FILMS Vele honderden beluisterden Gounod's „Faust" in Den Haag Perfecte organisatie en uitvoering Surinaamse maatschappij zwak door segmentarisch karakter Zelfstandigheid kan solidariteit stimuleren 1 VAN DEZE WEEK: Met een enkel woord Het plan Schuman in uitwerking Reuters correspondent te Parijs meldt, dat de Franse regering Donderdag een Officiële uitnodiging aan Engeland heeft gestuurd om deel te nemen aan onder handelingen over de oprichting van een West-Europese staal- en steenkoolpool. Deze uitnodiging kruiste het aanbod van de Britse regering om waarnemers te zenden naar besprekingen tussen Frankrijk en Duitsland. De Franse uitnodiging was enige da gen eerder aan de regeringen van Italië. België, Nederland, Luxemburg en West- Duitsland gezonden. Zij verzoekt de re geringen haar instemming te betuigen met het beginnen van onderhandelingen op basis van de in Schumans verkla ringen van 9 Mei omschreven beginse len. In diplomatieke kringen te Parijs verklaarde men te hopen, dat de Britse regering een stap verder zou gaan na bestudering van de Franse uitnodiging. In dat geval zouden de onderhandelin gen naar verwachting ongeveer medio Juni beginnen. Het zenden van waar nemers alleen wordt in Parijs onvol doende geacht. België heeft reeds besloten deel te nemen. LEER OM LEER De Verenigde Staten hebben strikte beperkingen van de bewegingsvrijheid der Roemeense diplomaten te Washing ton afgekondigd. Zonder speciaal verlof van het Ame rikaanse departement van buitenlandse zaken zullen de Roemeense diplomaten zich niet meer dan 55 km. buiten de grenzen van het district Columbia, waarin Washington is gelegen, mogen begeven. Deze maatregel ls een repressaille voor de beperkingen, die de Roemeense regering aan het Amerikaanse gezant schap te Boekarest heeft opgelegd. Over beperkingen der sovjet-diplo maten wordt door de Westelijke staten nog onderhandeld. 0 ZATERDAG 27 MEI Luisterrijke Lustrumviering van K. en O. .Bravo K. en O.": ge hebt ter gelegenheid van Uw eerste lustrumviering honderden Uwer leden een onvergetelijke avond bezorgd Een Faust-uitvoering in het Gebouw van K. en Wte Den Hoog door de Nederlandse Opera van voornaam en opmerkelijk niveau, waarover straks meer en tevens wederom het doorslaand bewijs van Uw perfect organisatie vermogen. Wie doet het Uw bestuur en speciaal directeur v. d. Pompe na een zodanige nergens falende regeling ie treffen, waarvoor twee lange, stampvolle treinen het Haagse Staatsspoorstation konden binnenrijden en verder ook alles tot in detail en op-de-minuui-af klopte Ruim 2000 leden van de 8000 hebben genoten van Gounods Faust en het deed ons bijzonder genoegen uit de mond van voorzitter De Wilde te vernemen, dat ook de thans teleurgestelden het. vol gend Jaar vermoedelijk aan bod zullen komen. Het was een feestelijk gezicht, die talloze Leidenaars het voltallige gemeentebestuur incluis! daar in die enorme zaal vereend te zien. Vol verwachting klepte ieders hart en Zo heeft K. nn O. de Leidenaars ein delijk naar de „opera" gebracht. De „opera" die wy in Leiden te zeer moeten ontberen. Waarom in vredesnaam? Het zullen de kosten, de kleine Schouwburg, ja, wèt niet al wel zijn! Maar dat de Leidenaars graag de cpera „aan huis" zouden willen horen, heeft deze K en O.-opvoering overtui gend aangetoond! Zón spontaan applaus, zó'n volko- BEPERKING AMERIKAANSE AMBASSADE TE PRAAG. De Amerikaanse ambassadeur te Praag, Ellis Briggs, heeft ten minste 11 van de 24 Amerikanen in regerings- dienst in Tsjecho-Slowakije opdracht gegeven, aanstalten te maken om het land tegen 5 Juni te verlaten. De in structie is het gevolg van de Tsjecho- slowaakse eis van 23 Mei, waarbij aan de V.S. 14 dagen tijd gegeven werd om hun diplomatieke en consulaire verte genwoordiging in Tsjecho-Slowakije tot vier diplomaten, zeven met-diplomaten en een bediende te beperken. Er zouden niet meer dan 7 Tsjechoslowaakse bur gers in dienst genomen mogen worden. Clementis in ongenade HIJ IS AFGEZET, NIET AFGETREDEN. De officiële lezing, dat dr Clementis na zijn terugkeer uit Lake Success uit eigen beweging als Tsjechoslowaaks minister van buitenlandse zaken is af getreden, is teniet gedaan door zijn opvolger, Siroky, in een rede bij de opening van het 9de congres der Slo waakse communistische partij te Bra tislava", zo meldt de „Times" uit Wenen. Dr Siroky verklaarde, dat dr Clemen tis evenals de twee onlangs ontslagen Slowaakse commissarissen Husak en Novomesky schuldig is aan het bevor deren van Slowaaks separatisme en het saboteren van te Praag genomen be slissingen ten behoeve van het gehele land. Zij hebben in dit opzicht de ket terij van Benesj gevolgd en hun bour- geois-nationallstische houding heeft ernstige gevolgen gehad, aldus de tekst van Siroky's rede. die Donderdag te Praag is gepubliceerd. De „zelfcritiek" van dr Clementis be vatte vele fouten en is niet aanvaard. Het is duidelijk, dat is afgeweken van de partij.ideologie, aldus dr Siroky. Of het tot een vervolging zal komen AGENDA zaterdag. Schouwburg: Feestavond Lou Bandy c.s. t.b.v Militaire Oorlogsslachtoffers. 81/4 uur nam. ZONDAG. Gerecht 10: Eredienst Soefl-beweglng. 11 uur voorm. Evang. Ohr. Gem.: Samenkomsten te 10 uur voorm. en 5.30 uur nam. Stadszaal: Chr. Hollands Gezelschap „Dik Trom", 2 en 4 uur nam. maandag. Schouwburg: Lou Bandy en Heintje Da vids. 8 uur nam. Evang. Chr. Gem.: Samenkomst te 10 uur voorm. Hooglandse Kerk: Zendingsmiddag Geref. Zendlngsbond, 2.30 uur nam. Zuiderkerk: Zangdlcnst te 10 uur v m. DINSDAG. Pieterskerk: Bachherdenking. Stotljn en Mens. 8 uur nam. DONDERDAG: In den Vergulden Turk: Aandeelhouders- verg. N.V. Leldsche Uitgeversml), 11 uur voorm. tentoonstellingen, enz. Rijksmuseum voor Volkenkunde: Ten toonstelling van Oostazlatlscbe Kunst. Werkdagen 10—5 uur. 's Zondags 1—5 uur (tot 12 Juni). deze hooggestemde verwachting is zeker men geconcentreerd meeleven tct het j n.'et teleurgesteld! i Eerst dat feestelijke openingswoord van voorzitter De Wilde, die K. en O 's 1 groei en moeilijkheden besprak en daarna de heer v. d. Pompe naar veren riep, om hem te huldigen voor zijn prachtig werk en mevrouw v. d. Pompe bloemen aanbocd als compensatie voor de vele uren, dat zij haar man in verband met de organsatie van deze avona moest missen. Dan de woorden van ir M. C. de Jong, directeur der Kon. Ned. Grof smederij, die het heuglijke nieuws bra-cht van de oprichting der Stichting „Vereniging van Vrienden van K. en O." en gewag maakte van een grote te ver lenen geldelijke bijdrage, waarvoor de heer De Wilde zijn diepe dank betuig de, omdat K. en O. ondanks alles in feite „straatarm" is. Dat alles was slechts ouverture. Ouverture tot Gounods onverganke lijke „Faust", die sinds 1859 dus bijna een eeuw! na een aanvanke lijk gering succes, de harten heeft ver overd en deze tot in lengte van dagen zal blijven vereveren Want deze romantiek is onverwoest baar, hóe zakelijk mechanisch een in een keurslijf van nuchterheid en 1 vervloekt gareel gedrongen mensheid ook geworden mag zijn einde tce. bewijst hoe ook het hart der Leidenaars naar de opera trekt: als hun daartoe maar de gelegenheid ge beden wordt! Dat K. en O. hun die gelegenheid schonk, strekt haar tot hoge eer: dank voor dit initiatief, dat tot een bekroning werd van al wat zü ons in vijf cultureel vruchtbare jaren gege ven heeft! Tegen kwart over een stonden wy weer op het Leidse perron: maar wat doet dat er na zo'n heerlijke uit voering toe? Daarvoor hadden wü met alle liefde en zonder overdrijving een deel onzer gezapige en burgerlüke nachtrust graag over! En extra-trams en autobussen brach ten honderden en honderden snel naar alle kanten tot huls: ook dat was de K, en O. organisatie ten volle waardig! Opnieuw: Bravo K. en O.! H. Jch. P. Geytenbeek Na een langdurig ziekbed is hier ter stede op bijna 57-jarige leeftijd over leden de heer Joh. P. Geijtenbeek. eer tijds eigenaar van de bekende fotozaak aan de Breestraat en eveneens een be kende figuur in middenstandskringen en het verenigingsleven. Behalve dat hij zitting had in tal van Winkelweek commissies. was hij een van de oprich ters en lange tijd secretaris van de Midza-combinatle. Van de oprichting af was hij voorts bestuurslid en geruime tijd ook secretaris van de Vereniging „Koninginnedag", bestuurslid van de afdeling Leiden der Ned. Reisvereniging en, als laatste activiteit, secretaris van de Breestraat-commissie voor de Be vrijdingsfeesten. Kort nadien noopte zijn gezondheidstoestand hem zich uit het zaken- en verenigingsleven terug te trekken. Ook in vakkringen was de heer Geytenbeek een geziene persoonlijkheid. ^IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHH,,,^ Woord van bezinning 1 De teraardebestelling van het stoffe lijk overschot vindt as. Dinsdagmiddag om 3 uur plaats op .iRhijnhof". GETUIGEN VÓÓR De Commissaris van Politie te Leiden verzoekt degenen, die getuigen waren van mishandeling van een pl.m. 27-ja- rlge vrouw, op 23 Mei 1.1omstreeks 2 uur n.m., door een wielrijder, zich ten spoedigste te vervoegen op het Bureau \an Politie, afd. Recherche. Bedoelde vrouw liep met een kinderwagen op het trottoir van de Hogewoerd, toen een wielrijder tegen haar aanreed waarop een woordenwisseling ontstond en de wielrijder de vrouw in het gezicht sloeg. ACADEMISCHE EXAMENS. Geslaagd voor het candidaatsexamen Ned. Ind. recht: Mej. J. Leemans (s-Gravenhage) en de heer E. Kilian i s-Gravenhage)doctoraal examen In dologie (Econ de heren J. W. de Ko ning (Amsterdam), E. M. van Emmerik 'Haarlem) en F. Bogaardt ('s-Graven hage); doctoraal-exaraen Geneeskunde II Mej. N. M. Tuyl Schuitemaker (Was senaar) en de heren A. Stuurman Cs-Gravenhage) en H. J. C Zwijsen (Rotterdam); Arts_examen le gedeelte de heren L. I. van Haastert 's-Graven hage) en J. J. M. Michielsen (Heerlen); Arts-examen 2e gedeelte de heren A. Behrendt (Haarlem). H. J. Hunscheld (Sittard), E. Knijff (Oegstgeest). P. P. J. Vanderbeke (Leiden) en C. Zegveld Cs-Gravenhage). Het „hart" blijft altijd en onder welke omstandigheden ook, „kloppen". En nu komt onze lof aan de Neder landse Opera, waaraan wij reeds eerder hulde mcchten betuigen. Zo 't waar ls. dat de Holander niet „opera-ingesteld" is: deze „pur sang Nederlandse instelling leert hem wel anders! Vocaal, choreografisch, zowel als decoratief beschikken wij de hemel zij dank! thans toch over de nodige krachten, die een uitvoering als van „Faust" tot een uiterst hoer- en bezienswaardige kunnen maken. Van afgetreden paden is geen sprake meer: hoe zijn wij getroffen door de vinding rijke en originele regie van Abraham van der Vies, de harmonieus-gekleurde décors en artistieke costuums van Hans van Norden en de sublieme balletten, met prima krachten, waaraan Darja Collin haar inzichtsvolle aandacht wijd de. Maar bovenal waar het tcch eigenlijk in eerste instantie om gaat er zijn zang-krachten, die zo'n opera dragen kunnen; een Gerard Groet als Mephisto, vocaal wellicht machtiger denkbaar, betoont zich in zijn intens doorleefde creatie van een lugubere suggestiviteit en kerft tot in Uw. ziel. Een Greet Koeman als Margaretha heeft superieure kwaliteiten, vooral in de fuin- en kerkerscène, een Chris Scheffer te jong van allure als „oude". Faust', heeft als jonge Faust speciaal charme door zijn frisse kracht en is vocaliter het beste in zijn mezza-voice. En ook de minder belangrijke figu ren ook qua actie zijn zodanig bezet, dat de uitvoering van deze over bekende opera tot een doorslaand sue- ces gevoerd wordt. Tenslotte: een zorgvuldige muzikale leiding van Otto Glastra van Loon met j een naar klank en geest zuiver afge- O Inauguratie van Prof. dr A. J. van Lier In het Groot Auditorium van de Rijksuniversiteit aanvaardde gistermid dag prof. dr A. J van Lier het ambt van buitengewoon hoogleraar in de sociologie en cultuurkunde van Suri name en de Nederlandse Antillen met het uitspreken van een inaugurele ora tie over Ontwikkeling en karakter van de West-Indische maatschappij". Prof Van Lier schetste in de aan vang van zijn voordracht het segmen- tarisme als een der belangrijkste ken merken van de koloniale maatschappij in West-Indië In de meeste samenlevin gen behoort het individu tot verschil lende maatschappelijke groepen, naar gelang het verschillende terreinen van activiteit betreft. In die verschillende groepen ontmoet hij telkenmale andere mensen, zodat over het algemeen een hechte band ontstaat tussen allen in die maatschappij. Anders ligt het in maat schappijen, waar het individu ook in verschillende groepen telkenmale de zelfde "mensen aantreft. Men heeft dan een maatschappij, waarin verschillende segmenten bestaan, die onderling geen hecht contact hebben, doch over het algemeen zelfs vijandig tegenover el kaar staan. Het verschil in culturele traditie en ras \an de verschillende groepen deed ook in West-Indië seg menten ontstaan, waarbinnen de indivi duen een geheel eigen bestaan leiden. Dit was voor een groot deel het gevolg van de slavernij, waardoor een grote groep negers en een kleine groep blan ken naast elkaar leefden, later aange vuld door een groep halfbloedige kleur de bioscopen. Trianon „Bastogne" (14 Jr). Pinkster dagen 2.15, 4.30. 7 en 9.JÖ U.. overige dagen 2.30, 7 en 9.15 uur. Rex „Superman" (14 jaar). Pinkster dagen 2.15, 4.15. 7.15 en 9.15 uur; overige dagen 2.30, 7.15 en 9.15 uur. Luxor „Leve de Samba" (alle leeft Pinksterdagen 2.30. 4 45. 7 en 9.15 u.; overige dagen 2.30, 7 en 9 15 uur. Casino „Bittere rijst" (18 jr). pinkster dagen 2.30. 4.45. 7 en 9 15 uur; overige dagen 2.30, 7 en 9.15 uur. Fllrnacwerkdagen 2—b uur doorlopend Lltlo „Het meisje van net stille strand" (alle leeft.) .Pinksterdagen 2 30, 4.45, 7 en 9.15 u.; overige dagen 2.30, 6.45 en 9.15 uur. De Zondagsdienst, der Hulsartsen te Lel den wordt van hedenmiddag 1 uur tot Maandamorgen 8 uur waargenomen door do doctoren Van Es. Jasperse, Lahr. Van Leeuwen en Teeuwen. Van Maandagmorgen 8 uur tot Dinsdag morgen 8 uur door de doktoren P. van Es, Kortmann. Lahr. Sneep en Teeuwen. De dienst te Oegstgeest wordt op 1ste Pinksterdag waargenomen door de dr Hugonholtz. tel 20390 en op 2de Pinkster dag door dr Varekamp. tel. 21916. De avond-, nacht- en Zondagsdienst der apotheken te Lelden wordt van Zaterdag 27 Mei 13 uur tot Maandag 29 Mei 8 uur waargenomen door Apotheek Van Drlesum Mare 100. tel. 20406 en de Zulder-Apotheek Lammenschansweg 4. tel. 23553 en van Maandag 29 Mei 8 uur tot Zaterdag 3 Juni 8 uur door Apotheek Duystcr. Nieuwe Rijn 18. tel 20523 en de Docza-Apotheck. Doezastraat 31. tel. 20313. Te Oegstgeest door de Oegstgeester Apotheek, Wllhelmlnapark 8, tel. 26274. stemd orkest. j lingen. De emancipatie van de slaven Eén voor ons gevoel héél zwak punt: bracht in al dergelijke maatschappijen Jan Spierdijks vertaling moge nog zo grote veranderingen teweeg, doch ont goed en begrijpelijk zijn speciaal door de merendeels uitstekende dictie w\j voor ons prefereren toch de oorspron kelijke tekst in soepel en poëtisch Frans. Maar een Nederlandse Opera moet het Nederlands in ere houden en dus.... spanning tussen de segmenten vloeide daaruit niet voort. Nog steeds leven de verschillende groepen in West-Indië als segmenten naast elkaar. Gebrek aan solidariteit, een erfenis dus van de oude slavenmaatschappijen, is thans een ernstig beletsel voor de T T-. opbouw van de West-Indische gebieden. Inhoud - voor W'.re Paust-tenwrs N^ettemin is ovcral een begmBvan na. natuurlijk om van te gruwen - en mu- üonale sentimenten bespeurbaar, ziek mogen wij bekend veronderstellen. Prof Van Ller als v00rbeeld de Gounod intussen is een aristocraat en ontwikkelm„ in Suriname, waar nog al kent de noblesse. Onnodig na zoveel bet segmentarisme elk terrein van jaren, dat zijn .Faust de wereld doo: be£ maatschappelijk leven beheerst trok daar dieper cp in te ?aan- 1 Toen in 1946 in Nederland de inleidende Hoor zo'n koor in het eerste bedrijf, j besprekingen begonnen, die tot de te- zo'n cava tine, zo'n ballade van de Ko- genwoordige staatkundige zelfstandig- ning van Thule, zo'n juwelenaria, zon heid hebben geleid, bestond er in Suri- soldatenlied of zo'n devote zang van j name geen partijwezen, doch zij schoten Margaretha als zij de Engelen ziet: en I nadien als paddestoelen uit de grond, ge weet meteen, dat Gouncd in menig Geen van hen baseerde zich op sociaal opzicht een meester der gevoeligheid en economische ideologieën, en geen ver- der religiositeit was! j kondigde een standpunt, dat raciale Men kan over Gounod denken zo men I exclusiviteit inhield. Het segmentarisme wil: wie ontkent, dat hij boeit en boeien bleek bij de eerste verkiezingen die in zal van generatie tot generatie?.... 1 1949 op basis van algemeen kiesrecht werden gehouden sterker dan de pro gramma's en de politieke bedoelingen der leiders. Spr. constateerde dat zulk een seg- mentarische maatschappij een wel zeer zwakke solidariteit bezit waardoor zij als geheel ernstig wordt verzwakt. Het in dividu begrijpt de sociale werkelijkheid waarin het leeft slechts onvolkomen. Er zijn geen sociale ideeën in zijn maat schappij. die hem inspireren en zijn maatsehappijlke activiteit stimuleren. De eenheid in de Surinaamse raaat- sehappij komt voornamclyk tot stand door de Westerse bovenbouw. Het doordringen van Westerse cultuur elementen schept de mogelijkheid voor de groei van de solidariteit. Hoe wel het onwaarschynlijk is, dat de cultuurelementen die de segmenten van elkaar doen verschillen by de twee volgende generaties zullen ver dwijnen. is het mogelijk dat de leden van de segmenten zoveel Westerse cultuur overnemen, dat zij dichter tot elkaar worden gebracht. Deze assimi latie aan het Westen behoeft geen slaafse nabootsing te zyn. Het zelfbestuur, dat in 1950 aan Suri- j name is verleend, kan ook de weg banen voor een groter saamhorig heidsgevoel. Dit zelfbestuur is op de mocratische grondslag ingericht. De mocratische vormen zijn gemengde vormen: zij worden zowel door de op- kwartier met de God van de ge- I sloten hemel praten. Het is toch - te beer li pen. dat wil God graag ons program zouden willen voorleggen Dat program bevat toch geen vra- gen. die overbodig zijn: gave men- sen. gave verhoudingen, gerechtig- heid en waarheid, kortom, de we- reld van nü helemaal onderstebo- 5 ven gekeerd. Natuurlijk zouden wij ook bereid ziin de God. die aan ons programma voldeed, alle mogelijke ruimte in ons leven te eunnen. Het S is toch goed. het is toch logisch dat wii uitzien naar een weg om- - hoog. Misschien zullen velen, die dit 1 „woord van bezinning" lezen met een zekere ergernis denken;' „Nu weet ik wel. wat er verder komt nu gaat hii spreken over de red- ding. de uitkomst, die God aan 3 deze mensen gegeven heeft in de persoon en in het werk van Jezus i Christus" Laat me vooraf eerlijk mogen zeggen, dat ik niet in staat 5 ben te bewijzen, of ook maar aan- 5 nemelijk te maken, dat er een uit- gestoken hand van omhoog ls. Ik kan alleen maar getuigen, dat er 3 Troost is en dat er de van God ge- geven Trooster is. Ik ben met deze Troost in aanraking gekomen door geduldig jaren lang naai-de Chris- telijke boodschap over Gods Troost en Gods Trooster te luisteren. Dat 1 Ls een luisteren naar iets. wat ik E altijd opnieuw moet leren geloven I En een leder, die met de machtige dingen van het Evangelie in aan- raking wil komen, zal daar niet onderuit kunnen. 2 Het vraagt een E overgegeven en I intens luisteren het vraagt vaak 1 een moeite van S jaren. Je kunt i zeggen, dat je er nooit helemaal mee klaar komt E Dit is miln geloofsovertuiging, E dat in ons spreekt de Heilige Geest. Pinksteren is de geboortestonde van de Kerk. van die gemeenschap E van mensen, die terugzien naar die éne lichtplek in de wereldgeschie- denis. die Jezus Christus heet Men- sen. die geloven, dat deze Jezus E Ziin belofte heeft gehonoreerd.dat Hij ons niet alléén, in wat voor bar wereldgetijde ook, achterlaat. De Kerk. die zich gedragen weet door de Geest, die op de Pinkster- dag begeleid door vlammende te- kenen werd uitgestort, gelooft, dat E inderdaad over onze tilden de be- lof te van de volkomen vernie- E ving hangt. Heel anders dan wij denken en dromen zal het waar worden gemaakt: Gave mensen. gave verhoudingen, waarheid en gerechtigheid, een samenzijn van E de God en Vader van Jezus Chris- E tus met ons. Dat wil zeggen, dat déze wereld met déze maiesteite- lijke natuur om ons heen. mensen zoals wii. Gods nieuwe natuur, E Gods nieuwe mensen zullen zijn. Je kunt het niét gewoon genoeg zeioven. Je kunt het ie niet dicht- bij genoeg denken. De Kerk ge- looft zich in de tussentijd en bege- E le'd door het spreken van den Hel- ligen Geest, kón ze niet andets 5 doen dan zich af te pijnigen om een menselilkheid mogelijk te ma- E ken, waar dan ook en hoe dan j van iiiMiivcucit jiiciiicu uc uiuj- ook. Dat gebeurt en wij kunnen er 1 j 1--"- J niet dankbaar genoeg voor zijn, voor elk brok humaniteit. ,dat ons in onze dagen tegemoetkomt. Maar e het ls de tussentijd de nieuwe wereld van God is komende. =j M. W. J. G. ^IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIINI^ Vercors. de grote Franse schrij ver. die verschillende gebeurtenis sen uit de laatste oorlog met zo'n oneindige weemoed en zo'n diep verdriet weergeeft, vertelt de on dergang van een mens nó zijn kamptijd. De hoofdpersoon van zijn verhaal heeft als taak in een ver nietigingskamp doden naar de ver brandingsoven te transporteren. Op een dag ontdekt hij op het wa gentje het lichaam van een vriend en tot zijn oneindige schrik ver toont deze man nog flauwe teke nen van lever). Er is echter geen ontkomen aan hij moet door gaan met. ziin lugubere werk, om dat achter hem de kampbewaker met ziin pistool staat Als hij dan na de oorlog, door een wonder ge red. weer in Frankrijk thuiskomt, zeet hii niet anders dan voortdu rend: „Ik heb mijn menselijke waardigheid verspeeld ik ben niet langer een mens". Zijn omge ving weet geen raad met hem en men moet dit menselijk wrak er gens op een eilandje voor de kust verplegen. Eén van zijn vrienden, die hem niet los kan laten, zoekt hem op en moet- maar steeds weer horen: „Ik heb mijn menselijke waardigheid verspeeld" en als de bezoeker naar de kust roeit, vraagt hii zich af: „Wie zal helpen. Wie zal hier hel pen"! Dat is de schreeuw van heel veel mensen van vandaag. Nog een tweede voorbeeld, en eleen'iik vraag ik me af, of het wel juist is dit voorbeeld te ge ven. omdat een gruwelpropaganda altijd een onwaar dige wijze is om een bepaald poli tiek systeem te bestrijden. Zo moet men het volgende dan ook niet lezen, maar als een vaar aspect van het leven inOost- Duitsland. Daar gebeurt het. dat een aantal mensen zich door „de omstandigheden" genoodzaakt zien, in de uranium-miinen van Aue te gaan werken. Het werk in die mijnen vraagt duizenden en nog eens duizenden arbeiders en die genen. die de macht in Oost-Duits- land in handen hebben, zorgen er dan ook voor, op hun wijze de mensen daar naartoe te krijgen Wil een vader zijn gezin niet zien verkommeren in honger en ellen de, dan moet hii in zeer veel ge vallen naar het redmiddel eriioen: Aue! In een dorp of stad zitten avond aan avond gezinnen om de tafel met de bange vraag: wat moeten we doen? En het hangt hun elke avond en nacht* boven het hoofd, dat er een auto voor de deur stopt, die vader meeneemt. De gevallen, waarin dit voorviel zijn weinige, maar wij weten uit erva ring, hoe zeer de angst erin wordt gebracht door het feit. dat deze dingen in onze omgeving gebeuren. En dit als permanente situatie, zonder een radio-Oranje, die zegt „Wij komen". Ook hier weer de vraag: Wie zal helpen? Wie zal hier uitkomst geven? Is het een wonder, dat in de har ten van millioenen mensen de hun kering leeft naar een andere we reld. de hunkering naar een radi caal nieuwe wereld, waar gerech tigheid en waarheid woont? Een vrouw in Indonesië zei eens tegen me: „Als ik maar eens één kwar tier met God kon praten". Eén positie als door de samenwerking be paald. Zo kan het zich ontwikkelende politieke leven een verbindende fac tor vormen. „Kan", want het is juist gebrek aan solidariteit, dat de parle mentaire democratie tot een onder neming met onzekere afloop maakt. Doch er is voorshands geen reden om de toekomst niet met enige hoop tege moet te zien. Na de oratie, welke met de gebruike lijke toespraken werd besloten, volgde een druk bezochte receptie. Bittere rijst Voortzetting zegetocht Casino Zü, die zich erover ver wonderen, dat „Bittere Rijst" wederom geprolongeerd werd hebben óf dit voor treffelijke werk nog niet gezien een verzuim dat ingehaald moet worden óf vonden de creatie van Giuseppe de Santls zó zeer in de lijn liggen van het Hollywood-stramien een „mooie juf frouw" te tonen, dat het idee van de regisseur verdrongen werd. Ook zij. die door de centrale figuur Silvane Mag- nano te uitbundig vonden, dienen de film (wederom) te gaan zien en wel om te trachten de harde schoonheid van het werk te ontdekken. De Hoge Vertegenwoordiger van de R.I S. In ons land, dr Moh Roem. bracht gisteren een bezoek aan het Indisch In stituut te Amsterdam tot het voeren van cultureel-wetenschappelljke besprekingen met het algemeen secretariaat en de direc teuren der verschillende afdelingen van het Instituut. buitenland Het Spaanse vrachtschip „Cabo Espar- tel" heeft als gevolg van mist op twee mijl van Kaap Dungeness ln het Kanaal het Brltsche schip „Felspar" aangevaren en ls gezonken. De 37 leden van de be manning zijn door het Britse kolenschlp „Fulham" opgepikt. Een arbeider ls om het leven gekomen en verscheldenen zijn gewond tengevolge van een brand, welke uitbrak na een explosie in een depot van ruwe olie te Palermo (Sicilië). Duizenden liters olie raakten ln brand door de explosie, waar van de oorzaak nog onbekend ls. Het Griekse parlement heeft besloten de populistische afgevaardigde Panos Hat- zipanos, voormalig minister van vervoer, aan te klagen wegens wanbestuur tijdens zijn ambtsperiode als minister. Hatzlpanos zal door een speciale rechtbank worden berecht. HIJ zou de staat voor ongeveer 400.000 gulden hebben benadeeld. Te Varlna, ln Slowakije, ls een snel trein ln botsing gekomen met een goede rentrein. waarbij 11 doden en 12 gewonden te betreuren zijn. Het bioscoopbezoek ln de V.S. Is ln 1949 met 20 mlllioen verminderd, aldus luidt de schatting van het Amerikaanse Den Haag een congres gehouden, gewijd 1 blad .Film Daily". Deze achteruitgang ln aan de wetenschappelijke en technische bezoek werd geconstateerd ln gebieden hulp aan laagontwlkkelde landen. 1 met en zonder televisie. binnenland Met de volgende schepen kan zeepost worden verzonden. De data, waarop de cor respondentie uiterlijk ter post moet zijn bezorgd staan tussen haakjes achter de naam van het schip vermeld. Indonesië en Nieuw Guinea: 2 Juni m.s. Tablnta (31 Mei); Antillen: 3 Juni s.s. Boskoop (1 Juni): Suriname: 3 Juni m.s Bonaire (1 Juni). In Bergen op Zoom en vermoedelijk ook ln de omstreken zijn valse bankbil jetten van f. 10.ln omloop Het betreft hier een falsificatie, die niet gemakkelijk als zodanig wordt herkend. In het kader van de plannen tot modernisering en uitbreiding van het telefoonnet ln Denemarken nebben de Deense P.TT en do Deense telefooncom missie nu de volledige opdracht tot leve ring van draaggolftelefonleapparatuur ver strekt aan de N.V. Philips telecommunl- catlelndustrle te Hilversum. Op zeer beperkte schaal ls thans weer radiotelcgraafverkeer met Makassar moge lijk. Uitgaande van het Verbond van we tenschappelijke onderzoekers ls gisteren te Mevrouw Caresse Crosby, een rijke Amerikaanse uitgeefster en vurig „wereld burgeres" wil het Italiaanse dorp Rocca Sinlbalda tot het eerste dorp „der wereld burgers" maken. Tweeduizend gevangenen ln de ge vangenis te Muntlnglupa nabij Manilla zijn ln opstand gekomen. 17 gevangenen, 1 bewaker en 1 civiel employé werden ln een vuurgevecht ge dood Een andere burger werd ernstig ge wond. Geen der 5.000 gevangenen ont snapte en de opstand was spoedig bedwon gen. Een wapenbergplaats en een ander gebouw werden door brand verwoest. Een gedeelte van de Burbank studio's van de Columbia Pictures Corporation" ln Callfornlë. ls door een reusachtige brand, veroorzaakt door het ontploffen van vaten met een oplossingsmiddel, ge teisterd. Een heel huizenblok brandde tot de grond toe af voordat het viAir kon worden bedwongen. Ongeveer 60 landen en afhankelijke febleden willen deelnemen aan president tumans program voor hulp aan onont- I wikkelde gebieden. 1 De gevraagde hulp beloopt ln totaal ver schillende malen het bedrag van 35 mil- I Hoen dollar, dat het congres voor dit pro- gram heeft uitgetrokken. I Harry Gold. die als Russisch spion is aangehouden, heeft nog geen advocaat ge- J vonden, die bereid ls hem te verdedigen. Superman Wilde fantasie Rex De meest wilde fantasiën, die men kan opbouwen op het thema su perman, zijn slechts een armzalige po ging iets sensationeels te verzinnen, vergeleken bij de vreemde, wonderbaar lijke, geheimzinnige, volkomen dwaze, spannende, griezelige, adembenemende ("enz, enz) avonturen van Super-man. een bijna angstaanjagend wezen, be giftigd met bovenmenselijke en zelfs boven-natuurlijke krachten. Zelfs een „dodende straal" een geliefkoosd object bü films in dit genre ont breekt niet. zodat de minnaars van een wilde knok-film hun hart kunnen ophalen. Ademloos of gebroken verlaat men het theater Leve de Samba: Dwaze vrolijkheid Luxor Kan men zich een dwazer en onschuldiger stel komieken Inden ken dan Abbott en Costello? Moeilijk! In „Leve de Samba" bewijzen zy dit Weer eens duidelijk. De lachspieren worden geregeld tot activiteit aangezet daar hun mopjes óf inderdaad geestig zUn óf zó zouteloos, dat men hierom niet met een ernstig gezicht kan blijven zitten. Natrurlijk krijgt de arme Costello het meeste te verduren en zorgt Abbott er voor, dat hij buiten de moeilijkheden blijft, Vir ginia Grey, Luba Malina en- John Hub bard doen hun uiterste best om de violijkheid en gezelligheid op te voei'en, hetgeen hen bést afgaat. Oskar Brodney en John Grant fan taseerden het verhaal by elkaar. Origi neel waren zij echter niet, daar zij flink afgekeken hebben bü Herbert en Dorothy Fields en Cote Porter, die de muzikale comedie van deze naam creëerden. Charles T. Barton regisseer de het vrolijke geheel. Het meisje van het stille strand: Amerikaanse luchtigheidjes Lldo Het door Peter Godfrey gere gisseerde Amerikaanse luchtige geval letje „Het meisje van het Stille Strand" heeft slechts de pretentie een negentig tal minuten vrolijke ontspanning te brengen En dat doet het zeker. Het verhaaltje heeft niets om 't lüf zoals meestentijds in dit onschuldige genre: het kabbelt rustig voort naar een ge lukkig einde. Noch spel en regie mun ten uit, doch bezwaarlijk mag men méér verwachten. Ronald Reagan en Eddie Bracken hij pleegt zelfmoorden (of pogingen daartoe) zoals een ge woon mens een kopje koffie drinkt laten Virginia Mayo U hebt het ge raden: zy is het meisje van het Stille Strand! vele successen vieren. Ds dialogen zijn la die van Myrna Loy: scherp en geestig. Neen. zij die zich vervelen bij deze film hebben het verkeerde been het eerst uit bed gestoken! Bastogne Oorlogsherinnering aan heldenfeit Trianon Er ziin lieden die bii voor keur niets meer willen horen, lezen 01 zien omtrent het leed van de afgelo pen oorlogsjaren. Afgezien van het feit, dat een dergelijke instelling niet anders kan worden genoemd dan een vlucht uit de werkeliikheld. lilkt het ons ook volkomen verkeerd om ooit te vergeten waaróm dit leed werd geleden en voor welke hoge waarden deze striid werd gestreden. De Metro Goldwyn-nuh ..Bastogne" herinnert ons aan deze dingen op een juist door haar grote soberheid welsprekende wijze In ge dachten beleven wii opnieuw en ln verband met de toenmalige beperkte Inlichtingenbronnen zelfs heel wat in tensiever dan destijds de geweldige worsteling in de Belgische Ardennen. waar de Duitse veldmaarschalk Ven Rundstedt een laatste vertwiiie'de stormloop deed op de geallieerde gers. Het kleine plaatsle Bastogne. docr ziin ligging op het kruispunt van w grote wegen vormde het doelwit van eminent strategisch belang. Bastogn- moèt genomen worden, beval het op percommando der Duitse Weermacm- Bastogne moét behouden bliiven. luid de het par.ool van Geallieerde ziiae e" deze laatste opdracht werd indel"f®p vervuld door de mannen van de Ame rikaanse 101ste luchtlandingsdivisie- die onder de erootste ontberingen de heldenstrijd volbrachten. Er was ge brek aan alles: voeding, munitie e» benzine raakten uitgeput: vreseUl^ sneeuwjachten belemmerden de bewe gingen. een dichte mist belette de ge allieerde luchtmacht de zo drirena no dige steun te verlenen en tenslotte w. - ren er dé niet aflatende stormlopende Duitse tanklegers De film ceeft geen historisch beeld van de ontwiRK ling van de striid. doch brengt ons 1 kennis met de enorme moeilijkheden omstandigheden waaronder de Am« kanen deze ongelijke kamp niocsi voeren. Het is een epos geworden va groots heldendom, van offerbereiom-u in dienst van de hoogste idealen was voor een mens kan strijden: vriineia e recht. Het is goed zich van deze nog eens bewust te ziin en de f'1"} e Ziin en uc Bastogne" is een voortreffeli'k m1 om deze bewustwording op de jui- wiize te bewerkstelligen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1950 | | pagina 2