w1
Nederland en Indonesië tekenden ter
R.T.C. de bereikte overeenkomsten
Minahassa, Molukken en Timor verwerpen
alle R.T.C. besluiten
Indomesië's krachtproef
WEERBERICHT
Zien V.S.I. als prooi van chaotisch
communisme
Realistische hoop op de toekomst
kenmerk der redevoeringen
Drees sprak na ondertekening
over voldoening, dank en nog
wachtende problemen
88ste Jaargang
DONDERDAG 3 NOVEMBER 1949
00 No. 26837.
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W Henny
Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f4.15 per kwartaal: 32 cents per week
Telefoon Dir. en Adm.: 25041; Red 21507
Witte Singel 1, Lelden - Giro no: 57U55
ZO behoort dan thans na 72 dagen
de Ronde-Tafelconferentie, welke
bedoeld was als een laatste poging
om in onderling overleg een vriend
schappelijke oplossing te vinden voor
het reeds vier jaar hangende Nederlands
—Indonesische geschil, tot het verleden.
Die oplossing is neergelegd in de vorm
3 an een aantal overeenkomsten, waar
van wij gisteren een uitvoerig overzicht
hebben gegeven, maar die nog altijd de
goedkeuring der wederzijdse volksver
tegenwoordigingen behoeven alvorens
als uiteindelijk accoord te kunnen wor
den aangemerkt.
Ofschoon het volstrekt onmogelijk is
om, zonder kennis te dragen van het
verloop der discussies, zich een denk
beeld te vormen van de wijze waarop
de wederzijdse uitgangsstellingen el
kander ten slotte zijn genaderd, is het
duidelijk, dat over en weer tal van con
cessies zijn gedaan. In tal van officiële en
officieuze mededelingen is melding ge
maakt van een „goede sfeer" en van
een „wederzijdse bereidheid om tot
overeenstemming te geraken" en naar
onze uiteraard nog oppervlakkige
indruk weerspiegelt die bereidheid zich
in het bereikte accoord, dat alle ken
merken van' het compromis in zich
draagt.
- IE van het begin af aan onze be
schouwingen over de ontwikke
ling van het Indonesische vraag
stuk heeft gevolgd, zal billijken dat wij
over het bereikte resultaat allerminst
enthousiast kunnen zijn. Wij blijven de
overtuiging toegedaan dat het beleid
van d? regering-Schermerhorn in sa
menwerking met de toenmalige Lt. G.G
dr Van Mook, inzake de regeling van de
toekomstige verhouding Nederland—
Indonesië zeer ten nadele van de
Nederlandse belangen te sterk is be
ïnvloed door idealistische overwegingen.
Deze politiek heeft geleid tot een inter
nationale inmenging, welke eveneens de
Indonesische belangen op de voorgrond
stelde en de eertijds algemeen erkende,
voortreffelijke hoedanigheden van Ne
derland als koloniserende mogendheid,
volledig en ten onrechte desavoueerde.
Onder de vigerende partij-politieke
verhoudingen hier te lande, konden wij
de RT.C niet anders zien dan als een
laatste redmiddel om uit de Impasse te
geraken. En hoewel node! de
nuchtere feiten aanvaardend, gewaag
den wij bij de aanvang der R.T.C. onder
deze ons opgedrongen omstandigheden
van een „gematigd optimisme" ten aan
zien van haar resultaten.
HET uiteindelijk oordeel zij aan de
geschiedschrijver voorbehouden,
maar voorzoverre de thans ge
publiceerde teksten een beoordelin"
mogelijk maken, zouden wij deze kwali
ficatie ook nu willen handhaven
De Verenigde Staten van Indonesië
worden naar alle waarschijnlijkheid
binnenkort souverein en daarmede
wordt een belofte ingelost, welke Konin
gin Wilhelmina in beginsel op 7 De
cember 1942 deed. De wijze waarop en
het tempo waarin zulks geschiedde, heb
ben geenszins de instemming van vele
landgenoten, en ook niet de onze, maar
ue omstandigheden hebben er nu een
maal toe geleid Men kè,n dat betreuren,
maar móet het aanvaarden! En als on
vermijdelijke consequentie daarvan ook
"erusten in het voor velen nog moeilijk
e verwerken feit. dat al onze strijd
krachten te land, ter zse en in de
lucht eerlang zich zullen moeten
te.ugtrekken.
DEZE gedachte doet by velen de
vraag ryzen of de V.S.I. straks
ui staat zullen zijn orde en rust
te handhaven en zy denken daarbij
^^.f'jJkerwyze in de eerste plaats aan
iamiiieieden, die vaak op afgelegen
posten temidden van uitgestrekte cul-
'uurondememingen hun arbeid ver
richten.
Inderdaad, dit is, gezien de ervarin
gen. een vraagteken.
Maar men vergete niet, dat:
ie. de grote waarschynlijkheid der
'aanstaande) souverelniteit een kalme
rende invloed zal hebben op de extreem-
nationalistische groeperingen;
2e. het voor de (toekomstige) VSI.
van het allergrootste belang is ten-
overstaan van het internationale forum
e bewijzen, dat de jonge staat in staat
is om het bendewezen en de commu
nistische elementen onder de duim te
houden. Mocht hij daarin falen, dan
kan hy niet. zoals de Republiek Indo
nesia bij herhaling deed, daarvoor Ne-
vuand verantwoordeiyk stellen, doch
15 hij zelf tenvolle aansprakelyk.
DIT is per saldo maar één van de
vele krachtproeven, welke de
V.S I. straks zullen hebben te-door
staan.
^eel, zo niet alles, hangt af van de
mate waarin zij in staat zal blijken
te voldoen aan de verplichtingen, wel
ke zij ter R.T.C. op zich heeft ge
nomen.
Slaagt zij daarin hetgeen wy
uiteraard van ganser harte hopen!
030 kan ook de nieuwe verhouding Ne-
OVERDAG TAMELIJK ZONNIG.
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Droog en overdag meest zonnig weer.
maar in de Noordelyke provincies nu
en dan overdry'vende wolkenvelden.
J-^ngs de Waddenkust matige, tydeiyk
krachtige wind tussen Zuid-West en
elders zwakke tot matige Zuide
lijke wind. Vannacht en morgenochtend
opnieuw nachtvorst, die vooral ln het
k-uid-Oosten van het land zwaar zal
zijn Ongeveer dezelfde middagtempe-
faturen als vandaag.
(Opgemaakt te 10 uur)
4 NOVEMBER.
Zon op; 7.39 uur; onder: 17.07 uur.
Maan op; 16.28 uur; onder; 6.04 uur
(5/11 V.M.)
Hoogwater te Katwyk te 2.23 en 14.40 u.
Dit
nummer bestaat alt zes pagina's.
derlandIndonesië het .wederzijdse be
lang dienen. Indonesië heeft ter R.T.C
erkend de hulp van Nederlandse des
kundigen op velerlei gebied vooralsnog
niet te kunnen ontberen; Nederland
anderzijds behoeft Indonesië als afzet
gebied voor zyn arbeidskrachten en als
economisch productiegebied.
In verblijdende tegenspraak met
aanvankelijke geruchten blijkt boven
dien de Nederlandse regering althans
voorlopig! niet te hebben toegegeven
aan Indonesische eisen ten aanzien van
zeer principiële kwesties zoals het zelf
beschikkingsrecht van de bevolking van
Nieuw-Guinea, Ambon en de Mina-
hassa.
En al hadden wij ook gaarne de
draagster van de Kroon met een breder
gezag omkleed gezien, het stemt in ieder
geval tot voldoening, dat H.M. Koningin
Juliana ook yit Indonesisch oogpunt-
wordt beschouwd als het levend en
in Haar opvolgers blijvend .symbool
van een duurzame, vrijwillige samen
werking.
VEEL van het bovenstaande moge
materialistisch klinken, het is,
vóór alles, uiterst realistisch.
Anderzijds willen wy in het resultaat
der R.T.C. toch ook gaarne een oprecht
streven naar verwerkelijking van het
democratische ideaal onderkennen.
Wij kunnen slechts hopen, dat de
democratische realiteit in Indonesië
voldoende sterk moge blijken om dat
ideaal te verwezenlijken!
Gistermiddag werd in de Ridderzaal te
's-Gravenhage de slotzitting gehouden
van de Rondetafel-Conferentie, die
23 Augustus was begonnen.
Minister-president dr W. Drees tijdens
zyn slotrede.
KOENIN UIT COMMUNISTISCHE
PARTIJ GESTOTEN.
Petko Koenin, die begin October als
Bulgaars mainister van financiën werd
ontslagen, is met algemene stemmen
van het partijbestuur uit de communis
tische party gestoten, omdat hy onlangs
in een rede „de misdaad van Kostoff",
de voormalige Bulgaarse plaatsvervan
gende minister-president trachtte te
vergoelyken.
De slotovereenkomst werd getekend door
de voorzitters der drie delegaties en de
UNCI.
Van links naar rechts minister Van
Maarseveen, Z.H. Sultan Hamid II van
Pontianak, drs Hatta en mr Prinsen
(algemeen secretaris). Daarachter de
UNCI-leden Cochran en Critchley, en
Romanos, secretaris van de UNCI.
KERK EN STAAT IN
TSJECHO-SLOWAKIJE.
De Tsjechoslowaakse regering heeft
een uitbreiding aangekondigd van de
amnesties voor geestelijken en andere
personen, die in verband met kerkeiyke
aangelegenheden zyn beschuldigd.
Reeds eerder heeft president Gott-
wald amnestie verleend voor 127 geeste-
lyken, die beschuldigd waren van „mis
dadige activiteit",
Nu zou amnestie verleend kunnen
worden, indien de betrokken personen
een desbetreffend verzoek aan het mi
nisterie van binnenlandse zaken richt
ten. De voorwaarden werden niet ver
meld. coch men verzekerde, dat ver-
largd zou worden, dat de regeling der
salariëring volgens de nieuws kerkwet
ten werd aanvaard en de eed van loya
liteit. aan het regiem zou worden afge
legd.
Hel kabinet heeft voorts besloten
amnestie te verlenen en geld- en vry-
heidsstraffen te verlichten in gevallen
waar kerkelijke personen reeds veroor
deeld zyn. doch waar het vonnis nog
niet ten uitvoer is gebracht Het kabi
net heeft geen mededeling gedaan over
het aantal bij de nieuwe amnestie be
trokken personen.
In een uitzending in de Tsjechische
taal heeft radio-Vaticana de benoeming
van een hulpbisschop van Spis in
Tsjecho-Slowakye bekend gemaakt.
De heren L. Polhauspessy, K. J. Vi-
gelcyn Nikyuluw, D. H. Undap en D. P.
Zachanas. in hun hoedanigheid van af
gevaardigden der delegaties van de
Persatoean Timur Besar en Twapro
(twaalfde provincie) ter R.T.C., hebben
een verklaring aan dr W. Drees gezon
den namens de volken van Minahassa,
Molukken en Timor, waarin voor het
forum der volkenwereld gezegd wordt,
dat deze volken:
1. handhaven het onvervreemdbaar
recht van zelfbeschikking, gegrond in
het rechtsbesef der wereld, in de Ko
ninklijke boodschap, het Atlantic Char
ter, het Handvest der Ver. Naties, de
;rondwet van het Koninkryk, enz.
2. dat deze volken volledig venverpen
alle beschikkingen, besluiten of rege
lingen, die thans op bijzondere pun-
ln de Ridderzaal te Den Haag vond gistermiddag de slotzitting van de
R.T.C. plaats onder minstens even grote belangstelling als de openings
zitting. 72 dagen voordien. De sfeer van voorzichtig optimisme van toen
had gisteren plaats gemaakt voor een levendige hoop - getemperd
door het realistisch bewustzijn dat in de practijk nog vete moeilijkheden
zijn te overwinnen - dat de samenwerking welke ter R.T.C. mogelijk
bleek ook in het contact tussen de volkeren als geheel beide, landen tot
een nauw verbonden gelukkige toekomst mag voeren.
Er werd hard gewerkt aan
overgang naar nieuwe
verhouding
De Ridderzaal bood gistermiddag vry wel
hetzelfde beeld als bij de opening. Alleen
was de vrij lelijke toonbank aan de lage
zijde tegenover de Troonverhevenheid
ditmaal weggelaten, en zaten de leden van
't secretariaat evenals de deskundigen in
concentrische ry'en stoelen rondom de
ellipsvormige tafel. De opening in de ta
fel voor het doorlaten van tolken en ste
nografen, liet nu een kloof tussen de
UNCI en de Federale delegatie.
De onderhandelaars en hun staven
zagen er monter een fris uit. Verschil
lende hunner wisselden grapjes en glim
lachten toegeeflijk als een enkele tolk.
die lang niet zo op dreef was als by de
opening destyds. zat te haperen.
Het A.R. Kamerlid Meyerink, een
van de „negen mannen", ontbrak in
de ry van autoriteiten die deze slot
zitting bijwoonden. De heer Meyerink
had zyn ontslag ingediend als lid van
genoemd college, omdat hij door de
voorzitter niet in staat werd gesteld
ter slotzitting een persoonlijke verkla
ring af te leggen, aangezien zulks in
strijd was met het reglement van orde
der R.T.C.
Voorts merkten wy op deoud-Gou-
verneur Generaal, jhr mr A. C. D. de
Graaf, en de waarnemend burgemeester
van Den Haag, ir Feber, die temidden
van vele volksvertegenwoordigers zaten
achter de leden van het kabinet en de
voorzitters en griffiers der Kamers. De
ministers gaven ons een indruk van ge
matigde voldoening.
Dediplomatenhoek miste alle kleur
door de afwezigheid van gala. Er leken
ons thans meer dames Aanwezig te zyn
dan bij de opening, ook van Indonesi
sche zijde.
Conferentievoorzitter dr Drees wees er
in zyn openingswoord op, dat er aan-
vankelyk op eerdere en meer plenaire
vergaderingen was gerekend, zodra be
paalde punten rijp zouden zijn voor het
sluiten van een overeenkomst Al con
fererende is de gang van zaken echter
anders geworden, zodat thans het geheie
complex van overeenkomsten tezamen
aan deze vergadering wordt voorgelegd,
die tevens een sluitingsbijeenkomst gaat
worden.
Er is geen reden toe, enig verwijt
van traagheid te uiten, aldus de heer
Drees, want er moest een enorme ar
beid worden verzet, die voor beide vol
ken van nauwelijks te overschatten
belang zou zijn. Na een geschiedenis
van eeuwen moest immers een over
gang naar een nieuwe rechtsorde wor
den voorbereid, waarbij vaak tegenge
stelde inzichten tot veelal ingewik
kelde regelingen noopten. In dit licht
bezien is twee en een halve maand
niet onredelyk lang. Er is met grote
inspanning en dikwyls met grote spoed
gearbeid.
Al bestaat er uiteraard gelegenheid tot
discussie, zo draagt de huidige byeen-
komst meer het karakter van bevesti
ging van reeds verkregen resultaten, al
dus de voorzitter. Al moet zij nog door
de wederzydse volksvertegenwoordigers
worden geratificeerd., zo is deze beves
tiging uitermate belangrijk voor onze
beide volken en voor de gehele wereld.
Na vaststelling van de agenda deed de
voorzitter mededeling van een binnen
gekomen schrijven van de heren Blaauw,
Schyfsma en Verboom namens de Ne
derlandse minderheid, zy dankten voor
de uitnodiging om aanwezig te zyn, doch
zouden daarvan geen gebruik maken,
omdat zy toch geen wijziging meer zou
den kunnen brengen in hetgeen over
eengekomen was. Om niet de indruk te
wekken, dat zy zich daarmee verenig
den, bleven zy dus liever weg.
Voorzitter Drees merkte hierby op. dat
aan de minderheden alle aandacht was
besteed. Hy betreurde de afwezigheid
der genoemde heren. Men kon evenwel
niet anders doen dan de brief voor ken
nisgeving aannemen.
Alsdan werd een redactiecommissie
ingesteld, bestaande uit twee leden van
elk der drie delegaties, om in samen
werking met het secretariaat-generaal
der R.T.C. de teksten te zuiveren en de
vertalingen geheel met elkaar in over
eenstemming to brengen.
Deze arbeid dient voor de ratificatie
gereed te zyn.
De zogenaamde mantelresolutie wordt
vervolgens door de secretaris-generaal,
mr Prinsen, voorgelezen, terwyi de bij
behorende ontwerpovereenkomsten en
brieven met titels en nummer worden
opgesomd.
Als de vraag van de voorzitter, of er
objecties zijn. namens alle delegaties
door de voorzitters is verklaard, dat zy
met de resolutie en de bybehorende do
cumenten accoord gaan. constateert öc
heer Drees. dat allen bereid zijn het re
sultaat der conferentie te aanvaarden
en te tekenen.
HATTA: MENSELIJKHEID EN"
BROEDERSCHAP
De delegatie-voorzitters, Hatta, Ha
mid II en Van Maarseveen en de heer
Herremans namens de UNCI houden
dan een redevoering, waarvan veelal ter
tijdsbesparing slechts één vertaling door
de tolken werd geleverd.
De heer Hatta noemt deze dag zeer
belangrijk voor Indonesië, omdat net
Koninkryk der Nederlanden onvoor
waardelijk de souvereiniteit besluit over
te dragen. Er is nog geen volledige
vreugde, wyl er enige punten alsnog om
een oplossing vragen. Doch wy voelen
ons verlicht, daar het koloniaal regiem
verdwijnt.
Wij willen de menselijkheid en broe
derschap als grondslag van onze be
trekkingen met de wereld. Op basis
van vrijwilligheid en gelykheid gaan
wy een Unie aan met Nederland. Hier
in uit zich dc samenwerking tussen
Oost en West, hetgeen slechts op ver
trouwen kan berusten. Spreker sloot
met dank aan de UNCI en dank voor
de ontvangst te Den Haag. De sfeer
hier heeft bewezen, dat samenwerking
zeer goed mogelyk is.
HAMID II: MILITAIRE SAMEN
WERKING ESSENTIEEL
Sultan Hamid II wees in zyn rede na
mens de B.F.O. o.m. op de noodzaak, dat
de jonge staat over gezagsmiddelen be
schikt om de interne rechtsorde te
handhaven en ook ter verdediging naar
buiten. De opbouw van de nodige stryd-
krachten is een Indonesische verant
woordelijkheid. Het verheugt spreker,
dat Nederland daarby behulpzaam zal
zijn. De Indonesische gedelegeerden
hebben tydens hun verblyf gezien, hoe
Nederland zich na de oorlog heeft her
steld en rusteloos naar nieuwe wegen
zoekt.
Als de samenwerking in militaire aan
gelegenheden slaagt is er geen reden
om te twyfelen aan de samenwerking
op alle ander gebied.
V£N MAARSEVEEN: GEEST
VEREENT.
De heer Van Maarseveen wijst op het
gemak, waarmee de culturele overeen
komst tot stand kwam. De stoffeiyke
belangen mogen de mensen soms uit el
kaar dry ven, de geest die boven het stof-
feiyke uitzweeft zoekt naar wat vereent,
aldus spreker.
Moge de geest, die in deze culturele
overeenkomst tot uiting komt, beide
volkeren blyvend bezielen, opdat voor
hen een schone toekomst moge op
bloeien.
HERREMANS: VOORBEELD
VOOR DE WERELD
De heer Herremans zou gaarne de
dank voor de UNCI-arbeid in het laat
ste rapport aan de UNO opnemen, maar
hy wilde er met nadruk op wijzen, dat
de overeenkomst de vrucht is van de
arbeid van de partyen zelf.
Hier is bewezen, dat ook dc moeilyk-
ste problemen langs de weg van on
derhandeling kunnen worden opgelost.
Dit is een voorbeeld voor de hele we
reld.
Spreker besloot met de beste wensen
voor de jonge staat en voor de samen
werking tussen Nederland en Indonesië.
.uoen iyaens nun veroiyi gezien, noe voor de jonge staat en voor de samei
ederland zich na de oorlog heeft her- werking tussen Nederland en Indones
Onder het flitsen van de fotolampen en het ruisen der filmcamera's werd
daarop de mantelresolutie getekend door de delegatievoorzitters, de leden
en de secretaris van de UNCI en de voorzitter en secretaris-generaal van
de R.T.C. Eerst was het de beurt aan de delegatie-voorzitter, die daartoe
plaats namen op tot dat ogenblik vrygebleven stoelen aan de ovale tafel
ter rechterzijde van voorzitter en secretaris der R.T.C. Eerst tekende Hat
ta. vervolgens Hamid II en ten slotte Van Maarseveen. Vervolgens plaatste
de UNCI haar vier handtekeningen onder de diverse copieën van de man-
telresolutie. welke vervolgens aan dr Drees en mr Prinsen ter tekening
werden overhandigd. Direct na de ondertekening werden gelukwensen uit
gewisseld tussen de ondertekenaarsen in de ryen der gedelegeerd
„Het heeft gespannen, doch
kloven zijn overbrugd"
ten dit recht schenden, en dat boven
al vanwege de reeds aanwezige prin
cipiële schending, bestaande in het
feit. dat geen door deze volken zelve
aangewezen en geautoriseerde verte
genwoordigers aan de arbeid der
R.T.C.-conferentie cn de voorberei
dingen daarvan hebben deelgenomen
of deelnemen,
3, Dat zy nadrukkelyk ontkennen elke
en iedere z.g. bevoegdheid der huidige
R.T.C. om voor hen of over hen te
handelen als onderdanen van de staat
Oost-Indonesië als deelstaat van de
R.I.S.. waarin de Djokjase Republiek
domineert en welke Republiek door
middel van gewapende, ongediscipli
neerde machten en communistische in
filtranten de intimidatie mogeiyk
maakt, zodoende niet slechts de vrije
en zuivere uiting van de volkswil in
gevaar stelt, maar zelfs de directe bron
nen van hun welvaart, hun veiligheid
en rechtzekerheid.
4. Dat zij weigeren het lüdend voor-
werp te worden van enige vorm van
„overdracht" van enig onderdeel van
Il.M.'s souvcrcinitcit in deze gewes
ten, waarby zij onderworpen zouden
worden aan een niet na volledige en
zuivere werking van het zelfbeschik
kingsrecht lot stand gekomen onde
mocratisch centraal gezag.
5. Dat zii de „Ver. Staten van Indo
nesië'' als een wisse prooi van een
chaotisch communisme beschouwen,
aangezien deze, naar analogie van de
48 staten der United States, niet ge
bouwd worden op een federatief be
ginsel van volkomen gelykwaardig-
heid der vrywillig deelnemende een
heden.
6. Dat zy derhalve niet treden in
een achteraf en a-chter de feiten aan
komende schijn van plebiscieten, die de
schending hunner rechten zou moeten
bemantelen, als b.v. een plebisciet na
de souvereiniteltsoverdracht.
7. Dat de door hen vertegenwoordig
de volkeren zich tegen de schending
van hun recht op zeli'oeschikklng, die
zy voelen als een aantasting van hun
fundamentele vryheid, zullen verzetten
en blyven verzetten met alle hun ten
dienste staanoe middeien, zowel in Ne
derland als in andere landen.
Mitsdien hebben zij de eer aan H.M.'s
regering de wens vour te leggen, dat
wegen geepend worden die in waar
heid tot een op het zelf Beschikkings
recht en de rechtvaardigheid der In
donesische volken gegronde samen
werking; leiden, opdat Indonesië straks
niet worde verscheurd en verdeeld ten
bate van vreemde machten.'*
De conferentie-voorzitter dankte ten
slotte allen, die hebben meegewerkt
aan het verkrygen van dit resultaat.
Daartoe was nodig de wil om tot over
eenstemming te komen. Men moet
vaak over bezwaren heenstappen in
het bewustzijn dat mislukken 'n ramp
zou betekenen. Dikwyls heeft het ter
conferentie gespannen: er stand veel
op het spel en er waren diepgaande
meningsverschillen. Die zün echter
ton slotte alle overbrugd.
Spreker is erkentelijk voor de ar
beid der UNCI. Zy hield zich meestal
terzydc als de zaken goed liepen, maar
stremde de loop of deed een der par-
tyen een beroep op haar, dan bemid
delde de UNCI steeds. Dit kon uiter
aard niet altijd allen bevredigen, doch
het bracht de oplossing naderbij en
heeft wezenlijk tot het slagen van de
R.T.C. bygedragen.
Spr. pryst dan de loewyding, vol
harding en het uithoudingsvermogen,
waarmee vaak tot diep in de nacht
werd gearbeid. Dit geldt alle mede
werkers aan de conferentie.
De bemoeienis om de Indonesische
gasten veel van ons land en volk te
doen zien. zal ook bydragen tot een
goede en vruchtbare samenwerking tus
sen de beide volken. De versterking van
het menselijk contact kan immers van
beslissende betekenis zyn voor de toe
komst.
Dc overeenkomst behoeft nog de
goedkeuring der volksvertegenwoordi
gingen. Spr. hoopt cn vertrouwt, dat die
ook zal worden verkregen. Alsdan be
gint een tijdperk van fundamenteel
andere aard dan tot dusver.
De heer Drees gaat dan in vogel
vlucht de geschiedenis na sinds de da
gen van Houtman, nu 350 jaar geleden
en hoopt dat de stroomversnellingen en
draaikolken in de loop der allerjongste
geschiedenis de stroom niet onbevaar
baar zullen maken. Na de slachtoffers
aan beide zyden herdacht te hebben,
vertrouwt spr., dat deze dag mag bij
dragen tot het beëindigen van de droe
ve stryd.
Nochtans moeten wy de realiteit zien.
De resultaten dezer conferentie heb
ben noch in Nederland noch in Indo
nesië allerwege instemming gevon
den. Over en weer moesten nu een
maal concessies worden gedaan.
Erger dan die bezwaren acht spr.
de ongerustheid over de toekomst. Op
allen, die bij het accoord zijn betrok
ken, rust dan ook de plicht om te to
nen. dat hiermede een goede keuze
is gedaan. Er staat een ontzaglijk
zware tijd te wachten. Na jarenlange
oorlog en revolutie en verbittering der
geesten, kan slechts na lanre moei
zame arbeid resultaat worden ver
wacht.
Doch Indonesië is een der vrucht
baarste en potentieel rykste landen ter
wereld. Spr. wenst het toe, dat het on
der de nationale vryheid met snelle en
vaste tred de weg naar de toekomst zij
gaan van menselijke vrijheid, rechts
zekerheid en verhoging van levenspeil
Wat hier in Nederland in 4 jaar werd
bereikt, moge een voorbeeld zijn wat
mogelijk is en moge het vertrouwen
hebben gewekt, dat dit ook in Indonesië
Katoenen eindproducten
worden duurder
VERMOEDELIJK 12—18%.
(Speciale berichtgeving)
Van 1 November jl. af is aan tex
tielfabrikanten veroorloofd de ver
vangingswaarde van katoenen garens
door te berekenen. Dit is een gevolg
van de devaluatie en het betekent,
eenvoudig gezegd, dat de katoenen
eindproducten in prys zullen stygen.
Dc kaloenprys zeli is ten gevolge
van de devaluatie met 43% gestegen.
Bij de garens demonstreert zich dat
prysverschil met 30%.
Globaal genomen komt de prysver-
hoging van het eindproduct neer op
12-18%. Dit hangt uiteraard af van de
bewerking, welke dit eindproduct heeft
ondergaan, waarby de loonfactor een
belangrykc rol speelt.
kan, met medewerking van Nederland.
Niet als heerser doch als helper.
Na nogmaals dank te hebben gebracht,
verklaarde voorzitter Drees de confe
rentie voor gesloten.
TERUG NAAR DE TROPEN.
Hiermede werd een stuk geschiedenis
afgesloten, ook naar het uiteriyk. voor
Den Haag. Vele Indonesische gasten
hadden reeds lang te voren hun terug
reis naar de tropen geregeld, andere
staan te hunkeren om uit het nu toch
wel koude najaarsweer te kunnen vluch
ten naar de koesterende warmte.
Zeker blyven er nog een aantal gas
ten voor verdere arbeid, terwijl anderen
dralen met terugkeer. Doch zy zullen
het stadsbeeld niet mepr beheersen. De
R.TC-auto's verdwynen van he' Plein
in de binnenstad en uit de schaduw van
het Kurhaus.
Voor Schevenlngen breekt thans ten
volle de winterrust aan. De grafelijke
zalen en het oude Binnenlmf herkrij
gen hun oude eerbiedwaardige stilte
Als men er in slaagt om ook in In
donesië de oude eerbiedwaardige ge
moedsrust terug te vinden *n vreemde
avonturiers er uit te houden dan zal
de welvaart in nationale vrilhe'd spoe
diger zyn weergekeerd dan men thans
durft hopen.