Laura-rijders hadden gisteren mei
wind en regen fe kampen
N.Y. v.h. Fa BERNARD
7 Januari 1937 7 Juli 1949
GEDENKLEPEL
ƒ1.90
Onvergetelijke Mozar top voeringen
der Weense Staatsopera
Hoogtepunten voor ons muzikale leven
Hillegomse Beurs wordt te klein
WOENSDAG 6 JULI
sesje, waarna Margriet thuiskomende
vertelt (op vierjarige ieeftyd!) dat die
dame zo'n „ingeslikte stem had! Zo ;s
Margriet, een bron van de meest ia«ce
en typerende beschry vingen, een overal
en onafgebroken aangeboren talent tot
imiteren en vertellen. Zij vult met deze
gave de sfeer van het kinderleven op
Soestdijk op meesterlijke wijze aan,
mede doordat zij kleine foutjes bij haar
zusjes zo raak weet te onderscheiden en
to critiseren.
MARIJKE, BENJAMIN VAN
GEZIN EN VOLK
De geboorte en jongste levensloop van
ons vierde Prinsesje, Marijke, heeft aan
de Koninklijke ouders het bewijs ge
schonken, hoezeer ons volk niet alleen
zijn Koningskinderen, maar veeleer zijn
Kinderen liefheeft. Ontelbaar waren
de reacties uit alle kringen en lagen
van ons volk. welke op Soestdijk bin
nenstroomden, toen bekend werd, dat
Prinses Marijke door een ongelukkige
samenloop van omstandigheden met
een aangeboren gebrek door het leven
zou moeten gaan. Deze bewijzen van
diep medeleven hebben Juliana en
Bemhard veel meer kunnen zeggen,
dan de hulde- en trouwbetuigingen bij
de geboorte van het Prinsesje zelve, of
bij zoveel andere festiviteiten van na
tionaal belang. Misschien juist dank zij
deze omstandigheden neemt Marijke
zo'n grote plaats in in de harten van
gezin en volk. Oneindig zijn de zorgen,
waarmee zij zowel door haar ouders als
door haar zusjes wordt omringd, direct
en voortdurend is de belangstelling,
welke de zusjes voor haar Benjamin aan
de dag leggen.
Uit een onlangs gepubliceerd onder
houd met mevr. RÖelIFeith, vóórhaar
huwelijk jaren lang verzorgster van
onze Prinsesjes, weten wij, dat het met
Marijke allengs beter gaat. Trappen
lopen doet zij al als de be^te, en ook in
vreemde kamers heeft zij geen moeite
meer met het uit uit de weg gaan
van voorwerpen en meubelen. Voorts
weten wij. dat haar reactie op kleuren
en blinkende voorwerpen zeer goed Is.
Men heeft dan ook goede verwachting,
vertrouwen zelfs, dat Marijke in de
toekomst met behulp van een bril be
hoorlijk zal kunnen zien.
Wat betekent dit gezin
in ons volk?
HET IS ALLERMINST eenvoudig
een antwoord te geven op de
vraag, wat dit gezin voor ons volk
betekent. Sinds de verregaande demo
cratisering van de maatschappij en
daarmede de democratisering van het
I Koningsschap is het formuleren van dit
I antwoord moeilijker geworden, omdat
de betrekkelijk eenvoudige ophemeling
en kruiperige vleierij er niet meer in
passen, zoals zij ln vroeger tijden van
het Koningsschap opgeld deden.
Spraken wfj reeds in de aanvang van
onze beschouwing over de toespraak van
prof Obbink tijdens de huwelijksplech
tigheid, ook het antwoord op deze
vraag willen wij daarin vinden.
„Waar elk huis 't nodig heeft te leven
onder open hemel, zal Uw huis dat
nodig hebben in dubbele mate: Uw
hoge plaats te midden van het Ne
derlandse volk, Uw meer dan gewone
van de maatschappij te vrezen viel De
ervaringen van ons volk met het Ko
ningschap in de laatste halve eeuw
hebben duidelijk in het licht gesteld,
waarop die meer dan symbolische taak
van Oranje in ons volk berust: op per
soonlijke aanhankelijkheid, waardering
voor de persoon en het persoonlijk
leven van het staatshoofd. Anderzijds
echter zijn er nadelen verbonden aan
de aldus opgevatte taak van Oranje
tegenover ons volk. Deze vooral per
soonlijke taak maakt het dikwijls zeer
moeilijk, „gewoon" te zijn. Millioenen
Argusogen volgen het wel en wee van
een gezin, dat op een andere maat
schappelijke plaats gesteld langs na
tuurlijker wegen tot oplossing van con
flicten en moeilijkheden had kunnen
komen, ware er niet het volle licht der
wanneer dit zich afspeelt buiten de
grenzen van eigen hof en haard. Na
tuurlijk, daarvan zijn ook de ouders
zich bewust, ons volk wil nu eenmaal
blijk geven van zijn liefde voor het
Oranjehuis, en aan wie kan die liefde
nu eenmaal beter getoond worden dan
aan de kinderen, die van nature de lief
de van de „moeder" hebben? Maar
hebben wij het recht, te critiseren,
wanneer aan die kinderen en aan dil
gezin bijzondere voorrechten ten deel
vallen, waarvan het overgrote deel van
-ons volk gespeend blijft, wanneer wij
het door een te onbescheiden belang-
verantwoordelijkheid tegenover el
kander en tegenover ons Vaderland
en daarmede tegenover God, stelt U
tot plicht met grote wijsheid te wan
delen in Uw persoonlijk èn ln Uw
openbaar leven. Het Nederlandse
volk wil hoog tegen U opzien met eer
biedige liefde, tegen U beiden, zoals
wij het tot nu toe deden tegenover
onze beminde Prinses. WIJ WILLEN
IN U BEIDEN ZIEN ONS VOOR
BEELD IN TROUW, IN EENVOUD,
IN PLICHTSBETRACHTING, IN
GODSVERTROUWEN."
Deze wens van prof. Obbink formu
leert eigenlijk beter dan elke andere
omschrijving de betekenis van ons Ko
ninklijk gezin voor ons Nederlanders.
Voorbeeld ln trouw, in eenvoud, in
plichtsbetrachting, in Godsvertrouwen.
Maar.al te zeer legt de positie, aldus
bezien, van het Oranjehuis in ons volk
verplichtingen en beperkingen op aan
zijn leden. Wij kunnen ons daar ener
zijds over verheugen, omdat er uit
blijkt, dat er een veelomvattendè en
mooie taak is weggelegd voor ons vor
stenhuis, ook in maatschappelijke zin,
niet alleen een veelal hoofdzakelijk
symbolische taak in staatsrechtelijke
betekenis, waarvoor ten gevolge van de
overigens verblijdende democratisering
openbare belangstelling op gevallen.
Een onvolkomenheid, juist typerend
voor de menselijke eenvoud, wordt be
sproken in wijde kring, een verkeerd
gebaar wordt in het licht van de plaats,
welkfe Koningin, Prins of Prinsesjes in
ons volk innemen, becritiseerd!
Voor de moeilijke taak. mens te z*yn
als lid van het Koninklijk Huis, en
lid van het Koninklijk Huis als mens,
stalt onze moderne maatschappij nu
vooral het jubilerend gezin van
Soestdijk.
Dit houdt verplichtingen in ook
voor ons, als volk. Wij mogen niet
van een gezin verlangen, dat het „ge
woon" zal zijn, hoewel wij het op een
voetstuk plaatsen, wanneer wy niet
onszelve de verplichting en beperking
opleggen, het dit gezin mogelijk te
maken, „gewoon" te zijn ondanks
zulk een voetstuk en deze hoge po
sitie.
En het is wel eens beschamend, dat
wij als volk dit deel der wederzijdse
verplichtingen niet nakomen
Wij doelen hier op de begrijpelijke
en enerzijds verheugende belangstel
ling, die wij aan de dag leggen voor het
normale gezinsleven van de Prinsesjes,
stelling onmogelijk maken, dat de kin
deren in de kring van eigen land ge
nieten, wat alle Nederlandse kinderen
genieten kunnen? Vrijheid, een een
voudig kinderspel aan het strand, een
gezellig bezoek aan een dierenpark, een
tochtje door de mooie Hollandse na
tuur. een ongestoorde vacantierust bui
tenshuis?
ONS MOOISTE GESCHENK:
EEN WONING IN ONZE
S AMENLE VIN G.
Als geschenk bij het koperen huwelijk
van Koningin Juliana en Prins Bern-
IgÉit
Prinses Juliana met Beatrix. Irene en Margriet te Chatham, in de
Verenigde Staten, waaraan het in ballingschap levende Prinselijk gezin
in de zomer van 1944 een bezoek bracht.
hard biedt ons volk zijn Koningspaar
de restauratie aan van het Huis ten
Bosch. In de residentie geven wij
daarmede aan ons eerste gezin een wo
ning.
Dit is een tastbaar geschenk, dat
blijvend van onze liefde zal getuigen.
Maar wjj kunnen, zonder offer, dus
misschien minder „waardevol", maar
zeker meer „gewaardeerd" nog, een
mooier geschenk geven: een woning
voor dit gezin in onze samenleving
waar het nu slechts een woning in
onze eigen, persoonlijke harten heeft.
Wij weten, dat het de dierbaarste
wens is van ons Koningspaar, de kin
deren een zo gewoon mogelijke op
voeding te geven.
Kunnen wij. bij dit festijn, ons zelf
niet de belofte doen, deze dierbaarste
wens te vervullen?
Nog eenmaal willen wfj terugkeren
naar de reeds geciteerde toespraak van
prof. Obbink. Sprekende" over de sociale
kant van de taak van ons Koningshuis,
merkte prof. Obbink op: „Er is voor U
samen prachtig werk te doen in Neder
land, waarvoor het ganse volk U dank
baar zal zijn."
Laten wij daarbij bedenken, dat WIJ
het ons Oranjehuis mogelijk moeten
maken, dit prachtige werk te volvoeren,
door ook het jongste Oranjegeslacht in
staat te stellen, mens te zijn, ook wan
neer het boven de gewone mensen ge
steld wordt, gewoon te zijn ook wanneer
de maatschappelijke positie ongewoon
is, dus als gewone mensen ons volk te
leren kennen en liefhebben, opdat het
mettertiid on de enig mogelijke basis
van liefde dit „prachtige werk" kan vol
voeren.
En dan is het goed te zeggen: „Er.is
voor ons allen praohtig werk te doen
in dit Koninklijk Gezin, waarvoor ons
Vorstenpaar ons dankbaar zal zijn."
Laat dit onze „moederlijke" zorg zijn,
en laat in deze geest ons volk het feest
gedenken, dat thans in Soestdijk als
gezinsfeest wordt gevierd. Het geliefde
gezin van Juliana, Bemhard, Beatrix,
Irene, Margriet en Marijke, „Ons" Hol
landse gezin.
P. BOK.
Vier dagen in het zadel
Gelukkig lachend leveren deze meiskes
gen van de eerste tocht.
Er waren geen uitvallers
(Van onze sportredacteur)
Wij hebben, om heel eerlijk te zijn,
altijd een beetje neergekeken op de Al
pheuse Laura-rit. In vier dagen zo'n
kleine 500 kilometer fietsen, wat is daar
ten slotte aan voor ons Hollanders, die
bij wijze van spreken op het rijwiel ge
boren worden. Zo méénden wij. En wy
hebben dan ook nooit begrepen waar
om men in Alphen van een keurige
prestatie spreekt bij het volbrengen van
de toclU en waarom de deelnemers zo
trots op hun medaille zijn.
Vandaag begrijpen wij dat wel. Wij
hebben gisteren ni. de eerste tocht mee
gereden. Om persoonlijke impressies op
•te doen, zoals dat heet.
Onze hoofdredactie had ons het ge
bruik van een auto aangeboden om de
deelnemers te volgen, doch dit voorstel
hebben wij verachtelijk van de hand ge
wezen. Kom, kom, zo'n schamele 120 ki
lometer, zo dachten wij, daar worden
wij niet warm van. De moeite niet waard
om over te spreken. En dies zijn wij
gistermorgen om halfadht naar het
IJsclub terrein in Alphen gewandeld,
waar de start plaats vond, en hebben
daar de vader van de Laura, de heer
Gastelaars, de hand gedrukt en hem
medegedeeld,, dat wij zó weerom zou
den zijn.
Vervolgens zijn wij kwiek op het va
derlandse vervoermiddel bij uitnemend
heid gesprongen en hebben ons met
juiohen.de pedaaltred, om in renners-
jargon te spreken, in de richting Lei
den begeven. Wij voelden ons gelijk een
Coppi of een Bartali, toen wij in die
vroege morgenuren door de dikke hagen
belangstellende Alphenaren vlogen, het
stuur stoer in de vuisten geklemd. Bin
nen in ons zong iets en speels schudden
wij een elk, die het voornemen koesterde
aan ons snelle wiel te gaan hangen, met
een paar maohtige pedaaldrukken van
ons af. Zelfs een mals regenbuitje in
de buurt van Hazerswoude kon aan
onze rennérsdroom geen ernstige schade
toebrengen.
En zo aijn wij over de mooie Singels
van onze goede Sleutelstad, over-Voor
schoten en Marlot naar Wassenaar ge
reden, dat wij zo ongeveer helemaal
doorkruist hebben. En vandaar ging het
via de Wassenaarse Slag naar het vlieg
veld Valkenburg. Daar, bij dat nest van
die snelle militaire vogels, ging het to
taliter mis met ons. Het leek of wij
door stroop reden inplaats van op
asphalt. Daar stond voor ons de „man
met de hamer", die aan onze juiohende
overmoed definitief een einde maakte.
Laten wij even naar de vliegtuigen kij
ken, hebben wij moeizaam tot onze
tochtgenoot gesproken, voor wie wtf niet
wilden weten dat wij in ernstige moei
lijkheden verkeerden.
Daarna zijn wij naar Katwijk gefietst,
haar contrölekaarten in na het völbren-
(Foto „L.D."-Lux-Alphen)
wy mogen gerust zeggen gekrabbeld,
waar in Brittenburg het eerste rust
punt was. Hier blijven wij lang om
persoonlijke indrukken op te doen
beloofden wij ons zelf. En in Britten
burg hebben wij moeizaam naar een
kopje koffie zitten staren, onderwijl be
denkend dat wanneer wij 120 kan. in
één reahte lijn zouden rijden, wij onge^
veer in Antwerpen zouden zijn en dat
wij dan in ieder geval de wind mee zou
den hebben. Wij willen onze lezers niet
verder vervelen met de diepe ellende,
die wij hebben moeten verstouwen op
het verdere gedeelte van onze reis.
Anders zouden wij uitgebreid vertellen
over onze gutsende zweetdruppels bij
het beklimmen van de venijnige „cols"
van het fietspad van Katwijk naar
Noordwijk, onze teleurstelling in Hille-
gom, toen wij vernamen dat de eerste
rijder al om tien uur was doorgekomen
(wij arriveerden om halféén), ons wor
stelen naar Aalsmeer via Heemstede,
het gevecht dat wij hebben geleverd met
de storm toen wij langs de Westeinder-
plassen over Kudelstaart naar Leimui-
den kropen in een,.stromen de regen, ter
wijl het water van het meer over de
weg sloeg en onze triomphantelijke ze
gelach, toen wij ten slotte weer in
Alphen arriveerden, temidden van fleu
rige meiskes en sportieve jongemannen.
Wij weten nu dat het volbrengen van
de Laura-tocht een sportieve prestatie
van de bovenste plank is. Wij zitten
vandaag weer op onze bureaustoel, maar
de 500 dapperen zijn vanmorgen weer
gestart voor de tweede rit, liefst 130 km.
en zij komen daarbij in Amsterdam, In
Hilversum, Bussum en het Gooi.
En wanneer wij bedenken dat er on
der de 500 deelnemers grootmoeders en
grootvaders schuilen, dan nemen wij
vol eerbied onze hoed af voor zo'n pres
tatie van formaat.
De heer Gastelaars heeft met zijn
Laura-rit sportminnend Nederland een
belangrijk evenement geschonken, een
tocht welke niet alleen veel van de
wils- en spierkracht van de deelnemers
vraagt, maar ze ook door de mooiste
plekjes van ons vaderland voert en
waarbij men de gezonde Hollandse lucht
met volle teugen naar binnen krijgt.
Onze waardering voor dit initiatief1 en
wij hopen van harte dat de Laura-tocht
een lang leven beschoren moge zijn.
v.h. KONINKLIJK HUWELIJK
uitgevoerd in GERO-ZILVER
BREESTRAAT 55
GEZAAGD NAALDHOUT EN
HEIPALEN VRIJ.
Speciale -berichtgeving).-
Naar wij vernemen zal, tegelijk met
het 40-jarig bestaan van de Ned.
Houtbond, op 9 Juli a.s'. de distributie
van gezaagd naaldhout en van heipa
len, welke 8 jaar geduurd heeft, een
einde nemen.
Voortaan is er dus weer meer hout
voor huizenbouw beschikbaar, al blijft
de contingentering bestaan.
HEEMSKERK TEGEN HET BADEN!
Bij verordening van B. en W; van
Heemskerk is het voortaan verboden
zich aan het strand te Heemskerk aan
zee in badpak op te houden. Aan per
sonen van 14 jaar en ouder is het te-'
vens verboden zich in zee te begeven.
(Van onze Muzieikredacteur)
De verrukkelijke en meeslepende tover der beroemde Wfeense Staatsopera (eer
tijds Hofoper) heeft ons weer omgeven! Het was als in de dagen onzer studie
jaren in de Oostenrijkse hoofdstad, toen wij dikwijls avonden achtereen
geestdriftig, opgewonden en verhit! omgeven door studievrienden met par
tituren in de hand, op de „Stehparterre" haar grandiose opvoeringen beleefden
onder leiding van een Franz Schalk, Bruno Walter of Clemens Krauss.
Zoals zij de traditie van bijv. een Gustav Mahler overnamen, zijn het nu
een Josef Krips en een dr Karl Boehm, die de fakkel verder dragen.
Thans zwaaien zij de scepter over een gezelschap zangers en zangeressen, die
behalve bezitters en bezitsters ener bijzondere zangtechniek, de eigenschap
pen in zich hebben van de rasacteur- en actrice, ook op dat gebied in staat
tot individuele prestaties van het hoogste peil en töch in volstrekte har
monie tot elkaar.
Ja: deze eeuwenoude Weense opera cultuur, waarmee de Oostenrijker van
prille jeugd af aan vertrouwd wordt gemaakt in een stad, waarin kunst en
zang tot absolute levensbehoefte werd, heeft een faam verkregen, die tot ver
over de landsgrenzen door drong en nu ook opnieuw ons land een week in haar
greep hield.
Wij zijn tijdens de fijnzinnige opvoe
ringen ter gelegenheid van het Holland
Festival in het tot de nok gevulde Ge
En dan een orkest, waarvan het pre
cieus afgewogen -klankgehalte in de
stijlvol vertolkte geniale Mozarbwerken
bouw van K. en W. te Den Haag, weer 1 diens komische opera „Die Hochzeit
getuige geweest van stemmen van voor- ^es Figaro ei} het geinspu eerde zang-
treffelijk gehalte - al aijn er dan ook Serj.il
natuurlijk zelfs in dit gezelschap gra
den van een ongemeen tempo, van
een vanzelfsprekende, natuurlijke gra
tie en soepele actie.
Er vielen gisteren geen uitvallers te
noteren, evenmin behoefde de E.H.B.O.
dienst te doen, terwijl de meerijdende
reparatiewagen slechts enkele malen ln
actie moest komen.
Hedenmorgen vroeg zijn de deelne
mers weer met vol enthousiasme gestart
en het wil ons voorkomen dat ook deze
tweede dag zonder uitvallers zal ein
digen.
Gisteravond werd er op het Alphen-
terrein, in het kader van de Laura-
Komt er schot in de
bouwplannen?
(Van een bijzondere medewerker).
Toen in 1946 de Algemene Vereni
ging voor Bloembollencultuur besloot,
haar zetel over te brengen naar Hille-
gom en daar een nieuw, groot beurs
gebouw te stichten, met tentoonstel
lingszaal, kantoorgebouwen en wat niet
al, staken de verblijde Hillegommers de
vlag uit. Dit resultaat was bereikt door
grote inspanning en offervaardigheid,
en de man die de drijvende kracht ach
ter dit alles was, Bernard Rijnveld,
werd met zijn medewerkers op het Hil
legomse Raadhuis gehuldigd.
Betrekkelijk kort daarna overleed
Bernard Rijnveld. en pessimisten zei
den, dat mét hem het Beursplan ten
grave daalde. De pessimisten kregen
gelyk. Terwijl de Hillegommers hun
leider misten, om de plannen verder
door te zetten, deden de Haarlemmers
wat ze konden, om alsnog de beurs
voor Haarlem te behouden. En ze
slaagden daarin wonderwel. De Alge
mene Vereniging kwam op haar besluit
terug, Hillegoms kansen waren ver
dwenen! 1
Behalve de Maandagbeurs, welke te
Haarlem in het Krelagehuis gehouden
wordt, Js er echter ook een Donderdag-
morgenbeurs te Hillegom, welke thans
ruim vijftien jaar bestaat. Het was niet
de eerste en enige plaatselijke bloem-
bollenbeurs, die naast de „grote" beurs
te Haarlem werd opgericht. In ver
schillende plaatsen, centra van bloem
bollenteelt, werden dergelijke beurzen
gesticht, maar óf ze verdwenen na kor
ter of langer tijd, of ze behielden al
leen een regionale betekenis.
De Hillegomse beurs werd echter ge
sticht in de plaats, die het centrum is
van de export, dus van de handel in.
bloembollen. Na enkele magere jaren
bloeide ze verwonderlijk snel op, en
na dé oorlog bleek dat deze beurs, om
Sportweek, een voetbalwedstrijd ge
speeld bussen combinaties van Alphen
en Alphia. Nadat de rust was ingegaan
met blanke stand, bleek de Alphen-ploeg
in de tweede helft te zwak voor de nog
al fanatiek spelende Alphianen en ein
digde de wedstrijd met een 31 over
winning voor Alphia De muziekvereni
ging „Arti" maakte een mars door de
gemeente en luisterde de wedstrijd met
pittige nummers op.
In de Laura-tent, waar de deelneem
sters en deelnemers hun ervaringen en
belevenissen van de eerste dag uitwis
selden, was het de gehele avond een
druk geroezemoes.
een afgesleten term te gebruiken, in
een dringende behoefte voorzag. Steeds
meer lakglimmende wagens rijden zich
aaneen in de Hillegomse straten, wan
neer Donderdagsmorgens de beurs werd
geopend. De autowacht moest zich zelfs
een fiets aanschaffen om het allemaal
te kunnen bekijken en bewaken. Bloe
men werden ter keuring ingezonden en
het diploma van de Hillegomse Beurs
wordt als een waardevolle trophee be
schouwd.
Maar ln de lange pijpenla van hotel
..Flora" waar de gebroeders Van Dril
de scepter zwaaien van achter hun
tapkast, werd het al spoedig benauwd
Drie-, vierhonderd mensen zochten
daar hun weg door de nauwe paden
tussen de tafeltjes en stoelen. Men
trapte elkaar op de tenen, liep elkaar
in de weg, en de Beurscommissie zocht
naar een uitweg voor al die commer
ciële activiteit, die zich daar iedere
Donderdagmorgen samenbundelde.
Er werd een noodoplossing gevonden
door verplaatsing en verschuiving,
maar het wordt met. de dag duidelijker:
de enige definitieve oplossing is: een
nieuw beursgebouw.
Inmiddels had de voorzitter der Al
gemene Vereniging voor Bloembollen
cultuur, Jhr. Van Nispen tot Panner-
den, tevens Burgemeester van Hille
gom, getracht een oplossing te vinden
om zowel Haarlem als Hillegom in hun
verlangens tegemoet te komen Hy
stelde voor, dat de Algemene Vereni
ging gebruik zou maken van het aan
bod der gemeente Haarlem, hetwelk
het haar mogelijk maakte in de Bloe
menstad te blijven, èn tevens het aan
bod der gemeente Hillegom (het ter
rein ..Treslong" en f. 100 000.zou
accepteren ten bate van een nieuw
beursgebouw voor Hillegom. Dit voor
stel werd aanvaard.
Door teleurstelling achterdochtig ge
worden,. begroetten de Hillegommers
dit „halve ei" niet met blister veel
enthousiasme. Maar met iedere week
bleek duidelijker, hoe dringend nood
zakelijk het was, dat. de beurs méér en
betere ruimte kreeg.
De Hillegomse Beurscommissie zocht
en vond contact met. haar Burgemees
ter, en langs die weg werden vele be
zwaren opgelost. Nog is alles niet in
kruiken en kannen, maar de kansen od
**en spoedige en bevredigende oplossing
zijn er aanzienlijk op vooruitgegaan, en
wanneer men de steun van het vak-
kan krijgen in die mate als het geval
was met het ..grote" Beursplan. staat
het vrijwel vast. dat binnen afzienbare
tijd in Hillegom een beursgebouw ver
rijzen zal, waar de blocmbollenhandel
zich volkomen kan ontplooien!
het oor verrukten. Zowel in de prach
tige soli die met een voor ons land
geestdriftige onstuimigheid tot ontel
bare open doekjes leidden als ln de
veeleisende ensembles.
Sleohts aan de décors op het onein
dig ruim lijkende toneel der Weense
Staatsopera waaraan een groot man
als prof. Roller destijds zijn kunstzin
nige visie wijdde bewaren wij andere
en stellig veel kostbaarder herinnerin
gen.
Maar is het niet zo, dat op een tour-
née als deze sleohts met eenvoudige, zij
het smaakvolle hulpmiddelen t.w.
reisdécors volstaan moest worden?
En tóch: wét werd ondanks die
eenvoud bereikt
De ban voornamelijk dus die van
zang en spel viel weer volkomen
over ons:
Gelijk eertijds een Maria Jeritea, Ma
ria Németh, Elizabeth Schumann, Lot
to Lehmann of Margit Angerer, een
Richard Mayer, Alfred Jerger, dr Sohip-
per, Leo Slezak, Alfred Piccaver of Jan
Kiepura de aandacht volledig concen-
trerden, waren het nu een Paul Schoff-
ler, Endré Koreh, firich Kunz, Wilma
Lipp. Irmgard Seefried, of Sena Juri-
nac en Emmy Loose en vele anderen,
wier talent en kunde onder een emi-
nene regie de enig juiste en zuivere
Mozartsfeer schiepen.
Was wellicht eertijds bij tyd en wijle
't „stersysteem", met fenomenale „uit
blinkers",, die Alles voor zichzelf op
eisten, een zwak element in de overi
gens toch altijd van niveau sprekende
opvoeringen der Staatsopera, thans
bleek hiervan geen sprake: er heerste
een zeldzame eeniheid en een ongewoon
op elkaar afgestemd zijn, terwijl een
ieder zich met ernst en overgave ten
diepste in dienst van het kunstwerk
stelde.
Mozart ter ere!
Er was spanning, leven/ dramatische
en frisse muzikale energie in overvloed
en ook bekorende gevoeligheid en tin
telende humor.
Humor, die de Wener zo perfect ligt,
al doet zy in deze eeuw wat kinderlijk
aan.
Maar dat hindert niets: speciaal de
huidige generatie, levend onder zware
druk van beslommeringen en zorg, kan
zich in die humor onderdompelen. Zij
wordt verkwikt, haalt weer ruimer
adem, veert op en vindt bij zo'n biy-
sprankelende vertolking de weg naar
het ongerimpelde kinderland terug....
Maar ook is er bij Mozart oneindig
veel wijsheid en levenservaring
Inhoud, betekenis en strekking der
genoemde werken mogen wij bekend
veronderstellen: folianten zyn er over
vol geschreven.
Daarom sleohts enkele hoogtepunten:
in „Figaro's Hochzeit" de onvergetelijke
créatie van Irmgard Seefried als de
charmante en kittige Suzanna. wier
briefduet met de echter 'naast haar wat
En dan een vocaal superieure Figaro
van Erich Kunz, die zioh eveneens "als
acteur sterk op de voorgrond plaatste.
Zij beiden droegen deze opvoering, daar
bij eveneens gestimuleerd door de diri
gent dr Karl Boehm, wie het scheppen
van een luchtige, vaartvolle Mozart
sfeer by uitstek is toevertrouwd en aan
de orkestklank een buitengewone door
zichtigheid en accuratesse verleent.
Maar ook als acoompagnateur der blik
semsnelle recitatieven, waarvan de dui
delijke dictie ongeëvenaard is, betoonde
hij zich een meester.
En dan „Die Entführung aus dem
Serail": qua uitvoering eigenlijk nóg
gaver, volmaakter en verfijnder dan de
„Figaro", met een Konstanze van Wil
ma Lipp en een Osmin van Endré
Koreh, die sleohts als ideaal bestempeld
kunnen worden!
Glashelder de coloraturen der so
praan, met haar heerlijk „bfel canto",
fabuleus de onzegbaar diepe bas van
de dikbuikige haremwaohter, een prach
tig gegrimeerde Osmin van een ver
wonderlijke vitaliteit en koddigheid,
schitterend in zijn unieke dronkemans
scène met Pedrilk) (Peter Klein). Maar
ook een volmaakte Blondchen (Emmy
Loose), héél menselijk in haar afscheid
npmen van de plotseling zo vergevens
gezind geworden waardige Bassa-Selim
(Heinz Woester), die met zijn au fond
goede hart allen de vrijheid .hergeeft.
Een wat stijf acterende Belmonte
(Walter Ludwig) beschikt over een
glanzende tenor.
Ook de tragiek spreekt haar woord:
men denke aan het ontroerende duet
KonstanzeBelmonte in de laatste acte.
Gevieren vormden de solisten een su
bliem kwartet.
Het gesproken woord stuitte soms
even het élan, dat overigens door de
met een merkwaardige precisie en pit
tige raakheid dirigerende JoSef Krips
bij voortduring gestimuleerd werd.
Een van enthousiasme geladen opvoe
ring, evenals de Figaro door stormaoh-
tlge ovaties, eindeloze terugroepingen
en bloemaanbiedingen bekroond.
„Die Entführung" zit deze Weners
dan ook in het bloed!
Zo ztfn deze van noblesse vervulde
opvoeringen de „Don Juan" hoor
den wy helaas niet weer verblin
dende glanspunten voor ons muzikale
leven geworden.
Zij staan in de herinnering gegrift
en bewyzen dat de Oostenrijkse opera-
cultuur ondanks het woeden van
de tijd nog niets van haar waarde
en straling heeft ingeboet.
Moge de overkomst van de Weense
Staatsopera niet slechts een bijdrage
vormen tot een hernieuwd wederzijds
begrip voor elkander van twee volke
ren, levend in een Europa, dat naar
nieuwe samenwerking zoekt en streeft,
maar ook een bijdrage geleverd heb
ben tot het meer „opera-ingesteld"
maken van het Nederlandse volk.
De ontzaglijke belangstelling en het
grootse succes betekenen reeds een
gunstige aanduiding in die richting.
Of vergissen wij ons en was hier
van alleen sprake, omdat een der
grootste cultuurinstituten van de we
reld haar kostelijk bezit presenteerde?
Volkomen gerust zijn wij daar he
laas ondanks alles niet op
Want Nederland is nog geen land
als het door en door muzikale Oos
tenrijk, waar „Kunst" even nodig is
als „brood"
H.
WETSONTWERP HERKEURING
VAN AFGEKEURDEN.
Aan het voorlopig verslag van de Com
missie van rapporteurs uit de Tweede
Kamer over het wetsontwerp tot herkeu-
ring van afgekeurden ontlenen wil. dat
het naar de mening van vele leden aan
beveling zou verdienen in het voorstel
vast te leggen, dat onder de generale
herkeuring niet zullen vallen zii. dié vol
gens de nieuwe keurlngsmaatstaven ziiri
afgekeurd (dus dienstplichtigen van de
hchtingen na 1944). terwiil men een ter-
miin voor de duur van dit ontwerp niet
onwenseliik ar-htte zulke m verband met
het ervaringsfeit dat ..buitengewone om
standigheden** een naar tiid gemeten
zeer rekbaar begrip vormen. Wat ver
staat de reeerm<* daaronder, en ^aruft-
blijken de7e? Is de opvatting luist, dat
er mede de internationale verwikke-
afvallende Maria Reining als de gravin hin2:en jn West-Europa in kunnen wor-
tot een der lieflijkste fragmenten werd.1 begrepen?
