Begroting 220 millioen nadeliger uitgevallen TRUMAN: communisme is gewapend imperialisme Snel-etende Amerikanen, overal badkamers en géén gebedel om fooien Lieftinck houdt record-rede in Eerste Kamer Als gevolg van devaluatie en R.T.C. „Spaarraad raakte juiste snaar" |W E ER BE RICHT CSste Jaargang DONDERDAG 23 FEBRUARI 1950 No. 26932 LEIDSCH DAGBLAD Directeur: J. W. Henny Hoofdredactie: B W Menkhorst en J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f4,15 per kwartaal; 32 cents per week Telefoon Dtr en Adm.: 25041; Red 21507 Witte Singel 1, Lelden - Giro no 57055 {Van onze parlementaire redacteur). Van ongeveer kwart voor twaalf tot even over half vijf. met een onderbre ng voor het koffie-uurtje, is gisteren minster Lieftinck in de Eerste Kamer aan het woord geweest ter verdediging van zijn beleid. Het werd een rede in recordtijd, tevens het record van het be'.e Kabinet sinds de oorlogsjaren. Zijn rede was ook dit keer streng in- I gedeeld en behandelde achtereenvol- I pens het monetair-, budgetair- en fis- «al beleid. Het interne monetaire evenwicht was aan de vooravond van de devaluatie 1 practisch bereikt. Er was geen spoor I van inflatie in 1949 en ook de deva- 1 luatie heeft die niet gebracht. De geld- I circulatie is geheel aan de behoefte I ungepast. Het deponeren bij de Ned. I Bant van de tegenwaarde in guldens I der Marshall-hulp heeft een draineren- I c? invloed op de geldomloop. Inzake de I besteding der tegenwaarde heeft de mi- I uister vandaag een eerste bespreking I met de handelscommissie uit de Tweede I Kamer, Omtrent het externe monetaire even- I vicht herhaalde de heer Lieftinck zijn I rede van de vorige week in de Tweede I Kamer bii de behandeling van de vier- 1 de deviezen-nota. Ook ten deze was het I evenwicht ook zonder devaluatie bijna I bereikt. Voor zover het tekort op onze I betalingsbalans niet groter is dan de I Marshall-hulp. zijn we immers niet in I pbreken. Wij zijn erin geslaagd onze monetai- I re reserves zó op te voeren, dat de bll- I jetten circulatie voor 50% is gedekt, het- I peen voor enige jaren ondenkbaar was. Het budgetair evenwicht is niet zo Ibebngriik. als dat van de betalingsba- I lans. Dit probleem moet gezien worden I to het kader der algehele monetaire en I swlü* politiek. Niettemin streeft de re- I tering ook Lij het budget naar even- I wicht en dit was bijna bereikt, indien I ce devaluatie en de resultaten der RTC 1 geen storende invloed hadden uitge- I telend. Spr. becijfert deze ongunstige, on voorziene, factoren op 440 millioen gulden (te weten 180 millioen direct door de devaluatie, waaronder 20 mil- Uoen ten laste van het Egalisatie fonds. 160 millioen door afspraken Ur RTC, als het geheel voor onze re kening nemen van de kosten der troepen-zendingen, en Ï00 millioen door verhoging van salarissen, sociale renten enz.). De belasting-opbrengst kwam 220 millioen boven de raming. Totaal is de begroting derhalve 220 millioen ongunstiger uitgevallen. Spr. hoopt op de kapitaaldienst nog enige millioenen te vinden en door bezuiniging iets te bereiken, al zal dit laatste moeilijk gaan. daar de be groting al duchtig was uitgekamd. Het investatie-tempo van bedrijven als de spoorwegen en de PTT kan met het oog op het herstel van het land niet vertraagd worden. De spoorwegen behoren tot de meest ernstig getroffen bedrijven, en de nieuwe telefooncen trale te Amsterdam, die misschien eni ge tientallen millioenen zal kosten, kan niet ontbeerd worden. Ten behoeve van N.euw Guinea heeft spr. bewilligd in een voorlopig crediet van 5 millioen eulden ter voorziening in de eerst nodige uitgaven. De credlet-verlemng aan Indonesië leent zich momenteel niet voor een be spreking. daar zij staat op de .genda van de komende ministersconferentie in Maart a.s. te Djakarta. De minister kan evenwel prof. Molenaar verzekeren, dat naast de gTote belangen van beide vol ken. verbonden aan voortzetting onzer credietverstrekking aan Indonesië, toch ook de nodige zakelijke voorzichtigheid in het oog gehouden zal worden. De aflossing op de binnenlandse schulden zal moeten achterstaan bij die op de buitenlandse schulden, waar mee wij in ieder geval dienen voort te gaan. Over het fiscale beleid kan straks beter van gedachten worden gewisseld als de concrete voorstellen terzake ter tafel liggen. Jegens de heer Vixseboxse zegt de minister toe. dat de onderzoekingen der fiscale recherche zich zullen richten naar de nonnen, die bij het justitiële onderzoek worden toegepast. Bjj de becijfering, dat 30% van ons nationale inkomen aan de overheid moet worden afgestaan, bedenke men wel. dat 17!£% wederom aan het natio nale inkomen terugvallen in de vorm van salarissen enz. De komende nieuwe belasting-voor stellen zijn juist gericht op een voor ziening in de behoefte aan investering voor onze industrialisatie. En wel spe ciaal door verhoging der toegestane be lastingvrije afschrijvingen. Maar ran een tarief-verlagine over de hele linie kan niets komen. Evenmin voelt de minister iets voor de idéé van de heer Vixseboxse om de indirecte be lastingen tot het maximum op te voe ren. Dit zou in strijd komen met de draagkracht-gedachte. Bij de verdediging der regeling in zake de Lippmann-Rosenthal-affaire zegt de minister, dat hij niet ten deze verder kan gaan met het oog op het eenmaal ingenomen standpunt ten aanzien van de immateriële oor logsschade. Bjj de behandeling der betreffende suppletoire begroting zal de heer Molenaar alle gelegenheid krijgen om deze zaak nader te be spreken. De minister gelooft, dat de Nationale Spaarraad na enig tasten en zoeken de juiste snaar heeft geraakt met zijn ac tie .Zineende torens en malende mo lens". Men moet immers bij de jeugd beginnen. Laat. aldus spr. de Spaar raad voortwerken en belemmeren wij hem niet '.n ziin actie. Bij de pachtprilzen in de N O.-polder zal .spr. niet alleen rekening honden met de belangen van het Riik. doch ook met die van de jonee pachters die grotendeels met geleend eeld werken. Spr zal zich oriënteren naar de op vatting van de Grondkamer voor Over- ijsel. Na korte replieken nam de kamer ten slotte de begrotingen van financiën van het gemeentefonds en van het st-mtsmurtbedriif z. h. st. aan. Vandaag volgt de begroting van Bin nenlandse Zaken. „Pasteur'' morgenochtend in IJmuiden? DEBARKATIE VAN 4.000 MILITAIREN. De „Pasteur", het ruim 30.000 ten metende schip is het grootste troc- penschip der wereld, en tevens het grootste schip, dat tot nu toe aan de Amsterdamse kade zal meren. Ver wacht wordt, dat het schip morgen bjj het aanbreken van de dag in IJmuiden zal binnenlopen en om streeks 1 uur bjj de Maatschappij „Nederland" aan de wal zal liggen. Onder leiding van de minister van Oorlog is er een uitvoerige conferen tie geweest over de vraag, of het mo gelijk zal zijn alle 4.000 opvarende mi litairen nog in de loop van morgen middag te debarkeren. Dit is onmo gelijk gebleken. Indien het schip tijdig aankomt, zullen echter wel reeds op Vrijdag zo veel mogelijk militairen debarkeren. Men zal daarvoor militairen moeten kiezen, die in Amsterdam, 's-Graven- hage en Rotterdam wonen; ook deze groepen zijn reeds zeer talrijk. De de- barkatie van de overigen wordt Za terdagmorgen vroeg begonnen. GERUCHTEN OVER OOST-EUROPEES PACT. Volgens het West-Berlfj-nse blad „Sczialdemokrat" zullen de Oost-Euro- pese landen met i-nbegrip van Oost- Duitslani binnenkort te Praag bijeen komen Volgens geruchten, die reeds een maand lang te Berlijn de ronde doen zou de vorming van een Oost- Europees pact als tegenstander van het Atlantische papt op het program staan. Practische weg naar de vrede -■-tj !ÉS - vj-V "i* - ^pressies in aantocht. Ettsf ZWaar bewolkt met op vele re3en of motregen. Min- Qes nachts Overdag iets zach- .L,Uin vandaag. Zwakke tot matige, ■«ff* kust vrij krachtige wind 'lelijk tussen Zuid en West. 24 FEBRUARI 7.38 uur: onder: 18.20 uur. j 9 48 uur; onder: 1.54 uur. ■tv.k.K.) 1 ^*ater te Katwijk te 7.38 en 19.57 4 dimmer bestaat uit acht pagina's. Bij zijn bezoek aan Suriname neeft Z.K.H. Prins Bernhard woorden van hulde en dank gebracht aan de moeder van Harry Voss, de Surinaamse held. In 1936 ging Harry Voss als sergeant instructeur bij het K.N.I.L. naar Indo nesië. In 1942 namen de Japanners hem gevangen en trachtten hem door over reding, mishandeling en bedreiging over te halen de Instructie op zich te nemen van Japanse recruten. Harry Voss wei gerde en deze weigering kostte hem het leven. 24 Mei 1943 werd hij in Atjeh doodgeschoten. Zijn laatste woorden wa ren: „Leve de KoninginI" Z.K.H. Prins Bernhard drukt mevrouw Voss de hand nadat hij had beloofd dat er voor haar zoon een monument zqu worden opgericht. President Truman heeft te Alexan dria in Virginia in een rede verklaard, dat elk systeem van contróle op atoom wapens zonder internationale inspectie die Rusland verworpen heeft een „schijnovereenkomst" zou zijn. De V.S. zouden elke mogelijkheid om tot een doeltreffende controle te komen blijven bestuderen. De president sprak ter gelegenheid van de onthulling van een standbeeld van George Washington. Over het communisme zei Truman: „het communisme schjjnt de mensen er toe te brengen hun vrijheid, op te geven door valse beloften van een beter leven, maar het grote gevaar van het communisme ligt niet in zijn valse beloften. Het ligt in het feit, dat het een instrument is van een gewapend imperialisme, dat zijn in vloed met geweld schijnt te vergro ten". De president herhaalde, dat de V.S. alles zouden doen om de ver schrikking van een nieuwe oorlog te voorkomen. Wij geloven, aldus Truman, dat de Ver. Naties het juiste apparaat zijn om tot een doeltreffende controle op de wapens voor massavernietiging te ko men. De V.S. moesten het Europees herstel program voltooien. West-Europa had, wat de productie betreft, reeds grote vorderingen gemaakt, maar er moest meer worden gedaan alvorens de hechte basis van economische zelfhulp, essentieel voor de handhaving der de mocratie, was bereikt. Het in de V.N. uitgewerkte plan voor contróle op de atoomenergie, goedge keurd door de overgrote meerderheid der V.N.-leden, zou volgens Truman doeltreffend zijn. De president noemde vier punten als „een practische weg naar de vrede": 1. Het Noord-Atlantisch verdrag en het hulpprogram voor de wederzijdse verdediging. 2. Voltooiing van het plan-Marshall en aanvaarding van zijn „punt vier" program voor onvoldoende ontwikkelde gebieden. 3. Vermindering van de handelsbar rières, door middel van het program van wederkerige handelsovereenkomsten. 4. Oprichting van een internationale handelsorganisatie ter vergroting van Woesteling terroriseert dorp in Italië VELE SLACHTOFFERS. He<- do-p Fllottrano bjj Ancona 'Italië) le"k Dinsdagavond wel een slagveld als in de tweede wereldoorlog, toen daar hevig gpvochten werd. Am bulances van het Rode Kruis vervoer den doden en gewonden naar de zie kenhuizen en troepen carabinieri trok ken door de straten wa-ar de ramen ge blindeerd waren. 16 uur lang werden -do bpwon°-s neme'iik eeter'-orisperd Hoor de 23-iarige boer Cetulllo Lillinl Eer<=' h«d bii in h"t huis van zijn ver loofd? Maria Mammoli oo koH? afstand zes «ohoten op haar eelost. Naar buiten ?e-end. schoot hii twee burpn dood die hpm tecpo wilden houden Maria's moe der en haar 7-ia rig broer He die ln Daniek uit hei buis vluchft*n wprden oudpr vuur gekomen en vieV" ernstig gewond neer Dp gehpl? nacht TJ'lini a's een wildeman door d» dra- er» Vtjj nn die zich bul- •pnehui"5 waaed"1 of doc- dp luikpn naar buiten dijrf-dp kiiken. Dri« e**-* valere 'rachUeo hem aTP«+<"-en Stuk voor «tuk rpkende bii met hen af en zwaar zowond bleven zij in een sloot liggen. Totaal w°rHpri 03 personen gew«nd. van w'e "er^choldpTio vpqrschiim'iik dnde- Mik Tn d° vroede ochtend hing hij in de do*"os$.tmp t he* veilend? bil iet otv Tk ben epdwongen njr t* doen H?t suijt mij. Indien onschuMigen ïüden Maar ik kan er niets aan doen". Sinds dien beeft men niet meer van de wo«steh'ng eemerkt. Gewapend-* üolitie trekt thans bëM~dzaam ln gevechts formatie op in de dennenbossen uit. 'de wereldhandel. (Te Havana hebben in 1948 54 landen een handelshandvest getekend, waarin een internationale handelsorganisatie wordt voorgesteld). Over zijn „punt vier" program zei de president: „wfj proberen niet aan deze minder ontwikkelde gebieden auto's en televisie-apparten te verkopen, maar wij willen ze helpen meer voedsel te verbouwen, het onderwijs op hoger peil te brengen en tot gezonder levensom standigheden te komen. De volken van Azië, het Verre Oos ten, Afrika en het midden-Oosten zullen het communisme alleen afwij zen, als zij cr van overtuigd zijn, dat democratie het beste middel is om ln hun dringende behoeften te voorzien". STASSEN OVER CONFERENTIE TRUMAN—STALIN. De leidende republikeinse staatsman Harold Stassen, die twee jaar geleden een conferentie met Stalin had. heeft verklaard, dat de door hem voorgestel de conferentie tussen Truman en Sta lin op neutraal gebied, bij voorbeeld in Wenen, Stockholm of Helsinki moest worden gehouden. Hij verklaarde, dat zijn voorstel cm een dergelijke conferentie over de wa terstofbom in Azië te houden, een overweldigende weerklank gevonden heeft. Stassen zelde, dat de Amerikaanse delegatie uit ae twee partijen moest worden samengesteld en dat ook de Verenigde Naties, Engeland en Frank rijk op de conferentie moesten zijn vertegenwoordigd. Elk woord, dat op de conferentie zc-u worden gesproken, moest worden vastgelegd en gepubli ceerd. H.M. de Koningin en Prins Bernhard naar Frankrijk VAN 23 TOT 26 MEI A.S. H.M. de Koningin en Z.K.H. de Prins der Nederlanden hebben het voornemen een officieel bezoek te brengen aan de president der Franse Republiek. H.M. en Z.K.H. zullen op 23 Mei a.s. in Parjjs aankomen en op 26 Mei de Franse hoofdstad weder verlaten. FRANSE RADICALEN WILLEN VERANDERING IN KIESWET. De Franse radicale partij heeft ver zocht, voor het einde van de huidige parlementaire zittijd een wetsontwerp tot kieshervorming door de Nationale Vergadering te doen bespreken. Met die hervorming beoogt de radi cale partij afschaffing van de evenre dige vertegenwoordiging en terugkeer tot het meerderheidsprincipe, „dat de enige waarborg Is voor een gezonde raadpleging van het land". CHIMPANSEE ONTSNAPT UIT MUSIC IIALL. Onze Brusselse correspondent meldt- Dezer dagen ontsnapte een grote chimpansee uit een Music Hall in de Brusselse Steenstraat. De aap liep een kunsthandel binnen en zette er zich rustig op een stoel waarna hii de prent briefkaarten. die in ziin bereik lagen, met een potlood bewerkte. Intussen liepen ziin verzorger en een aantal politieagenten de straten af om hem te zoeken. Toen ziin verzorger een loos revolverschot afvuurde, sprong de aap de deur uit holde de straat op. klom op auto's en lantaarnpalen en ging tenslotte vervaarlijk huilend en vermoeid van ziin dagje-uit, naar ziin kooi terug. SALARISHERZIENING RECHTERLIJKE MACHT. Spoedig is de indiening bij de Tweede Kamer te verwachten van een wetsont werp houdende een technische salaris herziening van de rechterlijke macht. Indrukken van Nederlandse hoteldeskundigen Nederlandse deskundigen uit hotelbedrijf en op het gebied vreemdelingenverkeer maken thans "p studiereis door de Ver. Staten. Het zijn gelijk bekend de heren F. A. Pfeifer, alg. secr. van het bestuur van de Horeca: H. van Beelen. directeur van het „Noordzee Hotel" te Noord- wijk aan Zee; W. H. A. Bergmans, di recteur van hotel-restaurant „Porno- na" te Den Haag; J. W. Boks, direc teur van het architectenbureau „Boks" te Rotterdam en J. J. Poutsma, tech nisch adviseur van de N.V. Heinekens Bierbrouwerij te Rotterdam. Zij maken deze reis tezamen met 12 andere deskundigen cp dit gebied uit Ierland, het Ver. Koninkrijk, België en Turkije. Hetgeen de Nederlanders het meest is opgevallen Is de snelheid waarmede de Amerikanen eten en de efficiënte organisatie van de restaurants, waar door het mogelijk is in korte tijd een groot aantal maaltijden te serveren, het I Tijdens een 2-daags bezoek aan van I Washington zijn zij door de Neder - fi m Klef- WETSVOORSTEL TOT BESTRAFFING AGITATORS IN FRANKRIJK. De Franse minister van Justitie, René Mayer, heeft een wetsvoorstel inge> diend, volgens hetwelk agitators, die pogen de herbewapening van Frankrijk te belemmeren, gestraft zullen kunnen worden met eenzame opsluiting en dwangarbeid. De genoemde straffen zullen volgens het ontwerp ook kunnen worden op gelegd aan „personen, die daden ple gen waardoor schade kan worden toege bracht aan het moreel van het leger of de natie en waarvan de bedoeling was de nationale verdediging aan te tasten' Wanneer deze wet wordt aangeno men zal zij aangewend Kunnen worden tegen de communistische „vredescam pagne" waaronder begrepen is het a at. zetten van de na venarbeiders tot weigering om Amerikaanse wapenen te lossen of wapenen te laden voor de Franse strijdkrachten in Indo-China. landse ambassadeur, mr E, N. fens, ontvangen. Een van de aanwezigen merkte hierbjj over de hotelbouw in de ver. Staten op: „De stelregel dat elke kamer een eigen badkamer moet hebben, is op economische wijze ver wezenlijkt. Er kan m.i. niet aan ge twijfeld worden dat wjj bjj het bou wen van nieuwe hotels en het mo derniseren van oude, de invloed zul len ondergaan van wat ons gezel schap hier gezien heeft. Op deze wjjze zullen wij beter toegerust zjjn om de wensen en speciale verlan gens van de Amerikaanse touristen tc bevredigen.'' Een ander verklaarde: „Wij hebben gezien welke wensen de Amerikanen ten aanzien van de verzorging ln ho tels koesteren, o.a. vlotte bediening bij de maaltijden en géén gebedel om fooien." Hij sprak zijn bewondering uit over het veelvuldig gebruik van roestvrij staal in de Amerikaanse hotelkeuken en over het gevolgde opleidingssysteem van het personeel, zodat dit zonder voortdurend toezicht alle moeite doet om verspilling te voorkomen. Een der anoere leden merite op, dat hcewel het aantal werkuren tot 40 beperkt was, zeer veel werk werd ver zet. Deze studiereis zal eind van deze maand in New York eindigen. Reeds 500 laar lang worden er ln ver scheidene Engelse plaatsen op Vasten avond pannekoeken-wedlopen gehouden. Hier ziet u een aantal dames ln het dorp Olney (Buckinghamshire), die el kaar op het parcours van 400 meter be strijden. Onder het lopen moet de pan- nekoek driemaal ln de pan worden om gegooid. DREIGENDE AMERIKAANSE TELEFOONSTAKING IN EERSTE INSTANTIE AFGEWEND. De vakvereniging der Amerikaanse telefoon-employé's heeft het voorspel van president Truman om de staking, welke morgen zou beginnen, voor zes tig dagen op te schorten, ln welk tijds verloop zal worden getracht het geschil door bemiddeling on te lossen, aanvaard. Coördinatie Nederlandse en Belgische Staatsbudgetten (Van onze Brusselse correspondent). De Beneluxbcsprekingen, die 9 en 10 Maart te Brussel plaats vinden onder voorzitterschap van de heer Magain. kabinetchef van de Belgische ministerpresident en tevens directeur- generaal van de begroting, beogen de coördinatie van de Nederlandse en Belgische staatsbudgetten. Er zal door de ambtenaren van belde landen een vergelijkende studie van de gewijzigde budgetten van 1949 en de ontwerp-budgetten van 1950 opgesteld worden. Van Nederlandse zijde zullen ambtenaren van het Ministerie van Fi nanciën en van het planbureau aan deze studie medewerken. Het gaat er eveneens o.a. om te ver gelijken en vast te stellen, hoeveel elk land van ziin budget aan investeringen besteedt. Twee meisjes jammerlijk verdronken BOOTJE SLOEG OM. Bij Heerenveen zijn gistermiddag twee meisjes, dochters van de veenarbeider S. Bloem, verdronken. Een nichtje van deze meisjes, de 12-jarige Jèltje Plek uit het naburige Nieuwebrug, had met de eveneens 12-pa- rige Jeltje Bloem per flets een bood schap gedaan in het dorp Luinjeberd. Na terugkomst zouden zij door de 17-jarige Aaltje Bloem met een boot ever de vaart worden overgehaald. De drie meisjes gingen met de beide fietsen in het ranke bootje. Doordat1 onder het varen een der meisjes viel, sloeg het bootje om en geraakten alle drie te water. Jeltje Piek wist de wal te bereiken en waarschuwde haar ouders en buren, die te hulp snelden, maar wegens de vrij grote afstand kwam deze hulp te laat, zodat de beide zusters Bloem ver dronken. Staatssecretaris Moorman is tevreden OVER DE GANSE LINIE OVEREENSTEMMING. De Staatssecretaris voor Marine, Schout-bij-Nacht H, C. W. Moorman, heeft bij zijn komst op Schiphol o.a. verklaard, zeer tevreden te zijn over de resultaten, die hij had kunen bereiken. „Wjj zUn" zo zeide hij „tot overeenstemming gekomen betreffende de gehele organisatie, hel materiaal, het personeel en de financiën. Ook de problemen, ontstaan door de verande ring van de taken van de Kon. Marine in de nieuwe verhoudingen, zijn opge lost. De samenwerking tussen de Ne derlandse marine-officieren en de of ficieren van de Alrls. de Marine van öe V.S.I. is bijzonder goed en geldt als een voorbeeld voor de wijze, waarop samengewerkt moet worden". De heer Moorman prees de stemm'ng bij de Nederlandse Marinemensen, van wie er od het ogenblik nog ongeveer 5.000 in de tropen zijn. Ook Nieuw-Guinea kwam ter sprake. De Marine-Luchtvaartdienst heeft na bil Hollandia reeds een basis en ook technisch pprsoneel van de Marine is daar aanwezig. Een van de belangriike 'aken van de Kon. Ned. Marine blijft nog steeds de bestrlldlng van de Inten sieve smokkelhandel. ..Ik meen te hebben geconstateerd, dat de samenwerking 'n de militaire sector beslissend za) ziin voor de samenwerking ■m ieder gebied en dat beschouw Ik als de reden, waarom ik blizonder harteüik ben ontvangen en overal volledige me dewerking heb gevonden. Tijdens een ontmoeting met president Soekarno drukte hij tegenover rnjj zijn nersoonlijke voldoening uit over de sa menwerking. di* er bestaat tussen d% Marine en de Alris". PRINS BERNHARD MORGEN BIJ MEXICO'S PRESIDENT. Prins Bernhard zal morgen worri^n ontvangen door de Mexicaanse nreri- dent Miguel A'*man ln diens h"{.s te Los Pino3. (UP.).

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1950 | | pagina 1