k*yl(
Frankrijk en hef decreet van de Paus
Het Engelse oorlogschip „Amethyst"
ontsnapt aan de Chinese communisten
De kerkstrijd in
Tsjecho-Slowakije
Inter-Indonesische conferentie
hervat
Mok. Hatta„Democratie is levensprobleem
van het Indonesische volk"
Op 3 Augustus: „Staakt het vuren"
Op Java moet de strijd over een week
rusten
Communisten verontrust over gevolgen
van sociale strijd
68ste Jaargang
MAANDAG 1 AUGUSTUS 1949
No.' 2ö7 5 7
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f4,15 per kwartaal: 32 cents per week
Telefoon Dir. en Adm.: 25041: Red. 21507
Witte Singel 1, Leiden - Giro no.: 57055
Verantwoordelijk voor
eigen lot.
De hoogste Nederlandse, Republi
keinse en Federale autoriteiten waren
[Zaterdagavond, de vooravond van het
weede gedeelte van de inter-Indone-
conferentie, de gasten van de Bü-
nkorast Federaal Overleg ln het voor
malige gebouw van de Volksraad te Ba
tavia.
Deze ontmoetings-bijeenkomst werd
tcht door de HVK, dr Van Royen,
secretarissen van staat, de legercom
mandant en vele Nederlandse autoritei
ten. Moh. Hatta, de sultan van Djokja,
Moh Rum. kolonel Simatupang, Palar
i talriike andere vooraanstaande repu
blikeinen, de leden der Unci, het corps
Consulair en de leden der Ned. delegatie.
Zl) allen hoorden het Wilhelmus en het
mdonesia Raya aan.
OPENINGSREDE SULTAN
HAMID.
Zondagochtend te 10 uur werd het
weede gedeelte der conferentie geopend
t een plenaire vergadering.
>e voorzitter, sultan Hamid consta-
?erde. dat voor het eerst republikeinse
tegenwoordigers aanwezig waren.
Het ls niet in de laatste plaats daarom,
t ik u van deze plaats af met een bii-
ionöere voldoening een hartelijk welkom
>eroep. daar wij zonder u niet com-
:t waren en niet compleet konden
hetgeen wij altijd hebben geweten
gevoeld". Sultan Hamid herinnerde
r aan. dat te Djokja, bil het eerste ge-
Jeelte der conferentie, de hereniging
n de republikeinse gebieden en die
r BFO een feit is geworden, dat men
laar tot bepaalde conclusies is gekomen,
..dat onze scheiding van jaren min
meer kunstmatig was dat hetgeen
is scheidde, van zeer geringe impor
tantie is tegenover datgene, wat ons
herenigt". Op deze conferentie moeten
zeide de sultan verder, gereed ko
men met het leggen der fundamenten,
pij eindigde aldus:
.Moge deze conferentie datgene bren-
wat de volkeren van Indonesië er
ran verwachten. Moge het ons vergund
fein. in het besef van onze verantwoor
delijkheid tegenover onze volken die
lichtlijnen te trekken, waarlangs wij
■erder gezamenlijk zullen optrekken
[naar ons ideaal, dat voor ons allen het
Eelfde is: de vrije en souvereine Repu-
fcllek Indonesia Serikat. waar veiligheid
en welvaart zullen heersen".
Na Sultan Hamid sprak Moh. Hatta.
ten rede uit. waarin hi1 o.a. er aan her
innerde. dat het eerste gedeelte der
[conferentie ..ons heeft terugholaatst in
a wereld met het gevoelen van een volk,
i land en een taal. Gezamenlijk zijn
tot de gedachte gekomen, dat de
'd-witte vlag een eresymbool is voor
iet Indonesische volk en dat het Indo-
Raya ons volkslied is". Hij zeide
-voorts, dat wat op de eerste zitting van
gisze conferentie werd bereikt, in feite
1 meer is en van dieper betekenis dan
bil de aanvang er van kon worden ver-
Wacht.
Ingaand op het feit. dat de Republiek
IJidpnesia Serikat. zal zijn een democra-
land met een federale opbouw,
elde Hatta o.a.: „De democratie, die
jaar zwaartepunt vindt in het doel:
eten van de verantwoordelijkheid door
iet volk. staat voortdurend voor de
poellilkheid van een machtsverdeling
psen een centrale regering en auto
gebieden. Deze verdeling van
|utoriteit kan niet eens en vooral wor-
i vastgesteld, daar zij samenhangt
pt de tiidsomstandieheden. Ook in In-
Jnesië zullen zich deze twee stromin
gen voordoen. Zolang wij nu van heden
af deze mogelijkheden, die door de loop
der gebeurtenissen zullen worden be
paald, in het oog houden, zullen wij ook
soepele methoden vinden om te geraken
tot een juiste verdeling tussen deze
sferen van autoriteit".
„Wat voor ons van belang is. is dat
er een decentralisatie bestaat, die de
mogelijkheid biedt, de nodige macht tot
zelfregering te verschaffen, niet slechts
aan de kleinste gebiedseenheden. doch
evenzeer aan de belanghebbende en ver
bonden groepen in deze samenleving".
Moh. Hatta besloot: „Bij het ont
vouwen dezer ideeën zat bij mij de be
doeling voor, er de nadruk op te leg
gen dat de democratie, geschraagd
door het verantwoordelijkheidsgevoel
van de gehele gemeenschap, het le
vensprobleem van het Indonesische
volk is.
De twintigste eeuw bracht ons een
ideologische stroming, die de gehele we
reld vanuit een centraal punt zou wil
len beheersen en ln vele landen is de
invloed dier stroming zeer groot. Wordt
deze stroming ook in Indonesië de over
heersende. dan zal de door ons verwor
ven vrijheid verdwijnen en zal Indo
nesië wederom een kolonie worden.
Alleen een volk dat zich verantwoorde
lijk acht voor zijn eigen lot, zal zijn
vrijheid kunnen handhaven. Dienover
eenkomstig zal de constitutie, die wij
thans in voorlopige vorm zullen gaan
opstellen teneinde de overdracht der
souvereiniteit te kunnen aanvaarden
tevens de nodige waarborgen moeten
bieden, dat Indonesië niet alleen vrij in
politieke zin zal zijn, doch eveneens in
zijn economische betekenis".
Nadat de vergadering gesloten was,
werden Moh Hatta. de sultan van
Djokja, sultan Hamid en Palar door het
publiek buiten het gebouw op de schou
ders genomen.
BESPREKINGEN IN GUNSTIGE
SFEER.
In een zeer aangename sfeer werd, na
de openbare openingsvergadering. Zon
dag tot in de nacht en Maandagochtend
vergaderd door de verschillende subcom
missies van de in ter-Indonesische con
ferentie, De resultaten zullen Dinsdag
ochtend ter kennis worden gebracht van
de agenda commissie der conferentie,
waarna 's middags eerst een besloten en
vervolgens een openbare plenaire verga
dering zal worden gehouden.
Aan beide zijden, aldus deelde men
zowel uit republikeinse als BFO-kringen
aan Aneta mede bestaat het verlangen,
spoedig tot resultaten te komen. Men
bepaalde er zich toe, mede te delen, dat
de besprekingen in een gunstige sfeer
worden gevoerd.
Intussen zou, volgens sommigen, tij
dens dit tweede gedeelte der conferen
tie worden beslist over de personen, die
deel zullen uitmaken van de eerste
regering der Republiek Indonesia Se
rikat.
In een heden, na afloop van de plenaire zitting, uitgegeven communi
qué heeft de Unci het volgende medegedeeld: „De order tot het staken
van de vijandelijkheden zal worden uitgevaardigd op 3 Augustus om 20.30
uur (Batavia-tjjd, d.i. 20.00 uur Djokja-tijd). De order zal enige dagen la
ter van kracht worden op een door beide partijen aan te kondigen tijdstip.
Hiermede is deze belangrijke vergadering en daarmede de te Batavia ge
houden preliminaire conferentie beëindigd".
De Unci zal nu aan de Veiligheidsraad rapport uitbrengen over de bereik
te resultaten.
Reuter verneemt nader uit gezaghebbende bron, dat de troepen op Java
het bevel zullen krijgen, er binnen een week gevolg aan te geven; voor
Sumatra is deze termijn gesteld op 11 dagen. Tegelijkertijd met dit bevel
zullen beide partijen aan hun onderbebbenden bekend maken, dat geen
„ophitsende" propaganda door middel van pers en radio meer zal plaats
hebben. Een gemeenschappelijk lichaam, samengesteld uit vertegenwoordi
gers van de Unci, Nederlanders, Republikeinen en Federalisten, zal in
het leven worden geroepen om de uitvoering van de order tot het staken
van do strijd te verzekeren.
LOOPT GRIEKSE GUERILLASTRIJD
TEN EINDE?
Volgens radio-Athene is „het oprol
len van de laatste resten der guerilla-
troepen in het Griekse binnenland in
het laatste stadium getreden". Het le
ger zou spoedig zijn taak overdragen
aan de politiemacht. „De opstandelin
gen werden overal vernietigd en er
wordt melding gemaakt van overgave-
en-masse", aldus de radio.
De militaire gouverneur in Larissa
zou verklaard hebben, dat „nog slechts
geïsoleerde opstandelingen zich schuil
houden in de bergen om hun uiteinde
lijke vernietiging af te wachten.
Het is echter niet de eerste keer. dat
Griekenland zich zo optimistisch uit...
1»
Bgaaa&a.#'
1 ^Augustus as. zal de American Overseas Airlines de eerste vlucht van
pev York naar Londen maken met een Boeing „Stratocruiser", waarvan er
ÏVanw best€ld- Deze machine zal ook op de route New YorkAmsterdam
an&rort, v.v. in gebruik worden genomen.
ng heeït vier motoren en twee „dekken" en zal op de lange trajecten
psug personen vervoeren, hoewel het vliegtuig accomodatie biedt aan meer
jagers.
'EER BERICHT de vn en de vakbeweging.
OPNIEOTV enige regen.
verwacht toe Dinsdagavond:
bn °ew°kt met op de meeste plaat-
lan4 in het Noorden van het
daar enige regen, later hier en
fcrnle ,°PklarinSen. Matige, morgen
ILjr kust tot krachtig aanwakke-
|P L tussen Zuid en West. Wei-
!prno,wnderinS van temperatuur. (Op-
•«naakt te 10 uur).
I 2 AUGUSTUS.
j .on op: 5.02 uur: onder: 20.29 uur.
(EK °P: 15 22 uur; onder: 23 25 uur
te Katwijk te 8.44 en 21.16
LUUr (Doodtij).
nummer bestaat uit zes pagina's.
De sociale commissie van de econo
mische en sociale raad van de VN heeft
het internationaal arbeidsbureau ge
machtigd een commissie van onderzoek
in te stellen naar de „vrijheid van
vereniging" in de vakbeweging overal
ter wereld. Tegen stemden Polen. Wit-
Rusland en de Sovjet-Unie. Frankrijk
de Libanon onthielden zich van
stemming. Er werden dertien stemmen
voor uitgebracht. De commissie zal sa
mengesteld worden uit leden van de
economische en sociale raad van de VN
en van het arbeidsbureau Een Sovjet-
Russisch voorstel om de commissie al
leen uit leden van de economische en
sociale raad te doen bestaan (de Sovjet-
Unie is niet bij het internationaal ar
beidsbureau aangesloten) werd verwor
pen met vijftien tegen drie stemmen.
Attlee antwoordt Churchill.
De Britse minister-president, Attlee,
heeft op een vergadering van de La-
bourpartij in zijn nieuw kiesdistrict
Walthamstow ln Noord-Oost-Londen
gerepliceerd op de vorige week door
Churchill te Wolverhampton gehouden
rede.
„Het meest opmerkelijke van Chur
chill's rede", aldus zeide Attlee. „Is het
beschimpen van de regering en het
uiten van ongegronde beschuldigingen".
„Dat is nu eenmaal een soort van po
litieke manoeuvre, die opgeld deed, teen
Churchill nog .jong was en nu kan hij
deze gewoonte niet afzweren. Het is al
leen maar Jammer, dat dit geschimp en
deze beschuldigingen voor ernst zou
den kunnen worden opgenomen in an
dere landen, waar men niet denkt aan
die Churchill van voorheen doch alleen
aan de Churchill, die groot werk deed
tijdens de oorlog".
Attlee zeide verder, dat „de meer ver
antwoordelijkheidsgevoel bezittende col
lega's van Churchill" zijn bewering, dat
de Labourregering voor de dollarmoei-
lükheden van Groot-Brittannië ver
antwoordelijk was. niet ondersteunden.
Met betrekking tot Churchill's op
merking, dat de landen op het conti
nent er wat betreft de voedselvoorzie
ning beter aan toe zouden zjjn dan
Groot-Brittannië zeide Attlee: „In
feite is de productie-toeneming in En
geland groter dan in België, Frankrijk,
Nederland, Luxemburg en Noorwegen".
(Van onze Parijse correspondent).
Ofschoon ongetwijfeld het recente de
creet van de Heilige Stoel waardoor
R.K.. die „in volle vrijheid en overtui
ging" de communistische beginselen be
lijden met excommunicatie worden be
dreigd, wel in de eerste plaats be
schouwd mag worden als een reactie op
de geloofsvervolgingen achter het IJze
ren Gordijn en in het bijzonder de
maatregelen tegen de Hongaarse pri
maat Mindzenty en de Tsjechische
monseigneur Beran worden door het
initiatief van Paus Pius XII naast ve
len der circa 60 millioen RJC. gelovigen
in centraal-Europa ook verscheidene
kringen der kerk in het Westen voor
een dwingende gewetensvraag gesteld.
Maar omdat de discipline, welke de
R.K. kerk van haar gelovigen eist,
nauwelijks minder sterk en hecht is dan
die, waaraan de communisten zijn on
derworpen, zijn het in practijk voor
namelijk de geestelijke en politieke lei
ders dezer beide wereldmachten, wier
aanwijzingen voor de massa's hunner
volgelingen beslissend zullen blijken.
Men heeft opgemerkt, dat middels
't befaamde decreet Rome aan Moskou
de oorlog heeft verklaard, doch Juister
schijnt het ons, van een strenge waar
schuwing of desnoods van een ultima
tum te spreken. Want van de reactie
der communistische partijbesturen zal
het grotendeels afhangen of die „kou
de oorlog" in feite zal worden gevoerd.
Wanneer we namelij-k de boodschap van
de Paus met enige aandacht lezen, dan
kan ons een zekere voorzichtigheid in
de formulering niet ontgaan. Boven
dien zullen in elk land de nationale
episcopaten voor de toepassing van het
Pauselijk decreet met de bijzondere om
standigheden in elk afzonderlijk diocees
rekening mogen en moeten houden. Er
Ls dus een marge voor overleg open ge
laten en men zou te ver gaan, menen
wij. het decreet als heel veel meer dan
een oriënterende richtlijn te beschou
wen. Niettemin is de tendenz er van in
hoge mate belangrijk.
In Frankrijk heeft de afvalligheid veel
grotere vormen aangenomen dan in
Italië en het fenomeen van een katho
lieke communist is hier dan ook een
uitzondering. Men neemt aan, dat
hoogstens 2% van de Franse commu
nisten nog enige relatie met de kerk
onderhoudt. Men vindt ze georgani
seerd in een aantal numeriek onbe
langrijke mantelorganisaties zoals de
unie van progressieve christenen, voor
vechters der vhijheid, unie der Franse
vrouwen, en unie van Franse republi
keinse jeugd waarin bekende com
munisten volgens het klassieke recept
zich zoveel mogelijk in de schaduw
houden. Enkele afvallige priesters, als
de Abbee Boulier, die o.m. Garry Davis
tijdens het grote Parijse communisti
sche „vredescongres" in April j.l. de
deur wees, en de „rode priester" Ber-
thier, die thans in Rome een delicate
opdracht van' de partij volbrengt, ma
ken deel uit van de „progressieve chris
tenen". Uit het geringe aantal van de
katholieke marxisten mag men echter
niet de conclusie trekken, dat het Pau
selijk decreet de Franse partijleiders
niet beroerd zou hebben. Het tegendeel
is waar. De laatste weken heeft het
partijbestuur zich uitvoerig over de
eventuele consequenties van de maat
regelen uit Rome beraad, en een com
missie van vooraanstaande intellectu
ele communisten en priesters werd be
noemd, die cp het eerstvolgend congres
een officieel antwoord aan de Heilige
Stoel wereldkundig zal maken. Men
maakt zich dus ongerust.
De motleven voor deze nervositeit in
de communistische gelederen zijn niet
heel moeilijk te raden. Sedert 1936 heeft
en het kamp der katholieken te onder
houden. Anders dan hun Italiaanse
partijgenoten worden de Franse com
munisten dus niet direct door de ban
vloek bedreigd, doch wel kunnen zl)
echter spreken van een indirect gevaar.
Zü hebben daarom de handschoen uit
Rome niet opgeraapt en integendeel be
sloten om, op initiatief van Thorez, een
basis voor een compromis te zoeken.
De rode priester, Abbé Berthier, is als
gezegd voor dat doel naar Rome gezon
den. waar hij reeds een onderhoud mst
kardinaal Marchetti Selvagiani moet
hebben gehad. Volgens sommige inlich
tingen die we uit communistische krin
gen hebben ingewonnen, zou Abbé Ber
thier, om de goede wil van zijn op
drachtgevers te bewijzen, zelfs bereid
zijn bij de Hongaarse regering ten gun-
kameraad Thorez over wie de laat- fite van kardinaal Mindzenty te intsr-
ctn m donrl on harrtrmlrlritrA u/>rnrhti>n
ste maanden hardnekkige geruchten
gaan dat hij bij Moskou in ongenade zou
zijn gevallen en die thans voor 't eerst
weer voor het front van zijn politieke
eot de politiek van d~
„uitgestoken hand" gepredikt en in het
eenheidsfront van de Franse arbeiders
was van ouds aan de katholieken een
voorname plaats ingeruimd. Zonder hen
zou een algemene staking tot de on
mogelijkheden behoren en dat is onder
meer ook de reden, waarom de Franse
communistische leiders een sourdine cp
hun atheïstische propaganda plaatsten.
ut „progressieve cnristenen" is de taak
- -n. iet contact, tu-s?«
venieren.
De Franse communistische leiders
hebben, alles tezamen, sterk de Indruk
dat de hoge geestelijkheid voorlopig al
leen besloten heeft hen in hun eigen
sop gaar te laten koken en het Franse
episcopaat, dat zich nog niet definitief
heeft uitgesproken, liet harerzijds dan
ook weten, dat het decreet niet als een
politiek of sociaal wapen zou worden
gehanteerd. Daaruit putten de commu
nisten klaarblijkelijk hoop. Niettemin
wordt algemeen de delicate missie van
de rode priester niet uitzonderlijk veel
succes voorspeld.
H.M. de Koningin en Z.K.H. Prins Bernhard hebben Zaterdagmorgen ten
Daleize Soestdiik in audiëntie ontvangen Admiraal Richard L. Conolly „Com
mander in chief United States Naval Forces Eesten Atlantic and Medlteran-
ean", die aan het Koninklijk Paar werd voorgesteld door de Amerikaanse am
bassadeur Hare Majesteit overhandigde Admiraal Conolly het erootkruis van de
Orde van Oranje Nassau. Na de audiëntie poseerden de Koningin en Prins
Bernhard met de buitenlandse gasten voor de fotograaf. V.l.n.r.: dr Herman
B. Baruch, ambassadeur der Ver. Staten, H.M, Koningin Juliana. Admiraal Ri
chard L. Conolly en ZJC.H. Prins Bernhard.
POSITIE INDONESIË-VLIEGTUIGEN
De PH-TDK met gezagvoerder Grif
fith kwam op weg naar Batavia, in
Bangkok aan. Gezagvoerder Vlotman
is met de PH-TDD (Delft) uit Basra
naar Baftivia vertrokken.
Uit Batavia kwam op Schiphol aan
de PH-TDH (Holland) met gezagvoer
der Ameels.
Over en weer is geschoten.
Het Britse oorlogsschip „Amethyst",
dat sedert 28 April j.l. door de Chi
nese communisten op dc Jangtse
werd vastgehouden, nadat het be
schoten en beschadigd was bü een
poging om voorraden naar de Britse
ambassade te Nanking te brengen,
44 man werden gedood is onder
hevig vuur van de kustbatterijen ont
snapt en heeft zich bü de Britse
vloot gevoegd zonder dat verdere
schade werd opgelopen, aldus is door
de Britse admiraliteit medegedeeld.
Duurt voort
Te Rome verneemt men, dat het
praesidium van de Slowaakse commu
nistische partij op een recente vergade
ring de kwestie van de instelling van
een nationale katholieke kerk heeft be
sproken, en dat het desbetreffende
voorstel met 17 tegen 37 stemmen van
de hand is gewezen.
Die stemming wordt te Rome geïnter
preteerd als een bewijs van de beslissing
der Tsjechoslowaakse leiders, de gods
dienstkwestie in Tsjecho-Slowakije niet
door een openlijke scheuring, .doch wel
door middel van de ..katholieke actie"
beslecht te doen worden.
Volgens inlichtingen die in Romeinse
katholieke kringen uit Tsj. Slowakije
zijn ontvangen, zijn de bisschoppen nog
steeds afgezonderd in hun bisdommen.
Het is hun onmogelijk het bestuur er
van waar te nemen, daar zij praktisch
van hun priesters zijn afgesneden. Zij
hebben ook geen betrekkingen meer met
het Vaticaan. sinds mgr Verolino. de
zaakgelastigde van de nuntiatuur, het
land heeft verlaten en ziin opvolger nog
steeds wacht op een visum voor Praag.
In de nuntiatuur is niemand meer dan
mgr. De Liva. wiens vader enkele dagen
geleden in Italië is overleden. Hii is
echter te Praag gebleven omdat men te
Rome vermoedelijk meende dat hii. na
een eventuele reis naar Italië, niet meer
in Tsjecho Slowakije zou worden toe
gelaten.
Zmrzlik. de secretaris van de nuntia
tuur die op 8 Juni is aangehouden, ver
blijft nog steeds in de gevangenis te
Praag, en men meent te weten dat hü
daar aan een zeer strenge behandeling
is onderworpen.
In Slowakije heerst weer rust, doch
reizigers yerzekeren, dat in sommige
streken de „pastoriewacht" nog steeds
bestaat.
Het geval van een katholiek priester,
die door een districtsgerechtshof in
Tsjecho-Slowakije wegens, „misbruik
van zijn ambt bij een poging om een
Staatsorgaan te beïnvloeden" veroor
deeld is, wordt voor de berechting van
andere dergelijke gevallen ln geheel
Tsjecho-Slowakije als voorbeeld ge
steld.
Het „Staatsorgaan" in dit geval was
een plaatselijk „actie-comité". Men
meent uit het ter zake uitgesproken
vonnis te moeten opmaken, dat de
„actie-comité's" thans wettelijk erkend
worden als deel uitmakend van het
staatssysteem, ofschoon zij buiten de
grondwet om tot stand zijn gekomen.
De aan de priester in kwestie ten
laste gelegde vergrijpen waren: ten
eerste de opmerking, dat het optreden
van het actie-comité hem aan de
Gestapo deed denken. Dit werd be
schouwd als „haat. zaaien tegen een
staatsorgaan" Ten tweede: een ver
klaring vanaf de kansel onder refe
rentie aan een openbare bijeenkomst
van het actiecomité dat priesters
schaars waren
Het hof beschouwde deze opmerking
als een poging om een Staatsorgaan
bij het nemen van zijn beslissingen te
beïnvloeden.
De ontsnapping uit het communisti
sche gebied duurde zeven uur.
De „Amethyst" slaagde er in te ont
snappen door in het zog van een ri
vierboot te varen. De maan ging spoe
dig na het invallen van de nacht on
der en de reis werd afgelegd in de
diepste duisternis. De „Amethyst" gaf
zijn eerste signaal ruim een uur na de
afvaart toen men van de kust uit
licht op de rivierboot richtte en de
„Amethyst" bemerkte. Het schip kwam
onder zwaar artillerievuur en beant
woordde dit.
Het moeilijkste deel van de tocht
kwam toen het schip door een rivier
versperring moest varen, waarvan men
de sterkte niet wist.
Koning George van Engeland heeft
een gelukstelegram aan de bemanning
gezonden en de gezagvoerder opdracht
gegeven de mannen een extra rantsoen
rum te verstrekken.
In een door de Britse marine uitge
geven verklaring wordt medegedeeld,
dat de ..Amethyst" tijdens haar weg
varen het vuur der Chinese kustbatte
rijen heeft beantwoord, waardoor een
Chinese, door communisten bemande
kanonneerboot, in brand werd gescho
ten.
De „Amethyst" had, na over een af
stand van 225 K.M. de Jangtse te zijn
afgevaren, nog maar negen ton brand
stof over. Het bepalen van het tijdstip
der ontsnappingspoging was van vitaal
belang, omdat de oorlogsbodem nog
juist genoeg vaart kon ontwikkelen om
bij het invallen van de duisternis op
onopvallende wijze het anker te lichten
en de nabij de monding van de Jangtse
gelegen Wosoeng-forten vóór het aan
breken van de dag te passeren.
Te Londen is officieel bekend ge
maakt, dat de commandant van de
„Amethyst" gemachtigd was door het
Britse departement van buitenlandse
zaken en de admiraliteit om zich een
weg naar zee te banen, „met het oog
op de weigering der communistische
autoriteiten om het schip de normale
faciliteiten en vrijgeleide te geven".
De plaatselijke communistische auto
riteiten hadden als voorwaarde voor
een vrijgeleide van de commandant
van de Amethyst" geëist dat hij een
verklaring zou ondertekenen., waarin
Britse verantwoordelijkheid voor het
incident op de Jangt.se zou worden er
kend Hij weigerde dit.
De „Amethyst" zal in de haven van
Sasebo (Japan) in reparatie gaan.
Besnoeiing van Trumans
militair hulpprogram
Naar bericht wordt, zijn ambtenaren
te Washington doende met het redige
ren van een voorstel tot beiperking van
de omvang en reikwijdte van Trumans
voorstel tot militaire hulpverlening ad
1450 millioen dollar. Het wijzigings
voorstel zou gegoten worden in de vorm
van een compromis volgens hetwelk de
totale kosten zouden worden terugge
bracht tot ongeveer zevenhonderdmll-
lioen dollar. De bevoegdheid van de
president om wapens te verstrekken,
zou beperkt worden tot de onderteke
naars van het Atlantisch Pact, Grie
kenland, Turkije, Korea en nog een of
twee andere landen. Wapenverkocp
aan de Zuidamerikaanse staten zou
hiermede vervallen. Verder zou voorge
steld worden dat 't hulpprogram wordt
ingepast in een wederzijdse-defensle-
plan, dat zou moeten worden opgesteld
onder leiding van een defensieraad,
door de landen van het Atlantisch Pact
in te stellen. Het program zou beperkt
worden tot. de tijd van één Jaar.
De reizende ambassadeur Jessup hield
nog een pleidooi voor het ongewijzigde
program.
Belgische socialisten naar
Koning Leopold.
De demissionaire minister-president
Spaak, de socialistische minister van
Pensioenen, Merlot, en het socialisti
sche Kamerlid en burgemeester van
Meohelen Spinoy, hebben zich naar
Pregny begeven om Koning Leopold te
ontmoeten.
Onze Brusselse correspondent telefo
neerde ons hedenmorgen:
Indien de socialistische delegatie er
in slaagt de koning te overtuigen, dat
het absoluut noodzakelijk is, dat hü
twee derden of 66 procent van de stem
men haalt bü een eventueel referen
dum, dan zou meteen de koningskwes
tie en de regeringscrisis zün opgelost.
Het is hedenmorgen, dat deze dele
gatie te Pregny door de vorst wordt
ontvangen. Er is dus toch een kente
ring bij de socialisten: een jaar ge
leden verzetten zü zich niet alleen te
gen de terugkeer van de koning, maar
ook tegen de volksraadpleging, welke zü
ongrondwettig noemden.
Thans gaan zü er mee accoord, dat
koning Leopold op de troon terugkeert
or.aer voorwa.rde van de 66%, weke
voorwaarde de socialistische partü voor
zitter in zün wekelüks artikel voor de
socialistische kranten nogmaals heeft
beklemtoond. Het ls eenter zeer twü-
felachtig en het zou werkeluk een gro
te verrassing zün. indien de koning met
dit socialistische voorstel zou instem
men.
Donderdag as. vergadert het congres
van de Belgische socialisten om net
resultaat te horen van de demarche 'oü
de koning. Indien deze negatiel is. zo
als alle tekenen er op wüzen, dan kan
men de derde poging cm een drieledi
ge regering tot stand te brengen, alj
mialuU beschouwer.
