Niet-bijgestelde hoogtemeter oorzaak van Vorrink's vliegongeval Piloot Protiva wordt de schuldige genoemd STADSNIEUWS Taak van de Staat in de sociale politiek Stem cles Volkszong HandeVs oratorium Belsazar Met een enkel woord Kerkelijk Leven DINSDAG 22 NOVEMBER „Een niet bijgestelde hoogtemeter volgens de weerkaart, verlies van koers en het vliegen op te geringe hoogte om zich op de bodem te oriënteren" acht te de vertegenwoordiger van de directeur-generaal van de Ryksluchtvaart- dienst, ir C. A. F. Falkenhagcn, de oorzaken van het vliegtuigongeluk op 17 Januari bij Hesnaes op het Deense eiland Falslar. De bestuurders Rudolf* Protiva en Frederik de Jong werden hierbU gedood. De passagier, het lid der Tweede Kamer J. J. Vorrink, vooszitter van de P. v. d. A. werd zwaar gewond. Protiva had niet mogen vliegen onder de gegeven omstandigheden. Dit was .hem door zijn maatschappij Aero Holland, verboden. Hjj is toch ge gaan. Ir Falkenhagcn houdt de vlieger Protiva dan ook voor de schuldige aan dit ongeluk. Hij is verdwaald geraakt heeft zich op geringe hoogte trachten te oriënteren en geen rekening gehouden met de aangegeven ba rometerstand in het gebeid, waarin hU vloog. Deze bij Schiphol afwijkende stand gaf 70 meter meer hoogte aan. dan in werkelijkheid het geval was. Daarom is de PH-N.A.Z. In de boomtoppen gevlogen en verongelukt. ger, die tevens leed aan zelfoverschat ting, onder minder gunstige weersonv standigheden in verwarring kwam ei dan onverantwoorde beslissingen nam, heeft men Protiva in 1946 ontslagen. HET ENE ZWAKKE PUNT... WORSTELING MET SLECHT WEER. Tien getuigen waren bij dit onderzoek voor de Raad voor de Luchtvaart ver schenen. Van een uitvoerig Deens rap port werd bij dit onderzoek dankbaar gebruik gemaakt. De heer Vorrink verklaarde kort na zijn vertrek van Schiphol te zijn inge slapen. Toen hij wakker werd zag hij de zee en de branding voor een kust, alsook het licht van een vuurtoren ter hoogte van het vliegtuig. Het vliegtuig wor stelde tegen het slechte weer. Tweede bestuurder De Jong kwam de passagiersruimte ln en zocht in een tas naar een kaart, die niet gevonden werd. Op zijn vraag of er iets bijzonders aan de hand was. kreeg de heer Vorrink ontkennend antwoord Hij zag de be stuurder met de radioknoppen werken. Voorts zag. hij dat de bestuurders zich zelf vastbonden Het bevreemdde hem, dat hij niet werd gewaarschuwd, maar heeft zichzelf toen ook vastgebonden. Hij was erg moe en is weer Ingeslapen, om. naar hij zeide. in het ziekenhuis wakker te worden. De bestuurders maak ten een rustige, beheerste indruk, aldus de heer Vorrink. MOEILIJKHEDEN MET DE BESTUURDER. Uitvoerig zijn getuigen en getuigen- deskundigen ondervraagd over de voor bereidingen voor de tocht. Geen der ge tuigen heeft iets gemerkt van een bij zondere pressie door de heer Vorrink of door een regeringsinstantie uitgeoefend om de tocht te laten doorgaan De heer Vorrink verklaarde zelf, dat hij zoiets principieel niet doet. Hij zeide dat hU de reis met een belangrijke regeringsop dracht ondernam. Over de koers vla Ko penhagen wist hu niets. Piloot De Jong heeft blijkens getui genverklaringen niet veel zin in de tocht gehad. Een andere eerste piloot op Ypenburg heeft aanvankelijk op dracht gehad de vlucht uit te voeren, doch had er bezwaar tegen. Protiva durfde het wel aan. Hij kreeg echter opdracht niet te vliegen als zich be paalde weersomstandigheden boven Kastrup zouden voordoen. Wellicht, omdat Kastrup „clearance" gaf met de mededeling dat de Cessna op 1500 meter moest vliegen en een spe ciale radioverbinding boven Denemar ken zou krijgen, is Protiva toch gegaan. Het weer is bitter slecht geweest. Storm, regen en laaghangende wolkenflarden, als gevolg van een warmte- en een kou- defront, die zich ln eikaars nabijheid uit strekten. hebben het de bestuurder niet gemakkelijk gemaakt. PROTIVA's LOOPBAAN. De loopbaan van Protiva kwam nog ter sprake bij het verhoor van de heer F. Diepen, gedelegeerd commissaris van Aero Holland N.V. De Tsjechische vlie ger Rudolf Protiva heeft tijdens de oor log in Engelse dienst gevlogen, waar hij 4000 uur maakte op tweemotorlge en zwaardere machines. Na de oorlog is hij bij de KLM gekomen. De beoorde ling van zijn werk daar was niet onver deeld gunstig. Hij werd beschouwd als iemand met beperkte technische capa citeiten en een lastig karakter. Men heeft hem korte lijntjes op Brussel bij mooi weer toevertrouwd. Als matig vlie- Gaat Hilversummer in hongerstaking? HIJ WENST BESTAANSZEKERHEID VOOR GEBREKKIGEN. Tegelijk met een adres van 't hoofd bestuur van de landelijke vereniging „Recht voor alle gebrekklgen", waarin wordt aangedrongen op een spoedige wettelijke bestaanszekerheid voor deze groep van landgenoten, heeft de secre taris van dat hoofdbestuur, de Hilver- sumse violist J. L. Grooters aan de ministerraad een schrijven gericht, waarin hij mededeelt met Kerstmis as. in hongerstaking te zullen gaan, indien dan geen wet bestaat, welke de gebrek- kigen deze bestaanszekerheid verschaft. In deze brief schrijft hij: „Het offeren van mijn leven heb ik gaarne over voor het bereiken van wettelijke bestaanszekerheid ten bate van alle gebrekkigen: blinden, doof stommen, zwakzinnigen, andere ge brekkigen, TBC- en kanker lijders." In het adres der vereniging Revag wordt verzocht vóór 25 December a.s. een wet van kracht te doen worden, waarbij, evenals aan de ouden van da gen in de Noodwet Drees, bestaans zekerheid wordt gegarandeerd aan alle geboorte- en niet-geboorte-gebrekkigen van de wieg tot her grai. De gebrekki gen, die nog voor het arbeidsproces in aanmerking komen, kunnen door de Nederlandse vereniging voor scholing van onvohvaardigen worden geholpen. MINISTER VAN JUSTITIE OVER WIES MOENS. Gevaarlijk voor openbare orde en veiligheid. Op vragen van het Tweede Kamer lid, de heer Stokvis (CPN) in verband met het zich op vrije voeten bevinden in Nederland van de in België bij ver stek ter dood veroordeelde Vlaamse letterkundige Wies Moens, heeft de minister van Justitie o.a. geantwoord, dat hij van oordeel is, dat Moens als een ongewenste vreemdeling moet wor den beschouwd en dat zijn uitleiding zal moeten plaats vinden, indien zich daartoe behoorlijke mogelijkheid voor doet. De minister is voorts, gezien het von nis, van de Belgische rechter van me ning, dat Moens tevens moet worden beschouwd te zijn gevaarlijk voor de openbare orde en veiligheid. Op grond daarvan heeft hij Moens doen inter neren. De betrokkene heeft de bevoegd heid zich tot de Arrondissementsrecht bank te wenden met een verzoek zijn invrijheidstelling te gelasten. ENQUÊTE ONBEWAAKTE OVERWEGEN. Op een verzoek van de KNAC om de ongeveer 650 onafgesloten overwegen, gelegen in verharde wegen, te doen be veiligen, besliste de Minister van Ver keer en Waterstaat, dat om verschil lende redenen daartoe niet kon en zijns inziens ook niet behoefde te worden overgegaan, maar dat het in de bedoe ling ligt het aantal aanwezige knipper licht-installaties in de eerstvolgende ja ren te verdubbelen, dus uit te breiden tot honderd stuks. Tevens verzooht de Minister aan de KNAC, om opgave van de urgentie van de beveiliging van deze overwegen. Een eerste urgentielyst werd bereids ingediend Gelet op het toenemende aantal ern stige ongevallen op onbewaakte over wegen, heeft de KNAC een beroep ge daan op alle weggebruikers haar mede deling te doen van de overwegen, wel ke naar hun gevoelen het eerst voor beveiliging door middel van knipper licht, aan wel door afsluiting in aan merking komen. De KNAC is van oordeel, dat de gro tere snelheden der treinen en de min der goede zichtbaarheid daarvan fac toren zijn, waarmede vooral by mist, slagregens enz., terdege rekening moet worden gehouden. Wie heeft de 100.000? In de 503ste staatsloterij. 5de klasse, 2e lijst is de 100.000 gevallen op 2396. Er komt een stukje Nederland in New York MOLEN TEMIDDEN VAN TULPEN- OF NARCISSENVELDEN. In het komende voorjaar zal gedu rende 6 weken een stukje Nederland te bewonderen zijn in het hartje van New York, n.l. in Rockefeller Center. De A.N.V.V. te 's-Gravenhage zal daar een molen' op normale grootte doen verrij zen en heeft de medewerking verkregen van het Centraal Bloembollen Comité te Haarlem, dat er voor zal zorgen dat de molen, (welke momenteel voor reke ning van de A.N.V.V. vervaardigd wordt door Panagro te Warmond) te midden van tulpen- of narcissenvelden zal ko men te draaien. Naar verwacht wordt zal deze opzet, die ten doel heeft het be zoek van Amerikanen aan ons land te bevorderen, veel belangstelling trekken. JURRIAAN ANDRIESSEN VOORLOPIG IN AMERIKA. Wordt assistent van Koussevitzky. De jonge Nederlandse componist Jur- riaan Andriessen, zoon van Hendrik An- driessen, die tijdens een verblijf van vier maanden in de V. S. bekendheid verwierf door zijn filmmuziek en de „Berkshire Symphonies", en binnen kort naar ons land zou terugkeren, heeft van de Amerikaanse Rockefeller Foundation de toezegging gtteregen van een maandelijke toelage, die hem in staat stelt zijn verblijf in de V. S. met een jaar te verlengen. Andriessen zal tot Juli 1950 in de V S. blijven, maar keert in April naar ons land terug voor een concerttournee van 5 weken, tij dens welke hij zijn in opdracht van het Nederlandse ministerie van O., K en W. geschreven compositie „Berkshire Symphonies" zal uitvoeren. Na zijn Nederlandse tournee zal An driessen enkele malen te Boston en Tanglewood werken als assistent van de dirigent Sergei Koussevitzky, aan wie de „Berkshire Symphonies" werd op gedragen. De heer Diepen zeide, dat hij zich bij de sollicitatie van Protiva in de lente van 1947 met de heer Fuchs in verbin ding heeft gesteld. Hij heeft toen niet de indruk gekregen, dat het ontslag om technische redenen was gegeven, doch veeleer om de karakterkwestie. Hij heeft zonder klachten 1200 uur voor Aero Hol land gevlogen, ook op Instrumenten en stond bekend om zijn mlnutieuse opvat tingen en had de route-Oslo al eens eer der gevlogen. Hij had een zwak punt: indien hij namelijk eenmaal op een be paald punt was geconcentreerd, dan was hfj moeilijk tot een andere, beter uit te voeren manoeuvre te brengen. „LIEVER ROEIEN". Een niet dienstdoende ambtenaar had tegen Protiva gezegd: „Moet jij met dat kistje naar Kastrup? Ik zou er liever heen roeien als Ik jou was." Protiva meende dat h(j het wel zou redden. De Raad voor de Luchtvaart zaL 9 Januari a.s. uitspraak doen. Sporfsplintcrs Gisteravond heeft de Rotterdam mer Jan de Bruin (middengewicht) in 10 ronden op punten gewonnen van Ser ge Barthelemy (Guadeloupe). In verband met het feit. dat Lem- berechts. Chaves en Govard geblesseerd zijn. is de voorhoede van het Belgische elftal, dat 23 November tegen Wales speelt, als volgt samengesteld: Lacroix (F.C. Luik), Coppens (Beer schot), Mermans (Anderlecht). De Herdt (Berchem) en Anoul (F.C. Luik). Met het oog op de landen wedstrijd NederlandDenemarken, 11 Dec a.s. te Amsterdam, heeft de Deense voetbal bond 25 spelers aangewezen uit wie Zondag a.s. de nationale ploeg zal wor den samengesteld. In het Verenigingsgebouw te Leid- schendam vinden hedenavond propa- ganda-tafeltenniswedstrijden plaats. Het hoogtepunt van de avond is een ont moeting tussen Cor du Buy en Will van Zoelen. Uit Leiden en omstreken nemen deel: mej. E. Filbry en W. Heemskerk. VOETBAL DJURGAARDEN TELT VELE PROMINENTEN. Hoewel het elftal van Djurgaarden, dat Woensdag 30 November te Amster dam als tegenstander zal fungeren voor het voorlopig Nederlands elftal, nog niet is samengesteld, is het vrijwel zeker, dat- de ploeg der Zweden er als volgt zal uitzien: Doel- Ove Nilsson; achter: Karl Erik Andersson en Arne Blomqvist; midden: Birger Stenman, Eernt Ivegren en Hans Andersson; vior: Ake Petterson, Nuls Cederborg, Hans Jeppson, Stig Carls- son en Slgvard Parling. De uitblinkers van het team zijn de belde internationals Karl Erik Anders son en mldvoor Jeppson met respectie velijk zeven en acht interlands op hun naam. Doelman Nilsson droeg tweemaal de Zweedse kleuren. Stenman, Ceder- borg en Carlsson ieder één maal. F. A. straft Derby-County WEGENS KNOEIERIJEN. Derby County, een der oudste voet balclubs van Engeland, heeft een boe te van 500 pond sterling gekregen, een der directeuren, Rotshaw, is voor on bepaalde tyd geschorst en de vroe gere secret-aris-penningmeester, Cat- terall, is voor goed uitgesloten van het vervullen van welke functie in de voet balsport dan ook. Deze maatregelen zijn gisteren door de Football Association genomen nadat een commissie van onderzoek van de FA, af gaande op geruchten, aan het licht heeft gebracht, dat door middel van geknoei in de boeken voor een bedrag van on geveer 2710 pond sterling aan belasting is ontdoken, waarbij tevens enkele hand tekening van spelers zijn vervalst. Bo vendien is gebleken, dat de spelers van Derby tijdens de tournée door Tsjecho- Slowakije ln 1946 salarissen en premies, hebben ontvangen, die ver boven de toe gestane maxima liggen. Deze extra uit gaven waren op de post onkosten ge boekt, hoewel geen enkele declaratie kon worden overgelegd. TAFELTENNIS „Treffers" (R'Veen) Het eerste team heeft een goede kans op 't kam pioenschap weten te behouden door een prachtige 91 overwinning op Rapid II. Treffers II deed verrassend goed werk door op de leiders der afdeling, Wibo I. een benauwde, maar verdiende 64 overwinning te behalen. Dames: Treffers I won met 91 van ATTC II. Treffers II versloeg BATI I met 64 BRIDGE Bedryfsbridge-competitie N.R.M. won gisteravond van de-Twentse Bank met 160 tegen 74 matchpunten. Cantine voor Sociaal Medische Dienst geopend FEESTELIJKE INGEBRUIKNEMING. Gisteravond werd bij de Sociaal Me dische Dienst der Koninklijke Marine in het Nocrdeinde de geheel gerestau reerde cantine met de daarbij beho rende nieuwe toneelaocomodatie offici eel in gebruik genomen. Reeds geruime tyd bestond er een nijpend gebrek aan een gcede ontspannin-gszaal waar de patiënten, die in Nederland of in Indo nesië gewond geraakt waren, en alhier verpleegd worden, hun vrfje tijd op een zo gezellig mogelijke manier konden doorbrengen. Dank zij het Initiatief van het toenmalige hoofd van de on derafdeling Ontwikkeling, Sport en Ontspanning bij het Ministerie van Marine, luitenant-ter-aee S. D. I. J. L. Grfjpma, ken ruim een half jaar ge leden begennen worden met de bouw van een toneel en met de restauratie van de cantine. Toen bleek, dat de werklust en het enthousiasme van de mannen der Koninklijke Marine (want noem deze wakkere knapen geen pa tiënten) nog lang niet verdwenen wa ren. Zij ontpopten zich na een overi gens wat moeilijk begin, al spoedig als volslagen timmerlieden. Ondanks het gemis van bepaalde lichaamsdelen han teerden zij na verloop van tijd met het grootste gemak beitel en hamer. Zo konden de talrijke genodigden, o.w. lui tenant-kolonel D. J van Zwijndrecht-, hoofd Legerfilmdienst, en kapitein-lui tenant ter zee D. E. A. Daane Boller, hoofd van de onderafdeling O, S en O, met genoegen constateren, dat deze cantine volkomen aan de eisen des tijds beantwoordt. In zijn openingswoord dankte de commandant van de Sociaal Medisdhe Dienst, kapitein ter zee K, d'Engel- bronner, zijn mannen voor het vele werk, dat zy in hun vrije tijd hebben verricht. Daarvóór had een patiënt na mens het personeel en de patiënten van deze dienst de echtgenote van de com mandant bloemen aangeboden. De Ne derlandse kleinkunst-wereld verleende bij deze openingsavond haar medewer king. De programmaleider van de on derafdeling O, S en O, de heer J. M. Boelhouwer, onder wiens leiding tevens de werkzaamheden aan cantine en to neel werden verricht, bood namens deze onderafdeling 'n vrolijk feestprogram ma aan. waaraan o.m. meewerkten Ge rald Waiden en Berry Kievlets. De bekende lt.-kol. Edv. Ost uit Oslo, vice-president van „Det Norske Teatret", die ter gelegenheid van de voorstellingen van „Peer Gynt" door dit geeelschap in ons land vertoeft, zal a.s. Vrijdag in „Het Gulden Vlies" voor de Skandinavische Kring alhier een voor dracht in het Engels houden over: „Roots in ancient times of the Nor wegian Drama"! Op verzoek van de Leidse politie is te Assen aangehouden de 18-Jarlge loopjongen J. van T., die ten nadele van zijn patroon een bedrag van f 25.— had ontvreemd. Mr J. van Bruggen en Mr A. A. van Rhijn geven hun visie „Politeia", de democratisch-socialisti- sche studentenvereniging, had gister avond in de Academie een bijeenkomst belegd, waar twee sprekers eenzelfde on derwerp, maar van verschillend politiek gezichtspunt uit, behandelden. Voor het onderwerp van deze avond, de taak van de staat in de sociale politiek, had men mr J. van Eruggen, voorzitter van de sociaal-economische commissie van de C.H.U. en de secretaris-generaal van Sociale Zaken, mr A. A. van Rhijn, uit genodigd. Laatstgenoemde vertolkte het standpunt van de P. v. d. A. TAAK VAN DE STAAT. Ook andere organisaties dan de staat hebben op het stuk van sociale politiek in de maatschappij eentaak te vervul len. stelde de heer Van Bruggen vast. De sociale politiek is het bijzondere pro bleem van de arbeidende mens: hierbij is arbeidend zo ruim mogelijk gesteld. Zij regelt zijn rechten en verplichtin gen. Zo is de verzekering van zelfstan digen een belangrijk probleem. In den beginne is de emancipatie van de vak verenigingen gebrekkig geweest, maar zij gaat thans voort. De maatschappij is mondiger geworden. Altijd zal het probleem, dat moet worden opgelost, blijven de vraag hoe hoog de sociale lasten kunnen gaan. Dan zal er reëel afgewogen moeten worden, waarbij de staat een critisch oordeel moet geven. Hij moet stimuleren of zo nodig zelf ter hand nemen, waar de maatschappij te kort schiet. Voorop sta echter steeds de verantwoordelijke mens, die noodzake lijk is, wil de beste sociale structuur slagen. Hierna zag mr Van Bruggen een taak voor de kerk weggelegd. STAAT-MAATSCHAPPIJ. Mr Van Rhijn. de tweede spreker, wilde de verhouding tussen de staat en de maatschappij vaststellen. In de vo rige eeuw dacht men, dat zij eikaars vij anden waren. Die tegenstelling achtte spr. totaal onjuist: het is gelukkig, dat zij veel van haar scherpte verloren heeft, doordien de staat zich met het maat schappelijk leven is gaan bemoeien. Spr. waarschuwde er voor, de staat te miskennen en de maatschappij te over schatten. BIJ DE WORTEL. De huidige sociale wetgeving heeft ver anderingen van de structuur der maat schappij nodig. De heer Van Rhijn achtte de macht van de ondernemingen te groot. Worden zij stilgelegd, dan ge schiedt dat bij besluit van directie en aandeelhouders, maar het personeel wordt er niet ln betrokken. Voorts vroeg hij zich af .of er voldoende voor de gro te massa geproduceerd wordt. De ge meenschap moet richting kunnen geven Een verdienstelijke uitvoering Vele van H&ndcl's oratoria trolseren de tijd en zijn bU oratoriumvereni gingen in trek! Ook zijn door de „Stem des Volks" gezongen „Belsazar" heeft gister avond nog in menig opzicht aantrek kelijke elementen getoond en het was zeker interessant het eens te beluis teren. omdat het zelden tot uilvoe ring komt. Dc oorspronkelijk Engelse tekst van Charles Iennen, waarop het dus eigenlijk dient voorgedragen, inspi reerde Handel tot een muzikale, Illus tratieve weergave van deze bekende Bijbelse geschiedenis van d? licht zinnige en verkwistende Koning Bel sazar, die God's teken ziet, het „Menè, Menè. Tckèl Upharsin": „Gij zijt gewogen en te licht bevonden". Iïet verhaal biedt zeker gelegenheid tot dramatische spanning en tot sug gestieve hoogtepunten voor koor en solisten. De bewerking van dr Ernst Zander kortwiekte dc brede vleugels van het origine-»! wel zeer en hij heeft er danig in gegrasduind, maar een zo danige wijziging heeft ook het voor- SCHAKEN. S.V. ..Daniël Notcboom" Uitslagen onderlinge competitie: le klasse: P. F. JanzenJ„ J. Bizot 10, L. BedijnJ. Plug VfcV», A. Leen heerM. Giezenkamp 10, Mr Eriks P. Bedijn 10. 2e klasse: H. PaddingG. Vink 10. P dc GrootP. Lindhout 10, J. Ho- gendamG. van Munster 01. 3e klasse: A LindhoutPauëlsen 10, T. VerstegsVan der Mast 10. BINNENLAND. Gisteravond ontstond te Twello bij Deventer een felle brand ln de stoom-, was- en strljklnrlchtlng van C. Meeuwssc aan de Rijksstraatweg. Herhaaldelijk kwa men explosies voor, afkomstig van vaten met wasmiddelen. De brandweren van Twello en Terwolde wisten alleen het achterste deel der fabriek te behouden De schade kon nog niet worden over zien. Gistermiddag ls op de Arnhemse weg ter hoogte van het Klein Seminarie te Apeldoorn een vrachtauto, die linksaf wilde gaan. door een personenauto ln dc flank aangereden en omgeslagen. Een Inzittende van de vrachtauto, de 29- Jarige A. Kerssen uit Apeldoorn geraakte dusdanig met het hoofa beklemd dat hij ln zorgwekkende toestand naar het Ju- llanazlckenhuis moest worden overge bracht, waar hij later op dc dag ls over leden. Gisteravond laat ontstond te Deven ter een hevige brand ln de vleeswaren- en conscrvehfabrieken van Anton Hu- nlnk te Deventer. Het vuur woedde ln een vrijstaand houten gebouw, dienende als opslagplaats. De brandweer bestreed de brand met groot materieel en kon na een klein uur het vuur Insluiten. De fabrieksgebouwen tot het bereiden van de vleeswaren enz. bleven onaange tast. De vrij grote schade wordt door ver zekering gedekt. Het gratiflcatlebesluit burgerlijke Rijksambtenaren 1949 ls \an overeen komstige toepassing verklaard op het onderwijzend personeel Dit wil zeggen, dat van openbare en bijzondere scholen een gratificatie wordt toegekend van 2cr van hun salaris per 1 Juli 1949, met een maximum van f. 50. Minister Mansholt ls benoemd tot vlce-voorzltter van de conferentie der or ganisatie voor voedsel en landbouw der V N. (Fao), die gisteren te Washington geopend is. BUITENLAND. De sjah van Perzlë sprak gister avond als eerste monarch de algemene vergadering der V. N. toe. HU drong er bij de vergadering op aan haar best te doen om de vrede ln de wereld te bewaren. BIJ het begin van dit studiejaar staan bij Amerikaanse universiteiten en hogescholen ln totaal 2.456.000 studenten Ingeschreven of 48 000 meer dan ver leden Jaar. Bllna 20.000 arbeiders van dc voor malige Hermann-Goerlngwerke voor Ijzer en staalfabricage te Watenstedt Salzglt- ter hebben opdracht gekregen heden "uit Drotest tegen de ontmanteling van de fabriek tot morgenvroeg ln staking te gaan. Een motie, waarin wordt aangedron gen op instelling van een commissie van onderzoek naar het aardnotenolan ln Afrika, werd door het Engelse Lagerhuis met 315 tegen 161 stemmen verworpen. Zeven mannen en twee vrouwpn ver loren het leven toen het 293 ton me tende Noorse stoomschip Trlgon" ter hoogte van Krlstlansand by zware zee lek snrong en zonk. Vier overlevenden bereikten Krlsti&nsand. De politie van Birmingham (ln de Amerikaanse staat Alabama) meldt, dat op drie negers schoten zfjn gelost, nadat een van hen was gaan zitten ln dc af deling. welke voor blanken gereserveerd ls Een van hen werd zwaar gewond, de twee anderen licht. Het congres van het „Internationaal democratisch vrouwenverbond" te Moskou heeft de Joegoslavische delegatie uit de organisatie gezet. West-Dultsland zal maandelijks 60 millloen mark bijdragen om tegemoet te komen aan het begrotingstekort van West-Beriyn. Dr Matuslk, een geleerde uit Suslce nabij Prerov (Moravlë). ls er ln geslaagd een kruising te verkrygen tussen een appel en een peer. In zijn tuin staan reeds drie bomen, die deze nieuwe vrucht opleveren, welke byzonder goed bestand zou zyn tegen Insecten en ongunstig weer. William Taylor, de kapitein van het plezierschlp „Noronlc", dat enige tyd ge leden op de grote meren van Canada ln brand raakte, waarbij 119 personen het leven verloren, ls door de -eehtbank te Ottawa voor een Jaar zy». vaarllcentle ontnomen. De 53-Jarlge advocaat Aldo Bonato te Brescia werd dit weekeind wakker door geluiden bij zyn voordeur. Hij ging op onderzoek uit en vond een pakje, waaruit een brandend lont kwam Hij schreeuw de naar zijn vrouw en twee dochters cn greep toen het pakje om het van het huis weg te gooien, doch het explodeer de ln zijn hand. De advocaat werd on middellijk gedood en zijn vrouw en dochters, die naar dc deur renden, wer den ernstig gewond. (U.P.) Zeven vooraanstaande communisten zyn uit de party gestoten. ZIJ waren di recteuren en hoofdingenieurs ln genatio naliseerde Industrieën Zij zouden ..hun ideologie verraden" hebben en betrok ken zyn geweest by „zwarte handel" en bij „fraude". (U.P.). Generaal Mac Arthur heeft bekend gemaakt dat op het Japanse eiland Oki nawa uitgebreide versterkingen zullen worden aangelegd In Tofield. bij de Canadese stad Ed monton (Alberta), ls een Siamese twee ling van het vrouwelijk geslacht geboren, aan elkaar verbonden aan de voorkant van het onderlichaam en met een ge wicht van ruim acht pond. deel, dat het verloop er van pakken- der wordt. Voor een vereniging als de „Stem des Volks" is deze Belsazar een dankbaar zangobject, zy krUgt hier volop gele genheid zich te laten gelden, want Handel verhief het koor ln zijn orato ria tot het uitdrukkingsmiddel by uit nemendheid. Natuurlyk kan de dirigent Piet Boo gaard nog niet de expressiviteit en nuancering bereiken, welke vereist zUn Het is al een heel ding, wanneer alles vlot verloopt en dat was afgezien van die enkele vergissing na de pauze dan ook het geval. De uitspraak van het Duits is echter voor grondige revisie vatbaar. Een andere en héél moeilUke kwestie is het juiste klankevenwlcht te vin den tegenover het begeleidende H.O.V.- orkest. En dat was in het algemeen nog niet het geval, want dit orkest accom pagneerde meestal veel te luid en zon der enige soepelheid. Het is merkwaardig, dat vele dirigen ten. die hun handen aan een koor al vol hebben, het orkest als een bijkom stigheid (moeten) beschouwen, met alle euvelen van dien. Misschien ook omdat zij niet in staat zyn, hun aandacht vol doende te verdelen. En toch hangt juist van een zuivere homogeniteit tussen koor en orkest zo oneindig veel af! Intussen hebben wy toch veel ln deze uitvoering kunnen waarderen, vooral om het enthousiasme en de goede wil. al was het koor dan ook tegen de moei- lyke coloraturen nog lang niet opge wassen. De solistische medewerking viel veels zins te loven, met Dora van Doorn Lindeman (sopraan) als Nitrocis en Otto Couperus (bas) als de Perzische Koning Cyrus op de voorgrond. De mogelykheden voor een krachtige ontroerende en gevoelllge expressie zijn bij de van hoog tot laag voortreffelhk geëgaliseerde sopraan ruimschoots aan wezig. om aan haar mooie aria's een doorwerkt relief te geven Ook Couperus' sympathieke en vry- klinkende bas begroetten wy met warm te. Zijn begripvolle voordracht is ook een weldoende factor. Guus Hoekman's tekstbegrip verraadt zijn cultureel niveau: jammer dat zyn resonansvol orgaan zich toch niet ten volle ontplooit tengevolge van techni sche tekortkomingen. De tenor Wybe Draayer had wel een byzonder veeleisende nartU: zo'n inzet als de zware aria „Ein freudig Fest lasst uns beeehn" is op zichzelf al ver re van benijdenswaardig. Maar is hij wel een échte tenor? O.i veel meer een lichte bariton, want een krachtige, vrij- zittende teno-ale hoogte is niet aan wezig. In sterk contrast tot het fraai klinkende middenregister, waarmee hU speciaal in de recitatieven de aandacht kon trekken. Hij mag er zich ech ter wel eens over beraden, of hy met ?ijn materiaal wel op de goede weg is! Zijn aria's zaten merendeels in de grondverf. De „Stem des Volks" intussen heeft weer hard en met verdienstelijk resul taat gewerkt Wij zijn haar erkentelijk voor deze kennismaking met Belsazar. dl? Hëndel's monumentaliteit opnieuw deed spreken. Helaas een slechts ten dele gevulde Stadszaal is daar getuige van geweest Een arbeiders-zangvereniging, welke zich hoge opgaven stelt, verdient gro ter steun! H. aan het productieproces. Eén van de grondfouten achtte mr Van Rhyn, dat de vraag van de koopkracht af hangt en niet van de behoeften. Of iemand dus op een gegeven moment iets koopt hangt niet af van de vraag, of hy het, nodig heeft maai- of hij het betalen kan! OP DE GOEDE WEG. De heer Van Rhijn is een groot voor stander van Christeiyke solidariteit; sa menwerking moet in de maatschappij mogeiyk zijn. Wel zijn w"»' reeds op de gcede weg Zo is er. bij voorbeeld, sedert de bevryding geen staking geweest waar de drie grote vakverbonden achter stonden Daaruit blijkt, dat er samen werking mogelijk is. Van groot belang is de richting, waar in de maatschappij zich ontwikkelt Die zal o.i. moeten zijn: geleide economie En nu moet men by het woord geleide economie niet denken aan bonkaarten of distributie; dat was de slechte gelelde economie. Nu krUgt de goede haar kans, LAGE RENTE. Groot voorstander betoonde spreker zich van een lage rente. In de eerste plaats is hij tegen arbeidsloos inkomen, in de tweede scheelt het aanzienlijk oö de begrotingen. Hij hoopte, dat men aan deze politiek vast zal blijven houden. Dividendstop was een beperking van de ondememingsvrijheid; zy ging samen met een loopstop. Het is veel beter, dat de gelden ln de bedrijven gestoken wor den. Ook in de landbouw slaagt de ge leide-economie. Aan het einde van zijn rede sprak de heer Van Rhyn nog over het begrip vrij heid. Dat is geen bandeloosheid, want die leidt stellig tot chaos. Ook ls het geen autonomie van de mens ln die geest, dat de mens zyn eigen wetgever zou zijn. Er moet een gezag zijn boven de mens. Vrijheid moet in gebonden heid bereikt worden. Wy zullen op ce- mocratische manier de weg naar geleide economie moeten vinden. Na de pauze was er gelegenheid, vra gen tot de beide sprekers te richten. Hoewel de vergadering redelijk bezocht was. sprak de heer J. van Stralen na de Inleidingen enige woorden over de non chalance van de Leidse studenten ten aanzien van politieke vraagstukken. Hij wekte ieder op, het doet er niet toe op welk terrein .actief te zijn en belang stelling voor politieke kwesties te tonen. Hoge Rijndijk wil speeltuin Onder voorzitterschap van de heer M. H. Noteboom heeft zich uit de bewo ners van Hoge Ryndyk en naaste om geving een comité gevormd, dat zich ten doel stelt via de oprichting van een speeltuinvereniging te komen tot de inrichting van een Speeltuin in die omgeving. Als secretaris van het comité treedt op de heer P. J. HeUkoop, Kernstraat 17a. Meer dan 1000 bewoners van deze wyk zijn in een circulaire opgewekt as. Maandag een vergadering te bezoeken, waar de heer D Vijlbrief, 2de secre taris van de Ned. Unie van Speeltuin- organisaties een uiteenzetting zal geven van doel en streven. Het R.K. Operettekoor .Pulchri Studio" onder leiding van Wllly Ver burg zal a.s. Zaterdag een opvoering geven van de operette „La Mascotte" van A. Dura en H. Chivot De regie be rust by de heer H C. Snelderwaard, Snelderwaard, terwijl voorts medewer king verlenen het K A.B.-Symphonie- orkest en Toos Zandvliet, die de bal letjes instudeerde. Ds. Joh. W. Starren burg, predi kant der Prot. Kerk in Indonesië en alhier woonachtig, heeft een beroep omvangen van de Ned. Herv, Kerk te Sluiskil en van die van Heer Hugo- waard. PREDIKBEURTEN VOOR WOENSDAG. Alphen aan den RUn Chr. Gere.' Kerk van Reedestraat: 7.30 uur ds W. Baalj, Katwyk aan Zee Kapel: 7 30 uur ds J J v. d. Krlft. Chr. Geref. Kerk; 8 uur ds P. v. d. Bijl. Boskoop Geref, Gem.: nam. 7J uur ds K. de Gier van Llsse, Ned. Herv. Kerk Beroepen: te Nij- kerk (vac. A. P. v. d. Kooy) J. J. Poot te Barneveld; te Oudewater C. van Dop te Amelde: te Naaldwijk (voor de Evang.) J. Godthelp te Zwfjndrecht (verb, be richt); te Nleuw-Weerdinge (toez J. Pa- plnsau Salm te Jullanadom. Aangenomen: naar Nijmegen (toezi H F. Wlnterwerp te Bolsward: naar Moor drecht P A. Stapert te Epe (Gld.); naar Nybroek J. F. Storm. cand. te Voorburg: naar Midlum C. Overdyk cand. en hulp- pred. te Leeuwarden, naar Westcremden O. D. Bleekerk, Ind. pred. met verlof te Groningen; naar Almelo 'vac. H. M. J- v. Duyne) J F. v. Woerden te Groesbeek. Bedankt: voor Putten J. R. Cuperus te Doornspijk; voor Ter Aar L. v. d, Peut te Besoyen; voor Meteren-Est Joh. Ver wellus te Hei en Boeicop. Geref. Kerken Beroepen: te Wllder- vank C H. Appelo te Rulnerwold: Soest A A. Leenhouts te Enschede, t:- Almkerk B. J, A. Streefkerk te Berkel- Rodenrys; te Bunschoten-Spakenburg J- Lafebcr te West IJsselmonde: te Zwarte- broek J. P. Boer te Schiplulden Bedankt: voor Hoogkerk F J. Scholten te Oenkerk; voor Hasselt-Rouvecn R- A. Hoogkamp te Holten; voor Andijk D. Scholten te Blerum. Oud-Geref. Gemeenten - Aangenomen: naar St. Phllipsland O. van Leeuwen tc Loenen aan de Vecht. llerst. Evang. Luth. Kerk Aangeno men naar Den Helder dr J. A. Stelwag te Enkhulzen. VISSERIJBER1CHTEN KATWIJK AAN ZEE. 22 Nov. Vangst- berichten van hedenmorgen: Kw 38 40 k.. Kw' 49 10 k Kw 33 2o Kw 138 80 k.. Kw 73 25 k Kw 14 100 K- Kw 5 10 k. Kw 2 34 k.. Um 75 6 K-. Kw 15 17 k.. Kk 173 9u k., Kw 168 1< Kw 22 15 k Kw 167 50 k.. Kw 65 2 Kw 159 10 k.. Kw 41 2 k. uit halve vleet. Kw 29 1 k Idem. Kw 140 15 k. idem. Kw 85 10 k. idem. Kw 123 5 k. Idem. Kw 50 5 k. Idem; Kw 37 1 k Idem. wm 283 2 k. uit 30 netten, Kw 19 35 knog 20 netten halen. Gemiddelde haringdryfnetvlsscrij voor Katwijk: 25 k. Alle overige schepen nie» gevist. VLAARDINGEN. 22 November. Binnen van de haringvangst VI 61 met 25 ia£t en f. 1953 besomming aan verse vis. v 196 met 39 last. VI 29 met 35 last. vi 166 met 17 last. Marktprijzen: volle haring Engelse «a» f. 36.10; steurharing Engelse wal f29,10— 29 40; alles per kantje. SCHEVENINGEN. 22 Nov Besommin gen: Sch 160 met f. 740G Sch 103 me» f. 1750, Sch 325 met f i960. Sch 225 me» f. 6400; Sch 107 met f. 5200 IJMUIDEN 22 Nov. Besommingen van hedenmorzpn1 stoomtrawler f - 'yJ Um. 16 f. 15600: IJm. 20 f 11100; KW i f. 1600: KW 39 f. 5540; KW 20 f 3920: KW 151 f. 6800: KW 42 f. 5100; KW 44 f. 39W« Aanvoer n^~ niet bekend.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1949 | | pagina 2