Bestelauto door trein gegrepen
Installatie Unie-Hof van Arbitrage
I VUILE HANDEN
SS «MBKSSRS» «gTOemaMw i
trezunde huid
Bijenkorf en Kreymborg
te Apeldoorn in de as
Met een enkel woord
ZATERDAG 20 MEI
Russische schepen in
het Kanaal
Ongeveer 20 kleine Russische vaar
teigen verschenen voor de Britse Zuid
kust, waar op het ogenblik oorlogsbo
dems van de Westelijke Unie worden
samengetrokken voor de voorjaarsma
noeuvres.
Officiële Britse functionnarissen zei
den te geloven, dat andere Russische
vaartuigen langs de Franse kant van
het Kanaal zijn gevaren, uit het zicht
van de Britse kust.
De Britten hebben verscheidene groe
pen trawlers gevolgd op de radarscher
men, die in gereedheid zijn gebracht
voor de aanstaande West-Europese ma
noeuvres, waaraan wordt deelgenomen
door Britse, Nederlandse en Franse
schepen.
De marine-autoriteiten brengen in
herinnering, dat twee maanden geleden
Russische vaartuigen zijn opgemerkt ln
de Caraïbische Zee. toen daar 80.000
manschappen bezig waren met het tes
ten van geheime marinewapens.
Aan een officier van een motortorpe
doboot, die de schepen praaide, vertelden
de opvarenden, dat zij zich van de Oost-
Zee naar de Zwarte Zee begaven en
dat zij gaarne vergunning wilden heb
ben om een Britse haven te mogen aan
doen, omdat twee schepen van het con-
vooi ln ongerede waren geraakt.
Naar de marine-autoriteiten echter
verklaarden hebben zij geen Britse ha
ven aangedaan, doch zetten zij hun
tocht in bijna volmaakte formatie door
het Kanaal voort.
Deze autoriteiten geloven aan een
normale zeereis zonder bijbedoelingen.
Generaal Bradley: Europa
moet beveiligd worden
TEGEN SOVJET-AGRESSIE.
Generaal Omar Bradley, de voorzit
ter van het Amerikaanse gemeenschap
pelijk opperbevel, heeft in een toe
spraak bij gelegenheid van de eerste
verjaardag van de vereniging der
Amerikaanse gewapende machten ver
klaard, dat Amerika zijn doel in wat.
hij noemde „deze halve oorlog" het
best kon verwezenlijken door snel het
leiderschap op zich te nemen, dat de
Westelijke wereld voor dit land had
opengelaten.
Bradley zeide, dat de Sovjet-Unie
„atoom-chantage'' pleegde. Zij zou
binnen enkele jaren waarschijnlijk
sterk genoeg zijn om aan elk gebied,
dat zy zou willen aanvallen, een
„verwoestende klap" toe te dienen.
„Wij moeten, tezamen met onze
vrienden in het Noordatlantisch pact,
ons er op voorbereiden cm Europa in
redelijke mate te beveiligen tegen een
snelle overrompeling, aldus Bradley.
Dit zal voortzetting nodig maken van
het opstellen van defensieplannen, als
waaraan we thans bezig zijn."
Wanneer de V.S. zich in hun optre
den zouden laten leiden door de
kronkelende, draaiende, in knopen
gewrongen koers van de Sovjet-Unie,
zou men van Europa weinig vertrou
wen kunnen verwachen.
ZAL FUCHS DE AMERIKANEN
ANTWOORDEN?
Chuter Ede, de Britse minister van
Binnenlandse Zaken, heeft in het La
gerhuis het volgende antwoord gege
ven op een vraag van verscheidene La-
bourleden, die uiting hadden gegeven
aan hun ongerustheid over het besluit,
de wegens atoomspionnage tot 14 jaar
gevangenisstraf veroordeelde geleerde
dr Karl Fuohs door Amerikanen te
doen verhoren: „daar Fuchs zijn mis
dadige activiteit voor een deel in de
Verenigde Staten bedreef, is het in het
belang van beide landen, dat zijn ge-
diagingen zorgvuldig worden nage
gaan." De minister heeft er aan toe
gevoegd, dat dit verhoor zal geschieden
in bijzijn van een officier van de Brit
se veiligheidspolitie, en dat, krachtens
de wet, Fuchs mag weigeren te ant
woorden en zelfs mag weigeren voor
de commissie van onderzoek te ver
schijnen.
VERKEERSCHAOS TE PARIJS.
Politie al te ijverig.
Parijs beleefde gisteren een van de
grootste series verkeersopstoppingen, die
de lichtstad ooit gekend heeft doordat
duizenden politieagenten nauwgezet
iedere politieverordening toepasten ten
einde de aandacht van de regering te
vestigen op hun eis tot herziening der
lonen en pensioenen.
Politiemannen stonden eindeloos hun
notitieboekjes vol te schrijven met de
gegevens van „overtreders". De automo
bilisten hadden bijna een half uur nodig
om in het centrum van de stad een
halve kilometer te kunnen rijden. Op
de Avenue de l'Opera en de Rue de la
Paix werd de toestand nog verergerd,
doordat massa's mensen gingen winke
len in verband met een etalagewed
strijd, waarvoor gedeelten van beide
straten artistiek met rijen groene plan
ten waren afgezet. Terwijl de lucht
weerklonk van het getoeter van auto
claxons voerden automobilisten opge
wonden gesprekken met de overijverige
politiemannen.
AGENDA
MAANDAG.
Gerecht 10; Spir.Ver. „Harmonia". 8
uur nam.
TENTOONSTELLINGEN, ENZ.
Boerhaavezaal (Caeclllastraat)Padvin
derstentoonstelling 13 Mei: 8uur10
uur nam.; 15 t/m. 2ü Mei: 25 en 710
uur nam.
Rijksmuseum voor Volkenkunde: Ten
toonstelling van Oostaziatlsche Kunst.
Werkdagen 10— b uur: 's Zondags 15
uur (tot 12 Juni).
DE BIOSCOPEN.
Luxor „Het monument ener grote lief
de" (14 Jaar). Werkdagen 2.óC. 7 en 9.15
u.; Zond. 2.30, 4.45. 7 en 9.15 uur.
Lldo „Kapitein Blood" (14 Jaar). Werk
dagen 2.30, 6.45 en 9.15 u.; Zond. 2.30,
4.45, 7 en 9.15 uur.
Trianon „Manon" (18 Jaar). Werkda
gen 2.30, 7 en 9.15 u.; Zona. 2.15, 4.30.
7 en 9.15 uur.
Hex „De koning der wildernis" (14 Jr)
Werkdagen 2.30, 7.15 en 9.15 u.; Zond.
2.15. 4.15, 7.15 en 9.15 uur.
Casino „Bittere rijst" (18 Jr). Werkda
gen 2.30. 7 en 9.15 U. Zond. 2.30, 4.45.
7 en 9.15 uur.
De Zondagsdienst der Huisartsen te Lei
den wordt van hedenmiddag 1 uur tot
Maandagmorgen 8 uur waargenomen door
de doktoren Van Alphen. H. de Haan. De
Jager. Sneep en Stoffers.
Te Oegstgeest door dr Flu, tel. 22030.
De avond-, nacht- en Zondagsdienst der
apotheken te Lelden wordt van Zaterdag
20 Mei 13 uur tot Zaterdag 27 Mei 8 uur
waargenomen door de Apotheek Herding
en Blanken. Hogewoerd 171, tel. 20502 en
de Anotheek Reljst, Steenstraat 35. tel.
20136.
Tr- Oegstgeest door de Oegstgeester
Apotheek Wilhelmlnapark 8, tel. 26274,
Behandeling van rechts
geschillen
(Van onze Haagse redacteur),
„Slechts rechtsgeschillen, niet beleids-
gcschillen, behoren tot de bevoegdheid
van uw Hof", zo sprak gisteren in
liet Vredespaleis te Den Haag mi
nister van Maarseveen by de instal
latie van het Uniehof van Arbitrage.
„Uw Hof is een Hof van Arbitrage,
geen Hof van Justitie", zo ging de
minister verder, terwijl hij er voorts
op wees dat de deelgenoten ln de
Unie de grote meerderheid van even
tuele rechtsgeschillen door onderling
overleg hopen op te lossen.
Dit wel niet zeggen, dat dus aan het
Hof slechts onoverkomelijke geschillen
zullen worden voorgelegd, Het kan zijn,
dat een geschil van overwegend juridi
sche aard is. en daarom voor het Hof
wordt gebracht. Dit is bv. het geval met
het eerste geschilpunt, dat aan het oor
deel van het Hof is onderworpen (n.l.
de kwestie der rehabilitatie-uitkeringen
aan de Indische slachtoffers der Japan
se kampen. De voormalige Ned. Indische
regering had deze uitkeringen op zich
genomen, en de RIS zou, als opvolgster
in rechter van het Ned Indische gou
vernement, die uitkeringen verder moe
ten effectueren. Hetgeen zy te bezwaar
lik vindt. (Red. L.p.)
Minister van Maarseveen sloot met
een woord van dank aan de leden van
het Hof voor hun bereidheid zitting te
nemen en met de beste wensen voor de
komende arbeid.
Hoge Commissaris Roem wees in zijn
antwoordrede op de „complicaties,
moeilijkheden en zorg", die zich voor
deden en voordoen sinds de onafhanke
lijkheid der R I.S.
Maar bij de beoordeling daarvan kan
men niet volstaan met te venvijzen naai
de tekst der RT.C-overeenkomsten, al
dus spr. Want deze waren een compro
mis tussen het verlangen aan de ene
zijde om zoveel mogelijk oude banden
te slaken en aan de andere kant om
zoveel mogelijk van de oude bindingen
te bewaren.
De heer Roem nu ziet de kwalen,
waaraan Indonesië momenteel lijdt,
slechts als een uitvloeisel van het
liquideren der oude relaties. Hetgeen
evenwel afgezien hiervan werd be
reikt in onderlinge samenwerking, is
méér dan men kón verwachten, aldus
spr. Het verleden heeft de ziel van
ons volk diep beroerd. De nieuwe ver
houdingen zullen daarom een psycho
logische aanpassing vergen, die na
tuurlek tijd kost. Wy bewegen ons
echter in de goeds richting. Het
Uniehof van Arbitrage zal 'n instru
ment zijn voor de samenwerking tus
sen Nederland en Indonesië.
Ook de heer Roem uitte zijn beste
wensen voor de komende arbeid van het
Hof.
Mr dr J. Donner die als eerste
Amerikaanse tournee
Concertgebouworkest
afgelast
IMPRESSARIO ONTVING GEEN
ANTWOORD.
De Amerikaanse tournée van het Am
sterdamse Concertgebouworkest is af
gelast wegens een geschil over de
voorwaarden, aldus heeft Marks Levine,
voorzitter van de Nationale Concert- en
Kunstenaarsbond. die als impressano
optrad, te New York bekend gemaakt.
De tournée is afgelast, nadat het be-
HJIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIillllllllllllllllllllllllllllllllllllllH,,,^
Wooid van bezinning 1
LEER OM LEER
Britse en Amerikaanse autoriteiten
hebben gelijktijdig bekend gemaakt, dat
zij de passen van Sovjetrussische mili
taire missies in West-Duitsland hadden
ingetrokken en haar bewegingsvrijheid
hadden beperkt als vergelding voor een
dergelijke maatregel van Russische zijde
tegen geallieerde militaire missies, ge
accrediteerd bij het Russische militaire
hoofdkwartier te Potsdam.
Van Britse zijde is verklaard, dat le
den van de Sovjetrussische militaire
missie in de Britse zone alleen mogen
reizen van Oeynhausen naar Berlijn en
omgekeerd. De leden van de Sovjetrus
sische missie in de Amerikaanse zone
mogen zich alleen naar hun woningen
en kantoren of omgekeerd begeven. Zij
kunnen evenwel met een speciale ver
gunning ook reizen van Frankfort naar
de Sovjet-zone of omgekeerd. Van Ame
rikaanse zijde is medegedeeld, dat de
Russen de bewegingsvrijheid van leden
van de Amerikaanse missie te Potsdam
hadden beperkt tot reizen van hun kan
toren naar hun woningen en terug.
Een Britse officiële woordvoerder be
schouwde de kwestie als een loutere
routine-aangelegenheid. Men wilde het
de Russische autoriteiten duidelijk ma
ken, dat al hun maatregelen met tegen
maatregelen konden borden beant
woord. Volgens de woordvoerder voer
den de Russen aan, dat de permanente
passen, waarmede de leden van; de
Britse missie vrij in de Sovjet-zone
konden reizen, niet verlengd waren om
dat een zekere generaal Ivanov, die deze
passen alleen mocht tekenen, op het
ogenblik niet in Berlijn was.
SOCIALISTISCHE OBSTRUCTIE
TEGEN AUSTRALISCHE REGERING.
De Australische socialistische parle
mentaire oppositie, die gekant is tegen
het wetsontwerp van de Australische
regering, dat beoogt de door de afge
treden socialistische regering ingevoerde
nationalisatie der banken ongedaan te
maken, heeft geweigerd een bijeenkomst
van de Senaat bij te wonen, hetgeen
nog nimmer in de Australische parle
mentaire geschiedenis is voorgekomen.
Reeds tijdens de behandeling in de
Senaat gisternacht van het ontwerp
hadden de socialistische senaatsleden
op alle mogelijke wijzen obstructie ge
voerd en daardoor een voortzetting der
beraadslagingen noodzakelijk gemaakt.
Toen door het luiden van een bel het
teken werd gegeven tot voortzetting der
besprekingen, verzamelden de socialis
tische senatoren zich in de wandelgan
gen bulten de vergaderzaal, doch zij
weigerden naar binnen te gaan. Daar
de socialisten in de senaat 36 zetels be
zetten, tegen de regeringscoalitie van
van het Hof bekleedt dankte voor de
goede woorden en wensen. Misschien
moest men wensen, dat de werkzaam
heden van het Hof uiterst beperkt zul
len blijven, aldus spr. Doch boven zijn
concrete werkzaamheid uit rijst in be
lang het blote feit van zijn bestaan als
een voortdurend teken, hoe de Uniege
noten hun verhouding naar recht wen
sen te doen verlopen.
De eerste taak van het Hof zal zijn, j
de rechtsgang en de organisatie zijner
werkzaamheden voorlopig te regelen, in
afwachting van de bij een gemeen
schappelijke regeling te treffen voor
ziening,
De president sloot met de belofte, dat
het Hof het uiterste zal geven in het
belang van beidf landen, in onpartij
digheid en onafhankelijkheid, weten
de aldus te handelen in de verheven
geest van haar, in wrir naam wij
rechtspreken. „God doe het ons, In
zijn gunst, wel gelukken".
Een schare autoriteiten woonde de
installatie bij: wij zagen het interna
tionaal Hof van Justitie en de Hoge
Raad der Nederlanden, het Kabinet en
de Raad van State, Hoge Commissariaat
en Unie-Secretariaat, voorzitters en
vele leden van beide Kamers der Sta-
ten-Generaal, vertegenwoordigers van
de Overzeese Rijksdelen, diplomaten,
leden van hoge colleges enz.
ADVERTENTIE
vrij van allerlei onzuiverheden.
Parol doet wonderen. Doos 40 ct.
„eisen had gesteld, die onmogelijk inge
willigd konden worden", aldus Levine.
Deze eisen waren volgens Levine ge
steld. nadat dr R. Mengelberg, directeur
van het orkest, de voorwaarden van een
eerder gesloten overeenkomst had be
vestigd.
Het voornaamste geschilpunt, aldus
Levine, ontstond tengevolge van de
eis, dat het orkest niet zou behoeven
te reizen op dezelfde dagen, waarop
het in New York en Chicago optreedt.
Daar slechts 22 dagen aan het orkest
voor deze tournée waren toegewezen,
zou liet inwilligen van deze eis bete
kenen, dat een gedeelte van de tour
née moest vervallen. „Wy konden
niet een deel van de tournée laten
vervallen zonder de gehele tournée af
te gelasten".
Hij had het orkest telegrafisch ge
vraagd. of het bij het oorspronkelijke
contract wilde blijven of de tournée
wilde laten vervallen. Toen hij geen
antwoord ontving, stelde hij de betrok
ken steden er van op de hoogte, dat de
tournée niet doorging.
„RINEHART" EN „BURROWS"
BINNENKORT NAAR ONS LAND.
De eerste twee oorlogsschepen, welke
ln het kader van de bilaterale overeen
komst voor defensie-samenwerking door
de Ver. Staten aan ons land worden
overgedragen, zullen binnenkort naar
hier vertrekken. Het zijn de fregatten
„Rinehart" en „Burrows", groot 1240
ton, van modern type en speciaal uit
gerust voor antiduikboot- en convooi-
doelelnden.
De „Rinehart" en de „Burrows" zullen
met enige ceremonieel aan ons land
worden overgedragen.
Verwoestende brand:
Schade meer dan 1%
millioen
Een brand, welke zich met enorme
snelheid uitbreidde, heeft vannacht in
de Hoofdstraat te Apeldoorn drie
grote winkelpanden, waarvan twee
het warenhuis de Bijenkorf vormden
en het andere het kledingmagazijn
van de firma Kreymborg, volkomen
in de as gelegd.
Tegen elf uur ontdekte een passeren
de militair vlammen in het achterge
deelte van de winkel van Kreymborg.
Hij waarschuwde onmiddellijk de
brandweer doch toen deze arriveerde
had het vuur zich reeds aanzienlijk uit
gebreid.
Het was echter pas tegen half twaalf,
dat men in staat was het vuur krachtig,
te bestrijden. Doordat de pompinstalla-
ties door modder verstopt raakten ge
lukte het niet om water te verkrijgen
Intussen was het kledingmagazijn een
vuurzee geworden waaruit kolkende
laaiende vlammen aan alle kanten brul
lend een weg zochten. Van de tegen
over liggende winkels in de vrij smalle
straat sprongen de étalageruiten en een
ogenblik dreigde, door de enorme hitte-
uitstraling en de vonkenregen de brand
zelfs over te zullen slaan. Dit wist de
brandweer te voorkomen, maar ondanks
alle inspanning gelukte het niet aan de
zijwaartse uitbreiding paal en perk te
stellen. Spoedig werd ook het achter
huis van het nieuwste gedeelte (het
meubelmagazijn) van de Bijenkorf dooi
de vlammen aangegrepen en toen was
het nog slechts een kwestie van korte
tijd of ook dit pand was in een vuurzee
herschapen. Een stortvloed van blus
water vermocht niet de vlammen zicht
baar te beperken.
Ook het volgende pand, het oudste
gedeelte van de Bijenkorf werd te on
geveer middernacht door het vuur be
reikt. Intussen was, behalve het vol
ledige brandweermateriaal van Apel
doorn en de naaste buurdorpen ook een
tweetal ladderwagens van Arnhem en
"Deventer in actie gekomen. De vuur-
bestrijding werd hu voornamelijk op
laatstgenoemd perceel geconcentreerd
en het was daaraan te danken dat hier
de brand tenslotte kon worden gestuit.
Te ongeveer 1 uur was het zover dat
ook de Bijenkorf volledig in vlammen
was opgegaan. Nog op tal van plaatsen
waren op dat moment brandhaarden
aanwezig, die fel en hardnekkig alle
aanvallen van het water doorstonden.
Pas te circa 2 uur kon men zeggen
dat de brand was bedwongen en kon
den de eerste wagens inrukken. De
aangerichte schade is op dit moment
nog niet nauwkeurig te schatten doch
gaat zeer waarschijnlijk, inclusief de
panden, een bedrag van VA millioen
gulden te boven. Zowel de panden als
de inventaris waren verzekerd.
De enorme brand, welke tot in wyde
omtrek zichtbaar was, deed een grote
menigte in de omgeving samenstro
men en de politie later geassisteerd
door de Kon. Marechaussee had de
handen vol met de afzetting en de re
geling van het verkeer.
GOODWILL-REIS VAN KARLA,
DE VISVROUW.
Door burgemeester d'Ailly ontvangen.
Gisterochtend heeft de burgemeester
van Amsterdam, een beroemde Deense
visvrouw ontvangen. Kaxla Bentine Pe-
trine Larsen uit Kopenhagen heeft riaax
haar vaste standplaats voor het Parle
mentsgebouw en is in Kopenhagen een
bekende verschijning. Het Deense blad
„Eketra Bladet" heeft haar uitgeno-
digd een .goodwill"-tocht te maken door tussen onderzeeboten,
het coastel-command
schepen.
West Europa en het eerste land. dat zij
bezocht is Nederland, Karla, zoals zij
zich noemt, maakt de tocht in een taxi
uit Kopenhagen in gezelschap van de
chefredacteur van Ekstra Bladet", de
liberale en boerenpartijen 24. kon het heer Leif, B Hendil Zij is gekleed in
noodzakelijk quorum van twintig zetels de eeuwenoude klederdracht van de vis-
niet worden bereikt, omdat niet alle de vrouwen van het „GammeMrand".
regering steunende senatoren aanwezig Heden vertrekt zij achtereenvolgens
waren. I naar Antwerpen. Brussel en Parijs.
Nederlands eskader op
weg naar „Activity"
DE STRIJD ZAL HARD ZIJN!
Gistermiddag koos de Karei Door
man te Hoek van Holland het ruime
sop op weg naar de baai van Douar-
nenez voor de Westeuropese vloot-
oefening, die dit jaar de naam Acti
vity draagt. Hr Ms „Jacob van Heems
kerk" was de „Karei Doorman" ge
volgd door de Waterweg; buitengaats
voegden de „Johan Maurits van Nas
sau" en de „Marnlx" zich bij het es
kader en zodra de vier oorlogssche
pen in kiellinie voeren veirschenen
Tireflies van Valkenburg aan de ho
rizon, om een afscheid te brengen.
Dit jaar staat een harde strijd te
wachten! De orders aan de diverse com
mandanten zijn verzegeld en tot de
eskaders van de diverse landen zloh in
Douamenez verzameld hebben zullen zij
geheim blijven.
Er^zijn vermoedens omtrent een strijd
vliegtuigen van
en bovenwater-
BINNENLAND
De jaarlijkse algemene Vergadering
der Kon. Ned. Automobiel Club zal worden
gehouden op Vrijdag 2 Juni e.k. te 2 uur
's middags in Hotel Kurhaus te Scheve-
ningen.
De Nederlandse professoi J. B D.
Derksen, het hoofd van de afdeling Sta
tistieken betreffende nationale inkomens
van het Bureau voor Statisthk der Ver.
Naties, is op verzoek van de Braziliaanse
regering door de secr.-generaal der Ver.
Naties aangewezen om de Braziliaanse
regering behulpzaam te zijn bij de voor
bereiding van statistieken betreffende
I het nationale Inkomen Prof Derksen ls
reeds naar Rlo de Janeiro vertrokken en
zal twee maanden ln Brazilië blijven.
Binnenkort zal men aan de verzame
laarsloketten der postkantoren de Suri
naamse serie postzegels met toeslag ten
bate van het radlo-therapeutlsch instituut
(kankerbestrijding) kunnen kopen. De
eerste en de laatste zegels dragen de beel
tenis van madame Curie, de twee andere
die van Willem Röntgen
Eveneens binnenkort zal een door Indo
nesië xiltgegeven herdenkingszegcl „Repu-
blik Indonesia Serlkat" worden verkrijg
baar gesteld.
Gistermiddag heeft ln het Departe
ment van Buitenl. Zaken de installatie
door minister Drees plaats gehad van de
Commissie betreffende de samenwerking
tussen de regering en Staten-Generaal
ter zake het buitenlands beleid.
Van 8 Juni t/m 3 Augustus a.s. wordt
ln het Nederlands Goud- en Zllvermuseum
te Utrecht een tentoonstelling gehouden,
gewijd aan „Het Nederlandse gouden volks-
sleraad".
BUITENLAND
Trygve Lie Is te Parijs aangekomen
waar hij Robert Schuman zal ontmoeten.
Lie zal de volgende week te Londen een
onderhoud hebben met Bevin.
Birmese regeringstroepen hebben de
plaats Prome. aat sinds Maart J.l. een
oolwerk was van communistische opstan
delingen. heroverd.
De Belgische kabinetsraad heeft be
sloten ter bescherming van de Belgische
kaasindustrie tegen de buitenlandse con
currentie een sxibsldle van fr 90 millioen
te xerlenen aan de ondernemingen die
Belgische melk verwerken tot sommige
kaassoorten, volle melkpoeder en gecon
denseerde melk.
In de haven van Buenos Aires kon
den gisteren de schepen niet geladen of
gelost worden door een staking van
havenarbeiders.
Zeven personen kwamen om het
leven ln de goudmijn van Wltwatorsrand
(Zuld-Afrlka), doordat zij door een mas
sa vallend gesteente werden meege
sleurd.
VOGELPEST IN BERKEL EN
RODENRIJS.
Bij de pluimveehouder Van der Burg
in Berkel en Rodenrijs is vogelpest ge
constateerd. De hoenderstapel van 600
stuks is afgemaakt.
De Vitnamese ministerraad heeft be
sloten tot voorcensuur op de plaatselijke
dagbladen.
Vertegenwoordigers van het hoofd
kwartier en de regering van de Phlllp-
ptjnen hebben een handelsverdrag tussen
Japan en de Phillppljnen ondertekend.
BIJ het verdrag ls een som van 50.000.000
Amerikaanse dollars betrokken.
Gedurende de communistische
Jeugdbfjeenkomst ln Oost-Berlljn, van 25
tot 31 Mei. ls de autoweg van Berlijn
naar het Westen voor het normale ver
keer gesloten, zo heeft de Oost-Duitse
volkspolitie meegedeeld. Het Interzonale
wegverkeer kan voortgang blijven vinden
over de andere wegen, waarbij een omweg
van 60 km. moet worden gemaakt.
De Amerikaanse luchtmacht werkt
aan een „geleld projectiel" dat ln staat
is elk doel op aarde te bereiken, aldus
heeft de Amerikaanse onderminister van
luchtvaart. Stuart, verklaard.
Gisteren ls de Belgische trawler
Paulette ln de Noordzee op een mijn ge
lopen en gezonken. De bemanning van
vier koppen werd door het Britse s.s Dy
namo opgepikt. De kapitein van de trawler
werd ernstig gewond (U.P.).
Engeland heeft de terugroeping geëist
van Janos Nagy, attaché aan de Hongaarse
legatie te Londen. In een nota aan de
Hongaarse legatie zegt Engeland, dat Nagv
moet vertrekken od dezelfde dag als dé
drie leden van de Britse legatie te Boeda
pest. wier terugroeping deze week werd
geëist.
Er is overal en bij iedereen een
verontrusting over de toekomst
van de wereld een verontrusting
in het bijzonder over de "toekomst
van Europa. Onze gedachten hou
den zich natuurlijk in de eerste
plaats met de zorgen van Neder
land bezig. Deze gevoelens van on
rust en bezorgdheid delen wy allen.
De een wat meer bewust dan de
ander, maar allen weten we ons
betrokkenen. Het is evenwel een
verschijnsel waarvoor we heel erg
dankbaar kunnen zijn, datvelen
hun bezorgdheid uitspreken over
de éénling over die ene, gewone
kleine man. Zo zijn er in ons land
reeds een rij van opvoeringen door
verschillende toneelgezelscha ppèn
geweest van „Dealh of a Sales
man" (Dood van een handelsreizi
ger) van de hand van de Ameri
kaan Arthur Miller. Het stuk te
kent zo levend en bloedwarm het
leven en lot van zo'n gewone kleine
man. Zó levend en bloedwarm, dat
je van het begin tot het einde je
eigen tijd en je eigen leven er in
weerspiegeld ziet.
Wij signaleerden, om een tweede
voorbeeld te noemen, reeds het
ongelooflijk knappe boek van C.
Virgill Gheorghm, „Het vijf en
twintigste uur", waarin het je weer
overkomt dat je al lezende binnen
stapt in het leven van zo'n klein
mens, die volkomen tussen de
wielen raakt. Zó, dat je ontelbare
malen tegen jezelf zegt; „Dit had
m ij kunnen gebeuren of dit
zou mij in de toekomst nog wel
eens kunnen overkomen."
Zo hebben we dan in de Leidse
Schouwburg „Vuile handen" van
J. P. Sartre gezien Eerlijk gezegd
zag ik er nogal tegenop om de
spitse gesprekken van Sartre té
gaan beluisteren. Het is werkelijk
geen opwekkende bezigheid om de
„prediking" van deze Franse den
ker te gaan beluisteren, deze man,
die de leegte, de nood van onze
tijd tot op het merg bloot legt.
Maar wat is dit stuk met een
warme liefde geschreven, liefde
voor de enkele mens, voor de ge
wone kleine man.
Merkwaardig, dat drie schrijvers
van wereldnaam het laatste en het
beste van hun kunnen geven om
een appèl te doen op ons allen in
het belang van de gewone man.
In het stuk van Sartre laat hy
ons huiveren telkens weer als die
kleine mens enkel en alleen maar
waarde toegekend wordt om zijn
„nuttig effect".
Een van de hoofdpersonen. Hugo,
heeft de opdracht volvoerd om één
van de leiders van de communis
tische partij, die in politiek op
zicht eerlijk zijn heil meent te moe
ten zoeken in een accoord met po
litieke tegenstanders, uit de weg
te ruimen. Men hóórt als het ware
in de opmerkingen van Olga, een
jonge communiste, de overleggin
gen doorklinken van enkele kóp-
lichamen van de partij; „Wat zul
len we met Hugo als hij uit de ge
vangenis komt9 Is hij bruikbaar of
is hij het niet kan hij ons van nut
zyn? Wat voor profijt kunnen we
van hem trekken."
Het lijkt ons toe, dat Sartre hier
alleen de Russen, maar ook de
Amerikanen, ja ons allen toeroepL
„Heb de mensen lief! Di-; gewone
man die ene mens is geen s;ip,
geen kamwiel van een raderwerk',
geen stuk economisch goed, geen ai
of niet bruikbare schakel van een
politiek systeem Het gaat nergens
anders om dan om de ménsen.
En niet om net nuttig effect."
Het stuk van Sartre „Vuile han
den" is zo gelader., hij wil ons zo
veel zeggen, dat men het meerdere
malen zou moeten zien om er alles
in te ontdekker. Het belangrijkste
wat hij zegt is o.i wel dit: Als het
je om de enkele, gewone man te
doen is. dan kun je In deze wereld
niet leven zonder je handen vuil
te maken Hugo, de ene hoofdrol,
die merkwaardiger wyze het slacht
offer van de „onmenselijkheid" is,
is een bewonderaar van „het sy
steem", een ijverig leerling van de
dogmatiek van het communisme.
Zijn tegenspeler. Hoederer, moet
hem als ouder en wijzer man dui
delijk maken, dat hij dit nooit zal
kunnen volhouden dan ten koste
van het leven van honderdduizen
den. Volkomen de partijidealen na
jagen, zonder accoord, zonder com
promis, zonder ergens op een plek
in de werkelijkheid ie gaan staan
betekent de ondergang van on
eindig veel kostbare mensenlevens.
Het gaan staan op een plek er
gens midden in de werkelijkheid
d.w.z. door middel van overleg en
dan een overeenkomst met poli
tieke tegenstanders zal ménsen, al
die duizenden kleine gewone
mensen, sparen. Dal is geen ver
raad aan hoge idealen, dat is liefde
voor de enkeling. Hoederer zegt tot
Hugo: „Jij hebt je principes lief,
ik houd van de mensen".
Sartre geeft Hoederer in de mond
wat hy er bij ons allen in wil ha
meren; Je kunt nooit leven en strij
den zonder je handen vuil te ma
ken. Het gaat er om tussen de be
trekkelijkheden de betere keuze te
doen. Er is geen keuze tussen wit
en zwart. Aan elke kant zijn het
donkere en het lichte, het blanke
en het bezoedelde, gemengd Maar
kies alstublief tga ergens be
wust op een bepaalde plek staan.
Met dit ene als leidstar; Houd van
de mensen, van de enkele, kleine
gewone man.
Sartre is geen Christen. We kun
nen hem niet annexeren voor de
kerk. Merkwaardig - dat je som
mige en vaak zo belangrijke kanten
van het Evangelie vaak duidelijker
hoort verkondigen buiten de kerk
dan er binnen. Intussen predikt het
Evangelie ons datgene, waar Sartre
slechts heenwijst: Christus heeft
Zijn haftden vuil gemaakt aan de
mensen. En hij kiest als onze ver
tegenwoordigers de meest onmoge
lijke stakkers en misdadigers.
Christen-zijn betekent niet een af
gepast keurig omtuind leven ln een
bepaald systeem, geleid door be
paalde beginselen. Christen zijn is:
Je handen vuil maken aan de men
sen. Er ln vredesnaam maar mid
denin springen en tussen de betrek
kelijkheden doen wat je kunt.
M. W. J. G.
^iiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiH
Twee doden en verschil
lende gewonden
Gistermiddag is op de onbewaakte
overweg by Dubbeldam nabij Dor
drecht een kleine bestelauto gegrepen
door de trein DordrechtBreda. De
aitfo werd 40 meter mee gesleurd en
een man en een vrouw die in de
cabine zaten werden gedood. In de
laadruimte van de auto bevonden zich
voorts nog enige personen, waaronder
een baby van 114 jaar. Zij werden uit
de auto geslingerd, doch kwamen op
de zachte berm van de spoorbaan
terecht. Met verwondingen werden zij
naar een ziekenhuis in Dordrecht
overgebracht.
Zij, die op slag gedood werden zijn de
bestuurder, de 'tuinder L. Bollaard uit
Dordrecht en zijn schoonmoeder mevr.
De Haan—Van Eek, eveneens uit Dor
drecht. Zij zaten ln de cabine.
De echtgenote van de chauffeur Bol
laard is in ernstige toestand naar het
gemeentelijk ziekenhuis te Dordrecht
Rotterdam's Opbouwdag
bewijs van hoon
„1VIL TOT SAMENWERKING KAN
ONS REDDEN!"
Een niet onaanzienlijke reeks eve
nementen beheerste de Opbouwdag
1950, die Rotterdam gisteren vierde.
Wy noemen slechts de opening van
de rederybrug de ingebruikstelling
van de Leuvesluis. die weer de ver
binding MaasRotte tot stand brengt,
de opening van de onderverdieping
van het Groothandelsgebouw en het
betrekken van de 5000e woning sedert
de eerste opbouwdag in 1947.
Vele gasten maken de opeenvolging
van gebeurtenissen mee, o.a. de Minis
ter van Wederopbouw en Volkshuisves
ting a.i„ mr D. G. W. Spitzen, en voorts
de secretaris-generaal en de dlrectëur-
generaal van volkshuisvesting, ir H. W.
Mouton en dr Z. Y. van der Meer.
Het college van B. en W. van Rot
terdam maakte de tocht mee.
Minister Spitzen zeide, dat de weder
opbouw van Rotterdam thans wordt ge
voeld als een nationaal, hoopgevend
teken in tegenstelling tot de ramp van
1940, die als een nationale ramp werd
gevoeld.
Wat de bouw van het Groothan
delsgebouw betreft, meende spreker,
dat de poging die hier ondernomen
wordt een boeiend en Interessant ex
periment is. een bewys van durf en
ondernemingsgeest, maar ook een be
wijs van de wil tot samenwerking. „Ik
geloof dat dit laatste het enige is, dat
ons op het ogenblik redden kan".
De minister verklaarde gaarne de,
opening van deze onderverdieping tot
een feit en uitte de hartgrondige wens,
dat dit gebouw een voorbeeld van on-
dernemingsgeest, welvaart en samen-1
werking moge wezen. I
overgebracht; zij is echter thans buiten
levensgevaar.
Het één-jarig zoontje van het echt
paar Bollaardkreeg een schedelbasis-
fractuur. Zijn toestand was gisteravond
bevredigend. De 75-jarige heer Vogels
en het 5-jarig jongetje Erpens uit Dor
drecht, werden licht gewond. De heer
Bollaard was vermoedelijk op weg naar
een stuk land, dat hij over de buiten
dijk in de Dortse Biesbosch bezit.
De treinbestuurder verklaarde, dat hy
plotseling de auto voor zich op de spoor
baan had gezien, nadat hy hem even
te voren aan de kant van de weg had
zien staan en gedacht had dat hij zou
wachten tot de trein voorby was.
Kerftabak-industrie
in nood
GENADESLAG VOOR DE DEER!
(Speciale berichtgeving).
De stappen, door de sigarenindustrie
bij de regering ondernomen en het
klaarblijkelijk zwichten voor de argu
menten van de sigarenmakers, heeft
by de industrie der kerftabak grote
bezorgdheid gewekt.
In een gisteren te Amsterdam gehou
den bijeenkomst is er van deze zyde
op gewezen, dat door de verdeling
der accijns-heffing op de verschillen
de tabaksproducten vooral de indus
trie der kerftabak zwaar is getroffen.
De accyns-stijging in de jaren 1939—
1950 is, aldus werd meegedeeld, voor:
kerftabak 12-voudig: voor sigaren:
9-voudig; voor sigaretten: 4 en een
half voudig.
De onlangs gepubliceerde nota van de
sigarenindustrie aan de regering rept
echter niet over de toestand in de kerl-
tabak-industrie of over die in de indus
trie der sigaretten. Dit nu neemt men
de sigarenmakers kwalijk. De kerl-
tabak-industrie, die de hoogste lasten
van de accijns heeft te dragen, wijst er
op dat zij min of meer historische rech
ten heeft. Door de onredelijk zware ac
cijns is de shagtabak, waarvan vroeger
de minder bedeelde zijn sigaret rolde,
een even grote luxe geworden als de
sigaret zelf.
Door deze enorme extra belasting der
kerftabak liep de omzet tot 10 a la 0
van het vroegere peil terug, terwijl de
lasten dezelfde bleven. De industrie der
kerftabak vreest, dat een accijnsvcrla-
ging bij de sigaren helemaal de genade
slag voor de kerftabak zal betekenen
In dit verband wees men ons nog op
het aantal arbeiders (alles bij elkaar on
geveer 3700), die door deze manier van
doen op de wip komen te zitten.
Een kilo kerftabak kostte in 1939.
t 1,84 en door de accijns thans f. 12.7o.
De kerftabakkers zyn daarom van
mening, dat iedere verstoring in de
verhouding van accijnsverdeling voor
hen de meest noodlottige gevolgen zal
hebben, ln een uitvoerig schrijven
hebben zy zich daarom, al hun argu
menten ter tafel brei: 1. tot de mi
nister gewend, er op wijzend, dat het
rapport van de sigarenindustrie sub
jectief is, en de verhoudingen onjuis»
Weergeeft.
