Leven in Engeland wordt moeilijker
en duurder
STIJGENDE WERKLOOSHEID IN BEIGIE
Voor vele kinderen is reeds nu op school
geen plaats
STADSNIEUWS
van
ZATERDAG 25 OCTOBER
Het volgend jaar 175.000
bouwvakarbeiders werkloos
(Van onze Londense correspondent)
De winkeliers vrezen, dat vooral zij
de dupe zullen worden van de nieuwe
bezuinigingen, omdat de voorraden zul
len afnemen en de koopkracht eveneens
zal verminderen. Schaarste wordt ver
wacht. vooral op het gebied van textiel,
aardewerk, karpetten, schoenen, tech
nische artikelen en ook kinderbenodigd-
heden- Dat zal zich evenwel niet voor
de zomer doen gevoelen. Levensmidde
len, met name vlees, en zuivel, zullen
waarschijnlijk pas in het voorjaar duur
der worden. De tabaksreserve is ook nog
groot genoeg om het onmiddellijk effect
der importvermindering op te vangen.
Het is dus voornamelijk uitstel van exe
cutie De benzineprijs is de enige, die
dadelijk na Attlee's rede omhoog ging.
Dat er voortaan voor doktersrecepten
zal moeten worden betaald, wordt niet
als een ramp beschouwd. De bedoeling
i5 vooral de toch al overwerkte dokters
t? ontlasten, doordat de mensen nu eer
der weerhouden zullen worden om voor
allerlei kleinigheden, waarvoor ze bij de
drogist terecht kunnen, naar hun ge
neesheer draven. Op die manier denkt
de regering tien millioen pond te bezui
nigen op de gezonlheidsdienst, welke 300
millioen per jaar kost. Zy, die ouder
domspensioen geneten, worden echter
van betaling vrijgesteld. Door afschaf
fing aan de subsidie, zal het veevoeder
aanzienlijk duurder worden. De bedoe
ling is. dat de boeren thans meer dan
tot nu toe hun eigen voederstoffen zul
len verbouwen.
Vooral grote gezinnen worden tamelijk
hard getroffen, niet alleen door de reeds
genoemde stijgingen, maar ook door de
duurdere schoolmaaltijden, waarvan bo
vendien voorlopig de helft van de kin
deren verstoken zal blijven, omdat een
uitbreiding van het systeem thans niet
kan worden overwogen. De afschaffing
aan de speciale transport-faciliteiten
voor de plattelandsjeugd schept een
nieuw probleem. De scholenbouw wordt
Transport, Barnes, blijkt, zijn hier nog
genoeg haken en ogen.
EIND MAART VERKIEZINGEN?
De afgekondigde maatregelen worden
door de oppositiepartijen beschouwd als
een nieuw teleurstellend voorbeeld van
haastige improvisatie, in plaats van een
grootscheeps plan, dat het kwaad in de
wortel aantast. Volgens sommigen had
de .regering tweemaal zoveel moeten be
zuinigen. Kon de regering dit echter
doen zonder haar gehele politiek omver
te werpen?
In Lagerhuiskringen heeft men de in
druk, dat Stafford Cripps in de tegen
woordige zitting van het parlement geen
nieuwe begroting meer zal indienen, om
dat de regering zich eerst tot de kiezers
zou willen wenden. Dat zou betekenen,
dat de verkiezingen eind Maart zouden
worden gehouden, nog voordat de kos
ten van levensonderhoud belangrijk zul
len zijn gestegen,.
eveneens geremd, maar een goede op
lossing is het om 'n eenvoudiger uitvoe
ring toe te passen, waardoor materiaal
kan worden bespaard. Desniettemin is
de situatie op onderwijsgebied al moei
lijk genoeg. Er zijn reeds tal van kin
deren, voor wie op de scholen eenvoudig
geen plaats is. Toch probeert de rege
ring aan de verhoogde schoolplichtige
leeftijd van vijftien jaar vast te houden.
Voor de reeds wanhopige woningzoe
kenden wordt alles nog wanhopiger. Er
zullen volgend jaar 20.000 huizen min
der gebouwd worden dan in het lopende
jaar. De huizenbouw bedraagt thans
nog maar de helft van het aantal, dat
in 1937 werd gebouwd. In een kwart
eeuw is het. cyfer niet zo laag geweest
en dat terwijl de huizennood zo groot is.
De conservatieven zijn bijzonder gebe
ten op de blijkbaar aan Aneurin Bevan
gedane concessies om van het vermin
derde aantal woningen een groot per
centage door de overheid te laten bou
wen, zodat er minder huizen te koop zul
len worden aangeboden en de prijzen
vermoedelijk tien procent zullen stijgen.
Het eigen huis is altijd het ideaal ge- KW 168 5 kKW 175 2s
weest van de Engelsen, ook van de klei- kw 22 25 kKW 130 4 k
ne man. Men verwacht, dat in het ko
VISSER1JBER1CHTEN
KATWIJK. 2D Oct, Vangstberlchten van
hedenmorgen. KW 86 30 k KW 67 14 k
KW 38 10 k.; KW 18 30 k (nog 10 netten
halen); KW 78 4 k.; KW 41 5 k.. KW 29
2 k.; KW 7 10 k KW 6 5 k.; KW 5 5 k.;
KW 54 4 k.; KW 110 2 k.; KW 44 25 k.;
KW 43 10 k.; KW 42 7 k KW 15 1 k."
KW 85 5 k.; KW 18 40 k.; KW 123 5 k
KW 127 12 k.;
KW 65 30 k.;
KW 163 30 k.; KW 159 65 k KW 124 4 k.;
mende jaar 175.000 bouwvakarbeiders KW 19 4 k; KW 161 34 k - IJM 74 12 k
zonder werk zullen komen, die dan naar KW 14 34 k!
de exportindustrie zullen moeten wor- jüjcm) KW 3" 15 k.; "(idem); KW 140 17 k.
den overgeschakeld. Tijdelijke werkloos- nfiem). KW 47 70 k. (idem). KW 173 4 k.
heid elders zal nog meer industrieële(idem); KW 227 12 k. (idem); KW 167
volksverhuizingen teweeg brengen. Er i 50 k (idem); KW 56 17 k. (idem),
zullen thans onmiddellijk stappen wor-1 g^ssïomeïdi'irw 41. KW 7. KW 110.
den gedaan om overleg te plegen met KW 168 KW 37 KW 158 KW j61
het bedrijfsleven, teneinde de prodUC,lej Gemiddelde haringdrijfnetvlsserl|. Vlaar
te verhogen. Naar uit Attlee's rede en dingen: 16 k.; Schevenlngcn; 14 k.;
uit de vermaningen van de minister van wijk; 17 k.
Kat-
HOOFDPUNT <-
-m
Mi|nhardt Hoofdpijnpocders. Doos 45 ct.
Mijohardt Hoofdpijntabletten. Koker 75 ct.
Fusie Frankrijk, Italië,
Benelux?
De Franse Minister van Financiën,
Maurice Petsche, heeft bij de o.e.e.s.
een memorandum ingediend, dat naar
men gelooft een uiteindelijke fusie
bepleit van Frankrijk, Italië en de
drie Beneluxlanden in een monetair
blok met volledige vrijheid van han
del tussen de daartoe behorende lan
den.
WAAR blijjft de millioenste
cent?
De millioenste cent voor het Nationale
Legermonument op de Grebbeberg
j niet binnengekomen. De centen-
itroom was aanvankelijk minder gewor
den, doch na de hernieuwde actie op
alle PTT-kantoren, is er opnieuw een
opleving. Wij vernamen van de burge
meester van Rhenen, dat thans negen
honderd negen en dertig duizend acht
honderd zeven en dertig en een halve
cent is ontvangen.
successen van
paul van kempen.
De dirigent Paul van Kempen is uit
Parys teruggekeerd waar hü, met veel
succes weer een aantal concerten in de
Salie Pleyel gedirigeerd heeft.
Na zijn optreden ontving Van Kem
pen nieuwe uitnodigingen voor concer
ten, o.a. voor de uitvoeringen van de
Missa Solemnis en de 9e symphonie van
Beethoven door het orkest van de „Con
certs Lamoureux" in het komend voor
jaar, voor een aantal concerten met de
Orchestre National en ten slotte nog
voor het komende muziekfestival te
te Bordeaux.
gelukwensen
AAN Mr f. m. a. sciiokking.
Het college van B. en W.. van Den
Den Haag, na de benoeming van mr F.
M. A. Schokking tot burgemeester, voor
tie eerste maal bijeen, heeft zijn geluk
wensen tot uitdrukking gebracht, door
het. zenden van een telegram en een
boeket bloemen. Mr Schokking zal a-s.
Dinsdag Den Haag bezoeken, teneinde
ce datum en regeling van ziin instal
latie met het college te bespreken.
telegram aan minister:
beëindig vleesdistributie".
De Federatie van Amsterdamse sla-
Eerspatroons heeft een telegram aan de
minister van Landbouw, Visserij en
Voedselvoorziening gezonden, waarin
met klem en in het belang van het be
drijfsleven verzocht wordt alles in het
v'erk te willen stellen om de distributie
ran vlees ten .spoedigste te doen beëin
digen.
De thans heersende, u bekende, on
mogelijke toestand in de bedrijven is
onhoudbaar. Allerwege heerst verwar
ring en de besturen kunnen geenerlei
verantwoordelijkheid meer op zich ne
men, aldus het telegram.
duits protest tegen grens
wijzigingen verworpen.
Een Amerikaanse ambtenaar heeft
meegedeeld, dat de geallieerde Hoge
Commissie een protest van de West-
duise regering tegen correcties van de
^derlands-Duitse grens heeft verwor
pen.
°e regering van West-Duitsland pro
testeerde 4 October bij de geallieerde
H°se Commissie tegen „eenzijdige"
§:en$wijzlgingen in de provincie Kleef
en de wijze waarop zij werden uitge
voerd.
n decorwagen van toon
hermans in de verdrukking.
Gistermorgen is de décorwagen van
bet gezelschap van Toon Hermans, die
fP de terugreis was van zijn optreden
Jn Eindhoven, op de grote verkeersweg
nabÜ Zalt-Bommel door een vracht
auto met aanhangwagen, geladen met
stenen aangereden. De aanhangwagen
met costuums, décors enz. werd gegre-
ren en grotendeels vernield. Alle rao-
Ue :jke a'tributen lagen in bonte men
geling over de weg verspreid; persoon-
blke ongelukken deden zich niet voor.
Maatregelen tegen misstanden
(Van onze Brusselse correspondent)
In de eerste helft van October is in
België de werkloosheid plots met enkele
duizenden gestegen, zodat er momenteel
niet minder dan 194.000 volledig en
51.000 gedeeltelijk en toevallige werklo
zen zijn, die stéun trekken.
In tegenstelling met Nederland ver
krijgen de werkloze arbeiders en amb
tenaren, op vertoon van hun ontslag
brief onmiddellijk steungeld. Het wordt
wekelijks uitbetaald. Onder de volledig
werklozen zijn 32.000 seizoen-arbeiders,
die in Noord-Frankrijk de suikerbieten
campagne of de graanoogst hebben mee-,
gemaakt. Zij laten zich thans, na hun
terugkeer in België en met toestemming
van de regering, als werklozen inschrij
ven. Met de 10 600 Belgische grensarbei
ders, die in Nederland werken, is dit niet
het geval.daar deze meestal in de indus
trie arbeiden, voornamelijk in Noord-
Brabant.
Het ministerie van Arbeid werkt een
reglement uit, dat de talrijke misbrui
ken. inzake werklozensteun, moet ver
hinderen. Zo heeft men vastgesteld, dat
een' te groot aantal jonge vrouXvén, na
enkele maanden onder de officiële loon
schaal gewerkt te hebben, zich met een
ontslagbrief op het werklozenbureau
aanbiedt en nu sedert Jaren steun ont
vangt. De arbeidsinspecteurs hadden tot
nog toe aanwijzing gekregen om deze
misstanden oogluikend toe te laten
Waarom? Waarschijnlijk wil men niet
de Indruk wekken, dat betaalde ambte
naren jacht maken op de z.g. „lijntrek
kers" of handige jongens, want ook de
werkloos geworden bekwame vakarbeider
zou deze controle moreel ondergaan en
er onder lijden.
Een inspecteur formuleerde dit tegen
over ons nogal realistisch: „het is beter",
zeide hij, ,.10 luiaards te laten lopen,
dan één rechtvaardige te grieven".
Zolang de werkloosheid beperkt bleef
tot een 100.000 man (waarin dan de z.g.
residuele werkloosheid begrepen is, n.l.
de 40 000 50.000 man boven de 50, aan
v/ie geen nieuwe arbeid meer toegewe
zen wordt) kon men deze typische Bel
gische politiek van het door-de-vingers-
kijken voortzetten. Maar in 1948 kostte
de werkloosheid aan de scha Aist retds
2 milliard francs. Het werd dus hoog lijd
het kaf van het koren te scheiden. Het
thans in overweging genomen plan voor
ziet er in, dat zekere categorieën, b.v. de
gehuwde vrouwen, van de werklozen
steun worden uitgeschakeld.
ACADEMISCHE EXAMENS
Geslaagd voor het doctoraal examen
Nederlands recht: mej. A. L. Cahn (Rot
terdam) en de heren H. Mees (Amster
dam; H. G. van Otterloo (Den Haag)
en A. van Rijckevorsel van Kessel (St.
Oedenrode). Candidaatsexamen Klassie
ke taal- en leterkunde: de heer H. A,
van Dijk (Rotterdam); economisch doc
toraal examen Indologie: de heer f.
Ouwehand (Oegstgeest)taalkundig can
didaatsexamen Indologie: de heer S. N.
Terpstra (Hoogmade); doctoraal examen
geneeskunde: mej. A. G. A. van Speng"
Ier (Dordrecht) en de heren Th. J. E.
v. d. Laan (Katwijk aan Zee) en J. C.
Wieringen (Leiden); artsexamen le ge
deelte: de heer J. f. van Nes (Leiden);
artsexamen 2e gedeelte: de heren A f.
America (Wassenaar)M Boorstra
(Heerenveen) en H. J. Plso (Leiden).
E.H.B.O.-RAAD.
Contactavond.
In de grote Burcht-zaal hield gister
avond de E.H.B.O.-Raad, bestaande uit
alle Leidse E-HJB.O.-vereni2in|en, zijn
eerste contactavond ter inleiding van
het groots opgezet winterprogramma.
"n Uitverkocht huis heeft volop genoten
van alles wat op deze avond ten tonele
werd gebracht, en tevens kunnen con
stateren dat een gezamenlijk optreden
een hechte band geeft. Moge dit in de
toekomst blijven doorwerken!
Voorzitter P. Agema opende met een
kort woord, zich speciaal richtend tot
de talrijke aanwezigen, met de wens
dat, nu er steeds meer ongevallen voor
komen, de leden door een trouw en
regelmatig bezoek aan de oefenavonden
paraat blijven voor een doelmatige
hulpverlening.
Hartelijk dank bracht spreker aan de
talrijke firma's voor de geschonken
prijzen, voer de aanschaffing van
nieuw materie enz.
Hersengymnastiek en familiecompe
titie en een film van de Lichtfabrieken
vormden het voornaamste deel van deze
uitermate geslaagde avond.
Burgemeester en, mevr. Van Kin
schot hebben gisteren een langdurig be
zoek gebracht aan de in het Elisa-
bethshof aan de Oude Vest georgani
seerde bazar van de Oranje Garde.
Men kan er tot hedenavond terecht!
Bij de opsomming van de Mercu-
rius-leden, die langer dan 25 jaar lid
dezer vereniging zijn, zijn de namen
weggevallen van de heren C. de Graaf
en P. van Weeren.
Wilt V een aardig spelletje voor de Zaterdagavond? Knip dan
de drie figuren uit langs de stippellijnen en leg ze zodanig, dat
de twee ruiters beiden op normale wijze een paard berijden.
Op een kruispunt.
Rex John Wayne is een' van die
Hollywoodse sterren, die uitstekend zijn
vuisten weet te gebruiken, op kanonnen
gelijkende pistolen spelenderwijs „be
dient" en paarden door woeste streken
laat snellen, ongeacht de vangarmen
van bomen, rivieren, bergen of boeven
,Voor de strop geboren" is weer eèns
zo'n goede titel met 1.000.000 volt span
ning. Men verwacht gevechten in speel
holen zo ongeveer 10 tegen 1 wil
de achtervolgingen op pijlsnelle paar
den, een grimmige sherrif, duistere
schurken en alle andere attributen, die
noodzakelijk zijn om een mens voor de
strop van een goed nieuw touw rijp te
maken. Men zal dit alles in overvloed
kunnen zien. Roulette tafels zakken in
elkaar door de zware lichamen, die er
op gesmeten worden. Tafels worden
houtsnippers, kortom, van "t speelhol
blijft een ruïne over Wayne wint niet..
Bij een achtervolging is hij echter de
overwinnaar, de schurken vermoeden
hem in de eeuwige jachtvelden, daar
toch geen mens een val met kar en
al van een hoge berg in een snel-
stromende rivier kan overleven. Wayne
blijft niet alleen springlevend, maar
redt bovendien een schone boerendoch
ter, die met hem tientallen meters van
die berg afviel. Veel tijd houdt onze
held, ondanks al deze avonturen en
nog enkele meer nog over voor de
romantiek. Hij behoeft aan het einde
van de film zijn edele nek niet in het
touw te leggenhij staat aan de
ploeg en trekt diepe voren in de zwarte
aarde. Zijn vrouw kykt liefdevol toe
Het kruispunt van Wayne's filmloop
baan? Onmogelijk!
Uitstekende show.
Luxor Marika Rökk is niet de eer
ste de beste. Het is ons niet bekend hoe
lang het precies geleden ls, dat zij voor
de film debuteerde. Trouwens, daar mag
Je bij dames eigenlijk niet eens over
préten. Maar in ieder geval is het wel
enkele Jaren geleden. Wie haar deze
week ziet in „Fregola", zou denken.dat
zij aan het prille begin van haar car
rière staat; zij speelt met een vaart en
een enthousiasme alsof haar leven er
van afhangt. D* ene dans volgt op de
andere en het aantal liedjes, dat zij
brengt ls legio. Van cóstuum verwisse
len doet zy even snel en gemakkelijk
als U en ik met de ogen knipperen en
overal waar zij verschijnt, treedt zij op
in een omgeving van stijlvol raffine
ment en weelderige décors. Het ver
haaltje dat er om heen gesponnen is,
heeft niet veel om het lijf, doch heeft
de verdienste de beelden in een zeker
verband te brengen, waar zij anders als
dróóg zand aan elkaar zouden hebben
gehangen. De hoofdzaak is evenwel
„show" en daarin zien wij Marika Rökk
op haar best!
De schuldige gemeenschap
Casino Londen is een millioenen-
stad Er zijn honderden en honderden
straten en duizenden en duizenden hul
zen. In één van die huizen, Dulcimer-
street 10, woonden voor de oorlog en
kele wonderbaarlijk lijkende mensen;
zij zijn echter in 't geheel niet vreemd,
men vindt hen overal, in alle steden.
Een droge weduwe met menig spaar
centje nog te bewegen tot een hu
welijk een heer, zich noemende me
dium, doch een oplichter zijnde, een
gepensioneerde boekhouder met vrouw
en dochter, een eerzame moeder en
haar enige zoon, die op het slechte pad
raakt en zelfs door schuld Iemand
doodt; en ten slotte de garderobe-juf
frouw van een derderangs „club", er
gens achter In Soho.
Terey, de jongen, die het goede pad
verliet, raakt in de gevangenis. Een
kennisje van hem viel uit een gestolen
auto, waarmede hij over donkere wegen
snelde Zij verloor het leven. Terey
krijgt gratie, voordat overigens een
campagne opgezet door de huisge
noten tot succes heeft kunnen lei
den.
„Het huls in de Dulcimerstreet" is een
eerlijke film Het resultaat ls een
brokje Brits leven geworden, niet steeds
opwekkend, maar toch ook niet steeds
somber. Richard Attenbourgh 1$ als
vanouds: iets te gechargeerd. Alastair
Sim, Stephen Murrey en Fay Compton
zijn de bewoners van Dulcimerstreet 10.
Er zijn in deze film zeer aardige
Er zijn in deze film zeer opmerkelijke
Echtelijke trouw.
Trianon Sinclair Lewis schreef in
dertijd zijn „Cass Timberlane" Wie is
deze Cass Timberlane? Een rechter met
hoge morele opvattingen, speciaal,wan
neer het de huwelijkstrouw betreft.
En nu ontwikkelen zich rond en in het
leven van deze rechter gebeurtenissen,
zoals dat in zo menig leven geschiedt:
hij komt ten slotte in dezelfde positie te
staan, als van de velen, over wie hij te
oordelen had. Hij ls een standvastig en
bezadigd man, die zijn jonge, charman
te vrouw, die het leven nog niet kent en
zich graag wil onderdompelen in de ge
varen en avonturen van het grote stads
leven, ten slotte laat gaan omdat hij
geen afstand kan en wil doen van zijn
hoge principes. Dat deze vrouw ten
slotte bij hem terugkomt en zij, wijzer
geworden, het grote geluk beseft, dat al
leen bij deze nobele rechter te vinden is,
is een bevredigend einde van dit ver
haal, waarin het veelvuldig scheef lijkt
te gaan.
Spencer Tracy, als rechter, ls hier niet
alleen een voortreffelijk mens, maar er
gaat tevens de grote innemendheid en
betrouwbaarheid van hem uit, die een
vrouw ten slotte toch het hoogste waar
deert.
En Lana Turner is de vrouw, aan wie
hy zijn grote liefde geeft: evenals Tracy
een uitnemende en sensitief spelende
actrice, met charme en warmte, een
vrouw, gelukkig wars van de oppervlak
kigheid van zoveel andere Amerikaanse
filmsterren.
Geen „grootse" film, maar een vol
fynzinnige trekken en buitengewoon
aantrekkelijk van sfeer.
Victor Hugo
Lido „De ellendigen" van Victor
Hugo is reeds enkele malen verfilmd,
en met reden. Deze Italiaanse versie
heeft één groot gebrek: er is wel by-
zonder geschrapt in Hugo's drama
de film had of langer moeten zyn
eventueel in twee delen of gecom-
primeerder. Toch moet men waardering
hebben voor 't werk, alhoewel minder
ellénde wordt getoond, dan men had
kunnen verwachten. De film richt by-
zondere aandacht op het ryke (en een
zame) leven van de gevluchte gevan
gene Valjean en de ontwikkeling van
Cosette tot vrouw. De herbergier werd
een echt film-type.
Het spel ls vurig zuideiyk voor ons
Noordelingen misschien iéts „te"
zodat de film geen gebrek heeft aan
duidelijke expressies en bruisende
kracht
Met een beklemd hart moet men het
f'ama volgen; de achtervolging van
ja:en en jaren van Valjean Is onmen
selijk, omdat zyn veroordeling tot
dwanga<>eld tegen dè menselijke mo
raal indruiste.
Hij overwlnf ech'er doo- houding en
handelen de pestilente sfeer van een
bestiale politiemacht.
Ned. Chr. Vrouwenbond
PROPAGANDA-AVOND SLAAGDE
UITSTEKEND.
Gisteravond werd in „de Harmonie"
een zeer druk bezochte vergadering van
de afdeling Leiden van de Ned. Chr.
Vrouwenbond gehouden.
De preidente. mej. N. de Rave, sprak
een inleidend woord, waarby zy uitging
van een schriftgedeelte uit Math. 10.
waarin Christus zegt. dat de goede stryd
gestreden wordt in de weg van het of
fer. het ïyden en de volharding.
Nadat de secretaresse, mevr. Wilbrink,
haar keurig verzorgd overzicht van een
vorige byeenkomst had voorgelezen,
volgde de declamatie van mevr. Van In-
gen Schenau, w.o. enkele verzen van Jac.
v. d. Waals, waarna het wederom de pre
sidente was, die in een vlot speechje
doel en betekenis van de N.C.V.B. uit
eenzette. Met nadruk wees spr. op het
grote verantwoordeiykheidsgevoel van
de christenvrouw Op elk terrein van het
openbare leven zal de vrouw haar in
vloed doen gelden. Haar gaven en krach
ten mogen temidden van de gemenschap
niet onbenut blijven liggen.
Voorts wees spreekster er op, dat onze
arbeid in getrouwheid aan God geboden,
volbracht moet worden en dat de N.C.
V3. open staat voor vrouwen uit diver
se kerkelyke en staatkundige richting.
Ten slotte weidde mej De Rave nog uit
over het afdelingswerk en de diverse
clubs, welke de NC.V3 in Leiden heeft.
Als nieuV/ste aanwinst noemde zy de
declamatie-club o.l.v. mevr. Van Ingen
Schenau.
Met een tableau, insigne en vaandel
van de bond voorstellende, werd deze
geanimeerde avond besloten. Verschei
dene nieuwe leden traden toe.
A. M. van Zwicht 80 jaar
De nestor der Leidse boekverkopers,
de heer A. M. van Zwicht, wordt a.s.
Maandag 80 jaar.
Na een opleiding van enkele jaren
by de firma W. de Haan in Utrecht,
trad hü in dienst by de toenmalige fir
ma Blankenberg alhier. Toen hem na
enige tyd het agentschap van de NRC.
werd aangeboden, achtte hij tevens het
ogenblik aangebroken om zelf een zaak
te beginnen. Op 3 Mei 1903 vestigde de
heer Van Zwicht zich in het pand op
de Breestraat, waar men de kwieke en
krasse oude heer dageiyks kan aantref
fen. De heer Van Zwicht verzorgde in
vroeger jaren gedurende meer dan een
kwarteeuw de plaatsbespreking in de
Leidse Schouwburg.
Moge zyn gezondheid voorlopig tot de
datum van zijn gouden Jubileum als
boekverkoper biyven, zoals zy steeds is
geweest!
PROPAGANDA-FILMAVOND
DIERENBESCHERMING.
Vele nieuwe leden gewonnen.
Enthousiast en meeslepend, soms hef
tig bewogen, sprak de heer G. Nieu-
wenhuizen, dir. van de Ned. Ver. tot
Bescherming van Dieren, gisteravond
in de Stadsgehoorzaal voor de Leidse
afdeling, over de plaats welke het dier
In de samenleving behoort in te nemen
en over de verregaande, soms onbe-
schrijfeiyk wreedaardige, mishandelin
gen, waaraan dieren bloot staan Met
ergerlijke staaltjes uit de practljk il
lustreerde spreker dit, wat werd aan
gevuld met enkele films.
Geen sentimentaliteit,., geen dieren -
cultus, maar respect voor hetgeen door
God geschapen is, dat is dierenbescher
ming, aldus de heer Nieuwenhulzen, die
grotendeels jeugdige aanwezigen,
welke de zaal nagenoeg geheel vulden,
dringend aanspoorde lid te worden van
de vereniging, voor zover zy dat nog
niet waren, en in ieder geval mee te
werken aan de bescherming van het
dier.
Spreker lichtte vervolgens enkele
films toe, waarvan er een handelde
over hoornvee. De tweede film had het
meest edele dier. het paard tot onder
werp. met aardige opnamen van de
Voorschotense Paardenmarkt. De derde
rolprent handelde over de huisdieren en
gaf aan hoe deze op de juiste wyze ver
zorgd dienen te worden, waarby het
geenszins nodig ls het lieve „honnepon-
ne hondje" na een gebakken biefstukje
met een sprookjes-vertelling in slaap te
brengen. Maar goede ligging en goed
eten zyn elementaire eisen.
De plaatselijke voorzitter, mr W. Hu-
genhultz, sprak een openingswoord en
dankte aan het einde de nationale di
recteur voor deze geslaagde avond, wel
ke o.a. werd bijgewoond door de heer R
J. Meyer, commissaris van Politie, en
de heer L A. Mennes, directeur van de
Markt- en Havendienst.
Tydens de pauze en na afloop was
er gelegenheid zich als lid aan te mel
den, waarvan velen gebruik maakten.
Een collecte.voor dit doel werd met een
goed resultaat gehouden.
DE BETEKENIS VAN N.-GUINEA.
Voor de afdeling Leiden van de Ver
eniging „Oost en West" hield ir J. H.
Schijfsma een lezing, waarin hy de be
tekenis van Nieuw-Gulnea voor de
Nederlander uiteenzette. Spreker, die
lange tijd na de oorlog in Nieuw-Gul-
nea vertoefde, legde er de nadruk op,
dat dit land, dat tot Melanesië behoort,
niet tot Indonesië maj worden gere
kend. Integendeel bevolking, flora en
fauna zyn geheel anders. Nieuw-Guinea
is allerminst onbelangrijk, noch zijnde
vele millioenen „in het moeras gesme
ten", zoals sommigen durven te bewe
ren. Zeer grote bedragen zyn geïnves
teerd in de petroleum (Ned. Petroleum
Maatschappy) en goudwinning, terwijl
er ook voor verschillende cultures als
katoen en cacao enz. goede mogeiykhe-
den aanwezig zyn. Voorts zijn er goed
te ontginnen bossen. De exploratie en
exploitatie, aldus spreker, zullen echter
moeten geschieden als gemechaniseerde
bedryven, althans volgens Westerse
werkmethodes, en niet, zoals op Java
en Sumatra, met laagbetaalde koelies.
Het vervoer zal niet steeds behoeven
te geschieden langs aan te leggen we
gen, doch naar het voorbeeld van het
Australische deel van het land, met
vliegmachines en verder langs de ri
vieren. Spreker toonde aan, dat een
exploitatie door de Indonesiër nimmer
kan slagen; daarom is het noodzake-
ïyk, dat Nieuw-Gulnea onder recht
streeks Nederlands bestuur biyft, mede
en vooral in het belang van de Papoea!
MEVR HEEMSKERK LEIDT
TE BARCELONA.
Mevr. Fenny Heemskerk nam in de
vierde ronde van het internationaal da-
messchaaktournooi te Barcelona d»;
leiding door van de bekende Engelse
speelster mej. Saunders te winnen.
De stand luidt:
1. Mevr. Heemskerk 3 punten; 2. mej.
Bussers punt plus 1 afgebr. partij;
3. mevr. Slmans Chaude 2^ punt; 4.
mej. .Trammer 2 punten plus 1 afgebr.
party; 5 en 6. mej. Cisuentes en mej
Saunders, beiden 2 punten; 7 en 8. me
vrouw Guinart en mej. Celat, beiden
1 punt.
Oratie van derde
Harvard-gasthoogleraar
prof. dr perry miller sprak
over samenleving
en literatuur.
In het Groot Auditorium van de Aca
demie hield prof. dr Perry Miller gis
termiddag zyn inaugurele oratie als
derde gasthoogleraar uit Harvard. Prof.
Miller, die gedurende het huidige aca
demische jaar colleges zal geven over de
Amerikaanse literatuur, volgt prof.
Schlesinger als tweede en prof Hocking
als eerste gasthoogleraar op. De oratie
was gewyd aan het onderwerp „samen
leving en literatuur in Amerika".
Prof. Miller schetste de grote over
eenkomsten tussen het ontstaan van de
Nederlandse en de Amerikaanse zelf
standigheid, zoals die weerspiegeld
wordt in het werk van de historici. On
danks de essentiële verschillen in dat
ontstaan en inde latere ontwikkeling
zyn er in de ogen van de Amerikanen
inderdaad talrijke punten van overeen
komst. Spreker illustreerde deze over
eenkomsten en verschillen in het by-
zonder door een vergeiyking te trekken
tussen het werk van Motley en prof.
Geyl. Uit de geschiedenis van beide
landen vallen lessen te leren voor de
samenleving als geheel, en de geschied
schrijvers hebben te dien aanzien een
belangrijke taak.
Prof. Schlesinger, aldus spreker, schet
ste in zyn oratie als gasthoogleraar de
opkomst van Amerika als wereldmacht.
Tegeiykertyd heeft de Amerikaanse
schrijver zich de gehele wereld als le
zerskring verworven. De oorzaken van
deze zegetocht der Amerikaanse litera
tuur zyn niet de dingen waarop men
uit chauvinistische overwegingen trots
pleegt te zyn. De aandacht die de Ame
rikaanse auteur vraagt vloeit voort uit
het feit, dat hy schryft in de werk
plaats, waar de toekomst van onze be
schaving wordt gesmeed. Nu de mens
een macht in handen houdt als nimmer
tevoren, een macht die wel kan doen
doch ook alles kan vernietigen, mag hij
zich niet langer toevertrouwen aan
mensen die naar verzoening en bemid
deling streven. Daarom ls het de plicht
van de Amerikaanse schrijvers, de waar
heid te brengen, de feiten te geven zoals
zy zyn, daarby niemand te ontzien en
de vinger steeds op de wonde leggen.
Tot dusverre heeft de Amerikaan zich
met ere van die taak gekweten. In
welk opzicht hy ook mag hebben, ge
faald, hy heeft in ieder geval de moed
getoond welke daartoe wordt gevraagd.
Dit is de reden, dat hy overal gelezen
wordt waar de mensen nog vry zijn
naar eigen keuze te lezen. Dit tekent
ook de algemene sfeer van de Ameri
kaanse samenlezing: niet beschouwend
naar het verleden gericht, doch bou
wend naar de toekomst. En dat is van
het hoogste belang, want het leven zelf
zal niet eenvoudiger worden. Wat tot nu
toe door de samenleving is gedaan zal
weinig blyken te zijn vergeleken met
wat voor die samenleving nog te doen
staat.
In de gebruikeiyke toespraken na de
voordracht legde prof. Miller de nadruk
op het belang van internationaal con
tact, waarvan de samenwerking tussen
Harvard en Lelden een waardevolle
uiting moet worden geacht. Na afloop
van de oratie werd in de receptiekamer
een druk bezochte ontvangst gehouden.
Leidse Tuiniers- en Bloemisten
vereniging
„Door Eendracht Verbonden"
chrysanthen-avond.
De maandelijkse vergadering vap bo
vengenoemde verenlgihg stond gister
avond in het teken der Chrysanthen.
De deelnemers aan deze wedstryd
hadden hun potten met gekweekte
Chrysanthen in alle hoeken van Zaal
Aniba, Herenstraat, opgesteld. Er wa
ren diverse bloemwerken van Chry
santhen smaakvol opgemaakt.
Nadat eerst de huishoudeiyke zaken
waren afgedaan en enige nieuwe leden
geballotteerd, kon de jury, bestaande
uit de heren J. H Smit, Joh. Jonker,
ere-voorzitter der ver., en A. Lagendyk,
tot keuring van het ingezondene over
gaan.
Na een zeer moeiiyke taak, want de
zaal was in een ware tentoonstelling
herschapen, kon de voorzitter der jury,
de heer Jonker, rapport uitbrengen. De
uitslagen waren als volgt:
Prijsvraag: H. de Pree 21 punten, J.
v. d. Berg 20 p., G. Th. Buis 18 p., J.
van Oosten 19 p. en B. J. Limburg 17
punten.
Groepen: J. v. d. Berg 30 punten, G.
Th. Buis 18 p.; H. de Pree 16 p. en J.
B. Korenhof 16 p.
Bloemwerk: J. van Oosten 25 punten,
W. Dool 24 p.
Puntenstelsel: J. van Oosten 8 pun
ten, J. Kop 6 p, en J. B. Korenhof 4 p.
De heer Joh. Jonker besprak het vele
goede bij de inzendingen, doch spaarde
ook de critiek der inzenders niet, zodat
belanghebbenden hiermede in het ver
volg hun voordeel konden doen.
Hierna werden de deelnemers in de
gelegenheid gesteld hun ervaringen by
de cultuur naar voren te brengen,
waarvan velen gebruik maakten. Deze
gedachtenwisseling was buitengewoon
leerzaam.
Enige leden kwamen h»et vragen be
treffende moeilijkheden met hun ka
merplanten. welke tot genoegen wer
den beantwoord en vooral door de vele
aanwezige dames vol belangstelling
werden aangehoord.
Aan het einde der vergadering stel
den diverse inzenders hun bloehiwerken
en planten beschikbaar om onder de
aanwezigen te verloten en zo kon de
voorzitter, de heer J. H. Smit, consta
teren. dat het een buitengewoon leer
zame, mooie en prettige avond geweest
was.
Geslaagd voor het apothekers-
asslstentsexamen: de dames A. Barlst,
S. M. Bogaards. A. Doedens, A. Klrid,
G. A Koots, J. Massink. G T. A. Meyer,
C. M. A. Verkade, B. H. T. Vermeulen,
A. L. Waersegers en M. J. Zwart.
SCHEEPSBERICHTEN.
ALDABI, R'damRio do Janeiro, 28/10
pass. Vincent; ALDEBARAN. Tacoradl—
Mlddles-bro. pass. 28/10 Oucssant; AL-
WAKI, New YorkAntwerpen. 28/10 50
mill West Sclllles; DRENTE. 27/10 van
New York te New Orleans; GAROET,
New York—Batavia. 28/10 17.30 van Gi
braltar; INDRAPOERA, Batavia—R'dam.
pass. 28/10 11 uur Mlnlcoy; KOTA
AGOENG, R'damJava. pass. 28/10 13 u.
Perlm; SIBAJAK. R'damKaapstad, pass.
28/10 12 uur Plnlsterre; ZUIDERKRUIS,
28/10 14 uur van R'dam naar Batavia;.
AALSUM. CalcuttaR'ctam, pass, 28/10
Ouessant; GAASTERKERK. Zanzibar—
A'dam. 29/10 van Alexandrlë te Genua:
GOOILAND. Buenos AiresA'dam. 29/10
te Santos: JOH. VAN OLDENBARNE-
VELT, 28/10 van Amsterdam ten anker
reede Prlok: KLIPFONTEIN. 28/10 van
Durban naar Lorenzo Marquez alwaar 20/
10 vcrw.: MAASKERK. Dakam—A'dam,
28/10 van Plymouth naar Le Havre: ME-
LISKERK. TantraAntwerpen pass. 28/10
PJnisterre. NESTOR. RodosA'dam. 28'10
van Izmir; ORANJE. BataviaAden
A'dam. pass. 28 10 Guardaful; OVULA
(T). 29/10 van Mlfl te Pladjoe verw.;
PAULA (T). 28'10 van Pladjoe naar "'i
PERNA (T). 28/10 van Paulllac naar
Rouen; POELAULAUT. 29/10 van Banjoe-
wancl te Surabaya; PR. WILLEM II. 27/
10 van Philadelphia n. Rotterdam.
