75 jaar Verffabriek Herfst Helder
Geen eenstemmigheid
over de ,Ei landenregeling"
STADSNIEUWS
PUROL in huis!
WOENSDAG 25 OCTOBER
Zelfstandigmaking van Aruba en Curasao
(Van onze correspondent te Willemstad).
Het regeringsontwerp nopens de eilandenregeling, die de zelfstandigma
king beoogt van met name Aruba en Curasao, is by de Staten van de Ncd.
Antillen, zoals te verwachten was, niet in goede aarde gevallen.
Uit het advies, dat door een Statencommissie ad hoe op het regeringsont
werp is uitgebracht, spreekt zelfs enige wrevel.
Zij geeft n.l. uiting aan de verwachting, dat haar advies „ditmaal" zal
worden opgevolgd, „te meer, daar de bevoegdheid om deze regeling tot stand
tc brengen, in werkelijkheid een interne aangelegenheid der Ned. Antillen is".
Hier wordt de regering op beleefde, maar duidelijke wyzc tc verstaan ge
geven, dat zy zich met zaken bemoeit, waarmede ze niets of weinig te ma
ken heeft. De consequentie van dit standpunt was, dat de Staten met een
„eigen" ontwerp voor de dag dienden tc komen, hetwelk in vele opzichten
moest wijken van het regerings-voorstel.
In staat zullen zijn de nodige functio
narissen te vinden, d.w.z. in eigen land.
De Antilliaanse leden verweten de
heer Gerharts terecht gebrek aan ver
trouwen en zij herinnerden hem aan
de moeilijkheden, waarmee o.a. Neder
land aan het begin van zyn staatkun
dige ontwikkeling te kampen heeft ge
had. De uitlatingen van de heer Ger
harts zullen echter wel grotendeels zijn
ingegeven door de verbittering, die de
onlangs door de Staten-Generaal aan
genomen interim-regeling bij de min
derheden heeft verwekt. Inplaats van
twee Statenleden, krijgt Bonaire er in
de toekomst n.l. een.
Bovendien zou deze Nederlander, die
wel eens de „gouverneur van Bonaire"
wordt genoemd, niet 25 jaar van zijn
leven aan dit eiland besteed hebben, in
dien h(j niet enig vertrouwen in de ont
wikkeling der Ned. Antillen had gehad.
Nuchterheid geboden!
Het voornaamste kenmerk van het
Statendevies op de ontwerp-eilanden-
regeling der regering, zoals dat nu door
de Staten werd aangenomen, is: vrees
voor herleving van de „koloniale" ver
houdingen onder een andere naam. Van
daar dat de Staten het regeringsontwerp
te summier van opzet achten. In de
voorzichtigheid, welke merkbaar is, zien
dc Staten een poging de Ned. Antillen
dat te onthouden, waarop zij menen
recht te hebben. De Staten zijn van me
ning, dat bij de uitwerking der zelf
standigheid nog te veel wordt vastge
houden aan de idee van bestuurs-decen-
tralisatie. Naar hun oordeel dient thans
veeleer te worden uitgegaan van de ge
dachte van zelfbeschikking, m.a.w.: het
accent moet worden belegd op de zelf
standigheid der eilanden en niet op het
centrale^ bestuur. Om die reden werd
voorgesteld de toekomstige „gemeente
besturen" der eilanden niet te betitelen
als „eilandraden", maar als „volksra
den", in welk begrip zo wordt ge
meend duidelijker de zelfstandigheid
der eilandgebieden tot uitdrukking komt.
Het was te voorzien, dat de Arubanen
veelal tegen beter weten in hun
stem aan advies en ontwerp van de
commissie ad hoe zouden onthouden.
Nu met name de fractieleider van de
Arubaanse Volkspartij. Henny Email,
zijn dreigement, dat hij de Statenver
gaderingen zou boycotten, niet door da
den heeft laten volgen, mag echter wor-
d?n aangenomen, dat de oraktiik van
de eilandenregeling de Arubanen tot
andere gedachten zal brengen. Voora.
om die reden is het noodzakelijk, dat
.aan de afwikkeling van deze kwestie in
Nederland met de grootst mogelyke
spoed wordt gewerkt.
De CuraQaose politicus, dr da Costa
Gomez gaf blijk van die noodzaak over
tuigd to zijn, toen hij bij de behande
ling van het ontwerp in de Staten op
merkte, dat de Ned. Antillen niet met
de voorbereidingen van de bestuursher-
vormingen moeten wachten, totdat c.e
eilandenregeling per 1 Januari van enig
jaar „in werking treedt, doch ïeeds nu
de handen aan de ploeg didhen te slaan
en hij verwachtte, dat de „hoofdzaken
ln twee maanden tijds geregeld kunnen
zijn, waarna later aan de details aan
dacht kan worden besteed.
De behoedzaamheid, die kennelijk de
regering tot leidraad is geweest bij ae
opstelling van haar ontwerp, vond al
leen weerklank bij het Hollandse Sta
tenlid L. D, Gerharts (Bonaire», die in
zijn pessimisme over de toekomstige
ontwikkeling der eilanden echte? wel
vat te ver ging.
Hij stond vooral sceptisch ten op
zichte van de vraag, of de Ned. Antillen
DE ANTI-COMMUNISTISCHE WET
IN AUSTRALIË.
Te Sydney zijn 14.000 arbeiders in de
jjzerindustrie voor 24 uur in staking ga_
gaan uit protest tegen de wet tot ont
binding van de communistische partij
en tegen de stijgende kosten van le
vensonderhoud. Intussen heeft het
Australische Hoge Gerechtshof de ten
uitvoerlegging van de voornaamste be
palingen voor de wet voor onbepaalde
tijd opgeschort.
De president van het Hof heeft ge
weigerd in te gaan op een verzoek van
de communistische partij om een inter
locutoir bevel tot neutralisatie van de
gehele wet, hangende een uitspraak van
diet Hof over de geldigheid ervan.
DE INWIJDING VAN DE BERLIJNSE
„VRIJHEIDSKLOK".
De tien ton wegende bronzen „Vrij-
heidslclok" te Berlijn, groter dan de be
roemde Big Bén in Londen, is, gelijk
reeds kort gemeld, onder grote belang
stelling van autoriteiten en publiek in_
gewijd.
Voordat de voormalige Amerikaanse
militaire gouverneur in Duitsland, ge
neraal Lucius Clay, op de electrische
knop drukte, die de klok voor het eerst
in beweging bracht, sprak hij „de ver
klaring van geloof in de vrijheid" uit,
die op.'een door eer. millioen Amerika
nen ondertekende oorkonde aan de voet
van de klokketoren van het Gemeente
huis werd ingemetseld. Deze verklaring
luidt als volgt: ..Ik geloof in de heilig
heid en waardigheid van het individu;
ik geloof, dat alle mensen gelijkelijk het
(recht op vrijheid aan God ontlenen; ik
beloof mij te verzetten tegen agressie
en tyrannie, waar deze zich op aarde
ook voordoet; ik geloof, dat deze wereld
onder Gods leiding en nieuwe geboorte
van de vrijheid zal beleven".
De plechtigheid werd door de radio
over de gehele wereld uitgezonden. On
der de autoriteiten bevonden zich de
drie geallieerde hoge commissarissen
van Duitsland, de hoofden van de 13
diplomatieke missies in West-Duit-sland
en bondskanselier Adenauer.
Des nachts zuilen in de top van de
klokketoren vier rode lampen branden
als herinnering aan de luchtbrug, toen
dagelijks honderden vliegtuigen over
Berlijn vlogen om op Tempelhof te
landen.
„Voorlopig zullen in Europa drie ra
diozenders worden gebouwd, die uitzen.
dingen over de kruistocht voor vrijheid
naar landen achter het IJzeren Gordijn
z.ullen verzorgen," zo heeft generaal
Clay, op een persconferentie nog ver
klaard. Zoals bekend, heeft Clay het
initiatief tot de „kruistocht voor vrij
heid" genomen.
Een der zenders zal in Duitsland
worden gebouwd. De plaatsen van de
belde andere staan nog niet vast.
Clay zei nog, dat de „vrijheidszen
ders" uitsluitend uit Amerikaanse par
ticuliere bronnen zuilen worden gefi
nanoierd. Ook de leiding zal bij Ame
rikaanse particulieren berusten. Als
sprekers zouden burgers uit de betrok,
ken Oost-Europese landen optreden.
Uniek transport op de
„Modjokerto"
12 SCHEPEN MET TOTAAL
GEWICHT VAN 455.000 KG.
De „Modjokerlo" van de Kon. Rot-
terdamschc Lloyd, zal begin Novem
ber van Rotterdam naar Indonesië
vertrekken met aan boord een lading,
die door deskundigen „uniek" wordt
genoemd. Met dit schip zullen nl. 12
grotere en kleinere boten worden
vervoerd met een totaal gewicht van
c.a. 460 ton.
Benedendeks zullen zes kleine alumi
nium motorboten met een gezamenlijk
gewicht van 4200 kg. worden vervoerd.
Op het dek van de „Modjokerto" zul
len twee voor de K.P.M. bestemde kust
vaartuigen een plaats vinden. Deze
schepen hebben elk een gewicht van
ruim 170 ton bli een lengte van bijna
40 en een breedte van 7V2 meter. Wan
neer zii aan beide kanten van het
schip staan opgesteld zullen de kust
vaartuigen aan iedere zijde V/i meter
buiten boord steken.
Verder worden twee voor de Marine
bestemde dregboten. ieder met een ge
wicht van 45 ton bil een lengte van 22
meter en een breedte van 4Vj meter,
aan dek van de „Modjokerto" opgesteld
Ten slotte zullen op dezelfde wijze
twee polikliniekboten van de ..Slmavi"
worden vervoerd. Elk van dez® boten
heeft een gewicht van c.a. 12 V6 ton.
Hun lengte en breedte ziin resp. 12L,s
en 3 meter.
Op het dek van de ..Modjokerto''. dat
voor deze reis speciaal gestut moet
worden, zal derhalve een gewicht ko
men te rusten van niet minder dan
455 000 kg.
Deskundigen zijn van mening, dat
een dergelijk transport in ons land nog
nooit is voorgekomen, en zover bekend,
ook. niet buiten onze grenzen. Zij ach
ten de in 1946 in Engealnd gebouwds
..Modjokerto" hiertoe in staat.
De KP.M kustvaartuigen ziin be
stemd voor Belawan en de andere 10
schepen gaan naar Nieuw Guinea.
20-JARIG BESTAAN BOND VAN
PLATTELANDSVROUWEN.
Feestvergadering te Utrecht.
In Tivoli te Utrecht heeft de Ned.
Bond van Plattelandsvrouwen een
feestvergadering gehouden ter gelegen
heid van het 20-jarig bestaan, waar
voor zeer grote belangstelling bestond.
De voorzitster mevr. M. Willinger
PrinsVisser uit Anlo (Dr.), verwel-
komde, in het bijzonder mevr. Smit-
vriendenhand niet argwanend nege- j Avis. secretaresse van H.M. de Konin-
ren, is er reden te verwachten, dat het j gin.
a.s. overleg tussen de Ned. Antillen en j Dg Bond telt thans ongeveer 34.000
Nederland over de eilanden-regeling j leden of bijna 2'4 maal zoveel als in
in harmonie zal verlopen cn tot 1941 bil de opheffing,
vruchtbare resultaten zal leiden. De saamhorigheid komt in de Bond
sterk tot uiting en wat hii tot stand
heeft gebracht betekent voor de platte
landsvrouwen een grote verrriiking. al
dus spr.
De middagbiieenkomst bracht in vo
gelvlucht de 20 jaren bondsleven. Dit
geschiedde in de vorm van een soent
revue, waarin leden, tegenwoordige en
oud-functionarissen optraden, waarna j
de Provinciale Bonden, iets over hun,
werk vertelden. In verschillende van
deze beelden traden de medewerksters
op in de klederdracht van haar gewest.
Er werd aandacht gewijd aan de slacht,
aan het tuinbouw-onderwiis. het hand
werken de kleuterscholen, de tandver-
zorging. het landbouwhuishoud onder
wijs. volkszang, en volksdansen, de
Utrechtse kaas en ook aan de inter-
nationale contacten, het werk onder de
ouden van dagen, de zorg voor de ver-
moeide en overspannen vrouwen, enz.
Bii de apotheose, waarbij alle mede
werkenden optraden, zongen allen het
Wilhelmus.
Intussen blyft nuchterheid geboden
en het Is dan ook juist, wat een der
CuraQaose bladen naar aanleiding van
de aanvaarding der ontwerp interim
regeling van de Staten schreef, n.l.
„dat er nog heel wat zal moeten ge
beuren, voordat het ideaal, dat de
voorvechters van de autonomie zich
voor ogen hadden gesteld, verwezen
lijkt is". Indien de Ned. Antillen even
wel bereid zyn de bijstand van Neder
land te accepteren en de toegestoken
Hoogleraar-in-spe promoveerde
Dr A. G. BROM ZAL LEERSTOEL
LONG CHIRURGIE BEZETTEN.
Hedenmiddag promoveerde in de
Leidse Academie tot doctor in de ge
neeskunde de heer A. G. Brom uit
Utrecht op een proefschrift, getiteld
„De Coarctatio Aortac en haar be
handeling". Promotor was prof dr W.
F. Suermondt. Geruime tüd geleden
meldden wy, dat dr Brom eerlang de
nieuwe leerstoel ln dc longchirurgie
alhier als eerste hoogleraar zou be
zetten. Naar wy vernemen is thans
op korte termijn deze hoogleraarsbe
noeming te verwachten.
ADVERTENTIE
Bij brand- en snijwonden, Pijnlijke
kloven. Ruwe handen en Schrale huid.
Grote belangstelling voor
veiling „Huis te
Bennebroek"
ONGEKENDE COLLECTIE
KUNSTSCHATTEN.
Albert Gerard Brom werd op 8 Maart
1915 te Amsterdam geboren, waar hij
op 10 November 1940 zijn medische stu
die voltooide. De heer Brom was daarna
achtereenvolgens assistent aan het Onze
Lieve Vrouwe Ziekenhuis te Amster
dam onder dr Krekel, aan het Sint Jo
seph Ziekenhuis te Heerlen onder dr
Ed. Hustinx, en aan het St. Antonius-
ziekenhuis te Utreoht onder dr Klln-
kenbergh. Vervolgens vertoefde de heer
Brom geruime tijd in Stockholm, waar
hij aan de Academie werkte onder lei
ding van prof. Clarence Crafoord. Na
deze buitenlandse studie vatte de heer
Brom zbn functie bij dr KUnkenbergh
te Utrecht weer op, welke hij ook thans
nog bekleedt.
De dissertatie Is bij Scheltema en
Holkema te Amsterdam in druk ver
schenen.
Sinds enkele dagen geniet het „Huis
te Bennebroek", buitengoed van de
thans overleden mej. A. L. Willink,
Ambachtsvrouwc van Bennebroek,
grote belangstelling in verband met
de veiling van de inboedel, die een
der grootst.-; cn kostbaarste verzame
lingen kunstvoorwerpen cn historische
meubelen omvat van geheel Neder- Geboren: Louise Dorothea Maria, ü.v.
FAMILIEBERICHTEN
(Ontleend aan andere dagbladen).
land.
Honderden kijklustigen, o.w.
rantkopers, hebben gedurende de kijk
dagen een bezoek aan het buitengoed
gebracht en de entréeprijs van 50 cent,
die ten goede kwam aan het Fonds voor
I Willebrands-Visser, Rotterdam; Johan-
I nes Adnanus, z.v. Van Reijen-Van Ey-
adspl- keren, Achthuizen: Nicolaas Arle, z.v.
Om een mensenleven
Een inwoner van Rotterdam ont
ving dezer dagen bericht, dat zijn
dochter in Israël ernstig ziek was.
Een verwonding aan haar knie was
oorzaak dat de medici vreesden
voor een algehele verlamming van
de patiënt. Slechts bepaalde medi
cijnen, die in het Midden-Oosten
niet verkrijgbaar waren, zouden de
dreigende ongeneeslijke ziekte kun-
nen afwenden. Het recept werd
naar Rotterdam gestuurd: maar ook
öe Nederlandse apotheker moest
de man teleurstellen. De medicijn,
die van Amerikaanse origine ls,
was ook in Europa niet verkrijg
baar
Ten einde raad wendde men zich
tot de KLM en deze verklaarde zich
bereid het recept naar haar ver
tegenwoordiger in New York te
zenden. Deze slaagde er ln het red
middel te bemachtigen. Direct werd
het in een pakje aan een vliegtuig
meegegeven, Vanmorgen om 5 uui
kon de medleyn op het vliegveld
•Lydda in Israël worden afgegeven.
Vaandrager-De Jongth, Middenmeeti
Otte, z.v. Bouma-Friesendorp, Hengelo
(O.); Helena Johanno Maria. d.v. Nieu-
buurt-Fongers, Utrecht; Johanna Ma-
Kankerbestrijding, bleek voor weinigen rijke, d.v. Van Walsem-v d. Bosch,
een bezwaar Het kostbare interieur van Arnhem; Charles Ignace, z.v. De Haes- j
het buitengoed was in verband met de Vooröeijtel Cannenburg. Aalst; Boude- j
veiling natuurlijk niet in de oorspron- i wijn Jacob, z.v. De Hoop Scheffer-v, d. i
kelyke staat gelaten, zodat het publiek i Meulen, Amsterdam. I
geen indruk meer kreeg van de smaak Getrouwd: mr B. F. Verveen en D. j
en de zin voor arrangement der vroege-i H. L. E. Jonckers Nieboer, Rotterdam;
re bewoonster, in welk jaar het huis i J. G, C. Gerritsen en'A. Veen, Benne-
gebouwd en ingericht werd. j kom; F A v. d. Berg en K. v. d. vw.trfiw Hr Ms onderzeeboot Tiiaer-
Porcelein, zilver, aardewerk, -koper.Waart van Gulik. Bandoen.g; R. E. D. vertreKt Ms' onaeizeeDoot „lyger
Hr. Ms. „TLJGERKAAI", NAAR
DE WEST.
In de tweede helft van Januari 1951
koper.i Waart van Gulik, Bandoen*; n,. «ndpr hevel van de luitenant ter
kristal, schilderijen, juwelen, boeken en j Cattie en E. M. A Noordenschap-Weis- zee d' wede k^e J v^ Nieuwen-
oude munten, die geveild werden ensenborn Den Haag. .afwïït
daartoe ln de zaken waren opgesteld, Overleden: Wit'neimine C. L. Modder- lu"1Er".?1ln?H 19A1 vSdi
gaven toch een indrukwekkend beeld, man, 88 j., Den Haag; D. Dura, 81 j„ In de tweede helft van April 1951 wordt
van de grote waarde, die in dit huis
tegenwoordig was.
De veiling, die gisteren is begonnen
en tot 31 October zal duren, trok een
nog grotere belangstelling dan de kijk
dagen. Ten overstaan van notaris mr
J. A. de la Hayze te Heemstede kwa
men de eerste dag 340 stukken onder de
hamer, waaronder de meubilering uit de
hall, de salon en een deel van de eet
kamer, met alle voorwerpen, schilderijn
en accesoires die zich in deze vertrek
ken oorspronkelijk bevonden.
Vele antieke Hindcloper meubelen,
Chinees en Delfts porcelein, een Min
ion-servies, litho's, schilderstukken uti
de 17e eeuw, Perzische tapijten, Fran
se eetserviezen, en talloze kunstvoor
werpen van marmer, terra-cotta, por
celein of edelmetaal worden door ver
schillende kunstliefhebbers, verzame
laars en kunsthandelaars gekocht.
Rotterdam: ATAtïd£^7r£Ttottf£ het Ji.0h'P' W"r Netierlani terusver-
öam; ir C. G. Koops, 43 J., Aalst wacht.
(NBr); R Bakker, 76 j. Haarlem; H Twee assistenten van prof dr Ir F. A.
M. I. Haarman-De Kort, 84 J„ Haar- Vcning Melnesz, de hoofdredacteur van
lem; D. C Kruymel, 72 j., Santpoort; het K.NM.I. te de Bilt, de heren ir G.
S. Neumann. 68 j„ Amsterdam; S. F. J. Bruins en dr R. Dorresteln zullen
Meijer-Jansen, 77 j„ Amsterdam.
NEDERLAND NAAR TORONTO-
JAARBEURS.
Teneinde ook ln het dollarland Ca
nada meer bekendheid te geven aan de
Nederlandse exportproducten heeft het
Centraal Instituut ter bevordering van
de buitenlandse handel in Den Haag het
voornemen om ln samenwerking met de
Nederlands-Canadese Kamer van Koop
handel te Rotterdam de Nederlandse
deelneming te organiseren aan de Ca
nadian International Trade Fair. welke
van 28 Mei tot 8 Juni 1951 te Toronto
zal worden gehouden.
jdeze reis meemaken en zwaartekracht
metingen verrichten.
Prof. Vening Meinesz zelf maakt de
reis mede tot Lissabon.
VERZACHTING DIVIDEND STOP
THANS AFGEKONDIGD.
De wet, houdende beperking in zake
het uitkeren van dividend, de wet Be
lastingherziening 1950 en de wet tot
afschaffing van de ondernemingsbelas
ting en verhoging van de vennoot
schapsbelasting. zijn gisteren in het
Staatsblad afgekondigd en derhalve
met ingang van heden in werking ge
treden.
/r nl De Nederlander dr F. Daubenton :is
Mcdf ÉbÉbTI É^TI kP* wnnrn beroemd tot hoofd van de pas gestichte
ivj.^71 ertzrii vv wwi Wereldgezondheldsorganlsatle voor Afrlka
Deze heeft 20 Jaar ln Afrika doorgebracht,
voornamelijk als hoofd van de medische
dienst van een grote groep goudmijnen te
Wltwatersrand. HIJ ls 62 Jaar oud.
De delegatie uit Putten heeft glsterer
in Ladelund ln Sleeswjjk-Holsteln "de gra
ven van de Puttcnaren bezocht, die ln de
laatste wereldoorlog ln een naburig kamp
om het leven kwamen Familieleden van
de slachtoffers namen aarde van de graven
of bloemen als aandenken mede.
binnenland
De minister van O K en W.. prof.
dr F. J. Th. Rutten. heeft gistermiddag
ln het Centraal Museum te Utrecht de
prijzen uitgereikt van de door de Stichting
„Ieder kind een dlerenvrlnd" Ingezette
landelijke actie.
In een afvoerbandgalerij op de 331-
meterverdieplng van staatsmijn Wllhel-
mlna te Terwlnselen werd tijdens de nacht
dienst de 51-Jarige ongehuwde houwer J. J.
Lürken uit Terwlnselen gedood door uit
het dak vallende stenen, doordat een
IJzeren kap doorbrak op de plaats, waar
hij een boterham zat te eten.
Toen gisterochtend uit het gezin B.,
wonende aan de Schotweg te Apeldoorn, - - -
twee kinderen ln de ouderlijke woning op i h,,|Ur.
de grond speelden, trok het3-Jarlge zöon- Joegoslavische minister van bulten
tje lan een poot van de brandend! kachel L"1i<!sVtltE,n oe!" asn ,het Albanese ge-
Daardoor viel een pan kokend watprj die ^n^.<^aP^E.^e|8rado twee nota sover-
id. op het ventje, dat handlgd, waarin bestraffing van de schul-
Het Britse schip Burnlngham heeft
ln de buurt lan het lichtschip ..Elbe 2"
een opvarende opgepikt van het Duitse
schip „Herbert". Een klein motorschip ls
n.l. In de buurt van het lichtschip ge
zonken. Twee personen worden nog ver
mist.
In de Verenigde Staten zijn gisteren
opnieuw buitenlandse communisten ge
arresteerd. Het departement van Justitie
deelt mede. dat de Mexicaan José Estrada
Castillo, lid van het dagelijks bestuur van
de Amerikaanse communistische partij, te
Dallas (Texas) ls gearresteerd. Castillo
BUITENLAND 1 verblijft sedert 1919 ln de Verenigde Sta
ten. De penningmeester van de plaatselijke
Volgens het orgaan van de Joego- communistische afdeling van de staat
slarische t communistische partij „Borba". Michigan, een Pool van afkomst. Is even
zouden zich op 12 en 17 October aan de
Albanees-Joegoslavlsche grens, twee lncl
op de kachel stond, op net vcihjc, i -
zware brandwonden opliep en ln zorgwek- dlee5 'n schadeloosstelling voor een ge
kende toestand ln het Jiïllana-zlekenhuls 1 wonda soldaat worden gegist.
SI,00,:1 r,rd0S.J,PJC.!?5m„Cn,.„?,'iS ty~iari? I - De p°™« Mussoimis
zusje, dat ook werd getroffen, doch er 21-jarige dochter Anna Maria tljder.s een
minder ernstig aan toe was, werd even- co,.J?rc| van 200 studenten uit
eens gearresteerd.
Te Hyderabad (India) zijn Maandag
avond ernstige ongeregeldheden voorgeko
men. 34 polltle-agenten werden gewond,
Volgens een officieel communiqué werden
tien personen gedood en acht gewond en
was de oorzaak der ongeregeldheden van
religieuze aard.
Het huls van Tsjekcdl Khama, de oom
van Seretse en voormalig regent van de
as, werd even
eens naar heWullanaziekenhuls vervoerd
De Nederlandse walvisvaarder „Willem j internationale Jeugdbeweging werd opge- j Strand. De politie stelt een onderzoek ln.
negen ,JC'CI
landen, waarop een nieuwe uiterst rechtse t,?t de §ropd
Barendsz" ls gisteravond in Curasao aan
gekomen,
Franse voordrachtsavond
door Jantien van Eek
Het heeft ons verheugd, dat er onder
de leden van het Leids Academisch
Kunstcentrum zoveel belangstelling be
stond voor de voordrachtsavond van
Franse poëzie door Jantien van Eek, die
blijk heeft gegeven deze stof te beheer
sen.
Poëzie is zeker slechts voor een cate
gorie daarvoor gevoeligen naar volle
waarde toegankelijk.
Nog al t-e zeer wordt zij helaas door
tallozen als een overbodigheid be
schouwd doch als men ziet, welk een
rijkdom van gedach'en er geconcentreerd
in tot expressie kan komen, als men
voorts enig begrip heeft voor de worste
ling met het woord welke er aan "ten
grondslag ligt. dan kan men n'et anders
dan bewondering koes'eren voor de uit
verkorenen die dit genre „literatuur"
beoefenen, ondersteund door de daartoe
noodzakelijk éinsplratie.
Frankrijk heeft een verblijdende me
nigte dichters van niveau ooge'everd. als
zijnde een land. waarin de fijnzinnige
geest bli uitstek een vruchtbare voe
dingsbodem vond.
Helaas zijn zij ten onzent te weinig
bekend.
Van hen noemen wij Paul Verlaine,
Arthur RirrJbauCharles Baudelaire.
Paul Valéry. Jules Supervielle en Jac-
c«ues Prévert. van wie Jantien van Eek
een zorgvuldige keuze bracht- en met in
zicht en met een voor de Franse taal
voortreffelijke dispositie een schat hun
ne- verzen opzegde
Nog n efc steeds werden wii getroffen
doo- de diepste expressie riloheld of ge
voeligheid. de voca'e nuanceringsmoge-
Ulkheid kan tevens omvangrijker wor
den. doch als geheel was dit. een bevre
digend Leids d'ebuut van een declama-
trice. wier propaganda voor de Franse
verskunst op zichzelf reeds een h-u1 de-
betuiging verdient. H.
Ver. Naties vragen aller
steun
ZEER GESLAAGDE AVOND VAN DE
MODERNE JEUGDRAAD.
De nog jonge „Moderne Jeugdraad',
heeft giste*en een avond gehad, die
klonk als een klok Het eevste lustrum
van de Verenigde Naties was de aanlei-
dirg tot deze avond, maar het is veel
meer geworden dan een herdenkings
bijeenkomst: het was een oproep aar,
alle mensen, zich met- Inzet van alle
krachten te wijden aan het werk van
c.e Uno tot vestiging van een wereld
vrede.
Vier films werden er deze avond ge
draaid. Allereerst ..Een en vijftig lan
den vergaderen", waarin wij getuigen
waren van de vergadering in Londen,
waar het Handvest der Verenigde Na
ties definitief we-d vastgesteld. „Een
goede buur" liet het belang zien van
een Europa, waarin de buurstaten el
kaar steeds behulpzaam zijn.
De belangrijkste film was .De we
reld is ryk". waarin de schrille tegen
stelling tussen de grootste ellende en
honger, die in vele landen in en na de
oorlog heerst en de overdadige maaltij
den. welke men kan genieten in luxe-
hotels tegen nauwelijks meer verant
woorde prijzen Hier is Iets fout in de
verdeling van de meest elementaire le-'
vensbehoefte: het voedsel. „De „Voed
sel- en landbouworganisatie" van de
Y.Nde FA.O tracht hierin verbete
ring te b-engen. Het mag niet meei
voorkomen, dat hier het graan wordt
cebruikt ais brandstof voor een locomo
tief. terwijl ginds mensen sterven van
honger. Deze film is een felle aanklacht
tegen de mensheid, die dit liet begaan
en tevens, een hartstochtelijke oproep
zich achter het wérk van de F.A.O. te
scharen.
De laatste film was „Toscaninl diri
geert" Het. was of men in de zaal zelf
zat. waar Toccanini het ..lied der Ver
enigde Naties" (een werk van Verdi van
vóór de eerste wereldoorlog, dat na de
iSStote oorlog deze nazin kreeg) diri
geerde!
Als spreker trad op de heer Adri van
Maanen, secretaris van het Interr.aiio-
'.aal Falcon Secretariat. Zolang de
mensheid bestaat, aldus spr zijn er
mensen geweest, die een vredesorgani.
s&tic wensten. Bij de Grieken vinnen
we deze gedachte reeds, deze komt ech
ter pas. tot verdere ontwikkeling in d;
late Middeleeuwen (Erasmus) Ver
schillende pogingen zijn gedaan in d?
volgende eeuwen een vredesorganisatie
te stichten, doch alle zijn na kort" of
langere tijd op niets uitgelopen. Ten
slotte komt dan in 1941 het Atlantic
Charter tot stand, dat de voorloper Ls
geworden van het Handvest der VN.
i Vijf ja~r bestaat de Uno nu en noj
steeds staat men critisch tegenover deze
I organisatie. De tijd is nu echter geko
men. aldus eindigde spr., dat wij ons
vert ouwen schenken aan de Uno. Iedrr
moet zy'n aandeel leveren in de strijd
voor een vredesorganisatie.
De avond stond dus wel zeer sterk in
het teken van „een blik in de tcekomn"
En dat is goed; met „nakaarten" ba-
rerken we niet veel: vooruit zien en de
J schouders onder het werk voor de vrede!
Jammer dat slechts zo weinigen deze
avond by'woonden.
BESCHIKBAARSTELLING VAN
GELDEN IN VERBAND MET UIT
BREIDING RIOOLWATER ZUIVE
RINGSINRICHTING C.A.
9 October j.l werd het voorstel van
B, en W. inzake het beschikbaarstelhn
van gelden in verband met een uitbrei
ding van de rioolwaterzuiveringsinrich-
•tin£ c.a., tot een volgende vergadering
aangehouden, zulks omdat geen zeker
heid bleek te bestaan over de vraag, of
de kosten van toezicht en van de da-
tailtekeningen met betrekking tot
b?doelde uitbreiding in het thans aan-
I gevraagde crediet zullen zijn begrepen.
I Te dien aanzien delen B. en W. het
i volgende mede: Indien ir Kuiper bij
het onderhavige plan niet zou worden
ingeschakeld, zou de Directie der Ge
meentewerken belast zijn met het toe
zicht op de uitvoering van het werk.
voorzoveel dit betreft het voeren van
de directie. Deze kosten zijn dan ook in
het aangevraagde credfiht begrepen. An
ders staat het met het dagelijkse toe-
zicht, dat door een opzichter wordt uit.
geoefend. De kosten daarvan dienen in
gevolge het Ingen'eurstarief afzonderlijk
te worden vergoed. Dit is o^k het geval
met de koeten van het maken van de
detailtekeningen. Zyn dus de kosten van
het dagelijkse toezicht en van het ma
ken van de detailtekeningen niet in liet
aangevraagde crediet begrepen, het
thans maken van een raming daarvan
ls uitgesloten. De raming kan eerst ge
schieden bij totstandkoming van het
project, waarbij dan een kostenraming
moet worden overgelegd, waarin de be
doelde kosten zijn begrepen. Dezelfde
gedragslijn wordt gevolgd bij de uitvoe
ring van werken in eigen beheer. H°t
voorstel ter vaststelling aangeboden
ontwerp-bssluit kan derhalve ongewij
zigd worden gehandhaafd.
KYNOLOGENVER. „RIJNLAND".
Onder grote belangstelling heeft gis
teravond in de bovenzaal der sociëteit
„Amicltia" voor de Kyn oiogen ver.
„Rijnland'Mevrouw M. Donath—
Seeuwen uit Den Doldev een pakkende
en leerzame causerie gehouden over net
onderwerp „Ervaringen van een foksier".
Mevrouw Donath die als houdster van
de bekende Bluedon-kennels over een
rijke ervaring beschikt, gaf haar gehoor
tal van practische raadgevingen, waar
mede de aanwezigen ongetwijfeld hun
voordeel konden doen. De talrijke va
gen. welke na afloop op haar werden
afgevuurd. getuigden geenszins van
enige onduidelijkheid in haar betoog,
doch bewezen met welk een grote aan
dacht en belangstelling de causerie was
aangehoord.
De voorzitter dr ir P .C Lindenberg'n
dankte mevr. Donath voor haar komst
en voordracht.
richt, uit de zaal verwijderd. I
Toen Anna Maria de vergaderzaal bin- De afgevaardigden der landen van het
no Kor. Roorj non phr Toner on ucnkwam, hieven de studenten de fascls- Noord-Atlantische verdrag hebben besloten
nrotoHnm v^tS^rfaon ho^n/jn ?QM"oon tlsche Giovlnezza" aan en brachten 'onmiddellijk een economische enflnan-
Oratorium verenigingen hoopt ln 1951 een hierbij de Nazieroet. i ciele werkgroep tc vormen, die gebaseerd ls
nationaal zangfeest te houden op het bul- i op de delegaties raar dc organisatie voor
ter.goed Hijdepark te Doorn waaraan 1 De West-Berlfjnse politie heeft on- Furopese samenwerking van alle landen
wordt deelgenomen door koren uit het geveer 80 personen gearresteerd, die deel- van v»»t Noord-At'antlsch» verdrag. Deze
gehele land De organisatie ls in handen namen aan een demonstratie, waartoe de groep zn! h'nnenkcrt haar eerste" bljeen-
van de Ring Utrecht. 'communisten aangezet hadden. (komst te Parijs houden.
Leidse industrie met nationale
vermaardheid
Onder dc talrijke industrieën, welke
het Leidse product van oudsher een
voortreffelijke reputatie hebben be
zorgd, neemt de Verf- en Vernisfa-
briek der firma Herfst en Helder een
bescheiden, maar gezien haar be
trekkelijke jeugd niettemin zeer
eervolle plaats in.
Het bedrijf kan niet bogen op een
eeuwenoude traditie, gelyk zovele
Textielfabrieken, die de Leidse pro
ducten een renommé verleenden, wel
ke zich tot ver buiten onze lands
grenzen uitstrekt. Maar tóch is er
voor dc firmanten alle reden om met
grote voldoening tc schouwen op dc
belangrijke plaats, welke zij zich in
e«n tijdsverloop van „slechts" 75 jaar
verwierven op de binnenlandse markt
en in bescheiden mate ook in
het buitenland. De vraag is zelfs ge
wettigd: wat kan men in driekwart
eeuw mcér wensen?
Op 1 November 1875 namen de he
ren P Herfst Jansz.- en J. Helder van
„Liefrinek en Compagnie" een laksto-
kerij over, welke zich destijds bevond
aan de Princelaan te Leiderdorp, annex
een winkel i,n verfwaren en vernissen
mitsgaders wasmiddelen in de Nieuw-
straat.
Al heel spoedig werd de verkoop aan
particulieren uitgeschakeld, zodat de
leverantie zich beperkte tot de schil
dersbedrijven, die destijds uit de droge
verfstoffen en bindmiddelen hun eigen
verven bereidden.
De zaak floreerde en in 1884 werden
kantoor en winkel verplaatst naar Ho-
gewoerd 10, heden ten dage nog de
zetel der finna. Alleen hocgbejaarde
stadgenoten zullen zich neg herinneren
hoe op 29 Dec. 1387 het jonge bedrijf
grotendeels in vlammen opging. Het
uiteraard uiterst brandbare materiaal
vond via de sterk hellende pakhuis-
vloer een gemakkelijke uitweg naar de
Nieuwe Rijn, die dan ook met bran
dende olie werd overdekt. En zo sterk
was de hitte-ultstrallng, dat de ruiten
van het aan de overzijde van het wa
ter gelegen bed den magazijn van de
firma Corts sprongen. Evenals in 1929
bij de Stadhuisbrand richtte de felle
vorst een ware ravage aan onder het
slangenmateriaal van de brandweer.
De opstallen werden hersteld en cp
33 Juni 1899 beleefde het bedrijf een
hoogtepunt, toen ae oude handmolens
voor de verfbereiding werden vervan
gen door een 3 PK gasmotor, zijnde
de krachtbron voor één grote en vijf
kleinere potmolens. Een en ander was
het gevolg va.n de ontwikkeling in het
schildersbedrijf, waar de bereiding der
verven zich steeds meer verplaatste
van de schilderswerkplaatsen naar de
verffabriek. Aanvanke'ijk alleen voor
de grondverven, allengs ock voor dc
dek- en sfe.ndverven. En zo ontstond
het specifieke Leidse product, dat dc
naam Herfst Helder door het gehele
land bekendheid heeft gegeven, het zo
genaamde Standgroen, waaraan later
om handels-politieke redenen de naam
werd gegeven van Exoterna-groen. In
1912 werd de machinale productie over
geschakeld op electricitelt, waarbij de
capaciteit 2Vj maal wrerd vergroot.
Kort daarna deden zich de eerste mu
taties in de bedrijfsleiding voor: in
1914 trok de heer Helder (overleden in
1917) zich uit het zakenleven terug,
waarna in 1918 twee zoons van de toen
enige firmant, de heren M. J. B. en
J. A Herfst hun intrede deden.
De mechanisatie vond voortdurend
voortgang en m 1919 stonden op een
zeer beperkt zolderoppervlak niet min
der dan 30 machines opgesteld. Deze
situatie was onhoudbaar en.de nood
zakelijke uitbreiding werd in twee
etappes verkregen door de aankoop
van de tuin der aangrenzende sociëteit
„Ooncordia" (1920), waar een nieuwe
malerij werd ingericht en vervolgens
van het gebouw der sociëteit zelve
(1926), waar het bedrijf verdere uit
bouw vond.
In 1927 overleed de tweede oprichter,
de heer P. Herfst Jansz. en twee jaar
later deed zijn kleinzoon en naamge
noot. de heer P. Herfst, zijn intrede in
het bedryf, om ln 1943 met zijn vader
én ocm ln de directie te worden op
genomen. Inmiddels was 'in 1933 het
bedrijf omgezet in een N.V., doch ook
was sindsdien de lakstokerij in cle Prin
celaan te Leiderdorp, tengevolge van
een annexatie gevestigd in de Prinsen
straat te Leiden Ook hier was zo lang
zamerhand het ruimtegebrek nijpend,
doch de bepalingen der Hinderwet
maakten de verwezenlijking der expan
siebehoeften in deze druk bevolkte
woonwijk onmogelijk en aldus werd be-
sloten tct de bouw van 'een medern-
ing-erichte vernisfabriek op het indus
trieterrein aan de Zpeterwoudseweg
De ook voor dit bedrijf moeilijke oor
logsjaren 1940'45 liebbmi gelukkig
sleohts een tijdelijks remming veroor
zaakt in de geleidelijke evolutie tot een
chemische industrie, tot welker verdere
ontwikkeling de stichting van een ex
perimenteel laboratorium onder leiding
van een scheikundig ingenieur een
noodzakelijke voorwaarde vormde. Dit
temeer omdat ook een bé'angrijke uit
breiding cp het gebied van de speciale
lakken voor verfverwerkende indus
trieën plaats vend.
Onder deze tot dankbaarheid en vol
doening stammende omstandigheden
herdenkt de firma Herfst en Helder
op 1 November a.s. haar 75-jarig be
staan. Gedurende driekwart eeuw
heeft zy het hare bijgedragen tot de
bestendiging van de faam van „het
goede Leidse product".
Dat is een gelukwens waard, zowel
lan het jubilerende bedrijf als aan
de Leidse induslriëlp gemeenschap,
's Middags van 31'2 uur op de ju
bileumdag zal de directie in het kan
toorgebouw Hogcwoerd 10 recipicrcn»
