Sjanghai zal verdedigd worden
Sovjet doet onthullingen
WEERBERICHT
Parade-oorlog aan beide zijden
van bet IJzeren Gordijn
Meer dan een lialf millioen soldaten voeren
een imaginaire strijd
Overeenstemming over
West-Duitse grondwet bereikt
Zonder evenwichtige financiën
geen levensvatbaarheid
Benauwende lastenverhoging op overheid
68ste Jaargang
DINSDAG 26 APRIL 1949
00 No. 266/6
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W Henny
Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f4.15 per kwartaal: 32 cents per week
Telefoon Dir. en Adm.: 25041; Red 21507
Witte Singel 1, Lelden - Giro no.: 67055
Juistheid nog niet vastgesteld
De Sovjet-Unie heeft heden bekend
gemaakt, dat de voorwaarden, waar
op zü de blokkade van Berlijn zou
opheffen, sinds Februari het onder
werp vormden van besprekingen met
de V.S.
Tass, het officiële Sovjet-Russische
nieuwsbureau, heeft een verklaring ge
publiceerd, die in Londen even na 4 uur
I hedenmorgen werd ontvangen, waarin
i om te beginnen gezegd wordt, dat bui
tenlandse persberichten over een even-
tuele opheffing van de blokkade „niet
i met de werkelijkheid overeenstemden",
j De verklaring zegt verder, dat de
Amerikaanse afgevaardigde in de Vei
ligheidsraad Jessup op 15 Februari met
de Sovjet-gedelegeerde Malik contact
opnam over deze kwestie. Volgens Tass
gebeurde dit er werd niet by gezegd
of het contact mondeling of schriftelijk
was naar aanleiding van het ant
woord van maarschalk Stalin op een
vraag in zijn interview met Kingsbury
Smith, directeur voor Europa van de
International News Service, op 27
I Januari. Jessup, aldus Tass, vroeg Ma-
lik om uitleg, waarom maarschalk Sta-
lins antwoord op de derde vraag betref
fende de blokkade van Berlijn geen ver
wijzing bevatte naaf een enkele valuta
voor Berlyn.
(Kingsbury Smith vroeg, of de Sovjet-
Unie de blokkade zou opheffen, indien
de Westelijke mogendheden de^ oprich
ting van een aparte West-Duitse staat
wilden uitstellen, waarop Stalin ant
woordde. dat hij „hiertegen geen be
zwaar zag", indien de Westelijke be
perkingen van de handel en het verkeer
ook werden opgeheven)
Malik zeide Jessup, dat indien een
datum voor een bijeenkomst van de
raad van ministers van Buitenlandse
Zaken zou kunnen worden vastge
steld, de blokkade alvast zou kunnen
worden opgeheven, aldus Tass.
Het Amerikaanse ministerie van Bui
tenlandse Zaken heeft verklaard, dat
j het op het ogenblik geen commentaar
zal leveren op deze bekendmaking.
Sovjet-vrouwen mogen niet
naar hun mannen
VEROORDELING DOOR DE V.N.
j In een resolutie der juridische com
missie der V.N., die de zaak te Parijs
behandeld heeft, is aan de' algemene
vergadering der Verenigde Naties ge
vraagd om te beslissen, of de weige
ring van de Sovjetrusische regering om
Russische vrouwen, die met buitenlan
ders getrouwd zijn, toe te staan de
I Sovjet-Unie te verlaten, „in staat is
vriendschappelijke betrekkingen tussen
I landen" te verstoren.
De resolutie beveelt aan, dat de Sov
jet-Unie haar houding in deze zal wij
zigen, _T
De kwestie is in de Verenigde Na
ties gebracht door Chili.
1 Drohokowski, de Poolse afgevaardigde,
beschuldigde de ..schoftige Chileense
regering" van valse voorwendsels en
verklaarde, dat de Verenigde Naties
riet gerechtigd waren tot het bespre
ken van deze „zuiver binnenlandse
kwestie, die alleen de Sovjet-Unie aan-
gaat."
De Sovjetrussische gedelegeerde ver-
weet de Amerikaanse en Britse rege-
ling, dat zij „deze laster tegen de Sov
jet-Unie" steunden en Chili, dat het
„in het stof buigt voor zijn Amerikaan
se beschermheren". Hij verklaarde, dat
een aantal Sovjetrussische vrouwen, die
verlof gekregen hadden om zich bij
haar echtgenoten in het buitenland te
voegen, naderhand spijt gekregen had
den en toestemming hadden gevraagd
cm terug te keren.
I De Britse minister van Staat, McNeil,
zeide, dat twee Russische vrouwen, die
hun land niet mochten verlaten om
naar haar mannen te gaan, bijna tot
zelfmoord waren gedreven. Een andere
is voor twee jaar de gevangenis inge-
gaan en weer een andere verscheen
niet- meer op ha&r werk in de Britse
I ambassade en men heeft nooit meer
iets van haar gehoord."
De resolutie werd met 39 tegen 6 st.
en 11 onthoudingen aangenomen.
Geen schot inzake vrede met
Oostenrijk
De plaatsvervangers der ministers van
Buitenlandse Zaken van Engeland,
Frankrijk, de Verenigde Staten en de
Sovjet-Unie hebben de besprekingen
over het sluiten van een vredesverdrag
met Oostenrijk voortgezet. Deze onder
handelingen gaan met onderbrekin
gen thans het derde jaar in.
De plaatsvervangers zijn er niet in
geslaagd overeenstemming te bereiken
over de grootte van het bedrag, dat door
Oostenrijk aan de Sovjet-Unie moet
I worden betaald in verband met- de
Duitse bezittingen in Oostenrijk, die in
Oostenrijkse handen zijn overgegaan en
waarop Sovjet-Rusland aanspraak maakt
I als herstelbetaling voor oorlogsschade.
De Sovjet-Russische vertegenwoordi-
I ger Zaroebln hield vast aan de eis tot
betaling van een bedrag van 150 mil-
I l'uen dollar in vrij inwisselbare valuta,
te voldoen over een periode van zes jaar.
KOUDE NACHT.
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Vannacht weinig bewolking met plaat
selijk lichte nachtvorst en tegen zonsop
komst hier en daar nevel of mist. Mor
gen overdag weer toenemende bewol
king, maar overwegend droog weer en
m,atige, later vrij krachtige Westelijke
wind. iets verder oplopende tempera
tuur. (Opgemaakt te 10 uur).
27 APRIL
Zon op: 5.19 uur; onder: 19.57 uur.
Maan op: 5.03 uur; onder: 19.17 uur.
(28/4 N.M.).
Hoog water te Katwijk te 2.58 en 15.14
uur.
DU nummer bestaat uit zes pagina's.
VANDENBERG DOET BEROEP
OP SOVJET-UNIE.
Senator Arthur Vandenberg, de voor
aanstaande republikeinse adviseur in
zake buitenlandse zaken, heeft een be
roep op de Sovjet-Unie gedaan om
haar huidige buitenlandse politiek te
wijzigen in het belang van de wereld
vrede.
„De mededeling, dat Moskou er naar
streeft de breuk tussen Oost en West
te helen en het communisme bereid is
zijn veroveringsplannen te laten varen,
zou, wanneer werd bewezen dat het
streven echt was, meer effect hebben
dan onze gehele voorraad atoombom
men," aldus Vandenberg.
„Er zal geen derde wereldoorlog ko
men als het communistische Rusland
hem niet begint. Een eventuele nieuwe
oorlog zou tegen ons gericht zijn."
DE CONFERENTIE VOOR EEN
RAAD VAN EUROPA.
Naar 10 regeringen zijn thans uitno
digingen verzonden tot het bijwonen
van de conferentie van ministers van
Buitenlandse Zaken over 'het ontwerp
statuut voor een raad van Europa, die
3 Mei te Londen wordt gehouden.
Men verwacht, dat de ministers* van
Buitenlandse Zaken der vijf mogend
heden van de Westelijke Unie en die
van Zweden, Noorwegen, Denemarken,
Italië en Eire aanwezig zullen zijn.
Het ontwerp werd verleden maand1
door de ambassadeurs der tien mogend
heden opgesteld. De ambassadeurs be
reikten over het algemeen overeen
stemming over het door de permanen
te commissie van het Brussels verdrag
voorbereide ontwerp, doch enkele be
trekkelijk minder belangrijke punten
moeten nog geregeld worden.
Een onderonsje van drie vertegenwoordigers bij de V.Nuit geheel verschil
lende delen van de wereld, die merkwaardig genoeg alle drie dezelfde naam
dragen. Het zijn v.l.n.r. Jacob Malik, plaatsvervangend minister van buiten
landse zaken van de U.S.S.R.. Sardar H. S. Malik, hoge commissaris van In-
dit in Canada, en dr Charles C. Malik, gezant van Libanon in Amerika.
Eerst echter nog eens goed
„uitgaan"
Duizenden voor de oprukkende com
munistische legers vluchtende Chinezen
stroomden gisteren Sjanghai binnen,
handkarren of kruiwagens voortduwend,
waarop kleren, kookgerei en meubilair
hoog opgestapeld lagen.
Vele van deze vluchtelingen zijn af
komstig uit dorpen, die in 1937, tijdens
de gevechten tussen de Chinese en de
Japanse troepen om Sjanghai, zijn ver
nietigd. De vluchtelingen, doorweekt
door de stromende regen, boden een
naargeestige aanblik. Zy verspreidden
zich door de overvolle straten van
Sjanghai waar het verkeer door het
grote aantal voertuigen is gestremd. De
passage-kantoren van scheep- en lucht
vaartmaatschappijen worden bestormd
door duizenden personen, die trachten
passage naar het buitenland te krijgen.
Op de beurs te Shanghai worden
thans geen zaken gedaan. De banken
stellen contant geld slechts in beperkte
hoeveelheden beschikbaar.
Aangezien men van mening is, dat de
zilveren Chinese dollar de munt is, die
het meest gangbaar zal zijn, indien de
communisten Sjanghai zouden bezet
ten. bestond er grote vraag naar deze
munteenheid. Door de vluchtelingen
meegebrachte vooraden rijst werden
door hen voor zilveren Chinese dollars
van de hand gedaan. Als gevolg hier
van daalden de rijstprijzen, doch de
prijzen van de meeste andere producten
vlogen omhoog, daar het publiek bleef
kopen, met het oog op voorraadvorming
in geval van nood.
Bioscopen, restaurants en dansgele
genheden trokken zeer veel bezoek,
hoofdzakelijk van jonge mensen, die
vrezen dat er onder een communistisch
bewind beperkingen aan het uitgaans
leven zullen worden opgelegd. Velen zijn
van mening, dat men thans voor het
laatst in de gelegenheid is buitenland
se films te zien; ook acht men het mo
gelijk, dat de communisten het dan
sen zullen verbieden
Er reden vele auto's met rode vlag
gen in Sjanghai rond. Dit waren echter
geen communistische vlaggen, doch de
vlaggen, welke voor de Chinezen de zin
nebeelden zyn van het sluiten van een
huwelijk. Vele trouwlustige paartjes
hebben, in verband met de onheilspel
lende militaire situatie, de data van
hun voorgenomen huwelijk vervroegd.
Werknemers van vele firma's vroegen
hun werkgevers om uitbetaling van de
drie maanden salaris, welke een Chine
se werkgever minstens moet uitkeren
aan een door hem ontslagen werknemer.
De militaire autoriteiten van Sjang
hai gaan voort met het treffen van
maatregelen, om de stad te verdedigen.
De waarnemende burgemeester van
Sjanghai, generaal Tsjen Hang. zeide
dat Sjanghai op een krachtig verdedigd
fort geleek, waarvan de bezetting steeds
sterker wordt door het binnenstromen
van troepen, die uit de frontlinie terug
zijn getrokken.
Volgens generaal Tsjen liang was aan
de vloot- en luchtstrijdkrachten van de
regering opdracht gegeven hulp te ver
lenen bii de verdediging van de stad.
Hij zeide er op te vertrouwen, dat de zee
weg naar Sjanghai zou kunnen worden
opengehouden, hetgeen een algehele
isolatie van de stad zou verhinderen.
Nader wordt gemeld, dat meer dan
300.000 man regeringstroepen zijn sa-
mengterokken voor de verdediging van
Sjanghai. Een
Sjanghai, welks stellingen zijn bezet
door de manschappen van 19 legers, die
„in volmaakte orde" uit in Oostelijke
richting gelegen stellingen op de stad
zijn teruggetrokken, .sterk" is.
Naar gemeld wordt, zijn 15.000 man
door de Amerikanen geoefende en be
wapende Chinese troepen uit Formosa
te Sjanghai aangekomen.
De nieuwe versterkingstroepen zijn
geoefend door de militaire deskundigen
van de voormalige Amerikaanse groep
van adviseurs onder generaal David
Barr.
Berichten over de gevechten melden,
dat er een hevige strijd woedt bij
Hsoeszkewan, 8 km ten Westen van
Soetsjou.
Op andere delen van het front aan de
beneden Jtmgtse en op de Oostelijke
oever van het Taihoemeer zouden de
regeringstroepen stand houden.
Het Amerikaanse departement van
buitenlandse zaken heeft de militaire
attaché te Nanking opdracht gegeven
„krachtig te protesteren" bii de com
munistische militaire autoriteiten we
gens schending van de woning van de
Amerikaanse ambassadeur aldaar.
Twaalf communistische soldaten wa
ren de ambassade binnengekQmen en
hadden die aan een onderzoek onder
worpen. Er werd echter niets meege
nomen.
In een nota aan de diplomatieke mis
sies te Nanking wordt door het commu
nistische militaire bestuur verklaard,
dat de onderdanen der V.S. zullen wor
den beschermd. Vreemdelingen, die zich
aan spionnage schuldig maken, of de
van kracht zijnde wetten overtreden,
zouden uitgewezen worden.
De Amerik. ambassadeur in China,
J. Leigh ton Stuart, heeft opdracht ont
vangen voor overleg naar Washington
te komen, zodra hij de veiligheid van
de Amerikaanse gemeenschap in de
vlakte van de Neder-Jangtse verzekerd
heeft.
(Van onze Duitse correspondent)
De gevechtshandelingen aan beide
zijden van de demarcatielijn, die Duits
land in twee delen snijdt, z(jn in volle
gang. 70.000 Amerikanen en meer dan
een half millioen Russen leveren elkan-
-der een imaginaire slag. De manoeu
vres van het Rode leger en van de
Amerikaanse strijdkrachten in Europa
hebben haar hoogtepunt bereikt.
Het militaire schouwspel van vreem
de troepen op Duitse bodem verkrijgt
zowel door de gelijktijdigheid van de
oefeningen der beide partijen als door
de politieke spanning, die tussen de
Sovjet-Unie en de Verenigde Staten
bestaat, een bijzonder karakter en een
actuele betekenis. Opmerkelijk is, dat
de manoeuvres aan deze en aan gene
zijde van de zonengrens ieder voor zich
uitgaan van de gedachte, dat aanvan
kelijk een defensieve taak moet worden
uitgevoerd om vervolgens tot de aanval
over te gaan.
Opmerkelijk is in de tweede plaats,
dat geen der beide partijen in haar
projecten de medewerking van Duitse
troepen of van de Duitse bevolking
heeft ingeschakeld. De Russen hebben
slechts een contingent Duitse volkspo-
litie aan de oevers van het meer van
Kummerow in Mecklenburg gediri
geerd, dat onder leiding van Russische
officieren landingsoefeningen houdt en
met modern geniemateriaal opereert,
waarbij vooral pontons met groot
draagvermogen voor het leggen van
bruggen en voor het transport van
zware pantserwagens opvallen.
Het Russische operatieplan verdeelt
het front in drie sectoren. Het zwaar
tepunt ligt in het Noorden aan de
Mecklenburgse grens. Hier zijn om
vangrijke afdelingen snelle pantserwa
gens geconcentreerd Het tweede zwaar
tepunt bevindt zich in Thilringen. Ter
wijl het front in Saksen-Anhalt, waar
van Helmstedt aan de autobaan naar
het Westen het middelpunt vormt, zich
van een uitsluitend defensieve taak
heeft te kwijten en opdracht heeft een
aanval op Berlijn te stuiten, wordt
verondersteld, dat de beide flanken in
het Noorden en 'Zuiden, nadat een aan
val van de tegenstander zou zijn afge
slagen, tot het offensief overgaan, in
het Noorden via Hamburg en Bremen
de kust van de Noordduitse bocht en
vervolgens Noord-Nederland bezetten
en in het Zuiden Beieren en Hessen
"binnendringen. De beroemde tangbe
weging. De leiding der Russische ma
noeuvres ligt in handen van maar
schalk Rokossowski die reeds in 1945
het bevel veerde over de Russische troe
pen in Mecklenburg.
De Amerikaanse oefeningen hebben
plaats in Frankenland met Neurenberg
als centrum. De twee hoofdverdedi
gingslinies lopen parallel aan de Bei-
ersTsjechische grens en buigen op de
linker flank naar het Westen, om zowel
aanvallen uit Bohemen als uit het
Noorden te kunnen opvangen.
Een groot gedeelte der medewerken
de Amerikaanse strijdkrachten bestaat
uit jonge troepen, die pas in de laatste
tijd naar Europa zijn overgebracht.
Ook het materiaal 10.000 gemo
toriseerde voertuigen, waaronder 1.000
tanks van het nieuwste model is pas
onlangs over de Oceaan gekomen. Bij
zonder sterke formaties van 't lucht-
wapen nemen aan de manoeuvres deel.
Vertegenwoordigers van alle by het
Atlantisch Pact aangesloten staten wo
nen als gasten de paradeoorlog bij. Ook
Nederlandse en wat wellicht enige
verbazing zal wekken Zweedse offi
cieren zyn op het slagveld aanwezig.
De Amerikaanse legerleiding hoopt de
bezoekers er van te overtuigen, dat
West-Euro pa niet weerloos ls en dat
de Amerikaanse formaties wel terdege
in staat zouden zijn, een aanval cp
Duits gebied zelfs uit twee rchtingen
het hoofd te bieden.
Een strategie, die reeds in de tweede
helft van de jongste wereldoorlog in
zwang is gekomen, neemt in de opera
ties der Amerikanen en Russen een be
heersende plaats in. Aan beide kanten
dragen de legergroepen 'n „autonoom"
karakter, d.w.z. iedere groep houdt re
kening met de mogelijkheid, dat in het
verloop van de strijd haar verbindin
gen met het achterland en met het
overige front worden verbroken, zodat
zy geheel zelfstandig de voorgeschre
ven bewegingen Zou moeten uitvoeren.
Terwijl de Amerikanen deze „autono
me" oorlogsvoering hebben opgebouwd
Half Juli een regering!
Gisteren is te Frankfort na een laat
ste bespreking tussen de drie gealli
eerde militaire gouverneurs en de lei
ders der Westduitse constituerende
vergadering een volledige en defini
tieve overeenkomst t«n aanzien van
de Duitse federale grondwet bereikt,
aldus heeft de Amerikaanse militaire
gouverneur, generaal Clay, meege
deeld.
Clay verwachtte, dat de grondwet te
gen 15 Mei gereed zal zyn. waarna te
gen midden Juli een Westduitse rege
ring moet zyn gevormd.
Clay wilde aan de Duitsers de be
slissing over hun kieswetten overlaten
en de methode, waarop zij de grondwet
zouden ratificeren. De hoofdcommissie
te Bonn had de hoop uitgesproken, dat
tegen half Juli verkiezingen zouden
worden gehouden voor de Duitse volks
vertegenwoordiging. Deze zou dan tot
taak hebben de nieuwe „Duitse bonds
republiek" te vormen.
Clav zeide voorts, dat Berlyn niet In
de Westduitse staat zal worden opge-
militaire woordvoerder j nom^n, hoewel een latere toetreding
verklaarde, dat de verdediging van i niet uitgesloten is. Hij meende niet, dat
door de bereikte overeenkomst de deur
voor een viermogendhedenbespreking
van het Duitse probleem gesloten is.
De besprekingen waren niet gemak
kelijk geweest, doch zij hadden geleid
tot een gelukkige oplossing voor alle
partijen, zo zeide Clay.
Sir Brian Robertson, de Britse mili
taire gouverneur, verklaarde, dat de
Duitse partijen concessies hebben ge
daan, doch dat ook de geallieerden zeer
welwillend zyn geweest.
Dr Adenauer, de christendemocrati
sche voorzitter van de Westduitse con
stituerende vergadering, verklaarde
eveneens, dat alle partijen concessies
hadden moeten doen, die echter gaar
ne werden gedaan „in het belang van
het Duitse volk en in de hoop, dat
hierdoor een grote bijdrage kon worden
geleverd tot de welvaart van Duitsland
en van Europa."
De Duitse partijleiders hadden eerst
nu, tussen de besprekingen met de ge
allieerde gouverneurs door. een deel
van hun geschillen bijgelegd. Aangaan-
op het beginsel van de ravitaillering
door de lucht, waarbij de ervaringen
van de luohtbrug goed te pas komen,
schijnen de Sovjets meer waarde te
hechten aan de vorming van sterk ge
decentraliseerde wapen-, benzine- en
levensmiddelendepóts in Oost-Duitsland
en langs de Duits-Poolse grens, waar
uit de eventueel geïsoleerde formaties
zichzelf van het nodige moeten voor
zien. Ook de staf van maarschalk Ro
kossowski biedt officieren van bevrien
de staten gelegenheid zich van de
macht en de hoedanigheden van het
Rode leger persoonlijk te overtuigen.
Tussen de beide manoeuvrerende ar
meeën hangt het gesloten IJzeren Gor
dijn
SULTAN VAN DJOKJA IN BATAVIA.
Gistermiddag arriveerde de Sultan
van Djokja met het vliegtuig van de
Unci op het vliegveld Kemajoran bij
Batavia.
B.F.O.-DELEGATIE VOOR
BESPREKINGEN TE BATAVIA.
In haar vergadering van hedenoch
tend heeft de B. F. Overleg een delega
tie aangewezen ter deelneming aan de
voorbereidende besprekingen te Batavia,
en wel 2 afgevaardigden uit Sumatra, 2
uit Java, 1 uit Kalimantan en 1 uit
Oost-Indonesië. De voorzitter en de
plaatsvervangend voorzitter der B.F.O.
zullen eveneens deel uitmaken van de
delegatie.
De Belgische koningskwestie
DE ONTMOETING TE BERN.
Koning Leopold heeft gisteren te Bern
prins Karei en de ministers Spaak en
Moreau de Melen (justitie) ontmoet op
het Belgisch gezantschap, dat extra-
territorialiteit geniet. Zoals bekend,
heeft de koning indertijd de verbinte
nis aangegaan geen politieke activiteit
aan de dag te leggen op Zwitsers grond
gebied. Bij het onderhoud waren even
eens tegenwoordig de Belgische gezant
in Zwitserland burggraaf De Lants-
heere, en prof. Pierenne, secretaris van
de koning.
De prins-regent, Spaak en Moreau
de Melen worden vanavond in Brussel
terug verwacht.
De correspondent van het A.NP.
.meldt nader, dat, naar te Brussel wordt
vernomen, het resultaat van de te Bern
gevoerde besprekingen morgenavond
behandeld zal worden ln een bijzondere
vergadering van het Belgische kabinet.
Na afloop van deze kabinetszitting zal
een communiqué worden uitgegeven.
Allerlei suggesties worden gedaan, maar
officieel wordt volledig stilzwijgen in
acht genomen.
United Press meldt nog;
Naar te Brussel van betrouwbare zijde
wordt vernomen, zal de machtige so
cialistische arbeidersfederatie de alge
mene staking uitroepen, wanneer Ko
ning Leopold naar België zou terugke
ren voor de nationale verkiezingen die
in Juni worden gehouden. Deze fede
ratie omvat ongeveer de helft van de
Belgische arbeiders. Een dergelijke sta
king zou de industrieën in het Zuiden
des lands, waar de socialistische arbei
dersbeweging vrywel het monopolie
heeft, practisch geheel stilleggen, ter
wijl uiteraard de reactie daarvan in
hoge mate in het Noorden zou worden
gevoeld.
Wijze woorden in verslag Ned. Bank:
(Van onze financiële medewerker).
Wij willen een totaalindruk geven van
het heden verschenen verslag van de
Nederlandse Bank.
VOORUITGANG.
Na de economische ontwikkeling in
de Ver. Staten te hebben belicht
waarbij niet wordt verheeld dat de be-'
drtjvigheid aldaar door de Marshall
hulp is en wordt gestimuleerd con
stateert het verslag dat het economisch
leven in West-Europa in 1948 een ver
blijdende vooruitgang maakte. Ver
heugend is, dat ons land in tempo van
de stijging der productie zowel in 1947
als ln 1948 vooraan staat. In 1949 wordt
een verdere toeneming der productie
verwacht. Te betreuren valt, dat de
steenkoolproductie nog steeds niet op
peil ls; zij was weliswaar 9 hoger
dan ln 1947, doch nog 18 lager dan
in 1948. De aardolieproductie was een
waardevolle steun voor de Nederlandse
energievoorziening.
De aigeiueen secretaris van de Wereld
raad der Kerken, dr W. A. Visser 't
Hooft, arriveert uit Genéve op het vlieg
veld La Guardla bij New York.
Dr Visser 't Hooft zal op zijn zes-
weekse reis door de Ver. Staten en Ca
nada in meerdere grote steden voor
drachten houden voor kerkgenootschap
pen.
zo zeide Adenauer.
De Duitse constituerende vergadering
heeft acht maanden nodig gehad om
met de geallieerden over een grondwet
tot overeenstemming te komen.
De basis van de gehouden besprekin
gen was een Duits compromisvoorstel.
Vrijdag was te Bonn een memorandum
van de ministers van Buitenlandse Za
ken der geallieerden ontvangen, waar
bij de Duitsers meer vrijheid was ge
geven bij het opstellen van de grond
wet.
De gouverneurs hebben de jongste
Duitse voorstellen inzake de verdeling
der financiële en wetgevende bevoegd
heden tussen de federale regering en
de staten goedgekeurd.
Te Berlijn is door een driemogendhe-
dencommissie een ontwerp-bezettings-
statuut voor de Westelijke sectoren van
Berlijn opgesteld, dat een parallel zal
zijn van het bezettingsstatuut voor
West-Duitsland.
Alle wetgevende rechten, die aan de
Westduitse „Lander" zijn toegekend,
de het compromis over kerk- en school- zullen te Berlijn aan het stadsbestuur
kwesties moesten nog enige details komen. Valuta, in- en uitvoer en de
door de Duitse partijleiders geregeld distributie van door de luchtbrug aan-
worden. dooh het bereikte kon hierdoor gevoerde goederen zullen echter onder
niet meer in gevaar worden gebracht, I geallieerde controle blijven.
DEKKING TEKORT BETA
LINGSBALANS.
Het buitenlandse handelsverkeer nam
toe; het percentage van de invoer, ge
dekt door de uitvoer, steeg tot gemid
deld 65 ln 1948 tegen 44 in 1947
en 74 in 1938. De handelsbalans ver
toont derhalve nog een belangrijk defi
cit, evenals de betalingsbalans, waarop
alle door de Ned. Bank verrichte bui
tenlandse betalingen worden gere
gistreerd. Hier valt echter ook een ver
heugende verbetering ten opzichte van
1947 te constateren, al blijft het tekort
zorgelijk. Het tekort op lopende reke
ning werd door verplichte aflossingen
en door verstrekte credieten (Indone
sië!) en door vermeerdering van de de
viezenvoorraad, verhoogd tot f. 1585
millioen. Dekking werd gevonden door
nieuwe buitenlandse credieten, goedaf-
gifte, verkoop buitenlandse activa (gro
tendeels Amerikaanse fondsen) en niet
het minst door de E.C.A. schenkingen.
E.C.A. HULP BLIJFT ESSENTIEEL.
De E.C.A. hulp was en zal dit in de
komende jaren nog zijn een zeer be
langrijke factor by het economisch her
stel en het handhaven van het mone
taire evenwicht, n 1952 zal Europa en
ten staan en de taak, die in die periode
nog te verzetten is, is enorm. Op het
gebied van de betalingsbalans, op het
monetaire en budgetaire gebied zullen
nog zeer belangrijke aanpassingen moe
ten worden volbracht.
In 1948 heeft het Rijk, ondanks uiterst
gunstige belastingontvangsten, een
beroep moeten doen op inflatoire fi
nancieringsmethoden. Ook in 1949 zal
dit weer het geval zyn voor belang
rijke bedragen (geraamd tekort f. 1200
millioen tegen f. 1585 millioen ln 1948).
Met het aflopen van de E.C.A. hulp
voor ogen en verminderde mogelijk
heden (ot het aantrekken van buiten
lands kapitaal, is het duidelijk dat
de overheid voor de komende jaren
voor het formidabele probleem komt
te staan haar kastekorten terug te
brengen tot een dusdanig niveau, dat
zy op de kapitaalmarkt uit lopende
besparingen kunnen worden gedekt.
Zy zal daarby gedwongen worden tot
een belangrykc verlaging van het peil
harer uitgaven.
Het is benauwend te zien, aldus het
verslag, dat steeds weer de neiging be
staat nieuwe lasten op de overheid te
leggen of bestaande lasten te verhogen
aandrang tot integrale vergoeding
der oorlogsschade (die o.i. toch een
sterke rechtsgrond heeft) terwijl toch
de volstrekte noodzaak tot verlaging zo
dicht voor de deur staat.
„Zonder evenwichtige financiën, zo
besluit dit hoofdstuk, geen monetair
evenwicht, zonder monetair even
wicht, geen betallngsbalansevenwicht,
zonder betalingsbalansevenwicht geen
levensvatbaarheid".
Wijze woorden!
NOG GEEN WIJZIGING DER
WISSELKOERSVERHOUDINGEN.
De directie der Ned. Bank ziet voors
hands geèn heil in wijziging der wissel
koersverhouding tussen Europa en Ame
rika. De invoeren uit Amerika zijn reeds
tot een peil teruggebracht dat daaraan
moeilijk meer getornd kan worden, ter
wijl de terug te leveren goederen van
Europa aan Amerika nog elastlsciteit ge
noeg bezitten. M.a.w., Amerika kan de
invoer uit Europa gemakkelijk vermin
deren, De verwachtingen omtrent een
plotseling verdwijnen van het dollarte
kort door een devaluatie van de Euro
pese valuta's zou daarom wel eens in
rook kunnen vervliegen
Wel lijdt het geen twyfel, zo zegt het
verslag, dat een koerswijziging een ze
kere Invloed in de goede rich ing zou
uitoefenen. Maar het kwantitatieve re
sultaat zou zeer onzeker zijn en zolang
het Europese tekort daalt, lijkt voor
zichtigheid met al te radicale genees
middelen geboden.
