Een beslissend week-end voor België
Na lange besprekingen
concessies te
schijnt Koning Leopold
zullen doen
Het gewone leven is uit Charleroi
en Namen totaal verdwenen
In Wallonië streven uaar afscheiding
WEERBERICHT
59ste Jaargang
MAANDAG 31 JULI 1950
No. 27062
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f4,50 per kwartaal: 35 cents per week
Telefoon Dir. en Adm.: 25041; Red. 21507
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
(Speciale reportage).
ZATERDAG.
Hetgeen Zaterdag In de ochtenduren te Brussel werd gevreesd is rond het
middaguur bewaarheid. Als op afgesproken sein dromden om precies halfeen
duizenden demonstranten bijeen op de hoek van de Boulevard Adolphe Max
i de Kruittuinlaan.
Zo snel ging alles in zijn werk. dat men ternauwernood gelegenheid kreeg
oit het gedrang te komen. De duizenden demonstranten vormden levende
kittingen dwars over de boulevard. Hetzelfde deed men in de Rue Neuve en bij
df Beurs. Nog maar steeds stroomden ondertussen nieuwe betogers aan. Op
Terschillendc punten in de stad waren gendarmes te paard in reserve ge
houden. Zü kregen bevel om uit te rukken, maar hun verschijning werkte als
rode lap op een stier. Een oorverdovend geloei werd aangeheven; toen
Ineens werden op de hoek van de Boulevard Adolphe Max en de Kruittuin
laan de tafeltjes van de café's omvergeworpen. Tussen het glasgerinkel door
klonk het gegil van vrouwen en kinderen, doch boven alles uit het gekrijs
der grevisten, de stakers, waarvan het overgrote deel zich bovendien van
fluitjes bediende. De gendarmerie pro beerde het cordon te verbreken. Zü
werd met tafeltjes, stoeltjes, glazen en kopjes bekogeld. Zelfs werden fietsen
aan toevallige passanten ontrukt en naar de gendarmes gegooid. Ondanks het
feit, dat deze tot de tanden gewapend waren, deden zij niets tegen de razen
ds en tierende menigte en namen z elfs spoorslags de wijk. Ijlings waren
ondertussen de zaken, welke die ochtend open waren, gesloten.
Veiligheidshalve werden de ramen ge
blindeerd. De nog spaarzaam rijdende
rams werden door de overwegend Jeug
dige demonstranten tot stoppen ge-
d?.on2en. Gaf de bestuurder geen ge
volg aan het bevel, om niet verder te
tijden, dan werd de beugel naar be
neden gehaald, terwijl ook de ruiten
be: moesten ontgelden.
Naar wy vernemen, schijnen de de
monstranten over het algemeen Wallo
nië:?. die vanochtend per trein naar
Brussel zijn gekomen. Uit alles blijkt,
cat de wanordelijkheden „volgens plan"
tornen uitgevoerd.
De omgeving van het paleis te Laeken
1? hermetisch afgesloten. Luik is prac-
lisch geïsoleerd. De treinen daarheen
lijden met grote vertraging, terwijl het
rijverkeer op de hoofdwegen onmoge-
lijk geworden, doordat het wegdek
(verdekt is met kopspijkers. In Char
leroi, Luik en Namen zit men reeds
pi'.kele dagen zonder groente, water, gas
on electrisch licht. Vanochtend heeft
C: Belgische regering opnieuw de ern-
i:.?3 toestand in deze gebieden bespro-
r.n, en zo zou overwogen zyn, levens
middelen per vrachtauto onder militaire
lescherming naar deze streken te diri
geren. In Brussel is geadviseerd in de
komende dagen spaarzaam te zijn met
g3s en electrlciteit.
Critiek is de situatie in Wallonië,
vaar de staking vrij algemeen is. Er is
bezorgdheid bij de regering en bij het
volk. Het heeft geen zin dit te verbloe
men. Trouwens het viel te beluisteren
in de ernstige woorden van Duvieusart
voor de radio.
De man, die de inzet vormde in deze
tragische strijd, leeft in Laeken als In
een belegerde vesting. Doch als men
?oed speurt is het allang niet meer
de koningskwestie, welke de politieke
hartstochten bij de Belgen doet op
laaien. Nee, eerder met het Belgische
drama, want dat is het, gezien wor
den als een strijd tussen Vlamingen
en Walen. En dat maakt het juist
wveel erger.
Gisteren meldde onze speciale verte
genwoordiger:
Op de muren in Namen, Charleroi er
teik staat met grote letters te lezen:
rDe vrije republiek aan de andere zijde
van de Maas".
Het moet de indruk geven dat ge in
ten ander Belgie zijt aangekomen.
Inderdaad, het is een ander-deel van
ten natie, die momenteel in het brand
punt der wereldbelangstelling staat. Dit
flee.: Wallonië, wil zich volgens deze op-
Knriften niet meer één voelen met
Vlaanderen. Het gaat in Wallonië dan
pk niet meer om koning Leopold. De
^eten, welke in de Borinage en in het
tuikse vallen te beluisteren, willen méér
oan alleen ..Abdication Leopold" Er
RW hier machten en krachten aan het
*trk. die aansturen op een afscheiding,
streven dat ook de weldenkende so-
ciaiisten en liberalen begint te veront
rusten.
}Vij hebben een dag door Zuid-Bel-
E'e gezworven onder de supervisie van
het Belgische stakingscomité. En met
een auto van dal comité. Het reizen
|>P andere wjjze of met eigen voertuig
ls te riskant. Slechts een papier op de
voorruit dat de namen der inzittenden
Termeldt en ondertekend is door een
vooraanstaand socialistisch party-be
stuurder heeft waarde voor de „pi
ketten", die op de weg staan gepos
eerd. Voor een „laisser passer" van
filmster Dc Vleeshauwer heeft men
s'eehts minachting. In Luik zyn de
stakers de baas, waartegenover zo nu
en dan de gendarmes zich doen gel
den.
Men moet zeggen dat de staking in
Wallonië algemeen is. Geen café, res-
purant of winkel is er open. De stra-
en in de steden liggen verlaten door
net ontbreken van enig verkeer van
kans op buien.
jje Bilt verwacht tot morgenavond:
v«.iL n<* bewolkt met plaatselijk en-
- e buien. Meest matige wind tussen
en West. Weinig verandering In
iratuur. (Opgemaakt te 10 uur).
1 AUGUSTUS.
Zon op: 5,oo uur; ondèr: 2031 uur.
Maan op: 2L55 uur; onder; 8.49 uur.
iU5°Srt6r t8 Katwljk 518 en
N
le&tperatuur,
nummer bestaat uit zes pagina's.
betekenis. De stations zijn gesloten en
in geen fabriek of mijn wordt er ge
werkt. Het schijnt dan ook een gans
ander deel van België te zijn dat men
binnen rijdt.
De schoonheid van het ook bij ons.
Nederlanders, zo befaamde landschap
zinkt weg bij de verbetenheid, die is
af te lezen van de gezichten der tien
duizenden. die het werk hebben neeree-
leed of bii de bezorgdheid, die is te be
speuren in de ogen der vrouwen, die
met een inkomen van 50 franc oer dag
moeten zien rond te komen. Het is in
deze gebieden sinds Zaterdagavond ang
stig stil. Eén vonk is voldoende om de
strijd in al zijn felheid te doen oplaaien.
Hiervan ziin zich de gendarmes en de
soldaten, die deel uitmaken van een
bataljon valschermtroepen, en gelegerd
zijn in de kazerne op de citadel van
Luik, terdege bewust.
Zal het tot een uitbarsting komen?
D«* komende dagen zullen het leren.
Want uit alles voelt men wel. dat men
In het Belgische drama naar een hoog-
fepunt gaat.
De plattegrond van België leert, dat
de afstand BrusselLuik per auto on
geveer 120 km. bedraagt, maar dan over
Leuven. Deze route is echter onder de
gegeven omstandigheden minder aan
bevelenswaardig. Het behoort niet tot
de onmogeliikheden dat men blijft ste
ken. Er is een andere, eveneens uitste
kende. weg, welke dwars door het bo«
van Sonien, via Waveren. recht naar
Hoeii voert Ook deze weg wordt in deze
dagen echter uiterst- SDaarzaem bere
den. Immers, men moet rekening hou
den met glasscherven of kopspijkers,
welke zo hier en daar rijkelijk over het
plaveisel liggen uitgestrooid. Een totale
staking houdt namelijk in dat ook alle
viiverkeer moet worden gestremd. Wi1
hebben het op eigen gelegenheid zowel
over Leuven als over Waveren gepro
beerd. doch ziin in beide gevallen hal
verwege gezwicht voor de ernstige waar
schuwingen om geen al te groot risico
te nemen. Onze „laisser passer" zou geen
enkele waarborg voor een ongestoorde
doortocht bieden. Eén middel bleef
slechts over en dat was de bemiddeling
in te roeoen van de stakingsleiding in
Brussel, die in het „Maison du Peuole"
zetelt. Het bleek dat velen ons een pa
pier konden leveren, dat ons tijdens de
reis voor moeilijkheden zou kunnen be
hoeden. Het document, dat wij kregen,
droeg de handtekening van Tsabel Blu-
me. socialistisch parlementslid en de
meest gehate vrouw bij de pro-Leopol-
disten.
Ook een auto kon teeen betaling ter
beschikking worden gesteld en zo zijn
wij in gezelschap van een zeer links ge
oriënteerde collega naar het Walenland
gegaan. Urenlang duurde de rit en tien
tallen plaatsen en dorpen hebben wij
doorkruist-. Nergens hebben wjj zien
werken, practlsch geen kantoor onen
gezien en geen tram of trein zien rijden-
Als ooit een stakinesbevel over een
zo uitgestrekt gebied stint werd opge
volgd dan is het wel in de Borinage en
in het Noorden van de Ardennen.
In dit verband moesten wij bil het
zien van de verlaten station-emolace
menten denken aan de spoorwegstakin
gen in ons land van 19441945. Luik
maakte een d°ndser indruk dnn Bergen
Charleroi en Namen, in welke plaatsen
van enig autoverkeer nog geen sprake
kon zijn. Luik is het centrum van waar
uit de staking in dit gedeelte wordt ge
leid. Heftig is het hier de laatste dagen
toe gegaan. Bii een botsing tussen sta
kers en gendarmes die plaats had in de
omgeving van de Place St.-Lambert. is
door de laatste gebruik gemaakt van
traangasbommen. terwijl eveneens een
granaat is geworpen, ten gevolge waar
van de voet van een der demonstranten
werd afgerukt De staats- en gemeente
diensten functlonneren hier vriiwel ntef
Het telefoneren en telegraferen is in
hoogst dringende gevallen en dan nog
met" toestemming van de stakingsleiding
toegestaan. In Luik ziet men ook de
resten van de door de demonstranten
opgeworpen barricades. Door de aanwe
zigheid van soldaten en het leger gen
darmerie kan men zich waneh in een
stad. waar de'staat van beleg is# afge
kondigd Als in een oorlog zijn hier de
strategische punten, zoals de bruggen
over de Maas. door militairen bezet ge
weest. een bezetting, die Zaterdagmid
dag is opgeheven, maar onmiddellijk
weer effectief zal worden gemaakt in
dien de omstandigheden daartoe aan
leiding mochten geven.
De winkels met voedselwaren zijn
Buset naar koning
Leopold
Om twaalf uur hedenmiddag zal
de Belgische minister-president een
verklaring afleggen.
Duvieusart heeft zich te elf uur
op verzoek van de koning naar het
slot Laeken begeven.
Tc halftwaalf zal de koning te
Laeken de socialistische partijvoor
zitter Max Buset ontvangen. Er
wordt aan herinnerd, dat de socia
listische leider twee dagen geleden
verklaard heeft, dat hy niet naar
Laeken zou gaan, tenzij om daar
de troonsafstand door dc koning
te vernemen.
Na het vertrek van de eerste mi
nister naar het kasteel te Laeken,
heeft de persattaché, van zyn kabi
net een verklaring afgelegd, waarin
uit naam van de eerste-minister
een bericht van radio-Luxemburg
wordt tegengesproken, dat troons
afstand 'van de koning aankondigt.
Hij verklaarde dat, dank zij de
bemiddelingsdiensten van het na
tionaal verbond van ex-politieke
gevangenen, besprekingen tussen
de partijen geopend zijn.
In politieke kringen heeft men
echter de indruk, dat men een op
lossing tegemoet gaat.
Illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll!
sinds Zaterdagmorgen slechts enkele
uren in de ochtend geopend.
Doktoren en verplegend personeel
zijn degenen, die nog kunnen rijden
zonder door de stakers lastig gevallen
te worden Op verschillende punten
groepen mensen samen, die veelal in
druk gesprek zijn gewikkeld. De geblin
deerde ramen van winkels en van som
mige particuliere woningen deen iet
wat triest aan.
Het in de laatste twee wereldoorlo
gen strategisch zo belangrijke Luik
maakt meer dan enige andere stad
waar wij doorheen kwamen, de indruk
van een stad in de frontlinie. Er is niet
het minste vertier'en de sfeer is uiter
mate gedrukt. Door het staken van het
personeel der reinigingsdiensten ligt
het vuil her en der in de straten ver
spreid, op enkele punten zagen wij
ware asbelten.
Het is moeilijk de stemming onder
de bevolking te peilen.
Direct valt op, dat men niet vrijuit
durft te spreken en men kan door de
gesprekken met de bewoners, hetzij
arbeiders, handelsman of kantoorbe
diende, niet aan dc indruk ontkomen,
dat zeer velen gedwongen zijn ge
weest om hun bedrijf te sluiten of het
werk neer te leggen, al zeggen zü
dat likt met zoveel woorden. De vrij
jeugdige stakingsleiders, die comité's
hebben gevormd en zeer intensief bui
len en in de stad Luik posten, dein
zen, zo is ons gebleken, voor niets
terug, indien aan hun bevelen geen
gevolg wordt gegeven. Een zogenaam
de onderkruiper heeft bii hen geen
leven. Onder de ouderen leeft een niet
te miskennen bezorgdheid. Het be
drijfsleven lijdt dan ook door dc hui
dige stand van zaken enorme schade.
De georganiseerde arbeider krygl. ge
lijk gezegd. 50 francs per dag. maar
de eerste uitkeringen schijnen niet
erg vlot te zijn gegaan. Men is dan
ook tot dc conclusie gekomen, dat
de/t staking ntet lang zal kunnen
duren, indien geen voldoende fondsen
aanwezig zijn. De financiële kant
heeft de Belgische socialistische par
tij reeds voor grote problemen gesteld.
In Brussel hebben wij reeds verno
men, dat dc socialistische partijlei
ding zou overwegen een beroep te
doen op de socialistische partijen In
het buitenland.
Aanvankelijk bestond ook slechts het
plan tot een algemene staking van 24
uur. Dat komt ook tot uitdrukking in
de soms kinderlijke organisatie op de
verschillende bureaux, waar de discipli
ne ver te zoeken is.
WU hebben aan enkele mensen de
vraag gesteld of zij de gepleegde daden
van geweld goedkeuren en merkwaardig
is, dat de meesten hierop een ontwij
kend antwoord gaven. Een mijnwerker
uit de Borinage schoof de verantwoor
delijkheid van een bomaanslag op een
brug van de socialisten af. ..Dat. zyn
communisten geweest, die alleen maar
wanorde willen
Neen. van een optimistische stemming
onder de burgerij, is zeer weinig te mer
ken. Men zou het aldus kunnen stellen:
nu eenmaal a gezegd is, moet ook b
gezegd worden
Verschillende mijnen en fabrieken
zullen in de komende dagen militaire
bezettin? krijgen ten einde sabotage op
grote schaal te voorkomen.
„La Republiqué Libre d'outre Meuse".
Zal men voor deze leuze, welke zo hier
en daar is neergekalkt, de sympathie
van alle Walloniërs kunnen krijgen?
Het is de vraag
De arbeider in Wallonië leeft onder
uiterst moeilijke omstandigheden. Het
leven voor hem is duurder en mind?r
comfortabel dan voor de Hollandse
arbeider. Of hy in staat zal zijn de
offers te brengen, die de stakingslei
ding van hem vraagt, slaat te bezien.
Hij is een verbeten strijder, maar dan
moet geen koningskwestie of de on
afhankelijkheid van Wallonië voor
hem de inzet vormen. Hiervoor is hij
lijdelijk warm te maken, niet meer.
Misschien beseft dat ook de B.S.P.,
die met het eigengereide optreden
van liaar jeugdige leden niet altijd
kan sympathiseren, omdat het idea
lisme dezer lieden te veel naar Mos-
.kou riekt. Uit Luik, Charleroi en
Namen en omgeving, het centrum
der Belgische zware industrie, is het
economische leven geweken. De Bel
gische export en ten slotte de gehele
Belgische arbeidersbevolking zal er
dc nadelige gevolgen van ondervin
den. Het kan niet uitblijven, dat dit
op dit alles werkeloosheid moet vol
gen. En ls deze prijs niet te hoog?
Na drie dagen van staking worden
de gevolgen voor de kleine man in
deze streken reeds merkbaar. Er is
nog wel voedsel, maar liier en daar
zyn de prijzen voor bepaalde artike
len, ondanks alle voorzorgsmaatrege
len. al gestegen. Deze staking kan
gaan werken als een boemerang,
waarvan de arbeidersklasse de dupe
kan worden.
Van dit gevaar zijn de organisatoren
zich bewust en vandaar, dat zü op een
climax aansturen. Met beledigende op
schriften aan het adres van koning en
regering vult men op de duur geen ma
gen. Bij het aanschouwen van de verla
ten fabrieken, enz., en het kennis ne
men van de soms felle haat, die in de
harten der jeugdige arbeiders leeft,
hebben wij on6 afgevraagd hoe men op
Eerste schoten gevallen
DRIE DODEN, TWEE
GEWONDEN.
Voor het eerst zqn gisteren schoten
gevallen in Belgie's „koude burger
oorlog". In het dorp Grace Berleur.
nabij Luik heeft de rüksveldwacht bü
een botsing met een groep betogers
van de vuurwapenen gebruik ge
maakt. Er zün drie doden en twee ge
wonden onder de betogers gevallen en
volgens de laatste berichten zouden
er ook enkele rijksveldwachters ge
wond zyn. Het incident heeft tot een
byeenkomst van socialistische leiders
met Duvieusart geleid, waarbij de eer
sten een protest hebben ingediend.
Dit was de climax in een lange reeks
van gebeurtenissen die de crisis in Bel
gië dit weekeinde tot ondraaglijke span
ning hebben opgevoerd. Velen hebben
een mobilisatiebevel ontvangen, waar
door de regering bijzondere eenheden
van het leger tot volle sterkte wil op
voeren.
In de stakingsgebieden rondom Luik
zijn troepen uit Duitsland aangeko
men en zij hebben Zaterdag reeds met
tanks door de straten moeten patrouil
leren.
Voorts heeft de regering andermaal
een beroep op de arbeiders gedaan om
de aansporingen der stakingleiders niet
te volgen en de van hen door de over
heid gevraagde arbeidsdiensten te ver
vullen.
De hoofdstad heeft critiek? dagen
voor de boeg. wanneer de anti-Leopol-
disten hun voornemen, om vanuit geheel
Wallonië naar Brussel op te rukken,
ondanks een door de regering gegeven
verbod, zullen uitvoeren. Dat de rege
ring de opmars verboden heeft, wekt
geen verwondering, hoewel zij daarmee
is afgeweken van haar politiek zich te
beperken tot het voorkomen van inci
denten. Bij een opmars van honderd
duizend agitators uit Wallonië zouden
ernstige incidenten in de hoofdstad
nauwelijks hebben kunnen uitblijven.
Zulke incidenten zullen overigens in
de Zuidelijke delen van de Drovincie
Brabant wel onvermijdelijk zün wan
neer zoals aangekondigd de tegen
standers van de koning zullen trachten
hun weg naar Brussel te forceren,
In Luik hebben de rijkswacht en de
politie Zaterdag 200 arrestaties verricht
en de politiemannen werden er her
haaldelijk door de menigte bekogeld.
De reeks aanslagen heeft zich ook
tydens het weekeinde voortgezet, doch
zij heeft volgens het ministerie van
binnenlandse zaken geen ernstige schade
aangericht.
Aangekondigd is. dat de stakingsbe
weging zich heden in Vervlers, Antwer
pen. Oostende en Brussel zal uitbreiden.
Doch men dient af te wachten in hoe
verre de arbeiders aaJi de parolen der
stakingsleiders gehoor zullen blijven ge
ven.
Te midden der ontreddering en de
dreiging van de opmars naar Brussel
gaat het politieke beraad van de koning
voort. De koning heeft Zondag twee der
liberale ministers van staat ontvangen,
die vorige week geweigerd hadden zijn
verklaring aan te horen. Er wordt ook
gezegd, dat hij opnieuw een poging heeft
gedaan om met de socialistisohe leiding
in contact te komen.
Bevestigd is, dat de kabinetschef van
de koning een onderhoud met Spaak
beeft gehad. Deze zou echter hebben
geweigerd zelf de koning te ontmoeten
en daarmee het voorbeeld 'hebben ge
volgd van partyvoorzitter Buset.
Voorts heeft de regering door middel
van radiotoespraken van twee minis
ters de verklaring van Duvieusart
herhaald," volgens welke de koning be
reid is na zyn consultaties maatrege
len te overwegen, die dc toenadering
zouden kunnen bevorderen.
Vannacht heeft de regering verga
derd. De premier had tevoren bespre
kingen met de- leiders van C.V.P., so
cialisten. communisten en met de lei
der van het nationaal verband van
politieke gevangenen Ros. die bemid
deling zou hebben aangeboden, die ge
protesteerd heeft tegen het ontreden
bij Luik waar slachtoffers vielen.
Het kan worden aangenomen, dat
door de bemiddeling van deze orga
nisatie, waarin de zo scherp tegen
over elkaar staande partijen voor
aanstaande vertegenwoordigers heb
ben, de weg is geopend naar een
formule die de dreigende burgeroor
log zou kunnen voorkomen.
Deze formule komt, naar wordt
aangenomen, neer op een toepas
sing van de in April jongstleden
door de koning persoonlyk in uit
zicht gestelde oplossing, waarbij hij
zijn bevoegdheden zou overdragen
aan de kroonprins.
Men meent te weten, dat Spaak en
Motz (liberaal), er in de bijeenkomst
van de bond op hebben aangedron
gen. dat de geste door de koning ten
spoedigste zou worden- gesteld tenein
de het onheil te vermijden, dat in de
huidige omstandigheden ieder ogen
blik zou kunnen losbreken.
De Belgische ministens, die aan de
Beneluxconferentie te Oostende deel
nemen. ziin naar Brussel teruggeroe
pen.
Terstond nadat het incident bii Luik
was bekend geworden is het hoofdbe
stuur van de socialistische Dartii bij
een gekomen en heeft een delegatie
benoemd, die onmiddellijk bii de eerste
minister zou gaan protesteren teeen
het gebeurde.
Duvieusart heeft de delegatie ont
vangen. Zij werd geleid door Spaak.
In de binnenstad van Brussel hebben
zich heftige tonelen afgespeeld. Bij
de ernstige relletjes, die in de binnen-
stad plaats vonden, moesten verschil-
lende tramwagens het ontgelden.
De foto boven toont opgewonden
demonstronten, die een tram-rijtuig
met stenen en rookbommen bestoken.
De foto beneden loot zien hoe het op
de Place Rogier*. die door stokende
demopstronten werd bestormd en waar
bereden politie charges uitvoerde,
toeging.
Voorts maakten Anseele. Van Acker,
Larock en Buset deel uit van de dele
gatie. Na afloop van de conferentie
deelde Spaak mede. dat het doel van
het bezoek was geweest een veront
waardigd protest te laten horen. Spaak
zeide dat het verbieden van samen
scholingen van meer dan drie personen
in gebisden. waar tienduizenden arbei
ders in staking ziin. neer komt op een
uitdaging. Het bijwonen van ..vreed
zame bijeenkomsten" kon volgens
Spaak niet als een oproerige daad
worden beschouwd.
De socialistische partijvoorzitter Bu
set verklaarde: .indien zich niet spoe-
die een beslissend feit voordoet zal wel
licht heden een burgeroorlog uitbre-
i ken".
In Luik heeft het stakingscomité
naar aanleiding van het gebeurde re-
volutionnaire taal gesproken. In een
motie, die het. comité gisteravond heeft
aangenomen, worden de plaatselijke
stakingscomité's gelast „democratische
verdedigingsorganen" op te richten,
welke zich spontaan ter beschikking
zullen stellen van de burgemeesters
„ter verzekering van de grondwettelijke
vrijheden".
In het begin van de nacht heeft ko
ning Leopold zelf een afvaardiging van
de vroegere politieke gevangenen ont
vangen, die by hem hebben aangedron
gen op troonsafstand.
De ministers hebben bij het verlaten
van de vergaderzaal geen woord gezegd,
doch hun gezichten stonden uiterst
strak.
Brussel weet op dit ogenblik nog niets
van de in koortsachtig tempo gevoerde
onderhandelingen, waarbij naar ver
luidt reeds de principiële toezegging der
socialistische en liberale party zou zijn
verkregen. Het beeld van de stad ver
schilt overigens in niets van de vorige
stakingsdagen. Reeds in de vroege och-
i tendschemering zag men enkele tram
rijden, die als enige passagiers twee
rijkswachten hadden
De Brusselaars, die in drommen naar
hun kantoren wandelen, kopen och
tendbladen. waarin geen woord over de
nieuwe politieke situatie staat en waar-
in het vuurgevecht in het Luikse op
i sensationele wyze wordt gepubliceerd.
Reeds gisteravond werd van late reizi
gers vernomen. dat politie en troepen
een ring om de stad hadden gelegd om
i te trachten het verbod van de Waalse
opmars naar de stad te handhaven. Gis
teravond laW werd vernomen, dat uit
Luik reeds 40 vrachtwagens met de
monstranten op weg naar de hoofdstad
I waren.
Met het oog op de dreigende situa
tie. die zou ontstaan door de te ver
wachten botsingen van naar Brussel
optrekkende betogers met dc politio
nele versperring, neemt men aan dat
er naar gestreefd zal worden het
compromis, waarbij dp koning het
Laekense slot weer zal verlaten, ten
snelste ten uitvoer te leggen.
Nader vernemen wij. dat de ernstige
incidenten, waarbij drie personen wer
den gedood en twee gewond, zich voor-
I deden op de Place de Pairoq te Grace
I Berleur.
korte termijn weer tot normale verhou
dingen zou kunnen komen. A
Zal dit geschieden door het aftreden
van koning Leopold? Wij hebben de
Marseillaise horen zingen in plaats van
de Brabanconne en opschriften gelezen,
waarin de wens voor een republiek
wordt uitgesproken.
Het is allemaal weinig hoopgevend
voor de eenheid van België.
Tegen morgen zijn de stakers van
Wallonië opgeroepen en masse naar
Brussel te komen. Het gerucht wil, dat
zy voor een reis naar de hoofdstad
vrachtauto's willen gaan vorderen. Als
het waar is, wat men in Brussel weet
te vertellen, namelijk dat er een ring
van gendarmerie en militairen om de
stad zal worden gelegd, 2ullen niet
velen zonder geweld hun doel bereiken,
en juist dat mogelijke geweld kan de
vonk in het kruitvat zijn.
Brussel heeft na een bewogen Zater
dagmiddag een vrij kalme Zondag ge
had. Hier en daar werd er wel gede
monstreerd. maar het had niet veel om
het lijf. Het verschijnen van een extra
editie van de socialistische Le Peuple"
gisteravond om 10 uur. waarin melding
werd gemaakt van een schietpartij in
De socialistische volksvertegenwoordi
ger Paque was daar juist een toespraak
tot een menigte betogers tegen de ko
ning begonnen, toen de rijkswacht het
plein opkwam en bevel gaf tot ontrui
ming. Volgens een verklaring van de
zijde der rykswacht werd daarbij een
der rijkswachters door een betoger vast
gepakt en geslagen Hij heeft daarop,
naar hy verklaarde uit zelfverdediging,
zijn revolver getrokken en een der beto
gers neergschoten. Andere rijkswachters
hebben daarop eveneens het vuur ge
opend.
De socialistische volksvertegenwoor
diger Fnoue en de burgemeester van
Grace Berleur Samson, die gewond Ls,
„ijn door de rijkswacht gearresteerd.
Ook het Internationale Belgische vlieg-
I verkeer is door de staking stil gelegd,
i Ook de Air France heeft de dienst op
I Brussel gestaakt.
j Hoewel geen officiële mededelingen
I zijn verstrekt over het gebruik van
legereenheden op door de staking be
dreigde punten, verschijnen te Brussel
i en Antwerpen berichten uit vele plaat-
i sen. die mededelen, dat naar electrische
centrales, mijnen, cokesfahrieken en
?ndere vitale industrieën militairen zijn
I gedirigeerd Volgens mededelingen van
i regeringsgetrouwe bladen heeft de re-
gering aan alle gouverneurs van de
j provincies, waar stakingen of onlusten
voorkomen, het bevel gegeven een order
uit te vaardigen, waarbij het voortaan
j verboden zal zijn met meer dan vyf
personen op de openbare wegen samen
te scholen.
„LE PEUPLE" SPOORT AAN TOT
BELASTINGSTARING.
In een extra editie van „Le Peuple",
het Belgische socialistische partyblad,
werden de lezers heden opgeroepen een
bela-ringstaking te beginnen. De over
heid kon volgens het blad niet meer
i met recht eisen dat de burgers haar
belasting betalen.
