Gekweld mens: Naundorff zocht zijn rechi
als de Bourbon
PANDA EN DE MEESTER-GEMASKERDE
Troonopvolger of avonturier?
Wat zullen de onderzoekingen
aan het licht brengen?
Modernisering en uitbreiding
Belgische ziekenhuizen
Wie doodde
Valentin Rothe?
Radio-programma
89ste Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD
Vrijdag 29 September 1950
Derde Blad No. 27114
(Speciale berichtgeving).
Naundorff of de Bourbon?
Karei Willem of Charles Louis?
Dauphin van Frankrijk of avonturier?
Gewetenloos bedrieger of de laatste wettige koning van Frankrijk?
Dit zijn de vragen, die niet alleen nu het publiek hebben bezig gehouden.
Reeds meer dan een eeuw lang hebben zij vele gemoederen in beroering ge
bracht. Nu eens laaide het vuur fel op, dan weer smeulde het. De laatste
schoenlappen was geen sprake. Wegens naar de Koning zün blijven steken. Hij i
het nijpend gebrek aan leder liepen ook i heef t het nimmer teruggekregen. In t
de Parijzenaars, zelfs vele soldaten in die Spandau verkreeg hij burgerrecht en
tijd, op klompen. Martelingen zijn een huwde daar op 18 Ovt. 1818 met Johanna
verzinsel gebleken. Van 3 Juli 1793 tot j Einert. Met het ontbreken zijner papie-
19 Januari 1794 verzorgde het. echtpaar'ren ondervond hij hier geen moeilyk-
Sinvoii de Dauphin Simon eindigde zijn heden. i
leven op het schavot, tegelijk met Ro-I OFFICIËLE TWIJFEL
caanse gezant, graaf ven Carletti, uit bespierre op 28 Juli 1794. officiële twijfel over het lot van del
als getuige daarbij tegenwoordig te zijn.1 Koningszoon kwam tot uiting in he:
D- lijkopening geschiedde door vier vtoritif in kfrkfrs verdrag van Parü?. na de val van Na-
geneesneren, die zich in hun protocol VERBLIJF IN RLKRLRa poleon- „Door de vertegenwoordigers van
zeer voorzichtig uitdrukten: wij werden De Markies van Briges, een vertrouwde Oostenrijk Pruisen. Rusland en Enge- i
naar het dode lichaam van een knaap van Josephine de Beauharnais zou de iand werd de volgende clausule toege-
georacht/ van *w;e jmen ons jaeide dat Dauphin na diens vlucht bijstand heb- voegd. Hoewel de verdragsluitende mo-1
t ben verleend Hij Z0Tg$e voor een onder- gendheden geen zekerheid hebben ever
dak buiten Parijs. Door zijn hulp ver- de dood van de zoon van Lodewijk XVI,
Ook tot zijn zuster, de Hertogin van
Angoulème heeft Naundorff zich ge"
wend met hartroerende brieven, «aar-
in hij tal van overtuigende bijzonder
heden omtrent dc vlucht van de Ko
ninklijke familie naar Varennc, de a -
ecstatic en dc gedwongen terugkeer
naar Parijs, het gcmeen:;chapp' lijk
verblijf in dc Teruplc beschreef, bij
zonderheden van zodanige aard, dat
deze slechts aan dc Dauphin en diens
zuster hekend konden zün. Vergeefs.
De hertogin bleef zwijgen. Waarom?
hij de zoen van de onthoofde Louis
Cacet (Lodewijk XVI) was."
Met een dergelijk onbetekenend do
cument kon de revolutionnaire regering
de geruchten niet- doen verstommen. De
graaf ven Carletti had geen gevolg aan Hi .„Voni onnieuw ^evaar voor
de uitnodiging gegeven. Bevreemdend T
was. dat. de zuster van de Dauphin, die
gsrs Italiaanse bodem betrapen.
de dood van de zoon van Lodewij
trok de jongs Lodewijk naar Venetië i wordt de Graaf van Provence, broer van
vervolgens naar Triest, daarna weer naar Lodewijk XVI. als Lodewijk XVIII er-
Ii-alië. kend". Maar in de loop der twee vol-
Hier ontstond opnieuw gevaar voor i ?ends jaren kon deze beslissing worden hofkr.ngc'n verklaarden spon
•e- gewijzigd wanneer er zekerheid komt in Naundorff de zoon van Lodewijk
HlJ nopens een bepaald feit. dat aan het1 xvi te herkennen, Geneesheren vonden
ONGEWENST VREEMDELING
In 1833 begaf Naundorff zich naar
Parijs. Hi*r wekte zijn verschijning
uiterlijk was hij een volmaakte Bourbon
opschudding. Vele leden van het
vroegere dienstpersoneel van zijn va
der. tal van persoonlijkheden uit vroe-
Ikr.ncen verklaarden spon!aan
in «evanzen 'zat, 1vluchtte naar Engeland, werd achter- 'vraagstuk der troonsopvolging een nieuw 0p zijn lichaam dezelfde geboortevlekkcn
ancTwas, ni-st inlhaald cn naar Frankrijk teruggevoerd ^tzicht zou geven. en andere kentekenen. Op 28 Janua i
:esteld dè idê-nti- door de trawanten van zijn politieke vij- I Dit, ondanks dat zich op de bwrraaf- 1834 werd op hem. toen hij wandelde
tig en.
dezelfde Temple waar haar broer
heette te zün .gestorven,
die dus vlak bij de hand
de gelegenheid werd gesteld de identi- - -
teit van de gestorven knaap te beves- anden. Intussen was zyn trouwe ne.per p'-aats Sainte Marguerite sinds 1795 een
de Markies de Briges. gestorven. Volgens koningsgraf bevond, waarin het stoffc-
i de door gravin de la Barre samengestel- jjjk overschot van de ware Dauphin cf-
de gedenkschriften zou gepoogd zijn, de j fideel heette te rusten. In 1816 heeft
UIT DE TEMPLE BEVRIJD. Bourbon gedurende het vierjarig ver- Lodewijk XVIII een onderzoek naar dit
>u de geschiedenis van de Dau- b:ijf in Franse kerker „door vermin
opgraving in Delft, waar het stoffelijk overschot van NaundorffDe Bourbon phin dan weL zijn? Na een langdurige v3n ®e*aa'^ on^ei kenbaai te
i i. gevangenschap in het oude kasteel van
sinds 1904, toen het een waardiger plaats kreeg, door zim overtuigde aan- de Tempeliers werd de tienjarige ko-i Resm.a.en heert cut met genaa, ai
ii .1 nin? bevrijd heeft hij vele jaren de sporen hiervan
hangers verschaft, weer rustte, doet deze vragen weer actueel worden. Bij deze bevrijding uit de handen van sedragen
Tijdens Naundorffs leven is over de vraag of men te doen had met de wet- de meS wraf£ bezielde revolutionnairen i ZS? pin"
moet Josephine de Beauharnais, de la- sephlne de Beauharnais kwam een ein-
matige troonopvolger van Frankrijk of een avonturier langdurig en heftig ge- tere gemalin van Naocleon Bonaoavte, 'de aan deze gevangenschap. Nog jaren rechten ondernomen. Vergeefs. Afele
|een belangrijke rol hebben gespeeld, na zijn vestiging in Pruisen leek zijn brieven heeft hij tot Lodewijk XVIII
1 - - gericht. Nimmer kreeg hij antwoord op
zyn klasse brieven met beschuldigingen.
Reeksen van intriges werden tegen
Op sluwe wyze zou men en hier rusT wênTaa'ngêboden "door *de
graf gelast, doch later weer bevel ge
geven dii ojiderzoek te staken.
Was hij beduoht voor de resultaten?
VERGEEFSE POGINGEN TOT
ERKENNING.
Talloze malen heeft Naundorff po
gingen om erkenning en herstel van zijn
polemiseerd, en niet alleen bij het „grote publiek", doch ook in de paleizen I alsook de generaals Hoche, plchegrüe gelaat als door de pokken geschonden.
van Europa, in de kabinetten van ministers en in de salons van vroegere hove- eil d® Trotte. 1 In het voorjaar van 1804 b^gaf Odewijk
ri zich naar Ettenheim. waar hem besoher-
lingen van Versailles. Het is een van de bekendste en meest besproken
mysteries van de laatste eeuw geweest, een studieprobleem voor menig ge
schiedvorser, een bron van inspiratie voor de fantasie van romanschrijvers.
DE LEDEN VAN HET
KONINKLIJK GEZIN.
kinderen bleven er toen over, de 8-ja-
rige Lodewijk XVII en zün zevenjarige
zuster Madame Royale.
Voor de geschiedvorsers duurde het
XVII slechts
jaar, namelijk
tot 8 Juni 1795, het tijdstip waaróp de
jeugdige monarch heet te zijn gestor
ven.
Op 16 Mei 1770 werd te Versailles
het huwelijk gesloten tussen de hertog konlng£Chap°vanliodëwi}ic
van Berry de oudste der kinderen van biina ,t e,n half j
de Dauphin (zoen van Lodewijk XV en - -
Marie Antoinette Joseph Jeanne van
Lotharingen, Aartshertogin van Oos
tenrijk. De tiende Mei 1774 volgde de
Hertog Lodewijk XV als koning op on- j
der de naam Lodewijk XVI op de leef- I
tijd van 19 jaar en 8 maanden. Zijn
broeders waren de graaf van Provence
en de graaf van Artois, die later de
-wettige troon van Frankrijk bestegen
onder de namen van Lodewijk XVIII i
en Karei X. Op 19 December 1778 be- 1
viel de Koningin van haar eerste kind.
Marie Thérèse Charlotte, later de Her
togin van Angouleme. Louis Joseph
Xavier Francois, de eerste Dauphin,
kwam 23 October 1781 ter wereld en
overleed 4 Juni 1784. De geboortedag
van Charles Louis was 27 Maart 1785.
Hij kreeg de titel van Hertog van Nor-
mandië, welke hij droeg tot aan de -
dood van zijn oudere broer. Toen ver
wierf hij de titel van Dauphin ender
de naam Charles Louis.
HARDNEKKIGE GERUCHTEN.
21 Januari 1793.
moet volgens de litteratuur van 100 Hertogin van Enghien
jaar geleden de ongelukkige vorsten-
zoon zelf aan het woord geweest zijn
de Dauphin verwisseld hebben 1
voor een ziekelük kind, dat in zijn
plaats in de Temple werd vastgehou
den. De Parijse arts Dessault, die op
last van de Nationale Conventie een
bezoek aan dit kind heeft gebracht
en de Dauphin van vroeger kende,
zou bü zijn terugkeer uit de Temple
hebben verklaard, dat hü in deze te
ringachtige e» zich als een doofstom
me gedragende patiënt de konings
zoon niet herkende. Het „onderge
schoven kind" stierf op 8 Juni 1795
cn werd waarschijnlijk als Charles van tegenstanders een einde wil
Lcuis Capcl begraven. maken zou ik een persoon ten tonele
kunnen voeren, wiens- bestaan de we-
DE SCHOENMAKER de verdwenen ,-0.
De verhalen, die over de opsluiting ningszoon kon deze uitlating niet wor-
van de wees de ronde deden, over de j den misverstaan.
behandeling die hij heeft ondergaan, zijn
overdreven, doch onuitroeibaar. i HORLOGEMAKER TE BERLIJN
.._.t „,v,1.,JuwwavvtI b„vntl,u De beruchte schoenmaker Simon, die Weer vrijgelaten vestigt de vorstelijke
de geneesheren Desault cn Pelleton, Idoor de procureur-generaal der Com- 1 banneling zich in 1810 onder de aange-
luidt zo, dat het in 1795 in de Temple niune als „gouverneur" werd aangesteld. I nomen naam Naundorff te Berlijn, waar
En hier begint het mysterie.
Volgens de Naundorffianen heeft Lo
dewijk XVII nog 50 jaar geleefd cn
is hü eerst de 10e Augustus 1845, de
verjaardag van de omverwerping der j
aloude Franse monarchie, in de Ne
derlandse stad Delft gestorven, na
een halve eeuw van politieke onge
rechtigheid en onzegbaar onder dc
gevolgen hiervan te hebben geleden.
Er zijn verklaringen, en ook de offi-
ciële overlijdensacte. getekend door
TROEFKAART VAN NAPOLEON
Op weg naar Duitsland, in de omge
ving van Straatsburg, slechts een dag
reis van zijn bestemming verwijderd,
werd hij door een ruiterbende achter
haald, die hem opnieuw gevangen nam.
Teruggevoerd naair Frankrijk verbleef hij
vier jaren in een staatsgevangenis.
Hoogst waarschijnlijk moet Napoleon hier
de hand in het spel hebben gehad. Deze
v/ilde hem gebruiken als troefkaart ten
aanzien van de eisen van de overigs
Bourbons: .Indien ik aan de ambities
overleden kind identiek is met Lode- is steeds afgeschilderd als een monster
wijk XVII, doch deze verklaringen I van wreedheid,
mogen niet als betrouwbaar worden Melodramatische volksstukken, films
beschouwd. Er zou bij het afleggen cn romans als „The lost King van Sabo-
daarvan beïnvloeding door dc Con-'lini", zijn hier zeker schuld aan.
ventie in het spel zün geweest. Simon zou de jonge vorst van vroeg
T-. i tot laat schoenen hebben laten herstel-
van de wees van de
even vreemde als hardnekkige geruch-
Het hoofd van Lodewijk XVI was j ten, dat het niet ae Dauphin was, die I
gevallen op de guillotine in de. storm I men had begraven. Zij bleven niet be-
van de Franse revolutie. Door de oud- perkt tot de salens en de Jacobijzien- waar v° Sens de geschiedvorsing ïs he^
ste broer van de onthoofde verst, de clubs, zij deden de ronde door geheel
graaf van Provence, werd de Dauphin Parijs en drongen door naar het bui- I
tot wettige koning van Frankrijk ge- i teniand. ..Die Vossische Zeitung" in I
prcclameerd. Hü werd officieel erkend, Berlijn bracht het volgende bericht u.t.
7,cwel door de Bourbons als door de Parijs:
koningsgezinde legers in de Vendée en j „Het overly den van de zoon van Lo-
door de buitenlandse regeringen. dewijk XVI heeft tot merkwaardige ge-
Ook de hoofden van Marie Antolnet- nichten aanlüding gegeven. De C:n- i
te en van de zuster van Lodewijk XVI. ventie, teneinde zich van alle verden-
madame Elizabeth, vielen onder het king te ontlasten, gaf opdracht totope- I
scheermes der revolutie. Twee kenings- i ning van het lijk. en nodigde de Tos- i
van de weerloze knaap diens vroege
I dood in de hand hebben gewerkt.
Noch het een, noch het andere
kind vry behoorlyk behandeld. Van
hij het horlogsmakersvak ging uitoefe
nen. Hij is dan 25 jaren oud Niet min
der dan 17 jaren van dit jonge leven
had hy in kerkers als gevangene door
gebracht.
In 1812 verhuisde Naundorff naar
Spandau. Op aandringen van de Ber-
llinse politiepresldent Le Coq. wisn hij
bij zyn aankomst in de stad een door
zyn moeder Koningin Marie Antoinette
eigenhandig geschreven document om
trent zijn afkomst had overhandigd Dit
document moet op de ambtelijke weg
Naundorff op touw gezet. Hij werd be^
schuldigd van brandstichting en valse
munterij. Vrygesproken en zonder von
nis of proces langdurig opgesloten. Hij
wendde zich tot het Franse volk. schreef
een uitvoerige biografie. N.ets hielp.
Alleen zijn neef, de Hertog van Berry,
gaf antwoord op een brief, die mede
deelde misleid t? zyn ten opzichte van
Naundorff en thans overtuigd te zyn
van het voortbestaan van de wettige
koning. Tien dagen na de verzending
van deze brief werd de Hertog van
Berry door een dolkstoot om het leven
gebracht.
op de Place du Caroussel, een aanslag
gepleegd. Zes dolkstoten troffen hem.
Een zou dodelyk zyn geweest, ware de
kracht van het wapen niet gebroken
door een zilveren medaille, die hij sinds
jaren droeg.
De Hertogin van Angoulème weigerde
hfl-.dnekkig hem te ontvangen.
In 1833 legeerde in Frankryk de bange
koning Louis Philippe van Orleans als
opvolger van Lodewük XVIII en Karei
X. Orde was er in het land nodig, geen
nieuwe opwinding, geen schandaal. Als
ongewenst vreemdeling werd Naundorff
in 1834 over de grens van zün geboor
teland gezet.
Hierna trok hy naar Engeland, waar
hü zich vestigde in Londen. Daar werd
op 18 November 1838 in de tuin van
zyn woning op Clarence Place weer een
moordaanslag gepleegd door de Frans
man Désiré Raussel Het geïntrigëe'r
van de vele invloedrijke Franse 'legiti
misten maakte zijn verblijf in Engeland
onmogelijk. Einde Mei 1845 vertrok hy
met de pakketboot Giraffe naar Ne
derland, naar Rotterdam, waar hem
het door de Nederlandse consul ver
schafte paspoort werd ontnomen.
In Delft is hü overleden.
Is Naundorff vergiftigd?
Kunnen dc onderzoekingen van dr
Hulst dit aan het licht brengen?
Spannend detective-verhaal
door Gisela Furtmüller
(vertaald uit het Duits).
15)
Ze kon deze afschuwelijke gedachte
siiet kwijt raken. Plotseling richtte ze
haar hoofd op en legde een buis>e uit
haar hand, toen ze ergens de naam
Valentin Rothe hoorde noemen
Hebben jullie het gehoord? Het gen schelen, zyn klachten en verwijten.
sc'nünt een geheimzinnig geval te zijn
Hü is zonder meer neergeschoten.
De arme man!
Rothe wilde het geld beschermen
en heeft daarvoor met z'n leven moe
ten boeten.
Is er al iets omtrent de dader be
kend?
Nee, voorlopig laat men nog mets
los. Maar het zal voor de politie wel
geen al te zware opgave zün de hand
op hem te leggen.
iDe stemmen, die dit zeiden, schenen
vager te worden, als verwüderden de
sprekers zich. Liselotte Falkner bad
niet de moed zich in het gesprek te
mengen. Ze had zelfs niet gekeken, wie
naast haar stonden te praten.
Hoè kwam Wilhelm aan het geld
om de reis naar Svensen te betalen?
Had hij iets overgelegd? Ofof..?
ze wilde de in haar opkomende ge
dachte niet nader formuleren.
Met ongewone haast werd éen van
de toegangsdeuren tot de laboratorium-
zaal opengerukt. De binnenkomende be
diende wenkte Liselotte, terwül hü op
haar toeliep.
Juffrouw Falkner, er is hier een
meneer voor u, die u wil spreken.
Een meneer? Was het Wilhelm?
Was hy tooh niet afgereisd?
Wie is het? vroeg ze ademloos en
haar hart bonsde vol verwachting.
Een vreemde meneer, juffrouw, ik
(ken hem niet.
Teleurgesteld boog ze haar hoofd.
Ik kom, mompelde ze.
Met gebogen hoofd betrad ze de gang
en zonder opkyken hoorde ze een man
nenstem vragen:
Bent u Juffrouw Liselotte Falkner?
Ze knikte en de vraag, wat men van
haar wilde, kon ze niet over haar bleke
lippen, krygen.
Ik ben politie-inspecteur, ver
klaarde Urban, terwül hij zün papieren
liet zien, en ik ben hierheen gekomen
om u te vragen, wat u weet van Wil
helm Nordmann?
Ze probeerde te glimlachen.
Wilhelm Nordmann? Hü is mijn
verloofde. Wat wilt u weten? zei ze zo
rustig mogelük, maar in haar ogen was
vertwijfeling en angst te lezen.
Het spüt me, dat u hem zo na
staat
Waarom spyt u dat? onderbrak
ze hem en ze trachtte haar stem vaag
tn van niets wetend te doen klinken.
Omdat er een ernstig vermoeden
Wat weg is, is weg! Een mens werd naar zijn appartement terugkeerde
hard in het onrustige, onzekere avon
turiers'oestaan. Een ander moest maar
zien, hoe hij zijn eigen zorgen opknap
te Hij had het óók niet bepaald ge
makkelijk! Werk was er genoeg, maar
wat meest hü, Dirk Svensen, met werk?
Als Je werk had, moest je de onderda
nige dienaar spelen, regelmaat betrach
ten en gehoorzamen. Nee, dat was hü
niet meer gewend. Gekken en een vro
lijk leven leiden, ook al ging het dan
vaak van het geld van anderen, dat
was het wat hem lag.
De schrijver van de brief, die hij in
handen hield, verlangde een uiteenzet-
„Tienduizend-bedden-
programma"
(Van onze Brusselse correspondent).
De moderne Belgische ziekenhuizen
behoeven dringend uitbreiding cn
modernisering. Voor een bevolking
van ruim acht en een half millioen
mensen waren volgens de telling van
1949 slechts beschikbaar 373 zieken
huizen met in totaal 28.950 bedden!
De Belgische ziekenhuizen -zün vooral
ontoereikend voor heelkunde, voor kin
derziekten en voor bevallingen.
In de meeste verpleglngsinrichtingen
is een ernstig tekort aan diagnosemid
delen, terwül talrüke inrichtingen zelfs
geen röntgenlnstallatie bezitten. Nóg
talrijker zün de inrichtingen, welke geen
laboratorium hebben voor analyses.
Het Ministerie van Volksgezondheid
wil ten spoedigste de bestaande open
bare ziekenhuizen in goede staat bren
gen en nieuwe bouwen, waar dit in
verband met de bevolkingssterkte
noodzakelijk wordt geacht. Ook de
particuliere instellingen zullen in staat
worden gesteld hun ziekenhuizen te
verbeteren. Het „tienduizend-bedden
programma" zal 2.5 milliard Frank
vergen, te verdelen over tien jaar.
BELGISCHE SLACHTHUIZEN
VERKEREN IN SLECHTE STAAT.
In het verslag van de Senaatscom
missie voor de Volksgezondheid in
België wordt gezegd, dat de meeste
openbare slachthuizen (108 in getal)
in een betreurenswaardige staat van
ouderdom en verval verkeren en dat
zeker 90 procent geheel moet worden
gemoderniseerd.
moest 'm aïlêen'goed op'oérgën.' De in^ ingelaten. Wat is me gelegen aan jouw De particuliere slachthuizen, wa?™»"
houd was niet bepaald eervol voor eerzucht om een groet cnemicus te er 94 zün, zijn daarentegen veel beter,
hem. Z«n hand speelde met de sigaret- worden? Zeg me, heb je het voor elkaar De meeste dateren van na de oorlog
:er. tersviil hil hierover na- gekregen? en zijn voorzien van moderne installa-
Svensen deed alscf hy deze laatste
woorden niet had gehoord. Zün huldi-
ge experimenten hadden al lang niets
meer te maken met zijn eerzuchtige
dremen van eertüds.
Deze kamers zyn niet zo duur, als
je denkt, zei hü- Mevrouw Dongest, bij
wie ik woon, wil geen bijzondere winst
maken met het verhuren van deze ka
FEUILLETON bestaat, dat hy degene Is, die Valentin komen, hü zou hem wel te woord staan, i Je hebt wel veel haast. Maar als het
Rothe heeft neergeschoten. hü had nu genoeg gepiekerd over de 1 dan meetGa maar mee.
inhoud van dit ongeluksschrijvenj Svensen opende de deur en wenkte
HOOFDSTUK VII weg er mee! De lange slanke ringers 1 de man cm met hem mee te komen
I van Dirk Svensen scheurden de brief j Het huis maakte onmiddellijk een
In een klein café in Münc'nen zat j aan snippers. Hij haalde een sigaret- i dure en verzorgde indruk,
een magere donkerharige man met een i tenaansteker uit zijn zak, waaruit hij Jy kunt je dergelijke luxe blyk-
scherp gesneden gezicht op een ouder- tevergeefs een vlammetje te voorschijn baar veroorloven, Svensen, merkte Heul-
wetse pluche scfa in een afgezonderd trachtte te brengen. Ongeduldig haalde berg, om zich h?en kijkend, op. My I
hoekje. Het bier, dat hü besteld had,hij zyn schouders op. Dan maar niet. I is dat helaas niet mogelijk. Ik maak
stond onaangeroerd het schuim neer- Misschien was het ook wel beter de?e me grote zorgen, hce ik mijn gezin on
geslagen voor hem. Voorovergebogen brief niet te verbrandenMet een i derhouden moet. Begrijp me goed: dooi
en als gefascineerd staarde Dirk Sven- automatisch gebaar schoof hij de snip- jouw schuld. Waarom was ik ook zo
sen naa.r ce brief, die hij in zyn han- pers blj elkaar Je kon nooit wo^n> dwaas te geloven, dat je mij myn geld
den hield. Voor de zoveelste maal her- il0e dez/> brief no, te o^bruiicen was., tin termijnen terugbetalen zou? Waar-
las hij de woorden, die een aanklacht, Misschien zelfs tè^en de schrijver! Hij om heb ik me ooit met je experimenten
een eis en grote vertwijfeling inhiel- - - 14•-
den. Twee diepe groeven tekenden z!ch
om zün mond met dunne, strakke lip
pen af. Hy' wil dus kernen, peinsde hij,
hij wil komenwel, laat hern ko
men! Wat kunnen mij zün bedreigin-
tenaansteker, terwijl hij hierover
dacht. Opeens kwam hij op een idee...
Toen Dirk Sver.sen een poosje later
tlev Hiervan zijn 39 erkend als gcmcen-
telüke slachthuizen. Voorts zijn er nog
479 particuliere slachterüen. waar die
ren worden geslacht voor de kleinhandel
van de eigenaar.
585 MILLIOEN VOOR DE KONGO.
In verband met dc uitvoering van
het tienjarenplan voor dc sociale cn
economische ontwikkeling van Bel-
gisch-Kongo zijn op dc begroting van
de buitengewone uitgaven van Bcl-
gisch-Kongo crediclen uitgetrokken
ten bedrage van ruim 585 millioen
frank.
De credleten zullen worden aange
wend voor de dienst van landbouwpro
ducten te Costermansstad en Stanley-
stad, welke zich onder meer bezig hóu
den met kwaliteitsverbetering en kwali
teitscontrole van de voor uitvoer be
stemde landbouwgewassen, verder voor
de gewapende macht en voor het verle
nen van subsidie voor het bouwen van
kerken en een school. Voorts zullen de
credieten worden gebruikt voor het be
kostigen van baggerwerken, voor aan
leg van een vlieghaven bü Leopoldstad,
voor het onderwüs der inheemse be
volking, de herbebossing, verbetering
van de visstand en van de veehoudery,
ONDERZOEK NAAR VAANDRIG
AERNOUTS DOOD.
De Minister van Oorlog heeft reeds
enige tijd geleden de te zijner beschik
king staande stukken met betrekking
tot de dood van vaandrig Aernout in
handen gesteld van de Justitiële auto
riteiten. De minister heeft verzocht te
willen nagaan of ten deze een nader
onderzoek noodzakelijk en mogelük is,
c.p. een strafvervolging tegen eventueel
annwüsbare schuldigen kan worden in
gesteld. en, zo nodig en mogelük. een
dergelük onderzoek don in te stellen
en strafvervolging te gelasten.
hetwelk bestond uit een mooie grote
zit-siaapkamer met aangrenzende bad
kamer, gehuurd tegen een hoge prys
van een alleenwonende professorswedu
we liep hü bü de voordeur een ma
gere man tegen het lijf, die daar ken
nelijk had staan wachten. Bij de aan
VOOR ZATERDAG 30 SEPTEMBER.
Hilversum I (402 M.) VARA 7.00:
mers.1 Ze is al gedurende lange tijd bü ^US^fciB^SgeW;" ™4S*
man,^ op wiens gezicht duidelijke sporen 7,igb€id geheel onbewoond is.
van honger en -withering zichtbaar wa- bezoeker keek hem met een veel-
ren, week Dirk Svensen even achteruit. zeggende blik aan.
maar cnmiddellük daarna herstelde hij j Ijk vraag me af. of jü wel de ge-
zich- schikte persoon bent om op toever-
O, nu zie ik het, jü bent h.et, Aage trouwde goederen te passen, merkte hü
Houlberg, zei hij rustig. Er kwam even droogjes op,
ting en afrekening. Welnu, hü mocht een spottend lachje op zijn gezicht.
19). Toen Panda over zün eerste
verbazing na het vinden van de taxi
heen was. bedacht hij, dat de Gemas
kerde die taxi gebruikt had om er
'sKonings Schat in te vervoeren. „Wie
weetmompelde hü opgewonden,
„misschienen zo mompelend open
de hij het portier en keek naar binnen.
Enwarempel! Daar lag een grote
jute-zak, die tot aan de rafelige rand
met kronen, scepters en heerlijke ju
welen gevuld was! ..Het is haast niet
le geloven", mompelde Panda ontdaan.
„Hier heb ik de schat! En wie hem
terug brengt bij de koning, krijgt cr de
helft van! Ik ben nu toch werkelijk de
- haar dochter en vindt het on aan ge- i medische eau-
blik van de slechtgeklede armeluke naamt bet huis ty'dens haar afwe- io.o5; 'morgenwiiding: vara 10.20.
voorde arbelder6°ln de continubedrijven;
11.35: blaasmuziek; 12.00: gram .muziek;
12.30- mededelingen; 12.33: Metropole
orkest: 13.00: nieuws: 13.15: gram.muzlek;
14 00: .het Nederlandse lied": 14.20: ama-
teursultzendlng; 14.50: streekultzendlng:
15 15- radio phllharmonlsch orkest: 16 00-
..van 'de wieg tot het graf", causerie; 16.15:
(Wordt vervolgd) pianospel: 17.30: voor de Jeugd: 18.00
nieuws; 18.15: vrouwenkoor, l8.3o: dans
muziek: 19.00: artistieke staalkaart; VPRO
19 30: ..passepartout", causerie; 19.40: cau
serie over het oude testament; 19.55: „deze
week", causerie: vara 20.00- nieuws;
2C.05Hein Festeljn; 20.10- vara-varla:
2015: Weense muziek; 20.45: gevarieerd
programma; 21.45: socialistische commen
taar- 22.00: Promenade-orkest; 22.25: „de
commissaris vertelt verder"; 22.45: orgel-
spel; 23.00: nieuws; 23.1524.00: gram.
muzlek.
Hilversum II (298 M.) KRO 7.00:
nieuws; 7.15: ochtendgymnastiek; 7.30:
gewijde muziek; 7.45: morgegebed en lltur-
glsche kalender; 8.00: nieuws en weerbe
richten; 8.15: gram.muzlek; 9 30: omroep
orkest; 11.00: voor de kinderen; 10.15:
gram.muzlek- 11.00: voor de zieken: 11.45:
'a capellakoor; 12.00: angelus; 12.03: gram.
muzlek; 12.30: mededelingen; 12 33: gram.
muzlek; 12.55: zonnewijzer; 13.00- nieuws
>n katholiek nieuws; 13.20: lunchconcert;
14 00- pianospel; 14.20: Engelse les; 14.40:
zang en orgel; 15.10: gram.muzlek; 15.25:
kroniek van letteren en kunsten; 16.00
orkestconcert: 16 30: „de schoonheid van
het Gregoriaans": 17.00: voor de Jeugd:
18.00- gram.muzlek; 18.20: Journalistiek
weekoverzicht; 18.30. voor de strijdkrach
ten: 19.00: nieuws; 19.15: actualiteiten;
19.25" parlementair overzicht; 19.35: sep-
maakt me ontzettend kwaad! Ik ben tet; 20.00; nieuws; 20.05: de gewone man
verschrikkelük kwaad, maar jij hebt je 7P& er 't .zi'n® van: gram.muzlek:
zin! Daar is die smerige beurs. Je mag j?94§; ..lichtbaken
I Acc., 17.25 Cornish rhapsodv. 17.30 Een
lied. een herinnering. 17.50 Mandoline
1 ens 18.00 Acc., 18 15 Gram 18.30 v. d.
sold., 19.30 Zang, 19.50 Feuilleton. 20.00
Omr.ork., 21.00 Gram. 22,00 Vcrz.pr., 23.05
Jazzmuziek, 23.30 Gram.
LUn 4 distributienet -- 7.15 Gram.. 7.50
Lift up your hearts 8.10 Concert, 9.05
Gram., 10.00 Ménage'en Muslque, 11.00
Rich Tauber zlngt, 11.20 Gram., 11.30
Spiegel v. d. week, 11.45 Gram 12.00 BBC
Var. ork., 12.45 Sport. 13.00 Sextet Burns
en rhythm, ork., 13.50 Lutor ork., 14.20
Macpherson, 15.00 BBC North Orch., 16.00
Harmonica. 16.15 Kees Manders zlngt,
16.30 Harmonica 16.45 Gram.. 18.00 v. d.
sold.. 18.25 Those were th® days. 19.15
Journaal, 19.25 Voetbalpraatje. 19.30 Con
cert. 20.00 Boekbespreking, 20.15 Cone, olv
Stanford Robinson. 21.15 Omr ork. met
zangsol.. 22.15 Lew Stone, Edmundo Rosen
Johnny Paradise.
ze hebben
Gemaskerde te vlug af geweest, en zün
spel is uit!"
Maar dat was niet helemaal waar.
Uit was het spel van de Gemaskerde nog
niet; hü had Graaf Isen Grim en Her
tog Bruno daar op hun vlondertje ten
minste aardig te pakken. Toen hij hun
beval om hem de beurs toe te werpen,
hadden zü werkelijk niet veel keus. Zelfs
de flinke Isen Grim was bang, dat de
schurk hem in het water zou laten tui
melen, wanneer zij niet gehoorzaamden.
Het duurde dan ook niet lang, of de
bevende Hertog wierp Panda's beurs op
de oever.
„Daar,-bandiet!" riep Isen Grim.-„Je hun middel nat en vuil werdenl
20.40: gram.muzlek:
20.43: ..steek eens op. heren": 21.00: ge-
maar §a nu we8 van dj® varleerd programma: 21.45- puzzle: 21.55:
plank. Laat ons van die nare plank af! p0piair concert; 22.35. West-Indisch com-
„Wat zegt ge?" vroeg de Gemaskerde jmentaar: 22.45: avondgebed en liturgische
tevreden. „Ge wilt van die plank af? kalender: 23.00: nieuws; 23.15: nieuws ln
Maar dat kan toch immers direct ge- Esperanto: 23.2024.00: Arnhemse Orkest-
beuren, edele graaf!" En met die woor- i vereniging.
den kantelde hy' werkelük het vlondertje LUn 3 distributienet7.05 Gram 7.30
om. Dat was echt een lelijke streek van |Kron. 7.40 Gytnn., 7.50 Gram.. 8.O0 Con
firm nietwaar? Hii had de beurs en ccrt- 910 Vcrz-Pr 10 00 °r?el 10 30 Se*
!a!Ü' h« hüiril In 1 n-nacle ork 11 00 BBC North Ireland I Icht
toch stortte hü de beide edellieden in Oroh u 30 Hawaiian Seremuler». 1500
het modderbad, waar zij lillend m salojiork.. 12.32 Licht urk1.1.15 VI lied-
terecht kwamen en waarin zü tot aan jea. 13.30 Gram 14.00 Klassiek pr„ 15.00
'Belcanto, 16.15 Ethnlsche muziek, 17.10
AGENDA
VRIJDAG.
Pieterskerk: Wlldlwredlenat ..Ex Ani
mo". 8 uur nam.
zaterdag:
Stationsweg 12: Aandeelhoudersverg.
N.V. Leldsche Dulnwatermü. 11 uur voorm.
DAGELIJKS:
Den Haag (Scala-theater): Revue
Hello Ice 1950 (t/m 30 Sept.) 8 uur nam.
's Zondags ook om 2.15 uur nam.
BIOSCOPEN.
Trianon „Onder Moeders vleugels"
(alle leeft.). Zon. en Dins. 2 1/4. 4 1/2. 7
en 91/4 u.; overige dogen 21/2, 7 en
9 1/4 uur.
Rex „Allemaal onzin" (alle leeft.).
Zon. en Dlns. 2 1/4. 4 1/4. 7 1/4 en 9 1/4
u.: overige dagen 2 1/2, 7 1/4 en 9 1/4 u.
Casino „Whisky als water" (alle
leeft.). Zon. 2 1/2. 4 3/4. 7 en 9 1/4 u.;
overige dagen 2 1/2. 7 en 9 1/4 uur.
LIdo „Ingerukt mars!" (alle leeft.).
Zon. 2 1/2. 4 3/4. 7 en 9 1/4 u overige
dagen 2 1/2. 7 en 9 1/4 uur.
Luxor „Als miln vrouw dat wist"
(alle leeft.). Zon. 2 1/2. 4 3/4 7 en 91/4
u.: overige dagen 2 1/2. 7 en 9 1/4 uur.
De avond- nacht- en Zondagsdienst
der apotheken te Lelden wordt van Za
terdag 23 Sept 13 uur tot Zaterdac 30
Sept 8 uur waargenomen door do Apo
theek Herding en Blanken. Hotrewoerd
171. Tel 20502 en de Apotheek Rcllst.
S*eenstraat 35 Tel 20136
Te Oeg8tceest door de Oeestgcester
Apotheek. Wllhelmlnapark 8. Tel. 26274.
dagen 2.30. 7 en 9.15 uur.
