Noord-Koreanen over gehele front op terugtocht Regering Attlee wint de „staal-strijd" De Chinese kwestie direct in de V. N. ter sprake WEERBERICHT Ongerustheid bij Radio- Disiributie Centrales 89ste Jaargang WOENSDAG 20 SEPTEMBER 1950 No. 27106 LEIDSCH DAGBLAD Directeur: J. W. Henny Hoofdredactie: B W Menkhorst en J Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f4.50 per kwartaal; 35 cents per week Telefoon Dir. en Adm.: 25041; Red. 21507 Witte Singel 1. Leiden Giro no. 57055 Overtocht over de Han De correspondent van de Amerikaanse omroepmaatschappjj Richard Rendell meldt uit het vooruitgeschoven hoofd kwartier van generaal MacArthur. dat Amerikaanse mariniers begonnen zijn met de overtocht over de Han op 15 K.M van Seoel in de buurt van het vliegveld van Kimpo na een „geweldig spervuur van de artillerie". De ponton niers hadden in de nacht de bouw van bruggen over de rivier voltooid. De mariniers zijn er in geslaagd de hoofdspoorweg naar Pjongjang naar Seoel af te snijden. De mariniers drongen aan de over kant ongeveer l1- kilometer door en trekken langs de hoofdweg naar Seoel. De mariniers ontmoetten slechts weinig tegenstand en leden geringe verliezen. Een andere colonne mariniers, die langs de hoofdweg Intsjon-Seoel optrekt, is de Han tot op 2Vs kilometer genaderd. Amerikaanse mariniers hebben voorts de voornaamste spoorwegverbinding tussen Seoel en het front in Zuid- Korea bereikt. Door middel van verkenningsvluchten ls waargenomen, dat de Noord-Koreanen van het Zuidelijk front versterkingen zenden naar het Noorden. Gemeld wordt, dat een Noordkoreaanse colonne zich in het kustgebied ten Zuid-Oosten van Intsjon bevindt. In Amerikaanse militaire kringen verwacht men, dat de tegenstand ten Oosten van de Han zal toenemen. Vele Noord-Koreanen hebben het ge bied van Waegwan verlaten. Zij trek ken in Noordwestelijke richting naar Koemtsjon en in Noordelijke richting naar Koenwi. Op hoog terrein ten Wes ten van de Naktong graven de Noorde lijken zich in en wordt een sterke ver dedigingslinie gevormd. Waegwan viel de Amerikanen, die op de linkerflank door Britse troepen wer den gesteund, in handen na een offen sief van vier dagen. West-Duitsland neemt maat regelen tegen uiterst rechts en links De West-Duitse kanselier, Adenauer, heeft bekend gemaakt dat alle West- Duitse regeringsfunctionnarisscn, die het communisme of uiterst rechtse partijen steunen, zullen worden ont slagen. Verder heeft de West-Duitse regering 13 politieke partijen, waarvan er twee leden in het federale parlement hebben, voor federale ambtenaren verboden verklaard. Dr Heinemann. minister van binnen landse zaken, zeide o.m.: „De tegen standers van de federale republiek ver groten hun pogingen om de vrije demo cratische grondslag van onze staat te ondermijnen. Deelneming aan dergelijke pogingen kan niet in overeenstemming worden gebracht met de plichten van de openbare dienst". De federale regering beveelt voorts de regeringen der staten aan onmiddel lijk overeenkomstige stappen te nemen. Heinemann verklaarde, dat niet alleen ambtenaren, maar ook employé's van de Patrouilles van de eerste Zuidkore- Opvoedmg bestaat 25 jaar PROF. BUYTENDIJK HOUDT VOORDRACHT OVER VOETBAL. Op 30 September en 1 en 2 October a.s. zal het feit. dat de door de Neder landse vereniging tot inrichting van een wetenschappelijk centrum voor lichamelijke opvoeding beheerde Acade mie voor Lichamelijke Opvoeding te Amsterdam 25 jaar geleden werd opge- aanse divisie zijn het havengebied van richt, worden herdacht. Het officiële ge- Pohang binnengedrongen, aldus is of ficieel medegedeeld. Pohang is dus voor de derde maal weer In handen der Zuidelijken. Zuidkoreaanse troepen zijn ook de stad Kasan aan de weg van Taegoe naar Taboedong binnengetrokken. Volgens de berichten is het gehele front der Noordelijken bij Taegoe aan het uiteenvallen. LUCHTBRUG GEVORMD. Amerikaanse oorlogstransportvliegtui gen hebben de laatste 36 uur 215 ton voorraden en 280 man op het vliegveld van Kimpo aangevoerd- Skymasters en kleinere vliegtuigen brachten uitrusting aan voor nachtlandingen. Generaal- majoor William Tunner, die de leiding had van de luchtbrug naar Berlijn, zal nu de leiding hebben van de luchtaan- voer voor het bruggenhoofd Intsjon en de rest van Korea, zo is bekend ge maakt. Generaal Tunner is verantwoor delijk voor al het Amerikaanse lucht vervoer in het oorlogsgebied van het Verre Oosten. GRIEKSE BRIGADE VOOR KOREA. Een brigade van het Griekse leger, bestaande uit vrijwilligers van het ac tieve leger, zal over een maand klaar zijn om zich in te schepen voor Korea. deelte van de herdenking zal 30 Septem ber plaats vinden. *s Morgens zullen in het AMVJ-gebouw te Amsterdam de vol gende voordrachten worden gehouden: door prof. dr F. J. J. Buytendijk te Amsterdam over: „Voetbal"; door dr S. Hoogerwerf te Leiden over: „het hart in wetenschap en samenleving"; door prof. dr P. P. de Nayer te Leuven over; „de opleiding van de leraar in de lichame lijke oefen'ng in universitair verband" 's Middags zullen leerlingen van de academie in Bellvue een demonstratie van lichaamsoefeningen geven, waarna een receptie wordt gehouden. AUTOBUS MET 12 INZITTENDEN TE WATER. Een autobus van de Twee Provinciën, komende van Krimpen a. d. IJssel, is gistermorgen op de Viersprong te Berg ambacht door het breken van een der veren van de weg geraakt en in een brede sloot gereden. Van de 12 lnzattenden werd de 63- jarige mevrouw de weduwe Van der Woude—de Jong uit Berkenwoude met een ernstige hoofdwond en schrammen naar het Ittersonzlekenhuis te Gouda vervoerd Een der andere inzittenden, een ongeveer 70-jarige juffrouw, die geen letsel had bekomen, was dermate geschrokken, dat zij bij omwonenden naar bed moest worden gebracht. De overigen kwamen met de schrik vrij. Nog geen toelating van Peking 59 landen zijn gisteravond te Flushing Meadow bijeengekomen voor de vijfde zitting van de algemene vergadering der VN met Garlos Romulo. de aftredende Phillppijnse voorzitter, als aanvankelijk leider. Romulo zei in zijn openingstoespraak, dat „louter woorden" niet genoeg zijn- wanneer mannen sterven voor de zaak van de vrede en de V.N.". Hij noemde de huidige zitting ,het politieke equivalent van de militaire actie, die de strijdkrachten der V.N. In Korea uitvoeren". De vergadering zag zich onmiddellijk geplaatst voor de omstreden kwestie der Chinese vertegenwoordiging. De Indiase afgevaardigde, sir Be- ncgal Rau. drong er op aan de kwestie der Chinese vertegenwoordiging zo besluiten, dat het onmogelijk is, dat .de vertegenwoordigers van de Kwo ming tang groep" deelnemen aan de alge mene vergadering als vertegenwoordigers van China. Er was voorts een Canadese resolutie waarin de instelling van een speciale commissie wordt voorgesteld, welke de Chinese kwestie zou moeten bestude ren en verslag uitbrengen aan de al gemene vergadering. Kar del j de Joegoslavische minister van buitenlandss zaken, steunde het voorstel van India Hij waarschuwde, dat het „zowel onwettig als politiek onver standig" zou zijn „een politieke groep, welke vrijwel geen gezag heeft" te blij ven erkennen als de wettige vertegen woordigster van China. De afgevaardigde van nationalistisch China, dr Tsjiang. verklaarde: „Ik ver tegenwoordig de enige wettige regering in China". Hij ontkende dat de natio resolutie wordt er op aangedrongen de regering van Peking als vertegenwoor digsters van de Chinese republiek tot de V.N. toe te laten, daar deze rege ring „de feitelijke controle over het grondgebied der Chinese republiek heeft en door haar volk wordt gehoor zaamd". Wysjinsky zei, dat de aanwezigheid van een vertegenwoordiger van de „Kwo min tang groep" een onduldbare toe stand" was, daar deze niet zijn land vertegenwoordigde maar slechts „de posterijen en de spoorwegen zouden overblijfselen van een politiek regiem", worden ontslagen, indien zij de com- Hij stelde een resolutie voor. waarin de munisten steunden. I algemene vergadering wordt verzocht te In Duitsland werden de Regenboog- oefeningen'gehouden. Amerikaanse zware tanks en infanterie trokken over een pontonbrug over de Main. IETS KOELER OVERDAG. De Bilt verwacht tot morgenavond: Wisselende bewolking met vooral in de Westelijke helft van het land nu en dan buien. Matige, langs de kust af en toe krachtige Westelijke wind. Iets koe ler overdag. (Opgemaakt te 10 uur). 21 SEPTEMBER. Zon op: 6.23 uur; onder: 1842 uur. Maan op: 17.27 urn-; onder: Hoogwater te Katwijk te 11.14 uur. Sit nummer bestaat uit zes pagina's. spoedig mogelijk op te lossen. In een ijnalistische regering „reactionnair" was j j- en zei dat haar dichter, dr Soen yat sen. was opgekomen voor democra tie en nationale onafhankelijkheid. De oorsprong van het probleem in de VN was het feit. dat de Sovjet-Unie een ..marionettenregiem" in China had hel pen oprichten $ldus dr Tsjiang. Acheson, die zich tegen de Indiase resolutie kantte, zei dat dit niet de tijd was voor een .weloverwogen besluit". Er zouden tijdens de zitting van de alge mene vergadering nog vele „ordelijke" manieren zijn om de kwestie te behan delen, zo zei hij. Daarop verzocht hij de vergadering het voorstel onmiddelfijk te verwerpen. Wysjinsky, die daarop opnieuw het woord nam, zei dat de vergadering on middellijk een delegatie van de Chinese volksrepubliek moest uitnodigen. Hij sprak uitvoerig over de Amerikaanse po- l.tiek ten aanzien van China en viel Achesons dubbelzinnige houding" ten opzichte van China aan. De Australische minister van buiten landse zaken. Spender, zei dat Australië er niet van overtuigd was. dat de Chi nese volksrepubliek de zaak van de vre de zou bevorderen, indien zij werd toe gelaten. Zweden steunde India. De algcirfene vergadering besloot een commissie ter bestudering van dc kwestie der Chinese vertegenwoordi ging in te stellen. De Indiase resolutie, waarin werd aangedrongen op vertegenwoordiging van de regering van Peking in dc V.N., werd met 33 tegen 16 stemmen, bij tien onthoudingen, verworpen. I Voor de Indiase resolutie stemden; Af ghanistan Birma. Wit-Rusland, Neder land. de Scandinavische landen India, Israël. Pakistan. Engeland, Tsjecho-Slo- wakije Polen Oekraïne, Sovjet-Unie en Joego-Slavië. Van stemnrng onthielden zich Argentinië. Canada Ecuador, Egyp te, Frankrijk Guatemala, Libanon Sa- oedi-Arabië. Syrië en Yemen. De Perzische afgevaardigde, Noesral- lah Entezam, is tot voorzitter van de al gemene vergadering gekozen zulks met 32 stemmen tegen 22 op de candidatuur van Pakistan. Drie militairen van saluut- batterij gewond EEN SLACHTOFFER DIT HILLEGOM. Drie militairen, die behoorden tot de batterij, belast met lossen van de scho ten, ene de tocht van de Gouden Koets van het Paleis naar het Binnenhof be geleidden, zijn hierbij gewond geraakt. Het ongeluk gebeurde bij een der laat ste salvo's tijdens het laden, toen een projectiel in de loop ontplofte. De slachtoffers, die niet levensgevaar lijk gewond werden. ziin naar het Mili tair Hospitaal te Den Haag overge bracht. Ernstig doch niet levensgevaarlijk werden gewond de reservewachtmeester M. C. Verbeten uit Boxmeer, de korpo raal Th. H. M. Kramer uit Hillegom. Licht gewond werd de korporaal J. F. Moolhuizen uit Amsterdam Zij behoren tot het eerste Vrijwilli gersopleidingscentrum te Wezep en wa ren voor artillerie-opleiding te Breda gedetacheerd. DR J. S. DE BEUS NAAR AMERIKA. Naaste medewerker van dr Van Royen. Met de Nieuw-Amsterdam vertrok gistermiddag dr J. G. de Beus, gevol machtigde voor Nederland bij de Ne derlandse Ambassade te Washington, naar zijn nieuwe standplaats. Dr De Beus zal naaste medewerker worden van dr Van Royen, Nederlands ambassadeur in de Ver. Staten, met wie hjj steeds samenwerkte tijdens de be handeling van de Indonesische kwestie in de Veiligheidsraad en daarna tijdens de Van RoyenRoem besprekingen in Indonesië. Tot Juli van dit jaar was dr De Beus verbonden aan het Hoge Commissariaat te Djakarta. Hij zei veel vertrouwen te hebben In het nieuwe Indonesische ka- binet en geloofde in zijn bereidwilligheid j om met de Nederlanders samen te wer- I ken op basis van wederkerigheid. Met hetzelfde schip .reist dr L. R W. Soutendijk, Financiële Raad bij de Ne I derlandse ambassade te Washington, na een vacantie in ons land, naar Amerika terug. COMMISSIE VERVOER GEVAARLIJKE LADING. Gezien de wenselijkheid voorwaarden te ontwerpen voor het vervoer in een luchtvaartuig van vergiftige gassen, ontplofbare stoffen en andere gevaar lijke stoffen is ingesteld een commis sie, welke tot taak heeft te dien einde van advies te dienen. Tot voorzitter dezer commissie is be noemd ir C. A. F. Falkenhagen, hoofd afd Luchtvaartinspèctie van de Rijks luchtvaartdienst. Voor de derde maal sinds hoor troons- bestijging heeft H.M. Koningin Juliana gistermiddag de zitting van de Staten- Generaal geopend met het uitspreken van de troonrede. H.M. de Koningin tijdens het uitspre ken van de rede in de Ridderzaal. AMERIKAANS VLIEGTUIG NEERGESTORT. 28 Doden. Een viermotorig transportvliegtuig van de Amerikaanse marine is, kort na dat het van het eiland Kwajalein f Mar shall-eilanden in de Stille Oceaan) was gestart, in zee gestort en ontploft. De 28 inzittenden kwamen om het leven. INKOMEN VAN DE BELGISCHE KONINKLIJKE FAMILIE VERHOOGD De Belgische pers heeft het vooome- men der Belgische regering bekend ge maakt de civiele lijst der koninklijke familie te verhogen van 40 tot 60 mil- lioen francs .Op deze civiele lijst ls 24 millioen uitgetrokken vooi het hoofd van de staat, de koninklijtte prins Bou- dewijn. 6 millioen voor koning Leopold, 4 millioen voor koningin Elisabeth en 6 millioen voor de ondernoudskosten der koninklijke paleizen De herziening der bedragen op de civiel lijst zou nood zakelijk zijn geworden, omdat de rege ring een bijzondere dotatie wenst te verlenen aan de ex-regenu Prins Karei en bovendien de toekenning aan de ko ninklijke prins wil verhogen. Dr van Roijen bood Truman geloofsbrieven aan President Truman heeft gisteren bij de aanvaarding van de geloofsbrieven van de nieuwe Nederlandse ambassa deur te Washington, dr J. H. van Roijen, als zijn vaste overtuiging te kennen gegeven, dat „de volkeren van de vrije wereld met succes het hoofd zullen bieden aan het gevaar, dat hen bedreigt en dat een nog grotere een heid vereist". Truman verklaarde voorts, dat „de vriendschap, die sedert lange tijd de betrekkingen tussen de V.S. en Neder land kenmerkt, in de loop der jaren ls versterkt". Dr Van Roijen zei, dat zijn medebur gers en zijn regering ..geheel klaar staan om hun volledige bijdrage te leveren tot het definitieve succes van het Atlantisch Pact". Met 306300 stemmen I Het Britse Lagerhuis verwierp met 306 tegen 300 stemmen Churchills motie, waarin de nationalisatie van de ijzer- en staalindustrie „een daad, die de natie verdeelt in een periode van gevaar" genoemd wordt. De negen liberalen stemden alle tegen de regering. Het Lagerhuis, dat voor een spoed debat over de defensie van vacantie was teruggekeerd, ging uiteen tot 17 October. Onze Londense correspondent telefo neerde ons hedenmorgen: De sensatie van een regeringsneder laag. die thans waarschijnlijker dan ooit was. omdat de oppositie het kabi net in dit geval werkelijk ten val wilde orengen, is uitgebleven. Maar Labour's overwinning in het benauwdste moment, dat de socialisten ooit hebben beleefd, was niet minder een sensatie. Hun wankele meerderheid was' in ernstig gevaar gebracht door het ver- blijf in het buitenland van Lagerhuis leden en door een record aantal ernsti ge zieken, dat groter was dan bii de oppositie. Toch waren het deze patiën ten .die met verpleegsters en dokters naar het Lagerhuis kwamen, die in werkelijkheid de regering hebben ge red. Voor haar is de sta al-nationalisering een afgedane zaak. Herbert .Morrison. I die de felle aanval van Churchill be- 1 antwoordde, beschouwde het gehele ge val als een louter formele kwestie, zon der diep in te gaan op de merites van het Dlan. dat thans gezien moet wor den tegen een achtergrond van een sinds de aanvaarding door het vorig j parlement volkomende veranderde we reldsituatie Het werd daardoor een echt partij-debat, waarbij men elkaar, aangemoedigd door de strijdkreten, over en weer van hetzelfde beschul-1 digde. Churchill speelde handig het TUC- rapport uit. waarin twiifel werd uitge sproken over rechtstreeks staatsbeheer. Hij is bereid, als hij eens aan de macht mocht komen, de aanbevelin- j gen van de vakbeweging op te volgen Maar Morrison antwoordde, dat Chur- chili het rapport verkeerd had gelezen en dat het Britse vakverbond inzake Staal geheel achter de regering staat. Churchill verklaarde, dat de commu- nisten geen groter sabotage kenden plegen dan Labour thans deed met j deze staal-nationallsering. Morrison riep uit. wijzend op Chur chill en de ziinen: „daar zitten de' nieuwe Molotofs". zinspelend op het veto. dat de conservatieven wensen toe 1 te passen op de reeds bekrachtigde wet. Het was verre van fraai od een ogen blik. dat de nationale eenheid zo zeer ls vereist. Volgens Churchill ls dsze thans voorgoed verstoord. Het is in elk geval zeker, dat in de naaste toe komst nieuwe verkiezingen zullen wor den gehouden. De regering wil daar mee wachten tot het vo'oriaar. Zii acht de kansen natuurlijk het best voor de begroting en de daarna verwachte sterkere prijsstitgingen. Om de handen vrii te krijgen, wilde zij waarschijnlijk vooral daarom nu de staalkwestie. wel ke zii niet een derde maal onderwerp van de verkiezingen wilde maken, uit de weg ruimen. Of zal Attlee nu iuist niet ziin kan sen verminderen door ziin weigering om te wachten met de staal-nationallse ring tot de internationale 'crisis voorbij is? Churchill zal. als hij het voor het zeegen mocht kriigen. de wet weer on gedaan maken. De onzekerheid in de industrie blifft dus voortbestaan. Het gevolg daarvan is. dat deze weigert in volle omvang haar medewerkn? tel- het welslagen van het plan te verlenen. Churchill noemde de commissie dan ook incompetent en drong aan od od- nemine van ..deskundigen". De pas eevormde bestuursraad voor staal is verre van representatief voor de industrie. Maar dat is volgens La bour de schuld van de Tories. di« de bedrijven aanmoedigen in hun tegen werking. Een kleine 100 erote bedrijven zullen onder de nationalisering vallen. 400 kleinere blilven er buiten. Up genatio naliseerde firma's zullen echter hun eigen inrientiteit en organisatie behou den. De nationalisering is echter nnk hierom een hachelijk experiment, om dat zii de industrie, die geen gesloten eenheid vormt, nos onoverzichtelijker ma-akt en er bovendien concurrentie tussen staats- en particulieren bedrii- vrn zal wordeh ontketend Het ruwe product uit genationali seerde bedriiven zal vaak door het vrije bedriif mceten worden afgewerkt. Com plicaties genoeg dus NEDERLANDER BIJ PALF.MBANG DOODGESCHOTEN. 'Dinsdag 12 September is in de om geving van Palembang nabij de kam pong Djambai een Nederlander, die met zjjn auto op weg was naar Palembang door twee onbekenden doodgeschoten. Het tweetal was in geel uniform gesto ken met zwarte bivakmuts op. doch niet voorzien van distinctieven. Gisteren is een Apri-officier voor onderzoek naar de plaats van de moord vertrokken. De reden tot deze aanslag is nog niet bekend. Rijtoer van Vorstelijk Paar OVERAL HARTELIJKE TOEJUICHINGEN. Duizenden Hagenaars hebben Konin gin Juliana en Prins Bernhard gister middag toegejuicht tijdens hun rijtoer door Den Haag. Geëscorteerd door twee adjudanten te paard vertrok het vor- stelyk paar met gevolg om halfvier in een open landauer van het Paleis Noordeinde. De rijtoer leidde door de binnenstad naar de buitenwijk Spoorwijk, waar de belangstelling zeer groot was. Op de Gouvevneurlaan tegenover de Oranje kerk werd een ogenblik gestopt. De Wijkvereniging „Spoorwijk's belangen" had hier een bloemenhulde voorbereid. Vervolgens werd de tocht voortgezet, nu weer in de richting van de binnen stad. Uit de hartelijke toejuichingen van het publiek bleek overal de warme genegenheid, die Den Haag voor het vorstelijk paar gevoelt. Zullen verouderde lood kabels televisie onmogelijk maken? BEZWAREN TEGEN UNIFORME LUIDSPREKERS. (Speciale berichtgeving). Naar aanleiding van het feit, dat gis teren officieel in Engeland de eerste apparatuur voor televisiedistributie over de lijn is ingewijd, is in kringen van de B.E.R.C. (Bond van Exploitanten van Radio Centrales) hier te lande grote ongerustheid ontstaan over de toekomst van de radiocentrales ln ons land, die bij P TT. in beheer zijn sinds de Duitse bezetting, en over de positie waarvan nog steeds geen definitieve beslissing is genomen. De onrust houdt vooral ver band met de vernieuwing van het dis tributienet door P.T.T., waarmee een bedrag van ongeveer 50 millioen gulden is gemoeid, die niet door het Parlement zijn gesanctionneerd. De P.T.T. gebruikt namelijk by de vernieuwing van het vocdingskabelnet de thans verouderde loodkabels, waar door in de toekomst een eventuele dis tributie van televisie-uitzendingen on mogelijk wordt. In Engeland en Ame rika is namelijk door proeven en ex perimenten komen vast te staan, dat een dergelijke distributie alleen via nieuwe plastickabels mogelijk is. Tevens heeft men critiek op het feit, dat P.T.T. de radiodistributieluisteraars dwingt, de uniforme luidspreker te gaan gebruiken, die in grote getale door P.T.T. werd aangekocht. De luisteraars worden gedwongen deze tegen extra kosten te huren. Men zal thans Dij de B.E.R.C. alle krachten mobiliseren, ten einde de mi nister te bewegen, dit P.T.T. beleid ten spoedigste in het Parlement te doen behandelen. VIERDE AMSTERDAMSE UNIVERSITEITSDAG. De oud-leerlingen der Universiteit van Amsterdam zullen voor hun Vierde Uni versiteitsdag samenkomen op Zaterdag 14 Ootober a.s. Zij zullen des morgens om halfelf in de Aula worden welkom geheten door de Voorzitter der Amster damse Universlteits-Vereniging. Dr W. M. Holtrop, waarna de opening zal ge schieden door de Rector Magnificus, prof. dr N. A. Donkersloot. Dan zal een voor alle deelnemers be stemd college worden gègeven door prof. dr H. C. Rümke over „Psychiatrie en Maatschappij". Voor de middag-colleges Ls een veel zijdig programma samengesteld in alle Faculteiten. De koffiemaaltijd zal in de Universiteit worden verzorgd door de Mensa Academica; voor de avondmaal tijd zal men zich verenigen in Hotel Xrunapolsky.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1950 | | pagina 1