Jacobswoude groef ziclizelve
een graf in het veen
«1
1
1
1
1
Een bank en een naald langs de
weg, verder niets
UIT VERVLOGEN TIJDEN (IV)
„Geen muren verduren der uren geweld
VOOR DE JEUGD
89ste Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD Zaterdag 1 April 1950
Tweede Blad No. 26964
In het vlakke Hollandse polderland staat, bij de kruising van twee kaars
rechte wegen, een eenvoudige en eerlfjk gezegd vrij stijlloze gedenknaald,
die een levendige inspiratie zou kunnen zijn voor een nachtmerrie-in-ver-
volgen van minister In 't Veid: hier werd een dorp gesloopt! Aan de overzijde
van de weg staat een hardstenen bank, waarop Zijne Excellentie een ogenblik
denken zou te kunnen bekomen van de schrik: een voorbarige gedachte:
„Voorheen stond hier de Jacobwoudse kerk; In 1686 verdween dit oud histo
risch werk".
De onkundige voorbijganger vindt niets dan de vlakte van het polderland
om zich heen. waardoor-de rechte lijnen getrokken zijn van de wegen naar
Alphen, Woubrugge, Rijnsaterwoude en Ter Aar. Toch stond hier een dorp.
Waar Is het gebleven?
Alles wat de twee genoemde gedenktekenen hem kunnen vertellen Is, dat
de Jacobwoudse kerk in 1686 verdween, dat het iets met 1747 heeft te maken
en de philosofische wijsheid „Geen muren verduren der uren geweldWas
het een overstroming, een natuurramp, een vroegtijdige, sindsdien vergeten
atoombom?
Niets van dat alles. Daarover zou immers minister In 't Veld zich niet te
druk maken. Zijn departement „Wederopbouw" veronderstelt als het ware
vernietiging door dergelijke oorzaken. Het klinkt niet aardig, maar per slot
van rekening leeft hij er toch van. Maar hij heeft wel degelijk reden tot
ontzetting: uiteindelijk werd het dorp aangekocht door de overheid en af
gebroken
Laten we daar eens iets naders van vertellen Want zoiets gebeurt niet
elke dag.
KASTEEL TER WOUDE CEN
TRUM VAN DE DORPS
GEMEENSCHAP.
In tijden voor het begin van onze
jaartelling waren deze streken drassig
land, voor een groot deel begroeid door
wouden, waar doorheen de Romeinen
benoorden de Oude Rijn een heirbaan
bouwden van Lugdunum Batavorum
naar het Sticht. Restanten van die heir
baan vinden wij nog in de Ridderbuurt
onder Oudshoorn.
De jaren, eeuwen daarna hebben geen
tastbare sporen nagelaten, en zo komen
wij zonder tussengeschiedenis in de tijd,
dat het Christendom zich reeds krach
tig in deze streken had gevestigd, waar
door uit de wildernis allengs voor die
tijd normaler maatschappelijke toestan
den groeiden. Onder Lodewijk de Vro
me werd het uitgestrekte grondgebied
rond het midden tussen Lelden en
Utrecht in leen geschonken aan een
zekere Jacob van den Woude, die hier
van 823 af de heerschappij voerde in
dank voor zijn heldhaftig gedrag in
een of ander gewapend streek-conflict.
Jacob van den Woude is een naam,
die de afleiding van de latere naam
Jacobswoude glashelder doet lijken,
maar er zijn ook aanwijzingen voor de
juistheid van de opvatting, dat de naam
Jacob van den Woude is afgeleid van de
bebossing dezer streken in vroeger tij
den, zodat de namen Jacobswoude,
Rijnzaterwoude, Woubrugge etc. eigen
lijk gezien moeten worden als omschrij
ving van de geaardheid van het gebied.
Hoe dit ook zij, Jacob van den Woude
liet in zijn nieuwe heerlijkheid een
kasteel bouwen, dat gedurende lange
tijd de zetel van zijn geslacht was, het
kasteel „Ter Woude".
De vroegere gemeente-archivaris,
oorspronkelijk veldwachter, in Wou
brugge en tevens onze oud-corres
pondent de heer O. C. van Heines
sen, heeft talloze naspeuringen ver
richt naar de vroegste geschiedenis
dezer streken, en heeft daarover enige
publicaties het licht doen zien waar
aan wij thans op onze beurt vele van
onze gegevens ontlenen. Deze ge
schiedvorser is het in de zeldzaam
droge zomer van 1911 gelukt, de plaats
en plattegrond van het kasteel Ter
Woude, waarover slechts schaarse ge
gevens bekend zijn, te reconstrueren.
Op de plaats van de fundamenten
van het kasteel was het gras sterker
verdroogd dan elders, en daardoor tot
afsterven gedoemd, zodat zich een
veld van bruin afgestorven gras af
tekende, waar vele ozuwen voordien
de muren en torens van het kasteel
hadden bevonden.
STENEN KERK DATEERDE UIT
DERTIENDE EEUW.
Terugkerende tot de tijd van het
kasteel Ter Woude zien wij zich allengs
een gehucht, later zelfs een welvarend
dorp ontwikkelen rond het nieuwe
kasteel Dat dit dorp de naam kreeg
van Jacobswoude viel niet te verwonde
ren. „Woude" moge afgeleid zijn van
de naam, de kasteelheer of via die naam
van de gesteldheid van de streek, beide
namen hielden toch zeker verband met
elkaar, in ieder geval de eerste helft
„Jacobs".
De geschiedsbronncn maken melding
van de stichting van een houten ka
pel in het dorp, welke in de loop van
de dartiende eeuw vervangen werd
door een stenen kerkgebouw, het ge
bouw waarvan de bank die heden ten
dage nog aan Jacobswoude herinnert,
vertelt: „Voorheen stond hier de Ja-
cobswoudse Kerk
Gedurende het bewind van de graven
van Holland zag het er In Jacobswoude
niet al te rooskleurig uit. De Wend el-
dijk, langs het gebied van de tegen
woordige Haarlemmermeerpolder, werd
op grond van de hoge onderhoudslasten
in 1330 geheel aan haar lot overgelaten,
zodat aldra de landerijen in deze streek
in voor- en najaar telkenmale geheel
werden overstroomd, waardoor de vee
teelt steeds meer in het gedrang kwam.
De bevolking ging zich nadien steeds
meer toeleggen op visserij en turfsteken,
beide zeer wel verenigbaar met de wis
selvallige gesteldheid van het gebied:
drassige velden, watervlakten.
Het dorp mocht het materieel niet
al te best maken, geestelijk waren er
nog krachten te over. Juist in deze
streken werd de tijd van de Reforma
tie door beide zijden van die geloofs
strijd met volledige zelfopoffering be
leefd. De gcmccntenaren van Jacobs
woude loonden zich, voor zover refor
mistisch gezind, steunpilaren voor hun
Jan de Bakker Pistorius van het
Katholieke geloof overging naar de I
reformisten en deswege, na halsstar
rig volhouden in zijn nieuwe overtui-
ging, op 15 September 1525 te 's-Gra-
venhage in het openbaar werd ver
brand. Nog steeds getuigt van deze
gebeurtenis een gedenkplaat in de
N?d Herv. Kerk te Woubrugge.
Behalve kerkstrijd heeft het dorp ook
te lijden gehad van het Spaanse krijgs
volk, dat in -de nacht van de 25e op de
26e Mei 1574 door Jacobswoude trok in
de richting van de schans Gouwsluis,
welke de volgende dag door de Spanjo
len werd ingenomen.
In 1686 werd het kerkgebouw, dat zo
veel strijd had beleefd, afgebroken, doch
de toren bleef behouden als huisvesting
voor bedelaars en vagebonden. Uit deze
lijd stamt de naam „Potterstoren",
waarvan de verklaring moeilijk met ze
kerheid is terug te vinden. In 1740
sneuvelde ook deze toren, toen het dorp
eenmaal sterk in verval was geraakt,
„MAAR EENS ZAL 'T DORP
HIERDOOR TE GRONDE
GAAN!!
Voordien had zich het proces van het
verval van Jacobswoude reeds ingezet.
Op de 17e November 1639 kreeg een
vaart in de nieuwe gemeenschap van
het nieuwe geslacht der Jacobswoude-
naren: het huidige Woubrugge, nog
steeds centrum van binnenvaart, bloei-
zekere Huijg Claes Willemsz. van het i ?*aajSivan sc^leePswerven- nijverheid
Hoogheemraadschap Rijnland een
consent „om te maeken slooten ende
dacruit te slagturven onder Jacobs
woude". Hiermee was d? ondergang
van het vriendelijke dorp getekend.
Huijg Claes Willemsz. was een inwo
ner van Jacobswoude, en wij zullen
zien dat door dit consent van Rijn
land het dorp een eigen graf groef
in het veen,
Niemand dacht daar in die tijd aan,
integendeel, men geloofde dat door de
nieuwe bedrijvigheid van turfstekerij
het dorp een grotere bloei tegemoet
ging.
Dichters zijn mensen die leven ln de
toekomst, hoe gaarne zij ook het verle
den bezingen. De dichter die in die tijd
van deze stelling een bewijs gaf was de
man die de regelen neerschreef:
„Jacobswoude mocht voorheen
Op meer glans en aanzien roemen
Dan wel thans, daar men het vee
Merkelijk hoort minder noemen,
't Veenen geeft hiér wel 't bestaan,
Maar eens zal 't dorp hierdoor te
onder gaan".
Het veen rondom Jacobswoude was
helaas uitmuntend. Omstreeks 1660
was de turfwinning een algemeen be
ar ui geworden, de hoofdpeiler van een
ongekende bloei van het dorp. Met. het
winnen van welvaart was die bedrijvig
heid tevens het slachten van de kip
die de gouden eieren legde. Meer en
meer verdween 't veen in grote watervlak
ten, tot men direct benoorden, bezuiden,
tot men direct benoorden, bezuiden,
beoosten en ten westen van het dorp
ontveende. In het begin van de acht
tiende eeuw lag Jacobswoude als een
eiland temidden van waardeloze water
vlakten als een omsloten, een toekomst
loos eiland.
Welvaart heeft, vooral in die tijden,
veelal sterke bevolkingsaanwas ten ge
volge gehad. Zo ook in Jacobswoude.
waar echter voor het verlopen van het
hoogtij der veenderij reeds velen van
het jongere geslacht de naderende
catastrofe zagen aankomen.
NIEUWE GEMEENSCHAP:
WOUBRUGGE.
Steeds meer nieuwe gezinnen vestig
den zich in diet yd aan de Woudwatering
van waar uit nadat Jacobswoude een
maal een eiland geworden was het
vervoer van de gestoken turf plaats
vond. Derhalve ontwikkelde zich ook
een transportsfeer ln die nieuwe buurt
schap. een scheepsindustrie, zij het dan
ook in eenvoudiger vorm dan heden ten
dage, en een daarop ingestelde gemeen-
overtuiging door de bekende hagepre- schap van ambachtslieden en handels-
diker Jan Arendszoon telkenmale weer I lui. Aken en tjalken voeren van hier uit
te laten spreken, tenvijl de pastoor naar alle windstreken en brachten wel-
Als necrologie van Jacobswoude zou
den wij het onvergetelijke boek van He-
messen willen citeren:
„Het aantrekkelijke van het dorp
was er nu voor velen af, temeer daar
ook het kerkgebouw reeds was ver
dwenen. De toestand bleef aldus tot
het jaar 1736, toen de verschillende
besturen der negen omliggende polders
tot het besluit kwamen, om één grote
polder te maken, die zich uitstrekte
over vier ambachtsheerlijkheden. De
nleuwp polder zou de naam ontvangen
van „Vierambachtspolder". Het octrooi
van de Staten dateert van de 11e Ja
nuari 1736. Na vier jaar was het plan
gereed cn de eerste Januari 1740 vin
gen de twaalfwatermolens hun wérk
aan. In 1744' werd het eerste graan
uit deze Vierambachtspolder geoogst
en twee jaar later kocht het bestuur
van de polder de laatste huizen van
Jaswoude zoals het dorp bij verkor
ting werd genaamd) na taxatie op en
liet deze alle opruimen. In 1747 was
het laatste spoor van Jacobswoude
verdwenen."
NA HET EINDE.
Veel geluk was de nieuwe inpoldering
niet beschoren in de eerste jaren. Op
9 Januari 1788 brak bii zeer hoge water
stand plotseling de dijk van de betrek
kelijk jonge polder, zodat het water van
de Brasem via het Paddegat met ontem
baar geweld de polder overstroomde.
Spoedig was de polder een watervlakte,
waaruit de bewoners van de nieuw ver
rezen hofsteden ternauwernood het vege
lijf hadden weten te redden. Niet alleen
de polderbewoners, ook vele anderen
berokkende deze ramp ongerief, zij het
ook van minder ernst- de verbinding
tussen Amsterdam en Delft was verbro
ken en diligence en postkoets moesten
over Haajiem worden geleid, hetgeen in
die dagen een belangrijke omweg be
tekende. Eerst 28 April van dat jaar
slaagde men er in de dijkopening te
dichten, en oDnieuw de polder leeg te
malen. Sindsdien heeft zich een cen
trum van landbouw en veeteelt ontwik
keld. dat een belangrijke bijdrage levert
aan de agrarische productie van ons
land.
Enkele bijzonderheden nog. over de
periode van Jacobswoude. In de loop der
tijden zijn vele overblijfselen gevonden
en vele herinneringen vergaard over de
historie van dit centrale Rilnstreek ge
bied. die thans in diverse voor het Du-
bliek vril ontoegankelijke bergplaatsen
van het Woubrugse gemeentearchief lig
gen opgeslagen.
Er is sprake geweest van overbren
ging van deze archiefstukken naar een
centraal streekmuseum in Alphen,
doch verschillende gemeenteleden, die
hun bezittingen aan de gemeente Wou
brugge afstonden, zien hun gaven niet
gaarne verdwijnen naar een andere
gemeente. Toch zouden die overblijf
selen van de vroegste Rijnstreek-his
torie aan waarde winnen, wanneer de
Rijnstreek als geheel daarvan kennis
kon nemen.
De hoop is gerechtvaardigd, dat het
plaatselijk chauvinisme, hoe begriméUjk
Hier werd een dorp afgebroken.
en gerechtvaardigd ook, het veld zal
moeten ruimen voor de overweging dat
kennis van het verleden zowel het he
den als de toekomst hechter kan fun
deren, en derhalve een betrouwbaarder
woning kan stutten voor het nageslacht:
was het ook niet deze fundering op het
verleden, die waarde geeft aan de zo
zorgvuldig bewaarde restanten Jas
woude?
Rond de Veemarkt
't Kon moeilijk anders worden ver
wacht, dan dat er veel drukte was op
de veemarkten deze week en we noteer
den b.v. te Rotterdam en 's Hertogen-
bosoh recordaanvoeren. Waar het vee
allemaal vandaan komt en waar het
weer naar toe verhuist, men staat dik
wijls voor raadselen, doch de honderden
veeauto's veelal tot in de perfectie toe
ingericht, zorgen voor het vervoer en als
we zien uit welke hoeken van Nederland
deze vervoermiddelen vandaan komen,
dan blijkt daaruit welk een nuttige in
stelling het veemarktterrein eigenlijk
wel is! Ook de Leidse markt was gisteren
weer druk bezet en kon meekomen met
de algemene toestand wat het verloop
van de handel betreft. Van heinde en
verre kwamen de vetweiders inslag doen
en al hoorden we hen dikwijls klagen
ever de hoge vraagprijzen, het was toch
blijkbaar in hun streven „beter duur
dan niet te koop", want op het einde
van de markt bleef er meestal nergens
een beestje onverkocht. We noteerden
voor de weidekoeien van ongeveer f500
voor de lichte of afwijkende kwaliteiten,
en voor de betere tot prima dieren van
f.600f.750 en soms nog wat meer per
stuk. De prijzen liggen thans ongeveer,
f. 200 per stuk hoger dan vorig Jaar in
de maand Maart en April. Ook het ge-
bruiksvee is zoveel duurder geworden.
De handel hierin vertoonde ook ln het
algemeen een tamelijk levendig beeld.
De ruimere aanvoeren konden ook hier
op de handel, noch op de prijzen enige
indruk maken, want nagenoeg alles werd
weer duur verkocht. Jong fokvee evenzo.
In het bijzonder was men weer zeer ge
steld op hoge productiecijfers en t.b.c.-
vrije bewijzen. Hiervoor gaf men extra
prijzen.
Besteed werd voor het beste kalf en
melkvee van f. 800—f. 1000 en uitmun
tende dieren die aan alles voldeden nog
wel f. 100f. 150 meer. Mindere soorten
f.600—f.750. Vaarzen f.550—f.775, Pin
ken en Kalfpinken f300f. 500 tot f. 550
per stuk.
De slachtveehandel was in verband
met de komende Paasdagen voor de fijne
kwaliteiten willig gestemd en er werden
hoge prijzen besteed. Er zijn in de af
gelopen week bekroonde beesten ver
kocht voor soms f. 2000 per stuk en
meer. Men bleek evenwel meer op
„vlees" dan op „vet" gesteld te zijn. Er
stonden gisteren hier op de markt nog
heel wat beste slachtbeesten, maar dié
erg vet „voelden" waren niet zo bijzon
der in trek. Afloop dan ook hiervoor
flauw. Er was ook nogal wat buitenlands
I vee aangevoerd.
We noteerden voor de 2de en«3de kwa-
liteiten van f. 2,20f2,60 per kg gc-
I slacht gewicht.
j De nuohtere kalverenhandel was deze
I week niet zo vlot. Bijzonder grote aan-
j voeren drukte de prijzen met f.2f.5 p.
st terug, f.28f.42 p. st. was onze ge
middelde notering. Extra zware wat ho-
ger en fokkers van f.50f.75 per stuk.
Het aanbod van vette varkens wordt
thans ruim genoeg om de prijzen te
kunnen houden f. 1,60f. 1,65 en lichtere
soorten f. 1,50f. 1,56 per kg, levend ge
wicht. terwijl de vette zeugen van f. 1,45
f. 1,50 hoogstens per kg. deden.
In het wolvee was meer handel dan
vorige week, met vastere prijzen. Ooien
met 2 lammeren f. 1,45f. 1,60 naar ge
lang de kwaliteit en vette schapen deden
van f.80f.100 per stuk. Weiders f.55
f65 per stuk.
De paardenhandel kon voor luxe en
werkpaarden zeer bevredigend worden
genoemd met vaste prijzen f. 600—f. 1000
per stuk. Prima slachtpaarden bleven
prijshoudend, tot f. 1.80 per kg. schoon
gewicht, doch de afwijkende soorten wa
ren iets minder in trek. Er wordt wat
uit het buitenland ingevoerd en dat was
al vorige week merkbaar. Prijzen f. 1,30
f. 1,50 per kg.
PSEUDO-VOGELPEST BLIJFT
BEPERKT.
Uitbreiding van het optreden van de
pseudo-vogelpest, bleek zich ook ill de
afgelopen week tot enkele gevallen te
beperken, n.l. in Landsmeer, Klaaswaal,
Heerlerheide en Sas van Gent, terwijl
in Rotterdam en omgeving bij particu-
I liere kippenhouders gevallen van ziek
te optraden, die veroorzaakt zijn door
aankopen en besmetting van pluimvee
bij ongeregelde handelaren in kippen
van onbekende herkomst.
(Foto I^D./Van Vliet)
RAADSELS
voor allen om uit te kiezen; de
groteren (1116 jaar) v f, de
Kleineren (711 jaar) drie
goede oplossingen.
Naam, leeftijd en adres onder
de oplossingen. Inzenden naar
BUREAU LEIDSCH DAGBLAD,
of naar WASSTRAAT 38. tot
uiterlijk Dinsdagmorgen 9 uur.
I. (Ingezonden door Corrie Hansen)
Mijn geheel is een spreekwoord van
37 letters. 8, 9. 10 is een lidwoord, 23, 2,
25, 28 een ontkenning, 21, 35, 30 een
meisjesnaam. 31, 19, 20, 21, 3 een plaats
m Utrecht, 33, 21. 19. 17, 7 komt elke
dag, 24, 37, 33, 26 moet jij bij het schrij
ven gebruiken, 4, 5., 6 ben je. als je een
verre wandeling hebt gemaakt. 34 12,
15. 36. 10 is een telwoord, 18, 32, 7 een
hoofddeksel, 11, 12 een afgekorte jon
gensnaam, 1, 20, 26 ligt voor de deur
13. 16, 21, 19, 21, 22 is een jongensnaam,
22, 20, 1 een waterkering, 14, 27 lust
men graag, 29, 5 is een muziekterm.
II (Ingez. door Rita de Bruyn)
1
2
3
5
Hier zie je een trap van allemaal hok
jes. Vul die hokjes zó in, dat onder el
kaar steeds dezelfde letters komen te
staan.
1. medeklinker. 2. voegwoord. 3. kip
pen verbiyfjilAfttó. 4. betekent: eer be
tuigen. 5. bewoners van Ierland. 6. wat
kuikens kunnen worden.
III (Ingez. door Henk v. d. Vllst)
Verborgen groentennamen.
1. Masenra. 2. Rabberahr.
3. Ielteresep. 4. Gesrepsa.
IV (Ingezonden door Elly Duparc).
Een landbouwwerktuig en een lengte
maat vormen samen een dier. Welk dier?
V (Ingezonden door Corrie v. d. Anker).
De timmerman gebruikt mij. en ik ben
een plaats in Friesland. Wie ben ik?
VI (Ingezonden door Hessel Pape).
Ik ben een haan, maar ik kan niet
kraaien: wèl lopen en vliegen. Wie ben
ik?
VII (Ingezonden door Gual Juynboll).
Het Is een glibberig, dier. Zet één let
tor voor z'n naam, en ieder mens kent.
er minstens één van. Zet er nóg een
letter voor, en het is harder dan steen.
VIII (Ingez. door Rietje Ouwerkerk).
Wie mij een dag heeft gemist, die hoor
ik erbarmelijk klagen.
Wie mij heeft probeert mij zo spoedig,
als 't kan, te verjagen.
OPLOSSINGEN
der raadsels uit het vorige num
mer.
1. Horizontaal: 1. ons, 4. ver, 7. egel, 8.
Edam, 10. de, 11. ere, 12. aa, 13. enge,
15. lamp. 17. hart. 20, ster, 23. ou.
24. rel, 25. Lo, 26. étui, 28. oase, 30.
o,ho. 31. pit.
Verticaal: 1. ogen, 2. ne (net zonder
t), 3. slee, 4. veel 5. Ed. 6. raam. 7.
Ede. 9 map. 14 Ger. 16. abt. 17. hoe.
18. auto. 19. trio. 20. slop, 21. Eist.
22. roe. 27. uh 29. ai.
2. Kaart. Maart, vaart, taart.
3. Broodfabriek: bier, brak, doof, oor.
4. Spiegelei.
5. Geertruidenberg: geer, trui. den, berg.
6. 1. Aalsmeer: 2. Weesp; 3. Hoom:
4. Boskoop; 5. Katwjjk.
7. De neus.
Beste raadsclnlchtjes en -neefjes,
Onze derde ronde; alweer over de helft!
Als steeds, vliegen de weken om. Jullie
voorzien me goed van nieuwe raadsels; de
wintervoorraad groeit al weer aan tot
..zomervoorraad". Sommige Inzenders
(sters) zijn wel te ongeduldig en kunnen
haast niet op plaatsing van hun raadsels
wachten. En dat moét toch! Raadsels, die
ik dubbel krijg, of èil te gemakkelijk (of te
bekend) zijn. worden ter zijde gelegd. Ge
lukkig zijn de meeste wèl voor plaatsing
geschikt. En nu de brieven.
Henny Mechelse Bedankt voor
Je aardige plaatjes en voor Je raadseltje.
Je hebt veel gemaakt voor handwerken
Dat toneelstukje lijkt me snoezig, een echt
lentestuk. Nu. vertel me, of alles goed ge
slaagd ls en Jij de lente goed gewekt hebt,
Nellekevan Galen Jouw Pappie
verwent lou' Fijn, dat Je met zijn hulp
ook het kruiswoordraadsel hebt opgelost.
Wlm Heemskerk Feliciteer Moe
der nog van mij. Je hebt toch 5 goede
oplossingen, want het kruiswoordraadsel
lelt dubbel.
Dallea Burleigh Ik maak me
over Jouw grijze haren nog niets ongerust!
Neen, wel. over wat lk verleden week
schreef-, dat ballen.... enz. Maar luie
vacantiedagen heb Je wel verdiend! Je lijkt
me anders geen tjrpe. om te luieren in een
stoel. Je meeste vacantlegenoegens zullen
wel ln de buitenlucht zijn.
Janneke La Rooy Hartelijk wel
kom: Jammer dat Je niet meteen de oplos
singen Instuurde. Nu loot Je pas volgende
ronde mee. Je kunt dus gezellig met Joke
samen oplossen.
Jan en Connlede Nle Nu treffen
Jullie het minder goed: dit raadseltje heb
ben we al enige keren gehad, hoewel het
op zich zelf aardig ls.
Joke van Driesten Allemaal
prettige berichten. Gezellig, dat Je vriendin
nu ook'mee doet. Leuk postpapier. Jij hebt
een heerlijk vacantle-oord.
Henk en Nellie de Jong Henk,
Jij beterschap en Nelly, JIJ bedankt voor
het schrijven van de brief voor Jullie
belden.
Andréde Wolf Gelukgewenst met
Je beterschap. Je vriend Gé heb ik gemist
deze keer; ik hoop hem weer aan te tref
fen. Ben Je al bij op school?
Rlen Se r dijn Nee, dat is droevig
nieuws. JIJ hebt een vrolijk boek. Bedankt
voor Je Ingezonden raadsel.
Rla Vermond
Tekeningen, groot en klein,
In en op de brieven.
Vind lk altUd fyn.
Dit mag Je ln Je album schrijven.
En steeds mijn raadselnichtje blijven.
Peter v. d Linden Je leest wel
eens: ..Zegt het met bloemen". Maar van
Jou kan lk zeggen: „Zegt het met teke
ningen". Heel leuk, hoor; bedankt.
Hero v. d. Linden Je tekeningen
zijn zeer afwisselend! Je maakt leuke cn
practlsche dingen op het Volkshuls. En nu
kan lk Je toch feliciteren?
Duco van Weerlee Als Jij al
zulke mociiyke puzzles uitzoekt, zul Je
met ons raadselhoekje wel ln een omme
zien klaar zijn. Ik ben benieuwd, tot hoe
ver Je Vader en JU het schoppen.
Lenl Ruseier Succes met Je
sokken!
H e n k v a n W IJ k Jij bent geen
jongen om in huls te zitten: dat heb lk
wel ln de gaten! Heerlijke tochten! Dat
pootje baden lijkt me wel een beetje te
zomers voor de maand Maart!
Piet Paauw Bedankt voor Je
raadseltje.
Gerry Tlerolf En was Jullie oude
leidster ln haar schik met het cadeau?
Jij had al weer een fyne week, met Opa's
verjaardag er bij.
Plet Scheepmaker Ja. Je kunt
beter de fietspaden opzoeken en het druk
ke verkeer vermijden. Jullie waren een
aardig eind van huls!
Henk Eikerbout Voor kruis
woordraadsels heb Jij nog wel de tijd,
hoor; dat komt, als Je wat ouder bent.
Je had toch veel oplossingen.
Herro Brinks Goede berichten
gelukkig. Nu ben Je weer het „ventje".
Weer een bedankje aan Moeder namens
ons belden voor de moeite.
Anneke de Koning Wat jy me
voorstelt, ben lk ook van plan; ik vond
het nu nog wat vroeg. Een feestelijk dorp
de eerste weken.
Netty Henzen Ja. maar ze zul
len wel schuiven naar de zomervoorraad.
Hessel Pape Dan wens ik Je toe
ga zo voort!
Thijs Brinks Gezellig, dat Je ook
Je geluk komt beproeven. Welkom! Be
dankt voor Je Ingezonden raadsel.
Annie Jongbloed Ik denk wel,
dat Je langer werk hebt gehad over deze
brief met blokletters. Er moet meer af
scheiding zijn tussen de woorden.-lijkt me
Plonle Lardé Dus dc inenting
gaf een paar kwade dagen. Maar dan ls
het ook veilig. Bedankt voor Je raadsel.
Denk er aan: vijf goede oplossingen voor
de Groteren.
Trudl Ranselaar Natuuriyk.
kom er ook gauw bij; harteiyk welkom.
Ietje Ran se laar Ja, Trudl heeft
de leeftijd! En nu ben lk Jullie Tante,
dat behoort bij een nichtje! Dus voortaan
krijg lk twee Ranselaartjes. Weer mooi
papier.
Llentje Looyestein Nu kan lk
Je precies op de dag feliciteren; veel. plei-
zler. Een fietstocht langs de bollenvelden
loont dus al de moeite.
Rita de Bruyn Ik begin met het
slot van Je brief: bedankt voor Je raadsel.
Jullie hebben er flink op los gestapt voor
de grote mars. En Je ogen de kost gegeven.
Goed voor je dagboek, daar kon Je weer
veel Inschrijven. Wat een grote tocht
maakten Jullie Zondag: Jullie waren ver
van huls!
Elly Brandt Nu, Je schrijft me ln
de puntjes over Keesjes verjaardag. Wat
is het kleine ventje lief geweest. En wat
ls hij verwend! En wat heb jij weer genoten
bU je kleine neef. Wie was nu het meest
biy met zijn cadeautjes, hijzelf, of zijn
Tante Elly? En nu komt de grote dag van
thuiskomst.
Adriaan Jansen Ja, lk vond het
Jammer, dat Je ophield en hoop natuurlijk,
dat Je voorlopig tijd er voor houdt. Maak
Je het goed op de Ambachtsschool? Be
dankt voor Je ingezonden raadsels.
JoopCrama Een fijn jongensboek,
dat Je geloot hebt. Prettige uren er mee.
Herman Steenvoorden De titel
van Je boek klinkt erg spannend. Je kunt
er vast niet van ophouden, als Je er ln
begonnen bent. Je raadseltje ls te bekend.
Ellie Brandt Bedankt voor Je
Ingezonden raadsel.
Loek Spierenburg JIJ zult trots
zijn op Je Oom. die zo'n eerste klas voet
baller ls. Mag Je naar de wedstrijden
kijken? Dat sparen ls een nuttig, en tege
lijk leuk werkje.
Teunl van Weizen Je raadsels
waren nog best op tijd. Leuk. dat je mee
deed ln net toneelstukje; wat stelde JIJ
voor?
T i n 1 e Stol Ja. die anemonen zijn
ook echte voorjaarsbloemen. Nu. lk hoop,
dat Je me een goed bericht te schrijven
hebt Maandag.
Wllly Ladan Gefeliciteerd met Je
verjaardag; lk hoop. dat Je wens vervuld
wordt. En verder, dat de Dokter tevreden
ls Prettige verjaardag.
Wllly RIJnhart Bedankt voor je
raadseltje en Je voorjaarstekening.
Annemarle Baldal De Paas-
tekenlng vind lk heel mooi: vooral die kar
met eieren ls erg leuk. Bedankt. Van die
„Elleboog" moet Je me dan Iets
vertellen, als het doorgaat
Elly Duparc Als Jp de belde vol
gende keren ook present bent loot Je nog
nét mee. Dan b»b Je drie keer meege
daan, het minimum.
Corrie v. d. Anker Bedankt voor
Je raadseltjes, waarvan ik er twee gebrui
ken zal. De overige zijn te bekend. Dan
bewaar Je het schortje zeker, tot Je er
Iemand voor weet.
Hans Balkenende Prachtig ge
tekend; een pluim er voor. Van een af
beelding nagetekend?
Miep Boers Gefeliciteerd met Je
overgang. Dat wordt dus Je laatste klas
van dc school. Jullie gymnastiekvereniging
heeft een toepasselijke naam.
Theo Burgerhout Zit Je ln de
5e klas? En neem Je Je kleine broertje elke
dag mee naar school? Hoeveel konijntjes
heb Je nu?»
Herman de Jong Je hebt toch
nog meen dan genoeg goede oplossingen.
Rika Holleman Natuurlek mag
Je meedoen; hartelijk welkom, cn stuur
direct de oplossingen in. Je Ingezonden
raadseltjes zijn erg bekend; ik kan zo
daardoor niet alle gebruiken,
Jacqueline Kat Bedankt voor
Je leuke Paastekenlng op Je brief.
PletOuwchand Ja. de tulpen
zijn altijd later. Maar het bloemenfcstljn
is toch al aan de gang.
Nellie Ouwehand Je plaatje ls
snoezig, dat past echt bij het bloemcn-
fcest ln jullie omgeving. Bedankt. Geluk
kig, dat de krant nog te voorschijn kwarn.
Ben Je met al de brieven klaar gekomen?
Riet Schouten Nee maar. wat
een verrassing vanmiddag! Heel hartelijk
bedankt, en wil Je dit ook aan de Ouders
overbrengen? Dat had ik niet kunnen
denken, toen lk verleden week zo'n trek
kreeg bij het lezen over Je stroopwafels.
Ze waren overheerlijk; lk zou het je Moe
der niet na doen. Die stroopwafels worden
nog beroemd door de krant! De correspon
dentie tussen ons brengt zo familie en
kennissen van veel op de hoogte. Beter
schap met Je. Volgende keer weer oplos
singen?
CorrieJansen Ja. Je raadsels van
verleden week konden nog mee. Maar
zorg. in de week van de loting procles op
tijd te zijn; anders is de loting al voorbij.
Thea Platteel Twee felicitaties
krijg Je van mij: met Je Installatie tot
padvindster en met Moeders verjaardag.
Nu kun |e weer wat vertellen.
Marjo Jager JIJ liet Je niet b(J
de neus nemen (raadsel 71). Je schrljlt
maar wat je wilt: over je school, of over
wat er gebeurd Is in de week. Je bent dan
verder wel gewend aan brievenschrijven.
En hiermee eindig lk. Tot volgende
week. Allen hartelijk g-groc-t dojt julile
Raadseltante.
Mevr M. BOTc'RL'NBibOOD.