Djokja's Sultan moet weg naar uiteindelijke
veiligheid voorbereiden
HEI HUIS AAN DE B&AI
PANDA OP DE
Overvleugeld door de Republikeinse prominenten
Zuinigheid met goede
cultuurgrond geboden
Een „plan van de landbouw" wenselijk geacht
Radio-programma
66ste jaargang
LEIDSCH DAGBLAD
Woensdag 8 Juni 1949
Tweede Blad No. 26711
Slagen, of
(Van onze correspondent te Bate via).
Velen, familieleden, vrienden en ook
buitensta, anders, hebben zich afge
vraagd wat de drijfveren kunnen zijn
voor het afzijdig blijven van de Sultan
van Djokja. Als men nu te Djokja aan
bet peilen is, na zes maanden militaire
bezetting, waardoor vele factoren dus
;iilgelegd zijn die eerst wel werkten,
ban komt men tot een eigenaardige
overtuiging. Wij zouden niet durven
neggen dat het de oplossing van het
probleem is, maar het zou de oplossing
bunnen zijn voor de vraag: „Waarom
doet de Sultan zó en niet anders?"
V/jj geven het als een mening, die te
toetsen valt aan andere. Meer bevoeg
den zuUen er over moeten oordelen
0j veroordelen.
Wat wij geven is slechts de mening
van een neutrale buitenstaander, niet
bezwaard door historische of gevoels
argumenten.
Hamengko Boewono is 36 jóar oud,
beeft een Westerse opvoeding gehad
van zijn 15e jaar af tot zijn 26ste. Hij
heeft in Leiden gestudeerd, is de eerste
sultan overigens, die ooit geheel uit het
adatverband gerukt werd. Op zijn 26ste
jaar moest hij overijld terugkomen daar
rijn vader het oorlogsgevaar in Europa
vreesde, en waarschijnlijk ook wel om
dat hij zijn einde voelde naderen. Nau
welijks was de zoon gearriveerd of de
vader overleed en Hamengko Boewono
werd Sultan.
Volgepropt met wat de Westerse tijd
geest te geven had, kwam deze jonge
man als feodaal heerser in zijn oude
omgeving terug, die weinig invloed op
rijn verdere vorming kon uitoefenen,
want hij was immers de hoogste.
Vier jaar propaganda der Japanners
hebben een nationalist' volgens Japans
model uit hem doen groeien,. In de
betrekkelijke isolatie der binnenlanden
varen de krachten niet aanwezig, die
wèl in Batavia remmend werkten op
de vijandelijke propaganda.
Krachten, die niet zonder meer Su-
fcamo accepteerden als nationalist. Toen
kwam de Republiek met de onafhanke
lijkheidsverklaring van Sukarno en
Hatta- Weer waren er krachten in Ba
tavia aanwezig, die dank zij hun oplei
ding konden zien en voorvoelen dat er
rampspoedige gevolgen konden opstaan
zls de destructieve krachten vrij spel
kregen, krachten, die de Japanners
hadden opgewekt. Er werd in Batavia
rem gezet op het strikte nationalis-
...v in de eigen gevoelswereld. Deze rem
werd sterker al naar gelang de invloed
van het vroegere gezag het Neder
landse terugkeerde.
Van al deze krachten zat de Sultan
verre De Republiek moest wijken en
kwam naar Djokja. Wat is natuurlijker
voor de jonge idealist dan dat hij haar
bijstond met alle krachten? Er was ook
nooit enige mogelijkheid om critisch te
worden, men was immers afgesloten,
hetzij in de Republikeinse, hetzij in de
kratonsfeers
De Sultan werd ingeschakeld in de
Republikeinse regering, welbewust
door de Republikeinse leiders, die,
ondanks hun gepropageerde aversie
tegen alles wat feodaal was, dankbaar
gebruik maakten van het overwicht
dat een adathoofd heeft.
De destructieve krachten, die de
steunpilaren der Republiek waren,
deden daarbij hun werk in het sulta
naat goed. De propaganda, vooral op
de jongeren, bleek sterker dan het
adatverband. De invloed van de Sul
tan buiten zyn directe sfeer ging
noodzakelijkerwijs tanen, in tegen
stelling met die van de Republiek.
Hier kwam bü dat de Sultan volko
men democratisch ls. Hij bewoog zich
in burgerpakje tussen de mensen buiten
de kraton en zeer velen viel het aldus
moeilijk de adatvorst, zonder zijn attri
buten, volkomen te respecteren. Men
had trouwens voortdurend van de lei
ders geleerd dat alle mensen voortaan
gelijk zouden zijnWat is dus nor
maler dan dat de invloed van de Sul
tan aan het slot van drie Jaren Repu
bliek nauwelijks verder reikt dan de
grens van zijn kraton?
In het spel van de Djokja'se machten
heeft de Sultan, zeer klaarblijkelijk,
maar een bijplaats ingenomen en werd
hij verre overvleugeld door de promi
nente Republikeinen.
De tweede politionele actie bracht
nieuwe verandering.
Het regiem dat het bindmiddel was
geweest in deze door tienduizenden
nieuwelingen bewoonde streek, ver
dween. De adatvorst bleef over. En hij
bleef, waar hü hoorde, in de kraton en
de onmiddellijke omgeving er van.
Wat wist men na zoveel jaren nog
buiten de kraton van deze Jonge vorst,
die altijd uitsluitend in Republikeinse
uniform gezien was? Zijn bestuur was
intussen nog intact en onmiddellijk had
hij niets te winnen of te verliezen. Het
was logisch dat hij eerst eens keek hoe
de krachtsverhoudingen nu lagen.
Hoe groot was zijn invloed nog? Hoe
ver reikte deze? Wat was buiten de
kraton sterker*, de geestesgesteldheid,
die de Republiek daar drie jaar lang
ten koste van zijn adatvorstenrecht ge
kweekt had, of de oude adatband van
zeven jaar geleden?
Hier is het grote vraagteken voor de
gedragslijn van de Sultan.
Zijn de adatbanden sterker, wat houdt
hem dan tegen om weer autonome
vorst te zijn in eigen gebied? De wetti
ge overheid heeft hem onmiddellijk ge
ïnstalleerd en hem alle mogelijkheden
gegeven om zijn gebied weer op te
bouwen. Dat gebied is er een met vele
tekortkomingen. Welke bestuurder van
dei* bloede mag in het belang van zijn
volk weigeren de meest nodige levens
middelen te accepteren? Of is de
geestesgesteldheid van deze mensen zo
dat zij de onmiddellijke gever als ver
rader beschouwen?
De Sultan heeft ten slotte gekozen
en de gehele tijd aan het volk buiten
de kraton de voordelen onthouden, wel
ke hij het had kunnen geven.
Zijn redenering moet ongeveer de
volgende zijn geweest:
Wil hij weer de invloed krijgen over
de gebieden buiten dan moet hij op
treden als de man, die het volk daar
sinds drie jaar gewend is geweest te
zien: als Republikein. Werd hij mede
werker van de Nederlanders dan zou
hij zeker de kans op het terugwinnen
van het gehele Sultanaat verspelen.
Van Djokja zelve ls hij zeker, wat hij
ook zou mogen doen. BIJ een samen
werken met de Nederlanders zou hij
niet verliezen, wat hfj reeds bezat, maar
wel de kans op datgene dat hij hoopt
terug te krijgen, namelijk de rest van
zijn Rijk.
Daarbij komt dat hij zéker een over
tuigd Republikein zal zün. Hem ont
breekt het immers door'zün afgesloten
heid volkomen aan mogelijkheden om
critisch te staan tegenover de daden
van zün mede-nationalisten
En nu is het dan zover dat de Re-
publick weer naar Djokja zal gaan.
De Sultan zal de weg voorbereiden,
de weg naar uiteindelijke veiligheid,
die hem dan de bevolking zal moeten
verschaffen. Hfj moet dat doen als
minister zonder portefeuille van de
Republiek, niet als Sultan, omdat dit
laatste niet genoeg bindmiddel zou
zijn voor de tegenstrijdige krachten.
Lukt het hem rust en orde te hand
haven dan zal hjj ook het pleit als
Sultan gewonnen hebben. De leiders,
die vóór hom op het lijstje der pro
minenten staan, zullen wel niet in
Djokja blijven. Batavia lokt. Een lid
der nationale regering heeft nu een
maal niet zijn standplaats in Djokja.
Lukt het niet dan kan de Republikein
Hamengko Boewono zün woord niet ge
stand doen, dan heeft hü zichzelf over
schat, dan kan de Republiek een ander
in zün plaats zetten om als een mag
neet te trachten, de machtsmoleculen
in dit geteisterde gebied aan zich te
trekken
Het een en ander staat los van de
adatverhouding, het heeft niets te ma
ken met hen, die nooit opgehouden
hebben in hem de erfehjke feodale
vorst te zien.
(Speciale berichtgeving).
In kringen van de landbouw is men
van oordeel, dat men buiten het vak
nog steeds te weinig besef voor de
waarde van de grond als productie
middel ontmoet. Meer en meer wordt
daarom dc wenselijkheid gevoeld om
tegenover een plan inzake de natuur-
schoongebieden (zoals voor Drente)
een „plan van de landbouw" op te
stellen, dat aangeeft welke gronden
nog voor ontginning, herontginning
en ruilverkaveling in aanmerking ko
men.
In deze tüd, nu er op aangedrongen
wordt dat de landbouw het hoogste
rendement zal leveren, zou het voor de
hand liggen dat men bü het maken
van plannen van dit standpunt uit
gaat. De Stichting voor de Landbouw
is bereids in deze geest werkzaam en
in contact getreden met andere in
stanties voor het verzamelen van de
nodige gegevens. Het is niet alleen in
het groot zo oordeelt men maar
ook in het klein, dat men de waarde
van de land- en tuinbouwgronö ver
waarloost.
Een paar sprekende voorbeelden hier
van heeft men kunnen zien in het uit
breidingsplan van Den Haag en in
dat van Arnhem-Zuid, waarbü, indien
deze plannen uitgevoerd worden, kost
bare tuingrond verloren zal gaan. Het
is eigenlijk min of meer onbegrij-pelük,
dat In een gemeente als Geldermalsen,
die toch agrarisch georiënteerd ls, zich
een soortgeüjk geval voordoet. Deze ge
meente van 5000 inwoners heeft een
uitbreidingsplan ontworpen voor 15.000
inwoners. Dit plan is zodanig geprojec
teerd dat men zich in tuinbouwkringen
afvraagt of een van de bijbedoelingen
ls geweest de boomgaarden in die ge
meente op te ruimen. Als het plan zou
worden uitgevoerd, zou in de kom van
het dorp 50 H.A. van de allerbeste en
meest productieve boomgaarden ver-
dwünen en daarnaast nog 8 9 H.A.
in de kom van .Meteren.
En ook hier ontmoet men hetzelfde
als in Loosduinen. De gTonden zün
nauwkeurig onderzocht en een rap
port ls uitgebracht, waaruit bljjkt dat
deze buitengewoon geschikt zün voor
de fruitteelt. En men herinnert zich
dat van de zijde der „uitbrciders"
steeds is gezegd: „Toon ons aan dat
het om goede land- of tuinbouwgrond
gaat en wij zullen er afblijven"
Ook in de omgeving van Rotterdam
is waakzaamheid geboden, al gaat het
daar dan niet om een uitbreidingsplan.
De gemeente Rotterdam moet bagger-
werken uitvoeren in verband met het
aanleggen van havens, en is voorne
mens de baggerspecie ergens anders op
het land te storten, waardoor tiental
len hectaren goed? landbouwgrond ver
loren zou gaan. Nu zal niemand in de
landbouw de waarde van de Rotter
damse havens ontkennen, maar het
zou niet alleen prettig zün voor de
landbouw, doch ook nuttig voor het
economisch leven van Nederland, in-
Deens elftal samengesteld
Het Deense voetbalelftal, dat Zondag
a.s. in het Idraetsparkcn-stadion te
Kopenhagen tegen het Nederlands
elftal in het veld treedt, is als volgt
samengesteld
Doel*. Eigil Nielsen (Kobenhavns Bold-
klub)
Achter: Erik Koppel (Kobenhavns
Boldklub) en Poul Petersen (Akademisk
Boldklub)
Midden: Axel Pilmark (Kobenhavns
Boldklub), Dion Ornvold (Kobenhavns
Boldklub) en Ivan Jensen (Akademisk
Boldklub)
Voor: Kaj Frandsen (Fremad Ama
ger), Svend Jorgen Hansen (Odense),
Karl Aage Praest (Odense Boldklub),
Knud Lundberg, aanvoerder (Akade
misk Boldklub) en Jorgen Leschly
(Odense).
Op Lisser Sportdag speelt
Bollencombinatie tegen Gouda
De hoofdschotel van de Lisser Sport
dag, die op 19 Juni a.s. wordt gehou
den, is welhaast vanzelfsprekend ge
reserveerd voor koning Voetbal. Een
Bollenstreek-combinatie zal dan in het
veld komen tegen de sterke tweede
klasser Gouda.
De Bollen-ploeg, die inmiddels door
een centrale elftal-commissie is samen
gesteld, ziet er als volgt uit:
doel Leo Hoogervorst (Teylingen);
achter: J. v. d. Aar (Hillegom), D.
Oudejans (Hillinen);
midden: Van Duynen (V.V.S. B.)
Hooymans (Teylingen), P, Kapteyn
(Lisse)
voor: Koomen (WSB). Van Elk
(Teylingen), Winkelaar (Hillinen), v. d.
Berg (WSB) aanvoerder, v. d. Wester
(Hillegom).
BRIDpE.
Bridgeclub „De Sleutels" Uitslagen
Clubviertallencompetitie
Team Goddün wint van team v. Win-
gen met 24 m.p.; team Koch wint van
team v Egmond met 12 m.p.; team
Beüer wint van team v. As met 9 m.p.;
team Bonte wint van team Leeuwin
met 7 m.p.
2de Klasse: team De Haan wint van
team Warnecke met 42 m.p., team mevr.
Sier wint van team Kreeft met 17 m.p.;
team Den Dekker speelt gelük met
team mevr. Klarenbosch (4 m.p. voor
Den Dekker).
SCHAKEN.
PRINS SPEELT SIMULTAAN
IN LISSE.
Ter gelegenheid van de prüsuitreiking
van de wedstrijd om het kampioenschap
vam Lisse. zal de bekende Amsterdamse
schaakmeester Lod. Prins, winnaar van
het Candida ten tournooi en als zodanig
gerechtigd tot het spelen van een twee
kamp met dr Euwe om het kampioen
schap van Nederland. Dinsdag a.s. te
Lisse een simultaanseance geven.
Qien men in stedelüke kringen even
veel begrip had voor de waarde van
de landbouwgrond.
Men vraagt zich thans af of het niet
nuttig zou zün te beschikken over een
goede statistiek van de Nederlandse bo
dem. Ook het C.B.S. heeft die vraag
gesteld en de Stichting van de Land
bouw verzocht haar mening over zulk
een plan kenbaar te maken. Het is vrü
zeker dat het antwoord bevestigend zal
luiden, mits het samenstellen van die
statistiek niet te kostbaar wordt. Ook
de wateronttrekking aan de bodem is
een vraagstuk dat de Nederlandse
landbouw zorg baart. Er is een enquête
gehouden in de verschillende provin
cies en het blükt dat men in vele pro
vincies last heeft van uitdroging. Deae
gegevens zün echter te summier en te
algemeen om op die basis een goed ge
fundeerd oordeel te geven. Ze zijn
echter ernstig genoeg om een verder
onderzoek te wettigen. Bij dit onder
zoek zal men er dan speciaal op moe
ten letten of de uitdroging in de bo
dem tot stand komt door de uitvoering
van cultuurtechnische werken, ofwel
door de wateronttrekking wegens de
drinkwatervoorziening.
WATERPOLO.
Twee overwinningen en één
nederlaag voor „De Zijl"
De eerste wedstrüden in „De Zül" le
verden een niet onv?rdienstelük resul
taat voor de thuisclub op. In de ontmoe
ting De Zül 4HPSV 2 werd niet veel
büzonders te zien gegeven. De Haagse
politie nam voor de rust met 1u de
leiding, maar in de tweede helft wist
de jeugdige Zül-doelman zün heiligdom
voor verdere doorooring te vrüwaren.
Ook in de wedstrijd De Zül 3DWR
3 ging het aanvankelijk wat stroef. Le
pelaar Sr bezorgde in de eerste helft
zün club een 10 voorsprong, welke
na de pauze do<^r De Looff met twee
doelpunten op 30 werd gebracht. Daar
bleef het bij.
De Zül 2 paarde in de ontmoeting
tegen DZV 2 de routine van de oudere
aan het enthousiasme der jongere, het.
geen tot een grote overwinning leidde.
De opzwemmende Roman gaf op het
juiste moment over aan Arbouw, die
onhoudbaar doelpuntte; even later
trilde het DZV-net door een achter
waarts schot van dezelfde speler (2-0).
Wel scoorden de bezoekers tegen, doch
Arbouw bracht direct daarop de stand
op 31. In de tweede helft doelpuntten
Arbouw nog drie- en Sanders twee
maal en daar DZV hier slechts één
treffer tegenover kon stellen, kwam 't
einde met een 82 overwinning voor De
Zül 2.
L.Z.C. WON MOEILIJKE
UITWEDSTRIJD.
In de ontmoeting tegen De Gouwe
moesten onze stadgenoten met twee
invallers spelen; desondanks wonnen
zü de moeüüke uitwedstrijd verdiend.
L.Z.C. bleek vol goede moed en spe
ciaal P. Versluis en Butzelaar wisten
door goed opzwemmen uit de achter
hoede de De Gouwe-ploeg geheel uit
haar verband te spelen.
De beloning bleef niet uit en spoedig
was het door Stomps 0—1. Ook in het
verdere verloop van de wedstrijd was
L.Z.C. gevaarlijk en door P. Versluis
werd het voor rust 02.
In de tweede helft moest L.Z.C. zich
geheel geven, daar De Gouwe weinig
lust had te verliezen.
De tüd verstreek onder grote span
ning met beide doelen beurtelings in
gevaar. In de laatste minuten maakte
de L.Z.C.-achterhoede een foutje, dat
onverbiddelük werd afgestraft. 1—2.
In deze stand kwam geen verande
ring meer.
Brandenburg 2—L.Z.C. 2 0—2. - Ook
ln deze wedstrijd verscheen L.Z.C. met
enkele invallers, maar bracht het er
evenmin slecht af. Zowel voor als na
rust maakten onze stadgenoten een
doelpunt.
BILJARTEN.
PERSOONLIJKE
KAMPIOENSCHAPPEN L.B.B.
De eindstand in de 5e klasse luidt:
1. P. Lagas 7 gesp. 12 pnt. (gem.
3.3°), 2. J. v. d. Kaay 7—10 (gem. 2.13),
3. j. Bonnet 7—8 (gem. 2.42), 4. Fasseur
18 (gem, 2.22), 5. J. Brasker 76
(gem. 2.40), 6. Vernet 76 (gem. 2.22),
7. Hakkaart 74 (gem. 2.26), 8. J. v. d.
Velden 72 (gem. 1.92).
In de negende klasse luidt het eind
klassement:
1. H. Hemerik 7 gesp. 10 pnt. (gem.
1.56), 2. T. Wesselman 710 (gem. 1.44)
3. v. Gelderen 7—10 (gem. 1.25), 4. H.
Henzing 7—8 (gem. 1.39), 5. J. Verhaar
7—6 (gem. 1.22), 6. J. van Velzen 7—6
(gem. 1.41), 7. K. Boeff 74 (gem. 1.19),
8. C. Wagemaker 7—2 (gem. 1.06).
DAMMEN.
DAMKAMPIOENSCHAP
BOLLENSTREEK.
Doordat enige belangrijke partü'en
werden uitgesteld, zün alle gegadigden
voor de eindstrijd van het kampioen
schap van de Bollenstreek nog niet be
kend.
De party Lubbe—Th. Boode, welke
afgebroken was. werd door eerstgenoem
de gewonnen, waardoor Lubbe in de
finale is gekomen.
In de 2de klasse groep A plaatsten N.
Assendelft en J. Klinkenberg zich in de
eindstrijd.
De uitslagen waren:
lst-e klasse: Th Seysener—L. v. d.
Reep 0—2; F. Lubbe—Th. Boode 2—0;
J. v. d. Mey—P. Beliën 0—2; J. v. d.
LooF. A. Verkuil 20.
2de klasse: J. KlinkenbergA. Lan-
gelaan 20.
FEUILLETON
door ANDRIES MACKENZIE
vertaald uit het Engels
50)
Dat is erg aardig van u. Maar
waarom hebt u daar zo'n belang bü?
Waarom? Och, ik weet het niet.
Zullen we er langzamerhand eens van
door gaan?
Het meisje moet zich verwonderd
hebben over de plotselinge verandering
ia mijn toon. We spraken niet veel,
toen we terugliepen naar haar wagen.
Toen we elkaar goede dag zeiden, had
het gevoel, dat ze me met een vra
gende blik in haar ogen aankeek.
Toen ik u voor de eerste keer ont
moette, dacht ik dat u een man was,
die gemakkelük te begrijpen zou zün,
zei ze. Maar nu zie ik in, dat dit niet
zo ls.
Met deze vage opmerking liet ze me
alleen achter.
Brannigan was zwaar gedeprimeerd,
toen ik hem, na zün. onderhoud op
Scotland Yard, ontmoette. Zonder zijn
"erhalen af te wachten, nam ik hem
mee naar een bar, waar ik hem een
straffe whiskey liet drinken.
Ik heb zo juist een ietwat storm-
achtig onderhoud gehad met m'n ohef,
deelde de inspecteur me met een be
drukte stem mee. Op een gegeven mo
ment dreigde deze me zelfs, dat hü mü
de zaak uit handen zou nemen. De ont
snapping van die man bü de Monopo
ly Magazünen noemde hü een grandio
ze blunder.
Dat had iedereen kunnen gebeu
ren, zei ik vól medeleven. Is er nog
en'g spoor van die vent gevonden?
Geen enkel. Hü is in lucht opge
gaan.
Ik heb een andere verrassing voor
ia. merkte ik op. Ik heb Judith Taylor
gesproken en ze heeft me verteld, dat
Johnny Barnes vermoord werd door de
man met de maskerkap.
Brannigan zette zün glas neer en
haarde me aan. Ik vertelde hem het
•iele verhaal, zoals Judith mü dit zo
gedaan had.
Het is wel erg jammer, dat dat
L'iendinnetje van jou niet dadehjk naar
politie gegaan ls met deze inlich
ting, zei de inspecteur, toen ik klaar
Alles wat ze officieel verk aarde
*is, (jat ze die nacht goed had gesla-
en geen enkel geluid had gehoord,
"nag veronderstellen, dat zs weet,
dat het een ernstig vergrijp is aan de
politie valseinlichtingen te geven.
Ze was bang. dat iemand van haar
familie er in betrokken zou worden,
legde ik uit. Evenals jü is ze van me
ning, dat het mysterie in de buurt van
het Huis aan de Baai moet worden ge
zocht,
Als ik dit eerder geweten had, zou
ik misschien in staat zijn geweest een
besehuldiging tegen Edith Simpkins te
formuleren, zei Brannigan. Hóór ver
haal was waarsohünlijk één en al leu
gen. Als dat meisje de waarheid spreekt
en ik geloof, dat haar verhaal in
derdaad het juiste is dan sliep haar
tante dus.
Maar waarom vond Edith Simp
kins het nodig te liegen? vroeg ik.
Om iemand anders te beschermen.
Ze was bang, dat Fellowes in 'n moord
zaak betrokken zou worden. Haar ver
haal gold alleen voor de tüd, dat de
inbreker in het Huis was, maar 't dien
de tevens om de aandacht af te leiden
van de man, van wie zü vermoedde
dat hü de inbreker vermoord had.
Brannigan bestelde meer drank.
Je scl.'ünt er een pracht methode
op na te houden om mensen tot het
doen van vertrouwelü'ke mededelingen
te brengen, Bob, merkte hü op.
Ik meende, dat het nu wel tijd was
om Brannigan de hele -waarheid te ver
bellen.
Ik had een bewüsstuk achter de
hand, legde ik uit. Iets dat met het
meisje te maken had en dat ik jou niet
liet zien.
En ik vertelde hem het vinden van
het sigarettenpeukje tijdens mün on
derzoek op eigen houtje die nacht in
de buurt van de plaats van de moord
Toen ik mün verhaal gedaan had,
schudde Brannigan zün hoofd.
Je bent werkelük *en van de minst
beginselvaste assistenten, die een hard-
zwoegende politieman zou kunnen uit
zoeken, zei hjj. Ten behoeve van een
aardig gezichtje nam je de verantwoor
ding op je een waardevolle aanwijzing
achter te houden. Naar wat jü wist,
had het meisje heel goed een moorde
nares kunnen zün.
Ik kan er een eed op doen, dat
het meisje volkomen onschuldig is,
barstte ik uit. Het is een verdachtma
king, die je niet siert, Brannigan. Ik
weet, dat ik een aanmerking verdiend
heb wegens het achterhouden van het
sigaretteneindje, maar werkelük, Ju
dith is niet tot moord in staat.
Ik greep mün hoed en wilde weg
gaan, toen ik opeens mün arm ln de
machtige greep van Brannigan's ste
vige hand voelde.
Neem het niet zo zwaar op, Bob,
zei de inspecteur. Ik begrijp je gevoe
lens wat dat meisje betreft heus wel.
In deze hele waanzinnige geschiedenis
beweegt zich die man met de masker-
kap en ais zü zegt, dat ze hem zelf ge
zien heeft, dan geloof ik haar.
Ik liet me weer in een stoel vallen.
Maar wie is dan toch in hemels
naam die mysterieuze figuur? vroeg ik.
Het kan de dominee geweest zün of
Fellowes. Of misschien Arthur Carfrew.
Als het de dominee was, wat belette
hem de kap in de struiken te verber
gen om deze de volgende dag weg te
halen?
9). De vorige keer zagen wü dus. dat
Joris Goedbloed staande voor de loterij-
tent, zich afvroeg wat hem gebeuren
kon. Nu, dat zou hü dan spoedig mer
ken.
Je moet weten dat Panda inmiddels
links en rechts rondkeek. De duizelig
heid van de achtbaan en de misselijk
heid van de slagroomtaart begonnen
riu een beetje minder te worden, zodat
hü weer aardig helder uit de ogen keek
en intussen maar steeds bozer werd. Zo
kwam hü dan in de buurt van het rad
van avontuur en daar herkende hij
reeds op grote afstand de hoge hoed en
de steile rug van Joris Goedbloed.
„Maar nü zal ik hem krijgen!" dacht
Panda woedend en hij stormde er op af.
Joris stond Intussen geduldig op de
uitslag van de loterü te wachten. „Een
dubbeltje is ten slotte sleohts een luttel
bedrag", zo peir ie hij. „Te weinig om
er ware vreugde uit te putten, te veel
ook weer om het achteloos weg te wer
pen. Hoe schoon is dan de uitvinding
van dit rad van avontuur I Men stort 'n
dubbeltje, de leider dezer onderneming
beweegt een wüzer langs de cüfers en
op een zeker moment bespeurt men, dat
men een vermogend man geworden Ls!
Zeer vernuftig, inderdaad! Ik bemin dit
spel! Ik ben dol op verrassingen
Nu, en op dót moment kréég hü dan
een verrassing, want juist toen gaf Pan
da hem onverwacht een harde stomp in
zün rug en riep: „En nü moet ik mün
rijksdaalder terug, jij.. Jü-. jü schurk!"
We hebben de hele omtrek zorg
vuldig afgezocht de volgende morgen,
antwoordde Brannigan. Maar een der
gelijke kap kan heel gemakkelük opge
rold en onder een jas verborgen wor
den. Nu ik dat verhaal van het meisje
gehoord heb, zal Ik die dominee toch
eens gaan ondervragen. Ik zal hem ook
laten vertellen, wat hij vandaag pre
cies heeft uitgevoerd. De weleerwaarde
heer zal ©r niet gemakkelük met een
verhaaltje afkomen. Ik zal het hem zó
zuur maken, dat hü het betreuren zal
zich ooit met andermans zaken be
moeid te hebben.
Wanneer ga je hem opzoeken?
vroeg ik.
Zodra ik in het dorp terug ben.
En als hü me niet behoorlük antwoordt,
dan zou hü wel eens overgebracht kun
nen worden naar een plaats, waar hü
geen Zondagse predikaties kan houden.
Aan Brannigans gezicht kon ik zien,
dat het geen zin had, hem verdere vra
gen te stellen. Op dat moment voelde
hij zich kennelük nog vrü wanhopig. Ik
benüdde de dominee het aanstaand on
derhoud met de inspecteur niet.
HOOFDSTUK XIX.
Het was tegen tienen, toen de poli
tieauto ons aan de voet van de heuvel,
waarop de pastorie stond, afzette. De
huishoudster van de dominee deelde
ons mede, dat haar meester nog niet
terug was gekeerd. Op Brannigans ver
zoek werden we ln de studeerkamer ge
laten om daar op zün thulskopat te
wachten. De wanden van het vertrek
waren in beslag genomen door boe
kenkasten vol met oude, verwaarloosde
theologische werken, zoals men die wel
in tweedehands boekwinkels ziet.
Wat vind jü van deze bibliotheek?
vroeg Brannigan mü, terwül hü in de
richting van de boeken, die dik onder
het stof zaten, wees.
Ze worden niet al te veel gebruikt,
zou ik zo zeggen, antwoordde ik.
Die indruk krüg ik ook. Die do
minee van ons sohünt niet bepaald een
Üverig theoloog te zün. Hij schüntmeer
tüd te besteden aan het bestuderen
van de natuur. Hier zijn twee boeken
over vogels en één over insecten. Het
zou me niets verbazen, als dat ding
daar tegen de muur aan, een vlinder-
net Ls. Eén van het ouderwetse soort.
Als deze stoel mün gewicht kan dragen,
zal ik er eens bijklimmen, om het
nauwkeuriger te bekükem 't Zou grap
pig zün, er een mot mee to vangen.
.(Wordt vervolgd)
Sportsplinters
Een Boskoop-combinatie heeft Za
terdag jJ. op het Boskoop-terrein met
61 van de Belgische club Hermixem
F.C. gewonnen. De wedstrüd werd bij
gewoond door 2000 tosschouwers.
De Wandelsportkring Leiden en
omstreken organiseert ook dit Jaar weer
een Avond-Vierdaagse en wel op 15, 16,
17 en 18 Juni a.s
Ter gelegenheid van haar 20-jarig
bestaan organiseert de reddingsbrigade
van dè Zwem- en Polovereniging Bos
koop op Zaterdag 18 Juni een nationale
prestatietocht ran 600 meter gekleed
zwemmen in de Gouwe. Voorts zal de
Rotterdamse Reddingsbrigade een de
monstratie houden.
Ten bate van de Nederlandse Bond
van Militaire Oorlogsslachtoffers zal
Zondag a.s. op het Foreholte-terrein te
Voorhout een voetbal-tournooi worden
gehouden. Hieraan zullen 4 verenigin
gen deelnemen, t.w. WSB, SJC, Tey-
i lingen en Foreholte De wisselbeker,
i die voor deze wedstrüden beschikbaar
fs, werd vorig jaar gewonnen door
WSB.
Het organiseren van de clubkam
pioenschappen op de weg is ook dit
jaar weer toegewezen aan de Amster
damse rennersclub Olympia. Het kam
pioenschap .zal in September op een
parcours op de Veluwe worden ge
houden.
HENGELSPORT
Nationaal hengelconcours
te Hillegom
Begunstigd door prachtig zomerweer
heelt de Hillegomse Hengelsportvereni
ging „De Vroegte Wint" haar 10-jarig
bestaan gevierd met een groot Natio
naal Hengelconcours, waaraan meer dan
50 verenigingen hebben deelgenomen.
Na afloop reikte wethouder W. F.
van Dam in het clublokaal de prüzen
uit, waarbij hem tot dank de grootste
vis, tüdens 't concours gevangen, werd
aangeboden.
Uitslagen;
Afdeling A: 1. Morgenrood Haarlem;
2. Nooitgedacht Overschie; 3. De Kemp
haantjes Haarlem; 4. Nooitgedacht Vo
gelenzang; 5. IPIVI Gouda; 6. De Lus
tige Vissers Haarlem; 7. VZOD Haar
lem; 8. In Weer en Wind Rotterdam;
9. De Goudkarper Rotterdam; 10. H.
H. B, Haarlem; 11. IOGT Rotterdam;
12. De Vrüe Hengel Haarlem; 13. De
Dageraad Haarlem; 14. De Ruisvoorn
Haarlem; 15. De Morgenstond Heem
stede; 16. Shell Rotterdam; 17. DOV
Haarlem; 19. 't Karpertje Bevenvük;
19. De Rü'nstreek Woerden; 20. De
Heus Amsterdam; 21. De Vrolüke Baars
Delft; 22. De Heemstra Den Haag; 23.
Oosterpark Amsterdam.
Afdeling B (boven 15 cm):
1. 't Voorntje Schiedam; 2. D.V.V.
Leiden; 3. De Amateur Schiedam; 4,
De Bliek Leiden; 5. DVS Leiden; 6.
Het Baarsje Haarlem; 7. De Voorn
Leiden; 8. Vroeg Present Lisse; 9.
Delftse Hengelaars Ver. Delft; 10. De
Rietvoorn Leiden; 11. De Ruisvoorn
Gouda; 12. Hengelsport Leiden; 13. De
Brasem Haarlem; 14. Advendo Lisse;
15. Vlos Leiden; 16. 't Centrum Hoofd
dorp; 17. De Ruisvoorn Berkel en Ro
denrijs; 18. Onder Ons Lelden; 19. AHB
Naarden; 20. De Leede Warmond; 21.
De Uzeren Voorn Velsen; 22. Volhar
ding Bussum; 23. De Jonge Hengelaar
Amsterdam; 24. De Rietvoorn Capelle;
25. Morgenstond Haarlem-Noord, 26.
De Brasem Leiden; 27. De LyndönBad
hoevedorp; 28. Zwanenburg Halfweg.
Vaandelwedstrijd: Na loting: le prijs
Viscollege De Morgenstond Haarlem
Noord; 2e prüs De Hengelsport Lelden.
Viscollege „De Bliek" hield haar eer
ste wedstrüd van dit seizoen in de
Rijn. De vangst was matig. Na 2 X 1*6
uur vissen werd er 7220 gram vis aan
de schaal gebracht. De uitslag luidt:
1. K. Schooten (met wlsselbeker en
wisselprijs gr. bliek). 2. C. v. As. 3. H.
Schouten. 4. S. Braxhoorn. 5. Chr.
Schouten (met wisselpr. gr. voorn). 6.
W. Vink. 7. C, Schouten. 8. C. Zand
vliet. 9. C. v. d Wüngaard. 10. R.
Zandvliet. 11. G. Hanno. 12. A. Crama.
13. W. Schouten. 14. H. Redel. 15. P.
Vink. 16. I. Pardon. 17. D. Harland. 18.
I. Boekkooi. 19. H. Harland.
VOOR DONDERDAG 9 JUNI.
Hilversum I (301 M.) AVRO 7.00:
nieuws; 7.15: ochtendgymnastiek; 7.30:
gram.muziek; 7.50 (VPRO): dagopening
door dr A. Trouw; 8.00: nieuws; 8.15:
ochtendvarla (gramofoonplaten)8.55
korte gesprekken van vrouw tot vrouw;
9.00: gram .muziek; 10.00: morgenwijding
ds E H. Blaauwendraad; 10.15: arbeids
vitaminen; 10.60: kleutertje luister; 11.00
orgelconcert; 11.45: „Geef ons heden ons
dagelijks brood"; 12.00: de Kwintetspelers;
12.30 mededelingen ten behoeve van land
en tuinbouw; 12.33: In 't spionnetje; 12.38
The Skymasters; 1.00: nieuws; 1.15: me
dedelingen; 1.20: aansluiting B.B.C.; 1.50:
drie trefpunten ln Parijs; 2.00 „Emigratie
mogelijkheden naar Argentinië"; 2.15; so-
llstenconcert; 3.00: Klimop; 4.00: van
vier tot vijf; 5.00: reizen en trekken; 6.20;
welk dier deze week?: 5.30: uit de disco
theek; 5.50: Peggy Lee en Dean Martin;
6.00; nieuws; 6.15* sportpraatje; 6 30:
voor de strijdkrachten; 7 00: „Kobus
Kwint", radiostrip; 7.10 Dolf van der
Linden en zün Metropole Orkest; 7.45:
Regeringsvoorlichtingsdienst antwoordt
^.00: nieuws; 8.05; ln het radio zoeklicht;
8.15: Max Rostal viool; 9.00: „De Koop
man van Venetië", blijspel; 10.00: Songs
of Sorrow, Hope and Glory; 10.15; oua©
en nieuwe problemen bij opvoeding en
onderwijs; 11.00: nieuws; 11.16: André
Kostelanetz; 11.30* Desl Arnaz en zijn or
kest; 12.00; sluiting.
Hilversum II (41C M.) KRO 7.00:
nieuws; 7.15: lichte morgenklanken; 7.45:
morgengebed en liturg, kalender; 8.00:
nieuws: 8.15: pluk de dag; 9.00: voor de
vrouw; 9.05: muziek houdt fit!; 9.30; wa
terstanden: 9.35: Conversation Piece; 9.40
schoolradio; NCRV 10.00: Stoffel van Vle-
gen speelt op het orgel van de Domkerk
te Utrecht; 10.15- morgendienst door ds
J. v. d. Berg; 10.45: NCRV-koor; KRO
11.00: de Zonnebloem; 11.40: schoolradio;
12.00; Angelus: 12.03: Joop Grubben. pla_
no; 12.30: mededelingen ten behoeve van
land- en tuinbouw; 12.33: Septet 'Johny
Ombach; 12.55: zonnewijzer. 100 nieuws;
I.20; de Zevenklapper; 1.45: Roeromme;
NCRV 2.00: Promenade-orkest; 2.40: even
onder on6; 3 00: koren uit de Alpenlan
den; 3.15- Kamerorkest; 4.00: bijbellezing
door ds j Hartkamp: 4.45: Sonate ln e
opus 90', v- Beethoven; 500 het Radio
jeugdjournaal; 5.30: onze zingende en
voordragende Jeugd; 5.50: Kinderhoorspel;
6.00; Leger des Hells kwartier; 6.15 land.
en tuinbouw; 6.30; populaire orgelbespe
ling, 7.00: nieuws; 7.15: Nederlandse or
ganisten spelen eigen werken; 7.30; het
actueel geluld: 7.45: gram.muzlek; 7.55:
een goed woord voor een goede zaak; 8.00
nieuws: 8.05: programma -proloog; 8.15;
plaatvarla; 9.00: dé betekenis van de ge
meenteraadsverkiezingen. Spreker: mr H.
K. J. Beernlnk: 9.20- Sweellnck Kwartet;
9.50! Harold Bauer, plano: 10.05: de vaart
der volken; 10.25: NCRV-Kwartet olv.
Melndert Boekei; 10.45 avondoverdenking;
II.00; nieuws; 11.15: CvcJu6 ..beroemd*
concerten"; 11.45: La Maltrlse de la Cm-
thédralc de Dflon; 12.00: sluiting