iemeentelij ke Volkscredietbank
Een kijkje achter de schermen
oudste van alle gemeente-diensten
line Jan" vrijwel
geliquideerd
EEN ZESDE DEEL DER LEIDSE
GEZINNEN IS THANS „KLANT"
Tienduizenden stadgenoten gingen
door „de poort der zuchten
VOOR DE JEUGD
Isle Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD
Zaterdag 19 Maart 1949
Tweede Blad No. 'ÜtiAfó
3IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII
Hebben wij tot nog toe bij onze „Kijkjes achter de schermen" U een
lik gegeven van wat er al zo geschiedt in de „keuken" van diverse ge-
alelüke diensten en bedrijven, vandaag, nu wij U moeten vertellen van
taoek aan de Gemeentelijke Volkscredietbank (de voormalige Bank van
iag). in de Nieuwsteeg, zal dit iets anders gaan en moeten wij de blik naar
kanten richten. Eenerzijds zullen wij U vanzelfsprekend in contact bren-
imet de prachtige sociale taak, welke deze dienst nu al zovele jaren vcr-
doch anderzijds zullen wij U moeten confronteren met de grote armoede,
irin een deel van onze burgerij, grotendeels buiten haar schuld, is geraakt
Se tot gevolg heeft gehad, dat thans een zesde gedeelte van de hier ter stede
i «Ugde gezinnen „klant" van de bank is.
ditmaal moge een klein stukje
edenis aan deze reportage voor-
REEDS VOOR 1416 KENDE
LEIDEN ZIJN LOMBARDEN.
met de tegenwoordige directeur,
■eer J. A. van Zanten, de historie
ajn dienst nagaan, blijkt ons, dat
finbarden de naam is afkomstig
iemand uit Lombardije (Noordt-
die in ons land een geldkan-
hleld reeds vóór 1416 in onze
gevestigd waren, daar in dat jaar
sa privilege van graaf Willem VI
buis te Leiden wordt vermeld „dat
Lombairden plach te wesen". Zij
ren volgens een octrooi, dat door
?.aten werd verleend. In November
toen de vergeving van de banken
lening door de Staten aan de ste-
verd overgedragen, verpachtte Lei-
(Foto Leidsch Dagblad/Van Vliet)
poort der zuchten". Tienduizenden
«noten zijn in de loop der eeuwen
'deze „poort der zuchten" gegaan
bun panden te belenen. Gelukkig
*•1: deze moeilijke gang vrijwel tot
rerleden.
den de bank aan de tafelhouder Pesca-
rengys, die in 1581 zijn aandeel in de
bank overdroeg aan Bartholomeus Mar-
quys. Onderwijl was de st-ad er op be
dacht om bij het einde van de lopende
vergunning in 1591 enige voordelen te
bedingen en reeds in 1588 sloot deze
daartoe een overeenkomst met Simon
Luz^ waarbij hem vergunning werd ver
leend tot 1603 tegen een betaling van
f. 400ineens en f 400 per jaar voor
de armen. In verband met malversaties
werd deze Luz ontslagen en een accoord
gesloten met Jan Franqois Susio, waar
bij deze voor' 15 jaar octrooi verkreeg
aïs tafelhouder tegen betaling van
f 1.200 per jaar aan de stad. Voor zover
wat na te gaan, was de bank in 1579
aan de Breestraat, hoek Varkensteeg,
gevestigd, terwijl in 1585 het St. Catha-
rina-klooster aan de bank werd ver
kocht.
OUDSTE GEMEENTELIJKE
INSTELLING.
Als wU nog wat langer onze geschie
denisles voortzetten, blijkt dat in 1675
de stedelijke overheid besloot om de
bank niet langer te verpachten, maar
die in eigen beheer over te nemen, zo
dat, vergissen wij ons niet, de huidige
Volkscredietbank aanspraak mag ma
ken op de titel van oudste gemeente
lijke instelling.
Bij deze overname wist het stads
bestuur ook beslag te leggen op het te
genwoordig nog in gebruikzijnde pand
aan de Nieuwsteeg Teneinde de woeker-
practijken der pandjeshuizen te bestrij
den besloot de gemeenteraad, welke ook
steeds enkele leden uit zijn midden in
het bestuur der bank deed zitting ne
men op 9 Juli 1885 om twee hulpkanto
ren op te richten. Het hoofdkantoor A.
werd gevestigd aan het Utrechtse Veer
9, doch wegens onvoldoende inrichting
van dit perceel op 2 Juni 1913 verplaatst
naar Herengracht 15, met een ingang
voor het publiek aan de Langestraat 4
Het hulpkantoor B. werd ondergebracht
op de Lammermarkt 65 en ter oezuini-
ging met ingang van 1 Juli 1923 opge
heven.
EEUWENOUDE TRADITIE
NIET GEHANDHAAFD.
Keren wij thans terug tot de werkings
sfeer der bank, die het klinkt wel-
in de twintiger jaren heeft gereorgani
seerd van bank van lening tot moderne,
sociale volkscredietbank. Een zeer be
langrijk aandeel moet daarvan worden
toegeschreven aan de in 1941 overleden
directeur, de heer P. A. van Aggelen, die
2ich bij zijn reorganisatieplannen in
meer dan één opzicht een pionier op het
gebied van het volkscredietwezen heeft
getoond.
De heer Van Zanten, die zich evenals
zijn voorganger, op het standpunt stelt,
dat het pandencrediet uit de boze is en
nooit meer moet terugkeren, vertelt ons
,,'s Maandags brengen, 's Zaterdags ha
len" naar de achtergrond werd gescho
ven.
PANDJESBANK GELIQUIDEERD!!
Helaas heeft de man, die hier in Lei
den op het terrein van het volkscrediet
wezen zulk een baanbrekend werk heeft
verricht slechts maar ten dele mo
gen beleven, dat zijn visie de enig juis
te was. Zou hij in leven gebleven zijn,
dan had hij kunnen constateren, dat het
aantal beleenbare panden, dat in 1939
nog ruim 28.000 bedroeg, nog geen tien
jaar later, in 1948, was gereduceerd tot
......399, terwijl in de eerste tien we
ken van 1949 nog slechts 59 panden zijn
ingeleverd.
IN 10 JAAR TIJD LIEP AANTAL
BELEENBARE PANDEN VAN 555
TOT 6 PER WEEK TERUG.
Ofom de cjjfers nog iets dui
delijker te dóen spreken: werden in
1939 nog gemiddeld 555 panden per
week ingeleverd .in de eerste 10 we
ken van dit jaar was dit gemiddelde
slechts 6. En hiermede is de pand-
jesbank (foei wat een lelijk woord!)
IN 1949 ZES TON AAN
CREDIET.
Is op deze wijze de pandbelening
sterk beknot, voor de credietverlening
werd de animo steeds groter, waarbij
het opvalt, dat de aanvragen hoger
werden. Zo bracht 1948 het met een
aantal leningen van 2709 tot een be
drag van f. 557.880.
De heer Van Zanten acht het een
teken des tijds, dat het aantal ver
strekte credieten in de eerste twee
maanden van dit jaar al 150 meer is
dan in de zelfde maanden van 1948.
Hiervan uitgaande is het vermoe
den gewettigd, dat dit jaar ruim 3000
dan hoe dit „kwaad" in onze samenle-
vng diep wortel had geschoten. Zo zelfs,
dat in 1907 in onze stad 80.148 panden
- den beleend, waarvan de beleensom
f, 228.512 bedroeg. 1923 bracht het re
cordjaar toen niet minder dan 90.432 be
leenbare panden naar de lommerd wer
den gebracht: de beleensom was toen
reeds tot f. 338.989 gestegen.
„DE POORT DER ZUCHTEN"
Onder de indruk van de smadelijke
gang, welke zovele stadgenoten in die
jaren wekelijks moesten maken door
„de poort der zuchten", de ingang van
de Bank van Leening in de Nieuw
steeg, is men in 1923 overgegaan tot
het verstrekken van de eerste geld
leningen, waarvan in dat jaar door 181
personen met een totaal bedrag van
f. 23.807, gebruik werd gemaakt.
Gaf onder invloed van deze geldver-
strekking het jaar 1927 enige daling in
het aantal te belenen panden te zien
(82.342), het zou toch noe 1933 worden
voor en aleer van een merkbare terug
gang kan worden gesproken (33 791)de
beleensom wees toen nog een cijfer van
f. 140.179 aan.
Het is een gunstig teken, dat deze da
ling zich ook in volgende jaren voort
zette en in 1939 al weer 5000 lager lag
(beleensom f. 102.075).
Inmiddels waren in 1933 door de bank,
die in Gemeentelijke Hulpbank was her
doopt, 1251 geldleningen met een totale
som van f 237.592 verstrekt.
De heer Van Aggelen bleef reorgani
seren en mocht het genoegen smaken
zijn pogingen met succes bekroond te
zien: wederom veranderde de bank van
naam en zij gaat nu al weer tien jaar
als Gemeentelijke Volkscredietbank. een
naam, welke veel meer dan voorheen
het karakter van de bank tot uitdruk
king brengt, „door het leven", 't Kon
niet uitblijven, dat vanaf dit moment
voor velen een gang naar de Nieuwsteeg
(in 1939 werden 2369 leningen verstrekt
licht vreemd haar eeuwenoude tradi- bedrag f. 216.646) heel wat gemakkt
tie gelukkie maar ten dele, en dan nog I lijker werd gemaakt en dat hoe langer
zeer ten dele. is trouw gebleven en zich 1 hoe meer de pandenbelening van
gezinnen van de bank een crediet
zullen ontvangen, waarbU het totaal
uitstaande bedrag zeker niet onder
de zes ton 2al liggen.
DE SPANNING TUSSEN LONEN
EN PRIJZEN.
Wanneer wij ons met deze cijfers voor
ogen hebben gerealiseerd, dat dan plm.
een zesde deel der Leidse gezinnen
„klant" van de bank is, iets wat de
heer Van Zanten ons volmondig toe
geeft (behalve de maandelijkse aflos
singen heeft zijn personeel ongeveer
2000 wekelijkse betalingen te behande
len) vertelt hij ons het een en ander
van zijn ervaringen. Uiteraard, zo ver
trouwt hij ons toe, is de nood in de
arbeidersgezinnen het grootst, hetgeen
niet wil zeggen, dat ook ambtenaren en
beter gesitueerden niet bij mijn dienst
aankloppen. Ook zij kennen de moei
lijkheden. De eerste categorie voelt ech
ter wel zeer sterk de hedendaagse span
ning tussen lonen en prijzen. Inder
daad heeft hier het consumentencre-
ddet in Leiden werd aan 3948 perso
nen bijna lVt milliosn uitgekeerd
de eerste stoot opgevangen, doch dit
was een druppel in de emmer. Zo
lang deze mensen geen kleding, bedde-
goed en lijfgoederen nodig hebben
en haast iedereen zit hiermede om 't
hand weten zij de eindjes nog wel
aan elkander te knopen, maarals
hierin nu eens wel moet worden voor
zien. En weten zij dan nog maar de
weg naar mijn bureau te vinden, dan
komt het ln vele gevallen nog wel in
orde. Maar hoevelen vallen er, ondanks
de geldschieterswet. niet in handen
van woekeraars. Voor mij is en blijft
steeds het criterium: hoe help ik de
mensen het best. 't Gaat hierbij niet
om de mensen te bevoogden, doch om
het verschaffen van werkelijke hulp.
Vanzelfsprekend wordt de geheimhou
ding sterk betracht. Mocht al blijken,
dat een gezin dusdanig in moeilijkhe
den zit, dat een lening alleen geen
uitkomst kan bieden, dan wordt som
tijds de Commissie voor Bijzondere
Noden ingeschakeld.
(Foto Leidsch Dagblad/Van Vliet)
Sedert men in 1923 is overgegaan tot het verstrekken van geldleningen is de
bank meer aan haar doel gaan beantwoorden. Thans maken hiervan per
jaar plm. 3000 personen gebruik. Ds directeor de heer J. A. van Zanten,
staat één der credietaanvragers te woord.
Gevraagd naar de regelmatige af
lossingen, deelde de heer Van Zanten
ons mede, dat in de practijk wel is ge
bleken. dat over het algemeen de men
sen aan hun verplichtingen voldoen. In
slechts een zeer klein percentage ge
vallen moest de borg worden aange
sproken of beslag op het loon worden
gelegd.
MEN LEENT TE GEMAKKELIJK
Wel blijkt de algemene tendenz te
bestaan, dat men te gemakkelijk leent
en daardoor te veel hooi op zijn vork
wil nemen. In zulke gevallen gaan wij
eerst eens met de mensen praten,
brengen wij ze de nooit te voorziene
tegenvallers onder het oog, hetgeen in
de regel tot het gewenste resultaat
leidt: een kleinere lening wordt afge
sloten. In tegenstellingen met vele an
dere instellingen gaan wij niet uit van
het standpunt of er voldoende zeker
heden (borgen) aanwezig zijn, maar
houden wij rekening met de draag
kracht van de lener, waarbij wij de
schuld zo klein mogelijk trachten te
houden.
HEEL DE WERELD LEENT.
Ofschoon de heer Van Zanten ook
in zijn kwaliteit als directeur van een
volkscredietbank de stelregel hul
digt: eerst sparen dan uitgeven en
hij in principe alle crediet uit de
boze acht. is hij van mening, dat in
onze moderne maatschappij het cre
diet niet meer kan worden gemist.
Zie naar het Marshallplan en de
leningen van rijk en gemeenten. Im
mers leent toch heel de wereld? Hier
van uitgaande is het een eerste ver
eiste, dat de credietverlening in juiste
banen wordt geleid!
EEN FINANCIERINGS
INSTITUUT OP KOMST
In verband hiermede is binnenkort
van B. en W. een voorstel te ver
wachten tot de oprichting van een
financieringsinstituut, dat beoogt het
afbetalingsstelsel te regelen. Reeds
zijn hierover met de Leidse midden
stand besprekingen gevoerd, waaruit
bleek, dat een dergelijk instituut van
harte wordt toegejuicht.
NU HET CONSUMENTENCREDIET
IS AFGELOPEN.
Op onze vraag of er nog iets voor het
consumentencrediet in de plaats komt,
moest de heer Van Zanten ons het ant
woord schuldig blijven, aangezien dit
regeringspolitlek is." Wel heeft de Ned.
Ver. voor het Volkscredietwezen en de
Woekerbestrijding zich met een adres
tot de regering gewend, waarin ver
zocht wordt om er naar te streven, dat
ln plaatsen waar nog geen volkscrediet
bank is gevestigd, dit alsnog zal gebeu
ren, terwijl aan de bestaande banken
zo mogelijk een regionaal karakter wordt
gegeven.
Tevens is de vereniging van oordeel,
dat met het oog op de grote spanning
tussen lonen en prijzen voor diegenen,
die een lening niet kunnen terugbe
talen en dus ook niet kunnen aan
gaan, in de toekomst naar wegen en
middelen wordt omgezien om hieraan
tegemoet te komen.
DE NOOD IS ONTSTELLEND
GROOT.
Nadat de heer Van Zanten er ten slot
te nog op had gewezen, dat de bank ook
haar intermediair verleent wanneer de
schulden van dien aard zijn, dat '1 niet
mogelijk is deze door een lening op te
heffen en dat zij ook een voorschot op
pensioenen verleent, vertelde hij ons
nog iets van de ervaringen van de aan
zijn dienst verbonden sociale werkster,
die zo nodig de voor een eventuele cre
dietverlening in aanmerking komende
gezinnen bezoekt en waarvan de con
clusie luidt: aan de buitenkant zien de
mensen er nog wel aardig uit, maar je
moet niet in de gezinnen komen.
Kinderen, die bij gebrek aan dekens,
onder een vloerkleed- slapen. Mannen,
die 's Zaterdags hun overhemd ult-
lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
Reeds vóór 1416 kende
Leiden instituut der
Lombarden
ïiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
trekken en dan moeten wachten tot
dat dit is gewassen. Weer andere klei
ne kinderen, die, omdat de middelen
ontbreken om een ledikant aan te
schaffen, met hun vijven dwarslig
gend in één bed slapen het zijn
zo enkele van die voorbeelden, wel>e
wel heel duidelijk de nood van het
ogenblik accentueren.
Toen zijn wij maar weggegaan
wij hadden, als bij geen ander bezoek
even mogen schouwen in de diepe el
lende, waaronder nog een deel der bur
gerij gebukt gaat. Anderzijds waren wij
vervuld van grote bewondering voorde
wijze, waarop deze dienst de nood
tracht te lenigen en daarbij de weg wil
gaan van één, die het waarachtig ge
meenschapsbelang wil dienen
|u>SELS
vcor allen om uit te kiezen; de
frotcren (1116 jaar) vijf, de
kleineren (711 jaar) drie goede
oplossingen. Naam. leeftijd en
adres onder de raadsels. Inzenden
naar Bureau Leidsch Dagblad, of
naar Wasstraat 38, tot uiterlijk
Dinsdagmorgen 9 uur.
Ingezonden door Aad Dubbeldam),
neeft 2 ogen en het kan niet zien;
beeft 2 poten, en het kan niet lo-
Ra, ra, wat is het?
(Ingezonden door Tinie Hooger-
'J. Eerst zeg ik, wat het 's winters
is (4 lett.), daarna volgt een klin-
daarna een hoog gebouw (4 lett.).
geheel is een plaats in Zuid-Hol-
I (Ingezonden door Rachel Ouds-
"->■ Wat staat hier geschreven?
-irookenkokklokkokenkool. Door 'n
fan de zetter zijn de woorden van
an aan elkaar verbonden afge-
5. Wie kan nu lezen, hoe de zin
J dlijk luidt?
T (Ingezonden door Gerda Hart-
Vul 3 keer hetzelfde in: 1. Een
■bekend voetballer is een 2.
■^P een stuk vlees met 3
s mijn schoenen aan doe, trek ik
'Ingezonden door Loes Dieben),
net mij 's winters gaarne komen,
s er voor ben Ik een vogeltje in
wen, Met g er voor een jongens-
met t er voor ook een jongens-
(Ingezonden door Toos Tinber-
Ik ben een plaats in Noord-Hol-
•van 16 letters. 11, 6, 4, 14 is niet
16, 12, 4, 5 een vorm van het
pPord kijken, 3, 7, 9 een familielid,
11, 4, 8, 9, 13, 14 een koninkrijk
l-Jropa. 14, 9. 8 een gebied tussen
tergen, 1, 2, 15 een soort pap.
(Ingezonden door Jan van Wei-
Schrijf de antwoorden van de
pde sommen op. Vervang dan die
•oorden door letters, elk antwoord
-etter, (a 1. b 2. c 3, d 4.
to het alphabet langs). Als je dat
ille letters, dus de antwoorden van
Wmen, doet, ontstaat een spreek-
De sommen zijn: 11 12, 4+5,
4+4. 3 6, 1+4, 9+9, 1+0, 6+6,
11 11, 9^9, 4 5, 0+5, 7+7, 2+2,
1+0, 1+0, 9 9, 2+0, 1+8; 7+7,
5-0 10+4, 3 4, 1+0, 1+0. 10+10
7+8, 10+3. 9+11. 6+8. 7+8, 5 10.
10 10. 9+11. 6 0. 11 11, 9 9.
*5+0, 3+4, 6 7, 1+0. 1+0. 18+0.
X20^0. 5 0. 5 0. 4+0, 19+0, 20+0,
12- 0, 1 0, 20 0
jUl. (Ingezonden door Bep Bour-
Je moet 8 woorden zoeken, alle
maal van 4 letters. De le letters, van
boven naar beneden gelezen, vormen
een benaming, die je wel eens aan een
heel wilde en woeste jongen geeft. De
woorden betekenen: 1. tegenstelling van
hier; 2. zuidvrucht: 3. iets, dat de
schoenmaker gebruikt; 4. niet kort: 5.
een stekelig dier; 6. hemellichaam: 7.
grappige dieren (meervoud); 8. deel
van het aangezicht.
lllllllllllllillllllllllllillllllllllllllllllllllllllllllllllliiiiiiiiiiiiiHii
ONZE PRIJSRAADSELS.
De drie prjjzen voor de Groteren
zyn na loting toegekend aan:
Piet v. d. Gugten, 11 jaar.
Gerda Vondeling, 11 jaar.
Rietje Ouwerkerk, 12 jaar.
De drie prijzen voor de Kleineren
zjjn na loting toegekend aan:
Jantje Gordijn, 9 jaar.
Liesje Pont. 8 jaar.
Rudi v. d. Bijl, 10 jaar.
De prijzen kunnen aan ons
Bureau worden afgehaald a.s.
Woensdag tussen 12 en 1 of 4 en
5 uur Red. „L.D."
illllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllU
OPLOSSINGEN
der raadsels uit het vorige nummer.
1. De morgenstond heeft goud in de
mond. de, goud, neus, hoog, fout,
in, min, oor.
2. Hengelo; hengel, o.
3. Een kraan.
4. Tulp, turf, Turk.
5. Een kers.
6. a. Een schoorsteenveger; b. het
woordje dat.
7. Edam, Dina, Anna, Maan.
8. Ratelslang: 1. karig, 2. klank, 3.
ketel. 4. roest, 5. talen, 6. wasem,
7. malen, 8. plant, 9. benen, 10.
mager.
Beste raadselnichtjes en -neefjes,
Ons maandelijks feestnummer! Prijs
winnaars, van harte gefeliciteerd. Alweer
een aanwinst voor Je kamer! In Jullie
brieven hoop lk nog te horen, welk boek
Je gekozen hebt. En alle andere goede op
lossers vinden vandaag hun naam in de
krant vermeld.
Dus nu ls het al weer tijd voor een
nieuwe ronde. Ik schrijf nu éen keer weer
alles, wat Je. weten moet. er by. Dit komt
maar om de 4 weken ln de krant, dus
leus goed. vooral de nieuwelingen: Wie
3 of 4 keer per maand steeds genoeg
goede oplossingen Inzendt, (boven de
raadsels staat, hoeveel), loot mee voor een
boek. Wél moeten le Ouders abonné van
het Leidsch Dagblad zijn om mee te loten
Dat spreekt eigenlijk vanzelf: anders heb
Je de krant niet. Ieder, die geregeld In
zendt. heeft dus een kans. Er worden dan
zes boeken verloot, drie onder de gro
teren en drie onder de Kleineren. Bo
vendien komen om de 4 weken de namen
van alle goede oplossers ln de krant.
Denk goed aan leeftyd en adres, elke
week weer. Je m a g natuurlijk alle op
lossingen Inzenden, als Je deze weet. Doch
altijd minstens vijf (groteren), of drie
(kleineren).
Zo. nu weten Jullie alles weer. Wie mee
wil gaan doen. kan het beste nü begin
nen. bij de aanvang van deze nieuwe
ronde. Volgende week komt er een kruis
woordraadsel. in eigen kring gemaakt. Nu
volgen de antwoorden op de brieven.
W.l 111e lansen. Nee, een kruis
woordraadsel mag alleen ln figuren uit de
krant. Misschien komt je zin terug na het
volgende kruiswoordraadsel Bedankt voor
Je Inzending.
Adrlaan Jansen. Je blokraadsels
kan lk gebruiken, bedankt. Alleen moeten
die regels niet vlak achter elkaar aan
lopen!
Jouke SJaardema Hartelijk
welkom en allereerst spoedige beterschap.
Maar dan hoop Ik Je niet weer te ver
liezen! Je volgende brief zie lk dan zon
der griep en mèt een nieuw raadseltje.
Thea Lancel. ..Drie keer ls scheeps
recht"' Nü zijn al Je raadsels geschikt en
hoop ik er spoedig een van te plaatsen.
Ellie Brandt. Nu. lk wacht dan
maar op nieuwe „ontdekkingen".
Ank de Meyer. Zonde van Je vorige
raadsels, voor ons allebei! Probeer maar
weer een raadselneef van Fred te maken,
als hy toch zo dicht bij Je woont.
Brief zonder naam. Waar ga le
heen in Drente deze zomer, onbekende
raadselnicht? Ik hoop, dat lk volgende
keer weer weet. aan wie lk schryf!
Lia Wagenaar. Harteiyk welkom, en
nu ben lk natuurlijk je Tante. Hoe kom
jy zo vaak ln Zw.? Een buitenkansje! Be
dankt voor Je nieuwe raadsels. Je moet
echter 5 goede oplossingen hébben (lees
boven de raadsels).
Henk Henzen. Nou, nou, jy voorziet
ons goed; bedankt. En het zyn geschikte
raadsels. Je zult van de voorraad wel
spoedig eentje ln de krant aantreffen.
Ronny Haanstra. Bedankt voor Je
raadseltje. Zeg tegen Mary, dat lk haar
naam niet graag mis. Ja. om die plaatjes
ls mijn deur al platgelopen, maar ik heb
er geen een. Succes met het sparen er
van!
Elly van der Laan. JIJ doet me
naar dè zomer verlangen, nu Je zo fyn van
Je KatwlJkse uitstapjes vertelt! Die maken
de koude winter weer goed. Vertel le nog
eens iets over Jullie huls? Dat vind lk
leuk
R11 a v. d. Laan. Jullie hebben dus
een ..strenge juffrouw" aan Liesje. Maar
lk geef haar toch groot geiyk. Het ls nut
tig en mooi. wat Jullie maken.
Liesje Klndt. Jullie zyn gelukkig
niet bang voor die sterke Oom. En hij
heeft een fijne speelgelegenheld voor Jul
lie. Nu. het was een echt Indianenspel
met die vastblnderlj! Je oom was dus wel
een goedige Indiaan! Zo'n Zondagmiddag
wil Jij wel vaker hebben!
Joke Smits. Nu. Je kunt tevreden
zyn (en lk ook!) over Je raadseloogst;
alles goed. Jij kunt het dus best alleen af!
Anneke de Koning. Nu maak jy my
nieuwsgierig naar dat andere nichtje!
Mag ik dat ook weten? Ja. ik heb al veel
nichten en neven zien komen en gaan ln
myn tyd: Verschillende zyn zelfs al ge
trouwd. Hoe meer oplossingen, hoe liever.
Tinie Stol. Onthoud de datum
maar tot volgend Jaar; .dan houd lk je
kaart te goed! Bedankt voor de raadseltje.
Weer geen fietsweer!
Rietje Smit. Bedankt voor Je raad
sels; het eerste heb lk al van anderen, het
tweede kan lk gebruiken.
Ina de Jong. Dan verheug lk me op
Je brief van de volgende week. Leuk post
papier.
Chris Hlllebrand. Bedankt voor
ie raadsels; ze gaan by de voorraad en
:omen aan de beurt.
Corrle Schaart. Bedankt en k(Jk
maar geregeld uit.
Greetje v. d. Leeden. Ja, wat een
spanning heeft de wedstryd Zondagmiddag
gegeven! Het is toch maar mooi, dat er
door de radio meegeluisterd kan worden.
Plet Bloemcndaal. Weer mooi
opgelost. Nu kun Je alles goed lezen by
begin correspondentie. Ben Je er nu ach
ter? Je hebt dus al meegeloot nu en mis
schien loot Je nog eens goed ook! Bedankt
voor Je raadsel.
Annie Jongbloed, Je hebt toch
een flinke raadseloogst. al vond Je ze dan
moeliyk. En wist Je zo maar, dat lk daar
stond? Groeit je konyntje goed?
Mary k e A s s 1 n k. Ja hoor, .Je mag
zelf raadsels Insturen. Kyk maar naar de
namen boven de raadsels. Jy hoeft niet
ver te lopen voor Je brief.
Rudi Hoek. Je bent dan toch een
eind ln de richting met Je reclame-zegels.
En:een prettige drukte! En dan nog 6
goede oplossingen: flink.
Cootje Marks. Bedankt voor Je
raadsel, heel geschikt.
W1 m Schouten. Je kunt Je ln de
brieven aan mij oefenen voor Je opstel
len. Dan hebben we er belden plelzler van.
Het "7e raadsel ïykt me ook wel net wat
voor Jou.
Bep Bourgeois. Nee. de nummers
mag Je niet veranderen ln het figuur: het
moet net zo afgedrukt kunnen worden.
Maar zo kun Je het ook wel. Ja. die v (ln
plaats van w) was een klein drukfoutje.
Henk Plantfeber We zullen dan
maar hopen, dat jy gelukkiger bent dan
Je Zuster. Je hebt nog zoveel kansen
voor Je.
Annle Ahrens. Zo. Je bent dus
overgegaan ln onze raadselkring. Volgende
keer sta Je by de groteren. Bedankt voor
je raadseltje.
Hans Dieben. Sjonge, wat een
prècht-verjaarscadeau hen jy gekregen. Nu
kun JIJ genieten van de zomer. Kun Je al
fietsen? Die Zwarte Plet had -zyn ver
diende loon Ik had hem graag even ge
zien met zyn zwarte neus!
Joop Crama. Toch nog net ge
noeg. hè!
Gerda Hartman. Op allebei Je
vragen kan lk „Ja" antwoorden. En je
stuurt nog een aardig raadsel; bedankt.
W 111 y F a v 1 e r. Ook bedankt, komt
aan de beurt.
Leny de Wolf. Ja hoor. Je hebt by
elke loting weer een kans. En beweer me
nu niet, dat jy nooit gelukkig bent! Er
zyn gelukkigen in onze kring met 2 of 3
boeken van de krant in hun. kast. Dus:
Je kunt opnieuw hopen.
T o n n y v. d. R e y d e n. Nu. raadsel
neef, ben lk biy wat meer van Je te weten.
Anneke v. d. Reyden. Ik denk, dat
jy Kees niet meer nodig hebt; Je kunt
het nu wel alleen. Jullie kunnen Je brief
jes ln één enveloppe doen. Dén zou lk
wel direct begrepen hebben, dat Tonnle
by Jou hoorde.
Joke Smlttenaar. Het ls toch goed
gékomen; het stond wel ln Je hoofd.
.Joke Vollenga. Bedankt voor Je
leuke „voetbal-papier". En nu hoor lk
graag over al Je festiviteiten.
Rachel en Liesje Oudshoorn.
Wil Je Moeder weer bedanken voor de brief
en haar myn medeleven betuigen? Jullie
moeten nu extra lief voor haar zijn. En
hebben Jullie Je namen ook gevonden by
de goede oplossers?
Willy Rhnhart. Het wordt hoe lan
ger hoe mooier van Je. Bedankt voor deze
mooie tulpen; die kan ik fyn bewaren!
Kikkle Cornellsse. En moet lk
maar net als „allemaal" doen, en Je ook
Kikkle noemen?
SJors Cornellsse. Schryf me maar
elke week; dan kryg Je telkens een briefje
terug.
Alle Cornellsse. Hier 6taan Jullie
nu ook op een rytje; maar nu niet naast,
maar onder elkaar. Heb JIJ een eigen
hondje? Hoe heet het?
Wlm Heemskerk. Die lieve Moeder
zy heeft maar weer fijn voor alles ge
zorgd. Is die lastige pyn nu weggebleven?
Knap. zoveel goede oplossingen.
Lucle Zlrkzee. Ja hoor, een beetje
hulp mag Je nog wel hebben. Maar nu
hoop lk maar, dat Je broer niet al te vaak
uit IsI En jy?
Annle Kny nenburg. Ik zie wel,
dat Joke een van haar „dolle" buien had.
Zo zal lk Jullie briefje dan maar lezen.
Maar.ln de briefjes mag het toch niet
doller" worden! Dan dollen Jullie Je vro-
iyke buien maar samen uit.
Joke v. d. Zeeuw. Nu. vroiyke
Tante, ln Je briefjes voortaan „maat"
houden.
Toosje Slimmers. Ik hoop, dat het
gauw aan de beurt ls. Meer kan lk niet
beloven met zoveel Ingezonden raadsels.
Du co v. Weerlee. Weer bedankt.
PI et Ouwehand. Allereerst voor de
hele familie myn hartelijke gelukwens met
het nieuwe zusje. Een toekomstige raad
selnicht. zullen we maar zeggen! Als Je
andere zusje mee gaat doen. mogen Jul
lie samen In één enveloppe Inzenden.
Willie Meurs. Jullie hebben een
fyn huis. zou lk denken. Bedankt voor
Je „portret". Je draagt dus vlechten? Die
fijne fllm-mlddag had nog een „lekker"
staartje ook! Wat ben Je verwend op Je
verjaardag.
Hanni Stouten. Ik kom ook vaak
ln B., en vind het er net zo fyn als jy.
jy ging die avond nog later dan gewone
grote-mensentyd naar bed. Je zult die
Maandagmorgen wel een beetje slaperig
geweest zyn op school.
Leny de Graaf. Zorg er voor. dat lk
Je naam nog vaak ln de krant kan schry-
ven. .Volgens Anneke had Je meer ver
klapt. dan Je mocht, -maar lk vind het
wol leuk I
Wlm de J o n g. Bedankt voor Je leiike
brief-verslering. Zelf uitgeknipt?
J ac q u e 11 e n t J e K a t. Ik kan nu wel
zeggen- zie briefje vorige week. Erg leuk
weer zo.
Ellen Hermsen. Ik bofte er by. dat
Ie ziek was. Maar lk hoop toch liever, dat
Je weer goed bent. Ben Je nog naar de
verjaardag geweest? Je eigen raadsel telt
niet mee voor een goede oplossing. Heb
Je al een blauw pak? En wordt het bruirte
voor Je zusje bewaard? Groeten terug aan
Carla.
Riet Schouten. Deze school ls zeker
dlchterby? Hoe lang fietsen? Fijn. die
gymnastiek. Wat levendig om je heen met
al die Jonge dieren. Kleine biggetjes zyn
leuk!
Nu eindig lk gauw. Er is veel te schry-
ven vandaag en we hebben dus veel plaats
nodig. Tot volgende week. Allen harteiyk
gegroet door Jullie Raadseltante,
Mevr. M. J. BOTERENBROOD.
GOEDE OPLOSSINGEN
der raadsels voor de Groteren ontvangen
van:
Cootje Marks, Jaap Marks, Willie Meurs,
Gerrle van Gugten. Plet v. Gugten, Jan
Hakemulder, Henk Henzen. Wllly Vavier,
§arry Voorma. Suze Ouwerkerk. Rietje
uwerkerk, Gerda Vondeling, Joke v. d.
Zeeuw, Corrle Schaart, Wlm Schouten,
Jenny Oudshoorn, Leny de Wolf, Jan v.
Weizen, Wllly v. Staveren, Leny v. Stave
ren, Toosje Sllmmers, Rietje Smit. Riet
Schouten. Bep Bourgeois. Alle Cornellsse.
Greetje Koelewyn. Thea Lancel. Greetje
v. d. Leeden. Guus Blöte. Corrle Blansjaar,
Lies GUsman. Leny de Graaf. Tlnle Hoo-
gervorst, Willie Jansen. Adrlaan Jansen,
Ellen Hermsen, Gerda Hartman, Ina de
Jong. Janny Kiel. Elly Kiel, Rlta v. d.
Laan, Liesje Klndt, Ploontje Lardé, Bob
Laschult. Eefje Fennema, Montesje Dros.
Bepple Feelells, Ineke Seeaar. Jouke
SJaardema. Toos Tinbergen. Lla Wagenaar,
Bert Planjer, Plet Ouwehand. Wllly Pot
ters. Andrles Plu. Joop de Wolf. Wllly de
Geus. Rose-Marle Gr&sslln. Chris Hllle
brand, Eddy de Jonge. Annle Knljnenburg,
Lientle Loóyensteln, Dlnl v. Mourlk, J. v.
d. Linden.
en van do Kleineren:
Wlm Oudshoorn. Wllly Rynhart, Ducn
v. Weerlee. Tlny de Wolf. Tonny Voorma.
Freddy Voorma. Tlnle Stol. Joke Smltte
naar. Toosje Segaar. Frans Spierenburg,
Kees Spierenburg. Maryke Asslnk. Annle
Ahrens. Jacquellentje Kat. Anneke de
Koning. Maaike Fluyt. Hans Dleben. Loes
Dieben. Marijtje Stavleu. Hannl Stouten.
Lucle Zlrkzee. Isaiic Vondeling. Joke Vol
lenga. Joke Smits, Rachel Oudshoorn,
Liesle Oudshoorn. Anneke v. d. Revdpn,
Tonnle v. d. Reyden. Liesje Pont. Peter
Ravensbergen. Ank de Meyer. Jantje Gor
dijn. Elly v. d. Laan. Christiana Kat. Ell!e
Brandt. Coble Brandt. Gerard Cosman.
Tonnle Cosman. Wlm de Jone. Annle
Jongbloed, Wlm Heemskerk Rudi Hoek,
People de Jong Fllv Leenen Rudi v. d.
Bill Henk Plantfeber. SJors Cornellsse.
Kikkle Cornellsse, Ronny Haanstra. Rta
Collee. Aat Collee Plet Blnpmendaal .To
ni* Crama. Joke Olnlaar Corrle de Geus,
Cornells Hakemulder. Loes 1e Brokanr. Ly-
dia Deleting. Aad Dubbeldam. Ludl Jans
sen, Koosje Kuperus, Martlen v. Royen.
