Ie Leidse Raad aan de begroting voor 1950
Ima's dubbele taak
Ie algemene beschouwingen in
eerste instantie beëindigd
Radio-programma
isle Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD Dinsdag 20 December 1949
Tweede Blad No. 26877
28 raadsleden voerden
het woord
1» beer Van Weizen (C.P.N.) had
jj gezien, dat de algemene be
dingen werden geopend door de
iste fracties en hij dringt daarop
t volgende gelegenheden aan. Een
l^tei wil hij nu niet doen.
perspectief van de geleidebrief
,s.l. niet anders dan als zeer gun-
wórden geoordeeld,
sr. citeert vervolgens diverse passa
at genoemde brief, die z.i. tot na-
i£n stemmen.
■f realiteit heeft bewezen, dat zijn
inenten van vorig jaar, toen er ge-
was over de eerste sluitende be
ing. juist zijn gebleken. Over de de-
atie wordt zelfs in de geleidebrief
«gerept. Van gemeentelijke zelfstan-
!sld is nog geen sprake, we hangen
altijd af van het Rijk. Spr. zou een
positiever geluid van het college
a Wij kunnen ons niet achter de
ïing blijven verschuilen, wij moe-
#11 regeren in het belang der ge-
ate
te laag is het percentage van 8
Joor de gemeente te storten in het
=ieen gemeentefonds Met dit per-
lage kan geen gemeente iets ver
en.
slang een belangrijk deel aan mi-
re uitgaven wordt uitgegeven is er
de gemeenk.i geen geld. En dlen-
ïêïolge is ook voor Leiden de situa-
!eer précair. Zelfs al is er dan enig
iel door inhaling van achterstand,
innede niet volstaan kan worden.
Idee van inperking der gemeen-
i? bemoeiingen overheerst nog al-
relfs op kleinigheden, terwijl juist
tegenovergestelde noodzakelijk is,
is spr uitvoerig tracht aan te tonen,
jroor zal zijn fractie dan ook alles
3, wat mogelijk is,
samenstelling van het college van
ji W. is z.i. alleen juist te beoor-
n, wanneer gelet wordt op de
it, waarmede het zich zal verzetten
s de gevaarlijke en verkeerde koers
dch onthouden.
ar richt zich dan tegen de fractie
P. v. d. A., die heel wat water
wijn doet, vergeleken bij
pier en bij wat gepropageerd wordt,
ictie tegen het communisme heeft
;een overtreffende trap bereikt, het-
jspr. ten scherpste laakt. Zo wordt
arbeidersbelang niet gediend.
>n aanzien van de andere fracties is
standpunt onveranderd gebleven,
Veft daarover weinig meer te zeg-
Voor hen is de arbeidersklasse im-
van weinig belang. Voor spr. is
had bji uitstek Ti politiek lichaa/m,
Kciht men dat veelal te verdoeze-
Spr breekt vervolgens esn lans
het kleuter-onderwijs, speciaal wat
openbaar betreft, ten aanzien waar
een grote achterstand bestaat. Spr.
:jt aan op versneld temp» tot ver-
rzt. Dan verdedigt spr. zijn motte
ie ontoohten en culturele bij een
den (als b.v. de vredesbljeenkom-
op Zondagmorgen. Deze dienen
lie zijn. Dezelfde vrijheid moet gel-
roor allen en evenmin als spr. be
hept tegen het vervullen van de
siienstige plichten, dient van dde
ook geen bezwaar te worden ge-
ii' tegen anderer oordeel en reoht
Zondag te vullen zoals men ver-
Vooral in Leiden als stad van
Esohap en cultuur, los van toeval-
meerderheden In de Raad.
Spr. prijst tenslotte zelfbeperking van
de Raad inzake behandeling der be
groting en het doen van voorstellen,
mits niet matheid daaraan ten grond
slag ligt. Die is bij de communisten
zeker niet aanwezig.
De V.V.D.
De heer Vcs (VVD) wil afzien van
politieke beschouwingen, waar pas in
Febr. deze zijn gehouden en die van
zijn fractie niet zijn veranderd. Spr.
huldigt de wethouder van financiën
voor zijn belei-d, waardoor nu al de be-
gToting voor 1958 kan worden afge
daan. B. en W. hebben bovendien be
vredigend geantwoord op de vragen van
zijn fractie-genoten in de secties.
Ten aanzien van de zienswijze over
de begroting meent spr. het in grote
lijn met B. en W. wel eens te zijn. De
begroting is sluitend, maar dient ook
sluitend te blijven. De funeste belas-
tingpolitiek na de bevrijding heeft alle
liquide fondsen opgezogen. Dat kon
schijn van welvaart wekken, doch een
kind kon begrijpen dat dit zo niet voort
kan gaan, en dat ziet thans iedereen,
behalve de minister en zijn departe
ment. Het zal niet gemakkelijk zijn de
uitgaven der gemeente te doen dalen;
veie investeringen zijn inderdaad nood
zakelijk, zoals b.v. voor verbetering
stsdszaal, slachthuis, Gravenstein, tun
nelplannen etc. De schuldenlast zal
daardoor stijgen, doch spr. dringt aan
deze zo laag mogelijk te houden.
De devaluatie is nog niet te overzien,
maar spr. vreest vergrote uitgaven er
van, terwijl de inkomsten niet zullen
stijgen.
Tot slot dringt spr. nog aan zich te
houden aan het financieel mogelijke,
in welk opz>oht spr. vertrouwen heeft
in de wethouder.
Er zijn nog 2296 aanvragen voor een
woning en iedere maand is dit neg stij
gend. Doch het spoorwegplan eist 110
bewoonde huizen op! Dus een aanzien
lijke achteruitgang.
Hij geeft het college in overweging
daarop ook te wijzen om zoveel moge
lijk te krijgen bij extra-toewijzing, liefst
deze volle 110.
De K.V.P.
De heer Wilmer (KVP) meent, dat
het eis van moderne democratie is, niet
te veel te praten, en spr. zal zich daar
om geheel beperken tot de begroting
zelve.
Ten eerste Onderwijs. Spr. vestigt de
aandacht op de L.O.-soholen met eind
onderwijs. Dat dient volledig te worden
gesteund en het dcet spr. genoegen,
dat het college dit toezegt en ook in
daden omzet, zie het voorstel inzake
de omzetting der Haverstraatsohool.
Dan subsidiëring van het kleuteron
derwijs. Spr. wijst op de vong jaar
aangenomen motie in deze materie, en
daarom is spr. teleurgesteld, dat B. en
W. pas spreken van „voor 1952". Gelet
op het feit, dat een nieuwe wet in de
maak is, zal spr. er nu niet dieper op
ingaan, al dient met de subsidiëring
spoed te worden betracht, en dan hoopt
spr. op Januari 1950.
Tenslotte de kosten p. leerling van
•het- Openb. Onderwijs, waarop de sub
sidie voor het Bijz Onderwijs berust.
Vergelijking met andere plaatsen heeft
z.i. toch wel zin, maar hij zal het laten
lusten. Spr, vraagt echter dat zal wor
den overgelegd een accountantsrapport,
dat de berekening voor het Openb. on
derwijs juist is. Niet uit wantrouwen,
doch uit de wetenschap, dat het vast
stellen van deze kosten zeer moeilijk is.
Spr. breekt voorts een lans ook de
geneesk. particuliere organisaties in de
Geneesk. Dienst in te schakelen. Als
particulieren iets goeds kunnen doen,
is dat goed voor de maatschappij en dit
over de gehele linie.
Spr, hoopt, dat over de reorganisatie
der dienstcommissies spoedig voorstel
len zullen afkomen. Dat lijkt hem zeer
gewenst.
Dan volkshuisvesting en woningbouw.
Plicht is het z.L daarover iets te zeg
gen, Er zijn 210 woningen minder ge
bouwd dan ons werden toegewezen. Dat
is een ramp. Dat verplicht te zoeken
naar ae oorzaak daarvan. Niet om een
schuldige aan te kunnen wijzen, maar
alleen om herhaling in de toekomst te
kunnen voorkomen. B. en W. geven z.i.
een antwoord, dat spr. noemt: de Raad
met een kluitje in het riet te sturen.
Over de oorzaak is neg steeds niet te
oordelen!
Gelukkig zijn B. en W. op andere
vragen beslister. Gedachtig aan de
spreuk: „Zoek de zon" cp, wil spr. ver
heugenis uitspreken, dat het ganse col
lege volle aandacht heeft toegezegd in
deze materie.
Tot slot verdedigt spr. het eerder aan
de raadsleoen doen toezenden van de
stukken Dat het mogelijk is, wordt be
wezen door het feit, dat het meerdere
malen plaats vindt. Ook om de burgerij
een oordeel te kunnen doen uitspreken.
De motie-v. Weizen is zo oud, dat
spr. er weinig voor veelt er nog eens
op in te gaan. Spr. blijft tegen; het
zal noch de wetenschap schaden, noch
de cultuur.
Prot. Chr. Partij
De heer Woudstra (Prot. Chr. P>)
meent, dat B. en W. recht hebben op
crltiek, zij het zo, dat het gebouw blijft
staan en bewoonbaar blijft. Critlek
sluit waardering echter niet uit. Van
daar hulde voor het zo tijdig uitbrengen
der begroting, die voor de tweede maal
sluit, al worden juich-kreten zi. terecht
niet gehoord, want reden daarvoor ziet
ook spr. niet. Alles hangt toch af van
de nieuwe verhouding tussen rijk en
gemeenten, die komen zal.
Leiden heeft in de na-oorlogsjaren
veel kunnen doen en spr. verwacht, dat
dit zal kunnen voortgaan. Op het ter
rein der conjunctuur kan de gemeente
wel niet veel, men zij dus voorzichtig.
Spr. vraagt B. en W, naar de plannen
inzake scholenbouw. Het gemiddelde
aantal leerlingen is:
189 p. Op. L school.
260 p. R K. school.
332 p. Geref. school.
Daarmede is z i. de verdeling van
nieuwe scholen niet geheel in overeen
stemming. En is het misschien niet
beter af te zien van Finse scholen?
Ook spr. steunt de aandrang tot
meerdere subsidie aan de kleuterscho
len, waarvan velen nog niet genieten,
terwijl het punt, intiatief toch zijn
plicht doet, waarover spr. cijfers geeft.
Er is behoefte aan 4.000 woningen en
bovendien p. jaar 400. welk laatste cij
fer nog lang niet wordt bereikt. De
bestaande ellende van samenwoning zal
dus blijven. Is niets te bereiken met
nood-maatregelen? Spreker voelt al
les daarvoor, al is het, zoals ls geschied,
in een tramwagen. Waarbij van hoger
hand niet te strak dient te worden op
getreden.
De motie Van Weizen zal spr. niet
steunen.
De Zondag is z.i, voortspruitend uit
het 4e gebod, dat ook geldt voor de
overheid.
De P. v. d. A.
De heer D. J. v. Dijk (P v. d. A.) weigert
zich voorhands te onderwerpen aan een
te riqoureuze praatbeperking, gelet op
het belang van een begroting.
Deze is sluitend, maar vele factoren
gelden daarbij waaraan het college niets
kan doen. Dat maant tot voorzichtig
heid voor de toekomst en doet uitko
men, hoezeer de gemeente ook afhan
kelijk is van de algemene conjunctuur,
waardoor de gemeente in het gedrang
dreigt te komen, zodat enige initiatief
hard nodig zal zijn. Achteruitgang in de
conjunctuur lijkt zelfs waarschijnlijk
gelet op het buitenland, de groeiende
bevolking, hetgeen spr. nader uitvoerig
belicht.
De gemeentelijke zelfstandigheid ls
iets, waarvan wij hangen, doch ook hier
moet gelden: het algemeen belang gaat
voor. Men zal moeten komen tot een
gewillige samenwe.king en van te scher
pe contróle door allerlei lichamen. Lei
den moet z.i. een lijst van werken zeei
snel opmaken, die mogelijk zullen wor
den naar gelang van de conjunctuur,
zonder te hoog van de toren te blazen
De kwestie van industrialisatie is te
vens een factor van belang, waarbij
vakopleiding op de voorgrond zal moe
ten si aan. Ook met het oog op de nood
zakelijke emigratie.
Spi. heeft vertrouwen in het college
wat de woningbouw betreft. Niet be
vredigd is hij, wat betreft de wijk-inde-
hng.
Spr lijkt de houding, van het bestuur
van „Margriet' eigenaardig en spr. doet
te dezen aanzien een viertal vragen
Maar *het belang van deze inrichting is
zodanig, dat hij toch mee zal gaan.
Ook spr. vraagt naar het program
van scholenbouw.
Voor het voorstel A. J, van Dijk voelt
spr. principieel wel. Wat de motie v
Weizen betreft, wijst spr. op hetgeen in
sommige communistische landen ge
schiedt. Z.i. is de uitvoering van de
Zondagswet hier redelijk.
Over het algemeen is de samenwer
king met andere partijen goed, behalve
met de CPN. De critiek van de WD
Inzake te veel praten door de P. v. d
A, wijst spr. overigens af.
Diversen
De heer Knol (Prot. Chr. P.) meent
dat er enige tekening is gekomen in de
begroting. Te optimistisch wil spr ech
ter niet zijn- Inderdaad dragen immers
de inkomsten een bijzonder karal -er.
Het begrip conjunctuur dient men zi.
juist toe te passen. De belastingen zul
len zeker niet meer verhoogd kunnen
worden. De uitgaven blijven echter stij
gen.
De afschrijvings- en reserveringspoli-
tiek moet juist in tijden van grote in
komsten worden toegepast, particulier
doch ook door de gemeenschap. Doch
de reserves zijn hier grotendeels ver
dwenen.
Critiek op de wethouder is dit echter
niet. Alles wordt immers zuiver nage
gaan. Maar de algemene positie der ge
meente mag niet uit het oog worden
verloren.
De gemeente moet de autonomie
handhaven voor zover dit mogelijk zal
blijken.
Een gemeente-balans blijft spr. nood
zakelijk oordelen, nader zet hij dit nog
eens uiteen. Het rijk speelt dat toch ook
klaar per 31 Deo 1948.
Spr. brengt lof en hulde aan de Gem.
Accountantsdienst, ook wat „Margriet"
betreft, waar de situatie veel te wensen
overliet, zelfs fraude werd geconsta
teerd. Het contra-rapport, dat Mar
griet" heeft laten uitbrengen, is van
nul en gener waarde, naar hij uitvoerig
toelicht.
Het antwoord van B. en W Inzake
wijkverdeling oordeelt spr. juist. De
middenstand is een der pijlen van deze
FEUILLETON
i te
fie
door MARY BURCHELL
Vertaald uit het Engels
is mevrouw Farraday haar spelletje
Vniet doorzag! En ais Andrew Ur-
t zijn vriendelijidheiid maar nnet
j zou drijven, dat hij haar naar
5»u willen brengen
■Wat is er aan de hand, Alma?,
i opeens mevrouw Farraday's stem
haar en er was iets van vriende-
bezorgdheid in te horen.
0.,,. Alma sloeg haar ogen op,
spijt me heel erg, mevrouw Far-
ik weet niet precies wat me
maar
Mjsiohien is het, alles by elkaar,
rat té opwindende aivond voor je
sst, zei mevrouw Farraday, en Al-
had de indruk, dat zie niet alleen
tt scène met Gregory doelde. Wil
naar huis?
X... eigenlijk wel, bekende Al-
dat ze dit zei, zag ze in, dat me-
Farraday, ais ze nu de hulp van
Urquhart inriep om haar naar
brengen, haar zo op een on-
fccht gemakkelijke wijae kwijt zou
2, waarmee de situatie met he
ilig tot GeraLd Illlon onveranderd
Alma was hierover zo ontsteld,
tranen haar in de ogen spron-
ïai dan hoorde ze mevrouw Far-
f zeggen: Ik zal je mee naar
nemen. En op dat moment had
3 moeite omniet werkelijk in smk-
uit te barsten, ditmaal echter van
opluchting.
Datik u zeer., stamelde ze, en op-
R verviel ze in de rol van de bijma-
-vallende patiënt, terwijl ze ver
dies aan mevrouw Farraday over-
Het was niet gemakkelijk voor
als Alma, die gewend was ae
g van dingen in handen te ne-
om nu lijdelijk toe te zien. Maar
-Kit haar rol volhouden,
^uw Farraday bleek volkomen in
handelend op te treden. Ze
Nan Cardie's bezorgde protesten
hoepen tot zwijgen en accepteer-
een vriendelijk lachje Andrew
parts aanbod om hen belden naar
pel terug te brengen, aangezien ae
die ze voor terug besteld had-
offst op een veel later ilur zou
|<-d IiUion scheen ook enige woor-
«in protest gesproken te heöt^~'
W Alma hoorde mevrouw Farraday
■des scherp tot hem zeggen:
i Gerald 1 Ze is altijd zo engel-
i voor me geweest. Dat ls niets
r1 Alma voelde naast dankbaarheid
f&c schuldbewustzijn. Niemand haa
aergelijke situatie vriende.ijier
■i'-tenter kunnen optreden dan An-
Tliquhart. Hij het Alma op riP
[toren, terwijl hij haar naar de
tracht, en toonde werkelijk zon
p tezorgdheid voor haar toestand,
dat Alma zloh haast schaamde voor
het succes van haar toneelspel. Geluk
kig deed niemand het licht in de auto
aan en dus kon ze rustig in het donker
achterover leunen, zonder dat iets in
het oog liep. Slechts één keer geduren
de de rit stelde mevrouw Farraday be
zorgd de vraagVoel je je al iets
beter?
Ja, dank u. Het spijt me zo, dat
ik het feest op deze wijze verstoord heb.
Dat hindert niet, zei mevrouw
Farraday. En daarna spraken ze geen
woord meer, totdat ze aan het hotel
kwamen.
Gesterkt door de idee, dat haar „co-
medle" bijna voorbij was, wist ze naar
houding van zieke neg even vol te
houden, toen Andrew Urquhart er op
stond hen in de lift naar boven te be
geleiden tot aan hun appartementen.
Toen ze eindelijk alleen met mevrouw
Farraday in de zitkamer was, zonk ze
met een zucht van verlichting in een
diepe stoel.
Voel je je weer goed? vroeg mevr.
Farraday.
Welhet is prettig weer hier
te zijn, antwoordde Alma ontwijkend.
Dat bedoel ik niet, zei mevrouw
Farraday Ik bedoelben je nu weer
helemaal in orde, nu er geen reden Ls
om langer te stimuleren?
Er heerste even een pijnlijk zwijgen.
Dan keek Alma langzaam op naar'haar
werkgeefster.
Jou mankeerde niets, is 't wel?
merkte mevrouw Farraday kalm op.
Neeinderdaad, ik had niets
bijzónders, gaf Alma toe, en zette zich
schrap voor de storm, die hierop los zou
barsten. In plaats daarvan zweeg me
vrouw Farraday echter en bleef zwij
gen. Het werd ondragelijk. Ze wist niet,
wat ze eigenlijk verwacht had: deze
verwijten, een ijskoud ontslag, of woor
den van verachting voor haar onhan
dige bemoeiingen.
Hoe vermoedde u dat? vroeg ze
tenslotte verlegen.
Ik ben zelf te vaak èoht ongesteld
geweest, om niet onmiddellijk te zien,
dat jij stimuleerde, antwoordde me
vrouw Farraday droogjes.
Maarals u dat dan doorzag...
waarom liet u het dan voorkomen, als
of u me au serieux nam? Waarom bent
u dan met me mee naar huis gegaan?
De telefoon rinkelde en mevr. Far
raday ging er heen om te antwoorden.
Misschien, zei ze, over haar schou
der tot Alma sprekend, missohien was
ik niet afkerig van een goede reden
om zélf dat feetje ook te kunnen ver
laten.
Alma was sprakeloos van verbazing.
W&t ze ook verwacht had, het was ze
ker niet dit! Ze staarde mevrouw Far
raday in .stomme verwondering aan,
terwijl deze de hoorn opnam en luis
terde; eerst met flauwe interesse, dan
plotseling met grote intensiteit en be
zorgdheid. Nee, u spreekt niet met
Alma, hoorde Alma haar zeggen, u
spreekt met Sonja Farradayo
Murray, ben jij het! Wdt zeg je? Wè.t
voor ongeluk? Tracht me niet te spa
ren. Is het ernstig? Natuurlijk kom ik
dan dadelijkWat? Ik kan er niets
aan doen, als de laatste trein al weg is
Dan komen we met de auto. We
kunnen er dan in de vroege morgen
zijn. Nee, natuurlijk nietZeg hem
maar, dat ik onderweg ben
Alma sloeg haar verwonderd gade. De
languisanjte patiënte, de verwende en
capricieuse mooie vrouw, die mevrouw
Farraday anders was, scheen volkomen
verdwenen te zijn. Ze was op dat mo
ment een vrouw, die snel en vol zelf
verzekerdheid een beslissing kon ne
men, en ze scheen geen seoonde te aar
zelen over wat haar te doen stond.
Nat heeft een ongeluk gehad,
wendde ze zich tot Alma. Hij was zijn
geweer aan 't schoonmaken en toen is
het afgegaan. Tenminste dat zegt Mur
ray. Roep OhrLssie en zeg haar, dat ze
dadelijk pakken gaat. Bel de garage op
en zeg dat we de wagen onmiddellijk
moeten hebben voor een reis van een
150 km. En maak dan de hotelrekening
in orde. Doe alles zo snel mogelijk!
Wat een geluk, dat we zo vroeg terug
zijn gekomen!
HOOFDSTUK XI.
De volgende uren vlogen voorbij.
Iedereen was ademloos van de haast.
Alma was onmiddellijk In de weer om
alle instructies van mevrouw Farraday
uit te voeren en de gasten van Nan
Cardie's partijtje zouden versteld heb
ben gestaan over haar complete her1
stel. Ohrissie volbracht na summiere
uitleg de haar opgedragen taak met
grote -kalmte. Zoals gewoonlijk léék ze
langzaam, maar ze werkte zo efficiënt,
dat binnen korte tijd de kamers geheel
opgeruimd waren, de koffers gepakt en
alles klaar stond om naar de auto 'ge
dragen te worden.
(Wordt vervolgd)
58). „Kijk kijk!" riep Gids Ali Ben
Aaypous, terwijl hij nu met de dames
Kwee en Van Tut teren de grote hal be
trad. ,,Dat is een zuil! Mooie zuil, hè?
Dat is om dak vast te houden. Ja! Zuil
voor dak. Anders niet!"
Dat was natuurlijk een onaangename
opmerking tegenover Joris Goedbloed
die net verklaard had dat dit een zeer
bijzondere gedenkzuil van een grote be
tekenis was. En het was ook onaange
naam voor hem, dat er zb-maar pra
tende lieden rondliepen in het gebouw,
waarvan hij had gezegd, dat het zijn
persoonlijk paleis was.
„Wat is dat voor iets, Prins Pieter-
sen?" vroeg Bobberbroek onmiddellijk.
„Wat moeten die hier? Wat is dat voor
een grapjas?"
„Grapjasgrapjas prevelde
Joris, terwijl hij zeer snel nadacht om
een uitvlucht te bedenken. „Ou be
doelt diè daar? O dié! Ja, dié! Wel,
dat is een grapjas! Een vermakelijke
grapjas, die ik er op na houd om mijn
gasten te amuseren met zijn domme op
merkingen. Tegenwoordig zou men hem
wellicht een hofnar noemen, maar ik
prefereer het woord grapjas".
Dat was leuk en vlug bedacht van
Prins Ramses (alias Joris) maar he
laas ving Gids Ali Ben Aaypous deze
woorden op en zijn vriendelijk gelaat
versomberde als bij toverslag. Met gro
te stappen kwam de gekwetste gids op
Joris af, terwijl Hij de mouwen op
stroopte en met een koperen stem vroeg
„Wie hier grapjas? He? Wat grapjas?
Ik geef jou een grapjas op jouw neusJ"
En toen?
Nu wacht maar eens!
maatschappij tegen socialisatie. Het
voorstel A. J. van Dijk lijkt hem niet
gewenst.
Hierna wordt de zitting tot 's avonds
geschorst
AVONDZITTING
Mevr. BraggaarDe Does (P. v. d. A.)
sluit zich aan bij de hulde aan B. en W.
voor het vroeg uitbrengen der begroting
maar betrekt daarin ook de ambtenaren.
Zij dringt aan op verwijdering der niet
meer gebruikte straatlantaarns en rele
veert daarna kleinere aangelegenheden,
vooral voor de huisvrouwen van belang.
Het plaatsen van fietsen voor „Mlnerva"
wordt scherp gelaakt. Meerdere zwem
inrichtingen zijn hier brood-nodig. De
uitbreiding van het Montessori-onder-
wijs heeft haar warme sympathie.
Verbetering van het gebouw voor
„Schoolkindervoeding" is h,i. beslist
noodzakelijk.
Volledig gepensionneerden behoren
niet in gemeente-dienst te wórden ge
nomen.
Hoe staat het met de crèche?
De middenstand wil haar fractie ter
ter wille zijn en vandaar de opmerkingen
Inzake wijkverdeling.
Ten slotte verdedigt zij de mede door
haar ondertekende voorstellen. Zo inzake
het stichten van een huis voor ouden van
dagen. Daarvoor dient een plaats te wor
den gevonden. Een uitbreiding van het
aantal badhuizen is eveneens zeer ge
wenst. En kan in de eerste dagen der
week geen lager tarief worden inge
voerd?
Tot slot wjjst spr. op het grote gebrek
aan gelegenheid voor openb. kleuter
onderwijs.
De heer Knetsch (Prot. Chr. P.) be
grijpt niet, waarom een rijksrapport
dient te worden afgewacht voor en aleer
is te oorde1on over een wetenschappelijk
onderzoek over de bedrijven. De arbeids
productiviteit moet worden opgevoerd.
Van concurrentie van de Gem. werk
plaats met de mi. tenstand is zd. geen
sprake en deze inrichting verdient alle
steun. Medezeggenschap heeft zijn volle
sympathie.
Mevr. GoudswaertKnlpscheer (VVD)
verdedigt een cursus in T Engels voor
de politie in het belang van bevordering
van het vreemdelingenverkeer.
Voor uit Indonesië repatriërenden
dient beter te worden gezorgd, vooral wat
woningruimte betreft.
De heer A. van Dijk (KVP) wijst op
de al dan niet werkelijke stijging van
diverse posten en dringt aan de begro
tingsindeling zo weinig mogelijk te wij
zigen om betere vergelijking mogelijk te
laten. Gerust op de begroting is spr. niet,
doch niettemin druft hij te komen met
zijn voorstel inzake het vermenigvuldi-
glngscijfer voor het onderwijs (terug
brenging van 2 op 1) al kost dit ruim
een Vi ton. Nader verdedigt spr. dit als
billijk, maar gelet op de kasten van ho-
ger-onderwijs. Een eventuele commissie
blijft spr. warm aanbevelen.
Aan de niet-volwaardige jeugd dient
z.i. hulp te worden verleend. En ook kin-
der-vacantie-toeslagen heeft zijn sym
pathie.
Is het billijk, dat alle winst der Licht
fabrieken in de gemeentekas komt, zon
der dat iets ten goede komt aan het
personeel?
De heer v. Stralen (P. v. d. A.) vraagt
wat er gebeurt bij onverwachte gebeur
lijkheden waar er geen reservering is?
Op alles kan men toch niet voorbereid
zijn. Beroep op gebod vier (inzake de
Zondagsheiliging) lijkt hem veel op vor-
men-godsdienst. Bij samenwoning zou
heel wat gekanker verdwijnen, werd ook
daar het christendom toegepast!
Terwijl de heer Woudstra aandringt op
nood-woningen, verzetten partijgenoten
(als de heer v. Iterson) zich geregeld
tegen detailpunten bij woningbouw.
De heer v. Iterson (Prot. Chr .P.)
meent, dat het woningprobleem hier
steeds nijpender wordt, waardoor men
hier zo lang wacht op de 90.000ste inwo
ner. De montage-woningen aan de Mors-
weg zijn gereed, doch geen straten, geen
riolering etc. De woonwagens staan er
nog! Zie naar Katwijk. Hoe verklaardt
men het verschil tussen de toegewezen
woningen en het aantal gereed gekomen
en in bouw zijnde woningen? En waar
om is Leiden percentagegewUs bij andere
gemeenten zo achter? Het college ver
wacht in 1950 verbetering. Spr. hoopt,
dat het zo zal zijn, doch is nog niet over
tuigd.
En waarom kan Rotterdam particulier
wel arbeiderswoningen bouwen?
Dan de industrieNaburige ge
meenten weten die wel te trekken, waar
om Leiden dan 'niet? Spoed zal uiterst
noodzakelijk zijn. Zijn er aanvragen ge
weest? En hoe staat het met industrie-
flats?
Spr. komt dan terug op het ANWB-
plan inzake de spoorwegtunnel. Steeds
meer stelt men zich daar achter, doch
B. en W. blijven halsstarrig.
In Delft is voor studenten-huisvesting
eeri oplossing gevonden, waardoor ruim
te voor anderen vrijkomt. Dit passe men
hier ook toe.
Het'wegdek van de Langebrug eist z.i.
directe voorziening.
De industrie moet men* soepel tegemoet
komen, om deze zo veel mogelijk aan te
trekken.
De heer Goslings (P. v. d. A.) kan dit
maal over de GGD kort zijn, daar de
ideeën niet zo ver van elkaar liggen en
het rapport van de direoteur op Jcomst is.
Toch wil hij nog enkele opmerkingen
maken, o.a. over de ouden van dagen.
Hij steunt het voorstel van zijn fractie
genoten. Er is voorts een tekort aan zie
kenhuis-ruimte en spr. vraagt daarvoor
alle aandacht- Gerekend moet voorlopig
zeker worden op 5 tot per 1000 voor
stad en omgeving! Met gedachte uitbrei
ding van Elisabethgesticht en Diacones-
senhuis Is men er nog niet. Eigen gemeen
tebedden zullen zeker nodig rijn. Hij
heeft een motie in die^ zin in petto.
De heer KORTMANN (KVP) ziet
toevalligheden in het sluiten van deze
begroting, die geen zekerheid geven
voor de toekomst. Vandaar blijkbaar
ook. dat de minister van financiën bij
zyn collega's op bezuiniging aan
dringt. Verstandig lijkt hem ook in
deze richting te gaan en het ongun
stigste te verdisconteren, dan kan het
slechts meevallen. Directeurswoningen
ad f. 50.000 en verhoging van plant
soen-uitgaven lijken hem daarom ver
keerd.
Het spijt spr., dat bij de poiltie zo
weinig personeel met EJH.B.O.-diploma
is. Ook een Engelse cursus lijkt hem
gewenst, vooral voor Leiden. Waarom
vragen B, en W. inzake het verkeers-
vraagstuk geen advies van K.N.A.C. en
A.N W.B.? Zelfs tegen het belang der
Winkeliers in. oordeelt hü voor de
Breestraat een een-richtingsverkeer
noodzakelijk.
Het gebrek aan ziekenhuis-ruimte zal
steeds duidelijker blijken. Daarom is
meer zeggenschap in het Acad. Zieken
huis gewenst. De motie van de heer
Goslings liikt hem dan ook goed. maar
misschien overbodig als B. en W. er
ook zo over denken.
Mej. van Nienes (P. v. d. A.) steunt
de motie inzake een tehuis voor ouden
van dagen, de heer v. Weerlee (P. v. d.
A.) vindt het onjuist, dat bij aanbeste
ding het werk aan de laagste inschrij
ver wordt gegeven, al is de prils onver
antwoordelijk laag en dat zo gejaagd
wordt om werken voor de winter ge
reed te krijgen tot schade van de uit
voering. Ten slotte dringt spr. ook aan
op soepelheid bij toepassing van veror
deningen.
De heer Van Oyen (KV*?) wijst op de
voortdurende stijging der prijzen, waar
door de opening tussen lonen en prij
zen toeneemt. Sluiting van bruggen
Hikt hem voor bepaalde tilden wel de
gelijk mogelijk, Z.i. zijn er nog wonin
gen te vinden geschikt voor samenwo
ning en hij dringt aan om alle zeilen
bij te zetten. Ook nood-woningen zijn
beter dan geen woningen.
De motie Van Weizen lijkt dan over*
bodig.
De heer Zunderman (P. v. d. A.) oor
deelt het maken van strafwerk op het
politiebureau paedagogisch onjuist. Be
ter is het vacantle-ieugdwerk, waardoor
vele vernielingen wordt voorkomen.
(Maar de ouders moeten meer worden
aangepakt). Dat jeugdwerk dient meer
te worden gesteund.
Als laatste opvoedingsmiddel noemt
spr. de sport, waarvoor echter geen
velden zijn. Daarom doe men vooral
ook hier alles, wat mogelijk is.
De heer Lardee (P. v. d. A.) breekt
een lans voor het speeltuin-werk. ook
al gebeurt er al heel wat meer dan
vroeger. Het stichten van clubhuizen
is zeer gewenst en hij doet een beroep
op B. en W. dit te steunen. Zie naar
Amsterdam.
De heer Questro CWfot. Chr. P.)
meent, dat wijkverdeling moet uitgaan
van betrokkenen. En hoe dan met do
coöperaties?
Mevr. Vijlbrief (C.P.N.) neemt het
op voor school tand verzorging en voor
een crèche. Van verdere uitkamming der
woningen verwacht spr. niet veel meer,
dat leidt tot crepeer-gcvallen.
De heer Boezaard (C.P.N.) dringt aan
op verbetering aan de huizen van de
Parkstraat.
De heer Stolp (Prot. Chr. P.) brengt
hulde aan B. en W. voor deze sluitende
begroting, doch hij waarschuwt voor de
toekomst. Dan zullen z.i. de rijksbijdra
gen moeten teruglopen. Alle uitgaven
zullen daarom getoetst moeten worden
aan de noodzakelijkheid, terwijl het
wenselijke ter zijde gesteld zal moeten
worden.
Aan de Gem. Accountantsdienst
brengt spr. alle lof.
Verhoging der stortingen in de ver
nieuwingsfondsen lijkt hem alleszins
wenselijk.
Het vierde gebod lijkt spr. overduide
lijk!
Na een korte opmerking van de heer
Elsgeest (Prot. Chr. P.) komt de heer
Ten Broek (KVP) nog even terug op de
woningbouw. De part. bouwers hebben
nog geen gelegenheid gehad en dat
betreurt spr. en hij dringt aan op steun
voor deze categorie .te meer. waar een
plan tot 62 woningen op stapel staat.
Kunnen zil bil het volume 1950 op dit
aantal rekenen?
De heer Lombert (KVP) verklaart
zich tegen overheidsbemoeienis voor
zover deze niet beslist noodzakeliik is.
Dit tegenover de heer v. Weizen. die blij
mag zijn hier te leven en niet in een
„volksdemocratie', want dan zou wraar-
schijnliik het woord wijlen spoedig voor
ziin naam staan.
De registratuur werkt belemmerend
en verhoogt de kosten. En waarvoor de
nieuwe maatregel inzake afwezigheid
van gemeentepersoneel uit hun ver
trek? en zo zijn er z.i. nog meer van die
overbodige uitgaven, alle klein maar bij
elkaar toch een bedrag. Spr, heeft alle
vertrouwen in B. en W. doch veelal
wordt de raad toch elegant bij de neus
genomen. Dat blijkt uit vele antwoor
den van B. en W, Zo b.v. met de 2 amb
tenaren, die toezicht houden op de
schoonheid en nog enige gevallen.
De heer v. d. Burg (P. v. d. A.) vraagt
een nieuwe instructie voor de archiva
ris. terwijl de heer Plena (P. v. d. A.)
enige opmerkingen maakt over Ende-
geest en een toelichting geeft op het
door hem ingediende voorstel.
Spr. dringt voorts aan op betere rege
ling bij de Dodenherdenking.
Hiermede zijn de algemene beschou
wingen in eerste termiln ten einde en
klokslag 12 uur wordt de zitting ver
daagd tot hedenavond.
Dan zullen B. en W. antwoorden.
VOOR WOENSDAG 21 DECEMBER.
Hilversum I 301,5 M.) VARA 7.00
nieuws; 7.15 gram.muz.; 7.30 sfulting;
8.30 nieuws: 8.43 gram.muz.: 8.50 voor
de vrouw; 9.00 weerberlohten; 9.03 gr.-
muz.; 8.50 voor de vrouw; 9.00 weerbe
richten; 9.03 gram.muz.; VPRO: 10.00
„kinderen en mensen", causerie; 10 Ö5
morgenwildine; VARA 10.20 voor de
vrouw: 11.00 Gram.muz.; 12.00 orgelspel;
12.30 mededelingen: 12.33 voor het plat
teland: 12.38 verzoekprogTamma; 12.55
kalender: 13.00 nieuws: 13.15 dansmuz.;
13.50 gram.muz.; 14.00 ..gesproken por
tret"; 14.15 Jeugdconcert; 15.00 kinder
koor; 15.20 planovoordracht; 15.30 voor
?£AeU£IcI: 1630 sluiting; 17.30 orgelspel:
18.00 nieuws; 18.15 Vara-varla; 18.20
populaire muziek; 18.30 voor de strlld-
krachten; 19.00 ..onze culturele taak",
causerie: 19.15 kwartet; VPRO: 19.30
afös de ieu,e.?: VARA: 20 00 nieuws;
ÏÏLc- 2015 socialistisch
nieuws, 20.20 dansmuz.; 20.55 „kleine
annonces", hoorspel; 21.45 er.muz.:
22.20 populalr-wetenschappelllke cause
rie; 22.35 uitzending t. e. v. het Chanoe-
kah-feest; 23.00 nieuws; 23.15—24.00 „de
nachtschuit".
Hilversum II (416 M.)"— NCRV 7.00
nieuws; 7.15 een woord voor de dag;
7.30 sluiting; 8.30 nieuws; 8.40 gewilde
muziek; 9.00 weerber,; 9.03 voor de zie
ken; 9.30 waterstanden; 9.35 gr.muz.:
10.30 morgendienst: 11.00 gr.muz.; 11.25
„Wind oër dde berge", hoorspel; 12.00
amusementsmuz.; 12.30 mandollnemuz.;
13.50 gr.muz: 14.00 kinderkoor: 14.30
volksliederen: 15.00 vioolduo; 15.30 viool-
duo: 15.30 „voor de Jeugd": 16.30 slui
ting: 17.30 planoduo: 17 45 regerlngsult-
zendlng: 18.00 orkestconcert: Ï8.30 radio
volksuniversiteit; 19.00 nieuws: 19.15
regerlngsultzendlne: 19.30 sportcommen-
taar en gr.muz.: 19.40 radiokrant: 20.00
nieuws: 20.05 commentaar famlllecom-
petltle: 20.15 reportage: 20.45 omroep
orkest en soliste: 21.45 ..verwereldltlking
ln onze levenspraktllk" causerie: 22.15
koor. Bachorkest en solisten: 22.45
avondoverdenking; 23.00 nieuws; 23.15
24.00 gT.muziek.
