Jeer bericht
Adenauer en Schumacher aan hef woord
Monument voor Zuid-Afrika's pioniers
eke V.N.-Commissie juicht
R.T.C.-overeenkomst toe
Voortdurende terreuractie
te Soerabaja
Russische
beschuldigingen
janpeilsky, afgevaardigde van de
b-aine heeft Zaterdag in een krach-
aanval op de overeenkomst van de
C in Den Haag, een onderzoek van
Veiligheidsraad geëist naar de Ne-
lasdse activiteit. In een resolutie
hü terugtrekking van de Neder-
èe troepen uit Indonesië en ont-
gng van de Unci. Manoeilsky ver
fde zowel de Nederlandse rege-
"als die der Republiek. Deze laatste
Ede hij de „kliek van Hatta". Zijn
dutie bestreed een door sir Benegal
van India ingediende resolutie, die
Algemene Vergadering verzocht het
j:d toe te juichen. Sir Benegal zel-
."jj, dat India met gevoelens van
cdere genegenheid en vriendschap
goedige geboorte van de Ver. Sta-
van Indonesië als een zuster-repu-
tegemoet zag.
iv, Sjahi van Pakistan juichte de
rsn'iomst eveneens toe. Volgens
i tsrekent zij ,.de vrijheid van een
i waarmee het volk van Pakistan
iaden is met innige banden van
ti en cultuur".
i Australische gedelegeerde John
i verklaarde, dat de overeenkomst
i'van de beste prestaties van de
V was. Hij verdedigde het werk van
ücci.
e Nederlandse gedelegeerde Van
s?n Goedhart zeide, dat Manoeilsky
ergerde over de overeenkomst om-
bij nu niet langer kon spreken over
i'lands-Indonesische geschillen,
wen Austin (V. S.) verklaarde, dat
'and de overeenkomst verwelkomde
ten geslaagde toepassing van de
Sëlen der V. N.
Met 43 tegen 5 stemmen, 4 onthou
den (Joego-Slavië, Uraguay, Italië
Guatemala), besloot de commissie
a slotte de Algemene Vergadering
verzoeken de betrokken partijen ge-
lï te wensen met de overeenkomst
li NAAR DE V. ST.
waarnemende president van het
aalistische China, generaal Li
Eg-jen, is met een gehuurd vlieg-
ait Hongkong naar de Verenigde
a vertrokken.
j verklaarde, dat hij, hoewel de
itd in China „ernstig" is, over-
i is, dat de communisten het volk
iiet onder kunnen krijgen. De anti-
aunistische gevoelens in de zoge-
sde „bevrijde gebieden" worden met
fa? sterker, zo verklaarde hij aan
p. Hij deelde mee, dat hij naar de
I gaat „wegens een ziektegeval, dat
adellijk behandeling vereist". H\j
si niet over een verzoek om Ameri-
i- hulp tegen de tommunisten, dat
te Hongkong als het voornaamste
van zijn bezcek beschouwt. „Ho
sinh, cie communistische leider van
•China, werkt hand in hand met
communisten", zo deelde de gene-
aee. „Zo zij al niet Indo-Ohina
ifflvallen, zullen de Chinese com-
-ken toch zeker al het mogelijke
5 cm hem te helpen." Hij voegde er
i I'S, dat er geen basis meer is. waar-
k Chinese nationalisten met gun-
resultaat m6t de communisten kon-
taderhandelen.
en de oprichting van de nieuwe staat
toe te juichen.
Het besluit van de politieke com
missie zal in 't midden van deze week
door de Algemene Vergadering wor
den besproken.
Verwacht wordt, dat de Veiligheids
raad Donderdag of Vrijdag a.s. zal
beginnen met de besprekingen van
het Unci-rapport.
STORM OVER DUITSLAND.
Over Noord-Duitsland en de Noordzee
heeft gisteren een storm gewoed met een
windsnelheid van 120 km per uur. Te
Hamburg stortten 139 ruïnes van huizen
in. Zes personen werden onder de puin
hopen bedolven. Vier werden gered, doch
moesten met zware verwondingen in het
ziekenhuis worden opgenomen. Twee
vrouwen bevinden zich nog onder het
puin. De scheepvaart op de Elbe, het
Kieler Kanaal en langs de Duitse Noord
zeekust ligt stil. Het Nederlandse stoom
schip „Gassterkerk" dat Zaterdagavond
uit Ham'curg naar Rotterdam vertrok,
is op de terugweg naar Hamburg om
een nieuw anker te halen. Het schip ver
loor zijn anker Zondagmorgen In de
Noordzee.
DE EERSTE TEGEN EIGEN
DUITS LEGER.
De West-Duitse kanselier, dr Ade
nauer, heeft verklaard, dat hij voor
stander zou zijn van een Duits contin
gent in de West-Europese gewapende
macht, doch niet van een óp zichzelf
staand Duits l^ger, wanneer het voor
Duitsland noodzakelijk znu worden me-
de-verantwoordeljjkheid voor de veilig
heid van West-Europa to aanvaarden,
Adenauer legde deze verklaring af
in een interview met het West-Duitse
nieuwsbureau DP.A. in zijn woning te
Roehndorf bij Bonn. Hij zeide verder:
„Het moet in het openbaar duidelijk
gemaakt worden, dat ik in principe
tegenstander ben van hermilitarisatie
van de West-Duitss republiek en daar-
De kerkstrijd
in Tsjecho-Slowakije.
NIEUWE BRIEF DER BISSCHOPPEN.
De gezamenlijke Tsjechoslowaakss bis
schoppen hebben op 17 November de re
gering in een brief verzocht de nieuwe
kerkwetten af te schaffen en „de af
dwinging van „onvervulbare voorwaar
den" te staken, aldus is door het Tsje-
choslowaakse episcopaat bekend ge
maakt.
In de brief, waarin de bisschoppen
een opsomming geven van hun bezwaren
tegen de nieuwe kerkwetten en hun uit
voering, verklaart het episcopaat, dat de
staat met de wet tot contröle van het
godsdienstonderwijs „zich ter onrechte
de bevoegdheid heeft aangemeten om bij
voorbeeld het onderwijs der dogmata te
verbieden en lering van ketterijen te be
velen".
Door te bepalen, dat slechts geestelij
ken, die de staat aanvaardbaar acht, hun
werkzaamheden mogen uitoefenen, heeft
de staat in feite zich het recht tot het
ontslaan van geestelijken aangematigd,
aldus de brief.
De bisschoppen herhalen, dat zij al
leen het recht hebben om de priesters
opdrachten te geven. „Alle anders lui
dende bepalingen zijn ongeldig en zon
dig".
Na de bijeenkomst van de bisschoppen,
waarop de brief werd opgesteld, hebben
deze een delegatie naar aartsbisscop
Beran gezonden. De bisschoppen meld
den echter op 24 November, dat de re
geringsfunctionarissen de delegatie niet
hebben toegestaan de aartsbisschoppen
te bezoeken.
5MND NA 'RONbfl.
gistermiddag te Amsterdam ge-
t etodwedstrijden om het Neder-
biljartkampioenschap anker-ka-
'••2 wist Piet v. d. Pol beslag te leg-
Fc?de hoogste titel,
r,iQ de Pol, zeker van zijn overwin-
j bekijkt by de voorlaatste ronde de
°P het bord. Rechts de heer C. F.
[Waibos, voorzitter van de organi-
lf biljartvereniging „Het IJ".
enkele BUIEN
t verwacht tot morgenavond:
s -st zwaar bewolkt met op de
•;^en enkele buien. Aan de
ijs. harde of stormachtige, In
fc5?nland matige tot krachtige
£g«nd. Weinig verandering in
'••s'-ïaakt te 10 uur).
DECEMBER
•8.32 uur; onder: 16.30 uur.
Y' 1629 uur; onder: 9.57 uur.
Katwijk te 3.34 en 15.45
'springtij).
r** bataat uit zes pagina's.
DE PROCESSEN TEGEN JAPANSE
OORLOGSMISDADIGERS.
Engeland, de V.S., China en Birma
hebben de processen tegen Japanse oor
logsmisdadigers beëindigd.
Van de overige vier landen, waar nog
verdachten van oorlogsmisdaden gevan
gen zitten, trachten de Philippijnen en
Frans Indo-China hun processen voor
het eind van het jaar te beëindigen.
Het totaal aantal reeds wegens oor
logsmisdaden veroordeelden bedraagt
2 784. Berecht moeten nog worden: in
Nederland 8, op de Philippijnen 43, in
Frans Indo-China 53 en in de Sugamo-
gevangenis 90 (deze zich in de VS. be
vindende 90 zijn waarschijnlijk de be
schuldigden, die op verzoek van de
Australische regering worden vastge
houden).
LEWIS WINT EERSTE RONDE.
John Lewis heeft de eerste ronde in
de mijnwerkersstaking gewennen met
zijn „verdeel en heers"-taktiek, doordat
een greep kleine mijneigenaars in het
Oosten van Kentucky instemde met
zijn eiten betreffende een nieuw con-
tracht. Var zijn kant beloofde Lewis
aan deze werkgevers, dat de productie
zou worden voortgezet. De greep ver
tegenwoordigt ongeveer honderd kleine
werkgevers, wier gezamenlijke produc
tie ongeveer twee millioeri ton vlam-
kolen per jaar bedraagt, (U.P.).
om ook van de oprichting van een
nieuw Duits leger. Wij, Duitsers, heb
ben in de laatste twee wereldoorlogen
te veel bloed vergoten en beschikken
nu over te weinig mannen om iets der
gelijks te kunnen uitvoeren. Zoals in
het verleden, ben He ook nu nog van
mening, dat de veiligheid van West-
Dultsland een kwestie is. die de geal
lieerde bezettingstroepen aangaat."
Adenauer zeide verder te zullen wei
geren Duitse mannen ts laten oproepen
voor dienstneming In niet-Duitse een
heden en tot besluit van het interview:
„Welk gevaar is groter in het Europa
van thans, het Sovjetrussische of het
Duitse?"
SCHUMACHER TEGEN BONN.
Dr Kurt Schumacher, de leider van
de West-Duitse socialisten, heeft op
een vergadering van de partij ver
klaard, dat zijn partij de overeenkomst
van* Bonn ongrondwettig zou verklaren,
wanneer deze niet door een parlemen
taire' meerderheid zou worden gerati
ficeerd.
,De toenadering tussen de federale
regering en zekere kapitalistische krin
gen in Europa was niet een verzoening
tussen naties, doch de verandering van
West-Europa in een maatschappij op
aandelen", aldus Schumacher. Hij be
schuldigde de federale regering er van
te pogen de invloed van het parlement
uit te schakelen en „min of meer dic
tatoriaal te reeeren na ervaren te heb
ben, dat zij niet tegen de oppositie op
kon op parlementaire basis."
Ten aanzien van het Saargebled zei
de Schumacher, dat dit een deel van
Duitsland uitmaakte en dus geen eigen
afgevaardigden in de Raad van Europa
kon hebben.
(Foto L D./Van Vliet)
16 December plechtige
onthulling
Meer dan een kwart miKioen mensen
zullen zien on 16 December cp de grote
stoffige vlakte even buiten Pretoria
verzamelen om de Zuidafrikaanse pio
niers te herdenken.
Het waren Nederiandse, Franse en
Britse l»ceren, die in de negentiende
eeuw genoeg kiegen va.n de bureaucra
tie en de regeringsinmenging en hun
goederen op ossenwagens laddtLen cm
naar het Noorden to trekken.
Meer dan duizend mijl trokken zij
door „het veld", onderwijl een bittere
strijd voerend tegen de vijandige in
boorlingen en de rtgeringsopzichtors.
De Zuidafrikaanse premier Malan zal
het monument, dat ter nagedachtenis
van deze stoere vrijheidslievende Bce-
ren wordt opgericht, om halfelf onthul
len
Tegelijkertijd zullen in het land de
kerkklokken gaan luiden. Op een teken
van de president zullen een pa%r dozijn
jongens en meisjes gehuld in de kle
derdracht van hun voorouders, de voor
trekkers, de deuren van de grote gra
nieten zaal openen voo het publiek.
Tijdens de herdenkingsplechtigheid
zullen behalve Malan ock generaal
Smuts, de leider van de oppositiepartij
en ae minister van Financiën, Haven-
ga, leider van de Afrikaaner partij het
woord voeren.
Het. monument zal ingewijd worden
worden door geestelijken van de Zuid
afrikaanse Nederlandse kerken,
Om klokslag twaalf uur zal een zon-
De uitbarsting van de Etna
De uitbarsting van de Etna, die men
aanvankelijk van korte duur waande,
is nu reeds 48 uren aan de gang. Er
bestaat gevaar voor het dorpje Bronte.
De lava vordert slechts 1 km. per uur
over een front van 400 meter. De snel
heid van de lavastroom nam af, nadat
een bosje was vernield. De stroom heeft
zich toen gesplitst en loopt thans in
een klein dal, op 6 km. van Bronte, dat
eerst dient gevuld te zijn, voor de
stroom verder kan.
In Catania, op de helling van de
Erna, valt reeds sedert twee dagen een
fijne stofregen, 's Avonds rijden lange
rijen auto's naar de omliggende hoog
ten. waar de talrijke kijklustigen met
kijken het apocalyptische schouwspel
gadeslaan van d& gloróende stroom,
die zich voortbeweegt door de duister
nis en de reusachtige vlammen, die
opschieten uit de nieuwe kraters.
De dorpelingen van Bronte slaan op
veilige afstand het schouwspel gade,
biddend dat hun huizen gespaard mo
gen blijven.
Een boerderij op zeven km afstand
van Bronte is door de lavastroom ver
zwolgen Een ooggetuige verklaarde:
„Het was alsof een slang een konijn
verzwolg. Eerst leek het, alsof de muren
de lava tegenhielden, maar zij scheur
den spoedig Een wolk stof en rook steeg
op en daarna was nog slechts de mach
tige lavastroom,te zien".
De lava, die uit vijf openingen naar
buiten stroomt, is nog drie kilcme'er
van een brede kloof, die haar naar men
hoopt zal tegenhouden totdat het
vloeien ophoudt, maar als deze hinder
nis spoedig genomen wordt, zijn de
dorpen verloren.
nestraal, die door het gat in de koepel
naar binnenvalt, de woorden, die op
een marmeren plast zijn gegraveerd:
„Wij behoren jou tce, Zuid Afrika" be
schijnen.
Het monument, dat er uit ziet als
"n reusachtig granieten radiogram, staat
boven op een heuvel en kan van grote
afstand reeds worden gezoen. Het lijkt
uit de verte oen reusachtig blokhuis
met talrijke bogen en van latten voor
zien metselwerk aan iedere zijde.
Om het monument staan een aant3l
huifkarren, van de oude voortrekkers
geschaard
Binnen in het bouwwerf schijnt een
merkwaardig blauwachtig licht en de
muren zijn gesierd met friezen van
Italiaans marmer.
Het gedenkteken en de onthulling
daarvan komt 's lands schatkist naar
geschat wordt op tenminste een half
mUlioen pond sterling te staan.
In het veld verrijst nu reeds een heel
tentenkamp om aan de tienduizenden,
die voor de plechtigheid naar Johan
nesburg en Pretoria zullen komen en
daar geen onderdak kunnen vinden, te
•herbergen.
Het tentendorp heeft een eigen post
kantoor. eigen telefoon en telegraafver
bindingen, een politiemacht van meer
dan achthonderd man en is verder van
alle moderne gemakken voorzien. (UP).
Amerikaans verdedigingsplan
OP ALLES VOORBEREID.
Een gedisciplineerd leger van com
munistische agenten staat in de Ver
enigde Staten gereed om, in geval van
oorlog met de Sovjet-unie, voor de oor
logvoering belangrijke objecten te ver
nielen en andere sabotage to plegen,
alcfbs werd in een overzicht van het
verdèdigingsplan gewaarschuwd.
Er wordt echter ook gewezen op een
zelfde legertje tfazis, dat klaar stond,
toen de Verenigde Staten aan Hitier de
oorlog veiklaarden. maar die niet veel
terecht konden brengen van hun op
dracht, dank zij het actieve ingrijpen.
Gezegd wordt: „Het aantal Nazi's was
klein, hun tactiek was slecht en de
Nazi's waren gemakkelijk te identifi
ceren, in vergelijking met het voortref
felijk getrainde leger communistische
saboteurs, waaronder vele Amerikanen,
die waarschijnlijk tegen de natie zullen
strijden in geval van oorlog met de
Sovjet-unie.
Arthur Devan van de Reference Ser
vice" maakte dit bekend in een rapport,
waarin hij de banen uitstippelt waar
langs de Amerikaanse verdediging ge
leid moet'worden.
Over de draadloze bestuurbare raket
zeide Devan, dat dit wapen wellicht een
omwenteling zou betekenen in de oor
logvoering-
De kosten, die aan de constructie van
dit wapen verbonden zijn, zijn echter
nog groter dan van de atoombom. Wan-
Plunderingen, moorden en
overvallen
In de afgelopen 24 upr hebben zich
te Soerabaja enige gevallen van ter
reur voorgedaan. Zaterdag werd op de
Pasar Wonokromo een stalletje door
ongeveer 100 gewapende lieden be
stormd en geplunderd, waarna de ge
hele pasar werd leeggeplunderd. Er
ging voor een waarde van f. 5.000 ver
loren. Het systeem van deze overvallen
is, dat enige pasarbezoekers zogenaamd
ruzie maken. Dan wordt er „bersiap"
geroepen, waarop de menigte, die zich
om de ruziemakers verzamelde, zich op
de verkopers werpt. In een ander ge
val werd een bewoner uit zijn huis ge
haald, mishandeld en in het water ge
worpen, waarna hij met ernstige ver
wondingen in het ziekenhuis wérd op
genomen.
Zaterdagavond werd de boerderij
Dankmeijer aan de stadsgrens te Wo-
notjobo door 20 bendeleden overvallen,
waarbij een schrijfmachine en andere
zaken werden geroofd. Voorts is een
watertankauto van de politie, die de
detachementen der politie aan de rand
der stad van water moet voorzien, niet
terug.
Gerapporteerd werden drie berovin
gen met geweld, verschillende grote
diefstallen en twee ontvoeringen.
Zondagmorgen moest de politie te
Soerabaja he' vuur openen op een me
nigte van 1.000 man. tijdens een de
monstratie van betjal bestuurders, die
kwamen protest even tegen de ar esta-
tie van een betjahrijder Het salvo ver
oorzaakte vier gewonden, waarvan één
zwaar.
Op de wekelijkse persconferentie van
de directeur van het kabinet van de
wall negara $an Oost Java verklaarde
de heer Soekardiman, dat de veiligheid
gewaarborgd zal zijn, indien de hand
having der orde wordt overgedragen
aan de TNI en hoe eerder dit geschiedt,
des te beter zal het zijn voor de veilig
heid.
Ook in Malang blijft het onrustig.
Nabij de centrale van de Aniem werd
een wandelaar neergeschoten en voorts
nog iemand op een der pleinen in de
stad. Ook werd een politiepost bescho
ten.
UITGEZETTE FRANSEN TE PARIJS
AANGEKOMEN.
Gisteren zijn zes van de uit Polen
gezette Fransen te Parijs aangekomen
Een ander werd uic de trein vermist,
doch is in West-Duitsland opgespoord.
Hij komt heden te Parijs aan.
Alle zes hebben geweigerd enige ver
klaring tegenover de Franse veiligheids
politie af te leggen.
„Stolt ons geen vragen", zeiden de
gerepatrieerde Fransen. „Wij weten
niets van de Frans-Poolse beirekkin
gen, Wij herinneren ons niet wat ons
is overkomen. W(j hebben allen ons
geheugen verloren".
Een verklaarde: „Het valt ons moei
lijk nadere uitleg te geven. Ik heb
daarginds mijn vrouw, een gebo.en
Poolse, moeten achterlaten, evenals
mijn beide kinde:en, van wi-_ het jong
ste pas tien dagen oud is".
Een ander heeft eveneens zijn vrouw
en zijn driejarig kind moeten verlaten
Een dame is gehuwd met een Pool en
verkeert nog in-het onzekere omtrent
het lot van haar man.
Een van de traditionele 'bezoeken van
Sinterklaas in de Sleutelstad is telken-
jare het bezoek aan een door de VVSL
georganiseerde feestmiddag voor talrijke
jeugdige Leiuensars Een beetje angstig
vindt deze jongedame haar ontmoeting
met cle Sint wel, maar ze liet zich al
gauw geruststellen door de vriendelijke
heilige. De Pieten zagen er al evenmin
zo boosaardig uit als gebruikelijk!
neer we Washington, met üeze raketten
zouden moeten verdedigen, zouden we
voor hetzelfde geld een gouden muur
om de hele stad aan kunnen leggen.
Devan meent, dat het zenden van wa
penen naar Europa een goede investe
ring is, die het Amerikaanse geld en
wellicht ook talrijke Amerikaanse levens
zal redden.
Toch waarschuwde Devan: „We moe
ten ons echter op het ogenblik voorbe
reiden op een oorlog, alsof we geheel
alleen staan.
Wanneer de aanval op de Verenigde
Staten komt, zal die even verraderlijk
en onverwacht zijn £ls de Japanse aan
val op Pearl Harbour. Maai zeer geloof
waardige .waarnemers zijn van mening,
dat er nog geen direct oorlogsgevaar
dreigt." (U.P.)
AANSLAG OP GOUVERNEUR VAN
SERAWAK.
De gouverneur van Scrawak (Britse
kolonie in Noord-West-Borneo), Dun
can George Stewart, is te Sibu ernstig
gewond als gevolg van een poging om
hem met een mes te vermoorden.
Stewart werd op 26 September tot
gouverneur én opperbevelhebber van
Serawak benoemd.
Serawak, voormalig koninkrijk van
de witte Radjah's, werd op één Juli
p>46. een Britse kolonie.
Van officiële zijde wordt vernomen
dat de twee aanvallers, die gearresteerd
zijn, deel uitmaken van een organisa
tie. die gekant is tegen de overdracht
van Serawak aan Engeland.
De gouverneur heeft messteken in de
maag gekregen en moest onmiddellijk
worden geopereerd.
Na de operatie is hij per vliegboot
naar Singapore overgebracht. Volgens
een arts heeft hij de reis opmerkelijk
goed doorstaan. Degeen, die de mes
steek toebracht, was een 16-jarlge Ma-
leise student, die uit een rij schoolkin
deren naar voren trad Een andere
jongeman ging bijna onmiddellijk mede
tot de aanval over.
Ds NIEMOLLER OVER KERK EN
HERBEWAPENING.
Ds Martin Nlemöller, de duikbootka
pitein uit de eerste wereldoorlog en de
vijand van Hitler uit de tweede, zeide
tijdens de opening van een nieuwe kerk,
dat de kerk er niet in geslaagd was het
Marxisme op de juiste wijze het hoofd
te bieden.
,De kerk voelde zich veilig in haar
bourgeois-omgeving en de arbeiders
hebben zich door het cojnmunisme laten
meeslepen, omdat de kerken het woord
niet voldoende tot hen richtte.
Over de herbewapening van Duitsland
zeide Nlemöller: „Iedere Duitser moet,
voor hij roept om herbewapening, bij
zichzelve to rade gaan of het voor zijn
eigen gevoel te verantwoorden is, dat
hij straks tegen zijn landgenoten moefr
vechten I Altoen daarom is de herbewa
pening van West Duitsland to verwer
pen. (yj J
MAANDAG 5 DECEMBER 1949 00 No. 26864
■mDAGBLAD
j. w. Henny
B. W Menkhorst en J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f4,15 per kwartaal; 32 cents per weck
Telefoon Dtr. en Adm.: 25041; Red. 21507
Witte Singel 1, Lelden - Olro no: 57055