Gordelweg wordt verbinding
Mors wegkwartier—Leiden Zuid-W est
Hoe staat het met Amerika's koopkracht!
"AKKERTJES
Hoe staat het er mee? (X)
Er komt een viaduct met
3 verkeerskokers
Indrukken uit Tsjecho Slowakije
Conjunctuur voorspellingen zijn niet ongunstig
VOOR DE JEUGD
Rheumatische
PUMEN
Een goede week voor de visserij
Mste Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD Zaterdag 12 November 1949
Tweede Blad No. 26S49
Zullen wel is waar de aan de Rijnsburgerwcg, Maredijk, Gevangen-
laan en Lage Morsweg ontworpen viaducten een belangrijke wijziging in
de huidige situatie te zien geven, met elkaar hebben ze dit gemeén, dat
ie alle op nagenoeg de tegenwoordige plaats zijn geprojecteerd.
Geheel nieuw zal echter de situatie zijn, welke straks bij de totstand
koming van de spoorwegonderdoorgang in de Gordelweg zal ontstaan.
Nieuwe brug over Galgewater
Mag het voor ingewijden dan al be
kend zijn op welke plaats deze nieuwe
weg ls gedacht, de „Leidcn-kenner"
zult U er tevergeefs naar moeten
vragen en dat om de eenvoudige reden,
dat deze weg nog niet bestaatOok
het stratenboekje van Leiden laat ons
hier in de steek.
En toch hebben, ondanks al deze on
zekerheid, de 36.000 bezoekers, die on
langs op de tentoonstelling „De Mens en
zijn Arbeid" de maquette van de stad
Mede aan de hand van de bij de
maquette verstrekte explicaties is het
ons duidelijk geworden, dat deze Gor
delweg straks de verbinding zal gaan
vormen tussen het Morswegkwartier,
met daarachter een aansluiting op de
grote verkeersweg Den HaagAmster
dam, en het reeds ontworpen plan Zuid-
West, waar 4200 woningen zullen ver
rijzen.
EEN NIEUWE BRUG OVER
HET GALGEWATER.
Za» deze verbindingsweg echter
VIADUCT MET DRIE
VERKEERSKOKERS.
Evenals de spoorwegonderdoorgang
aan de Gevangenlaan en de Lage
Morsweg komen in het viaduct van
de Gordelweg 3 verkeerskokers te
liggen, t.w. 2 voor het voetgangers
verkeer en één voor het rijverkeer
in beide richtingen, waamn de
afmetingen resp. 5 en 7,50 meter
bedragen.
Gelet op het werkschema der Ned.
Spoorwegen zal men in Mei 1950 ook
met de werkzaamheden aan dit viaduct
beginnen. Tijdens deze werkzaamheden,
welke in Januari 1952 gereed moeten
zijn, kan het treinverkeer in beide rich
tingen op de huidige baan normaal
voortgang vinden. Gelijk ook thans zul
len 2 sporen over het viaduct, dat naast
de oude baan aan de Oegstgeestse zijde
is geprojecteerd, worden gelegd.
Zoals wij reeds meldden, is dit de
laatste tunnel, welke in de richting Den
Haag zal worden gebouwd.
(Foto Leidsch Dagblad/Van Vliet)
Ernstige T.B.C.-besmetting
onder veestapel
GROOT GEVAAR VOOR BEVOLKING
VAN GOEREE—OVERFLAKKEE.
De heren Frijlink, dierenarts te Mid-
delharnis, en Den Eerzamen, hoofd der
Lagere Landbouwschool te Sommels-
dijk, hebben gegevens verzameld om
trent de verbreiding van de tubercu
lose onder de veestapel van Gceree-
Overflakkee en zij hebben hun bevin
ding neergelegd in een vrij opzienba
rend rapport. Daarin wordt gesteld, dat
40% van ae veestapel van het eiland
tuberculeus is en dat er zo goed als
geen TBC-vrije bedrijven voorkomen.
De rapporteurs menen te mogen con
cluderen, dat de veelvuldig voorkomen
de gevallen van TBC onder de bevol
king een gevolg zijn van de besmetting
der veestapel. Zij wijzen er met nadruk
op, dat nog vaak ongekookte of niet
voldoende gekookte melk wordt gecon
sumeerd, hetgeen ernstig gevaar voor
besmetting oplevert.
OOK VRIJE VARKENSHANDEL,
BEHALVE IX GRENSGEBIED.
Sedert 6 November j.l. is behou
dens in het gebied langs de Belgische
grens ontheffing verleend van de
veroodsbepalingen van de varkensver
ordening 1948, welke betrekking heb
ben op de handel in en het vervoer van
varkens met een levend gewicht van
meer dan 50 kg. De handel in varkens
is derhalve toegestaan zonder aankoop-
vergunningen, terwijl geen vervoerbe-
wijs meer vereist is.
Land in de schaduw
De lach is verstorven in Praag
(i).
Op een elegante wijze wordt het ijze
ren gordijn voor me opengetrokken.
Met een convair van de KLM 32
plaatsen, 7 passagiers en 2 stewardes
sen, ben ik naar Praag gevlogen en
op het vliegveld Ruzijn is de douane
een en al vriendelijkheid en voorko
mendheid. Is dit het land. waarvan men
zegt. dat er terreur en vervolging heer
sen? Uiterst vriendelijke en welwillende
mensen. Heel wat anders dan op Schip
hol, waar een zure ambtenaar allerlei
opmerkingen maakte. Mijn deviezen-
boekje was door de bank niet goed in
gevuld en als het weer gebeurde, zou
hij me zonder meer terugzenden. De
foto in mijn pas vond hij niet goedge-
lijkend en zorgvuldig snuffelde hij in de
papieren van mijn portefeuille, waarbij
hij een zeer bedenkelijk gezicht trok.
Dat was het verlaten van Nederland.
Maar Tsjecho-Slowakije toont mij een
hoogst prettig gelaat. Het ls bijna een
feest door de elegante officieren van de
douane te worden gecontroleerd. Zwaar
geschminkte dames in uniform funge
ren als tolk. In korte tijd sta ik buiten:
het ijzeren gordijn is opgetrokken en
weer neergelaten. Zal mijn vertrek met
evenveel plichtplegingen gepaard gaan?
We rijden met een ietwat aftandse
autobus naar de. stad en op het bureau
van de luchtvaartmaatschappij kunnen
de coulance en de service zich bijna
met die van onze KLM meten,
VREEMDE BEKLEMMING.
Maar hoe gemakkelijk en prettig de
entree ook is geweest, toch voel ik een
vreemde beklemming. Is dit het leven
dige Praag, de befaamde .gouden stad?"
Men voelt iets bijzonders, een zekere
bedruktheid in de sfeer. Ook al schalt
vrolijke marsmuziek uit de propaganda-
luidsprekers (merk Philips) door de
Amerika wil Europa's uiterste
krachtsinspanning
Leiden hebben bekeken, de kans gehad
om zich van deze weg en de toekom
stige situatie ter plaatse op de hoogte
te stellen. De kans gehadwant wy
betwijfelen, dat een ieder zich in dit
labyrint van straten, grachten, pleinen,
weiden, polders en kanalen direct heeft
thuis gevoeld.
Met Uw verslaggever zullen er echter
geweest zijn, die meer dan gewone be
langstelling voor dit onderdeel der
Leidse uitbreidingsplannen aan de dag
hebben gelegd,
effect sorteren, dan is het noodza
kelijk, dat ter hoogte van de Her
man Costerstraat, waar ook de
spoorwegonderdoorgang is gedacht,
een nieuwe brug over het Galge
water wordt „geslagen".
Het valt te loven, dat onze huidige
stadsbestuurders, Indachtig aan het ge
zegde: „Regeren is vooruitzien", bij het
tot stand komen der Leidse spoorweg
plannen, met deze toekomstige stads
uitbreiding hebben rekening gehouden.
Op deze plaats zal straks het viaduct-
Gordelweg verrijzen. Geheel rechts ls
nog juist een klein gedeelte van de Her
man Costerstraat zichtbaar. In de leng
te-as van deze straat is de nieuwe
spoorwegonderdoorgang geprojecteerd,
welke in de toekomst, via een over het
Galgewater te bouwen brug, de verbin
ding met het ontworpen plan „Zuid-
West" zal moeten geven.
Over het algemeen zijn de conjunc
tuurvoorspellingen in de V.S. voor het
eerste halfjaar 1950 niet ongunstig. Men
acht het een bemoedigend-teken dat van
de door sommigen gevreesde depressie
niets is gekomen en wyst voorts met
Dat de koersdaling van de Nederland- name op twee belangrijke factoren, wei-
se Dollarobligaties op de Amsterdamse j ke de koopkracht van de Amerikaanse
beurs deze week tot staan is gekomen bevolking zullen stimuleren. In ae eer-
en zelfs een verbetering van 91% tot ste plaats zal het volgend jaar de uit-
(Van onze financiële medewerker)
omstreeks 94% is ingetreden, wijst er op
dat aan de geruchten over een op han
den zijnde devaluatie van de Ameri
kaanse dollar minder geloof wordt ge
hecht, althans dat men de invloed daar
van op de valutaverhouding tussen Dol
lar en Gulden minder groot acht dan
onder invloed van de eerste berichten
het geval was. Intussen hebben enkele
landen hun dollartegoed of een deel
daarvan veiligheidshalve in goud omge
zet, zodat Amerika voor het eerst sinds
lange tijd goud heeft moeten afgeven.
De Amsterdamse Bank wijst er op. dat
wanneer Amerika de goudprijs zou ver
hogen en het voor het goud te betalen
geld niet buiten de circulatie zou hou
den, dit een inflatoire werking op het
prijsniveau zou uitoefenen en men dan
in Amerika een algemene prijsverhoging
zou moeten verwachten, gepaard gaande
met stakingen, eisen tot loonsverhoging,
etc. Gelet op het feit dat het prijspeil
in Amerika thans reeds een neiging tot
stijgen toont en de stakingen reeds een
grote omvang hebben aangenomen, valt
niet te verwachten, dat men door een
waardevermindering van het geld de on
rust in de kringen van de arbeiders ver
der zal willen vergroten.
Devaluatie van de Dollar zou voor
Amerika wenselijk kunnen worden ge
acht, wanneer de conjunctuur een
sterke inzinking vertoonde of een te
rugslag te wachten stond. En hierop
duiden de verschijnselen niet! Door de
stakingen zijn wel is waar de klein-
handelsomzetten in verschillende cen
tra teruggelopen, maar verwacht wordt
dat met name voor grondstoffen, hulp
stoffen en tussenproducten zich straks
een inhaalvraag zal ontwikkelen, wel
ke de omzetten weer zal doen stijgen.
RAADSELS
voor allen om uit te kiezen; de
groteren (1116 jaar) vijf, de
kleineren (711 jaar) drie goede
oplossingen. Naam, leeftijd en
3. hees.
4. de naam van een maand.
5. het smelten of doen wegsmelten van
sneeuw of ijs.
6. het gevraagde woord.
7. het zwaarste vonnis.
adres onder de raadsels. Inzenden g bewoner van een land van Europa.
naar Bureau Leidsch Dagblad, of
naar Wasstraat 38. tot uiterlijk
Dinsdagmorgen 9 uur.
I (Ingezonden door Adriaan Jansen).
Mijn eerste deel is een jongensnaam,
mijn tweede deel wordt op de boterham
gegeten en mijn geheel is een potsen
maker.
IT (Ingezonden door Nelly Boon).
Myn geheel noemt het begin van een
Nederlands volkslied van 18 letters.
5, 7, 15 is een meisjesnaam: 14, 3, 6, 8
een roofdier; 17, 2 een voedingsmiddel;
1. 16. 17. 12, 7, 4. 18 erger dan kwaad:
14, 16, 9. 13. 1, 10, 8, 12 is een plaats in
Friesland: 11, 6. 7 het tegenovergestelde
van ja; 13, 10, 10 2 betekent eentonig of
vervelend.
III (Ingezonden door Gienie Goutier).
Met een k gebruik je me voor je
haar, met een 1 ben ik een dier, met
een r ben ik een mannelijk dier, met
een d houd ik het water tegen, meteen
h ben ik een soort worst, met een j ben
ik iets lekkers voor de boterham.
IV (Ingezonden door Tineke Blom).
Welk beroep oefenen de volgende
mensen uit? 1. V. E. Orergonscheest; 2.
W. A. Zeslersgan; 3. M. F. Atunruracie;
4. C. A. L. Eirenver; 5. F. R. O. Ficei.
V (Ingezonden door Gerrit Bos).
Ik ben een plaats in de provincie
Utrecht. Neemt ge mijn staart weg, dan
ben ik een voorwerp, dat de boer op het
land niet kan missen.
VI (Ingezonden door Lucie Zirkzee),
Wat kan alleen werken, als er iets in
zijn oog zit?
VII.
Op de kruisjes komt zowel van hoven
vaar beneden als van links naar rechts
de naam van een deel van een huis te
staan. De woorden betekenen:
xxxxxxxxxxx
X
1 medeklinker.
2. uitroep van medelijden.
9. vervoermiddel.
10. telwoord.
11. medeklinker.
VIII (Ingezonden door Henk v. Rossem)
Mijn geheel is een spreekwoord van
27 letters. 1, 2, 12 is een boom; 16, 17,
18 is niet dichtbij; 3, 4, 5, 6, 7 is een
vrucht; 15, 13, 14, 21 is een telwoord;
27, 26, 7, 6. 21 is iets, dat draait; 8. 9,
10 dient, om muizen te vangen; 24, 20,
21, 22 zit om een wiel; 4, 25, 7, 23, 21 is
een land; 19. 26. 7 is het tegenoverge
stelde van leeg: met 5. 6. 12 schrijft
men; 12, 3, 11 is het tegenovergestelde
van droog.
OPLOSSINGEN
der raadsels uit het vorige nummer.
1. Horizontaal: 1. onder, 5. Drees, 10.
Neel, 12. adel, 13 zee. 14 sla. 16. Ede,
17. geschil, 20. nu, 22. pp, 23 An, 24.
ar, 25. Noorwegen, 29. vies, 30. eend,
32. les, 33. kot, 35. Mei. 36. N.N.O.,
37. ezeli (ezelin zonder n), 38. Irene,
41. Stroe, 42. gesar.
Verticaal: 1. onzin, 2. nee, 3. deeg,
4. el, 6. ra. 7. edel, 8. eed, 9. sleur, 11.
al, c, 14. S S., pr (paar zonder aa),
15. aha, e, 18. epos. 19. Inge. 21.Unie,
24. Anne, 26. oester, 27. woon, 28.
Eem.Nes, 29. vlees, 31. diner, 33.
knie. 34. To. i.g, 39. re, 40. na.
2. Roodvonk: rood, vonk.
3. Neger, regen.
4. Een speculant.
5. Leidsch Dagblad.
6. Eerlijk duurt het langst, leeg, tijger,
hakken, stand, rusten, gul, deeg.
7. 1. bakker, 2. molenaar, 3. behanger,
4. slager.
Beste raadselnichtjes en -neefjes,
We zijn alweer op de helft: onze derde
ronde! De weken vliegen voorbij. Van
het kruiswoordraadsel zijn veel goede op
lossingen. ondanks de kleine drukfout
(24 horizontaal: wlntervoedlng, moest
zijn: wintervoertulg). die er ingeslopen
was. Gelukkig begrepen jullie uit Jezelf
al, wat er wél staan moest. Deze keer
weer de 8 gewone raadsels. Verder mo
gen spreekwoordraadsels nu weer inge
zonden worden. En alle andere soort
raadsels natuurlijk ook. Het ls echt de
tijd voor het maken van nieuwe raad
sels: bulten guur, binnen gezellig Dan
geven de raadsels- oplossen en nieuwe
maken, een fijn werkje.
Nu volgt de beantwoording.
M lep Boers. Je ziet: 2 brieven te
gelijk. Hartelijk welkom. Natuurlijk heb
ben we ook veel nichtjes en neefjes bul
ten Leiden. Waai het „Leidsch Dagblad"
op tafel komt, behoor Je b\J onze raad
selkring. Trouw meedoen, des te meer
kans op gelukkig loten! Bedankt voor Je
raadseltje.
Cobi v. Leeuwen. Ook hartelijk
welkom. Ja zeker, nieuwe raadsels stuur
Je bij Je oplossingen in.
Mleneke Duparc. Het lijkt me een
heel mooi boek. Het boeide Je zeker
geweldig? Is „Juffertje Korenbloem" be
ter geworden?
Chris Hillebrand. Een fijn
spannend boek, dat jij gekregen hebt! ik
begrijp, dat Je er niet af kon blijven.
Bedankt- voor Je raadseltje.
E m 1 lie Battel Jee. Je ziet, Je hebt
het juist geraden. Heb je Je kaart vol-
besteld gekregen? Ik zie, dat Je in die
tussentijd naar de Groteren bent over
gegaan.
Tin le Stol. Je hebt Je vrije middag
goed besteed. Het is inderdaad prachtig,
wat er in het museum te zien ls. In de
Lakenhal zul je ook weer genieten.
Rietje Ouwerkerk. Ik ken Je nog
best, hoor: weer hartelijk welkom. Je
zusje heette Suze; heb ik dat goed ont
houden of niet? Voor Jullie allebei een
hartelijk groetje. Natuurlijk best, dat Je
Koos meebrengt.
Koos Ouwerkerk. Jij ook een
apart stukje, om Je hartelijk welkom te
heten ln onze kring. Lossen Jullie maar
gezellig saampjes op.
Willy Blankensteln. Prettig,
dat je dan nu weer present bent. Hoe
kom Je aan die zere polsen? Nog beter:
hoe kom Je er af? Beterschap er mee.
Riet Schouten. Kind. kind, wat j
ben Jij verwend op Je verjaardag. Ik I
bof bij de mooie brief van Je nieuwe i
postpapier. Keurig, hoor! Die gebreide i
Jurk zal goed van pas komen, nu we de
winter tegemoet gaan. Ken Je Je „rol"
al. Zeker een grote? Het duizelt me van
de grote getallen van je konijnen en je
slarenbandjes.
Nel Schouten. Gelukkig, dat er nu
meer tijd was. Dat lijkt een mooi stukje
te worden voor Sint Nicolaas. Moet je
ook wulven, net als een echteIk zal
het maar niet in de krant zetten; mis
schien moet het een verrassing blijven.
Willy Rij nh art Je ziet. dat ik Je
nog niet eens achteraan zet, ondanks
Je. Nu begrijp lk dan wel, dat Je het
heel druk had ln de afgelopen dagen.
Maar: met fijne zaken 1 Heb Je het er
mooi afgebracht met Je drl? plano
stukjes? Ik geniet altijd van Je vrolijk
versierde brieven.
Joke Smittenaar. En vertel me
nu, of de „Meisjes van No. 50" ook al
goede bekenden voor Jou zijn geworden.
Hoeveel meisjes zijn dat?
Gerrit Bos. Jij bent gelukkig ge
weest op de Bazar. Legpuzzle's geven ook
een fijn winterwerkje. Nu. lk ben dan
benieuwd naar jouw spreekwoordraadsel
Elke week leeftijd onder Je oplossingen.
Frans Spierenburg. Nog harte
lijk gefeliciteerd, dubbelmet Je ver-
Jaardag. en met Je overgang in onze
raadselkring! Ja. lk miste Jullie vorige
week. Nu sta Je dus meteen bij de gro
teren.
Kees Spierenburg. Dat was een
feestdag verleden week. Een mooi cadeau
voor Frans. Ik denk. dat JIJ er ook wel
een zoudt willen hebben l
Elly Brandt. En ls de keel nu weer
helemaal ln orde? Ik weet nog goed. dat
Rie, nu zelf al lang Moeder, meedeed als
raadselnicht, en van haar kleine zusje
(dat was JIJ!) elke week wat vertelde. En
nu kun JiJ datzelfde weer van haar kin
deren doen. Groet haar. met Janny en
Keesje er bij. Misschien vertellen zij mij
later weer over „Tante Elly"!
Plonle L a r d Goed. dit raadseltje
komt ook eens aan de beurt. Maar, Je
weet: geduld!
Mleneke Veygen. Hartelijk wel
kom; lk hoop. dat het Je goed bevalt. Je
rapport mag gezien worden! Bedankt
voor Je raadseltje.
Hessel Pape. Op de e van Lé was
het streepje weggevallen. Lé ls een afkor
ting van de naam Leo, ook ln Holland
gebruikt.
Anneke de Koning. Weer een
keurig verzorgd krulswoordraadseltje. Zo
heb Je een mooie, blijvende herinnering
aan de trouwdag. Voorlopig zul Je er wel
elke dag eventjes naar kijken, en van
genieten. Leuk. een rij foto's van de hele
trouwplechtigheid.
Wlm Heemskerk. Alweer een vro
lijk verhaal, en nu wel héél vrolijk! Ik
begrijp, hoe Je gelachen en genoten hebt!
Ik kon er niet bij zijn, en vind het dus
prettig, zo ook wat uit jullie brieven er
over të horen.
Jan en Connie de Nle. Bedankt
voor Je raadseltjes. Mooie Inkt van Je
verjaardag.
Annie Jongbloed. Nu hoef Jij
me verder niet te vertellen, of Je genoten
hebt.
Jaquellentje Kat. Je ziet. dat
Je raadseltje nét van pas komt. Bedankt.
Nelly B o q n. Natuurlijk mag Je
broertje in het begin nog wel een beetje
helpen Nu. Je hebt een mooi gedichtje
uitgebroedzeer toepasselijk. Ik hoop
het spoedig te plaatsen.
Dlkkl Boon. Hartelijk welkom Ik
vind het prettig, dat Je mee komt doen.
Panda heeft Jullie een heerlijke middag
bezorgd.
Theo Burgerhout. Bedankt voor
Je Ingezonden raadsels, waarvan lk er
twee gebruiken kan-
He n k H e n z e n. Ja. dat boek ls ook
een oude bekende voor mij. Het blijft al
tijd mooi; dat zul JiJ ook wel vinden. Ben
Je nu al zover?
Ben Bekkering. Over die wed
strijd niet getreurd! Een volgende keer
doen Jullie het weer beter.
C o r r i e v. d. Anker Bedankt voor
je raadsels, alle geschikt. En vind Je Je
boek mooi?
Piet Ouwehand. Weer hartelijk
welkom. Ook nieuwe raadsels natuurlijk.
Ik denk wel, dat er nu in de wintertijd
wel een raadselkwartiertje overblijft.
Nellie OuwehaDd. Dat zal een
vrolijk bock zijn. Hoe lk het vind? Na
tuurlijk prettig: lk zie graag raadselne
ven en -nichten terug.
Zo. hier is het einde Er waren gezel
lige. lange brieven by Daai houd lk me
steeds voor aanbevolen! Tot volgende
week. Allen hartelijk gegroet door jul
lie Raadseltante.
Mevr. M. J. BOTERENBROOD.
kering geschieden van de door de mi
litairen uit de tweede wereldoorlog te
veel betaalde pensioenpremies, welke bij
de in 1940 ingestelde staatsverzekering
op verouderde sterftet-afels waren bere
kend. Deze uitkering vertegenwoordigt
het slordige bedrag van 2.8 milliard en
zal dus in brede kringen een aanmerke
lijke verhoging van de koopkracht ver
oorzaken. In de tweede plaats heeft
Truman dezer dagen de Fair Deal-wet
getekend, waarbij het minimumloon van
de arbeider van 40 tot 75 dollarcent is
verhoogd, hetgeen voor millioen ar
beiders een inkomstenvermeerdering van
300 millioen betekent.
Deze beide injecties op het inkomen
der Amerikaanse bevolking zullen de
koopkracht in het binnenland uiteraard
doen stijgen, maar zij zijn in feite een
stuk inflatie, omdat tegenover deze aan
zienlijke uitbreiding der geldcirculatie
geen grotere productie of productieve
werkzaamheden staan.
Nu is het nationaal inkomen van de
V.S. van meer dan 200 milliard per
jaar een elastische grootheid en het
is daarom allerminst zeker dat de uit
kering van genoemde bedragen een zo
danige inflatoire werking zal hebben,
dat de regering als tegenzet tot deva
luatie van de Dollar zou overgaan en
een verdere verstoring van de sociale
vrede zou riskeren.
Overigens is de verhouding tussen lo
nen en prijzen in de V.S. niet zo, dat de
arbeidende bevolking in een noodtoe
stand zou verkeren. In de basisindus
trieën lopen de uurlonen van 1.17 tot
1.71, zodat- het weekinkomen voor vele
arbeiders 60 a $70 bedraagt, al zijn die
voor de ongeschoolden belangrijk lager,
waarin dan nu door de Fair Deal-wet
verbetering wordt gebracht. Bij een In
dexcijfer voor de kosten van levenson
derhoud van ca 170 tegenover 100 in
1935/39 is het duidelijk dat in de V.S.
een levensstandaard kan worden ge
handhaafd, welke aanzienlijk hoger is
dan in Europa en in vele gevallen zijn
de moeilijkheden bij de export naar
Amerika dan ook niet aan de te hoge
prijzen, dan wel aan andere factoren
verpakking, kwaliteit, reclame toe te
schrijven.
Dat ook van Nederlandse zijde op
dit punt grotere activiteit aan de dag
wordt gelegd, is een verheugend ver
schijnsel.
Amerika wenst door vermindering
van de Marshallhulp Europa tot de
uiterste krachtsinspanning te stimule
ren en dat men de vingerwijzingen van
Amerika ernstig neemt, blijkt wel uit
het voornemen tot een vrijer betalings
verkeer te komen, dat tenslotte voor de
normale functionering van de interna
tionale handel onontbeerlijk Ls.
Aangezien hiermee weer de sanering
der staatsfinanciën samenhangt, staan
de Europese regeringen voor een uiterst
zware opgaaf, welke van de bevolking
vooreerst grote offers zal eisen.
De ontwikkeling van de toestand
in Tsjecho Slowakije is op het
ogenblik een onderwerp, dat de bij
zondere belangstelling vraagt. Eén
onzer medewerkers was dezer da
gen in de gelegenheid een bezoek
te brengen aan dit land, dat ge
heel naar het model van Sovjet-
Rusland wordt ingericht. In een
aantal artikelen zal hU vertellen
van zijn indrukken en mededeling
doen van de gegevens, die hij onder
moeilijke omstandigheden in deze
politiestaat heeft verzameld. In het
bijzonder zal aandacht worden ge
wijd aan het wegvagen van de mid
denstand, de strijd van de kerken
en het verzet, dat, zij het aarze
lend, overal de kop opsteekt. In dit
eerste inleidende artikel wordt een
Indruk gegeven van de aankomst
ln Praag.
straten. Wat is toch het beklemmende
in de atmosfeer? Wanneer ik een der
grootste café's van Praag binnenkom,
weet ik het in eenmaal: de lach is ver
storven in het eens zo vrolijke. Praag.
Gedempt klinken de stemmen der
mensen. Ik ga in een hoek aan een ta
feltje zitten, waar aan de andere zijde
een bejaarde heer heeft plaats geno
men Wanneer hij hoort, dat lk tegen
de kellner Duits spreek, knoopt hu een
gesprek met me aan. Want nu weet hij
dat lk buitenlander ben. Duits wordt
hier weinig gesproken en voor een
Tsjechisch burger is het feitelijk
niet eens toegestaan. Maar voor
een buitenlander ls het natuurlijk an
ders, want men kan moeilijk van hem
verlangen, dat hij Tsjechisch kent. De
ouderen spreken allen Duits, maar de
jongeren slechts bij hoge uitzondering.
Vroeger werd die taal op de lagere
scholen onderwezen, maar nu is er Rus
sisch voor in de plaats gekomen.
Fluisterend spreekt de oude heer, die
een bekende intellectueel blijkt te zijn.
Hij wil graag iets van Nederland en het
Westen weten, maar hij durft haast
niets te vragen. En als ik wat vertel,
fluistert hij me steeds toe: „Oppassen,
oppassen".
Want. overal in dit land, dat eens
onder de presidenten Masaryk en Benesj
een bolwerk der vrijheid was; wemelt
het nu van de spionnen. De een ver
trouwt de ander niet meer. velen zijn
zelfs bevreesd zich voor hun vrienden
uit te spreken, want een kleine onvoor
zichtigheid kan betekenen, dat men in
een concentratiekamp verdwijnt.
Sinds de communisten het roer in
handen namen, deed ik de ervaring op,
dat men tegen een Nederlander wel
uiting geeft aan zijn intièmste gedach
ten. Het is alsof de naam van het lage
land aan de zee een magische klank
heeft, de klank van de gouden vrijheid.
Blijkbaar verkeert men in de veronder
stelling, dat onverbrekelijk aan het Ne
derlanderschap is verbonden de gezind
heid van de zuivere democratie. En
daarom ei-vaart men veel dingen, waar
over men zich ten zeerste verbaast, dat
men ze tegen een buitenlander durft
uiten.
Doch in het grote café in Praag blijkt
het onmogelijk te zijn vertrouwelijk te
spieken. Ik kijk om me heen en nu be
grijp ik, waarom de oude heer zo be
vreesd is. Een kellner staat vlak bij en
tracht ons gesprek af te luisteren.
Steeds weer gaat hij naar ons tafeltje
en eens komt hij zo dicht bij, dat hij
mijn stoel raakt. Met een ruk draai ik
me om en kijk hem strak in het gelaat.
Hij wendt zich af en schuifelt verder.
Dat is Praag, dat is Tsjecho-Slowakije
van heden.
Duldt toch niet longer
die iolterende pl)nen. die
Uw levon vergallen en
U tot een hall mem maken.
Doé toch lett tegen die pijn
scheuten die U zo kwellen,
dat elke beweging U pl|nkrampen geehl
Beatrl|dt de kwaal met „AKKERTJES ale de
giftige atollen verwijderen. .AKKERTJES"
werken zweet-bevorderend en zijn Ideale
pl|nverdrl|ven. ook bl) aplt. apler-en zenuw
pijnen. Let vooral op het AKKER-merkl
En go«de prijzen
Op het gebied van de trawlvisserij op
verse vis was er deze week weinig ver
andering te bespeuren. Het bedrijf werd
enigermate belemmerd door het slechte
weer en de aanvoeren hadden vanzelf
sprekend daaronder te lijden. De prijzen
konden zich gemakkelijk handhaven.
Ook de haringvissers hadden nogal met
slecht weer te kampen. De visserij was
deze week bijzonder goed en er zijn ko
lossale schoten uitgegaan. Verschillende
schepen konden de netten vanwege de
overvloedige vangst slechts met de groot
ste Inspanning scheep krijgen, waarbij
aanzienlijke verliezen aan vistuig werden
geleden. Niet alleen op de Eng. wal, maar
ook dichter bij huis werd veel haring
gevangen. Er werden zelfs beste schoten
gedaan binnen de 40 mijl van IJmuiden
Tot/met 29 Oct. jl. bedroeg de totale
aanvoer 447.000 kantjes haring tegen
648.300 in 1948. De achterstand is dus
per genoemde datum tot 200.000 kantjes
opgelopen of ruim 30% van de vangst
van vorig jaar.
Gedurende de maand Augustus 1949
verd in 'i totaal een hoeveelheid van
14 millioen kg haring aangevoerd voor
een waarde van 4.2 millioen gulden. In
Aug. '48 bedroegen deze cijfers resp. 17.6
millioen kg - 6.1 milloen gulden en in
Aug. '47 resp. 14 millioen kg en 4.2 mil
lioen gulden. De cijfers over Aug. '49 en
Aug. '47 lopen dus opmerkelijk weinig
uiteen. Hierbij dient men echter terdege
rek-rlng te houaen met de uitbreiding,
welke de haringvloot in de tussenlig
gende periode heeft ondergaan.
De verhoudingen op het gebied van de
visserij taktiek hebben zich gedurende
deze drie jaren sterk gewijzigd. Werd
in Aug. '47 door de vleetvissers een to
tale hoeveelheid van 8.7 millioen kg ha
ring aangevoerd tegen 5.2 millioen kg
met de trawl, in Aug. '49 was deze ver
houding juist omgekeerd, d.w.z. 4.5 milli
oen kg vleet haring tegen 8.6 millioen
kg trawlharing, wat overigens niet te
verwonderen is wanneer men nagaat,
dat gedurende de maand Juli '49 per
vaardag met de vleet gemiddeld 780 kg
haring gevangen werd tegen 1370 kg met
de trawl. In Augustus '49 waren deze
cijfers resp, 1060 kg vleetharing tegen
3060 kg trawlharing per vaardag. Bij de
opgaven voor de trawl is wel is waar de
hoeveelheid verse vis, welke deze sche
pen meebrengen, inbegrepen, maar het
verschil blijft toch wel zeer groot.
De stemming op de haringmarkt blijft
goed en de prijzen konden zich niet
tegenstaande de verhoogde aanvoer re
delijk handhaven. Voor de volleharinf
werd om de f.34.- per kantje betaald,
terwijl de steurharing van de f. 27.- tot
de f.39.- opbracht. De verse haring
deed van de f. 10.50 tot f. 15.- per Wat.
