P°fflS5dtu)te Katwyk te 8,44 en 2116
Frankrijk en het decreet van de Paus
Het Engelse oorlogschip „Amethyst"
ontsnapt aan de Chinese communisten
De kerkstrijd in Tsjecho-Slowakije
Inter-Indonesische conferentie
hervat
nloh. Hatta: „Democratie is levensprobleem
van bet Indonesische volk"
Op 3 Augustus„Staakt het vuren"
Op Java moet de strijd over een week
rusten
rEER BERICHT DE VN EN DE VAKBEWEGING.
Communisten verontrust over gevolgen
van sociale strijd
88ste Jaargang
MAANDAG I AUGUSTUS 1949
00 No. 26757
LEIDSCH
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredactie: B. W. Meftkhorst en J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f4,15 per kwartaal; 32 cents per week
DAGBLAD
Telefoon Dir. en Adm.; 25041; Red. 21507
Witte Singel 1, Leiden - Giro no.: 57055
Verantwoordelijk voor
eigen lot.
r De hoogste Nederlandse, Republi
keinse en Federale autoriteiten waren
Zaterdagavond, de vooravond van het
f tweede gedeelte van de inter-Indone
sische conferentie, de gasten van de Bij
leenkomst Federaal Overleg in het voor
malige gebouw van de Volksraad te Ba-
Itavia.
j Deze ontmoetings-bijeenkoinst werd
bezocht door de HVK, dr Van Royen,
de secretarissen van staat, de legercom-
J niandant en vele Nederlandse autoritei-
Sten. Moh. Hatta, de sultan van Djokja,
BMoh Rum. kolonel Simatupang, Palar
en talrijke andere vooraanstaande repu-
jblikeinen, de leden der Unci, het corps
I consulair en de leden der Ned. delegatie.
gZij allen hoorden het Wilhelmus en het
Indonesia Raya aan.
OPENINGSREDE SULTAN
HAMID.
Zondagochtend te 10 uur werd het
tweede gedeelte der conferentie geopend
met een plenaire vergadering.
De voorzitter, sultan Hamid consta-
eerde. dat voor het eerst republikeinse
[vertegenwoordigers aanwezig waren.
Het is niet in de laatste plaats daarom,
jat. ik u van deze plaats af met een bij
zondere voldoening een hartelijk welkom
jeroep, daar wij zonder u niet com-
[pleet waren en niet compleet konden
Jzijn. hetgeen wii altiid hebben geweten
en gevoeld". Sultan Hamid herinnerde
er aan. dat te Djokja, bij het eerste ge
uite der conferentie, de hereniging
[van de republikeinse gebieden en die
[der BFO een feit is geworden, dat men
r tot bepaalde conclusies is gekomen,
[en ..dat onze scheiding van jaren min
of meer kunstmatig was. dat hetgeen
[ons scheidde, van zeer geringe impor-
ntie is tegenover datgene, wat ons
[verenigt". Op deze conferentie moeten
vij, zeide de sultan verder, gereed ko
men met het leggen der fundamenten,
pii eindigde aldus:
..Moge deze conferentie datgene bren
gen. wat de volkeren van Indonesië er
ran verwachten. Moge het ons vergund
[zijn. in het besef van onze verantwoor
delijkheid tegenover onze volken die
richtlijnen te trekken, waarlangs wij
[verder gezamenlijk zullen optrekken
[naar ons ideaal, dat voor ons allen het
eelfde is: de vrije en souvereine Repu-
[bliek Indonesia Serikat, waar veiligheid
[en welvaart zullen heersen".
Na Sultan Hamid sprak Moh. Hatta
een rede uit. waarin hij o.a, er aan her
innerde, dat het eerste gedeelte der
conferentie „ons heeft terugcppiaatst in
J'n wereld met het gevoelen van een volk,
Ben land en een taal. Gezamenlijk zijn
trii tot de gedachte gekomen, dat de
jrood-witte vlag een eresymbool is voor
[het Indonesische volk en dat het Indo-
Raya ons volkslied is". Hij zeide
)orts, dat wat op de eerste zitting van
deze conferentie werd bereikt, in feite
veel meer is en van dieper betekenis dan
jblj de aanvang er van kon worden ver
dacht,
i Ingaand op het feit, dat de Republiek
Indonesia Serikat, zal zijn een democra
tisch land met een federale opbouw,
jeide Hatta o.a.: „De democratie, die
laar zwaartepunt vindt in het doel:
pelen van de verantwoordelijkheid 'door
Tiet volk. staat voortdurend voor de
poellijkheid van een machtsverdeling
*n een centrale regering en auto-
ne gebieden. Deze verdeling van
autoriteit kan niet eens en vooral wor-
jflen vastgesteld, daar zij samenhangt
riet de tijdsomstandigheden. Ook in In-
oenesië zullen zich deze twee stromin
gen voordoen. Zolang wij nu van heden
af deze mogelijkheden, die door de loop
der gebeurtenissen zullen worden be
paald, in het oog houden, zullen wij ook
soepele methoden vinden om te geraken
tot een juiste verdeling tussen deze
sferen van autoriteit".
„Wat voor ons van belang is, is dat
er een decentralisatie bestaat, die de
mogelijkheid biedt, de nodige macht tot
zelfregering te verschaffen, niet sléchts
aan de kleinste £ebiedseenheden, doch
evenzeer aan de belanghebbende en ver
bonden groepen in deze samenleving".
Moh. Hatta besloot: „Bij het ont
vouwen dezer ideeën zat bij mij de be
doeling voor, er de nadruk op te leg
gen dat de democratie, geschraagd
door het verantwoordelijkheidsgevoel
van de gehele gemeenschap, het le
vensprobleem van het Indonesische
volk is.
De twintigste eeuw bracht ons een
ideologische stroming, die de gehele we
reld vanuit een centraal punt zou wil
len beheersen en in vele landen is de
invloed dier stroming zeer groot. Wordt
deze stroming ook in Indonesië de over
heersende. dan zal de door ons verwor
ven vrijheid verdwijnen en zal Indo
nesië wederom een kolonie worden.
Alleen een volk dat zich verantwoorde
lijk acht voor zijn eigen lot. zal zijn
vrijheid kunnen handhaven. Dienover
eenkomstig zal de constitutie, die wij
thans in voorlopige vorm zullen gaan
opstellen teneinde de overdracht der
souvereiniteit te kunnen aanvaarden,
tevens de nodige waarborgen moeten
bieden, dat Indonesië niet alleen vrij in
politieke zin zal zijn. doch eveneens in
zijn economische betekenis".
Nadat de vergadering gesloten was,
werden Moh. Hatta, de sultan van
Djokja, sultan Hamid en Palar door het
publiek bulten het gebouw op de schou
ders genomen.
BESPREKINGEN IN GUNSTIGE
SFEER.
In een zeer aangename sfeer werd, na
de openbare openingsvergadering. Zon
dag tot in de nacht en Maandagochtend
vergaderd door de verschillende subcom
missies van de inter-Indonesische con
ferentie. De resultaten zullen Dinsdag
ochtend ter kennis worden gebracht van
de agenda commissie der conferentie,
waarna 's middags eerst een besloten en
vervolgens een openbare plenaire verga
dering zal worden gehouden.
Aan beide zijden, aldus deelde men
zowel uit republikeinse als BFO-krincen
aan Aneta mede bestaat het verlangen,
spoedig tot resultaten te komen. Men
bepaalde er zich toe, mede te delen, dat
de besprekingen in een gunstige sfeer
worden gevoerd.
Intussen zou, volgens sommigen, tij
dens dit tweede gedeelte der conferen
tie worden beslist over de personen, die
deel zullen uitmaken van de eerste
regering der Republiek Indonesia Sa
rikat.
In een heden, na afloop van de plenaire zitting, uitgegeven communi
qué heeft de Unci het volgende medegedeeld: „De order tot het staken
van de vijandelijkheden zal worden uitgevaardigd op 3 Augustus om 20.30
uur (Batavia-tijd, d.i. 20.00 uur Djokja-tyd). Dc order zal enigo dagen la
ter van kracht worden op een door beide partijen aan te kondigen tijdstip.
Hiermede is deze belangrijke vergadering en daarmede de te Batavia ge
houden preliminaire conferentie beëindigd".
De Unci zal nu aan de Veiligheidsraad rapport uitbrengen over dc bereik
te resultaten.
Reuter verneemt nader uit gezaghebbende bron, dat dc troepen op Java
het bevel zullen krijgen, er binnen een weck gevolg aan te geven; voor
Sumatra is deze termijn gesteld op 11 dagen. Tegelijkertijd met dit bevel
zullen beide partijen aan hun onderhebbenden bekend maken, dat geen
„ophitsende" propaganda door middel van pers en radio meer zal plaats
hebben. Een gemeenschappelijk lichaam, samengesteld uit vertegenwoordi
gers van de Unci, Nederlanders, Republikeinen en Federalisten, zal in
het leven worden geroepen om de uitvoering van de order tot het staken
van do strijd to verzekeren.
LOOPT GRIEKSE GUERILLASTRIJD
TEN EINDE?
Volgens radio-Athene is „het oprol
len van de laatste resten der guerilla-
troepen in het Griekse binnenland in
het laatste stadiu'm getreden". Het le
ger zou spoedig zijn taak overdragen
aan de politiemacht, „De opstandelin
gen werden overal vernietigd en er
wordt melding gemaakt van overgave-
en-masse", aldus de radio.
De militaire gouverneur in Larissa
zou verklaard hebben, dat „nog slechts
geïsoleerde opstandelingen zich schuil
houden in de bergen om hun uiteinde
lijke vernietiging af te wachten.
Het ls echter niet de eerste keer. dat
Griekenland zich zo optimistisch uit
*|euwe ~r°te verkeersbrug over de Rijn bii Arnhem nadert haar voltooi
den verwacht de brug begin November voor het verkeer te kunnen openstel-
uverzjcht van de nieuwe brug met aan de rechterkant de Bailey brug. die
iet ogenblik dienst doet.
OPNIEUW ENIGE REGEN.
L* B?t verwacht toe Dinsdagavond:
tn ,olkt met op de meeste plaat-
Inrt *n ^et Noorden van het
aar IJ eljik enige regen, later hier en
inU a opklaringen. Matige, mórgen
birfo ^ot krachtig aanwakke-
I """j tussen Zuid en West. Wel-
ing van temperatuur. Op
haakt te 10 uur).
2 AUGUSTUS.
I Ma!m0p: 5 02 uuri onder: 20.29 uur.
<EK) °P' 15,22 uur; onder: 23.25 uur
n"mmcr bestaat nit zes pagina's.
Attlee antwoordt Churchill.
De Britse minister-president, Attlee,
heeft op een vergadering van de La-
bourpartij in zijn nieuw kiesdistrict
Walthamstow in Noord-Oost-Londen
gerepliceerd op de vorige week door
Churchill te Wolverhampton gehouden
rede.
„Het meest opmerkelijke van Chur
chill's rede", aldus zeide Attlee, *is het
beschimpen van de regering en het
uiten van ongegronde beschuldigingen".
„Dat is nu eenmaal een soort van po
litieke manoeuvre, die opgeld deed, toen
Churchill nog jong was en nu kan hjj
deze gewoonte niet afzweren. Het is al
leen maar jammer, dat dit geschimp en
deze beschuldigingen voor ernst zou
den kunnen worden opgenomen in an
dere landen, waar men niet denkt aan
die Churchill van voorheen doch alleen
aan de. Churchill, die groot werk deed
tijdens de oorlog".
Attlee zeide verder, dat „de meer ver
antwoordelijkheidsgevoel bezittende col
lega's van Churchill" zijn bewering, dat
de Labourregering voor de dollarmoei-
lijkheden van Groot-Brittannië ver
antwoordelijk was, niet ondersteunden.
Met betrekking tot Churchill's op
merking, dat de landen op het conti
nent er wat betreft de voedselvoorzie
ning beter aan toe zouden zijn dan
Groot-Brittannië zeide Attlee: „In
feite is de productie-toeneming in En
geland groter dan in België, Frankrijk,
Nederland, Luxemburg en Noorwegen".
(Van onze Parijse correspondent).
Ofschoon ongetwijfeld het recente de
creet van de Heilige Stoel waardoor
R.K., die „in volle vrijheid en overtui
ging" de communistische beginselen be
lijden met excommunicatie worden be
dreigd, wel in de eerste plaats be
schouwd mag worden als een reactie op
de geloofsvervolgingen achter het IJze
ren Gordijn en in het bijzonder de
maatregelen tegen de Hongaarse pri
maat Mindzenty en de Tsjechische
monseigneur Beran worden door het
initiatief van Paus Pius XII naast ve
len der circa 60 millioen R.K. gelovigen
in centraal-Europa ook verscheidene
kringen der kerk in het Westen voor
een dwingende gewetensvraag gesteld.
Maar omdat de discipline, welke de
R.K. kerk van haar gelovigen eist,
nauwelijks minder sterk en hecht is dan
die, waaraan de communisten zijn on
derworpen, zijn het in practijk voor
namelijk de geestelijke en politieke lei
ders dezer beide wereldmachten, wier
aanwijzingen voor de massa's hunner
volgelingen beslissend zullen blijken.
Men heeft opgemerkt, dat middels
't befaamde decreet Rome aan Moskou
de oorlog heeft verklaard, doch juister
schijnt het ons, van een strenge waar
schuwing of desnoods van een ultima
tum te spreken. Want van de reactie
der communistische partijbesturen zal
het grotendeels afhangen of die „kou
de oorlog" in feite zal worden gevoerd.
Wanneer we namelijk de boodschap van
de Paus met enige aandacht lezen, dan
kan ons een zekere voorzichtigheid in
de formulering niet ontgaan. Boven
dien zullen in elk land de nationale
episcopaten voor de toepassing van het
Pauselijk decreet met de bijzondere om
standigheden in elk afzonderlijk diocees
rekening mogen en moeten houden. Er
is dus een marge voor overleg open ge
laten en men zou te ver gaan, menen
wij. het decreet als heel veel meer dan
een oriënterende richtlijn te beschou
wen, Niettemin is de tendenz er van in
hege mate belangrijk.
In Frankrijk heeft de afvalligheid veel
grotere vormen aangenomen dan in
Italië en het fenomeen van een katho
lieke communist is hier dan ook een
uitzondering. Men neemt aan, dat
hoogstens 2% van de Franse commu
nisten nog enige relatie met de kerk
onderhoudt. Men vindt ze georgani
seerd in een aantal numeriek onbe
langrijke mantelorganisaties zoals de
unie van progressieve christenen, voor
vechters der vhijheid, unie der Franse
vrouwen, en unie van Franse republi
keinse jeugd waarin bekende com
munisten volgens het klassieke recept
zich zoveel mogelijk in de schaduw
houden. Enkele afvallige priesters, als
de Abbee Bouller, die o.m. Garry Davis
tijdens het grote Parijse communisti
sche „vredescongres" in April j.l. de
deur wees, en de „rode priester" Ber-
thier, die thans in Rome een delicate
opdracht van de partü volbrengt, ma
ken deel uit van de „progressieve chris
tenen". Uit het geringe aantal van de
katholieke marxisten mag men echter
niet de conclusie trekken, dat het Pau
selijk decreet de Franse partijleiders
niet beroerd zou hebben. Het tegendeel
is waar. De laatste weken heeft het
partijbestuur zich uitvoerig over de
eventuele consequenties van de maat
regelen uit Rome beraad, en een com
missie van vooraanstaande intellectu
ele communisten en priesters werd be
noemd. die op het eerstvolgend congres
een officieel antwoord aan de Heilige
Stoel wereldkundig zal maken. Men
maakt zich dus .ongerust.
De motieven voor deze nervositeit in
dc communistische gelederen zijn niet
heel moeilijk te raden. Sedert 1936 heeft
kameraad Thorez over wie de laat
ste maanden hardnekkige geruchten
gaan dat hij bij Moskou in ongenade zou
zijn gevallen en die thans voor 't eerst
weer voor het front van zijn politieke
en treedt de politiek van d-
uitgestoken hand" gepredikt en in het
eenheidsfront van de Franse arbeiders
was van ouds aan de katholieken een
voorname plaats Ingeruimd. Zonder hen
zou een algemene staking tot de on
mogelijkheden behoren en dat is onder
meer ook de reden, waarom de Franse
communistische leiders een sourdine c-p
hun atheïstische propaganda plaatsten,
ue „progressieve cnristenen" is de taak
c li. 'net contact tuisen
en het kamp der katholieken te onder
houden. Anders dan hun Italiaanse
partijgenoten worden de Franse com
munisten dus niet direct door de ban
vloek bedreigd, doch wel kunnen zij
echter spreken van een indirect gevaar.
Zij hebben daarom de handschoen uit
Rome niet opgeraapt en integendeel be
sloten om, op initiatief van Thorez, een
basis voor een compromis te zceken.
De rode priester, Aobé Berthier, is. als
gezegd voor dat doel naar Rome gezon
den. waar hij reeds een onderhoud met
kardinaal Marchetti Selvagiani moet
hebben gehad. Volgens sommige inlich
tingen die we uit communistische krin
gen hebben ingewonnen, zou Abbé Ber
thier, om de goede wil van zijn op
drachtgevers te bewijzen, zelfs bereid
zijn bij de Hongaarse regering ten gun
ste van kardinaal Mindzenty te Inter
veniëren.
De Franse communistische leiders
hebben, alles tezamen, sterk de indruk
dat de hoge geestelijkheid voorlopig al
leen besloten heeft hen in hun eigen
sop gaar te laten koken en het Franse
episcopaat, dat zich nog niet definitief
heeft uitgesproken, liet harerzijds dan
ook weten, dat het decreet niet als een
politiek of sociaal wapen zou worden
gehanteerd. Daaruit putten de commu
nisten klaarblijkelijk hoop. Niettemin
wordt algemeen de delicate missie van
de rode priester niet uitzonderlijk veel
succes voorspeld.
HM. de Koningin en Z.K.H. Prins Bernhard hebben Zaterdagmorgen ten
paleize Soestdiik in audiëntie ontvangen Admiraal Richard L. Conolly „Com
mander in chief United States Naval Forces Eesten Atlantic and Mediteran-
ean". die aan het Koninklijk Paar werd voorgesteld door de Amerikaanse am
bassadeur. Hare Majesteit overhandigde Admiraal Conolly het grootkruis van de
Orde van Oranje Nassau. Na de audiëntie poseerden de Koningin en Prins
Bernhard met de buitenlandse gasten voor de fotograaf. V.l.n.r.: dr Herman
B. Baruch, ambassadeur der Ver. Staten, H.M. Koningin Juliana, Admiraal Ri
chard L. Conolly en ZK.H. Prins Bernhard.
POSITIE INDONESIË-VLIEGTUIGEN
De PH-TDK met gezagvoerder Grif
fith kwam op weg naar Batavia, in
Bangkok aan. Gezagvoerder Vlotmah
is met de PH-TDD (Delft) uit Basra
naar Batavia vertrokken.
Uit Batavia kwam op Schiphol aan
de PH-TDH (Holland) met gezagvoer
der Ameels.
Over en weer is geschoten.
Het Britse oorlogsschip „Amethyst",
dat sedert 28 April j.l. door de Chi
nese communisten op de Jangtse
werd vastgehouden, nadat het be
schoten en beschadigd was by pen
poging om voorraden naar de Britse
ambassade te Nanking te brengen,
44 man werden gedood is onder
hevig vuur van de kustbatteryen ont
snapt en heeft zich bü de Britse
vloot gevoegd zonder dat verdere
schade werd opgelopen, aldus is door
de Britse admiraliteit medegedeeld.
De sociale, commissie van de econo
mische en sociale raad van de VN heeft
het internationaal arbeidsbureau ge
machtigd een commissie van onderzoek
in te stellen naar de „vrijheid van
vereniging" in de vakbeweging overal
tor wereld. Tegen stemden Polen. Wite
Rusland en de Sovjet-Unie. Frankrijk I
en de Libanon onthielden zich van
stemming. Er werden dertien stemmen
voor uitgebracht. De commissie zal sa- J
mengesteld worden uit leden van de I
economische en soaiale raad van de VN
en van het arbeidsbureau. Een Sovjet-
Russisch voorstel om de commissie al
leen uit leden van de economische en
sociale raad te doen bestaan (de Sovjet-
Unie is niet bii het internationaal ar
beidsbureau aangesloten) werd verwor
pen met vijftien tegen drie stemmen.
Duurt voort
Te Rome verneemt men, dat het
praesidlum van de Slowaakse commu
nistische partij op een recente vergade
ring de kweètie van de instelling van
een nationale katholieke kerk heeft be
sproken, en dat het desbetreffende
voorstel met 17 tegen 37 stemmen van
de hand is gewezen.
Die stemming wordt te Rome geïnter
preteerd als een bewijs van de beslissing
der Tsjechoslowaakse leiders, de gods
dienstkwestie in Tsjecho-Slowakije niet
door een openlijke scheuring, doch wel
door middel van de „katholieke actie"
beslecht te doen worden.
Volgens inlichtingen die in Romeinse
katholieke kringen uit Tsj. Slowakije
zijn ontvangen, zijn de bisschoppen nog
^steeds afgezonderd in hun bisdommen.
Het is hun onmogelijk het bestuur er
van waar te nemen, daar zij praktisch
van hun priesters ziin afgesneden. Zij
hebben ook geen betrekkingen meer met
het Vaticaan. sinds mgT Verolino. de
zaakgelastigde van de nuntiatuur, het
land heeft verlaten en zijn opvolger nog
steeds wacht op een visum voor Praag.
In de nuntiatuur is niemand meer dan
mgr. De Liva. wiens vader enkele dagen
geleden in Italië is overleden. Hij is
echter te Praag gebleven omdat men te
Rome vermoedelijk meende dat hij. na
een eventuele reis naar Italië, niet meer
in Tsjecho Slowakije zou worden toe
gelaten.
Zmrzlik, de secretaris van de nuntia
tuur die op 8 Juni is aangehouden, ver
blijft nog steeds in de gevangenis te
Praag, en men meent te weten dat hij
daar aan een zeer strenge behandeling
is onderworpen.
In Slowakije heerst weer rust, doch
reizigers verzekeren, dat in sommige
streken de „pastoriewacht" nog steeds
bestaat.
Het geval van een katholiek priester,
die door een districtsgerechtshof in
Tsjecho-Slowakije wegens, „misbruik
van zijn ambt bij een poging om een
Staatsorgaan te beïnvloeden" veroor
deeld is, wordt voor de berechting van
andere dergelijke gevallen in geheel
Tsjecho-Slowakije als voorbeeld ge
steld.
Het „Staatsorgaan" in dit geval was
een plaatselijk „actie-comité". Men
meent uit het ter zake uitgesproken
vonnis te moeten opmaken, dat de
„actie-comité's" thans wettelijk erkend
worden als deel uitmakend van het
staatssysteem, ofschoon zij buiten de
grondwet om tot stand zijn gekomen.
De aan de priester in kwestie ten
laste gelegde vergrijpen waren: ten
eerste de opmerking, dat het optreden
van het actie-comité hem aan de
Gestapo deed denken. Dit werd be
schouwd als „haat zaaien tegen een
scaatsorgaan" Ten tweede: een ver
klaring vanaf de kansel onder refe
rentie aan een openbare bijeenkomst
van het actiecomité dat priesters
schaars waren.
Het hof beschouwde deze opmerking
als een poging om een Staatsorgaan
bij het nemen van zijn beslissingen te
beïnvloeden.
De ontsnapping uit het communisti
sche gebied duurde zeven uur.
De „Amethyst" slaagde er in te ont
snappen door in het zog van een ri
vierboot te varen. De maan ging spoe
dig na het invallen van de nacht on
der en de reis werd afgelegd in de
diepste duisternis. De „Amethyst" gaf
zijn eerste signaal ruim een uur na de
afvaart, toen men van de kust uit
licht op de rivierboot richtte en de
„Amethyst" bemerkte. Het schip kwam
onder zwaar artillerievuur en beant
woordde dit.
Het moeilijkste deel van de tocht
kwam toen het schip door een rivier
versperring moest varen, waarvan men
de sterkte niet wist.
Koning George van Engeland heeft
een gelukstelegram aan de bemanning
gezonden en de gezagvoerder opdracht
gegeven de mannen een extra rantsoen
rum te verstrekken.
In een door de Britse marine uitge
geven verklaring wordt medegedeeld,
dat de „Amethyst" tijdens haar weg
varen het vuur der Chinese kustbatte-
rijen heeft beantwoord, waardoor een
Chinese, door communisten bemande
kanonneerboot, in brand werd gescho
ten.
De „Amethyst" had, na over een af
stand van 225 K.M. de Jangtse te zijn
afgevaren, nog maar negen ton brand
stof over. Het bepalen van het tijdstip
der ontsnappingspoging was van vitaal
belang, omdat de oorlogsbodem nog
juist genoeg vaart kon ontwikkelen om
bij het invallen van de duisternis op
onopvallende wyze het anker te lichten
en de nabij de monding van de Jangtse
gelegen Wosoeng-forten vóór het aan
breken van de dag te passeren.
Te Londen is officieel bekend ge
maakt, dat de commandant van de
„Amethyst" gemachtigd was door het
Britse departement van buitenlandse
zaken en de admiraliteit om zich een
weg naar zee te banen, „met het oog
op de weigering der communistische
autoriteiten om het schip de normale
faciliteiten en vrijgeleide te geven".
De plaatselijke communistische auto
riteiten hadden als voorwaarde voor
een vrijgeleide van de commandant
van de Amethyst" geëist, dat hij een
verklaring zou ondertekenen., waarin
Britse verantwoordelijkheid voor het
incident op de Jangtse zou worden er
kend Hij weigerde dit.
De „Amethyst" zal in de haven van
Sasebo (Japan) in reparatie gaan.
Besnoeiing van Trumans
militair hulpprogram
Naar bericht wordt, zijn ambtenaren
te Washington doende met het redige
ren van een voorstel tot beperking van
de omvang en reikwijdte van Trumans
voorstel tot militaire hulpverlening ad
1450 millioen dollar. Het wijzigings
voorstel zou gegoten worden in de vorm
van een compromis volgens hetwelk de
totale kosten zouden worden terugge
bracht tot ongeveer zevenhonderdmil-
lioen dollar. De bevoegdheid van de
president om wapens te verstrekken,
zou beperkt worden tot de onderteke-'
naars van het Atlantisch Pact, Grie
kenland, Turkije, Korea en nog een of
twee andere landen. Wapen verkocp
aan de Zuidamerlkaanse staten zou
hiermede vervallen. Verder zou voorge
steld worden dat 't hulpprogram wordt
ingepast in een wederzydse-defensie-
plan. dat zou moeten worden opgesteld
onder leiding van een defensieraad,
door de landen van het Atlantisch Pact
in te stellen. Het program zou beperkt
worden tot de tüd van één jaar.
De reizende ambassadeur Jessup hield
nog een pleidooi voor het ongewijzigde
program.
Belgische socialisten naar
Koning Leopold.
De demissionaire minister-president
Spaak, de socialistische minister van
Pensioenen, Merlot, en het socialisti
sche Kamerlid en burgemeester van
Meohelen Spinoy, hebben zich naar
Pregny begeven om Koning Leopold te
ontmoeten.
Onze Brusselse correspondent telefo
neerde ons hedenmorgen:
Indien de socialistische delegatie él-
in slaagt de koning te overtuigen, dat
het absoluut noodzakelijk is, dat hij
twee derden of 66 procent van de stem
men haalt bü een eventueel referen
dum, dan zou meteen de koningskwes
tie en de regeringscrisis zijn opgelost.
Het is hedenmorgen, dat deze dele
gatie te Pregny door de vorst wordt
ontvangen. Er is dus tcch een kente
ring bij de socialisten: een jaar «ge
leden verzetten zij zich niet alleen te
gen de terugkeer van de koning, maar
ook tegen de volksraadpleging, welke zij
ongrondwettig noemden.
Thans gaan zy er mee accoord, dat
koning Leopold op de troon terugkeert
onder vocrwa.rde van de 66%. weixe
voorwaarde de socialistische partü voor
zitter in zün wekelyks artikel voor de
socialistische kranten nogmaals heeft
beklemtoond. Het is echter zeer twü-
felachtig en het zou werkelük een gro
te verrassing zün. indien de koning met
dit socialistische voorstel zou instem
men.
Donderdag as. vergadert het congres
van de Belgische socialisten om het
resultaat te horen van de demarche by
de koning. Indien deze negatiei is, zo
als alle tekenen er op wijzen, dan kan
men de derde poging om een drieledi
ge regering tot stand te .brengen, als
mislukt beschouwen.
