tedelijke Lichtfabrieken
leefden in 1948 een topjaar
r
VOOR DE JEECD
EEN KIJKJE ACHTER DE SCHERMEN
Rond de strijd om het
economisch herstel
Met devaluaties zij men voorzichtig!
Zal Leidse Gasfabriek eerlang verdwijnen?
Electrische Centrale wordt
belangrijk uitgebreid
UB;Ie laargang
LEIDSCH DAGBLAD
Zaterdag 7 Mei 1949
Tweede Blad No. 28683
tóSELS
J?or ajjen om uit kiezen; de
Groteren (11—16 jaar) vijf, de
kleineren (711 jaar) drie goede
oplossingen. Naam. leeftiid en
«Wres onder de raadsels. Inzenden
naar Bureau Leidsch Dagblad, of
«aar Wasstraat 38. tot uiterlijk
wnsdagmorgen 9 uur.
^&2°nden door Jacquelientje Kat)
1 wheel is een vrucht van 11 letters,
ajn verbrande kolen, vaneen 11.7.8
naait men een jurk. 4. 5, 8 is een
[ner. 3. 10. 11 een meisjesnaam. 2,
r wn boom. 1 is een medeklinker.
'Ingezonden door Ina de Jong.)
F* zijn wil in getal, in wasdom
S hik Samen broeders, even oud. in
Fe ongelijk. Ofschoon men ons ge-
esnildt. groeien wii steeds met vlijt,
ra. wie zijn wil?
'Ingez. door Hans en Loes Dieben.)
i meer er af gaat. hoe groter het
1 Hoe kan dat?
(Ineez. door Gerrie v. d. Gugten.)
steen heeft twee stemmen?
ingezonden door Toos Slimmers)
eerste deel is iets. dat in de kamer
®«n tweede deel ligt od Ie bed.
wneel doet dienst bij het eten.
Hngezonden door Bert Perreyn.)
Ï*r8 k een spreekwoord van 20
17 o 9 is een kledingstuk. 11. 10.
■V' - 17 zyn natt 19i 20. 3. 1. 17. 18.
'«en gedraalde of gewonden
16 iR in 9' 10 krijgt een huisban-
l;.16' 19 is een knsa'dler. v
gild leeft. 5. 7. 13. 4 bef-'-
6 is niet mooi, 3, 1, IS, 14
fn overschot.
VII (Ingezonden door Willy Vavler)
Verborgen plaatsnamen.
I. Mihleglo (in Zuid-Holland); 2.
negdeselrlam (Gelderland)3. Oz
lewl (Overijsel); 4 Peadp iangm
(in Groningen; 5. Nervabdel (Gel
derland).
VIII (Ingezonden door Ineke Segaar)
Het is maar weinig, doch als je er een
letter voorzet, kun je er op rijden.
OPLOSSINGEN
der raadsels uit het vorige num
mer.
1. Horizontaal: 1. El tax, 5. mi. 7. worst,
II. aal. 12. polo. 14. paa(paar zonder
staart), 15. dam. 16. Amer, 17. aap. 18.
Pekela, 20. groter. 23. lor. 24. Eem, 25.
Noord-Holland. 31. dal. 32 eend, 33, een,
35. rug, 36. kuur. 37 den. 38. waterplan.
ten. 44. Ada. 45. Aar, 47. Korle.c, 50. Ita
lië, 53. som. 54. hele. 57. gln(ging zon
der g). 58. Lee, 59. teer. 60 E.M.K., 61
Borne, 62 R.K., 63. prate (praten zonder
n).
Verticaal: 2. lade. 3. taak. 4. Almelo,
5. mom. 6. ile, 8 Opa, Oma, 9. raat. 10.
sap. c. 12. paardekracht. 13. orgeldraai
er. 18. Pa. 19. lor. 21. rel, 22. rt (rat zon
der a). 25. nauw. 26. Olga. 27. heup. 28.
o,nul, 29, Nede, 30. Deen. 31. Dr. 34.
N.N., 39. talmen. 40. Ede. 41. nat. 42.
trager, 43. P.K., 46. de. 48. Os^, 49. roer.
51. Lima, 52. inkt. 55. eer, 56. lek.
2. Kool dooi. mooi.
3. De weg waarop je loopt.
4. Klein maar fijn. Lijm, ar. raak.
f klinker
p. 1. Olifant; 2 Leeuwin; 3. krokodil;
iv'loaard
3 irY-Hertog; h-rt. haag. beer,
"b geel taart.orgel, bar.
i 7. Eist-, Els.
i Beste raadselnichtjes en -neefjes,
Onze vierde ronde staat alweer voor de
deur. Na al het zwoegen van vorige keer
op het grote kruiswoordraadsel heb lk het
Jullie nu gemakkelijk gemaakt: 8 gewone
raadsels, en niet moeiiyk. Ieder kan dus
present zijn, zelfs al zou het zulk mooi
weer zijn, dat Je de hele Zondag naar
bulten trekt. Misschien zeggen Jullie nu
wel, dat lk met mUn raadsels al op mooi
weer heb gerekend! Hoe dan ook: èls
het mooi weer ls, zal wel niemand van
Jullie binnen blijven. Juist in deze maand,
de mooiste van het Jaar, nu alles zo
prachtig ls bulten. Ik hoop dus, dat Jul
lie er van zullen genieten, en.... de
raadsels niet ln het gedrang zullen ko
men.' Dat ls de laatste weekblj sommigen
wel eens gebeurd: door al het mooie weer,
en verleden week door het Konlnglnne-
feest. Denk nu aan de loting
Er wordt mij vaak ln ae brieven ge
vraagd: „Wanneer komen mijn raadsels ln
de krant?" Jullie begrijpt, dat ik daar
niet steeds op antwoorden kan, en dit
nooit kan beloven. Elke week zoek lk een
geschikt aantal bij elkaar, en dan kan ik
me niet binden door een belofte. Stel Je
voor, dat Ik aan 5 of 6 kinderen voor vol
gende keer een van hun raadseltjes be
loofde, en dat dit dan allemaal dezelfde
soort bleken te zijn? B.v 6 spreekwoord
raadsels? Neen, dat gaat niet. Je moet
afwachten. Wie daarvoor te ongeduldig is
moet maar geen raadsels meer Insturen'. 1
Spreekwoordraadsels en kleine vraagraad-
seltjes heb ik voorlopig nog genoeg. Wél
moeten de inzenders (sters) weten, dat
er van die kleine vraagraadseltjes altijd
\eel afvallen, die dus helemaal niet ln de
krant verschijnen. Ze zijn vaak te bekend,
of ook wel te flauw. Nieuwe raadsels ln
elkaar zetten: dat ls het leukste! En die
slng! m0er kanS °P sP0€d^e Plaat-
Ik wil nog zeggen, dat het kruiswoord
raadsel mooi ls opgelost, zelfs door vele
kleineren. Ja, Jullie kunnen wel wat.
Janny van Hummel. Jammer van de
krant. Maar gelukkig heb Je nog genoeg
goedp oplossingen. Elke week Je leeftijd
er bij!
Harry Voorma Je ziet: alles ls
pulk ln orde. Een mooie raadseloogst!
Tonny Voorma. Ik heb ook wel wat
van de bollenvelden gezien, maar niet
zoveel als jy. Verstandig van Meoder,
om de flets maar thuis te laten ln die
drukte.
Freddy Voorma. Natuuriyk tellen
de oplossingen voor Jou ook. We hadden
al afgesproken, dat dit mocht, als Jullie
het druk hebben. Door je. tramtochtje
raakte Je dus thuis ln de auto's. Ik zal
Je adres onthouden, maar beloof niets!
Jenny Oudshoorn. Het valt me
mee, dat Je nu Juist de raadsels makkeluk
vond. M
Riet Schouten Wat valt er heer-
ïyk veel te beleven daar bij Jullie bulten.
Je bent goed van alles op de hoogte en
leeft er ook echt ln mee. Heeft de poes
nu het veld moeten ruimen? jy bent
graag by de paarden, ls 'tniet?
Willy Rynhart. Nu. Je bent wel op
het nippertje. Bedankt voor Je raadsel
tjes.
Plet Bloemendaal, Nu kun Je
dus fietsen. Fijn dat Je het kruiswoord
raadsel hebt. Ik wens Je mooi weer en
veel plelzler voor Je fietstochtjes!
Leny en Tlny de Wolf. Als Je bo
ven goed gelezen hebt. begrijp Je wel, dat
lk niet voor Jouw vraag mijn hele raad-
selvoorraad kan gaan nazoeken. Dus; ge
duld.
Elly Brandt. Nu. jy hebt de Ko
ninginnedag van begin tot het eind geno
ten. Het was een leuke poppenkast voor
Jullie. En die kinderkennis was ook aar
dig. Je trof het ook. dat Je nog een brand
weerdemonstratie zag. En tot slot genoot
Je zelfs vanuit Je bed!
Jan de N 1 e. Zie Je, dit raadseltje ls
nu weer èi te bekend Lees boven.
Johannes Hulst. Feliciteer Tonle
van my. Ze zou nu zelfs al mee kunnen,
doen. Je raadsel berg lk voorlopig op. om
dat we het verleden Jaar al eens gehad
hebben.
Lucle Zlrkzee. Gelukkig, dat Je
broer by wilde springen Misschien vond
hij het wél leuk. Het ls nu fijn voor elkaar
gekomen. Deze keer zul Je het wel alleen
af kunnen.
AnnleKnynenburg. Groet Je Oma
van my terug. Doe er nog een verdraaid
spreekwoord by; dan kunnen er twee
samen geplaatst worden. Eén is te weinig.
De beginletter, die Je vraagt, staat toch
elke week onder de correspondentie!
SuzeenKletJeOuwerkerk. Al.
lebel verleden, week verzuimd de een
door dit en de ander door dat dan ben
I .m*ar biy, jullie nu belden weer aan
te treffen.
To Ob Slimmers. Voor onze raadsels
is dat mooie weer een beetle gevaarlijk!
Het'lijkt me een „pittig" boek van Je
Elly Duparc Prettig, dat lk Je tref.
Nu voor langer, hoop ik. Leuw postpapier.
En een heel geschikt raadsel, bedankt.
Tin le Stol. Ik heb daar ook nog
rondgeneust verleden week Zaterdagmid
dag. -Misschien hebben we elkaar nog
tegen het lyf gelopen. Ik heb ook veel
padvlnd6ter8 bezig gezien.
Wlm Heemskerk. Je hebt veel leu
ke dingen gezien op Je fietstocht. Van
alles wat Je vertelt, vind lk die eenden-
famllle het allerleukste.
Jannlev. Kampenhout. Van wat
Je schrijft, heb lk het staartje nog ge
zien. Nu, lk moet Je zeggen, dat lk rilde
van al die dunne Jurkjes Het was goed.
dat Je er wat warms onder had.
Chris Hlllebrand. Het laat naar
bed gaan was zeker het gTootste feest
verleden Maandag? Dat vond lk vroeger
ook. hoor! Heb je Je verkeersdtploma al
thuis? Het ls toch wel prettig, om zo veel
voor school te werken. En in Je lange
zomervacantle kun Je uitrusten.
Ellle Brandt. Dit ls een aardig
raadsel: bedankt.
Theo Burgerhout. Een pluim, dat
Je het hele kruiswoordraadsel voor sikaar
hebt gekregen Flln. dat het lukt met de
visjes Goede zorg Is het voornaamste, dat
zie Je wel. Je raadseltje ls te bekend.
Anneke de Koning. Je kruiswoord
raadsel is weer tlp-top ln orde. Nee. lk
mis Leny. Por haar nog maar eens op!
Weer een snoezig velletje postpapier.
Thea Lancel. Nee, Juffie. Korle
wordt vaak met een k geschreven, ook
ln de atlas C en K woraen vaak beide
gebruikt: denk aan Coevorden (ook Koe-
vorden). Bedankt voor Je raadseltje.
Joke Smlttenaar. Het ls „klep-
pertyd" geworden, dat heb lk gemerkt.
Dan moeten wy, grote mensen, 6terke
oren hebben! Maar Jouw Moeder zal wel
tegen een stootje kunnen, nu zy ln haar
tyd zo'n goede klepperaarster ls geweest.
Succes er mee.
l4wK'm,.scJ1 °_uten. GelUk heb je met
als J® ve®1 op Je hart
hebt. schryf Je maar dicht ln elkaar. Dat
4na*;uurlÜk spannende voetbal-
wedstryd.
Harr?ma,nn Nu- J® Had het
n' Dez® keer *'as ®r echter
een plaatsvervangster. Meestal ben lk er
ook. Jullie zyn lekker getracteerd.
m°??.b,!0ed' Ik ho°P het-
maand Bever een warme Mel-
Henk Plantfeber. Ja. Je had 1è
feestverhaal voor 12 uur óf voor hér
speelkwartier moeten bewaren Maar la-
waar het hart vol van ls ?ln lJdS
val heb Je het feest volop genoten.
Willie Jansen. Het zal me Epyten.
je te moeten missen. Maar Je naam zal
nog wel eens boven een raadseltje prij
ken! Korle ls heus een dorpje in de Ach
terhoek. Die veenkolonie was Oude-Pe-
kela. waarover jy Juist de vorige keer
schreef. Die kon Je nu mooi helpen by
„Pekela".
Adrlaan Jansen. Dat waB vreugde
en leed voor Je onderwyzer bij het vuur
werk! Fyn. dat Je er 's avonds nog heen
mocht.
Rudy Hoek. Dat was vroeg dag voor
Jou op 1 Mei. Maar voor zo Iéts byzon-
ders heb Je dat graag over.
Ludy Janssen. Toch nog nét tyd
genoeg voor de raadsels! Dus genoten van
't Oranjefeest!
Hier eindig lk. Tot volgende week. Al
len harteiyk gegroet door Jullie Raadsel-
tante,
Mevr. M. J. BOTERENBROOD.
Het eerst nodige
(Van onze financiële medewerker).
Het moge dan als een verbHjdend feit
kunnen worden geconstateerd, dat de
Europese betalingsbalans tegenover
Amerika in 1948 2 milliard gunstiger
is geweest dan in het voorgaande jaar
5.6 milliard tegen 7.6 milliard), het
is duidelijk dat ook dit kleinere cyfer
nog voortdurend aanleiding geeft tot
de vraag hoe in de toekomst het nood
zakelijke evenwicht zal moeten worden
bereikt.
Dit is een kwestie, waarbU ook handel
en bedrijf in al hun geledingen het
grootste belang hebben.
De jongste devaluatie van de Fran-
sche Franc, die grotendeels van tech
nische aard is, heeft de vraag doen op
komen of zy als een aanwijzing mag
worden beschouwd van een definitieve
stabilisatie van de Franse Franc en of
in verband daarmede op korte termijn
„correcties" van andere Europese va
luta te wachten zyn.
Met andere woorden staan we aan
de vooravond van nieuwe devaluaties,
die, welke de tijdelijke voordelen dan
ook moge zijn, allerlei economische
verschuivingen zullen teweegbrengen.
Met name het Pond Sterling is reeds
geruime tijd in opspraak en het is
duidelijk dat als het Pond wordt ge-
deprecieerd, ook de andere Europese
valuta daaronder niet lmmuum bljj-
Het feit dat in het bedrijfsleven hier
en daar een terugslag is waar te nemen
doordat ten aanzien van bepaalde goe
deren en producten het verzadigings
punt is bereikt, geeft aan het vraag
stuk der valuta-verhoudingen een nieuw
accent. Temeer is dit het geval wan
neer langzamerhand de beperkende be
palingen ten aanzien van in- en uitvoer
wegvallen en daardoor ook de inter
nationale concurrentie toeneemt. Ter
wijl dan nog een andere factor hlerby
een rol speelt, namelijk de geleidelijke
ontsluiting van het economische leven
in West-Duitsland, dat evenals de an
dere Europese landen met Amerikaanse
dollars op de been wordt geholpen, maar
dat ten gevolge van zyn lagere levens
standaard voor de andere Europese
landen door sommigen als een ernstige
bedreiging gezien wordt.
Een feit is dat de Duitse productie in
Maart reeds weer 89 van die voor
1936 bedroeg en dat de Duitse invoer-
behoefte van 2.2 milliard reeds weer
voor meer dan de helft door de Duit
se export gedekt wordt.
Ook in het jaarverslag van de Her-
stelbank wordt op de toenemende Duit
se concurrentie gewezen als op een ver-
schynsel, waarom men ten onzent
slechts schoorvoetend tot de vervaardi
ging van nieuwe artikelen overgaat.
Nog ingewikkelder wordt deze mate
rie wanneer men let op wat in de Ver.
Staten gezegd en geschreven wordt over
de economische toestand aldaar. Aan de
ene kant wenst men een economisch
sterker Europa, dat weer op voet van
geiykheid met het andere werelddeel
handel kan dry ven, aan de andere kant
zyn ook daar tekenen van depressie
merkbaar, die op zich zelf niet veront
rustend zyn, maar die, geiyk we vroeger
reeds opmerkten, bepaalde kringen bij
de regering doen aandringen op een
verhoging van de goudprijs, wat ln
feite op een devaluatie van de Dollar
zou neerkomen.
Men voelt, hoe hier de belangen bot
sen en maatregelen worden bepleit, wel
ke in hun uitwerking volkomen tegen
strijdig zyn. Als Europa zal pogen zyn
economische positie te versterken door
zyn valuta tegen over de Dollar te de
valueren, maar de Ver. Staten ter wille
van de verhoudingen in eigen land, tot
devaluatie van de Dollar overgaan, zal
eerstgenoemde maatregel door laatstge
noemde worden geneutraliseerd, tenzij
men aan deze kant van de Oceaan een
zo sterke depreciatie van de valuta for
ceert dat z(j die van de Dollar over
treft. Dit zal echter een zodanige ont
wrichting der thans bestaande verhou
dingen teweeg brengen dat men hopen
mag, dat zulks de wereld bespaard blijft.
Wij geloven daarom dat zij gelUk
hebben, die ten aanzien van de wij
ziging der valutaverhoudingen tot de
grootst mogelijke omzichtigheid ma
nen en daarmee willen wachten tot
de economische verhoudingen zich
meer zullen hebben geconsolideerd.
Wanneer de internationale handel
zich eenmaal op bepaalde valutaver
houdingen heeft gebaseerd, blijven
devaluaties altijd lapmiddelen, die de
werkelijke oorzaken van het kwaad
camoufleren.
Het is vermoedeiyk de fout van velen
ln Europa en trouwens ook in de V.S.
dat men de werkeiyke oorzaken van de
pressies en prysdallngen niet wil zien
en het omhoog geschroefde levenspeil
tot geen enkele prys wil loslaten.
Ten onzent wordt zowel in het. ver
slag van de Ned. Bank, als in dat van
de Herstel bank met grote nadruk ge
wezen op de noodzakeiykheid van na
tionalisatie, vernieuwing van oude en
inefficiënte apparaten, op scherpere
kostenberekening en verlaging van de
fiscale druk, omdat dit de gezonde
hulpmiddelen zyn, waardoor een even
tuele crisis zal kunnen worden' bezwo
ren.
waarschijnlijk
rantsoenering, wel
beperking
(Foto „L.D."—Van Vliet)
nieuwe in October jl. ingebruik gestelde watergastoestel, waarmede uit cokes en stoom gecombineerd met olie
wordt gemaakt. De dagproductie toedraagt plm. 13.000 m3, waarmede een belangrijke bijdrage wordt geleverd
eidens Rasvoorziening. Door de aanschaffing van nog twee van dergeiyke toestellen hoopt men in de toekomst
veer 70.000 m3 per dag te kunnen produceren.
dien wij U vandaag medenemen naar het uitgebreide complex der Stede-
Lichtfabrieken, dan leiden wij U een gemeente-instantie binnen, waar-
indirect 316.000 inwoners van 33 gemeenten dagelijks te maken hebben,
et dan slechts via het gaskraantje of de schakelaar van het electrisch
t. Bovendien neemt dit bedrijf in de energie-voorziening van een on tel-
r aantal industrieën een sleutelposi tie in. Geen gas of electriciteit betekent
ers noodgedwongen stilstand! Van welk een vitaal belang een dergelyk,
aenteel door 460 man ingang gehouden en door ir Y. Ykema geleid bedrijf
aat zich begrypen. Wij behoeven hiervoor maar te herinneren aan de
der bezetting, toen gas en electrici teit werden uitgeschakeld en nood-
leltje en dito verlichting hun intrede deden. Toen eerst hebben wjj beseft,
een voor de dagelijkse samenleving onmisbaar bedryf zich uitstrekt
en Langegracht en Maresingel. Hoe vers ligt nog in onze herinnering het
nent, dat wjj weer licht en gas hadden, dat de straatverlichting weer werd
token!
och ook ln ander opzicht onder
lat dit- stedelyk bedrijf zich van de
ite overige openbare diensten,
en nagenoeg alle gemeentelyke in-
ragen geld, de Stedelijke Fabrieken
Gas en Electriciteit zijn lange ja-
vóór de oorlog de kurk geweest,
rop de gemeente dreef, terwyl zy
is een belangryke duit in het zakje
om onze gemeente haar zelfstan-
eid te hergeven.
leiden de kortgeleden onder grote
ïgstelling gevierde jubilea (40 jaar
riciteit en een eeuw gas) ons reeds
P stof om by geschiedenis en her-
rag stil te staan, wy zouden in deze
i onvolledig zyn, indien wy geen
lacht vroegen voor deze tak van
fcntedienst, welke zowel wat opper-
te als wat werkingssfeer betreft op
eerste plan staat.
1948 WAS EEN TOPJAAR.
et kostte ons evenwel heel wat
oeite om tussen de drukke bespre
ngen en dienstreizen door tot de
oer van de heer Ykema door te
ragen-. Allereerst vertelde ir Ykema
s iets van de productie, welke on-
de rantsoeneringsmaatregelen,
1948 met 27 millioen kubieke meter
en 86 millioen K.W.U. electrici-
een hoogte heeft bereikt, welke
zowel in de 100-jarige gas- als 40-
jarige electriciteltsgeschiedenis van
het bedrijf nog nimmer is voorgeko
men.
GASVERBRUIK IN 1948 27
MILLIOEN KUBIEKE
METER.
In het Jaar 1931 bedroeg het gasver
bruik in het toentertyd 136.000 inwo
ners omvattende verzorgingsgebied met
28.000 aansluitingen 18% millioen ku
bieke meter. De nadien optredende cri-
halfjaar van 1945 wederom werd opge
vat. maakten dat in dit jaar slechts 5%
millioen M3 kon worden geproduceerd.
Nadien ging de productie steil de lucht
in en zy bereikte het vorig jaar een
ongekende hoogte: 27 millioen kubieke
meter! 199.000 personen met ruim 40.000
aansluitingen, waren klant van de S.LF.
Een aanzienlyke cliëntéle!
ELECTRICITEITSVERBRUIK LN
1948 86 MILLIOEN K.W.U.
Ook als electriciteitsleverancier maak
te het bedrijf goede zaken. 1931 weder
om als basisjaar nemende, waarin een
productie van 40 millioen K.W.U.
(243.000 inwoners met 41.000 aanslui
tingen) werd bereikt, steeg deze in 1937
tot plm. 50 millioen en in 1939 tot 59
millioen. Het jaar 1943 gaf een kleine
teruggang te zien <54 millioen). Het
dieptepunt zou echter in 1945 (de
stroomlevering was toen tydeiyk stop
gezet geweest) worden bereikt (26 mil
lioen) In de daarop volgende jaren ging
het weer crescendo, zodat het vorig jaar,
evenals by het gas, een topproductie
kon worden genoteerd (86 millioen
K.W.U.). Het aantal personen, dat toen
stroom van de SX.F. betrok, was in
middels gestegen tot 316.000, met een
totaal aantal aansluitingen van 64.000.
S.L.F. is aan de grens van haar kunnen.
sisjaren waren oorzaak, dat in 1937 met
15% millioen M3, het vooroorlogse diep
tepunt werd bereikt. Geleidelyk trad
weer een lichte verbetering in, zodat in
1939 weer een productie van 17 millioen
M3 werd gehaald. Deze styging zette
zich voort tot het moment, waarop in
October 1944 de gaslevering moest wor
den stop gezet. 1943 gaf een productie
van 25 millioen M3. Het aantal inwo
ners van het verzorgingsgebied bedroeg
op dit tijdstip 163.000 met 35 000 gas-
aansluitingen.
De straffe rantsoenering en het feit,
dat de productie eerst in het tweede
Evenals by het gas. een productie, wel
ke nog niet eerder werd bereikt. En, zo
voegde ir Ykema er aan toein de
naaste toekomst zal dit cyfer nog ho
ger komen te liggen
S.L.F. GEEFT MAXIMALE
PRODUCTIE.
Sprekende over de grote vooruitgang
der productie, maakte ir Ykema ons
er opmerkzaam op, dat de S.L.F. met
de nu aanwezige installaties aan het
maximum van haar productie is ge
komen. „Gaarne zouden w(j nog meer
willen geven, doch de uiterst beperkte
uitbreidingen, welke de laatste tijd
hebben plaats gehad, maken dit on
mogelijk.
In feite hebben wy deze hogere pro
ductie weten te bereiken met de vóór
1939 reeds aanwezige installaties. Maar
daarvoor is dan ook alles op alles ge
zet. Onze fabrieken en dit geldt voor
heel Nederland zyn bykans overbe
last".
UITBREIDING ELECTRISCHE
CENTRALE.
Ir Ykema vertelt ons dan hoe voor
uitbreiding van de electrische centrales
in geheel Nederland ongeveer een half
milliard is uitgetrokken. Ook Leiden zal
daarvan haar deel krygen.
Mochten de „Leidse plannen", welke
al in een ver gevorderd stadium verke
ren, door de raad worden aangenomen,
dan zal de centrale van de S.L.F. be
langrijk worden uitgebreid. Met de ver-
wezeniyking van dit zeer ingrypende
plan zullen vier k vyf jaren gemoeid
zijn. Maar dan, zo voegt ir Ykema er
aan toe, kunnen wy weer lange tyd
vooruit en kunnen wy de van ons ver
wachte energie ruimschoots opbrengen.
ZAL GASFABRIEK METTERTIJD
VERDWIJNEN?
Wanneer wy vervolgens de uitbrei
ding van de gasfabriek ter sprake
brengen vertelt onze gastheer ons van
de plannen, welke een studiecommissie
o.l.v. prof. dr J. van Iterson koestert
ten aanzien van de concentratie van
gasfabrieken in Nederland. Deze com
missie streeft er naar ons land ln de
toekomst te voorzien van een aantal
gasfabrieken, welke de bestanddelen van
het gas op de meest effectieve wyze
productief maakt.
Hoewel het rapport van deze commis
sie nog niet gepubliceerd is, is ir Yke
ma van mening, dat mochten de te ver
wachten conclusies van dit rapport
worden aanvaard, het Westen van ons
land voldoende zal hebben aan twee
gasfabrieken, welke dan zullen moe-
(Foto ..LD."—Van Vliet)
Storing in het kabelnet van Warmond, Alphen. Noordwyk. Hillegom of in dat
van het Acad. Ziekenhuis of Leidengeen nood! Een enkele blik op deze in
de schakelzaal opgestelde contróle-apparaten en men heeft .het lek" gevonden.
Monteurs worden dan ogenblikkelyk naar de plek van het onheil gezonden.
Besoheidenheidshalve verteld de heer Ykema ons niet, dat hy zelf een groot
werkzaam aandeel heeft gehad ln de constructie van deze vernuftige instal
latie I
etede uitgesloten. Dan zou er wel
eerst een „Lelds Noordzeekanaal"
moeten komen.
Mochten deze plannen worden ver
wezenlijkt, dan ziet ir Ykema het
Leidse gasbedrijf in de toekomst om-
ge chakeld ln een distributiebedrijf
met zg'. gaskoppellijnen.
OPHEFFING DER RANTSOE
NERING?
"p--, "lotte spraken wy over de thans
Ruim 100.000 aansluitingen bedienen 500.000 personen
van gas en electriciteit
ten worden ingericht volgens het
„systeem- Staatsmijnen".
Ir Ykema, die er van overtuigd is,
dat mettertijd een concentratie van
gasfabrieken zal plaats vinden, is van
oordeel, dat een dergelijk omvangrijk
bedryf niet in Leiden zal worden ge
vestigd, zodat z.L eerlang de Leidse
gasfabriek zal ophouden te bestaan.
AHeen al het feit, dat de voor een
dergelijk bedrijf benodigde kolen niet
voor de „Leidse" wal kunnen worden
gebraeht maakt vestiging te dezer
geldende zy het in alle soepelheid
uitgevoerde rantsoeneringsbepalin
gen van gas en electriciteit.
Hoewel h(j verwacht, dat deze spoedig
zullen worden opgeheven, ls de heer
Ykema anderzijds de mening toege
daan, dat wjj vooral ln de winter
maanden rekoning moeten houden met
zekere beperkingen, welke voort
vloeien uit de overbelasting der cen
trales. „Wij zijn nu eenmaal", aldus
onze zegsman, „aan de grens van ons
kunnen".
Nog altijd biyft de mogeiykheid om
een oplossing te vinden door een ver
schuiving van het tydstip, waarop onze
afnemers stroom betrekken. Deze
methode wordt in Engeland reeds lang
toegepast en er zijn in dat land fabrie
ken, die gedeelteiyk van dag- op nacht
arbeid zyn overgegaan. Overigens is dit
geen eenvoudig probleem, dat nog heel
wat voeten in de aarde zal hebben"
Men ziet: er zyn ook voor het bedryf
der Stedeiyke Lichtfabrieken nog tal
van problemen, welke een oplossing
vragen. Maar waar kan men verwach
ten, dat er met méér energie aan wordt
gewerkt dan in dit bedryf, waar energie
een product vormt, dat dagelyks in
grote hoeveelheden wordt opgewekt en
uitgezonden?
wy mogen vertrouwen, dat de belang
ryke rol. welke de S.L.F. in onze ge
meentelyke huishouding steeds heeft
gespeeld, in een naaste toekomst nog
aanzieniyk zal worden uitgebreid.
De stedeiyke schatkist en daarme
de de gehele Leidse bevolking kan
er slechts wel by varen
