Prof dr H. P. Blok bijzonder hoogleraar fe Leiden
Hoofdkwartier van West-Duifse communistische
partij fe Dusseldorp gevorderd
Duitsland weer onze belangrijkste
handelspartner
STADSNIEUWS
Een prachtige „Leer om Leer"
De bedrijfstelling 1950
RECHTZAKEN
WOENSDAG 27 SEPTEMBER
Begroting Economische Zaken:
Indiening van nieuwe
wetsontwerpen
Aan de toelichting op de begroting
1951 Economische Zaken ontlenen wij:
De liberalisatie van de Europese han
del, waarmede tegen het einde van 1949
een begin werd gemaakt, doch die voor
al ln de eerste maanden van 1950 op
gang kwam. heeft niet nagelaten de
omvang van de Eurooese handel sterk
te vergroten. Hoewel de liberalisatie van
het inter-Europese handelsverkeer voor
tal van landen en zeker ook voor Ne
derland een reeks van nieuwe proble
men oproept, staat het voor de minister
vast. dat de liberalisatie van het han
delsverkeer en de multilateralisatie van
het betalingsverkeer onmisbare voor
waarden zyn om tot een aanmerkelijke
vergroting van de productiviteit van
het oude werelddeel te geraken.
EXPORT NAAR DUITSLAND
1 MILLIARD.
Naast de toeneming van het handels
verkeer in Benehixverband is d-* ster
ke stijging van de handel met West-
Duitsland een van de meest opmer
kelijke verschijnselen op handelspoli
tiek gebied in het afgelopen jaar. Ge
durende de laatste maanden bedraagt
de uitvoer naar Wast-Duitsland op
jaarbasis berekend. 1 milliard guldon.
Daarmede is Duitsland Nederlands
belangrijkste handelspartner gewor
den.
Het is duidelijk, dat deze ontwikke
ling belangrijke gevolgen heeft voor de
Nederlandse volkshuishouding. Ener
zijds is een welkom afzetgebied gevon
den voor de sterk toegenomen produc
tie. in het bijzonder voor die van agrari
sche oorsprong, anderzijds kon de invoer
uit de dollargebleden in belangrijke
mate worden verlegd naar West-Duits-
land.
ARBEIDSPRODUCTIVITEIT TE
LAAG.
Grote voorzichtigheid en waakzaam
heid in de bepaling der handelspolitiek
is onder de nieuwe verhoudingen gebo
den. In dit verband zij er op gewezen,
dat een volledige vrijmaking van het
inter-Europese handelsverkeer in ern
stige mate wordt belemmerd door de
hoge invoerrechten, die verschillenden
Europese landen ter bescherming van
hun bedrijfsleven handhaven.
De minister wil er opnieuw met na
druk op wijzen, dat alle activiteit tot
opheffing der handclsbclemmeringeij
vergeefs zal zijn, Indien het' Neder
landse bedrijfsleven zich niet door
lage kostprijzen de bedrijfseconomi
sche basis verschaft om tegen de toe
nemende buitenlandse concurrentie in,
zich nieuwe markten te venverven,
of op historische markten terrein te
winnen. Zowel de verhoging der pro
ductie als de verlaging d?r kostprij
zen, die noodzakelijk ziin om de ex
port op# het vereiste peil te brengen,
worden geremd door het feit, dat de
arbeidsproductiviteit ondanks een be
perkte vooruitgang zich nog steeds
op een te laag niveau bevindt.
Een krachtige voortzetting van het
industrialisatiebeleid acht hij met het
002 hierop dan ook noodzakelijk.
Voor een gezonde economische ont
wikkeling van het land acht de minis
ter voorts van groot belang, dat de
organisatie van het bedrijfsleven op
grondslag van de wet op de bedrijfsor
ganisatie tot wasdom komt.
NIEUWE WETTEN.
De minister stelt zich voor indiening
van een aantal wetsontwerpen te be
vorderen. Vooreerst een bedrljfsvergun-
ningenwet ter vervanging van het tij
dens de bezetting tot stand gekomen
bedrijfsvergunningenbesluit en de daar
bij buiten werking gestelde bedrijfsver-
gunningenwet van 1938 Voorts een
vestigingswet, die de vestigingswet klein
bedrijf 1937 en het besluit algemeen
vestigingsverbond kleinbedrijf 1941. als
mede enige andere tijdens de bezetting
getroffen wettelijke maatregelen zal
vervangen en een wet met betrekking
tot kartclvTaagstukkcn.
BESPARINGEN.
Ten slotte lezen wij. dat besparingen
van rond 27 6 millioen of 36 ró van de
totale uitgaven, exclusief de kapitaals
uitgaven en van rond millicen gul
den of circa 16 op de apparaatskos
ten. zjjn begroot.
De verlaging van de uitgaven ge
raamd op het gebied van het apparaat
van het ministerie van Econ. Zaken
vindt zijn weerspiegeling in cijfers om
trent de personeelsbezetting Voor de
begroting 1950 was deze geraamd op 6050
personen, terwijl de huidige begroting
een bezetting van 4489 personen aan
wijst. dus een vermindering van circa
26 Tc.
Totale bouwvolume
f. 560 millioen
De Rijksbegroting 1951 Wederopbouw
en Volkshuisvesting toont voor de ge
wone dienst een verhoging van rond
f. 61.8 millioen, terwijl de kapitaalsuit
gaven een verlaging te zien geven van
rond f. 29.5 millioen.
De verhoging wordt voornamelijk ver
oorzaakt door een toeneming van de
uitgaven voor bijdragen in exploitatie
tekorten van woningwet- en particuliere
bouw in voorgaande jaren, alsmede voor
directe kapitaalsbijdragen bij de bouw
van woningen op grond van de premie
regeling Woningbouw 1950.
Het aantal tot en met 31 December
1949 gereed gekomen particuliere wonin
gen, gebouwd met steun op grond van
de financieringsregeling Woningbouw
1947 of 1948, bedraagt f. 17.500.
Van de op 1 Januari 1950 in uitvoe
ring zijnde 39.200 woningen kunnen er
6600 geacht worden woningen te zijn,
welke gebouwd worden met steun vol
gens de financieringsregeling Woning
bouw 1948.
Het totaal uitgetrokken bouwvolume
ad f.560 millioen zal ongeveer als volgt
over de diverse sectoren worden ver
deeld
Herbouw woningen rond 80 millioen
woningwetwoningen rond 220 millioen;
particuliere nieuwbouw met Rijkssteun
rond 180 millioen; vrije sector rond 80
millioen. Totaal 560 millioen.
Korea-strijders vertrekken
20 October
Omstreeks 20 October zullen de Ne
derlandse strijdkrachten voor Korea naar
Ford-stichting steekt van wal het strijdtoneel vertrekken. Aan de oete-
ninrr trart A o mon CAh 1 ntvn U'Orflf.
Collecte Gezamenlijke
Militaire Fondsen
Op Dinsdag' 3 October a.s. zal de
jaarlijkse collecte gehouden worden ten
bate van de gezamenlijke militaire fond
sen: „Het Fonds 1815 voor oud-mili
tairen en nagelaten betrekkingen"; ..De
Koninklijke Nationale Vereniging tot
steun aan miliciens Stamil"; de vereni
ging ..Schuld en Dankbaarheid": het
Karei Doorman Fonds"; „Da Prins
Bernhard Stichting" en „Het van Weer
den Poelman Fonds".
Hoewel in de doelstellingen nauwkeu
rig omschreven is. welke categorieën
van steunbehoevenden de activiteit van
elk fonds omvat, hebben zij toch «it
gemeen, dat zij alle de behartiging der
stoffelijke en geestelijke belangen van
oud-militairen en oorlogsslachtoffers in
de meest uitgebreide zin nastreven.
Om dit doel te bereiken ls evenwel
veel hulp nodig. Er is in de eerste plaats
behoefte aan collectanten. Geeft U nog
heden op als medewerker (ster) voor dit
prachtige werk.
Hetj ligt in de bedoeling van het
comité van 7 30 tot 12 30 uur te collec
teren in de stad. U kunt dan rustig ge
nieten van de feestvreugde van uw
stadgenoten en tegelijkertijd voortreffe
lijk sociaal werk verrichten. Ook ls as
sistentie nodig voor de collecte die ge
houden wordt op het Schuttersveld van
1 tot 5 uur nam. Bovendien zal een
beroep worden gedaan op de Schouw
burgbezoekers od die dag gedurende de
pauze van beide cabaretvoorstellingen.
Ook hiervoor worden enkele collectan
ten gevraagd. Uiteraard wordt ook de
medewerking van hen. die slechts een
of twee uurtjes beschikbaar willen stel
len. hogelijk gewaardeerd
Mevr. C SmitsDe Wit, Rapenburg
82. zal gaarne bericht van Uw hulp in
ontvangst nemen.
IRMA TIMMERMAN IN
ZWITSERLAND.
Naar wij vernemen vertoeft onze stad
genote, de sopraan-zangeres Irma Tim
merman in Zwitserland, waar zij voor
Radio Bazel zal optreden en verder te
Zurich en Bern. Haar ls speciaal ge
vraagd, werken van Nederlandse com
ponisten ten gehore te brengen. Zij zal
o.a. werken van Orthel, Badings, Van
den Slgtenhorst Meijer en Rudolf Men
gelberg zingen.
MIDDENSTANDER CUM LAUDE.
De onlangs gerepatrieerde soldaat J.
C. van Britsum, woonachtig alhier, ont
ving van de minister van Economisische
Zaken een boekwerk als waardering
voor de voortreffelijke wijze, waarop hij
het middenstandsexamen aflegde Dit
examen ls in Indonesië in acht plaatsen
gehouden, waarbij alleen nummer één
van elke examenplaats een dergelijke
onderscheiding verwierf.
Vanwege het Afrika-
instituut
Het Studiecentrum van hut Afrika
Instituut, onlangs bevoegd verklaard
aan de Leidse Universiteit een bü-
zondcre leerstoel te vestigen ln de
Bantoetalen, heeft thans tot bijzon
der hoogleraar in de Bantoetalen be
noemd prof. dr H. P. Blok te Oegst-
geest, tot dusverre bijzonder hoogle
raar in de cultuurgeschiedenis van
het oude Egypte en het Nabije Oosten
te Utrecht en sinds 1947 belast met
het geven van cursussen in Swahili
en Ganda aan de Leidse Universiteit
ingevolge art. 183 van de H.O. wet.
DUIVENSPORT
Leidse Concourscommissie
Wedvlucht met oude en Jonge duiven op
Zondag 17 September vanaf Mons. Afstand
plm. 194 K.M. In concours waren 890
duiven, welke werden gelost te 10 uur met
stormachtige Z.W. wind. Aankomst eerste
duif te 11.43.50 uur (1871.81 M. per min
laatste te 11.54.50 uur (1685.80 M. per
minuut).
Uitslag: J- Fasel 1. 20; J. Boom 2. 6,
54. 175; N. v. d, Linden 3. 15. 24. 87; N.
wera prux. aio*. au, upvoigei au pxux. Waasdorp 4, 68, 95: C. v. Dijk 5; C. v. d.
Von Bissing te Utrecht benoemd tot piuym 7. 10. 112; J. Noorderviiet 8. 28; c.
Weeren 9. 69; D. Uythoven 11. 27, 52;
,.De beide volksverhalen van Papyrus
Harris 500".
In September 1925 aanvaardde prof.
Blok een pnvaatdocentschap in de
Egyptologie te Leiden met een openbare
les over de oudste geschiedenis van de
Afrikaanse Noordkust. In Maart 1927
werd prof. Blok als opvolger "an prof-
bijzonder hoogleraar namens de Haagse
Academie voor Beeldende Kunsten ln p öiyerhoek 12; A. Fasel 13.
P Dijk
de cultuurgeschiedenis van het oude 14, 51, 153, 157, 162, 177; w. Burgy 16. 72,
Egypte en het Nabije Oosten, welke 85: J..v Alphen 17 25. 35. 43 57. 88.
functie hij thans heeft opgegeven. t S 48 136 145 c uiicè
Daarnevens was prof. Blok van 1928 22 23; p Gijsman' 26. *32. 38. 60. 66 67. 93.
lot 1939 conservator voor de handschrif- 104. 134. 159. 165. J. v. Wezel 29 81. 154;
ten aan de Leidse Universiteltsbiblio- w. vyibrlef 30. 37. 118. 135; H dc Haas 31.
theek. R. de Graaf 33. 102. 127; W v. d. Arend
Sinds 1947 geeft prof Blok reeds jlvVri 4?!
krachtens art. 183 van de Hoger On- 65 70. 78, 123. 142. 143 158; H. v d. Luit
derwijs Wet cursussen aan de Leidse j 44. 76 A. de la Rle 46; J Jansen 49. 61.
Universiteit voor vergelijkende lingulsti- 122: A. Dekker 50; J. Pracht 53; J v.
sche studies der Afrikaanse talen en I Tongeren 56; F. Meyers 58. 151; B. Ahrens
cursussen in de negertalen Swahili en i f |32;.
uanaa" 125, 169; H. Flippo 75. 171. 172; B Geen-
Eehalve in zijn proefschrift versche- 1 Jaar 77, S. Jansen 80; J Rozler 83 J.
r.cn van de hand van prof Blok vele Slerat 84, 92, 139; Gebr. de Groot 86. 11
T CAmnAi. Oft ftft ft A 111 D XTAn*
artikelen ln binnen- en buitenlandse
tijdschriften en ..Emanuel Kant, op
merkingen over het gevoel voor het
schone en verhevene" in 1919, ,A Swa
hili Anthology" in 1948, waarvan met
tertijd nog een tweede deel zal uitko
men, en een „Catalogus Compendianus
van de handschriften van de Universi
teitsbibliotheek te Leiden en de Maat
schappij van Letterkunde" in de jaren
1932—1937.
J v. Kampen 89, 90, 94. Ill P. Noppe
91, 128. 138. 156. 163; A. v Noord 97. A.
Polak 99; M. Hlllebrand 100. 103. 131: N.
de Moy 101. 137; C- Velenturf 105; J. Ver
baan i06 N. Bemelman 107; W Kapaan
108 144. 176; J- Neuteboom 113. 149. 150;
P. Neuteboom 114. 146: M. v. Riet 115. 161;
J. Uiterdijk 116. 133. 174; J Truyers Jr
119; M. Jon geleen 12Ö 140. 147: K. Latcr-
vcer 121 W Mevers 124 S. Nieuwenburg
126; W. Serller 132 167 J Otten 141. 168.
178; H. v. d. Steen 152. 160; C. Onvlee
155; H. v. Alphen 164; H. Moenen 170.
Prof. dr H. P. Blok.
Prof. Blok werd 28 Maart 1894 te Rot
terdam geboren waar hij in 1913 het
eindexamen aflegde aan het Erasmiaans
Gymnasium. In Leiden werd prof Blok
in 1913 als medisch student ingeschre
ven, doch reeds in 1914 verwisselde hij
de medicijnen voor compositieleer en
muziekgeschiedenis, waarin hij tót 1918
studeerde aan het Koninklijk Conser
vatorium te Den Haag.
In 1918 keerde prof. Blok naar Leiden
terug voor een studie in de klassieke
letteren en de Egyptologie. Na het can-
d'daatsexamen ln 1921 legde prof. Blok
ln 1923 het doctoraalexamen af Dat
zelfde jaar trad prof. Blok op als tv)de-
lljk leraar in de oude talen aan het
Erasmiaans Gymnasium te Rotterdam.
In 1924 maakte prof. Blok een studie
reis naar Berlijn, Egypte en de Soedan,
om na zijn terugkeer in 1925 cum laude
te promoveren tot doctor ln de letteren
en wijsbegeerte bij de Leidse hoogleraar
Thierry op een proefschrift, getiteld
VOOR VREDE EN RECHT
De Ford-stichting heeft bekend ge
maakt, dat de gelden, waarover deze
stichting beschikt meer dan 200 mil
lioen dollar ln de eerste plaats ge
bruik;, zullen worden voor het stimule
ren van alle werkzaamheden .welke een
belangrijke bijdrage kunnen leveren voor
het totstandkomen van de wereldvrede
en een internationale rechtsorde".
De gelden van de stichting zullen voor
een vijftal doeleinden besteed worden
en wel in de eerste plaats voor het „be
vorderen van de wereldvrede" en verder
voor de bevordering der „democratische
beginselen, de economische welvaart der
gehele mensheid, het verbeteren van het
onderwijs en het- verlenen van beurzen".
Er zijn talrijke oorzaken die tot een
oorlog aanleiding kunnen geven. Wij
noemen hier b.v, armoede en ziekte, de
spanningen die het gevolg zijn van so
ciale tegenstellingen en economische on
zekerheid, rassenstrijd en de machten
die ongeroepen worden door politieke
onderdrukking en sociale theorieën, die
met elkaar in strijd zijn. De helft van
de mensheid wordt door hongersnood
bedreigd of moet zich met minderwaar
dig voedsel tevreden stellen. Overal
heerst ziekte en wordt de mensheid door
epidemieën geteisterd.
Onwetendheid en wanbegrip welke
nog in dc hand gewerkt worden door
bepaalde regimes, die zich verzetten
tegen de ongestoords uitwisseling van
nieuwe idesën etc., doen de sociale on
rust. als gevolg van allerlei materiële te
korten. nog verder toenemen.
Dezs onwetendheid en de voordelen,
die de vrucht van verkeerde voorlichting
zijn, betekenen een ernstig gevaar. Wan
neer men niet 00 de hoogte is van de
ware feiten en alle kennis ontbeert, kan
men niet meer met anderen in contact
treden.
Amerikaanse ambassadeur
in Engeland afgetreden
ning van de manschappen wordt alle
zorg besteed. In de loop van de volgende
week zullen zij naar België gaan om
daar met zwaar materieel een korte
oefening te houden. Deze geschiedt ge
heel in eigen verband. Een ontmoeting
met de Belgische Korea-strijders wordt
dus niet verwacht.
Maioor Den Ouden gaat deze week
zijn Belgische collega bezoeken voor het
uitwisselen van gegevens.
In Leiden worden ongeveer
4500 vragenlijsten uitgereikt
Zoals reeds eerder gemeld, zal op
16 October a.s. in Nederland een be
drijfstelling worden gehouden, die ten
doel heeft het tellen van alie indus
trie-, ambachts-, winkel-, handels- en
verkeersbedrijven in Nederland, welke
goederen voortbrengen, vervaardigen,
be- of verwerken, verhandelen, vervoe
ren of diensten verlenen, ongeacht of
daarmede al dan niet het maken van
winst wordt beoogd.
Het houden van bedrijf stellingen be
rust op wettelijke voorschriften. Het
verstrekken der gevraagde gegevens is
verplicht gesteld. Het niet voldoen aan
deze verplichting is strafbaar, evenals
het niet geheimhouden der verzamelde
gegevens door de tellers en andere per
sonen, die met de telling belast zijn.
Om Engelse troepen te
huisvesten
De Britse autoriteiten hebben het
moderne hoofdkwartier te Dusseldorp
opgevorderd, waarin zich onlangs de
West-Duitse communistische partij
had geïnstalleerd, na uit Frankfort te
7-ijn verhuisd.
Generaal Bishop, commissaris voor
de staat Noord-Rünland Westfalen.
gaf hiertoe bevel, om huisvesting te
verlenen aan een nieuwe Britse mili
taire eenheid, die uit Engeland is aan
gekomen.
De communistische leiders en hun
staf kregen 48 uren om het gebouw te
ontruimen.
In de Britse order wordt gezegd, dat
de communisten hun drukpers en alle
kantoorinrichting moeten laten staan
De partij verhuisde op 18 Augustus van
Frankfort naar Dusseldorp. Twintig
vrachtauto's met aanhangwagens waren
nodig om de gehele kantoorinrichting
naar het nieuwe gebouw van vijf verdie
pingen. dat uit Dartijfondsen was bekos
tigd en ln een iaar werd gebouwd, over
te brengen Behalve het bestuur van de
partij huisden ook de besturen van ver
scheidene andere communistische orga
nisaties in het gebouw. Verder waren
er de drukkerij en de redactiebureaux
Lewis Douglas, de Amerikaanse am
bassadeur in Engeland, Is afgetreden.
Deze mededeling werd gedaan dooT
het Witte Huis,, kort nadat Douglas een
bezoek aan president Truman had ge- 1
Douglas is afgetreden „om persoon- I Met een enkel woord
lijke redenen, waaronder gezondheids-
redenen". Truman heeft verklaard, dat
hij het ontslag „met oprechte spijt"
heeft aanvaard.
van 't grootste West-Duitse communis
tische orgaan, ..Freies Volk",
Britse functlonnarissen verklaarden,
dat de order deel uitmaakt van een
serie opvorderingen, die noodzakelijk
waren geworden om de Britse militaire
versterkingen in Duitsland te huisvesten.
Waarnemers beschouwen de order te
vens als de jongste maatregel in het
Westelijke tegenoffensief tegen ..de cam-
I pa?ne" van natioaal verzet- tegen de
Westelijke bezettingsmogendheden".
Onlangs zijn alle communistische or
ganen in West-Duitsland op één na,
verboden
Twee communistische leden van de
Bondsdag hebben bij generaal Bishop
een protest ingediend tegen de opvor
dering Volgens het bestuur van de com
munistische partij hebben zij de onmid-
delliike intrekking van de Britse order
geëist.
Te voren hadden de communisten
.alle Duitsers" opgeroepen om te pro
testeren tegen deze ..infame geweld
daad". De communistische partij zond
ook een delegatie naar de Duitse auto
riteiten. belast met het beheer van ge
vorderde eigendom. De delegatie wees er
op. dat 8 communistische leden van de
Bondsdag hun kantoren ln het gebouw
hadden.
D? communisten zijn van plan van
avond een protestbileenkomst te houden
op het Hermannplein te Dusseldorp.
lm de eerste helft van October zal
aan alle daarvoor in aanmerking ko
mende vestigingen van bedrijven een
vragenlijst worden uitgereikt.
In de tweede helft van October wor
den de beantwoorde vragen weder op
gehaald en verzameld..
De verzamelde gegevens worden door
het Centraal Bureau voor de Statistiek
verwerkt.
De bedrijfstelling omvat niet het ge
hele bedrijfsleven.
Buiten beschouwing blijven:
a. de akkerbouw, tuinbouw-, veeteelt
en bosbouwbedrijven:
b. de zee- en zcetwatervisserij, oester-
en mosselteelt;
c. het credlet- en bankwezen;
d. het verzekeringswezen;
e. ziekenhuizen, sanatoria, oude'.ieden-
gestichtsn, opvoedingsgestichten, wees
huizen e.d.:
f. vermakelijkheidsinrichtingen, musici,
toneelspelers e.d. artlsten;
g. notarissen, advocaten, verpleegsters
e.d. zgn. vrije beroepen;
h. bedrijfsorganisaties, vak- «n onder-
vakgreepen, bcekhoudbureau's, ad-
viesbureau's, vakverenigingskantoren
i. onderwijsinstellingen (scholen, cur
sussen, instituten);
J. kerkgenootschappen;
k. overheidsdiensten, gezantschappen,
consulaten;
1. wetenschappelijke bureaus;
m. land-, lucht- en zeemacht.
In de gemeente Lelden zullen pl.m.
4500 omslagen met vragenlijst worden
uitgereikt en opgehaald.
Van veel belang voor het slagen der
telling is, dat de vragenlijsten goed,
duidelijk en zo tijdig worden ingevuld,
dat ze van 16 October a.s. af ter opha
ling gereed liggen.
Toneelgroep Nederlandse
Comedie op haar best
Shakespeare's „Leer om Leer" (Mea
sure for Measure) behoort niet tot de
meest gespeelde werken van deze we
reld-auteur. Ook hier te lande ls het
slechts zelden uitgebracht, Toch bevat
het voldoende elementen, die ook nu
nog een opvoering volkomen wettigen.
Geschreven in 1603, direct na de Ham
let, ten tijde van corruptie en verderf
ln Londen, terwijl de stad tevens door
de pest werd geteisterd, draagt het daar
van duidelijk zichtbare sporen. Het heet
een „blijspel der gerechtigheid", maar
aanvankelijk is het, trots het inlassen
van grollen en geestige in- en uitvallen
(die bovendien een enigszins wrang ka
rakter dragen) meer een toneelspel, dat
pas tegen het slot langzaam in een blij
spel overgaat en dan nog zonder de uit
bundigheid, die Shakespeare's andere
blijspelen kenmerkt.
Niettemin wordt ook ln dit oeuvre de
wereld weer een spiegel voorgehouden,
waarin de mens zich zelve herkent. Zelfs
nu nog. hoezeer de wereld ls geëvolueerd
en hervormd. En het is dat algemeen
menselijke in goed- en slechtheid, dat
blijft boeien en trekken door alle eeuwen
heen.
Wanneer hertog Vincentio tijdelijk
zijn macht overdraagt aan Angelo als
zijn stadhouder, herstelt deze ln een op
zich zelf gerechtvaardigd streven tot
zeden-verbetering een oude wet, waar
door een jong edelman, Claudio, wegens
vrouwelijke eerroof, tot de dood wrordt
veroordeeld. Maar macht werkt veelal
funest en zo begaat Angelo dezelfde
misdaad tegenover Claudlo's zuster Isa
bel als losprijs voor Claudio, althans
wil hij die begaan, want hl) merkt niet,
26 9 Lissabon:
R'dam. 26/9 van Genua n arcelons;
MAASLAND. A'dam—Buenos Aires. pass.
26/9 Beachyhead: MALEA (T). 26/9 van
Mirl n. Yokohama MARIEKERK 27/9 te
R'dam v Japan- MEERKERK. R'dam
Japan. 27 9 te Naaoya; NESTOR. 26'9
te Catania v. Calamata: OSSENDRECHT
R'damHuelva. pass. 26/9 Dover; PO
LYPHEMUS. Djakarta—New Ckleans.
27/9 te Colombo; PRINS WILLEM VAN
ORANJE. 25'9 v. Montreal n. Antwer
pen: 51APAROEA. West-AfrikaA'dam.
pass. 26 '9 Flnlsterre: SCHIEDIJK Ha
vannaAntwerpen, 26/9 bil Bermuda;
STAD ALKMAAR. 26'9 van Emden te
Het Gerechtshof te Amsterdam, on- Lulea; STAD HAARLERL 27/9 te \Maar-
der voorzitterschap van jhr mr P J ST£6D9 SCou?°a*r
H. M. van der Dces de Willebols. be- sonÊtTA m Berre-MenaSahmadV.
handelde de zaak tegen de voormalige pnss. 26 9 Aden; TAMO. R dam—Buenos
jachtopziener uit Llsse, W. H. Scholtz, 1 Alrse. 26/9 v St Vincent kv n. Recife:
die er van wordt beschuldigd op TJIKAMPEK. 26 9 v. Kaapstad n. Port
31 Maart 1945 te Llsse met een schct j ,TJn?A?ANj?' wT"
c? a A*. Tr,„,_rr i Kobe. 26 '9 v. Durban n. Singapore, wa-
uit een jachtgeweer S. A. de Kuyper TERLAND. A'dam—Buenos Aires, 25/9
te neboen gedood. i v»an Rlo de Janeiro n. Santos.
Deze zaak is reeds driemaal voor een ALMXERK. 24/9 van Adelade. R'dam—
rechterlijke instantie geweest, n 1. voor Brisbane; AMSTELDIJK. 26/9 te Mobile
r nl.» ftV.nvloo. A MTM TIT OK /ft 1o Ifar a
dat zijn vroegere verloofde Marlane Isa
bel's plaats heeft ingenomen. Bovendien
pleegt hij woordbreuk door bevel te ge
ven Claudio toch terecht te stellen. De
hertog, die als monnik door zijn land
trekt, krijgt van dit alles kennis en hij
treedt tenslotte op als vrouwe Justitia
en herstelt het aangerichte kwaad, zo
dat het stuk eindigt met een drietal hu
welijken: Claudio met zjjn verleide ver
loofde, Angelo met zijn verstoten ge
liefde en de hertog zelf met Isabel!
Joh. de Meester is er als regisseur ln
geslaagd om een kostelijke opvoering
van „Leer om Leer" uit te brengen. Hier
werd een eenheid bereikt, zoals men
slechts zelden ziet en wij aarzelen niet
om deze opvoering te rekenen tot de
beste Shakespeare-vertolkingen, die hier
tc lande zijn gegeven.
Bovendien is Joh. de Meester, die
zelf ook de decors en costumes verzorg
de, er in geslaagd, deze belangrijke on
derdelen op voortreffelijke wijze te doen
uitkomen. Fleurig voor het oog, met uit
nemende kleuren-combinatie en tevens,
wat de decors betreft, suggestief trots
eenvoud, waardoor bijkans zonder op
houden kan worden doorgespeeld, zodat
de aandacht geen moment verloren
gaat.
Zoals gezegd, hier werd een zeldzame
eenheid bereikt, hetgeen reeds inhoudt,
dat over de ganse linie uitmuntend werd
gespeeld. Onze enige aanmerking ls
slechts, dat vrouw Moddergaar, de oude
koppelaarster, van Mimi Boesnach, ln
verhouding o.i, wat te zwaar werd aan
gedikt en gechargeerd. Voor alle ande
ren niets dan lof. Wanneer wij nog en
kele figuren apart willen vermelden,
dan zeker in de eerste plaats de Isabel
van Ellen Vogel, die met serene vroom
heid die nimmer het gevaarlijke zal
vende bereikte en met grote overgave
deze rol vervulde en tevens de hertog
van Johan Violet. Zij staan op het hoog
ste niveau. Ma&r ook de Angelo van Han
Bentz van den Berg, de Pompejus van
Anton Burgdorffer en niet te vergeten
de Lucio van Fons Rademakers (hier dc
Shakespeareaanse nar!) zijn voortreffe
lijk. Waarbij de overigen zich zonder
uitzondering aansluiten.
Niet vergeten mogen we de ietwat ge
durfde vertaling van Gerard den Bra
bander. Deze ligt het hedendaagse pu
bliek veel beter dan de oude vertalingen
en dit draagt o.i. niet weinig bij tot het
grote succes dat de Toneelgroep Neder
landse Comedie hier wist te behalen.
Natuurlijk heeft hij zich enige vrijheden
veroorloofd, doch nergens is Shakespeare
geweld aangedaan. Ook niet door po
gingen om de tekst te kuisen.
Zo is de eerste voorstelling voor K.
O. een volkomen succes geworden. De
prachtig bezette zaal heeft het aan
waardering niet laten ontbreken en het
gezelschap ten slotte een ovatie ge
bracht als welverdiende hulde.
Ds Geursen, die een kort welkomst
woord sprak, sprak tevens de hoop uit,
dat- Leiden, dat met 34000 zetels in het
vorige seizoen na Rotterdam met 35000
zetels de tweede plaats innam in het
lissekerk. Basrah—r'dam. pas*. werk van K q dit, seizoen de eerste
scheepsberichten.
AARDIJK, 26 9 te Houston van Cor
pus Chrlsti; ABBEKERK, Fremantle
R'dam. pass. 26/9 Hajorca n. Antwerpen;
ALK AID. 26 9 te Vlanrdingen v. Lulea.
ALNATI, R'damBuenos Aires. 27/9 te
Montevideo; ARKELDIJK. R'dam—New
York, pass pass. 26/9 Dover; AVERDIJK
26/9 van Norfolk n. Newport News;
BAARN, 26'9 te Curasao v. A dam; BER-
LAOE. Freetown—Vlaardingen, pass. 26 9
Wight, BEVERWIJK. Sas van Gent.
pass 26/9 Gibraltar: BLOMMERSDÏJK,
26'9 v. Norfolk n Antwerpen: BOSCH
FONTEIN Ad'amBelra. 26/9 v. Mom-
bassa n. Tanga; BREDA Chili—A'dam.
26/9 bil Trinidad; CALTEX PERNIS <T)
R'damRastanura. Dass 26 9 Perim:
CLEODORA (T), Mlrl—Suez pass. 26/9
Perim: DRENTE. Perzische GolfLos An
geles. 26/9 v. Bslawan n. Djakarta;
EDAM R'dam—New York. 26/9 v. Ant
werpen; FRIESLAND. New York—Soera-
baja. pass. 26/9 Malta; GOOILAND. Por
to AlegTeA'dam, 26/9 dwars Oporto:
GROOTEKERK. A'dam—Zuid-Afrika. 27
9 vjn. verw. Antwerpen; HECUBA, 26/9
van Paramaribo n. Adam. HOOGKERK
Kaapstad—A'dam, 26/9 v. Tenerlffe
HYDRA. 27/9 te Curacao v. A'dam; JU
PITER. 26/9 v GalllDOll n. Brlndlst:
KEILEHAVEN Cardiff—Tabou. pass. 26/9
Flnlsterre KELBERGEN. 26/9 van Bona
n. Adam; KOTA GEDE. New-York—
Djakarta, 27/9 te Aden: LEKHAVEN.
SavonaHuelva. pass. 26 9 Kaap de Ga-
ta;
LUTTERKERK. Calcutta
DRAMA TE LISSE
UIT BEZETTINGSTIJD.
de Rechtbank en het Gerechtshof in
Den Haag en de Hoge Raad.
Het Hof bepaalde de uitspraak ln
deze zaak cp 10 October a.s.
ERNSTIGE VOEDSELSITUATIE IN
JOEGO-SLAVIË.
Het blad van de Joegoslavische com
munistische partij. Borba, heeft nood
maatregelen aangekondigd om na de
zeer slechte oogst de voedselpositie van
het land in de winter te beveiligen. Het
broodrantsoen is met 10 percent ver
laagd en het afleveringsquotum voor de
boeren van mals met 50 percent vermin
derd.
De uitvoer van mals. een der belang
rijkste export-artikelen, ls stopgezet.
Welingelichte waarnemers t? Be'grado
fohatten, dat er een tekort van ander-
kalf millioen ton rnais en een half mil-
fcen tarwe is.
binnenland
Paul Steenbergen, directeur van de
Haagse Comedie, zal Maandag 2 October
a.s. ln Den Haag ln het huwelijk treden
met de actrice Myra Ward van „Comedla".
Gistermiddag heeft de minister van
Landbouw. Visserij en Voedselvoorziening,
de heer S. L. Mansholt, te Dordrecht de
..Fruto-Dawet" de tentoonstelling van
groenten en fruit, ln het bijzijn van tal
rijke autoriteiten geopend.
Op 22 September J1 ls het Britse
schip ..Chltral" uit Tandjong Priok naar
Nederland vertrokken.
Aan boord bevinden zich 767 ou"aren-
den, in hoofdzaak bestaande uit militairen
van het v.m. K.N.I.L. met hun gezinnen.
Tot directeur van Ratiobouw ls be
noemd !r A O Schuil, als opvolger vah
prof. dr ir J P Mazure. die tot hoog
leraar aan de Technische Hogeschool te
Delft werd benoemd.
In Amsterdam is bij een familie ln de
Valerlusstraat een baby. een meisje van
acht maanden, ln h?"*- gestikt.
In Den Haag heeft een aanrijding
plaats gehad ln de Adelheldstraat nabij de
Schenkkade tussen de Blauwe tram en een
motorrl|wlcl, bestuurd door de 21-Jarige
K C. v. d B. uit Den Haag De motor
rijder kwam onder de voorwielen van do
tram en werd op slag gedood.
buitenland
Een 45-Jarlge Londense bankbediende
ontving gisteren een uitnodiging om naar
een hotel ln West-End te komen, waar
hem 918.230 guldon ter hand werd gesteld
Hij had dit geld gewonnen met één shilling
(50 cent), die hij ln een voetbalpool ge
stort had. Zijn vrouw, die hem vergezelde
en niets vermoed hni viel flauw.
Een Oost-Duitse regeringsambtenaar.
Hans Hoehl. ls In West-Berllin tot drie jaar
gevangenisstraf veroordeeld wegens een
poging tot het ontvoeren van een Oost- "nmoon'lst leor^Strawlnskv
Duitse economische deskundige, die naar componist iQor strawinskj
Hans Fritzsche. radio-commentator
ten tijde van de Nazi's, ls Maandag wegens
goed gedrag in vrijheid gesteld. HIJ was
door een zuiveringshof tot negen Jaar ver
oordeeld.
Officieel ls medegedeeld, dat het
aantal slaohtoffers bij de mijnramp te
Worksop 83 bedraagt
Bij een wolkbreuk boven Frans
Marokko zijn Maandagavond waarschijnlijk
een honderdtal mensen om het leven ge
komen.
Een Amerikaans vliegend fort. dat
van Okinawa kwam. ls ln de baal \an
Tokio neergestort. Japanse vissersboten
voeren onmiddellijk uit en redden tien
leden van de bemanning. Eén wordt ver
mist.
Do Internationale Ferrucclo Busonl-
prljs. uitgeloofd door de Accademla Ceci
lia te Rome en groot 2 millioen lire, ls
door deze Academie toegekend aan de
West Berlijn was gevlucht. Hoehl zei dat
hij van de "Russische autoriteiten opdracht
Het Italiaanse kabinet beeft besloten
een vrijwllligerskoros voor de burgerter
had gekregen de deskundige te ontvoeren j rtediglng ln te stellen, dat ln actie zou
met behulp van gehuurde misdadigers. 1 komen „ln geval van een ramp of oorlog".
van Lake Charles: ANDIJK. 25/9 te Vera
Cruz v, New York; BLIJDENDIJK, 25/9
te Newport News v New York; BOS
KOOP. 26'9 v A'dam n. Cristobal; DA-
NAE, ItaliëA'dam. 25/9 v. Genua naar
Algiers: DELFLAND. A'damBuenos
Aires. 26/9 v. Pnranagua; DIEMERDIJK,
R'damVancouver. 23/9 te Los Angeles;
F.EMDIJK, 25/9 van Vancouver te San
Francisco; HECTOR. 26/9 van Tunis n
Malta; MELAMPUS. New YorkMakas
sar. 24/9 v. TJlrebon n. Semarang; MEN
TOR. A'damLevant, 26/9 v. R'dam n.
Algiers: SOESTDIJK. 26/9 te Lake Char
les v. Houston; THESEUS. 26/9 v. Barl
te Venetle: VULCAN'S. 25/9 te Haifa v.
Llmasso): AKKRUMDIJK. 26/9 te Belra
van A'dam: ALTAIR, Buenos Aires
R dam. 27/9 van Santos n. Rlo de Ja
neiro: CALTEX LEIDEN (T). Fastanura-
R'dam, pass. 27/9 Brothers; CERAM, Cal
cuttaR'dam. 26/9 v. Muscat n. Aden;
CORILLA (T), R'dam—Triest, pass. 27/9
Flnlsterre; GAASTERKERK. Mombassa
A'dam. 27/9 te Suez; JOBSHAVEN. 26/
9 te Las Pnlmas v Cardiff; JOHAN VAN
OLDENBARNEVELT. A'dam—Australië,
26/9 950 m WNW Cocoscil.; LOENER-
KERK R'damBasrah, pass. 26/9 Flnls
terre: LOPPERSUM, 27/9 te Casablanca
van Barl: NIEUW AMSTERDAM 27'9 to
New York v. R'dam. PRINS WILLEM
VAN ORANJE, MontrealAntwerpen,
pass. 27/9 Antlcosti; 'RAKI. Bahrein
Straits. 26/9 v. Colombo; ROEBIAH.
A'damIndonesië, 26/9 te Mobile: RON
DO. 27/9 te Khorelaml; SALLAND Bue
nos AiresA'dam, ?7/9 t« Ilheos; STAD
plaats zou weten te .veroveren!
Wij geven een goede kans
ACADEMISCHE EXAMENS.
Geslaagd voor het doctoraal examen
Ned taal de heer Th J. A. van Leeuwen
(Utrecht); candldaatsexamen Wis- en
Natuurkunde (I) de heer W. Oudemans
(Leiden), Idem (Lt Mej. Lie Kwle Sioe
(Leiden), idem (E) mej. C. P. E. M.
Plouvier (Lelden); doctoraal examen
Biologie de heer R. D, Hoogland (Lei
den).
ZILVEREN JUBILEUM.
Van Goozens Melkhandel.
Onder grotfe belangstelling vierde gis
teren Van Goozen's melkhandel in de
Hansenstraat zijn zilveren jubileum,
's Middags werd er een drukbezochte
receptie gehouden, waar onder vele an
deren verschenen het dagelijks bestuur
van de R.K. Bond van Melkhandelaren
afd. Leiden, de geestelijk adviseur van
die afdeling, pater Booms en voorts ver
tegen'woordigersvvan de Leidse Scheids-
rechtersverenlging, de Reis- en Buurt
vereniging „Groenoord", de Harmonie
kapel „Werkmans Wilskracht" en de
heer J. H. van der Klcot namens de
Contact- en Saneringscommissie.
's Avonds bracht „Werkmans Wils
kracht" het jubilerende lid een serenade.
MAASTRICHT. 26/9 te Casablanca van.
Genua: STAD VLAARDINGEN. 27 9 ie
Emden, dan naar Narvik; TARAKAN,
A'damIndonesië. 28/9 te Port Said.
passagiers- en troepenschepen.
(Van en naar Indonesië).
BALI. BallkpapanA'dam, 27/9 tc
Belawan; CHITRAL. DjakartaR'dam.
27/9 nm. verw. Colombo; FAIRSEA. 27/9
te R'dam van Djakarta; NAPOLI. Dja
kartaMarseille. 26/9 te Singapore:
ROTTI, A'damIndonesië, pass. 26 9
Point Degalle: TABLAN, A'damIndone
sië. pass. 26 Kaap Bouearonl; TABINTA.
A'damIndonesië. 26/9 van Suez naar
Aden: GENERAL C. C. BALLOU. Dja
karta—A'dam. 27/9 te Suez: GENERAL S.
D STURGIS. Djakarta—A'dam. 27/9 te
Aden; WILLEM RUYS, A'dam—Djakarta
pass. 26/9 Minicoy.
