Truman's militair hulpprogramma
Maandag in Congres
Smufny over de tragiek van Tsjecho-Slowakije
58.000 ontvreemd bij de
Stichting 1940-1945
Inbraak bij hef districtsbureau aan de Rijnsburgerweg
Britse documenten
over dwangarbeid in Sovjet-Unie
Politieke onderdrukking en slavenarbeid voor millioenen
eerbericht
„Het volk is verbitterd, ontevreden en gekweld"
Nieuwe zware pakhuisbraml
in Amsterdam
88ste Jaargang
ZATERDAG 23 JULI 1949
No. 26750
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f4,15 per kwartaal; 32 cents per week
Telefoon Dir. en /\dm.: 25041; Red. 21507
Witte Singel 1, Lelden - Giro no.: 57055
„Bevroren oorlog"
gaat voort
I Toen tussen de vier grote mogend
heden het contact was hersteld, nam
j ae ..koude oorlog" officieel een einde,
j In de plaats daarvan kwam echter, we
wezen er reeds vroeger op, de bevroren
I oorlog!
j Want, al moge het contact dan zijn
hersteld, het is er immers nog verre
van, dat de partijen elkaar hebben ge-
I vonden
I Integendeel, In wezen is de verwijde
ring nog even groot, en in menig op
zicht zelfs wellicht groter.
Het is waar, na enkele incidenten
en plagerijen is momenteel te Berlijn
een, wat het verkeer betreft, normale
gang van zaken teruggekeerd, zodat
j er zelfs aan gedacht wordt, om het
verkeer per luchtbrug te beperken, al
kan deze aanvoerhaven onmiddellijk
j weer in volle omvang worden hérsteld
als dit wenselijk mocht blijken,
j Doch verder is er feitelijk bitter wei-
j nig veranderd. Zelfs niet in Berlijn,
waar het bestuur nog steeds in twee
delen uiteen is gevallen en aan her-
j stel van vroegere eenheid eenvoudig
i niet wordt gedacht. De scheiding van
Duitsland in een Westelijk en een
Oostelijk deel zal voortaan ook dwars
door Berlijn lopen
Doch wat is er verder veranderd na
herstel van het contact,
j Op de keper beschouwd, niets en nog
eens niets.
i De tegenstelling Oost-West is in vol-
le omvang gehandhaafd en in enkele
j gevallen misschien zelfs verscherpt.
Men zie slechts om zioh heen en men
j zal dit al heel gemakkelijk kunnen
constateren,
j Moskou houdt zich volkomen aan
zijn politiek van te trachten overal,
waar dit mogelijk is, een chaos te ver-
wekken. Het Hikt er zelfs veel op, dat
deze ohaos-polltiek scherper dan ooit
wordt voortgezet. En dan natuurlijk
speciaal op het gebied der economische
verhoudingen.
I Nergens ter wereld kan zich een con-
flict voordoen tussen werkgevers en
werknemers, of Moskou probeert zich
daarvan meester te maken. En, ook al
kan men de werknemers niet rang
schikken onder de verzamelnaam com
munisten, toch weten de leiders, spe
culerend op grote en domme woorden,
succes te boeken. Zie naar Australië,
waar de mijnwerkersstaking het land
naar een catastroohe dreigt te voeren,
zodat zelfs de uiterst linkse regering
van Chifley kraoht-^maatregelen in
overweging gaat nemen. Zie naar En
geland. waar Moskou het heeft klaar
gespeeld om enige weken lang een ha
venstaking in het leven te houden te
rm de belanden van de arbeiders in.
jZie naar Italië, waar gerpgeld stakin-
Ven worden geproclameerd ter ont-red-
o'prin" van de pconomHche verhoudin
gen Het ziin allemaal bewiizen van de
sterkte van Moskou's vijfde colonne,
rüe s1 echts luistert naar de stem van
d° meester", ook al gaat het tegen
eisren belangen in.
Ondergrond van dit alles blijft he-
velzet tegen het Marshall-plan en het
Atlantisch pact. Er treen middel, dat
M^kou niet zou willen toepassen om
bpide genncmrtp plannen onmogelijk +e
maken! Gelukkig heeft het echter in
coon prii-oi oTY*iohf de wind 'n de zpi-
lm. verliest hpt. zplfs belangrijk terrein.
een langdradig debat, waarvan de
afloop tevoren overigens vaststond,
heeft nu ook de Amerikaanse Senaat
het Atlantisch pact aanvaard: zelfs
top! pan meer dan verwachte meerder-
he'd Waarmede het bewiis is geleverd,
dat het Amerikaanse isoieMonisme voor
goed he»ft afgedaan, al b1 ij ven er klei
ne minderheden, die zich nog on dit
verouderd standpunt, kaatsen. Spoedig
zal nu aan het Amerikaanse Congres
een plan worden voorgelegd inzake de
hewanenine van Eurona. een schakel
in het grote plan. waar men niet bui
ten kan
Ook Hallë heeft gekozen voor het
Atlantisch pact Trots de protest-
nota's door Moskou tot de mede-on
dertekenaars van het vredesverdrag
met Italië gericht. Een protest trou
wens. dat geheel op de propaganda was
fneosteld en geen diepere ondergrond
|had.
Moskou is in zekere zin momenteel
overigens feller dan ooit ingesteld op
de propaganda, want het verliest be-
dmkelijk terrein. Niet' alleen in het-
Wp^en. doch ook in de z.g satelliet-
landen wordt de oppositie krachtiger,
a' is het nog verre van een revolte.
Niettemin sohiint Moskou zich ook
daaron te prepareren, gelet on berich
ten over zwaardere bewapening van
rvolitie en partijgangers in Oost-Duits-
land en elders. Dank zij het dictatoriaal
hewinH met de geweld-middelen, waar-
ovor dit beschikt, schiint onstand tegen
Moskou vooralsnog direct niet mogelijk,
maar trotR alle terreur gliidt Moskou's
invloed bliikbaar toch af Het feit. dat
in Zuid-Slavië maarschalk Tito het
h°ft in handen weet te houden, doet
Moskou bovendien geen goed. De aan
staande processen in Hongarije en Bul-
earüe tegen vroegere communistische
lp-Ho"s getuigen van de terugslag in dit
op'icht.
Doch en dat is de conclusie de
■bevroren oorlog Hikt voorlopig eerder
■verscherpt dan gematigd te zullen wor-
■Pen gevoerd. Een pleizierig vooruitzicht
Is natuurlijk niet. maar wanneer
Rv'h n de we® van het ogenblik
nrt volgen, dreigen er o.i. geen directe
per aren
Een bedrag van bijna
V/2 milliard
Officieel is te Washington bekend
gemaakt dat president Truman het
voorgestelde programma voor het ver
lenen van militaire hulp, dat de
„ruggesteun" zal worden van het
Noord-Atlantisch verdrag, Maandag
as. aan het congres zal voorleggen.
De vice-voorzitter van het congres,
sohe landen van Europa de volgende
punten
1. Een relatief sterke steun aan die
Europese landen, die de zwaardere
militaire lasten van de vorige oorlog
droegen. Dit waren landen zoals En
geland, Frankrijk en de lage landen,
2. De hulp zou hoofdzakelijk betrek
king hebben op conventionele wapens
bewapening der grondstrijdkrachten
en de uitrustingen, nodig voor de steun
aan de grondstrijdkrachten.
3. Er zou een verdeling
de
Alben Barkley, die een op het* Witte uitgaven gemaakt worden: een gedeelte
1 j zou besteed worden voor surplus-mate-
riaal, een ander deel voor oorlogsmate
riaal uit reserve-voorraden en een der
de gedeelte voor geheel nieuw materiaal. I
Huis gehouden kabinetszitting over hët
militaire hulpprogramma heeft bijge
woond, verklaarde dat de regering
hoopt twee wetsontwerpen, waarin zij
gemachtigd wordt wapens ter beschik
king van- leden-staten van het Atlan
tisch Pact te stellen en waarin haar
vergunning wordt verleend de hiervoor
benodigde gelden uit te trekken, nog
vóór het congres op 1 September as.
uiteen gaat, goedgekeurd te zien.
Het verluidt, dat de Amerikaanse
regering het congres machtiging ver
zoekt een bedrag van 1.450.000.0Ó0 dol
lar uit te trekken voor het verlenen
van militaire hulp aan andere staten.
Hiervan is 1.330.000.000 dollar be
stemd voor de hulp aan staten-leden
van het Atlantisch verdrag.
Men meent, dat in Truman's bood-
ATLANTISCH PACT IN FRANSE
NATIONALE VERG ADERING.
De Franse Nationale Vergadering is
gisteravond begonnen met het debat
over het wetsontwerp inhoudende rati
ficatie van het Atlantisch Pact.
Men acht ratificatie practisch zeker
en verwacht alleen oppositie van com
munistische zijde.
René Mayer, voormalig radicaal mi
nister die het debat opende en aan
drong op ratificatie, zei o.a.: „De Fran
sen moet worden verteld, dat hun vei
ligheid niet alleen gegarandeerd zal
worden door de ondertekeniing van het
'Atlantisch Pact. Militaire hulp, evenals
economische hulp, veronderstelt een
krachtsinspanning van degenen, die de
hulp ontvangen, zelf. Het Atlantisch 1
Pact is een onmisbare inleiding tot een
gemeenschapeplijke miUtaire strategie",
zo zeide hii.
De vergadering ging hierop tot 'van
daag uiteen.
Bedrag was vooV maandelijkse j
„De grootste schandvlek"
zetten van de Amerikaanse militaire
hulp aan Griekenland en Turkije en
wellicht eveneens aan Korea en Perzië.
Volgens de New York Times omvat
het plan der Amerikaanse regering voor
de herbewapening van niet-communisti-
De Britse delegatie by de economi
sche en sociale raad van de Ver. Naties
schap ook wordt voorzien in het voort- heeft twee documenten overgelegd, wel-
- ifce voigens de delegatie de bewijzen
opleveren voor het voorkomen van
dwangarbeid in de Sovjet-Unie. De do
cumenten zijn:
1. een foto-copie van een gedeelte van
het Sovjetrussische Strafwetboek, geti-
teld „Bepalingen betreffende het toe
passen van correctieve arbeid in de
Sovjet-Unie".
2. Een Britse verklaring, waarin com
mentaar wordt geleverd op bepaalde
passages van dit gedeelte van het Sov
jetrussische strafwetboek.
Van Britse zijde wordt hieruit de
conclusie getrokken, dat thans geble
ken is. dat de verwerpingen door de
Sovjet-Unie van de tegen haar ge
richte beschuldigingen betreffende
het op haar gebied voorkomen van
dwangarbeid, „waardeloos" zijn.
Valse muntersbende
te Heidelberg opgerold
VOOR MILLIOENEN MARKEN
GEDRUKT.
Een internationale bende van
zwarthandelaars, die in de Ameri
kaanse en Franse zones van Duits
land handelde in valse marken en
Amerikaanse militaire betalingscerti
ficaten, is door agenten van het Ame
rikaanse leger opgerold.
De bron werd ontdekt in Parijs, waar
matrijzen en persen voor het drukken
van 100 mark in beslag werden geno
men. Verscheidene Duitse. Spaanse en
Poolse onderdanen, die in deze zaak be
trokken zouden zyn. werden in de Ame
rikaanse en Franse zones gearresteerd.
AlLen op één na werden op borgtocht
vrijgelaten, hangende het gerechtelijk
onderzoek.
Agenten van het Amerikaanse leger
zeiden, dat biljetten van de Deutsche
Mark ter waarde van ongeveer 10 mil-
lioen mark in Parijs werden gedrukt.
Een groot aantal bankbiljetten is in be
slag genomen.
„In de Sovjet-Unie", aldus een
Britse verklaring, „komt dwangarbeid
voor, waarvan de verrichting al dan
niet gepaard gaat met het verlies van
de vrijheid".
De leider van de Britse delegatie bij
de economische en sociale raad der Ver.
Naties Corley Smith verklaarde
dat men van mening is, dat zich in de
kampen voor het verrichten van dwang
arbeid ln de Sovjet-Unie meer dan 10
millioen personen bevinden, hetgeen
ongeveer 10% is van alle werkende vol
wassen burgers van Sovjet-Rusland.
Op deze wijze werden ook de pyra-
mides gebouwd," verklaarde Corley
■AANVANKELIJK tamelijk zonnig.
Vannacht Dlaatseliik nevel of mist. Mor-
§gp:ov^* aanvankelijk drooe en over
■•or, ll-ei?een zo-nnle weer. maar later
w Noord-Westen uit toenemende
'twJïlu 1 met hier en d°ar enkele on-
nrt 1? n de Noord-Westeliike helft
p- ,,et \and in de middag blnnendrin-
en van koelere lucht.
24 Juli.
Jon op: 4.45 uur; onder: 20.43 uur
Maan
op: 2.21 uur; onder; 20.38 uur
<25/7 N. M.)
uur ^fJ te Ka£wÜk te 1.54 en 14.24
uur. (25/7 te 2.29 en 15.09 uur).
nummer bestaat uit acht pagina's.
De secretaris-generaal ven de Ver. Naties. Trygve Lie brengt op het ogenblik
de vacantie met ziin eezin door in het vaderland. Noorwegen. Als we:kom bo
den ziin vrienden hem een zomerhuisje in de bergen bij Roros aan. De grond,
waarop ..Lieset". het zomerhuisje, staat, kreeg hii voor zijn 53ste verjaardag ten
geschenke van de bekende Noorse schrijver Johan Falkberget. Johan Falkberget
overhandigt de oorkonde, waarmee het eigendomsrecht van de grond wordt
overgedragen, aan de heer en mevrouw Trygve Lie.
Geen zelfmoord van Masaryk
Jaromir Smutny, v.m. hoofd van de
Tsjechoslowaakse kanselarij, die on
langs naar de Amerikaanse zone van
Duitsland vluchtte heeft od een pers
conferentie te Frankfurt verklaard,
dat wijlen president Bencs het „op
slokken" van ziin land als een tweede
„München" had beschouwd om de
ogen van de wereld te openen voor het
gevaar van het communisme. Benes
geloofde voor de communistische
staatsgreep in Februari 1948 nog, dat
het communisme en de democratie in
Tsjccho-slowakiie eendrachtig zouden
kunnen samenwerken, aldus Smutny.
Nadat de communisten de macht had-
■vn r>vprsenomen 2» zeide Smuriiv. ge
loofde Benes. dat dit ..evenals München
een keerpunt had betekend voor het
fascisme en nazisme de gebeurten'scen
in Praag de ^'ere'd toonden, dat het
Sovjetrussische communisme elk land
kon overmeesteren door interne infiltra
tie" Volgens Smutny had Benes weinig
kui>upn doen om de coifn te verhinderen
daar het leger met communistische
agenten was geïnfiltreerd en door zuive
ringen van vele loyale officieren was be
roofd. Benes had de keus tussen een
binnenlandse striid en de druk van de
straat." Uiteinde'iik had Benes het ge
voel. dat Tsjecho-Slowakije voor de de
mocratie was opgeofferd. Hij bleef na
de coup op ziin Dost in de hoop. dat ziin
aanwezigheid de regering zou nopen zich
aan haar beloften te houden In die tijd
konden de meeste politieke leiders ont
komen Benes maakte zioh geen illusies
over hetgeen er gebeuren zou. zo ver
volgde Smutny. Naar ziin mening was
het merendeel van het Tsiechcslowaakse
vo'k niet communistisch en zou het ook
nooit worden. „Het heeft bittere erva
ringen ongedaan waardoor het duur be
taald heeft en dat nog doet" De com
munistische leiders 'n Tsjecho-Slowakije
hadden tot dusver succes gehad omdat
zij op het ogenblik teren op de riikdom
Smith, „namelijk met gebruikmaking
van slavenarbeid. En op deze wjjzc
worden ook de indrukwekkende zo
veel-jaren-plannen van de Sovjet-
Unie uitgevoerd. Het geheel is zó fan
tastisch, dat ik denk dat niemand het
geloven zou, indien wij de copie hier
niet voor ons hadden."
Smith verklaarde verder nog, dat hij
de Raad waarin 13 staten zijn verte
genwoordigd zal verzoeken tijdens
het komende debat over slavenarbeid,
dat waarschijnlijk in de volgende week
zal worden gehouden, een commissie
van onderzoek in te stellen.
Volgens Corley Smith wordt door de
Britse documenten op onweerlegbare
wijze aangetoond, dat het Sovjetrussi
sche stelsel van politieke onderdruk
king, het telkens weer inzetten van
nieuwe vervolgingen en het uitvoeren
van nergens op gebaseerde zuiveringen
op zeer handzame wijze samengaat met
het verkrijgen van goedkope arbeids
krachten.
„Dit", aldus Corley Smith, „is dic
tatuur, niet slechts van het prole
tariaat, doch ook t^gen het prole
tariaat."
Smith verklaarde verder nog. dat de
sjechtste behandeling ten deel viel aan
personen, wier zaakrifr-ondéTZoek was
en die aan „eenzame opsluiting"
werden onderworpen, doch niet aan
hen, die reeds waren veroordeeld. Het
Sovjetrussisch stelsel is er op gericht
arbeiders te verkrijgen voor afgelegen
gebieden, waarvoor men op normale
wijze geen arbeidskrachten zou kunnen
verkrijgen", aldus Smith.
De beide Britse documenten worden
thans door de leden der delegaties van
de in de economische en sociale raad
der Ver. Naties vertegenwoordigde sta
ten bestudeeerd.
COMMISSIE VAN ONDERZOEK?
Corley Smith heeft verklaard, dat de
Britse regering de organisatie der Ver.
Naties zal verzoeken een commissie naar
de Sovjet-unie te zenden, om aldaar
een onderzoek in te stellen naar het
voorkomen van kampen voor dwang
arbeiders.
Smith beschreef dergelijke kampen
als „de grootste schandvlek op de ge
schiedschrijving der 20ste eeuw". Hij
voegde hieraan toe. dat het Sovjetrus
sische waarnemers vrtj stond een on
derzoek in le stellen naar de in En
geland heersende arbeidersomstandig-
beden.
uitkering bestemd
In de nacht van Donderdag opVry-
dag is ingebroken in het kantoor van
het districtsbureau Zuid-Holland
(Noord) van de Stichting 19401945
aan de Rijnsburgerweg 177 te Leiden,
waarbij een bedrag van ruim f. 58.000
werd ontvreemd.
Dit bedrag, dat bestemd was voor
de maandelijkse uitkeringen van de
door de Stichting verzorgde oorlogs
slachtoffers, bevond zich vrijwel ge
heel (ongeveer f. 53.000) in een kar
tonnen doos, welke in een muurkast
van het kantoor was geplaatst. Het
slot van deze kast werd verbroken.
Verder is uit het bureau van de boek
houder nog een geldkistje met ruim
f. 4.000 medegenomen.
Een lid van het personeel, dat gister
ochtend in de vroegte de inbraak ont
dekte. waarschuwde ogenblikkelijk de
directeur van het bureau, wiens woning
stelde deze de politie met de
diefstal in kennis.
Hoewel het onderzoek in alle rich
tingen wordt voortgezet, heeft men nog
geen spoor van de dader(s) kunnen ont
dekken. Echter Is wel komen vast te
staan, dat men met grote omzichtigheid
is te werk gegaan, daar zowel aan de
voor- als achterzijde van het gebouw
geen sporen van braak zijn te ontdek
ken.
Naar wij vernemen was het geld in de
loop van Donderdag van de bank ge
haald, met de bedoeling het gisteren
door te zenden.
Van de administrateur van de Stich
ting, de heer T. K, Lingsma, vernamen
wij nog, dat deze diefstal niet de min
ste invloed zal hebben op de maande
lijkse uitkeringen, aangezien er voor
gezorgd zal worden, dat deze nog aan
het einde van deze maand zullen wor
den uitbetaald. Met het hoofdkantoor
van de Stichting, die maandelijks de
gelden fourneerd, is inmiddels contact
opgenomen.
Vijf officieren van de Nederlandse Luchtmacht kwamen voor een kort bezoek od
het vliegveld Gatow bij Berlijn aan. Zij werden rondgeleid door de eskader
leider J. A. Nunn die hen volledig over de geheimen van de luchtbrug inlichtte.
Eskader-leider Nunn geeft de Nederlandse officieren uitleg van de route-kaart.
V. r.n.l.: majoor A. Groot, kapitein H J. Doornbos, majoor A. B. Wolff, kapitein
Yarde, commandant van het vliegveld Gatow, kapitein P. W. Brockmeiier en
eskader-leider Nunn.
Abetz krijgt 20 jaar
Overeenkomstig de cis is Otto Abetz,
dié gedurende de oorlog ambassadeur
van Duitsland te Parijs was, tot 20
jaar dwangarbeid veroordeeld wegens
oorlogsmisdaden.
Abetz werd voorts verboden Frans
grondgebied te betreden gedurende een
periode van 20 jaar, nadat hij zijn ge
vangenisstraf heeft uitgezeten. Voorts
is de confiscatie bevolen van een grote
som geld en goud, welke bij Abetz' ar-
resfatie was getanden
Abetz werd niet schuldig bevonden
aan plundering en aan de voorgenomen
moord op de Franse oud-premiers
Blum en Reynaud.
Door verfafbranden ging
17e eeuws gebouw op
I deze buurt niet denkbeeldig. Daarom
I werden via pakhuizen aan de achter-
zijde en naast het brandende pakhuis
.ii.f I stralen geleid, om het vuur van alle
Prinseneiland in vlammen op zijden te kunnen aantasten Triest
_.A ..I stonden daarbij de geraamtes van de
Voor dc tweede maal dit jaar heert drie pakhuizen die in Maart uitbrand
een felle brand een van dc zeven- dgn
tiende eeuwse pakhuizen op het Prin- Even voor half vier werd in een aan de
scneiland te Amsterdam in de as ge- achterzijde gelegen pakhuis een begin
legd. In Maart j.L gingen drie pak- van brand ontdekt, dat echter door de
huizen, de nummers 81, 83 en 85 in brandwachts onmiddellijk in de kiem
vlammen op en gistermiddag werd wercj gesmoord.
een dubbel pakhuis op nummer 75 Intussen was het blussingswerk in
grondig vernield.
De brandweer rukte met groot mate
riaal uit. De nauwe straatjes en de in
middels toegestroomde menigte be-
bemceilljkten enigszins een vlot ver-
volle gang. Onder leiding van de com
mandeur D. Dcets streden 50 brand
wachts met 13 stralen en 2 straat
waterkanonnen, waarvan de laatsten
elk 1500 liter water per minuut Ln de
loep van de machtsconcentratie van 1 vuurmassa wierpen.
de brandweer, maar tcch werd het
vuur, dat om half vier cp alle vier i
verdiepingen van het pakhuis in volle
kracht was ontbrand, spoedig bestre
den. Uitbreiding van de brand was in
Toen de brand tot in de nok van
het gebouw woedde, liet de brand-
Uitgebreid Indonesië-debat
OP VOORLOPIGE AGENDA
A.S. VN BIJEENKOMST.
Gisteren is de voorlopige agenda van
de vierde zitting der algemene verga
dering van de VN. die volgens rooster
20 September te Flushing Meadows bij
eenkomt. gepubliceerd. Het merendeel
van de onderwerpen die op de derde
Assemblee werden besproken, is nu weer
aan de orde gesteld, terwill een plaats
is ingeruimd voor nieuwe politieke ont
wikkelingen. Opmerkelijk is evenwel, dat
de kwestie Spanje, die sinds 1946 voor
de VN is besproken, niet op de agenda
voorkomt. Men vermoedt echter, dat
Spanje wel op de definitieve agenda zal
prijken.
Een van de belangrijkste kwesties,
is de toekomst van de Italiaanse ko
loniën. Een ander belangrijk vraagstuk
is Palestina, waarbij thans de aan
dacht gericht zal zijn op de instelling
van een permanent internationaal re
giem voor Jeruzalem en dc verdere
hulpverlening aan dc vluchtelingen.
De situatie in Indonesië staat geno
teerd voor een uitgebreid debat. Ver
der zullen worden besproken de toe
komst van de commissie voor atoom
energie en de commissie voor conven
tionele wapens, in het licht van dc
huidige impasse.
Andere punten zullen ziin:
1. De moeilijkheden tussen Grieken
land en ziin buurlanden.
2. Het vraagstuk vafi de onafhanke
lijkheid van Korea.
3. De inachtneming van de mensen
rechten en de fundamentele vrijheden
in Bulgarije en Hongarije.
De Assemblee zal voor het eerst be
raadslagen over het plan der VN voor
techn'sche steunverlening aan onvol
doende ontwikkelde gebieden en de voor
dit plan opgestelde begroting Verwacht
wordit, dat de vierde zitting 10 weken
zal duren.
brand, die kort na het uitbreken ge
paard ging met enorme rookwolken en
weer het terrein voor het pakhuis metershoge vlammen, gade vanaf de
ontruimen, omdat het gevaar niet kaden aan de overzijde van het Prin-
dcnkbeeldig was, dat de brede top- seneiland.
gevel naar beneden zou storten.
eer en arbeidskrachten was beroofd.
Hij noemde het „verbitterd ontevre
den en gekweld door de dagelijkse
morgen voor het levensonderhoud, en
de voortdurende angst voor agents
provocateurs en de almachtige politic".
De Katholieke kerk in Tsjccho-Slowa-
kiie was volgens Smutnv het grootste
en „meest effectieve" anti-communis- J
tische element in het land.
Nauwelijks hadden de brandwachts
zich teruggetrokken en was de lad- i
dcrwagen weggereden of inderdaad
kwam dc topgevel met donderend ge-
raas naar beneden en stortte tevens
het dak gedeeltelijk in.
choslowaakse volk van bijna alle bur-
Dit laatste vergemakkelijkte het werk
van de brandweer, die eerst door
kleine raampjes en openstaande deu
ren het vuur had moeten bestrijden,
maar nu enorme watermassa's vanaf
Smutny verklaarde, niet te geloven.de daken der belendend pakhuizen en
dat ook maar het eerinoste ooit bekend j vanaf de brandladder in 'net vuur kon
zou worden over de omstandigheden I werpen. Toen bovendien het wat°r-
waaronder Jan Masaryk. v.m. m'nHter j kanon van de Jan van der Heijden dat
van Buitenlandse Zaken, de dood 4000 liter water per minuut -verwerkt,
vond. Hij was van meninz. dat 'Masaryk j in de strijd werd geworpen, moest hrt
?een zelfmoord eeoleesd had. vuur terrein prijsgeven er. om even
Smutnv besloot met de verklaring, dathalf vijf gaf de brandweer het sein
Op de bovenste verdieping van het
pakhuis, waar de meubcl-spuitinrich-
ting van de firma H. Wegter was ge
vestigd, was tijdens het uitbreken van
de brand een schilder bezig met het
afbranden van een deur. Door deze
werkzaamheden is dc brand ontstaan.
De schilder verklaardp tejrenover de
politie: „Ik was op dc creste verdie
ping bezig met het afbranden met
een steekvlar van een binnendeur.
Toen een andere deur van het ver
trek werd geopend, ontstond tocht,
waardoor de steekvlam werd aange
trokken en in *>en stanel oud? auto
banden sloeg, die onmiddellijk begon
nen te branden".
De aarg^richte schade Is neg niet te
erzisn. Het pakhuis, dat totaal uit-
ir?ndde bevatte z?er bran?-'-amate-
in het ged°e!b° waar de brand
functie neerlege en van een pensioen blussingswerk werden beg.nnen. "Hbrpk, voerts brandbare materialen
leefde. Hii stond echter bijna voortdu- Het cuae dubbele pakhuis was toen die bestemd waren voor het 'o-ruwen
rend onder bewaking van de politie zo- veranderd in een troT-tsle-e rekende van tentconstellingsstards en ln <S#
dat hii besloot naar Duitsland te vluch- ruïne benedenste ver diep' en '-dsek"
vüto"neen^e&ee'ethl^d^^h9kéld hii na de dMd Van oreVdem Be-:e5T"iin!..brana meister" en ion met het na-
ziin en uitsluitend voor de bazen in de
Sovjet-Unie werken."
Smutny zeide verder, dat het Tsje-
ten.
Duizenden buurtgenoten sloegen de terfabriek en
brillen :ll>psrU.