Laatste Berichten
M.B.A.
Na de beslissing in België
STADSNIEUWS
BOEKHOUDEN
Internationaal Muziekfeest in
Aix - en - Provence
Volmaakte Mozartkunst overtreft
zelfs Salzburg
dinsdag 1 augustus
Ontspanning merkbaar
Ken merkt in politieke kringen op,
lat de in België gevonden oplossing
jn wezen overeenkomt met de door de
koning in April j.l. gedane suggestie,
over de uitvoering waarvan echter toen
door de partijen geen overeenstemming
kon worden bereikt.
Er is nog niets definitiefs bekend over
dt vraag, of Leopold in België zal
blijven of het land wederom verlaten,
of over een eventuele verbreding van
de basis der regering.
Achillc van Acker, socialistisch oud-
ininister. heeft echter aan te Brussel
demontrerende stakers meegedeeld,
dat een vliegtuig in gereedheid wordt
gebracht en dat koning Leopold „mor
gen vertrokken zal zijn".
Van socialistische en liberale zijde is
destijds ook geëist, dat Leopold, bij
overdracht van de macht op prins Bou-
dewijn, het land zou verlaten.
De minister van onderwijs, Pierre
Harmei. heeft hedenmorgen de pers
medegedeeld, dat een wetsvoorstel be
treffende overdracht van de macht
binnen enkele dagen by het parle
ment zou worden ingediend.
HEDENAVOND BELGISCHE
KABINETSRAAD.
De Belgische ministers zullen heden
avond 8 uur in kabinetsraad bijeen
komen.
STAKERS GAAN WEER AAN
HET WERK.
Toen Brussel hedenochtend vroeg het
nieuws van de oplossing van de ko
ningskwestie vernam, lag de stad nog
in de ban van de algemene staking.
Er reden hoegenaamd geen trams,
duizenden mensen spoedden zich dus te
voet naar hun werk.
De mars naar Brussel, aangekondigd
door de stakingsleider, is in feit niet
meer afgelast kunnen worden.
Vanochtend waren reeds duizenden
betogers uit Wallonië in Brussel aan
gekomen. nadat zij kans hadden gezien
door de driedubbele versperringsring
die de politie rond de stad gelegd had,
heen te breken. De meesten hunner
kwamen uit de Bo'rinage en uit het ge
bied van Charleroi.
Het merendeel was per fiets gekomen,
doch ook heeft een aantal vrachtauto's
met betogers kans gezien langs binnen
wegen de politie te verschalken.
Het socialistische partijbestuur Stelde
alles in het werk om te voorkomen, dat
de demonstranten in de loop van de dag
toch nog onrust zouden verwekken.
Hedenmorgen was overigens alleen
nog maar de stopzetting van de café- en
restaurantbedrijven opgeheven. Gister
avond was zij in de stad vrijwel volle
dig en daardoor hadden de vrijwel ver
laten hoofdstraten der stad een doods
uiterlijk gekregen. Er gingen toen nog
vrij wat betogers rond onder het uit
roepen van „Leopold aan de galg" en
onder het zingen van de „Marseillaise"
en een schimplied op de geestelijken.
Uit enkele plaatsen uit het gebied,
vaar dc staking een algemeen karak
ter had, vernamen wij hedenochtend,
dat de stakende arbeiders weer aan
het werk waren gegaan. Uit tal van
plaatsen wordt bericht, dat dc arbei
ders voor de fabrieken klaar staan om
op het eerste parool van de stakings
leiding terstond het werk te hervatten.
In Charleroi was het telefoonkantoor
hedenochtend weer heropend en wer-
Middenstandsexamens
J. Sier, Leiden. G. Smon, Katwijk aan
Zee. P. Slingerland, Nieuwkoop; W,
Sloos. Leiden; Th. J. M. Sloothaak, Aar-
landerveen; F, Smink. Lisse; F. J. Smit,
Wassenaar; K. A. Smlt-v. Os, Wasse
naar; A. Snel, Leiderdorp; G. M. Som-
meling, Leiden: Jac. Spijker, Rijnzater-
ffoude; H. M. Stam, Lisse; G. v. Star-
kenburg, Rijnsburg; J v. Starkenburg,
Oegstgeest; T. Stlgter «Woubrugge; J.
Stol. Leiden: H. Stouten, Leiden; Joh.
J. Stouten. Leiden; A. v. Straalen, Zoe-
termeer; H. J. Straathof. Rijpwetering;
p. A. Straathof, Rijpwetering; S. J. v.
Stijn, Warmond; J. P. Suidgeest, Nieuw-
Vennep; F. W. Swaak. Leiden; J. F. C.
Tap, Wassenaar; M. Taverne, Leiden;
Tii L. Theelen, Voorsohoten; A. v. Tolr.
Amsterdam: M. v. Tol .Alphen aan den
Rijn. P. G. v. Tol, Sassenhelm; A. P.
Tolk, Alphen aan den Rijn; D Tonke-
laar, Katwijk a.Zee; Aden Tom. Zoeter-
meer; S. A. Treur, Alphen a/d. Rijn:
M A. v. Trigt, Zevenhoven; W. van
Turenhout, Lisse; A. M. J. Vale-v. Leeu
wen. Nieuwkoop; H Tijsterman, Oegst
geest; H Uitvlugt. Alphen a. d. Rijn;
D. Th. v. Veen. Wassenaar: Joh. v.
Veen Leimuiden; Th. H. v. Veen, Lei
den: Th. W. A. v. Veen, Wassenaar;
W. Veldhuyzen. Wassenaar; J. C. Velt-
man, Lelden; G. W. L. v. Velzen, Lei-
d?n, L J v. Velzen, Leiden; H. L. Ver
del, Leimuiden; G. Verdoes. Katwijk;
M. Verdoes. Katwijk a. d. Rijn; L. M.
Vergunst. Lisse; A J. Verhage. Aar-
landerveen;' E. Verhagen. Alphen a. d.
Rijn; J M. Verhoeven. Nieuw Vennep;
A. Verhoeven, Leiden; P. J. Verlooy,
Nieuwkoop; C. Verzaal, Ter-Aar; H. Ves-
seur, Oude-Wetering; R. A. R. v, Via-
nen. Voorschoten; J. K. Vilders, Leiden;
A Vink Leiderdorp; P. Visser, Leiden;
J. P. Vlasveld. Voorhout; W. C. J. Vlas
veld. Leiden; A Vletter. Rijnsburg; W.
L de Vlieger, Nieuw-Vennep.
TWEE jubilea en een afscheid
bij de invoerrechten
en accijnzen.
Vandaag is hf t 25 jaar geleden dat de
hoofdassistent de heer J. Elskamp. en
de assistent, de heer J. H. Bouwman,
thans werkzaam aan de Inspectie der In
voerrechten en Accijnzen alhier, bij de
belastingdienst werden aangesteld, ter
wijl de hoofdassistent de heer A. v.d Werf
eveneens aan dezelfde Inspectie werk
zaam. vandaag de dienst met pensioen
verlaat. In verband met deze gebeurte
nissen was gisteravond In het belasting
gebouw aan de Breestraat 91 'het ge
hele personeel b\J elkaar om de jubila
rissen te huldigen en van de vertrekken
de afscheid te nemen.
Het eerst werd gesproken door het
hoofd van de Inspectie, de heer Bodde
Bouman Hij wenste de heer v. d. Werf
toe. dat hij nog vele jaren van zijn pen
sioen zou mogen genieten en de jubila
rissen. dat zü ook de volgende mijlpaal
zouden bereiken. Uit zijn toespraak bleek
grote waardering voor 'het door allen
gepresteerde werk. De volgende spreker
*as de hoofdcontroleur, dé heer War
nar. Hij bood ieder namens het perso
neel een fraai cadeau aan. De drie
echtgenoten, die mede aanwezig waren,
berden ook bedacht en ontvingen elk
een fraai bloemstuk. Na de heer Warnar
*erd nog het. woord gevoerd door de
neren Lujjendijk en Ten Hooven. De eer-
s'e sprak meer tot de heren v. d. Werf
en Elskamp terwijl de ander zich in 't
blonder richtte tot de heer Bouman.
drie gehuldigden spraken een kort
dankwoord.
treinstoring leiden—den haag
rm?ASteravonc* omstreeks kwart over tien
?nd een defect in de bovenleiding
jan ae spoorweg bij de halte Den Haag-
tenSevolge van blikseminslag
merdoor geraakten de trajecten Den
naag-Voorschoten. Den Haag-Scheve-
,y?*n Den Haag-PUnacker stroom-
jjos- De reizigers van Leiden naar Den
aag werden vervoerd met de blauwe
am; extra wagens behoefden niet te
gorden ingelegd Van Den Haag naar
-iaën reden enige extra-bussen, ter-
dérHmet de blauwe tram enkele hon-
dpnA reIzi&ers vervoerd konden wor-
eii. omstreeks één uur hedennacht was
ae storing opgeheven.
f. w. n. hugenholtz
benoemd tot lector.
Bij Kon besluit is dr F. W. N. Hugen-
oitz te Oegstgeest, hoofdassistent aan
Leidse Universiteit, met ingang van
waarop hij zijn ambt zal aan-
cnitbenoemd tot lector in de fa-
dM TT er letteren en w'ijsbegeerte aan
in rf Ul"versiteit om onderwijs te geven
Qe geschiedenis der Middeleeuwen.
r~~. Onze oud-stadgenoot, mr. C. J.
oudsmit. wetenschappelijk hoofdambte-
de afd- Volksgezondheid van het
jnnisterie van Sociale Zaken, is be-
tot lid van de Ziekenfondsraad.
De heer F. de Haas. vakman tech
nische groep der PTT. te Leiden, is
'geplaatst naar Den Haag.
ADVERTENTIE
Aanvang cursus 7 September a.s.
1018 mnds cursus aanvang 7 Aug. a.s.
Kon. Erk. PITMANSCHOOL
PLANTSOEN 65, LEIDEN, TEL. 26558
BLIKSEM SLOEG IN EN RIOLEN
LIEPEN OVER.
Het korte maar .hevige onweer bracht
gisteravond heel wat mensen in de weer
om te voorkomen dat blikseminslag tot
onheilen zou voeren en kelders onder
water zouden lopen doof overstromende
riolen.
In de Callandstraat sloeg omstreeks
halfelf de bliksem in in het woonhuis
van de familie A P. De bliksem trof
naast de schoorsteen het dak waarin
een gat geslagen werd. Het plafond van
de slaapkamers schroeide. De brandweer
kwam er aan te pas maar had geen zwa
re taak.
Een kwartier eerder beliefde het een
andere bliksemschicht een weg te zoe
ken door de luchtkoker van de W.C. van
het woonhuis van de familie J. de J. In
de Tesselschadestraat. Ook hier werd
het plafond beschadigd, terwijl enige
dakpannen het moesten ontgelden.
Op de Hooglandse Kerkgracht ging
het onweer zo te keer, dat een plafond
het begaf en naar beneden kwam
Inmiddels werden de Tesselschade
straat en de Hansenstraat blank gezet
doordat de riolen het overvloedige he
melwater niet konden verstouwen. Ook
hier werd echter met bekwame spoed
opgetreden, waardoor ernstige ongerief
lijkheden voorkomen werden.
den weer locomotieven uit de loodsen
gereden.
SABENA-DIENSTEN HERVAT.
Hedenochtend heeft de Sabena zijn
intercontinentale diensten en zijn
dienst op de Congo normaal hervat.
BELGISCHE PERSCOMMENTAREN
De katholieke bladen in België, die
hedenochtend commentaar op de te-
ructredine van de koning leveren, be
groeten de oplossing met weinig vreug
de
Zo schrijft La Nation Beige, dat de
ernst van het ogenblik met bitterheid
gepaard gaat Het blad meent, dat
„een verderfelijk precedent is eescha-
pen en dat een geducht vrijgeleide in
de handen van oproermakers Is ge
speeld".
„Van de Belgen, die het sterkst in
aantal waren en die hun vurige ge
hechtheid aan de koning hadden be
tuigd. wordt een zwaar offer gevraagd"
zo schrijft het blad. De duistere voor
nemens van sommige onder 's konings
tegenstanders traden aan het licht en
het erzoeningsgebaar werd overhaast
geëist. Men voelt zich enigszins verne
derd en men heeft de indruk dat de
gehele zaak ons prestige in de wereld
niet zal kunnen verhogen". Het blad
vraagt zich voorts af, of de tegenstel
ling. tussen Vlamingen en Walen niet
zal gaan toenemen.
Het onafhankelijke blad Le Soir is
zeer tevreden over de oplossing en
meent dat prins Boudewiin snel in
contact zal kunnen treden met de be
volking die alle vertrouwen in hem
stelt. België zal ziin eenheid terug-
vindén". meent dit blad.
Onder het hoofd „de overwinning is
aan de oproermakers" kondigt het
katholieke blad „La Llbre Be'gique"
het nieuws heden aan Het blad ver
wilt de regering „moeilijk te verkla
ren aarzelingen en zwakheden" en het
acht het duidelijk „dat de capitulatie
van de regering werd voorbereid door
een van die achterbakse manóeuvres.
waardoor enkele CVP-leiders hun gs-
brek aan karakter en hun lauwe ko
ningsgezindheid hebben blootgegeven".
„La Libre Belgique" meent voorts dat
aan de liberale politici ..verachting"
toekomt voor .dit socialistisch-com-
munistlsch succes". Het blad besluit:
„De CVP zal al de haar nog resterende
energie moeten gebruiken om aan het
bewind te kunnen blijven. Uit deze re
volterende en voor het regiem gevaar
lijke dagen Is een nuttige les te trek
ken. namelijk dat de socialistische par
tij tot alles in staat is. wanneer het
er om gaat haar doel te bereiken
Het Vlaamse katholieke bal .De
Nieuwe Gids" noemt dit ..de meest be
schamende dag van onze geschiedenis".
Volgens dit blad is de oplossing een
zware slag voor het Vlaamse volksdeel
en een bespotting der democratie". In
de komende dagen zal men, volgens flit
blad, zijn conclusies uit het gebeurde
moeten trekken Ook het blad „Het
Nieuws van de Dag" is van mening, dat
de wil van de meerderheid van het volk
miskend ls.
Het socialistische blad „Le Peuple"
schrijft in een extra editie, die zo juist
is verschenen: ..De koningskwestie is op
gelost op een wijze, die de rechten der
minderheid eerbiedigt.
De twee millioen Belgen die in Maart
„neen" hebben gestemd, hebben de
meerderheid de ware democratische op
lossing afgedwongen, namelijk een op
lossing. die rekening houdt met de ge
voelens van geheel het land.
Wij socialisten hebben nooit onze wil
aan onze tegenstanders willen opdringen.
Wij aanvaarden echter niet, dat zij ons
de hunne zouden opleggen. „Le Peuple"
noemt de oplossing niet de onmiddel
lijke. doch wel de uitgestelde troonsaf
stand."
„De beslissing is klaar en ondubbel
zinnig. Het gaat niet meer om de Instel
ling van een ambt van luitenant-gene
raal van het koninkdijk. noch om
een uitdrukkelijke tijdelijke opdracht,
waaraan Leopold III eenzijdig een einde
zou kunnen maken", aldus schrijft dit
blad.
engels perscommentaar
De Londense kranten brengen uitvoe
rig commentaar op de gebeurtenissen in
België.
De „Times" schrijft in haar hoofdar
tikel, dat de veiligheid van België ver
eist, dat iedereen zou erkennen dat de
regering van koning Leopold voorgoed
een einde heeft genomen".
Gedurende de lange- twist, aldus het
blad is de koning steeds geneigd ge
weest. de campagne voor zijn terugkeer
op de troon te voeren als een campagne
ter verdediging van zijn persoonlijke eer.
Hij scheen de mening toegedaan, dat zo
hij troonsafstand had gedaan, of aan
vaard had definitief in ballingschap te
blijven, zulks zou beschouwd worden
als een stilzwijgende erkenning van de
tegen hem uitgebrachte beschuldigin
gen".
Na te* hebben gezegd dat de kwestie
van het vorstenhuis niet in het gedrang
is gebracht en dat de voorstanders van
de republiek voor het ogenblik weinig
talrijk, zijn in België voegt de „Times"
er aap toe- „Een jone,e en nieuwe koning
heeft alle kansen om de vriend te wor
den van alle klassen der bevolking en
tevens niemands gunsteling te zijn".
De ..News-Chronicle" (liberaal) schrijft
„Het schijnt dat onder Leopolds bewind
Belg.'ë nooit zün eendracht zou herkre
gen hebben. Thans bestaat goede hoop
dat het onder Boudewïjn opnieuw tot
eendracht zal komen, wat eveneens het
geval zal zijn met de stabiliteit en de
macht, wat door alle vrienden van Bel
gië wordt gewenst".
„Door zijn optreden, zo schrijft de
Daily Express" heeft koning Leopold
een ontzaglijke schade berokkend aan
het beginsel van de monarchie zelf en
het is mogelijk, dat Leopold door ver
geefs te hebben aangedrongen op een
terugkomst in een land, dat hem af-
vyst niet alleen zijn eigen reputatie
heeft verbroken .maar de toekomst van
zijn opvolgers in het gedrang heeft ge
bracht".
De „Daily-Mall", (conservatief) meent
dat de koning een goede beslissing heeft
genomen en het blad hoopt dat prins
Boudewijn ln beter omstandigheden dan
zijn vader aan het be^nd zal komen.
Want ..een hervatting van het geschil
zou de troon zelf in gevaar kunnen bren
gen".
Ook de ..Daily Graphic' (conservatief
keurt de beslissing van de koning goed.
Heden nog betoging te
Brussel
Gedurende de gehele ochtend heeft
een menigte van verschillende dui
zenden uit Walionië gekomen beto
gers gedemonstreerd voor het socia
listisch volkshuis aan het Emile van
der Veldeplein.
De menigte eiste de onmiddellijke
troonsafstand van de koning en gaf
haar misnoegen te kennen over de
wijze waarop de kwestie geregeld is.
Onder de socialistische leiders die in
het gebouw verenigd waren om te be
raadslagen over de oproep tot het be
ëindigen van de staking, heerste een
grote ongerustheid over de vorm. die
de demonstratie zou kunnen aannemen
Men zegt. dat zich onder de betogers
communisten bevonden, die de menigte
bleven aanwakkeren en een opmars
naar de stad eisten.
De socialistische afgevaardigde Isa
bella Blume heeft vergeefs gepoogd om
door een redevoering de menigte tot
bedaren te brengen. Het gejoel was zo-
HULPMONTEUR UIT GORINCHEM
VERONGELUKT.
Van 20 meter hoogte op betonnen
vloer gevallen.
De 46-jarige hulpmontcur A. Verha
gen uit Gorinchem, die werkzaam was
bij het in aanbouw zijnde pand van het
gemeentelijk energie bedrijf aan de Ga-
lileistraat te Rotterdam, viel gistermid
dag van een hoogte van twintig meter
op een betonnen vloer
Met zware inwendige kneuzingen
werd de man naar het ziekenhuis Cool-
singel vervoerd, waar bij aankomst
bleek, dat hij inmiddels was overleden
danig, dat zij zich nauwelijks verstaan
baar kon maken.
Daarna heeft de oud-premier Van
Acker de menigte toegesproken en
haar bezworen te geloven, dat „de op*
lossing der koningskwestie betekent een
zuivere, volledige en definitieve abdica
tie" en dat deze morgen door een wet
zou worden bekrachtigd.
Toen hij uitriep, dat het nu tijd was
om aan sociale problemen te gaan wer
ken. werd uit ae menigte geroepen: „te
laat" Van Acker eiste de vrijlating
van alle in de laatste dagen gear
resteerde betogers.
De menigte zette zich daarna in be
weging voor een mars naar het Beurs
plein.
Van Acker en andere volksvertegen
woordigers gingen voorop en de func-
tionnarissen van de socialistische par
tij doen het uiterste om de betoging een
zo kalm mogelijk verloop te doen heb
ben.
Uit de stad wordt gemeld, dat talrij
ke politiewagens en afdelingen rijks
wacht op de Grote Plaats en omgeving
zijn gestatior.neerd.
In de Wetstraat zijn vraohtwagens
met rijkswacht aangekomen, die de
omgeving van het parlement hebben
afgezet. Als voorzorgsmaatregel zijn in
een van de zijstraten Spaanse ruiters
opgesteld.
De mars der 5 000 betogers door het
centrum van Brussel had een rustig en
ordelijk verloop.
D? bctoge-s hielden zich aan dc aan
maning van Van Acker om ordelijk en
vrolijk te demonstreren.
Het marstempo werd aangegeven
door spreekkoren met de voornaamste
leuze „l'abdication, nous l'avons". (Wij
hebben de abdicatie).
Behalve Van Acker ging ook senator
Rolin in de stoet voorop Er was hoe
genaamd geen politie in de straten
waar de betogers door trokken
De stoet werd op het Plein der Mar
telaren ontbonden, nadat daar bloemen
waren neergelegd.
PRINS KAREL VAN BELGIË.
Volgens een wethouder van de ge
meente Middelkerke zou prins Karei
van België van plan zijn zich definitief
op zijn buiten te Raversijde-Middelker-
ke aan de Belgische kust te vestigen.
Het gemeentebestuur is van plan
prins Karei het ereburgerschap der ge
meente aan te bieden.
DE STAKINGEN TE ANTWERPEN
De Antwerpse diamantarbeiders heb
ben hedenmorgen het werk neergelegd
ingevolge een besluit van de „algemene
diamantbewerkersbond". Zij hebben be
sloten het werk te hervatten na de
goedkeuring van de wet op de machts
overdracht. Het personeel van de Ant
werpse trams zou eveneens wachten tot
de stemming over het wetsontwerp
Hedenmorgen reden slechts enkele
trams.
De gastoevoer is afgesneden. Om 11.30
uur zal gedurende anderhalf uur gas
worden geleverd.
In de haven is de staking nog vrij
algemeen.
(Van onze Parijse correspondent).
Dat kalme, bijna verstorven, stadje Aix-en-Provence, een 30 K.M. van het
lawaaiige Marseille, pleegt sedert een drietal jaren, zo omstreeks de helft van
de Julimaand, voor enkele weken uit zijn dommel te ontwaken. Dan vindt
hier een der vele internationale muziekfestivals plaats, dat tientallen beroemd
heden en honderden toeristen naar dc Middellandse kuststrook lokt.
Het klein Aix herinnert zich dan weer eens zyn groots verleden als
oudste cultuurcentrum van Europa, cn de Cours Mirabeau de slagader van de
stad, doet dan aan een Champs Elysées-in-het-Méridionale denken. Er heeft
zich een metamorfose voltrokken, die deze stad ineens vol leven maakt,
's Morgens, op een terrasje van de Mirabeau, merk je dat nog zo niet.
Kwieke, bejaarde heertjes met slobkousen, die je alleen nog maar achter in de
Franse provincie ziet, benen haastig naar hun bureaux, hulshoudsters, de
boodschappenmand aan de arm, begeven zich marktwaarts, donkere Meriodo-
naalse schonen wandelen cn niemand weet waarheen, en de postbode brengt de
brieven rond, die hy uit een zwart kistje haalt, dat hij op zyn buik heeft hangen.
Er wandelen hier ook „huisvaders-met- vrijaf", achter wagentjes met een wit
linnen dak met franje, waaronder een blote baby sluimert. Rechts bij een* der
volle fonteinen waaruit het minerale water spuit, staat een agent In hemds
mouwen met een tropenhelm op het hoofd en onder de hoge beuken, waardoor
aan beide zyden de Mirabeau wordt omzoomd, wacht voor een geel gepleis
terd herenhuis een begrafeniswagen, die met hellichte doeken wat is opgefleurd.
MUZIKALE BEDEVAARTPLAATS!
Zo ziet in de ochtenduren Aix er uit:
het Aix van elke dag, dat er géén „Fes
tival" is.
Maar tegen het middaguur wordt het
al wat anders!
De Festivalgangers hebben zich dan
de slaap uit de ogen gewreven de
uitvoeringen en concerten beginnen
hier, als in de Zuidelijke streken, ta
melijk laat en ze treffen in korte
brcekjes gestoken elkander dan na
tuurlijk op de Mirabeau. Aan elk ta
feltje herkent men nu een beroemdheid.
Auric, de componist, met zyn mas
sieve gestalte van halsioze roofvogel,
de romancier Francois Mauriac, me
lange van boulevardier en apostel, Ro
land-Manuel, gereputeerd musicoloog,
steeds met een glimlach op het gelaat,
Frangois Poulenc, vluchtig over het
hele gezelschap zijn „bons mots" Uit
strooiend, Messiaen, een aureool van
kaalte op de schedel, dat zijn angelieke
uiterlijk nog accentueert
Na de dis capituleert Aix voor de
nete, kokende middagzon om ln een
siesta troost en genade te vinden. En
tegen de avond verwisselt Aix eindelijk
voor de rest van het etmaal definitief
van allure: de provinciestad is dan can
muzikale bedevaartplaats geworden.
Het complete gezelschap van oude
heertjes, huishoudsters, vaders plus ba-
bies, moeders en schonen, heeft zich in-
middels, zo omstreeks de klok van ne-
i genen, naar de kathedraal verplaatst.
Op het binnenplein van de Vroegere
aartsbisschoppelijke abdij heef: ,1eschil
der Cassandra hier een openluchtthea
ter ontworpen. Een juweel van een
schepping, waar zowel de Mozart-opera's
worden opgevoerd als de concerten ge
geven.
Er is hier natuurlijk óók weer een
fontein en er zijn nog hoge lommerrij
ke bomen, en daartussen vormt dan
Aix'-bevolking een haag van toeschou
wers, die de witte smokingvesten en de
i robes van Schiaparelli, van Dior en
j van Fath bewonderen. Héél Aix leeft
mee met het Festival
En tóch, helaas: de entréeprijzen zijn
nogal gepeperd en ze liggen ver boven
óe financiële krachten van een weinig
vermogende bevolking. Doch ook buiten
het theater kan men de concerten vol
gen, wat men dan ook doet. En een
kind op straat citeert u zó het pro
gramma. of de bezetting van de avond...
Ik vermoed dat Aix momenteel de
enige plaats in Frankrijk is. waar op
straat drukker wordt gediscussieerd
over de mérites van een opvoering
van Cosi fan tutte, van het laatste
pianoconcert van Poulenc of de nieu
we symphonie van Messiaen, dan over
de kansen en de prestaties van een
Kobic of een Ockers.
Gedurende die afmattend hete Juli
dagen is Aix misschien het Laatste
bolwerk tegen de verdwazing van de
Tour de France
festival-oorlog.
Het zal zelfs degenen, die zich maar
zijdelings voor het muziekleven in
Europa interesseert, niet zijn ontgaan,
dat sedert de laatste oorlog onze in
ternationale concertpractijk zich vrij
ingrijpend heeft gewijzigd.
De verandering houdt hoofdzakelijk
verband met 'de ongekende verbreiding
van het versc{iijnsel-„Festival".
En zonder al te veel overdrijving mag
men wel zeggen, dat er, in het bijzon
der in Frankrijk, thans moeilijk meer
een provinciestad te noemen valt, die
niet ééns per jaar met een muziekfeest
of dansfeest een beroep op de inter
nationale belangstelling wenst te doen.
Die Festivals trekken publiek, meent
men. en dat publiek doet het zakenle
ven bloeien.
Niets geen bezwaar.
Alleen: de organisatoren dienden
zich wat te matigen, omdat de spoeling
al zichtbaar dunner wordt.
Reeds nü wijden iy Frankrijk de
autoriteiten zich aan het probleem van
de coördinatie der internationale mu
ziek-, dans- en theaterfeesten en in de
kranten spreekt, men openlijk van de
„guerre des Festival", de oorlog tus
sen de Festivalsteden. Men mag gerust
voorspellen, dat er in de komende ja
ren heel wat Franse Festivals zullen
moeten sneuvelen en het ligt dus voor
de hand, dat men. zich in de leidende
kringen reeds nü angstig afvraagt:
zullen wij het in de toekomst halen?
Wat Aix aangaat: ik geloof stellig
van wél!
Het Festival van Aix is, in tegenstel
ling met verscheidene andere, namelijk
niet slechts een onderneming ter sti
mulering van het plaatselijk vreemde
lingenverkeer. Het is in drie jaren óók
een artistiek begrip geworden. De or
ganisatoren van het feest (dat door
een der vermogendste magnaten van
Zuid-Frankrijk wordt gefinancierd)
hebben bij de samenstelling van hun
programma namelijk de goede smaak
en het gezonde inzicht getoond om
maar niet een willekeurige reeks con
certen en voorstellingen als interna
tionaal Festival te annonceren, doch
naar een harmonie, een soort synthese,
te streven tussen het lyrische karakter
van de stad enerzijds met het mediter-
reaanse landschap, en anderzijds de
muziek, die moest worden uitgevoerd.
MOZART IN PERFECTIE.
Geen muziek eigent zich nu zozeer
naar de aard van dit land, als die van
dc Oostenrijkse componist Mozart,
wiens opera's tot de vaste hoogtepun
ten van het feest behoren. Aan die
opvoeringen worden geen zorgen en
kosten gespaard en waarschijnlijk heeft
zelfs Salzburg nimmer een Don Juan
in zulk een perfectie als hier in Aix
aanschouwd of gehoord. De moeiteloze,
onbezorgde schoonheid van Mozarts
kunst krijgt eerst haar volle adeldom,
wanneer een uitvoering technisch dodr
geen enkel tekort of enige nalatigheid
overschaduwd wordt.
En dal is hier het geval: de volmaak
te kunst van Mozart wordt volmaakt
geïnterpreteerd onder leiding van
de Duitse dirigent Roshand in
décors van Cassandre en met
een troep, die grotendeels uit dc
artlsten van de Milanese Scala is ge- J
recruteerd zodat men er voor vol
gende jaren wel zeker van kan zUn
dat de naam Aix in relatie met Mo
zart een soort merkteken van de al
lerhoogste waarde zal blijven!
Doch rond Mozart heeft men ver
scheidene andere componisten ge
schaard, die allen of bijna allen
ln hun muziek aqn een verwante geest
van klassieke schoonheid en evenwich
tigheid vorm hebben gegeven.
Zo heeft men daar dit jaar voor het
eerst kennis kunnen maken met een
aantal totaal onbekende meesterwer
ken van Boccerini een tweetal strijk
kwintetten en van Vivaldi-U Giustl-
ond en Gloria voor koor, orkest en so
listen terwijl ten slotte óók de Euro
pese premières van een pianoconcert
van Francis Poulenc en van de Turan-
galila-symphonie van Olivier Messiaen
in het Festivalprogramma waren op
genomen.
Het werk van Poulenc werd door de
componist persoonlijk uitgevoerd tij
dens een concert, dat onder leiding
slond van Charles Munch, die zichzelf
deze avond met een magische Daphnis
et Chloësuite scheen te overtreffen.
Qua compositie biedt Poulenc hier wei
nig nieuws: het is oergezonde muziek,
fris voor de lever en zo uit de pen ge
vloeid. en het stuk bezit alle eigenschap
pen, die de Philisters triviaal en onbe
tamelijk en de anderen verrukkelijk en
onbezorgd noemen.
Omdat in Aix (gelukkig!) genoemde
Philisters vér In de minderheid bleken
te zijn, had Poulenc een doorslagge
vend succes te incasseren. Het was hem
van harte gegund!
EEN AGRESSIEVE EN
ANARCHISTISCHE
MESSIAEN.
Van Messiaens symphonie valt dat
moeilijk te zeggen, doch de oorzaak van
de koele ontvangst behoeft men zeker
niet bij het publiek te zoeken, Hoe be
langwekkend het ook was met een
nieuw werk van Messiaen geconfron
teerd te worden want ondanks alle
teleurstellingen door hem bereid, blijft
deze componist toch een der boeiendste
verschijningen van de huidige Franse
muzikale generatie geleek zijn ver
schijning op deze programma's niette
min op een betreurenswaardige vergis
sing te berusten: deze muziek met haar
anarchistische en agressieve accenten,
met haar disharmonie tussen intentie
en realisatie, detoneerde in deze entou
rage gelijk een olifant het in een stal
met Arabische volbloeden zou doen.
Waar men echter respect voor kon
hebben, dat was het fameuse pianospel
van Yvonne Loriod, Messiaens trouw
ste discipel, en voor de zeldzaam knap
pe directie van Roger Desormières.
Doch ook zij hebben de partituur, die
bijna twee uur heeft geduurd, althans
in deze omgeving, niet aanvaardbaar
kunnen maken en zelfs niet gered.
Maar omdat aan alle kwade dingen
een opbeurende keerzyde tc ontd?k-
ken valt, ervoeren anderendaags de
Fcstivalbezockers van Aix vo^r de
organisatoren toch een gevoel van
dankbaarheid, omdat na het Bar
goens van Messiaen de laai van Mo
zart nog edeler, nog klassi?kcr en
nog onsterfelljker hoeft geklonken.
FRANK ONNEN.
De Nederlandse delegatie
voor Straatsburg
De Nederlandse delegatie naar de 5de
zilting van het Comité van Ministers
van de Raad van Europa dat cp 3 Aug.
a-s te Straatsburg bijeenkomt, bestaat
uit mr D. U. Stikker, Minister van Bui
tenlandse Zaken, mr S. G. M. baron
Van Voojji tot Voorst, chef van de di
rectie Europa van het Ministerie van
Buitenlandse Zaken en mr H. E. Schel-
tema van het bureau Westelijke samen
werking van genoemd Ministerie.
Mr W. Riphagen van het bureau van
de juridische adviseur van het Ministe
rie van Buitenlandse Zaken zal assis
tentie verlenen bij de bespreking van
de rechten van de mens.
De Nederlandse vertegenwoordigers
in de Raadgevende Vergadering van de
Raad van Europa zijn de zelfde perso
nen als verleden jaar. met dien ver
stande dat thans de heer H. A. Kort
hals als vertegenwoordiger optreedt en
mr J. J R, Schnial als plaatsvervanger.
Ministeriële conferentie
Westerse Unie
EINDE REEDS HEDENMIDDAG
VERWACHT.
Hedenochtend om kwart over tien is
de in April aangekondigde korte con
ferentie van de ministers van buiten
landse zaken van de Westerse Unie in
het Ministerie van Buitenlandse Zaken
te Den Haag begonnen onder presidium
van mr D. U. Stikker.
Waarnemers verwachtten, dat de con
ferentie in het begin van de middag
reeds beëindigd zou worden Men meen
de, dat besprekingen zouden worden
gevoerd over de in opdracht der minis
ters vervaardigde rapporten door hun
militaire, economische, sociale en cul
turele commissies. Het is niet onmoge
lijk, aldus waarnemers, dat de drang
der omstandigheden het bespoedigen
van beslissingen zal activeren. Tot dus
verre konden geen mededelingen wor
den gedaan, welke punten voornamelijk
besproken zouden worden. Het militaire
rapport is reeds eerder door de minis
ters van defensie der vijf landen van de
Westerse Unie bestudeerd.
DE TREINVERBINDING
AMSTERDAM—BRUSSEL.
De treinverbinding Amsterdam—Brus
sel was omstreeks i2 uur nog steeds niet
hersteld. De beide hoofdstations Brus
sel-Noord en Brussel-Zuid zijn nog al
tijd gesloten. Het station Schaerbeek is
weliswaar opengesteld, doch door de
stakingen in het Waalse land is de
trein ParijsAmsterdam geheel omge
legd vla Rijssel, Kor tl" ijk, Gent, Meche-
len en Antwerpen.
Bij de directie der Belgische spoor
wegen verwacht men. dat binnen en
kele uren de verbindingen in België
veel zullen verbeteren.
NOGMAALS DE ZAAK VRIJMAN.
Waarom nog geen eervol ontslag?
De oud-rijksbouwmeester J. A. W.
Vrijman heeft zich met een verzoek
schrift tot de Eerste Kamer der Staten
Generaal gewend om zich er over te be
klagen, dat de regering geen uitvoering
geeft aan het votum dat de Eerste Ka
mer op 29 Maart 1938 heeft uitgespro
ken ten aanzien van zijn eerherstel. (In
dat votum sprak de Eerste Kamer uit,
dat aan de oud-rijksbouwmeester eervol
ontslag en schadeloosstelling moest wor
den gegeven. Red. L.D.).
In het verzoekschrift dat de heer Vrij
man dezer dagen aan de Eerste Kamer
heeft aangeboden, verzoekt hij de Eerste
Kamer de geëigende stappen te doen ter
verwezenlijking van hetgeen zij destijds
nodig achtte,
POSITIE INDONESIË-VLIEGTUIGEN.
Uitreis: PH-TDH (Holland), gezag
voerder Rab, middernacht uit Rome;
PH-AFD (Arnhem), gezagvoerder Van
Breemen, vandaag In Djakarta.
Thuisreis: PH-TDN (Vlaardingen)
gisteravond uit Djakarta; PH-TDB
(Walcheren), gezagvoerder Creel, mid
dernacht te Basra; PH-TDP (Rotter
dam). gezagvoerder Paap, middernacht
uit Dharan; PH-TEZ (Zeeland), gezag
voerder Newborne, vanochtend In Ka
rachi; PH-TDL (Aalsmeer) staat in Dja
karta, vertrekt morgen middernacht;
PH-ALW (Overloon), gezagvoerder Ber-
gemann, gisteravond uit Darwin.
COMMANDANT VAN SYRISCHE
LUCHTMACHT DOODGESCHOTEN.
De commandant van de Syrisohe
luchtmacht, kolonel Mohammed Nasser,
is gisteravond door onbekenden doodge
schoten.
DUO-PASSAGIER TE ELST GEDOOD.
Te Eist is gisteravond een duo-passa
gier van een motor, de 27-jarige V. uit
Nijmegen, die in een bocht te ver met
zijn hoofd overhelde, in botsing geko
men met een passerende kar. Hij werd
daarbij zo ernstig gewond, dat hij op
weg naar het ziekenhuis is overleden.
Belangrijke wapendiefstal
te Semarang
EERSTE LUITENANT TEXIER
GEARRESTEERD.
De arrestatie in Semarang van eerste
luitenant Texier van de Kon. Land
macht, heeft een groot schandaal aan
het licht gebracht, aldus schrijft de cor
respondent van de Java-bode te Sema
rang. Luitenant Texier, die met klein
zakenverlof werkzaam was bij een bank
instelling te Semarang, schijnt betrok
ken te zijn bij de verkoop van een grote
partij wapens en andere goederen, wel
ke gestolen zijn uit Nederlandse voorra
den van de K.L. By de Indonesische mi
litaire politie waren inlichtingen bin
nengekomen, dat er in de bagageruimte
van een der auto's van het bankagent-
schap wapens verborgen zouden zijn.
Men verzocht de bankinstelling de auto
te mogen onderzoeken, waarna Texier
zelf aanbood de wagen naar de mili
taire politie te brengen. Uit de bagage
ruimte kwamen 49 pistolen te voorschijn
en 6 mortieren. Texier verklaarde, dat
deze wapens aan een onderdeel van de
T.N.I. verkocht zouden worden, hetgeen
Inderdaad het geval bleek te zijn. De
Nederlandse militaire politie werd op
de hoogte gesteld ZIJ nam Texier een
verhoor af, hij bekende en werd gear
resteerd. Het bleek, dat nog tal van an
dere goederen van het Nederlandse le
ger waren gestolen, zoals horloges, kom
passen enz. Deze goederen waren gesto
len uit kisten, die naar Nederland moes
ten worden gezonden. De kisten werden
opgevuld met stenen. Nog enkele Ne
derlandse militairen werden aangehou
den. Verwacht wordt, dat nog meer ar
restaties sullen volgen.
