Adenauer over de Frans—Duitse betrekkingen WEERBERICHT Saluutschoten voor Prins Bernhard te San Juan Zijn Dakota bij lossen beschadigd Franse stafchef zou met geheim militair rapport geleurd hebhen Republiek thans deelstaat der Y. S. I. Nieuw Republikeins kabinet gevormd Soekarno zag zijn oude moeder 88ste Jaargang DINSDAG 17 JANUARI 1950 No. 26900 LEIDSCH DAGBLAD Directeur: J. W. Henny Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f4,15 per kwartaal: 32 cents per week Telefoon Dir. en Adm.: 25041; Red. 21507 Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055 Het Saargebied hinderpaal De West Duitse kanselier, dr Ade nauer, heeft op een persconferent:e verklaard, dat de Franse minister hem spontaan verzekerd had, dat naar het inzicht van de Franse regering de be zettende mogendheden zich verant woordelijk moeten houden voor de vei ligheid van Duitsland. „Wanneer wij eenzelfde verzekering konden krijgen van de Britse en de Amerikaanse rege ring, aldus Adenauer, zc-uden wij ons veiliger voelen dan thans het geval is. Wij." Duitsers, staan hier geheel ont wapend op de meest blootgestelde plek ln het grote spanningsveld, dat Europa thans vormt." Adenauer zeide verder, dat de Frans- Duitse besprekingen gehinderd waren door het initiatief van de regering van het Saargebied cm cp dit ogen blik om een nieuw verdrag met Frank rijk te vragen. Hij drong er bij de be volking van het Saargebied cp aan, zich te onbhouden van het uitlokken van voldongen feiten, die vooruit zou den lopen op het vredesverdrag. Adenauer verklaarde er de voorkeur aan te gerven, dat een regeling van de politieke en economische omstandig heden van het Saargebied pas wordt aangesneden nadat eerst de Frans- Duitse betrekkingen meer normaal zijn geworden en de Europese idee meer aan kraoht gewonnen heeft. De Saar- kwestie zou eens geheel geregeld kun nen worden in het kader van een Europese unie. Ten aanzien van de gerudhten, dat Frankrijk zou vragen de mijnen van het Saargebied voor de duur van een bepaald aantal jaren te mogen pach ten, zeide Adenauer, dat dit het Saar gebied van vrijwel alle onafhankelijk heid zou beroven. De Saarmijnen wa ren voormalig rijkseigendom. Volgens artikel 134 van de West-Duitse consti tutie was de federale regering eigena res van alle rijksgoederen, niet alleen in het binnen- maar ook in het bui tenland. Dit artikel was zonder voor behoud door de geallieerden goedge keurd. Wanneer de geallieerden zich wilden houden aan hetgeen zij goedge keurd hadden, zouden zij stelling moe ten nemen ten aanzien van de wensen van de regering van het Saargebied. De kwestie van het Saargebied, hoe belangrijk op zichzelf ook, zou echter r? de Europese kwestie moeten komen. „Ik zcu het ten zeerste betreuren, aldus Adenauer, wanneer onze houdmg ten aanzien van het Saargebied de Franse gevoelens ten opzichte van Duitsland zou doen verkoelen. Natuurlijk zijn er veel hindernissen, die niet zo maar ineens overwonnen kunnen worden, doch wanheer aan belde zijden de wil overheerst om het belang van Europa te plaatsen boven de belangen van de landen individueel, dan zullen onze be trekkingen niet vertroebeld worden." SCHUMAN UITGEJOUWD. De Franse minister van buitenlandse zaken. Robert Schuman, is in de sov- jetrussische sector van Berlijn, tijdens een wandeling op de „Unter den Lin den" uitgejouwd. Schuman had zijn rijtoer door de stad voor deze wandeling onderbroken. Duitse jongelieden, die in een vracht auto kwamen langsgereden en de rij auto's met de Franse tricolore bemerk ten, begonnen te schimpen. Verscheidene andere voorbijgangers, die Schuman herkenden, namen ech ter hun hoed voor hem af, hetgeen door de Franse minister op gelijke wijze beantwoord werd. Schuman zei op een receptie neg. Adenauer te hebben medegedeeld dat hij stellig gelooft dat West Duitsland garanties zal ontvangen voor beveili ging tegen agressie. Hij verklaarde ech ter uitdrukkelijk dat hij zulks heeft gedaan in strikt algemene bewoordin gen omdat hij niet bevoegd is een der gelijke garantie alleen te geven. Schuman is gisteravond per trein naar Parijs vertrokken. F.en teleurgestelde Schuman keerde terug Onze correspondent te Parijs seinde ons heden: De Duitse reis van Schumann is geen succes geworden en de stemming in parus bii zijn terugkeer is teleurgesteld en gddiukt. Zoals men weet, had de Qai d'Or- say verwacht dat dit eerste bezoek van oen Franse minister sedert de oorlog aan Duitsland aldaar, zo geen enthou siasme op zou wekken dan toch de be volking overtuigen zou van de oprechte wensen van Frankrijk om met Duits land in een goede verstandhouding te leven Doch het tegendeel schijnt be reikt te zijn. De oorzaak van deze des illusie is natuurlijk de Saarkwestie. Frankrijk was van plana zoals men weet volgende maand een ronferentie met de regering van het Saargebied te be leggen om bii die gelegenheid de Saar- NOG IETS KOUDER. De Bilt verwacht tot morgenavond: Wisselende bewolking met vannacht {lier en daar nog een buitje en op en- kele plaatsen mist. Aanvankelijk nu en flan nv-itige, overigens zwakke Noord oostelijke wind. Vannacht plaatselijk licnte vorst, morgen overdag tempera tuur bijna overal iets boven het vries punt. (Opgemaakt te 10 uur). 18 JANUARI. Zon op: 8.40 uur; onder: 17.02 uur. Maan op: 9.26 uur; onder 16.51 uur (n.m.) Hoogwater lo.32 uur. te Katwijk te 3.16 en nummer bestaat uit zes pagina's. kwestie definitief te regelen. Thans noemt men te Parijs echter als voornaam ste onderwerp van die conferentie een huurcontract over 50 jaren van de mij nen uit de Saar. De Franse aspiraties blijken dus inmiddels wel aanmerkelijk bescheidener te zijn geworden De zaak is dat Adenauer, na presi dent Heuss, ziin meegaande houding te genover Frankrijk heeft laten varen en dat waarschijnlijk voor een groot deel deed om Schumacher, de Duitse leider van de oppositie, de wind uit de zeilen be nemen. De officiële Franse en Duitse stand punten staan in elk geval thans radi caal tegenover elkaar en het is duide lijk dat men op de weg. die tot toena dering tussen beide landen had moeten voeren, eerder een stap achterwaarts dan voorwaarts heeft gezet. Verwonderlijk is dat overigens niet, want de huidige polittiek van Parris te genover de Saar is een erfenis uit de Uid dat Duitsland nog als een onder worpen natie werd beschouwd, waar aan hien zijn wil straffeloos dacht te kunnen opleggen. Het was te voorzien dat de Duitse tegenstand zich manifesteren zou zo dra Bonn weer mee zou gaan spre ken. Dit is thans het geval en het ver zet is niet uitgebleven. Wat men in Parijs de Duitse kanse lier kwallik neemt, is in het bijzonder dat hij zich niet ontzien heeft de be volking van het Saargebied op te roe pen tot verzet tegen zijn leiders, die door hem (Adenauer) blijkbaar als ma rionetten worden beschouwd die een blinde gehoorzaamheid aan Parijs ver schuldigd zijn. Niettemin heeft in 1947, gelijk be kend, een stemming uitgewezen, dat 90 pet van de Saarbevolking achter zijn regering staat. Door het knappen van een kabel, waardoor een laadboom van 500 kilo op de romp van het vliegtuig stortte, is de Dakota van prins Bernhard, die gistermid dag van het dek van de „Karei Doorman" op de wal zou worden getakeld, ernstig beschadigd aldus U.P. Reuter voegt er nog aan toe, dat, nu de Prins zijn vliegtuig niet kan gebrui ken, hy vandaag met de „Karei Doorman" naar Curasao zal vertrekken, waar hU een Dornier vliegtuig zal charteren voor zijn bezoek aan Zuidameri- kaanse staten. De Prins zeide, Curasao in 1942 te hebben bezocht en thans benieuwd te zijn om kennis te nemen van de econo- nomischs ontwikkeling, die het eiland sindsdien heeft doorgemaakt. Zijn bezoek aan de Ver. Staten zal een officieus karakter hebben. De Prins zal daar vliegtuigfabrieken en andere industrieën bezoeken. Op de vraag of hij vliegtuigen zou kopen, antwoordde Prins Bernhard, dat het dollartekort het onmogelijk maakt om de dollars voor ande e dan recon structiedoeleinde te gebruiken Toen het Nederlandse smaldeel giste ren de haven van San Juan binnen voer, vuurden kustbattërijen 21 sa luutschoten af, welke door de „Karei Doorman" werden beantwoord. De gouverneur van Portorico, Munoz Marin, de commandanten van het Amerikaanse leger en de Amerikaanse marine aldaar, brigade-generaal Edwin Sllbert en vice-admiraal Daniël Barbey, autoriteiten uit Portorico en de Neder- De reis van Z K.H. Prins Bemharcf door Noord- en Zuid-Amerika is begon nen met een bezoek aan Puerto Rico, Deze kaart geeft een overzicht van de ligging van Puerto Rico, waarvan wij nog de volgende bijzonderheden kunnen vermelden. Het bergachtige eiland heeft een oppervlakte van bijna 9000 km2 (oppervl. Nederland 35000 km2) en telt ruim V/z millioen inwoners De helft van de bevolking bestaat van landbouw, vis serij, en mijnbouw, 22% van de indu strie en 10% leeft van de handel. De hoofdstad San Juan telt 115000 inwoners. De voornaamste producten van de land bouw zijn tabak, koffie en Zuidvruchten. Het eiland werd in 1493 door Columbus ontdekt Tot 1899 bleef Puerto Rico on der Spaans bewind. In dit jaar kwam het eiland onder beheer van U.S.A waarna het in 1917 een beperkte zelf standigheid verkreeg. landse consul-generaal, de heer Walde- mar Lee, gingen aan boord van de Karei Doorman" ^>m Prins Bernhard officieel welkom te neten. Toen de Prins van boord ging om de bezoeken te be antwoorden, werden wederom saluut schoten afgevuurd. De Prins heeft gistermiddag Ameri kaanse marine-installaties in San Juan bezichtigd, 's Avonds gaf de gouver neur van Portorico ter ere van Prins Bernhard en zijn gezelschap een offi cieel banket. Het bezoek van Amerikanen aan Neder land versterkt onze deviezenpositie. Daarom gaat Nederland in Amerika re clame maken. Hoe kunnen wij dit beter doen dan door een molen naar Amerika te sturen! In een fabriek te Warmond wordt de laatste hand gelegd aan een natuurge trouwe copie van een zgn. wipwatermo- Ien, die door de Algemene Nederlandse Vereniging voor Vreemdelingenverkeer aan het Rookefeller Center te New York zal worden aangeboden. De molen, die deze maand zal worden verscheept, zal dit voorjaar drie maanden in het hartje van het Rockefeller Center draalen, om geven door tulpen en hyacinten. Russen zetten door TEGEN HET NATIONALISTISCHE CHINA. Sovjet-Rusland heeft in de Verenigde Naties nieuwe moeilijkheden veroor zaakt door te blijven weigeren deel te nemen aan de zitting van de Kleine Assemblee en het terugnemen van zijn vertegenwoordigers uit drie andere commissies van de Verenigde Naties. Zoals bekend verliet Malik reeds de Veiligheidsraad. De Sovjet-Unie protesteerde in de drie commissies weer tegen de aanwe zigheid van nationalisten. De Russische delegaties verlieten de speciale commissie voor statenlozen en aanverwanten problemen, de subcom missie ter voorkoming van discriminatie en ter bescherming van de minderhe den en de commissie voor de procedu res van de economische en sociale raad. Rusland heeft de kleine Assemblee, die in 1947 werd opgericht van het begin af geboycot Onder de overige zetels die onbezet bleven, waren ook die van de Joegoslavische delegatie, die naar ver wacht werd ditmaal voor het eerst zou deelnemen aan de besprekingen van de Kleine Assemblee tengevolge van de breuk met de Sovjet-Unie en de Komin- form landen. Het voornaamste punt op de agenda van de interim-commissie was de Chi nese aanklacht tegen de Sovjet-Unie dat dit land het vriendschapsverdrag niet nakwam en het handvest der Ver enigde Naties schond door hulp te ver lenen aan de Chinese communisten, AMNESTIE IN INDIA. Zevenduizend gevangenen zullen de deuren van de gevangenissen van India voor zich zien opengaan, doch commu nisten zullen daar niet bij zijn. w"De „Statesman" meldt dar on 2> J*- nuari, de dag, dat de republiek India wordt uitgeroepen, een algemene am nestie zal worden afgekondigd. De am nestie is echter niet van toepassing op politieke gevangenen, onder wie onge veer 4.503 communisten. OPNIEUW FRANSEN UIT POLEN GEZET. Hot Poolse ministerie van Buiten landse Zaken heeft de Franse am bassade te Warschau er van in kennis gesteld, dat 21 Franse staatsburgers, die de afgelopen vier dagen te Warschau zijn gearresteerd, het land uit zijn ge zet Onder hen bevinden zich Pierre Marshall, correspondent van het pers bureau AF.P. en Edmond Massonet, hoofd van de Franse Repatriëringsmis sie in Polen. Amerikanen beklagen zich over Franse loslippigheid .De Republiek van Indonesië maakte, volgens U.P., bekend dat na twintig dagen eindelijk een nieuw kabinet ge vormd was. Thans is ook de Repu bliek een deelstaat van de Ver. Staten van Indonesië. Radio Djokja maakte bekend dat in het nieuwe Republikeinse kabinet de partijloze progressieve dr Hallm be noemd was als premier. Zijn kabinet bestaat uit vijftien leden en wel uit drie socialisten, drie natio nalisten, drie Moslems, een boerenver- tegenwoordiger, een Christen, een lid van de partij Grcter Indonesië en twee partijlozen. In het nieuwe kabinet is voor de eerste maal weer de partij van Soefcan Sjahrir, de socialisten, vertegenwoor digd, die buiten de regering heeft ge staan sinds het kabinet van Sjahrir kort voor de eerste Nederlandse mili taire actie in Juli 1947, viel. Het Republikeinse kabinet trad 2-3 dagen geleden af toen de Ver. Staten van Indonesië onafhankelijk, werden verklaard en de Republikeinse premier Hatta en verschillende van zijn minis ters overgingen als resp. premier en ministers van de Ver. Staten van In donesië. MINISTER DJOEANDA WIL AMERIKAANSE LEVERINGEN. De Indonesische minister van Econo mische Zaken, ir Djoeada, heeft voor zijn vertrek naar de Ver. Staten ver klaard, dat zijn bezoek in de eerste plaats bedoeld is, om de mogelijkheden van samenwerking te onderzoeken. Hij wil zien, welke steun de Ver, Staten cp economisch gebied aan Indonesië wensen te verschaffen en de mogelijk heden van het spoedig verkrijgen van substantiële steun van de Amerikaanse Export-Import-Bank in de vorm van een lening voor speciale doeleinden on derzoeken. Bovendien, zo zeide hij, heeft Indonesië een lening voor „algemene doeleinden nodig voor de aankoop van verbruiksgoederen, waaraan een tekort bestaat. Behalve de leningen van de Expcrt-Import-Bank zijn er neg an dere bronnen, waaruit Indonesië hulp zou kunnen verwachten. Deze zouden zo spcedig mogelijk worden aangeboord. DIPLOMATIEKE BETREKKINGEN VATICAAN—RIS. In het Vatlcaan wordt bevestigd, dat de Heilige Stoel en de Republik Indo nesia Serikat diplomatieke betrekkingen zullen onderhouden. De Heilige stoel zal bii de Indonesische regering een Inter nuntius benomen, terwill de RIS bij het Vaticaan een legatie zal vestigen. REMISE SPAARGELDEN UIT INDONESIË. Het Indonesische deviezen-instituut heeft bekend gemaakt, dat de overma king van spaargelden naar Nederland op dezelfde wijze kan geschieden als over 1948. De enige restrictie is, dat er een half jaar dient te verlopen, se dert de laatste overmaking van spaar- Militaire muisjes krijgen politieke staartjes DE LACHENDE DERDE: HO CHI MINH (Vjfh onze Parijse correspondent) Enige weken geleden heeft men in de Nederlandse pers citaten kunnen vinden uit een artikel van het Ame rikaanse weekblad „Time", waarin de vroegere stafchef van het Franse le ger, generaal Revers, en zijn adjudant, generaal Mast, in ernstige opspraak werden gebracht. En dat is heel sober uitgedrukt: eigenlijk waren belde op- perofficieren er van beschuldigd een geheim rapport inzake de krijgsver richtingen in Indo-China ln een veer tigtal exemplaren onder Franse politici te hebben gedistribueerd en aldus aan de uitlevering van dit document aan de vijand, de partijgangers van de communistische generaal Ho Chl Minh te hebben meegewerkt. Maar omdat „Time" enigszins gespecialiseerd is in het lanceren van sensationele onthul lingen, hebben velen met ons aan dit artikel aanvankelijk niet zo veel aan dacht gewijd. Men wilde eerst li'Ver de uiteenzettingen van de betrokke nen, met inbegrip van de Franse re gering, maar eens afwachten. Tot dusver is er echter noch van de zijde der beschuldigden, noch van de regering, een dementi verschenen. Die zwijgzaamheid, gevoegd bij het feit, dat Revers tegen de oorspronkelijke belofte ln. hem zou een post ln het kader van het Atlantisch Pact worden aangeboden op non-actief ls gesteld en dus blijk baar uit de gratie is. geven overvloedig voedsel aan de beweringen van het Ame rikaanse tijdschrift. Men vertelt thans bovendien, dat dit schandaal want anders kan men dc affaire moeilijk noemen zwaar heeft gedrukt op de jongste kabinelsvor- ming en volgens anderen zou tenge volge van dit voorval Frankrijk thans door de Amerikanen zelfs buiten elk internationaal overleg op militaire ba sis worden gehouden. ZAL DE GAULLE KAT GROTE BEL AANBINDEN? Afgezien nog van geruchten over moordaanslagen op de afgezette staf chef men zou onlangs gepoogd heb ben hem te vergiftigen heeft de kwes tie al wel een dusdanig sensationele wen ding genomen, dat men gerust voorspel len kan. dat dit militair? muisje nog wel een politiek staartje zal blijken te be- DR JESSUP NAAR DJAKARTA. Dr Ph. Jessup. de reizende ambassa- deur van de Ver. Staten, die thans een gelden heeft plaats gehad De regeling rondreis maakt door het Verre Oosten, geldt voor natuurlijke personen, in ge- I wordt op 24 Januari te Saigon en op zetenen van Indonesië. 29 Januari te Djakarta verwacht. Geestdriftige ontvangst te Blitar Gisteravond is president Soekarno en zijn reisgezelschap te Djakarta terug gekeerd van zijn bezoek aan Oost Java. In Blitar ontmoette Soekarno zijn moeder. „Dit ls mijn moeder, zij is 86 jaar," aldus stelde Zondag omstreeks middernacht in de eenvoudige ouderlij zenden fakkels leverden een schilder achtig tafereel op. Na 'n korte nacht rust werd de Maandag besteed aan bezoeken en toespraken te B'itxr, Toe- loeng Agoeng, Kedjri, Kertosono, Djombang en Modjokcrto. Overal wa ren gTote mensenmenigten on de been en kwamen deputaties uit de bevol king vragen om ontbinding van de Negara Oost Java. sident, zitten. Een staartje, dat nu reeds lustig kwispelt in de Franse oppositiepers. Niemand minder dan Dc Gaulle wordt het voornemen toegeschreven, binnen kort dc hele affaire eigenhandig uit de doeken te willen doen. Het is dus niet anders meer mogelijk, of Bidault zal zich moeten verantwoorden en de daders zullen dienen te worden gestraft. Het schijnt namelijk, dat het gerech telijk onderzoek, dat van twee zijden gelijktijdig werd ingesteld vanwege het Ministerie van Binnenlandse Za ken en dat van Nationale Defensie op ministerieel bevel plotseling werd stop gezet. Het Franse volk heeft er recht op te weten, welke motieven en belangen schuil gaan achter dit my sterie. Reeds nu kan men echter zeggen, dat deze hele onverkwikkelijke geschiedenis alleen ontstaan kon door de bijzondere atmosfeer, die reeds lange tijd heerste in de topleiding van het Franse leger en door de mentaliteit van vele hoge gene raals. Hét ls namelijk een publiek ge- helm, dat vele Franse generaals er slecht in slaagden zich bij hun militaire leest te houden en verschillenden hunner deinsden er dan ook niet voor terug, po litieke clans tegen elkander uit te spelen, teneinde hun eigen Inzichten te doen zegevieren. Dit voorval ls daar een bij zonder sprekend voorbeeld van. Men wist dat generaal Revers de politiek van Queuill's minister van Koloniën, Coste- Floret, ten aanzien van Indo-China niet onderschreef. Hij, Revers, wenste dat de militaire en politieke leiding der gebeur tenissen aldaar uitsluitend ln handen van generaals zou worden gelegd en in het bijzonder ln zijn eigen handen en ln die van zijn vertrouweling, generaal Mast. Die inzichten had hij vastgelegd ln een uitvoerig rapport, dat op was gesteld na een inspectiereis, welke de voor malige stafchef in Viet-Nam had on dernomen. Dat rapport was uiteraard geheim, want bestemd voor de premier, doch zieltjes te winnen voor zijn over tuiging. legde de generaal het even eens aan een aantal politici voor. Al dus kwam het document ten slotte in handen van de Pariise vertegenwoordi ger van Ho Chi Minh. die de inhoud ras doorseinde naar ziin Moscovitische opdrachtgever. De rebellen-radio maak te er een uitvoerig gebruik van voor haar anti-Franse propaganda. Door een toevallige arrestatie in een Parijse autobus van een Indo-Chinees, die ook al een exemplaar in zijn actetas droeg, werd de steen aan het rollen ge bracht. IN FRANKRIJK IS HET MOEILIJK MILITAIRE GEHETMEN TE BEWAREN. Uit het hele verhaal blijkt dus wel, en dat is het minste wat men er van zeggen kan. dat het In Frankrijk niet zo eenvoudig is een militair geheim lange tijd geheim te houden. En de Amerikanen, die wegens andere mo tieven ook al wat humeurig zijn tegenover Parijs wal doelen op het Franse verzet tegen de intieme economische samenwerking met Duits land nemrn de?e loslippigheid de Fransen erg kwalijk. Sommige Amerikaanse kranten heb ben al geïnsinueerd, dat de Fransen ook wel niet helemaal onschuld'z zullen ziin aan de onthulling van andere ge- Overal zette de president, gelijk te i, «nnin, d, lijm. aan Sombiji ttitsen. dat binnenkort net heimen In verband mei de atnom ZS h^elSSd. «ïtJL vnor. W parlement rich lanes dsleiale weg over splitsing? - die in het bezit der Rus- de hem begeleidende gasten voor. Soe kamo, die gedurende bijna twee jaren niet thuis geweest was, maakte van deze gelegenheid gebruik, om de goede wensen zijner mceder voor zijn op 23 Januari aanvangende reis naar India in ontvangst te nemen, zulks volgens een oud Indonesisch gebruik. Ondanks het late uur had de bevol king van Blitar de president een en thousiaste ontvangst bereid. De dui- deze kwestie zal uitspreken I sen ziin gekomen. Teruggekeerd te *Soerabaja bracht Of Inderdaad dez? ergernis tot gevolg president Scekarno een bezcek aan het i heeft g°had. dat het militaire overleg hoofdkwartier van kolonel Scenakono tu^en Amerikanen en Fransen thans en bracht hij eerbewijzen bij het monu- gphepl verbroken ls. zouden wij niet dur- ment van dr Soetomo, een van delven zeggen. Dooh ze'-°r !s. ia' dit soo-t oormannen van de Indonesische vrij- i hl4tor;oc weinig g=>ëigcnd zf|n om di« I heidsbeweging. (atmosfeer van wederzijds vertrouwen I De terugreis naar Batavia werd n et tus=en de geallieerden te schepoen, wel- meegemaakt door Anak Agoeng die ke luist thans, bij de ultwerk'n* van het; voor besprekingen ln Oost Java is ge- I Atlantisch Pact, onontbeerlijk genoemd bleven. I mag woefisa.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1950 | | pagina 1