Montagebouw bedreigd door decentralisatie
Nog
duizenden Nederlanders in
Indonesië vermist
Onderzoek in Republikeinse gebieden
bemoeilijkt door terreur
Tuinbouwkriiigen voelen
vóór vestigingseisen
HEI HUIS AAN DE BAAI
Panda en de meester ontdekkings-reiziger
Radio-programma
88ste Jaargang
LE1DSCH DAGBLAD
Dinsdag 26 April 1949
Tweede Blad No. 26676
Hoe wordt een belofte
vervuld?
(Var. onze correspondent te Batavia).
Nu wij sinds enige maanden toegang
hebben tot de voornaamste gebieden
van de v.m. Republiek, dringt de
vraag zich naar voren, hoever men
thans is gevorderd met het opsporen
van vele duizenden vermiste perso'
nen. die sinds 1945 door het Rode
Kruis worden gezocht. Bemoedigend
zijn de gegevens, die wij hierover ont
vingen, helaas niet...
6500 GEZOCHTEN.
Het Centraal Informatie Bureau van
het Rode Kruis kreeg in de loop der
laatste jaren een groot aantal aanvra
gen van personen, die naaste familie
bezaten in het Republikeinse gebied.
Men deelde deze aanvragen in twee ca
tegorieën in. Op de ene lijst noteerde
men de mensen, die reeds sedert de
Japanse bezettingstijd in dit gebied
verbleven, terwijl de andere lijst per
sonen betrof, die sinds 1945 met geweld
r.aar de Republiek ontvoerd zijn. Van
deze laatste categorie weet men slechts
weinig af, nauwelijks meer dan dat zij
het laatst gesignaleerd zijn in handen
van terreurbenden zonder dat volledige
zekerheid omtrent hun lot kon worden
verkregen. Veel hoop dat men van deze
vermisten méér zal terugvinden dan
hun graven bestaat helaas niet. Het
aantal van deze ongelukkigen bedraagt
volgens de officiële gegevens tenminste
2500.
Wat de eerste categorie aangaat, deze
bevat merendeels personen die van
oudsher in die streken woonden of daar
door de Japanners geïnterneerd wer
den. Volgens raming van het Centraal
Informatie Bureau kwam men voor de
tweede politionele actie tot het cijfer
van 6500 gezochten. Bij de samenstel
ling van dit cijfer werd rekening ge
houden met de reeds geëvaoueerden,
met de volgens getuigen overledenen en
met een vermoedelijk sterfteóyfer, dat
opzettelijk zeer hoog geraamd werd.
ANGST VOOR MOORD.
Wat heeft men nu sinds het openleg
gen van deze gebieden teruggevonden
van deze mensen? VVjj zeiden reeds
dat het resultaat niet bemoedigend
was. In de grote steden, zoals Djokja
en Solo, heeft men 't meeste succes
gehad. Daar kwamen enige honder
den zich spontaan bij de Nederlandse
autoriteiten melden en deze zijn in
middels naar hun families terugge
voerd. Daarbij komen nog degenen,
die niet langs de officiële weg ge
ëvacueerd zijn. doch op eigen initia
tief. Met de moeilijke transportmo
gelijkheden kan deze ongeregelde uit
tocht ook in het gunstigste geval
enige honderden niet overschrijden.
Waar is de rest?
Waarom komt deze zich niet mel
den? Waarom registreren onze eigen
aanwezige autoriteiten deze mensen
[niet? De practijk is, dat het alleen in
de kern der steden veilig is om contact
op te nemen met een Nederlandse in-
stantie. Er zijn zelfs Europeanen in
Djokja zelve, die enigszins aan de
rand van de stad wonen en zich nog
niet hebben opgegeven, daar zij anders
dezelfde avond vermoord zouden wor-
1 den. Om van buiten naar de centra te
komen is helemaal onmogelijk, men
I zou niet doorgelaten worden. Wie weet
bovendien of de meewerkende vroeger
Republikeinse instantie geen dubbel
spel speelt als men zich komt melden?.-
WAAR NAAR TOE?
Intussen hebben onze instanties niet
stil gezeten. Men weet dat mensen
weggevoerd zUn toen de tweede poli
tionele actie in de lucht hing.
Waar naar toe? De bergen in, daar
waar onze patrouilles slechts zelden
komen. Er zyn enkele gevallen, waar
van men heelt kunnen zeggen dat zij
leefden toen de tweede actie begon.
Waar is het gros, duizenden uit de
lUst van gezochten en de 2500 ver
misten?
De balans na drie maanden bezet
tingstijd is: de lijst der vermisten zal
onnoemelijk groter zijn, zal aangevuld
moeten worden met slachtoffers, die
tijdens de nieuwe actie hun leven heb
ben moeten laten. Ze zal in ieder geval
aangevuld moeten worden met de man
nen en jongens, die tot nu toe cp de
lijst der gezochten voorkwamen. Van
de vrouwen en meisjes, die nu nog
buiten ons bereik in de dessa's leven,
kan voor het overgrote gedeelte aan
genomen worden dat zij in gedwongen
concubinaat leven. Hoe zouden ze an
ders moeten leven in een ontwrichte
maatschappij, waar nu minder dan ooit
geregeld werk te vinden is? Blyven
over de kinderen. Er zijn 125 echte
Steurtjes gevonden, kinderen van Eu
ropese ouders, er zijn in Djokja ge
concentreerd een kleine honderd kin
deren, zwervers en anderen, die door
hun tijdelijke verzorgers aangebracht
werden. Het zijn enkele gevallen, die
zo terechtkomen. Vaak wordt het nog
bemoeilijkt doordat niemand meer de
naam van het kind weet. En als de
pleegouders buiten het onmiddellijke
gezagsgebled van onze troepen Wonen,
dan kunnen zij noch voor zich, noch
voor het kind het risico nemen om
aangifte te doen.
Zo zijn over de onveilige gebieden
van Java nog tal van blonden, blauw
ogige kinderen verspreid, zo zijn er
nog vrouwen en meisjes, die niet naar
hun oorspronkelijke maatschappij terug
kunnen komen, omdat voor hen nog
steeds geen rechtszekerheid bestaat. Zo
ls de lange lijst der vermisten nog
verre van volledig, omdat men de gra
ven slechts op kan sporen met hulp
van de bevolking, die nu het eigen
leven riskeert als zij meewerkt.
DE REGERING BELOOFDE.
De regering heeft de plechtige belof
te afgelegd dat het Nederlandse ge
zag deze gebieden niet zal verlaten
alvorens hier een rechtsstaat gescha
pen is, waarin iedereen zonder vrees
zal kunnen leven. Nu worden door
dr Van Royen onderhandelingen ge
voerd, die het vertrek van deze over
heid raken. Grote bevolkingsgroepen
in Indonesië vragen zich terecht be
angstigd af hoe Nederland op zo
korte termijn deze belofte denkt te
vervullen.—
Zij begint juist goed op gang
te komen
(Speciale berichtgeving).
De montagebouw in Nederland begint
geleidelijk op toeren te komen. Op 1
Januari 1949 waren in totaal 40900
woningen in aanbouw. 4283 hiervan
waren montagewoningen, dat is ruim
10 De grootste onderneming op
dat gebied is de N.V. Bredero's bouw
bedrijf te Utrecht, die er ruim 1000 in
uitvoering heeft, of wel circa 25
Dit bedrijf is al in 1941 begonnen met
de ontwikkeling van de montagebouw
en hoewel er nog voortdurend verbe
teringen en verder gaande mechani
seringen worden aangebracht, is het
sinds medio 1948 volledig in produc
tie. Per week komen op het ogenblik
40 woningen klaar, over een paar
maanden worden het er 50 per weck
en nu de organisatie er eenmaal is,
zal het technisch betrekkelijk een
voudig zijn dit aantal nog flink op te
voeren.
Door goede organisatie en doeltreffen
de overeenkomsten tussen arbeiders en
ondernemers is het mogelijk gebleken
de arbeidsprestaties met 90 op te voe-
vooroorlogse Om dit resultaat te berei
ken is in elk der productie-eenheden
ren en te brengen op 110 van de
het werk tot het uiterste gemechani
seerd, zowel in de fabriek voor de be
tonnen blaken en elementen aan het
Merwedekanaal by Utrecht, als in de
fabriek in Terborg. waar kozijnen, deu
ren en binnenmuurelementen van hard-
bord gemaakt worden.
Ook op de verschillende bouwplaat
sen o.a. Arnhem met 100, Enschedé
met 166, Assen met 100 en Emmen met
354 woningen, is het werk aan de hand
van industriële productieschema's ef
ficient georganiseerd. Het resultaat ls
dan ook dat bij de klassieke bouw per
arbeider pér week 6^ M3 woonruimte
klaar komt en volgens Bredero's systeem
14j/2 M3. Daarbij komt nog dat het
aantal geschoolde arbeiders veel kleiner
kan zijn, nJ. 48 tegenover 72 bij
de normale bouw. De tweede factor,
waarmee in de bouwnijverheid rekening
moet worden gehouden, is het deviezen-
verbruik per huis. Bij de 1500 woningen,
die tot nu toe volgens dit systeem ge
reed zijn gekomen, ligt het c.a. 10
lager dan bij de klassieke bouw.
De derde factor is de kostprijs en deze
is voor de montagebouw nog steeds een
precair punt. Montagebouw is n.l. duur
der dan de gewone bouw en tot nu toe
verleent de regering daarom een extra
bijslag van 10
Bij de in dienststelling van een nleu-
de machine bij Bredero's bouwbedrijf
voor de vervaardiging van betonnen
muurelementen heeft minister In 't
Veld kort geleden aangekondigd dat
deze bijslag geleidelijk verminderd zal
worden.
De verwachting is dat in 1950 de kos
ten van montagebouw en traditionele
bouw gelijk zullen liggen en dat gelei
delijk aan industriële bouw zelfs goed
koper zal worden. Daarvoor is het even
wel noodzakelijk, dat de deviezen be
schikbaar worden gesteld voor de aan
schaf van nieuwe installaties voor de
mechanisering van het productieproces
en dat een regelmatige productie en een
regelmatige afzet gewaarborgd zijn. Dat
laatste lijkt in een land. waar ruim
300.000 huizen te kort zijn, nogal voor
de hand liggend, maar de montagebou
wers zijn er niet erg gerust op. De de
centralisatie, die kort geleden is inge
voerd en die in vele opzichten grote
voordelen heeft,, ls voor hen, die de
montagebouw organiseren een streep
door de rekening, want voor ieder nieuw
bouwobject moeten ze zich nu door een
extra rijstebrijberg van problemen en
vaak vooroordelen heenwerken. De
regelmatige productiegang, een levens
kwestie voor elke industrie, dreigt in de
verdrukking te komen. Het bouwbedrijf
hoept en verwacht, dat de Centrale
Overheid zo nodig doeltreffende maat
regelen zal weten te nemen, als het gaat
om woningen, die de toets van een re
delijke critiek kunnen doorstaan.
Nederland immers heeft woningen
nodig en montagewoningen zijn in geen
enkele opzicht minderwaardig.
Men mag niet iedereen op
tuinbouw loslaten
(Speciale reportage)
In brede kringen van het bedrijf
wordt momenteel de vraag van de
minister besproken of het gewenst is
vestigingseisen te stellen aan onder
nemers in de landbouw. Maar ook de
groentenkwekers beginnen er thans
de nodige aandacht aan te besteden.
Er is in zoverre verschil tussen land
bouw en tuinbouw, dat er in de tuin
bouw al een zekere ordening bestaat.
Iedere teler moei namelijk, voordat
hij zich kan vestigen, eerst als aan
geslotene bij het Bedrijfschap voor
groenten en fruit zijn erkend, terwijl
voorts de bedrijfsgrootte daar gebon
den is aan een teeltvergunning. In
tussen wordt ook voor de tuinbouw
door menigeen een vestigingseis op
prijs gesteld omdat daarbij een sociaal
clement in het geding komt, terwijl de
teeltvereiinning meer het oog houdt
op de inrichting van het bedrijf.
Nu de grond in Nederland sohaars ls
en voor de tuinder dikwijls vele moei
lijkheden rijzen om aan een bedrijf te
komen, gaat het niet aan dat men
iedereen op de tuinbouw loslaat. Het is
toiiv niet goed te keuren dat degenen,
die hun hoofdberoep buiten de land- en
tuinbouw vinden, zioh als bijverdienste
op de tuinbouw gaan toeleggen.
Hoe moet men nu staan tegenover
degenen, die wél hun hoofdgroep in de
land- en tuinbouw vinden? Moet men
nauwkeuriger omschreven vestigings
eisen gaan stellen en zo ja. welke moe
ten deae dan zijn?
De ontwikkeling van het gehele tech
nische en economische leven van de
tuinbouw is zodanig dat een tuinder een
zekere theoretische ondergrond onder
zijn practische kennis niet kan missen.
Indien men de eis wil stellen dat hij,
die zldh als tuinder wil vestieen. een be
paald diploma moet hebben, dan ziet
men daar in leidende krlneèn van de
afdeling ..groenten" van de Stichting
voor de Landbouw geen bezwaar in,
mits ook de practische opleiding vol
doende is.
Moeilijker wordt echter de vraag of
men. en zo ja, welke eisen men moet
stellen aan het bedrijf. Hier beweegt
men zich waarschijnlijk op een ter
rein, waarop slechts zeer vaag alge
mene regelen zlin te geven en waar-
bil men vaak de toepassing moet la
ten afhangen van tal van concrete
omstandigheden. Ten eerste heeft men
al de vraag: wat ls nu precies een
economisch verantwoord bedrijf? Kan
men hiervan een algemeen geldende
omschrijving geven?
Bij het stellen van vestigingseisen ten
opzichte van het bedrijf moet men niet
alleen op de tuinbouw letten, maar op
het gehele bedrijf, waarvan deze tuin
bouw een onderdeel vormt. Men zal
hierbij ook zeer voorzichtig te werk
moeten caan om te voorkomen dat de
bedrilfstak gesloten wordt Een energiek
en flink landarbeider zal zloh moeten
kunnen opwerken tot zelfstandige en
het verleden heeft bewezen dat hij vaak
niet de slechtste zelfstandige is. Indien
men in de landbouw de els zou stellen
dat deze landarbeider onmiddellijk moet
beginnen met een economisch verant
woord bedrijf, zou men practlsch in alle
gevallen deze weg voor de landarbeider
afsluiten. In de tuinbouw ls dit in veel
mindere mate het geval.
Wel zal men naukeurlg moeten
toezien dat geen bedrijven tot stand
komen, waarvan tevoren al is tc zeg
gen dat zij nooit rendabel zu'len zijn
en dat men er zelfs met zeer hard
werken nooit een sober bestaan in zal
kunnen vinden. De sociale cn econo
mische verhoudingen in Nederland en
de dichtheid van onze agrarische be
volking laten niet toe dat men deze
bedrijven zonder meer tot stand laat
komen. Een bepaalde beoordeling van
het bedrijf zal dus wel moeten ge
schieden.
Ditzelfde geschiedt in de tuinbouw
reeds bii het toekennen van de tuin
bouwteeltvergunningen. Het is eebleken
dat de ordening, die nu reeds 16 Jaren in
de tuinbouw plaats vindt tot een zekere
sanering heeft geleid. Deze ervaring
leidt- er toe dat de tuinbouw de idee
van vestigingseisen in feite reeds heeft
aanvaard. Het stellen ,van eisen ten
aanzien van het kapitaalbezit en ten
aanzien van de credietwaardigheid
wordt in leidende tulnbouwkringcn niet
aanvaardbaar geacht.
Jhr van Suchtelen
te Oegstgeest
gaat in hongerstaking
DIEP BESCHAAMD OVER INDISCH
BELEID,
Naar wü vernemen heeft de oud-
gouverneur van Sumatra's Oostkust jhr
B. O C. M. H. van Suohte'en. wonende
te Oegstgeest. aan H.M. de Koningin een
telegram gezonden, waarin hij zegt:
„Ik ben diep beschaamd over het
slineerende. karakterloze, onbekwame
Indische beleid, dat. in plaats van
krachtig zelfbewust op te treden, de
guerilla tracht af te konen middels
de canutilatie aan de Kremlin-, te
vens do'lar- en sterlingsatelliet Su
karno. Dat helpt bovendien natuur
lijk niets en de regering kan doorgaan
met wekelijks goedkoop leedwezen be
tuigen over door haar schuld nodeloos
geofferd bloed. Met dergelijke houding
wordt 'onze nationale eer in binnen-
en buitenland opnieuw door een diep
tepunt van vernedering eesleurd.
Als protest daartegen zal ik, waar elk
ander middel strandt op ministeriële
onaandoenlijkheid en lauwhe'd bij ons
Dartiigevangen volk. met ingang van
Zaterdag 30 April a.s. in hongerstaking
overgaan, net zo lang tot een radicale
wijziging in het Indische beleid zal wor
den ingeluid, gepaard aan aftreden der
hoofdschuldigen. Ik eis een vrij Indone
sië van Oost en van West. staatsrech
telijk volkomen eeliikwaardig aan een
vrij Nederland ven West en van Oost,
belde landen onder vrij Oranje. Geen
Jcnechtenstaten. geen partiigekneoht Ko
ningschap".
Afschriften van dit telegram worden
gezonden aan cl» Raad van State, aan
de Ministerraad en aan de voorzitters
van de Eerste en Tweede Kamer.
OPENING PHONOGRAFISCH
CONGRES.
Namens de minister van O.. K en W.
heeft gistermiddag in hotel de l'Europe
te Utrecht dr N. R. A. Vroom het drie
daags congres geopend van de Interna
tionale Federatie van de phonografische
industrie. Spr. wees op de belangrijk
heid van deze industrie, die niet alleen
de muziek weet vast te leggen, doch haar
ook tot het volk brengt. Het vastleg
ee.n van muzikale prestaties op de gra-
mofoonplaat geeft volgens dr Vroom de
kunstenaar mede gelegenheid ziln fi
nanciële positie te verbeteren, hetgeen
vooral het Ministerie zeer ter harte
gaat. Het is aan te bevelen, aldus dr
Vroom, dat de industrie er naar streeft
het oubllek niet uit de concertzalen te
houden doch het aan te moedigen deze
te bezoeken.
JONGETJE OP AUTOPED GEDOOD.
Gistermiddag is de 5-J. Jos Looise te
Amsterdam door een vrachtauto over
reden en op slag gedood.
Het slachtoffertje reed met 'n vriendje
op een autoped. Het tweetal kwam uit
de tweede Laurierdwarsstraat en wilde
de brug over de Lauriergracht oprijden
De kleine Jos, die voorop stond, werd
door het rechtervoorwiel van een zes-
wielige vrachtauto, die juist passeerde
gegrepen en op slag gedood
Zijn vriendje werd slechts licht ge
wond.
FEUILLETON
door ANDREW MACKENZIE,
vertaald uit het Engels.
117)
Neem het niet te ernstig op, wat
zeg, lachte Brannigan. Ik voelde het
alleen als mijn plicht om een oude
verstokte vrijgezel als jij bent te waar-
I schuwen voor de valse charmes van
I vrouwen.
Enige tijd bleven we zwijgend zitten
I roken. Toen belde in de verte een te-
lefoon. De eigenaar van 't café kwam
binnen en wenkte Brannigan.
I Voor u, meneer, u kunt het ge-
I sprek in mijn privé-vertrek voeren, als
I "u wilt.
Een zwarte kat sloop de deur bin-
I nen, die Brannigan acnter zich open
l|iet staan. Het beest sprong op mijn
knieën en begon te spinnen, welk ge-
I luid zich mengde met het vage geluid
lyan het Londehse verkeer buiten op
I Luagate Circus en het tikken van de
klok op de schoorsteenmantel.
Ik keek op de klok en zag dat Bran-
i nigan nog geen twee minuten weg
|was.
Boven de schoorsteenmantel hing 'n
foto van 'n cricket-team, dat 'n beker
gewonnen had aan het begin van deze
1 teuw. ik peinsde er over, hoeveel van
I deze heren met grote snorren heden
bog in leven waren en wat ze zouden
1 zeggen van het verarmde Engeland.
I Wederom keek ik op de klok. Dein-
Ispecteur was nu al drie minuten weg.
pDan opeens stond Brannigan in de
|ceur,
Die duivels hebben ons weer eens
I verslagen, Arlen, riep hij uit. Billy werd
I vanuit een auto doodgesohoten op het
I kruispunt van Tottenham Court Road
I en Oxford Street. De wagen stopte niet,
I koewei de verkeerslichten tegen zaten.
bij is gestorven zonder iets te kunnen
I^Hgen.
Brannigan zonk in een stoel neer.
I Bij weigerde iets te drinken,
j tje~ Vermoordmompelde ik zach-
Brannigan keek op. Zijn kin werd
I ^dagend vooruitgeschoven en in zijn
l cgen scheen het licht van de geboren
[vechter.
Wij zijn niet verslagen, Arlen. Dit
I pas de eerste ronde. Als de finish
komt, zullen er heel wat mensen ge-
iwrokën moeten worden. De arme Billy,
|l*cd zeg*ne zyn armzalige ziel.
HOOFDSTUK VII.
Terwjji ik de morgen na mijn bezoek
aan Londen op mijn gemak zat te ont
bijten in Rose Cottage, keek ik de mor
genbladen door. Billy's dood stond op
de voorpagina aangekondigd. De kran
tenverslagen waren tamelijk accuraat.
De wagen, die gestolen was te Wem
bley, was verlaten teruggevonden op
King's Cross.
Juffrouw Clitherwood, die er in ge
slaagd was een wonderbaarlijke hoe
veelheid eieren op de kop te tik
ken, babbelde voortdurend, terwijl ze
m'n ontbijt serveerde.
Ik zeg tegen hem, wié is het vol
gende slachtoffer! Die onverlaten, zeg
ik, kunnen ieder ogenblik ook hier in
het dorp komen en je neerschieten,
waar je staat.
Tegen wie zei u dat,-allemaal?
vroeg ik. Tegen Burton?
O. niet tegen Burton, zei juffrouw
Clitherwood vol verachting. Ik besprak
dit met die jonge meneer, die hier
naast woont. Een keurige meneer. Hij
is sinds gisteren in huis bij juffrouw
Brown. Hij heet Carfrew of Carfrax
of iets dergelijks.
Ik ging rechtop in myn steel zitten.
Is hij een tengere jongeman met
dik blond haar, opzij gescheiden, en
blauwe ogen? vroeg ik. Ik geloof, dat
ik hem ken.
Daar is hij, meneer, hy loopt het
tuinpad af.
Ik schoof het gordijn wat opzy. Daar
ging de hooggeboren Arthur Carfrew.
Bij het hekje hield hij stil en keek de
dorpsstraat in.
Arthur, riep ik en rende de tuin
in. Ik zag, toen ik hem de hand schud
de, dat hij niets veranderd was sinds ik
hem met zijn troepen te Dieppe hielp
ontschepen. Arthur Carfrew behoorde
tot de aanvoerders van een troep, die
een batterij, welke het gehele strand
beheerste, veroverde. Hoewel hij zwaar
gewond was, behield hy de leiding van
een aanval met de bajonet op het ge
weer, man tegen man, totdat de vijand
zich overgeven moest. Maar dat was
niet alles. Toen men zich later moest
terugtrekken onder zwaar vuur, toonde
hij een voorbeeldige moed en zonder
cm eigen lijfsbehoud te denken, leidde
hij de aftocht van de achterblijvers.
Daarna stortte hij tengevolge van de
opgelopen verwondingen ineen.
Ik ben hier voor herstel van
krachten, ouwe jongen, antwoordde hij
op mijn vraag, hoe hij hier verzeild
geraakt was. M'n moeder vond me er
slecht uitzien en stuurde me weg. Jij
zelf ziet er ook niet al te best uit!
Ik ben hier eveneens om bij te
komen en wat frisse lucht te happen,
i bekende ik. Hoe kwam je in deze plaats
terecht?
Toeval. Ik heb m'n oude wagentje
genomen hij wees op een twoseater,
die voor het huls op de weg stond
en tegen me zelf gezegd, dat ik op de
eerste de beste plaats, die me beviel,
neer zou strijken. Ik ben hier gister
morgen aangekomen.
Carfrew's komst hier kon in mijn
ogen geen toeval zijn, nu ik gehoord
had, wat Brannigan me had verteld
over het vermoeden van chantage,
waarvan zijn moeder het slachtoffer
zou zijn. Ik liet echter niets merken en
mijn stem klonk heel onschuldig, toen
ik, op het Huis aan de Baai wijzend,
°ï?eb je iets gehoord over de schiet
partij daar, de avond voordat je hier
aankwam?
Nee, wat was dat?
De stem van de jongeman verried
geen bijzondere belangstelling.
De een of andere kerei loste een
schot op een Jong meisje, Judith Tay
lor, een nichtje van de eigenaar. De
kogel ging door haar hoed. Als hij iets
lager was geweest, zou ze dood zijn.
Hoe ziet dat meisje er uit? Haar
naam komt me bekend voor, zei hij.
46). Het vliegtuig, waarin Joris Goed-
bloed en Panda gesprongen waren, was
zo ogenschiinliik leeg. en zii slaakten
dan ook een zucht van verademing
vooral, toen de deur achter hen dicht
eins en de motoren bezonnen te brul
len. „Welk een rust!" sprak Joris, ter-
wiil hii zich van de nachtmuts ontd°pd
en de keurige iaDon achteloos van zijn
schouders liet glij den. „Zet u neder, mak
kertje. en ontspan u!" Maar ze zaten
maar nauwelijks of een zware schrik
stond hun te wachten! Van achter alle
stoelleuningen verrezen plots baardige
Oosterlingen, die hen met een grijns
aanzagenen natuurlijk was de
bekende Ben Piep-seh er ook bijJa
dat hadden ze niet verwacht! (De lezers
trouwens ook niet. hopen wfj) Maar je
moet weten, dat dit toevallig het vlieg
tuig wgfc, waarmee Ben Piep-seh naar
Kromostan terugkeerde, nadat Joris
hem de laatste keer ontkomen was. en
hij wreef zich natuurlijk in de handen
bij het buitenkansje, dat Joris en Pan
da Drecies in zijn vliegtuig deed stapoen!
Maar Panda riep: „Daar hèb Je al die
engerds weer!" en Joris schreeuwde:
„Verkeerd verbonden!" en zo sprongen
ze beiden naar de deur want ze wilden
er uit
Middelmatige lengte, 1.65 m schat
haar en lichtbruine ogen.
Nog^al knap om te zien, naar mUnme-
Juist, zei Arthur Carfrew, ze boft,
dat ze niet geraakt is.
^ï?er<laa^Het Ls mogelijk dat de
jeered, die op haar geschoten heeft, haar
voor Iemand anders heeft gehouaen-
er was namelijk ook nog een dienst
bode aanwezig, die ze' uit de stad had
meegebracht. a
zicht van Arthur was ondoor-
grondelyk. Hy antwoordde niet opmyn
opmerking, maar staarde voor zich uit
in ae rienting van het postkantoor.
mZT K?aa^ ^aat een aardi3 meisje, ook
met blond haar. Is dat soms het meis-
Arlerf? 26 h€t gemunt hadden,
Het was inderdaad Judith. Ze stond
even aarzelend stil op de steep van het
postkantoor en kwam daarna in onze
richting. Ze was een van de weinige
vrouwen, die er in het heldere daglicht
beter uitzien dan by kunstlicht. Ik
voelde iets van benauwenis in nhjn
nart by de gedachte, dat zo'n mooi
Jong meisje in een dergeiyke duistere
affaire betrokken zou zyn.
Ik heb gehoord, dat u zich myn
lot erg heeft aangetrokken, toen ik
flauw viel, zei ze tot my, terwyi ze me
haar hand toestak. Ik vind het vrese
lijk, dat ik zo weinig by m'n positieven
bleef, maar ik wil toch, dat u weet hoé
dankbaar ik u ben.
Ik stelde haar voor aan Arthur. Ieder
vermoeden, dat deze twee elkaar al
eens eerder hadden ontmoet, werd te
niet gedaan, want er was geen enkel
teken van herkenning.
Als geen afspraak in de stad
had genad, zou ik zeker zyn komen in
formeren, hoe het met u ging, zei Ik.
Is er al een aanwyzlng gevonden wie
op u geschoten heeft?
Gisteren heeft de politie een gron
dig onderzoek ingesteld. Ze zeggen, dat
het schot gegeven is met een dienst-
geweer Degene, die het gelost heeft,
wie het ock zyn mag. is er vandoor en
I onvindbaar. Myn oom is erg zenuwach-
tig sinds het gebeurd is.
j Arthur Carfrew excuseerde zich en
ging naar zyn auto. Met veel lawaai
reed hy de dorpsstraat af. Judith keek
hem na en er was een vragende uit
drukking op haar gezichtje,
Ik weet bijna zeker, dat lk die
wagen eerder gezien heb, zei ze. Zelfs
het lawaai, dat hij voortbrengt, komt
me bekend voor.
Het ls zéker iets, dat je niet gauw
vergeet, stemde ik toe. Zijn moeder ls
gravin Carfrew. f 'sschien hebt u hem
eens ergens op een feest ontmoet.
Ze schudde haar hoofd.
(Wordt vervolgd)
Vlaardingse meubelfabriek
door brand vernield
SCHADE GESCHAT OP DRIE TON.
Vannacht tegen halftwee werd door
een nachtwaker een zwar9 brand ont
dekt in de Vlaardingse meubelfabriek
..Vredenbregt". Koningin Wilhelmtna-
haven NZ 1. 2 en 3, welke uitgebroken
was op de tweede verdieping. Groot
alarm werd gemaakt, doch eer de brand
weer ariveerde. was ook de derde en
zolderverdieping door de vlammen. d'.$
gretle voedsel vonden In het vele brand
bare materiaal aangetast. In hetzelfde
oand. dat een lengte heeft van 30 een
hoogte van 15 en een breedte van 12
meter, waren ook nog gevestigd een
^moekapoenfabrlek van de heer Wey-
bern en diens wonine. terwijl de par
terre geheel werd benut als opslagplaats
n vaten harlnp en ledig fust. De heer
W heeft nog het grootste deel van ziln
meubilair en inventaris van zlin atelier
kunnen redden, wat bij de meubelfa
briek niet meer mogelijk bleek.
Hoewel de brandweer het vuur met
20 stralen bestreed, cn dus ruim 10.000
liter water per minuut in de bran
dende massa's werd geworpen. Vne de
inventaris, bestaande uit grote voor
raden meubelen en vele kostbare ma
chines. geheel verloren. De schade,
welke op ruim 3 ton wordt geschat,
is slechts gedeeltclilk door verzeke
ring gedekt.
De meubelfabriek en het lampekap-
oena-telier zomede het Dand. dat toebe
hoort aan de nieuwe Matex NV. waren
op beurspolissen verzekerd. De voorra
den haring en fust. eigendom van de
firma W. Kwakkelstein. echter niet.
Over de oorzaak van de brand tast
men nog volkomen in het dulst^-. Het
personeel van de meubelfabriek bestond
uit 40 man.
Felle bosbrand te Arcen
100 HA VERLOREN GEGAAN
Zondagmiddag brak een bosbrand uit
ln de omgeving van de Wittenberg onder
het gehuoht Lomm. een van de mooiste
eedeelten van het bekende Noordlim
burgse touristenplaatsje Arcen. Na in
gespannen arbeid slaagde men er ln het
vuur te bedwingen, waartoe een groot
aantal brandweerlieden uit Lomm. Ar
cen en omgeving en de Venlose brand
weer het hunne bijdroegen. Ook een 30-
tal militairen hielp mee ann de bestril-
dlng van het vuur. Lomm heeft door
de2brand, waarbij 100 HA hel en den-
nebossen verloren ziln gegaan, veel na
tuurschoon verloren. De brand is ont
staan op een door wandelaars druk be
zochte plaats en is vermoedelijk aan
onvoorzichtigheid met vuur te wijten.
SAMENSTELLEN HOOFDAFDELING
TUINBOUW STICHTING VOOR DE
LANDBOUW.
De hoofdafd. Tuinbouw van de Stich
ting voor de Landbouw is thans defini
tief in het leven geroepen In deze or
ganisatie hebben vertegenwoordigers
van het Centraal Bureau van de Tuin
bouwveilingen (3). de Ned. Fruittelers
organisatie (3). van de Chr. en Kath.
Boeren- en Tuindersbonden, van het
Kon Ned. Landbouwcomité (ieder 2) en
van de drie grote Landarbeidersbonden
(ieder 2) zitting genomen.
Met vertegenwoordigers van de vak
technische organisaties is nog geen over
eenstemming bereikt. Men hoopt via
een laatste vergadering van de organi
satie-commissies deze oreanlsaties als
nog voor de hoofdafdeling tuinbouw te
winnen.
GRENSKANTOREN HOOGCRUTS—
LA PLANK GEOPEND.
De K.N.A.C. deelt mede, dat de Bel
gische en Nederlandse douaneautori
teiten hebben besloten de douanekanto
ren Hoogcruts en La Plank in de route
MaastrichtMargratenGrens-Ver viers
voor de periode van 1 April tot 30 Sep
tember voor het internationaal verkeer
rpen te stellen van 7.30 uur tot 22.30
uur, ook op Zon- en feestdagen.
VOOR WOENSDAG 27 APRIL.
Hilversum I (301 M.). VARA 7.00:
nieuws: 7.15: ochtendgymnastiek; 7.30:
operette-selecties van Franz Léhar; 8.00:
nieuws: 8 15: socialistisch strljdleld; 8.13:
Johan Jong. orgel; 8.50: voor de huts-
i vrouw 9.00' kamermuziek van Franz
Schubert: 10.00: „Kinderen". Spreker: de
heer N. Beets, arts: 10.16: morgenwydlng
door ds D. Richards: VARA 10.20: Onze
keuken: 10.30: als de stofzuiger zwygt;
11.00: populair nonstop programma: 12.00
promenade-orkest; 12.30- mededelingen
ten behoeve van land- en tuinbouw: 12.33
voor het platteland; 12.38: promenade-or
kest; 1.00; nieuws: 1,15- kalender: 1.20:
Noord- en Zuld-Amerlkaanse dansmuziek;
2.00: gesproken portretten; 2.15; Jeugd-
concert: 3.00: voor de kleuters; 3.15: men
sen. dieren en dingen ln de muziek; 3.30:
de regenboog; 4.00- de Roodborstjes; 4.15:
het stond ln de krant: 4.45: vragen staat
vrij; 5.15: Paul Nero. vlooi; 5.30: Accor-
deola; 600: nieuws; 615: VARA-Varla;
6.20: Magyarl Imre: 6.30: voor de stryd-
krachten; 7.00: Borrelmode, gzeond ver
stand en nog wat; 7.15: Flora Nielsen, de
Engelse sopraan zingt: VPRO 7.30: voor
de Jeugd; 7 40: Jeugdkroniek door ds C.
Beukman: 7.45: van alle dag: VARA 8.00:
nieuws; 8 05; dingen van de dag; 8.15:
socialistisch nieuws; 8.20: populair con
cert: 9.00: Miln Zonen, hoorspel: 10.15:
Vlndobona Schrammel'n, 10.45: van boek
tot bock: 11.00: nieuws: 11.15: Metropole
orkest: 12.00: sluiting.
Hilversum II (415 M.) NCRV 7.00:
nieuws; 7.15 Te Deum Laudamus; 7.45:
een woord voor de dag; 8.00; nieuws; 8.15:
Internationale tulpen-rallye; 8.20: mu
ziek by het werk; 9.00: ochtendbezoek by
onze Jonge zieken; 9.30: waterstanden;
9.35; commentaar op de microfooncompe
titie; 9.45: Frans morgenconcert; 10.30:
morgendienst: 11.00 Partita no 6 ln G.
Bach; 11.15; Jona luisterspel; 12.00: po
pulaire orgelbespeling: 12.30: mededelin
gen ten behoeve van land- en tuinbouw;
12.33: cyclus „Romanzen van Brahms";
I.00: nieuws; 1.15- Mandollnata; 1.45: pa
norama Américon; 2.00 kwartet ln Es op.
127, v. Beethoven; 2.40: even onder ons;
3.00: nieuwe serie Jeugdconcerten; 4.00:
voor onze Jeugdige postzegelverzamelaars;
4.15: voor onze meisjes en Jongens: 5.30:
planoduo; 5.45: volksgezondheid ln Su
riname; 6.00: cellorecltal door Maurice
Eisenberg; 6.25: ouverture „II Matrlmonlo
Segreto". Cimarosa; 6.30: Het Huls Islam;
7.00: nieuws; 7.15- het nieuws uit Indo
nesië: 7.30: actueel geluld: 7.45: Engelse
les voor gevorderden; 8.00: nieuws: 8 05-
programma proloog: 8.15: Radio Phllhar-
monlsch orkest; 9 15. de Benelux en de
arbeiders: 9.35; Sans Souci; 9.55: Intern.
^.Pc"-r.a,,ve; 10 00 de zee bleef vrij; 10.15
wil hebben een woord voor de wereld-
10.45: nvondoverdenking: 11.00: nleuws:
II.15; cyclus „Drie Gamba-Sonates van
Bacly 11.35: romantisch programma; 12.00
sluiting.
AGENDA
Rapenburg 50; Anthroposophlsche Ver
Lezing Johan Wëger over het Faustpr*^
bleem. 8 1/4 uur nam
WOENSDAG.
Stadia»!: K en O. R'dam PtUlharmo-
aLsch Orkest, 8 uur nam.
