R.LS.-regering beveelt Westerling's
arrestatie
Koningin temidden van liaar jaargenoten
te voet door Leiden
WEERBERICHT
„MEER DAN REBEL: VIJAND"
Wapenarsenaal
in Djakarta's hart gevonden
Botsingen te Tjiandoer, Ambon en
Balikpapan
Dit jaar 75 procent Europese
handel vrij
Het gouden feest van de V. V.S.L:
Een Koninklijke reuniste: Jula van Oranje
88ste Jaargang
WOENSDAG 25 JANUARI 1950
No. 26907
H.M. Koningin Juliana heeft de traditie om na de bse;ndiging van haar studies aan de Leidse Universiteit eik
ustrum van de Ver van Vrouwelijke Studenten als reüniste mede te vieren, ook heden voortgezet. En zo zagen
vele honderden Leidenaars hedenmorgen onze Landsvrouwe als een gewoon reuniste temidden van haar vroegere
itudiegenoten door de straten wandelen.H.M. liep tussen de leden van haar jaarclub stevig gearmd met onze stadgenote
nevrouw A. Visser—Eosman en mej. dr M. Roosebocm.
Op het Stationsplein maakte onze fotograaf deze opname van H.M., terwijl zij haar studievriendinnen begroette.
Temidden van de af en aan lopende
reizigers en omringd door een opge
togen schare dames-studenten èn
jaargenoten begaf H.M. zich onge
dwongen naar Haar plaats in de
lange rü der reünisten, waar men
Haar kon vinden achter het jaar
bordje 1925.
Op het publiek, dat van dichtbij dit
aardige tafereeltje kon volgen, maak
te dit een onvergetelijke indruk.
Even voor halltwaalf zette de lange
stcet, voorep het Leids Politie Muziek
gezelschap en daarachter bestuiur en
lustrumcommissie, gevolgd door de be
sturen der zusterverenigingen, zich in
beweging om de lange afstandvia
Apothekersdijk, Breestraat en Rapen-
Met een intocht der reünisten in een druk bevlagde stad, zijn dan van-
daag de eigenlijke feesten ter viering v an het tiende lustrum der Vereniging
van Vrouwelijke Studenten te Leiden ingezet.
Dat daarbij ook Koningin Juliana, die hiermede na Haar troonsbestijging
Haar eerste bezoek aan de Sleutelsta d brengt, aanwezig was en daarbij op
nieuw van Haar grote belangstelling vo or het Leidse universitaire leven blijk
gif, was zowel voor de jubilerende V.V.S.L. als voor de Leidse burgerij een
looglepunt bij dit gouden feest, dat werd overgoten door een gouden zon.
Burgerij toont grote
belangstelling
de aankomst der
reünisten.
Reeds tegen 10 uur begon het Sta-
onsplein zich te vullen met. dames-
udenten en reünisten. Trein na trein
■acht opgewekte oud-studenten aan,
le, verheugd over het weerzien, al da-
elijk in een genoegelijk praatje ver-
Ikkeld waren, waarbij, hoe kan het
landers, reeds direct tal van herinne
ringen werden opgehaald.
Onder de oudste reünisten, die reeds
in het jaar van oprichting der V.V.S.L.
of kort daarna in Leiden aankwamen,
jmerkten wij o.m. op de dames H. van
Ilfooyen—Salomons, H. Ninctk Blok—
Kits van Heyningen E. H. Korevaar
He- ding en'E. I. Muller—De Vink.
Hoewel wij ze onder de ruim 900 reü
nisten onmogelijk hebben kunnen ont
dekken, werd ons verzekerd, dat ook
de 2 nog in leven zijnde oprichtsters
*an het Leesgezelschap van Vrouwelijke
Studenten. waaruit later de V.V.S.L. is
ontstaan, de dames dr C Stokvis
Oohen Stuart en dr j. Reudler, beiden
j{jlt Den Haag, voor deze lustrumviering
tydden ingeschreven.
JTegen kwart voor elf arriveerde op
Inet Stationsplein de erewacht, welke
Wis samengesteld uit leden van de Da
nsstudenten Carrousselverenlgihg. In
haar zwarte rij cost uüm maakte dit
ooms een kranige indruk,
{Inmiddels waren ook de besturen van
zusterverenigingen gearriveerd. In
eerste klasse-wachtkamer werden
j«z? door het Bestuur van de V.VJ3.L.
I^de Lustrumcommissie hartelijk ver-
omd.
een koninklijke reüniste.
I Je ongeveer elf uur arriveerde H.M.
de Koningin per auto aan het Sta
tionsplein. Wandelend door een hryg
tan belangstellenden, die Haar ent
housiast begroetten en kennelijk ver-
e'iRd over het weerzien van zoveel
wnde gezichten, was Ztf al spoedig
j 'n de kring van Haar oud-studiege
noten opgenomen.
"lat ook Jula van Oranje, onder
e naam Zij als studente stond in
weven. een lustrumspeldje was od-
>eld. ging het nog even naar de
®Pte klasse-wachtkamer, waar het be-
jsiuut (jer V.V.S.L, en de lustrumcom-
rousie aan Haar werden voorgesteld,
jtidens deze hartelijke begroeting _bood
aan de praeses. mej. H. G. Blom,
tr»,. pitte;
Ha-r gelukwensen
Men zie
drie
voor Laatste Berichten pagina
tan dit Blad.
VORST MET weinig wind.
verwacht tot morgenavond:
ovPT-lt meer bewolking, maar
!^™egend droog weer. Aanvankelijk
rir-itu tot matige wind uit Oostelijke
later zwakke wind uit uit-
rno-von0 richtingen. Vannacht en
«n4p!„cc,lt€nd matige tot strenge en
Bg! overüag matige tot lichte vorst.
'^Piernaakt te 10 uurh
Zon
Maan
26 januari
°P: 8 30 uur; onder: 17.16 uur.
<E.K)
op: 11.11 uur; onder: 1.43 uur.
water te Katwijk te 8.25 en 20 52
LUUr
sste ^mperatuur —6° C.
nuouuer bestaat uit zes pagina's.
burg naar het Clubgebouw af te leg
gen. Langs de route stonden vele Lei
denaars opgesteld, wier belangstelling
vanzelfsprekend grotendeels uitging
naar de Koninklijke reuniste.
Voer het gebouw van het Nut van
het Algemeen, binnen welks muren de
V.V.S.L. lange tijd was gevestigd, werd
een ogenblik halt gehouden, tijdens
welk oponthoud het clublied werd ge
zongen. Van hier af ging het verder
via het Rapenburg naar de Academie,
waarvoor zich de rector-magnificus,
prof. dr B. A. van Groningen en de
secretaris van de Academische Senaat,
prof. dr S. T, Bok, met hun dames,
hadden opgesteld. Namens de Acade
mische Senaat bord hier prof. dr Van
Groningen de gelukwensen aan, waar
voor de praeses van de V.V.S.L. met
een enkel woerd dankte.
Voer de .Academie werd het „Io Vivat"
gezangen. Hierna vervolgde de stoet
2ijn weg. Voor het gebouw van de
V.V-SJb. liet het bestuur der jubile
rende vereniging dj lange stoet aan
rich voorbijtrekken.
Hierna verspreidden de reünisten
zich. over de diverse restaurants in enzs
stad om de lunch te gebruiken. H.M.
Koningin Juliana gebruikte de lunch
temidden van Haar oud-studiegenoten
in café-restaurant „De Doelen" aan
het Rapenburg.
Voor het verslag van de officiële
opening van de lustrumviering zie men
pagina 2 van dit blad.
A.F.P. meldt, dat minister-president Hatta gisteravond aan de pers heeft
medegedeeld, dat bevel is gegeven tot de arrestatie van Westerling. Hij deel
de daarbjj tevens mede dat de tegenwoordige verblijfplaats van Westerling
I niet bekend is. Hatta voegde aan zijn mededeling toe: „Westerling is meer
dan een rebel, hij is een vijand". Hij voegde hieraan, aldus U.P. toe, dat
j inen niet in staat is tegen hem op te treden, voordat hij in Bandoeng ver-
schijnt, in verband met zijn „nauwe relaties met het Nederlandse koloniale
leger".
Het Indonesische kabinet heeft besloten de Minister van Defensie, de Sultan
van Djokja, algehele volmachten voor politie en leger te geven, in verband met
de huidige toestand. Hij zal rechtstreeks verantwoording aan de premier ver-
schuldigd zijn.
Dc Indonesische militaire gouverneur van Djakarta heeft vanochtend vroeg
medegedeeld, dat in het hart van de stad „een waar wapenarsenaal" ontdekt
is. Na een schermutseling met personen, die zich in een pand in de Kramat-
wi>k van de stad bevonden, werden dozijnen machinegeweren, geweren cn
een hoeveelheid ammunitie in het pand in beslag genomen. Men had de veilig
heidsmaatregelen versterkt.
Twee personen werden in het eerder genoemde pand gedood en één ge
wond. Een van de twee Nederlandse militaire vrachtauto's, die zich voor het
pand hadden bevonden, droeg op het stuur het teken van de APRA van Wes
terling, aldus de Gouverneur.
Fr^n T.pirKr.h TTao-h1?!ri/v Vliet.
Nog oen foto van de Koninklijke reii r.iste tijdens de beg.oeting op het Stationsplein
Finebei stelt voor
Geen dubbele prijzen
Met instemming van de overige vier
landen van de Finebei zal de Franse re
gering morgen op de bijeenkomst van de
adviserende groep van de O.E.E.S, een
voorstel indienen, waarin aan alle le-
den-staten van de O.EE.S. zal worden
verzocht de hoofdbeginselen te aanvaar
den, die door de Finebel-landen ojn. met
betrekking tot het vrijgeven van hun
onderlinge handel in acht zullen worden
genomen.
De Finebel-landen zullen in de c.k.
maanden 60% van hun onderlinge
handel vrygeven. welk percentage in
de loop van dit jaar tot 75% zal wor
den opgevoerd. Het is de bedoeling van
het Franse voorstel, dat de overige le-
den-statcn van de O.E.E.S. dit voor
beeld zullen volgen. Zoals bekend is,
hebben zjj enige tyd geleden besloten
50% van hun handel vrij te geven.
Voorts zal Frankrijk enige wijzigin
gen van dc methodes voor het bereiken
van het gestelde doel aanbevelen De
door de O.E.E.S. in haar jongste raads
vergadering in uitzicht gestelde metho
des blijken niet voldoende soepel te zijn.
O.m. zal volgens het Franse voorstel het
vrijgeven van het handelsverkeer door
bilaterale overeenkomsten moeten wor
den bevorderd Ten slotte zal Frankrijk
I afschaffing van de dubbele prijzen en
van de bestaande discriminatiemaatre-j
I gelen voorstellen.
Tijdens de jongste te Parijs gehouden j
bijeenkomst hebben de deskundigen van!
I de Finebel-landen hun instemming met1
dit Franse voorstel betuigd. I
Bijeenroeping
Volksvertegenwoordiging
15 Februari
COMMISSIE VAN WAARNEMERS
NAAR NIEUW-GUINEA.
De ministerraad der R.I.S. heeft
maatregelen goedgekeurd, houdende
voorbereidingen tot het bijeenroepen
ener volksvertegenwoordiging tegen
15 Februari a.s.
Besloten werd, een commissie van
waarnemers naar Irian (Nieuw-Gui
nea) te zenden. Deze commissie zal
onder leiding staan van de minister
zonder portefeuille dr Soeparmo.
Ameland geïsoleerd
Tengevolge van de lage waterstand
op de Wadden, veroorzaakt door de
harde Zuirl-OostPn wind, is de post
boot NesHolwerd gistermorgen niet
uitgevaren, zodat Ameland geïsoleerd
is.
De veerdienst EnkhuizenStavoren
is vandaag in verband met de vorst
gestaakt.
Een aantal Nederlandse officieren is
van Djakarta naar Tjiandjoer. ongeveer
65 km. ten Westen van Bandoeng aan
de weg Bandoeng—Djakarta gelegen,
vertrokken om een onderzoek in te stel
len naar berichten over botsingen ..tas
sen Nederlandse manschappen en een
heden van de TNI", aldus verklaart men
te Djakarta.
In kringen van het Indonesische le
ger verklaart men. dat de botsing te
Tjiandjoer een schermutseling was tus
sen mannen van Westerling, die zich
uit Bandoeng terug hadden getrokken,
en eenheden van het Indonesische le
ger. Van der Meulen, een vroegere in
specteur van politie, die met Bolle van
Beelden de aanval op Bandoeng leidde,
zou bij de schermutseling gewond ziin.
Het Ministerie van Voorlichting van
Oost-Indonesië deelt mede, dat op
Ambon ongeregeldheden plaats gevon
den hebben tussen militairen van het
KNIL en de bevolking, waardoor 2
personen werden gedood, 4 zwaar ge
wond en 15 licht gewond.
De minister van Binnenlandse Zaken
van Oost-Indonesië heeft zich in ver
band hiermede gisteren naar Ambon
I begeven. De - troepen van het K.N.I.L.
ziin geconsigneerd; de situatie is thans
rustig. Het onderzoek naar de oorzaken
van deze ongeregeldheden duurt voort.
Het te Makassar verschijnende blad
„Pedoman" meldt, dat er bit ernstige
ongeregeldheden te Balikpapan tussen
van Timor en Flores afkomstige Indo
nesiërs en Indonesiërs van Bandanera
8 doden ziin gevallen, terwiil 12 perso
nen zwaar en 55 licht werden gewond.
Volgens de correspondent van Pedoman
ziin deze slachtoffers gevallen aan de
zijde van de Timorezen en Florinezen:
hij maakte geen melding van verliezen
aan de andere zijde. De correspondent
van Aneta meldt dat naar te Makassar
verluidt, er aan de andere zijde tiental
len doden zouden zijn gevallen. De cor
respondent van .Pedoman" meldt
voorts, dat eenheden van het KNIL ter
plaatse werden verzocht te helpen bij
de handhaving van de orde en veilig
heid.
Uit Balikpapan arriveerden pnree da
gen geleden te Makassar blina 1000
Timorese evacué's. welke o.a. werden
toegesproken door de Minister van
Voorlichting van Oost-Tndonesië. de heer
Doko. die zeide. dat hi1 het gebeurde te
Ba'ikpapan ernstig betreurde.
OPSCHUDDING TE WASHINGTON
Van officiële zijde is te Washington
verklaard, dat dc actie van dc voor- j
malige KNIL-kanifein West°rline. die
met ziin sruerilla-striiders, Ban^oenc
tiidePtk wist te bezatten. ..grot® "*>-
schudding" o" het Amerikaan^® Mi-
nf«=t®rie van Buit, Zaken heeft ver
wekt.
i De berichten over Westerling's a-t'e
j bet-kenden een verassing voor de lei-
i ders van het ministerie. Doch func-
I tionarisren van het ..State Depart
ment" zijn van mening, dat de n'euwe
Republiek der Ver. Staten van Indone
sië nog geen ernstige krachtproef heeft
behoeven te doorstaan.
WHITE OVER WESTERLING'S
BETEKENIS.
In een interview met de correspon
dent van de Melbourne Herald. Oscar
White, heeft Westerling verklaard: „Ik
zeg u, er zijn geen communisten in
mijn gebied". Westerling verklaarde
verder dat volgens ziin mening het com
munisme in Indonesië geen kans van
slagen heeft.
White schat de omvang van Wester
ling's leger op tenminste 10,000 goed
geoefende en goed bewapende mannen,
..die fantastische toewijding aan Wes
terling's persoon en actie tonen".
Volgens deze Aastralische corres
pondent is het „onmogelijk om de ex
plosieve aard van zijn politiek te over
schatten. Hij wordt gesteund door
wat waarschijnlijk de enige efficiënte
en volkomen loyale militaire macht
in Indonesië is, met uitzondering dan
van het Nederlandse leger dat echter
op repatriëring wacht. Westerling
koestert geen vrees dat het tot een
botsing tussen hem en de Nederlan
ders zou komen. Of zijn actie goed of
kwaad is, de Turk is in ieder geval
de meest kleurrijke cn betekenisvolle
figuur in de oriëntale politiek sinds
Lawrence van Arabic. En hij opereert
voor Australië's deur aldus
White. (U.P.).
West-Duitsland gaat
„de weg terug"
MAAR ONRUST IS GEZAAID.
Duitsland schijnt zich op de terug
weg (c begeven. Het Westdultsc ka
binet heeft met algemene stemmen be
sloten voort te gaan met zijn politiek
van samenwerking met de Westelijke
geallieerden, het onderhouden van
nauwer betrekkingen tussen Frankrijk
en Duitsland en het aanhangen van
de Europese-eenheidsgedachte.
Kanselier Adenauer en alle leden van
het kabinet waren aanwezig. Het kabi
net distancleerde zich van de jongste
rede te Hamburg van dr Dchler. de
Westduitse minister van Justitie en van
een memorandum over Saarland, dat
werd opgesteld door het ministerie voor
zaken betreffende geheel Duitsland. „In
het belang van de betrekkingen tussen
Frankrijk en Duitsland moet alles ver
meden worden, hetgeen een veelbelo
vende ontwikkeling zou kunnen versto
ren. Tegen alle nationalistische stro
mingen aan beide zijden zal vastberaden
moeten worden opgetreden", aldus een
officiële bekendmaking.
Paul Bourdin, perschef van de West
duitse regering, heeft een beroep op de
Duitse pers gedaan „de Saarkwestle te
laten rusten, die thans het onderwerp
is geworden van Internationale bespre
kingen langs diplomatieke kanalen". De
Westduitse regering is vastbcc'otpn ..a1-
!es wat in haar vermogen ligt In het
werk te stellen om een vermindering
van de spanning over het Saargebled
te verkrijgen".
(Verleden week verzocht Bourdin de
Duitse pers de regering ..krachtig te
steunen" in deze kwestie!)
Maar het kwaad Is toch geschied!
Vandaar dat de Franse hoge commis
saris in Duitsland. Poncet. te Kassei in
de Amerikaans0 zone verklaarde, dat.
naar hll geloofde d? huidige „onrust"
in de verhouding tussen Frankrijk en
Duitsland zou voorbijgaan, „hopwel de
hemel thans door zware wolken was
verduisterd".
Poncet zeide. da' een .grote nervositeit
zich van de bevolking aan belde rijden
van de Rijn had meester gemaakt".
Tsjechen blijven arresteren
NU OOK ADVOCAAT VAN LOUWERS
IN HUN HANDEN.
Dc Tsjeclioslowaakse advocaat dr
J. Kricera, van wiens diensten de Ne
derlandse delegatie te Praag in ver
band met de kwestie Louwers gebruik
wilde maken, is 5 Januari te Praag
gearresteerd, aldus wordt aldaar ver
nomen. De legatie had het Tsjechoslo-
waakse Ministerie van Buitenlandse
Zaken verzocht van Kricera's diensten
gebruik te mogen maken ter verde
diging van J. Louwers. voornaamste
vertegenwoordiger van de AKU te
Praag, die 12 December gearresteerd
werd.
De Nederlandse legatie ontving kort
gelsden officieel bericht van het Tsje-
choslowaakse ministerie van Buiten
landse Zaken, dat Louwers gearres
teerd werd wegens handelingen „tegen
de Tsjechoslowaaksc wetten".
De Nederlandse zaakgelastigde, de
heer J. van der Gaag, heeft verklaard,
dat de legatie nog steeds niet in staat
is geweest een ontmoeting met de heer
Louwers te hebben. „Wij wstsn zelfs
niet in welke gevangenis hij zich be
vindt," zo zeide de heer Van der Gaag
Het Tsjechische ministerie had verder
laten weten, dat een bezaek van een
Nederlandse vertegenwoordiger aan de
heer Louwers „nog niet mogelijk was",
omdat de zaak nog in vooroderzcek
was. (U.P.).
Kerk en Staat in
T s jecho-SIowakije
de eed van trouw aan de
regering in grote
meerderheid afgelegd.
De grote meerderheid van de R.K.
geestelijken, behalve de bisschoppen,
tot v;ie het verzoek niet werd gericht,
heeft de eed van trouw aan de Tsje-
choslowaakse regering afgelegd. Wan
neer sommige priesters onder het do
cument met de pen de woorden „mits
dit niet in strijd is met de goddelijke
en kerkelijke wetten en met de natuur
lijke rechten van de mens" wilden bij-
sohrtfven een beperkende formule,
die de bisschoppen in November de
geestelijken opdroegen mondeling of
1 schriftelijk aan een eventuele onderte-
i kening toe te voegen wezen de bur
gerlijke autoriteiten hen er op, dat de
I ondertekening hiermede ongeldig zou
worden en dit geacht zou worden als
I een weigering tot tekenen. In de mees
te gevallen heten de priesters zich ten-
slotte overreden dit voorbehoud niet
toe te voegen en tekenden zij het eeds
formulier, Vele geestelijken tekenden
I daarna „zeer gewülig", anderen, die
weigerden en het gebouw verlieten,
werden enkele dagen later opnieuw
opgeroepen en kregen te horen, dat zij
ontslagen en naar een werkkamp ge
zonden zouden worden, indien zij niet
I tekenden. Of zij er tenslotte toe over
gingen, wordt door de kerkelijke
1 woordvoerders niet gezegd.
Ontploffing op Australisch
tankschip
5 DODEN, 40 GEWONDEN.
Op het 2410 ton grote Australische
tankschip „Tarakan", dat in de haven
van Sydney lag. heeft zich vanochtend
benedendeks een ontploffing voorge
daan. juist toen de bemanning aan het
ontbijt zat. Er brak brand uit. Het vuur
greep zo snel om *zich heen, dat ver
scheidene leden van dc bemanning in
de kajuit en elders op het schip inge
sloten geraakten. De reddingsploegen
moesten zich met behulp van snijbran
ders toegang tot de kajuit verschaffen.
Ook door ventilatlegaten werden be
manningsleden, sommigen met bran
dende kleren, naar buiten getrokken.
Zes brandweerlieden werden door de
rook bewusteloos.
Volgens de laatste berichten zijn er
vijf doden en 40 gewonden, van wie 16
ernstig.
COMMUNISME IN SOVJET-ZONE
GAAT ZICH ROEREN.
In de Sovjetrussische zone van Duits
land zijn door verschillende organisaties,
zoals commissies van fabrieksarbeiders
en anti-fascistische verenigingen, reso
luties aangenomen, waarin de christen
democraten van „aanhitsen tot oorlog,
sabotage, het aannemen van een on
juiste houding tegenover het feit van de
Oostduitse grens, die thans door de
Oder-Neisse-linie wordt gevormd en van
nog andere „misdrijven" worden be
schuldigd.
LEIDSCH
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer
DAGBLAD
Telefoon Dir. en Adm.: 25041; Red 21507
Witte Singel 1, Lelden - Giro no. 67055
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
14,15 per kwartaal; 32 cents per week
Foto Lei-dsch Dagblad/V. Vliet.