is onze God".
Het is zo ver
stichting „vrienden van
k. en o." opgericht.
Met deze aanhef begint een voor K.
en 0. belangrijke mededeling, welke per
inlegvel in het November-nummer van
haar maandblad aan haar inschrijvers
brkend wordt gemaakt,
Wij vernemen daaruit, dat sinds het
einde der vorige maand is opgericht
de stichting „Vrienden van K. en O.",
onder voorzitterschap van ir. M. C. de
llong.
D? doelstelling dezer Stichting is: aan
K en O. middelen beschikbaar te stel
len voor speciale aanschaffingen, welke
Die: uit dé gewone exploitatie kunnen
worden bekostigd. Gedacht wordt hier in
leerste instantie b v aan een smalfilm
projectie-apparaat, behoorlijk kantoor
meubilair e d.
De nieuwe Stichting stelt zich naar
het bestuur ons meldt, voor om diverse
acties te ondernemen ten einde de no
dige middelen te verkrijgen. Uiteraard
lullen hieromtrent t.z.c. verdere publi
caties volgen.
Reeds nü wordt een beroep gedaan op
allen, die belangstelling hebben voor het
werk van K. en O., om een bijdrage te
storten cp de rekening ..Vrienden van
K en O." bij de Amsterdamsche Bank,
kantoor Leiden. Wij hopen mèt de
[nieuwe stichting, dat een rfjke oogst
hoar deel moge zijn.
Het secretariaat wordt tijdelijk waar
genomen door de heer P. A. Wisse, De
Laat de Kanterstraat 16; psnningmees-
teresse Is mevr. J. L Burgersdijk-Eerd-
mans, Plantsoen 71.
„werkmans wilskracht"
op tournee.
t Morgenavond zal „Werkmans Wils
kracht" ten behoeve van haar uniform
en instrumentenactie wederom een mu
zikale rondwandeling maken, ditmaal
door het Noorderkwartier Vertrek uit
ue Vestestraat 8 uur.
Waar het reeds meermalen is voor-
Besomen. dat de colporteurs tijdens hun
rondgang „geen gehoor" kregen, terwijl
de bewoners toch het geld hadden klaar
Belegd, verzoekt het bestuur ons nog
«cnmaal de aandacht te willen vestigen
°P de mogelijkheid deze gelden over te
Jaken aan de voorzitter. J Bij, Bronk-
hontstraat 28 of de secretaris C. Riet
kerken. Kortenaerstraat 70.
Hetgeen wij bij deze doen, maar dan
05-< voor de laatste maal!
academische examens.
Geslaagd voor het doctoraal examen
Hed. recht de dames N P. C. Elenbaas
•Oegstgeest), D. Quist (Den Haag), de
heren p. c. Zandee (Leiden) en B. F.
'J1- prapperhaus (Heemstede); voor het
doctoraal examen Chemie de heren J.
JC. Wessels (Leiden) en J. M. Waisvisz
'Oud Ade)voor het candidaatsexamen
Chemie (F) de heer A. van der Ble (Lei-
.coni; voor het candidaatsexamen Bio-
l0?ie (K) mej. E. A. Clausing (Leiden)
en de heer B. Leusing (Leiden)voor het
candidaatsexamen Wiskunde (A) de
.c?r D. A. Lokhorst <Rotterdam<; can-
d-daatsexamen geneeskunde mej. G. M
Van der Neut.
dodelijk ongeval.
de Van Zuylen van Nijevelistraat
'Wassenaar werd nedennacht om drie
vur de 33-jarige Leidenaar F. G. Bou-
wonende op de Oranjegracht, le-
troffen naaSt Z^n motorriJwiel aange
zet slachtoffer bleek een schedelba-
koöien ne^wervelfractuur te hebben be~
Ds Wassenaarse politie vermoedt dat
-if'. offer over de tramrails ls ge-
ni sP°ren van een aanrijding waren
"et aanwezig,
L"T Ned Vereniging van Huisvrou
wen heeft aan mej. Jacoba van Duin
füm-n5 12-■J&rige trouwe dienst bij de
r J Seret te dezer stede een medaille
L en °°rkonde uitgereikt.
,.r eerstvolgende raadsvergadering
rt'0P,Maandag 20 November a.s. wor-
kn gehouden.
Leids Academisch
Kunstcentrum
Belangwekkende causerie over
sfeer in de film
OVERWELDIGENDE
BELANG STELLIX G.
In de tot de laatste plaats toe be
zette filmzaal van het Universiteisge-
bouw enkele belangstellenden moes
ten zelfs met een staanplaats genoe
gen nemen sprak gisteravond de
heer W. de Vogel op vaak humoris
tische wijze over sfeer in de film. De
bijeenkomst was georganiseerd door
het Leids Academisch Kunstcentrum.
Spreker begon zijn causerie in feite
een inleiding op het t-e vertonen mate
riaal met de nadruk er op te leggen
dat de film de mogelijkheid heeft reeds
direct bij de aanvang sfeer te scheppen,
iets waartoe het toneel niet in staat is.
Met een enkel voorbeeld onderstreepte
de heer De Vogel zijn mening.
Ter illustratie van het betoog werd
vervolgens het begin van „De Spook-
baron" vertoond, een Frans werk van
Serge de Poligny, waarvoor Jean Coc-
teau de dialogen heeft geschreven.
Reeds bij de cast de opsomming
der medewerkers werd gestreefd naar
een duisters sfeerwerking. De dreigende
lucht, welke als achtergrond diende, werd
steeds donkerder en onheilspellender,
terwijl ook de muziek naar een climax
leidde. Nagenoeg onmerkbaar ging de
cast over in het verhaal te weten de rit
van een oude postkoets naar een ver
vallen kasteel door een van onheil ver
vulde omgeving.
Ongetwijfeld heeft de heer De Vogel
met dit fragment van De Spookbaron"
overigens een niet al te goede film
zijn woorden duidelijk accentueerd.
Vervolgens werd me', enkele woorden
een kort. werkje ingeleid waarin de be
kende Engelse filmcriticus Basil Wright
enige gedeelten van Carol Reeds „Odd
Man Out" uiteenrafelt. Het schema van
het werk werd van A. tot Z. verklaard,
terwijl de besproken scènes enige malen
vertoond werden <met en zonder ge
luid), zodat de bouwstenen en compo
sitie zeer duidelijk te onderkennen
vielen.
Mag de gemiddelde bioscoopbezoeker
niet de minste belangstelling hebben
voor een chirurgische ontleding vah
een film zoals Basil Wright deze uit
voerde, voor lien, die in de film meer
zien dan een middel tot ontspanning
en daartoe behoren toch ongetwij
feld zij, die geregeld de bijeenkomsten
oo filmgebied van het Leids Acade
misch Kunstcentrum bijwonen was
dit bijzonder instructieve werkje van
grote waarde.
Tot slot werd een werk vertoond van
Pierre Thévenart die werkeaam is aan
het Parijse Pasteur Instituut te weten
de boekstaving van een (mislukte) ont
vluchting uit een gevangenis.
Thévenart die slechts in kleine
kring bekendheid geniet heeft vooral
de aandacht op zich gevestigd met zijn
medisohe filmpjes. Toen ln de oorlogs
tijd bijvoorbeeld velen hun toevlucht
zochten tot paddestoelen om een grom
mende maag tot zwijgen te brengen,
maakte Thévenart een slechts vijf mi
nuten durend werkje waarin op uiterst
indringende wijze gewaarschuwd werd
tegen het eten van paddestoelen van
een bepaalde soort. Een muls werd In
gespoten met het vergif van enige van
die paddestoelen en de doodsstrijd van
het dier werd lri geweldig? vergrotingen
op het doek gebracht. Een gruwelijk
beeld, dat nog aan overtuigingskracht
won -door direct hierna een meisje te
tonen, dat met die vergiftige paddestoe
len naar huis wandelde om daarvan een
„lekker" maaltje klaar te maken!
Het Wérk over de ontvluchting met
Jean Davy in de hoofdrol is zonder
enige twijfel een film, waarin sfeer"
niet ontbreekt. Een opmerkelijk feit-is
het overigens dat de boekstaving van
de gebeurtenis even lang duurt als de
geschiedenis zelve terwijl verder de vi
sioenen van de ontvluchte, nadat hü
een ernstige val heeft gemaakt, de gro
te kundigheid van Thévenart duidelijk
aantonen.
De heer De Vezel mag er van verze
kerd zijn. dat hij een uitstekend pro
gramma heeft geboden
Ondank is 's werelds
loon
Zaterdag kwam een zekere S. te
Delft bij liet bureau van poltie
aangifte doen van het feit, dac zün
fiets, die hij voor de deur had laten
staan, verdwenen was. Er werd
proces-verbaal van het geval opge
maakt. Maar gisteren kwam S. op
nieuw bij de politie met een brief
van een hem onbekend persoon uit
Leiden. Deze „geestige" stadgenoot
schreef, dat hij Vrijdagavond de
laatste trein had gemist en toen de
fiets van S. maar had genomen.
Gelukkig zat de label met naam en
adres aan 't zadel en de fiets was
inmiddels dan ook per trein naar
Delft teruggestuurd „Maar, geachte
heer", zo schreef hij in de brief,
„ik dien mijn beklag in. Door de
afwezigheid van een kettingkast
heb ik mijn broek gescheurd en
door een mankement aan 't zadel
is mijn zitvlak scheef gezakt...."
Gevaarlijk voor zichzelf
en voor anderen
VERKEERSPOLITIE GREEP IN.
De aandacht van de verkeerspolitie
werd gistermiddag in de Haarlemmer
straat getrokken door een vrachtauto,
welke de geluiden produceerde van een
in vol bedrijf zijnde batterij mortieren.
Bij nader onderzoek bleek dat:
A. het stuurrad bijna een gehele slag
omgedraaid moest worden voor het be
gon te functionneren; bovendien zat er
een breuk in de stuurstang:
B. de remkabels van de voetrem sa
mengesteld waren uit aaneengelaste
stukjes betonijzer, hetgeen echter niet
zo'n groot bezwaar bleek, daar de rem
toch slechts vage tekenen van leven gaf:
C. de handrem het helemaal niet
deed;
D. de balken van het chassis in een
erbarmelijke staat verkeerden, terwijl
verschillende onderdelen bijeen werden
gehouden door stukjes ijzerdraad.
De politie nam de wagen onmiddellijk
in beslag, waarover de eigenaar zich
evenwel hoogst verontwaardigd en ver
baasd toonde.
„OOSTERKWARTIER".
Het nieuwe clubhuis der speeltuinver.
.Oosterkwartier", gelegen aan het einde
der Borneostraat. zal Vrijdag 17 dezer
in gebruik genomen worden.
Sonia Gaskell presenteerde
drie eeuwen danskunst
VOOR „LEIDS ACADEMISCH
KUNSTCENTRUM".
De .dans- en balletkunst is in ons
land helaas te weinig bekend en ge-
eerd. doch gelukkig schijnt er de laat
ste jaren een verheugende kentering
te komen. Niet alleen de grote publie
ke belangstelling voor buitenlandse
gezelschappen nu weer te Amster
dam voor het Amerikaanse ballet
doch ook het feit, dat de zèlfbeoefc-
nlng hier te lande groeiende is, wijzen
daarop!
En zo was daar gisteravond in de
Schouwburg de balletgroep van me
vrouw Sonia Gaskell, die in causerie
en met behulp van haar leerlingen
een interessant overzicht gegeven
heeft over „Drie eeuwen danskunst"
Het werd een levendig verhaal, dooi-
spekt met grappige woorden var.
Iemand die onze taal wel al héél aardig
maar toch nog niet „helemaal" be
heerste, hetgeen mede door haar
grapjes tot véél hilariteit aanleiding
gaf.
Maar met dat al kreeg men een bij
zonder helder inzicht in de ontwikke
ling der danskunst: van de realistische
volksdans ging het naar verfijnde Fran
se balletkunst, die eigenlijk in Italië
haar oorsprong vond en zo vervolgens
naar Isadora Duncan, Anna Pavlova.
Diaghilew en de abstracte en expres
sionistischs balletten van het heden.
Mevrouw Gaskell vertelde van grote
oorgangsters els Maria Taglione en de
beroemde Giselle (hoogtepunt der ro
man liek). van het ontstaan der veler
lei richtingen en de reacties daarop en
dan was er telkenmale de dans zélf. die
dit ailes visueel toelichtte: de oefenin
gen aan de Barre", de Trepak, de Rus
sische dans, de Zigeunerdans, de Ita
liaanse Tarantella, het Menuet, „De
dood van de zwaan", het nummer dat
Pavlova beroemd maakte, gedeelten uit
„Les Sylphides" en nog zó veel meer.
dat het inzicht sterk verdiepte.
Temeer omdat mevrouw Gaskell over
uitstekende zij het nog jeugdige
leerlingen bleek te beschikken, met veel
artistiek gevoel en dikwijls opmerkelijk
talent.
Wij noemen oa. Louki van Oven. die
groot succes oogstte met haar Menuet
en „La Mort du Cygne" en de zo geheel
anders geaarde Maria Huisman, die ons
hijzonder trof in haar Russische dans.
Maar ook veel anderen w.o. mede en
kele heren hebben tot het grote suc-
sec van deze avond bijgedragen
Het welverzorgde programma, de
distinctie, van liet geheel, de opmerke
lijke gratie van dit beweeings- en lij
nenspel. doch ook de humor o.a. in
.De straatveger" dat alles wist vol
op te boeien!
Het p-ogramma heeft er ons van
overtuigd, dat er onder ons opgroeiend
geslacht begrip en talent bestaat voor
de balletkunst en dat het reeds tot
fijnzinnige prestaties in staat ls. mits
cok een gedegen technische ondergrond
die jaren van intense studie vergt
aanwezig is. Dit bleek gelukkig in sterke
mate het geval te zijn en daarvoor ook
komt hulde toe aan de leidster van deze
avond, die het „vak" eminent bleek te
beheersen cn van ^ie ook enkele num
mer? van eigen Inventie werden uitge
voerd.
Een stampvolle Schouwburgzaal heeft
haar uiteenzettingen en de grote ver
scheidenheid aan dansen met spanning
gevolgd!
Ook de muzikale illustratie bleek in
beproefde handen.
H.
LEIDSE SMALFILM LIGA.
Utrechtse cineasten tonen hun werk.
In de bovenzaal van café-restaurant
„In den Vergulden Turk" werd gister
avond een bijeenkomst gehouden van de
Leidse Smalfilm Liga, waarin de Utrecht
se Smalfilmamateurs hun filmisch kun
nen hebben getoond.
Na een woord van welkom van de heer
E. Timan, voorzitter van de L.S.L.. werd
allereerst een filmpje gedraaid van een
tropisch en een diepzee-aquarium, dat
het leven van deze dieren wel uitstekend
weergaf, in aansluiting waarop een al
leraardigste indruk werd gegeven, van
een broertje en een zusje, dat samen
„huishoudinkje spelen".
Wlm Bolhof toonde zich een bekwaam
cineast in zijn beide hierna volgende
films „Twee Walcheren met vacantie
ln de oude bisschopstad", waarin ons
vooral de fraaie tegenlichtopnamen trof
fen, en zijn op een huiselijk tafreeltje
afgestemde film „Kerstengeltjes".
Ook uit de overige deze avond nog
vertoonde films, welke alle door de voor
zitter van de Utrechtse Smalfilmama
teurs, de heer F. Pauw van een toelich
tend woord werden voorzien, kwam vast
te staan, dat de Utrechtenaren goede
cineasten in hun midden hebben.
GOUDEN JUBILEUM
H. KIJK-IN-DE-VEGTE.
De heer H. Kijk-in-de-Vegte. wo-
nende Voorstraat 11. vierde- hedenmor
gen zijn 50-jarig jubileum als scheeps
timmerman bii de N V. Scheepswerf
„De Hoop" v.h. Gebr. Boot.
Nadat de directeur van het bedrijf,
de heer P. Boot Jr. de vele verdiensten
van de 72-jarige jubilaris had geschetst
en hem de gebruikelijke enveloppe met
inhoud had overhandigd, deelde wet
houder Van Schalk mede dat het H.M.
de Koningin behaagd had de heer Kijk-
in-de-Vegte te onderscheiden met de
eremedaille verbonden aan de Orde van
Oranje Nassau.
De heer G l'Amie. de voorzitter van
de personeelsvereniging, overhandigde
de jubilerende scheepstimmerman na
mens het gehele personeel een sche
merlamp. terwijl ziin directe medewer
kers de prettige samenwerking met de
heer Kijk-in-de-Vegte. die een verwoed
hengelaar ls. beloonden met een com
plete hengelsportuitrusting.
Voor mevrouw Kijk-in-de-Vegte waren
er bloemen.
40-JARIG JUBILEUM P. VERVER.
De P.T.T.-besteller 1ste klasse, de
heer P. Verver, herdenkt vandaag het
feit. dat hij voor 40 jaar zijn loopbaan
bij de P.T.T. begon.
Ter gelegenheid hiervan bezocht he
denmorgen de heer J. Oostenenk, waar
nemend directeur van het P.T.T.-kan-
toor alhier, vergezeld van enige hoofd-
pmbtenaren, de Jubilaris te zijnen huize.
Hem werden aangeboden de oorkonde
van het P.T.T.-bedrijf en de gebruike
lijke gratificatie. Vertegenwoordigers
van de personeelsvereniging overhan
digden de heer Verver een enveloppe
met inhoud.
De gehele morgen was het bij de ju
bilaris een druk komen en gaan van
collega's, die hun gelukwensen kwamen
aanbieden.
OEGSTGEES1
Bij KB. is de toelating als stich
ting Ingetrokken van de stichtingen
„Woningbouw Oegstgeest", alhier.
Antwoord der Papoea*s
aan Yamin
„Indonesië hecht geen waarde
aan onze zelfbeschikking"
TOEPASSING VAN INTIMIDATIE-
EN CHANTAGE-METHODEN.
Namens de Papoease politieke verte
genwoordiger heeft de secretaris van
deze vertegenwoordiging de volgende
verklaring uitgegeven:
.De uitlatingen van de heer Yamin
zijn voor het Papoease volk wederom
een bewijs, dat de Indonesische regering
en het Indonesische parlement Nieuw
Guinea tot een kolonie wensen te ma
ken. aangezien het de heer Yamin
vooral na zijn persoonlijk bezoek aan
Nieuw-Gulnea overbekend zal zijn dat
het Papoease volk geen opneming ln het
Indonesische volk wenst
Wederom is het voor de Papoea's een
bewijs, dat de Indonesische regering
ten enenmale geen waarde hecht aan
het zelfbeschikkingsrecht der Papoea's
evenals dat het geval is met diverse
thans in moeilijkheden verkerende In
donesische volken. De woorden van
Moh. Yamin bewijzen dat Indonesië
geen rechtsstaat is. waar rechtvaar
digheid heerst en dat intimidatie en
chantagemethoden door overheidsper
sonen blijkbaar ongestraft kunnen
worden toegepast.
Dat er, zoals de hear Yamin zegt,
reeds voor de souvereiniteitsoverdracht
in Nleuw-Guinea de roodwitte vlag wap
perde. is een leugen Het Papoease volk
wenst geen roodwitte vlag in Nieuw-
Guinea te zien. De woorden en daden
van de heer Yamin versterken het Pa
poease volk in zijn vastbeslotenheid, zich
te verzetten tegen een overdracht van
de souvereiniteit van Nieuw-Guinea aan
Indonesië, dat er officieel gesanctlon-
neerde communistische intimidatie-me
thoden op na houdt", aldus de verkla
ring.
Begin December weer
bijeenkomst
der defensie-ministers
De ministers van Defensie van het
Nooróatlantisch pact hopen begin De
cember te Londen bijeen te komen cm
te pogen de moeilijkheden tussen Frank
rijk en de andere leden van het ver
drag over de bewapening van Duits
land op te lossen.
In Franse officiële kringen hoopt men,
dat de alsdan ondertekende overeen
komsten van de Westeuropese mogend
heden over het plan-Sohuman de weg
zullen hebben geëffend voor een over
eenkomst over de samensmelting van de
Europese legers, waarender eenheden
van Duitsland.
Oudheidkundig bodem
onderzoek in het Zuiderzee
gebied
LEZING VAN DE HEER
G. D. VAN DER HEIDE.
In het Rijksmuseum van Oudheden
hield gisteravond de heer G. D. van der
Heide van Schokland een voordracht
over bovengenoemd onderwerp.
Na het onderzoek naar de bewonlngs-
geschiedenis van. de .Wteringermeerr is
bij het droogkomen van de Noordoost-
polder in 1942 begonnen met het oud
heidkundig bodemonderzoek in deze
tweede Zuiderzeepolder.
Tot nu toe zün hier reeds talrijke spo
ren van oude bewoning en herinneringen
aan de vroegere scheepvaart terugge
vonden, in ouderdom beginnend in de
jongere steentijd. Vondsten van enige
stenen bijlen en kleinere werktuigen
tonen de aanwezigheid aan van de Neo-
lithische mens in deze streek. Mesolithl-
sche vondsten zijn zo gering in aantal
en de vondstomstandigheden zijn zo
dubieus, dat hieruit weinig geconclu
deerd kan worden. Ten aanzien van de
vondstomstandigheden van datgene, wat
de mens uit het Neolithicum in dit ge
bied naliet, blijkt een zekere voorkeur
bestaan te hebben voor een bepaald
landschapstype. Alle resten hiervan zijn
n.l. gevonden op ruggen, die oude
stroomdalen begeleiden. Nauwkeurige
kartering van deze stroomdalen ten be
hoeve van de bebouwing geschiedt in
samenwerking met het oudheidkundig
bodemonderzoek. waardoor gegevens
verzameld kunnen worden, voor de re
constructie van het landschapstype ln
bepaalde tijdep.
Bewoningsresten uit de vroeger brons
tijd zijn sporadisch evenals die uit de
vroege terpentijd, terwijl vondsten uit
de tijd tussen de 4de en 5de eeuw ge
heel ontbreken. Geheel anders wordt
het na de 10de eeuw, wanneer men spre
ken kan van een vrij intensieve kolo
nisatie. Er ontstaan dan verschillende
nederzettingen o.a. op Schokland. Ens
en Emmeloord. Kuinre. waar in 1165 een
ronde burcht werd gesticht door de He
ren van Kuinre en Nagele wordt dan
voor het eerst genoemd als plaats tus
sen Schokland en Urk. Wellicht lag dit
Nagele aan de strooit} de Nagel. Er wa
ren nog enkele nederzettingen, waarvan
de namen echter niet met zekerheid be
kend zjjn. Een dorp ten Z.W. van Kuinre
heette vermoedelijk Vene of Veenhuizen.
Het is wel waarschijnlijk dat toen reeds
een belangrijk deel van dit territoir deel
uitmaakte van het Almere, wellicht zelfs
al behoorde tot het Flevomeer of het
systeem van plassen en meren, dat door
de Romeinen als Flevomeer genoemd
wordt. Ook hierbij zijn de bodemkarte-
ringsgegevens van grote waarde voor het
completeren van het oudheidkundig
onderzoek. De genoemde Middeleeuwse
nederzettingen blijken vooral in de 13de
eeuw te zijn verdwenen. Maar ook in de
14de en 15de eeuw vindt nog aanzien
lijk landverlies plaats, terwijl aan de
kusten bij Kuinre en Schokland nog tot
ln de 17de en 18de eeuw land verloren
gaat.
Het grote aantal scheepswrakken (110)
dat in de Noordoostelijke polder werd
gevonden, maakt het mogelijk ook jon
gere afzettingen ii> dit deel van de Zui
derzee te dateren en de sedimentatie
geschiedenis hier nader te onderzoeken.
Bovendien ls hierbij een historisch
scheepsbouwkundig onderzoek daardoor
mogelijk geworden.
VACANTIEBEZIGHEDEN.
De Commissie voor Vacantiebezighe-
den. welke ook in de afgelopen zomer
voortreffelijk werk heeft verricht, heeft
h$t uit DroDagandistische overwegingen
wenselijk geacht haar rapport over
1950 in gedrukte vorm uit te geven.
Het geeft een goed overzicht van alle
activiteiten, waarbij aan het slot de
verzuchting wordt geslaakt, dat het
aantal deelnemende kinderen zeker
1500 a 2000 méér zou kunnen bedra
gen. wanneer de verenigingen niet zo'n
ernstig gebrek aan leiders en leidsters
hadden.
Handelsverdrag met
West-Duitsland vervallen
LIBERALISATIE VALT TERUG
OP 60 PROCENT.
Het met twee maandenverlengde
handelsverdrag van 1 September 1949
met West-Duitsland, is vandaag afge
lopen. Daar een nieuw verdrag, nog niet
tot stand is gekomen, zal voorzover de
producten niet op de nieuwe, voor Ne
derland per 1 November 1950 van kracht
geworden. Duitse algemene 60 %-libe-
ralisatielüst staaft, export voorlopig
slechts mogelijk zijn, indien de expor
teur een geldige Duitse invoervergun
ning (Einführbewilligung) en een beta-
hngsvergunning Devisenzahlungsgene-
mlgung) of fotocopie daarvan kan
overleggen, daar de (hoofdbedrijf
schappen alleen in dó.t geval uitvoer-
machtigingen kunnen afgeven.
Het thans vervallen verdrag werd
eekepmerkt door vrije import van Ne
derlandse goederen, waarbij slechts voor
zes artikelen verse groenten, con
sumptie- en pcotaardappelen, land- en
tuinbouwzaden, verse zeevis en haring
en spiritualiën contingenten werden
opgenomen, waarvoor derhalve nog
kwantitatieve beperkingen golden. Deze
liberalisatie, die voor de agrarische sec
tor ca. 82 heeft bedragen, leidde tot
een gunstige ontwikkeling van onze ex
port naar Duitsland, aan welke gun
stige ontwikkeling, althans voorlopig,
een einde is gekomen.
Daar West-Duitsland een belangrijke
markt is voor de afzet van thans
niet meer geliberaliseerde Neder
landse producten uit de agrarische sec
tor en met name voor boter, kaas, ge
condenseerde melk. eieren, groenten,
fruit, vis, zaden, sierteeltproducten w.o.
bloembollen, vee en verwerkte produc
ten als chocolaterieën, welke producten
dus niet op de 60 có-libêrallsatielijst
voorkomen, zullen uiteraard ter rege
ling van het handelsverkeer met West-
Duitsland zo spoedig mogelijk de han
delsbesprekingen worden hervat.
Export is dus nog slechts theoretisch
denkbaar!
Churchill contra Labour
Bij het debat in het Britse parlement
zeide Churchill ojtl:
„Hier en daar is men van mening,
dat Duitsland acht tien divisies moet
bedragen. Ir. Amerika is men, naar ik
geloof, genefgd tien te vragen en de
Britse regering ls, naar ik meen, het
ongeveer met Amerika eens".
„Men kan nooit beter doen dan voort
schrijden langs juiste en verstandige
richtlijnen en ik wens de regering er
mee geluk dat zij zich niet heeft laten
hinderen door wat ik in het verleden
over deze zaken heb gezegd (luid ge
lach van de conservatieve banken),doch
zich met frisse geest heeft gewijd aan
de zaken, zoals deze zich van dag tot
tg voordoen".
Churchill zeide verheugd er over te
zijn, dat de Labourregering „ten slotte
was bekeerd tot het principe van een
Europees leger of een Atlantische de
fensie".
Hij zeide geen ruzie te willen maken
over de terminologie, daar het principe
hetzelfde was: ..Een leger voor de ver
dediging van Europa, waartoe Duitsland
eenheden van divisie-sterkte zal kunnen
bijdragen".
Churchill verzocht opnieuw een ge
heim debat over de defensie en drong
ook aan op een debat over de bui
tenlandse politiek. Hij zeide verder,
dat de door de regering voorgestelde
controlemaatregelen de regering be
voegdheden zouden geven, dilc „alles
wat zich verdraagt met een behoorlijk
en redelijk parlementair systeem ver
re te buiten gaan".
De voorgestelde maatregelen schenen
„vol vage bedreigingen" te zijn, doch
het was ..zeer onwaarschijnlijk, dat dit
parlement lang genoeg in zitting zou
zijn om ze in practijk te brengen,"
Churchill noemde at zinspeling ln de
troonrede op de contróle-bevoegdheden
„vijf regels schreeuwerige en onbe
schaamde demagogie'
Churchill beschuldigde de minister
president er van. weloverwogen te pogen
de onzekerheid over algemene verkie
zingen te vergroten en te verlengen".
In labourkringen is men van mening,
dat Churchill cn zijn conservatieven
voornemens zijn een groot offensief te
gen de Labourregering te beginnen met
het doel nieuwe algemene verkiezingen
te forceren. Churchill kondigde aan. dat
hij volgende week een amendement zal
indienen, waarin critiek wordt geoefend
op het woningbouwbeleid van de rege
ring.
Shaw naar het einde
HIJ IS BEWUSTELOOS.
Onze Londense correspondent telefo
neerde ons heden:
Gevreesd wordt dat thans het levens
einde van de 94-jarige George Bernhard
Shaw, die kort geleden na een dijbeen
breuk twee operaties onderging, en
thans weer thuis is, snel nadert. Hij
was gisteren uiterst zwak en vermoeid
en had de dag daarvoor temperatuurs-
verhoging. Het was voor het eerst dat
hy zich niet in staat voelde om een
krant of een boek ln te kijken. Hij eet
of drinkt practisch niets. Met halfgeslo
ten ogen ligt hij thans in de slaapka
mer van zijn villa in Ayor St. Law
rence.
Lady Astor. die een intieme vriendin
van de Shaws was, bezocht de oude
man gisteravond. „O. Nancy, ik wil sla
pen slapen" was het enige wat hü zeide.
Toen de bezoekster vertrok kwam er
even een glimlach op zün gelaat. De
afgelopen week deed Shaw byna niets
anders dan slapen. Zelfs tegen zijn
huishoudster spreekt hü niet.
Later wordt gemeld, dat Shaw thans
buiten bewustzijn ls.
Shaw verloor om ongeveer 3 uur het
bewustzijn. Ziin ademhaling is zwaar
en moeizaam. Een van ziin naaste
vrienden verklaarde: ..dit ls het einde
LUCHTGEVECHT IN KOREA.
Zes Noord-Koreaanse straalvliegtuigen
ontmoetten Amerikaanse Mustangs bo
ven Sontsjon aan de Westkust. De
Amerikaanse toestellen openden daarop
het vuur.
Een Amerikaanse piloot heeft gemeld,
dat de straalvliegtuigen van de tegen
stander een pülvormig vleugeltype had
den (het Russische type straalvliegtuig
heeft pijlvormige vleugels en een snel
heid van 1.000 kilometers per uur.)
Waarnemers te Tokio achtten de
Chinese hulp, voor zover men over de
omvang er van kan oordelen, „te weinig
er. te laat" om de laatste krügsverrich-
tir.gen der verbonden troepen nog ern
stig te kunnen vertragen.
Èen waarnemer veronderstelde, dat
Peking een symbolische strijdmacht had
gezonden om „zijn gezicht te redden".
Èen andere mening ls dat de Chinezen
de opmars der verbonden troepen wil
den vertragen om m staat te zün de
energiestations. voor zover zü ten Zui
den van de Jaloe liggen, te ontmante
len.
MEISJE GESCHAAKT UIT
CAFETARIA.
De 33-jarige gehuwde kellner S. B.
maakte enige tijd geleden kennis met
een 18-jarig meisje, dat werkzaam was
in een cafetaria te Den Haag. B. werd
zo verliefd, dat hü er op 29 Augustus
met haar vandoor ging. Het tweetal
zwierf door België en Frankrijk en had
het plan opgevat om naar Palestina te
gaan. Toen bleek, dat zü niet over de
\ereiste papieren beschikten, besloot
het tweetal naar ons land terug te ke
ren. Aan de Nederlandse grens werden
zü op 17 October aangehouden door de
marechaussee, die het minderjarige
meisje op transport stelde naar Den
Haag, waar zü aan de kinderpolitie, bij
wie reeds een verzoek tot opsporing van
de züde der ouders was binnengeko
men. werd overgedragen. De kellner, die
op eigen gelegenheid naar Den Haag
doorreisde, werd later aangehouden
wegens schaking van een minderjarige
tegen^ ds wil van haar ouders.
Nadat tegen hem proces verbaal was
opgemaakt, is hü op vrije voeten ge
steld om zioh t.z.t. voor de rechtbank
te verantwoorden.
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIII
De krant voor iedereen
MARKTBERICHTEN
WOERDEN. 1 Nov. Kaasmarkt Aange
voerd 183 partijen. Ie soort f.2 062.12
2e soort f. 2.002.05; zware tot f. 2.18.
Handel flauw.
BEURSOVERZICHT
Amsterdam, 1 November.
HERSTEL NA LAGERE OPENING.
Bcginbeurs waren er. vooral in de cul
tures, enige verkooporders te verwerken,
die evenals gisteren werden toegeschre
ven aan de uitlatingen van de heer
Yamin over Nieuw Guinea. Deze lagere
prüzen lokten echter op bescheiden
schaal kopers in de markt, waardoor
een herstel intrad en de voornaamste
cultuurwaarden zich vrijwel geheel kon
den opwerken tot het niveau van gis
teren. De handel was verder minimaal.
Op de industrlemarkt vielen per saldo
kleine voor- en nadelige verschillen te
constateren. Aandelen Aku lagen voor
het eerst sinds vele dagen iets zwakker
en verloren 1 punt. De Scheepvaart
afdeling was merendeels een kleinigheid
lager. Aandelen K.N.S.M. waren op
136V4 vrü vast. De beleggingsmarkt was
voor de guldensleningen iets luier, doch
voor de dollarstaatsleningen vrü vast.
De handel ln certificaten van Ameri
kaanse aandelen had piet veel om het
lijf. Het agio bleef op 1% procent on
veranderd.
Woensdag 1 November
ACTIEVE OBLIGATIES
Staatsleningen ad f. 1000.
Vorige slotkoers
koers v. heden
Ned. '48 3V* 98% 99
Ned. 47 3% 3 97% 97,7«
Dollar-Ing. '47 3 9614 96,5„
Investeringscert. 3.. 97,J« 97%
Ned. p. 1962 4 m.b. 3 97% 97\i
Indië '37 A 3 95 95
Grootboek '46 3 96% 96ü
ACTIEVE AANDELEN
Cult. Hand. en Ind. B 50 50u
Nat. Handelsbank.. 85V4 85
Ned. Handelmü150 149%
A.K.U178 17714
Lever Br222V4 221
Philips 230 V4 232%
Wilton Feyenoord.. 163% 163
Kon. Olie 290% 290%
Amst. Rubber 123 123%
Deli-Bat. Rubber 105 110
Holl. Amer. lün 173 172
Kon Ned. Stoomboot 135% 136
Ned. Scheepv. Unie 163% 162%
H.V.A114% 114
Java Cult58V4 56"»
Deli Bat. Mij 111% 11'0%
Dell MIJ 110',» 109",
Senembah 101
NIET-ACTIEVE OBLIGATIES
Prov.- en Gem. Leningen
A'dam 1947 (3%) 3 99% 99%
Den Haag 1947 I 3 1(H) 99%
R'dam 37 I III 3% 100% 101
Industr. Obligaties
Lever Brothers 3% 104% 104%
Kon. Petr. Mij 103'% 103%
NIET-ACTIEVE AANDELEN
Bank- en Credletinstelllngen
Amsterd. Bank 164
Rotterd. Bank 174%
Twentsche Bank 168%
Industriële Ondernemingen
163%
173
169%
Rott. Droogd. MÜ-.
314%
312
Zwanenb. Órganon
189%
189
Handelsondernemingen
Born. Sum. H. MÜ-.
122%
114%cx d.
168%
167%
196%
Ned. Mü Walv. Vrt.
106
106%
Spoorwegen
Dell Spoorw. Mü
35%
Amerik. fondsen
36
35%
52%
52%
Fondsen uit Lelden
en omgeving
(Aandelen)
V. K.
31/10
Holl Constructie
270
275 GB
Int. Kunststoff. Ind.
107
105Y4 G B
Kon. Ned. Edelmet.
92%
92
Pref. w.a. Idem
97%
97%
Kon. Ned. Grofsm.
133%
133%
Textiel Gebr. v Wük
171%
171%
Ree. 1950 Idem
171%
171%
Leldsche Wolsplnn.
240
235
Tieleman en Dros.. 113%GB
Ver. Touwfabrieken
134
Pref. idem
126
Lahad Datu Cul. Mü
45 L
