Doodstraf geëist tegen
ridder van Rappard
Hij ging verder dan Mussert en de N.S.B.
EEN GEBOREN BENDEHOOFD:
Cel-gesprekken niet Rauter
Werk van Vezelinstituut
internationaal gewaardeerd
Zuinigheid nodig met ons
gemeenschappelijk goederenbezit
Lezers schrijven
Met een enkei woord
RECHTZAKEN
DINSDAG 15 MAART
„Het meest vuile landverraad"
De procureur-fiscaal by" het Haagse
Bijz. Hof mr Van Doorn eiste gister
middag de doodstraf tegen de j49-ari-
ge dr Ernst Herman Ridder van Rap
pard, ex-leider van de N.S.N.A.P.
(Nat, Soc. Ned. Arb. Party).
Deze man, aldus de Proc-Fiscaal heeft
een zwaardere straf verdiend dan
Mussert, want hy ging verder dan
Mussert en diens N.S.B. Hy moet
daarom gestraft worden met een straf
die preventief werkt en de Staat be
schermt tegen trouweloze en gevaar
lijke individuen.
„Eén volk, één Rijk, éen Fuehrer" dat
was de leuze van Ridder van Rappard.
de ex-leider van een partijtje, dat vóór
1940 600 tot 800 en in bezetting 10.000
leden telde. Hij werd er van beschul
digd zijn „heimweh naar de eeuwige
Duitse grootheid" in openbare propa-
ganda-redevoeringen te hebben uitge
dragen om het geestelijk verzet van het
Nederlandse volk tegen de Duitsers te
breken.
Als eerste getuige werd de levensmid
delenfabrikant J. H. Scharff uit Am
sterdam gehoord, die voor de bezetting
secretaris van de N5.N.A.P. is geweest.
Deze verklaarde, dat de partij van de
Duitsers geld ontving. De leider kreeg
een maandsalaris van f, 500.Het
uniform der N.S.N.AP.-ers was van het
Duitse S.A. uniform slechts te onder
schelden door een rood-wit-blauwe arm
band. In 1939 werd de partij in schijn
opgeheven, doch in werkelijkheid bleef
zij bestaan. In Zuid-Limbui-g gingen
de leden toen de grens over en hielden
in Duitsland hun bijeenkomsten.
De 40-j. W. G. Lensink uit Den Haag,
verklaarde tijdens de bezetting partij
secretaris en plaatsvervangend leider
der N.S-N.A.P. te zijn geweest. Hij zeide,
dat de Duitsers bij hun komst In1 ons
land f. 25.000 aan zijn partij hadden
gegeven, later moesten zij ^echter dit
geld weer terug hebben.
„Ja, zo waren die Duitsers", zei pre
sident mr Ikman van Burck.
Volgens getuige had de „leider" steeds
geprobeerd excessen in de partij te
voorkomen.
Dr Ridder van Rappard beweerde
niet geweten te hebben, dat Nederland
na de capitulatie in Mei 1940 nog in
oorlog met Duitsland was. Hij en zijn
partij waren niet in principe anti-
Oranje geweest en zei hij „een Oranje
vorst had gerust onder Hitier kunnen
staan".
Verd. gaf toe. dat de leuzen die zijn
aanhangers overal opkalkten, zyn op
vattingen weergaven.
De president noemde de redevoerin
gen van verdachte „het meest vuile
landverraad", een uitlating waarmede
Ridder van Rappard zich niet accoord
verklaarde. Hy bevestigde verder, dat
hy zijn aanhangers bevolen had dienst
te nemen by de S.S. Zelf had hy in
Maart 1941 het voorbeeld gegeven.
Reeds voor 1940 was hy in Duitse
krijgsdienst geweest. Daardoor had
hu, zo zeide hij de Nederlandse na
tionaliteit verloren, zodat hij er geen
bezwaar in had gezien in 1941 by de
S.S. te gaan.
Ridder van Rappard noemt zich de
oprichter van de N.S.N.AP, een „eer"
welke hem door anderen betwist wordt.
Hij is van 1932 tot 1939 de leider ge
weest. Na de afkondiging van het uni
formverbod in 1939 hief hij de partij
op en vertrok hij, moeilijkheden met de
politie vrezende, naar Düsseldorf. „Om
vuil werk te doen", zei de president.
Van Rappard meldde zich spoedig bij
de Duitse Weermacht en werd inge
deeld bij een „Einheit zur besondere
Verwendung". De manschappen van
dit commando werden geoefend met
Nederlandse uniformen en Neder
landse wapenen om als voorhoede van
het Duitse leger Nederland binnen te
vallen. Verd. verklaarde, dat hij weg
gegaan was van deze afdeling, toen
hij de bedoelingen begreep. De Ne
derlandse regering had hij echter niet
gewaarschuwd. „Toen pleegde U land
verraad!" riep de president.
Verdachte ontkende, doch de presi
dent en andere leden van het Hof be
schuldigden hem om beurten van land
verraad, omdat hij geen ontslag uit de
dienst had genomen, toen hij de ver
raderlijke Duitse oorlogslisten doorzag,
doch slechts overplaatsing had aange
vraagd.
In 1942 werd de NS.NA..P. op bevel
van Seyss Inquart opgeheven en opge
lost in de N.S.B. Van Rappard vocht
in Griekenland met de Leibstandarte
Adolf Hitler en in Rusland met de S S.
divisie Germania. Als Obersturmführer
kwam hij terug naar Nederland, hij was
o.m. Ortskommandant van Velp en
Bodegraven.
Verdachte verklaarde hierop zijn hou
ding tijdens de bezetting.
Hij had In Hitier een voorstander
van de vrede gezien.
De aanval op oixs land had hij niet
als een misdadige overval doch als een
strategische noodzaak beschouwd, uit
gelokt door de Nederlanders zelf.
Bij de propaganda had hij zoveel
aandacht op het „Duits-zijn" van ons
volk gevestigd, omdat hij de Duitsers
had willen duidelijk maken, dat zij met
een gelijkwaardig volk te doen hadden.
„Onze Anschlusz" zou een „Anschlusz"
naar de geest zijn" zei hij en daaruit
zou een zekere binding met het „Rijk"
groeien, echter zonder dwang".
De president had echter In het pro
gramma van verd. en in diens artikelen
een gedwongen annexatie-politiek ge
zien. „Mussert werkte nog met Neder
landse kleuren en symbolen" zei de pre
sident „maar u bent in alles Duits ge
weest". Verd. hield echter vol. dat hij
het Nederlandse belang had willen die
nen.
„De partij, waarvan deze man leider
is geweest, is in de bezetting zeer be
rucht geweest om haar vergaande doel
stellingen en om de middelen, waarme-
Bijna 4000 geheel werklozen
minder
Sedert October van het vorige jaar
nam de werkgelegenheid, voorna
melijk als gevolg van het winterseizoen,
gestadig af, zo deelt men ons van de
zijde van het Ministerie van Sociale
Zaken mede. In de afgelopen maand
evenwel kwam daaraan een einde. Het
aantal bij de arbeidsbureau's als werk
loos geregistreerde mannen daalde
van 80072 tot 77439. t.w. 45508 geheel
werklozen (v. m. 49183), 30968 Duw-
arbeiders (29755) en 963 wachtgelders
(1134).
Ook het aantal werkloze vrouwen
nam af en wel van 4724 tot 4551. De
vraag naar vrouwelijk personeel steeg
van 18030 tot 18436.
Drie bollenzondagen voor
autorijders
De> minister van Verkeer en Water
staat heeft bekend gemaakt, dat op de
Zondagen 17 April (le Paasdag), 1 Mei
en 8 Mei 1949 ontheffing zal worden
verleend van het Zondagsrijverbod voor
motorrijtuigen, zulks teneinde het bren
gen van een bezoek aan de gedeelten
van ons land, waar bollenvelden of
boomgaarden in bloei staan, mogelijk te
maken.
VEELBELOVENDE JEUGD!
Door de Bergen op Zoomse recherche
zijn twee knapen van amper 10 jaar aan
gehouden. die er werk van maakten of
ferblokken in diverse kerken te lichten.
'Voor het geld werd hoofdzakelijk snoep
gekocht.
Zondag hadden zij een offerblok voor
Katholiek Thuisfront geledigd en het
geld verstopt in een holle boom. De po
litie. die hen reeds langer in de gaten
hield, kon het geld uit die boom te voor
schijn halen en de jongens aanhouden.
HANDELSOVEREENKOMST
NEDERLAND EN ITALIË.
Te Rome is een overeenkomst gepara
feerd volgens welke het handelsverkeer
tussen Nederland en Italië een omvang
zal hebben van 18 milliard lire aan in
voer door Italië en een gelijk bedrag aan
Italiaanse export naar Nederland. De
overeenkomst, die nog door de Neder
landse ministerraad moet worden goed
gekeurd, heeft een geldigheidsduur van
een jaar.
Het nieuwe verdrag zal 3^Maart 1950
aflopen.
De Italiaanse export zal omvatten:
fruit, groenten, wijn, rijst, kaas, hennep,
tabak, rayon, katoen, wol, auto's, tractors
schrijfmachines, chemische produoten
en naaimachines. Nederland zal expor
teren: vee, boter, kaas, eleven, gevogel
te. verse en gezouten vis. haver, gerst,
suiker, benzol, motorsmeerolie en elec-
trisch materiaal.
Dr SAMUELS RICHT ZICH TOT
PARLEMENT EN REGERING.
Dr J. Samuels te Amsterdam, over
wiens methode voor de genezing van
kanker onlangs een rapport is gepu
bliceerd. samengesteld door de Gezond
heidsraad onder voorzitterschap van dr
J J. Bin tel de la Rivière, heeft zich
thans In een adres gewend tot de Eerste
en Tweede Kamer. Hij herhaalt in dit
adres zijn bezwaren tegen het rapport
van de Gezondheidsraad en spreekt de
verwachting uit, „dat de Kamer hier
over haar afkeuring zal uitspreken en
de minister van Sociale Zaken, met
wiens goedkeuring klaarblijkelijk deze
actie is geschied, hierover Interpelleert."
Iten adres v dezelfde strekking heeft
dr Samuels doen toekomen aan de re
gering.
Belgisch minister prijst
Benelux
NAAR STEVIGE BASIS VOOR
WERELDVREDE.
De Belgische minister van Buiten
landse Handel, Moens de Fernig, heeft
gisteravond een radiorede over de Be-
neluxcoiiferentie in Den Haag gehou
den en verklaarde, dat deze de belang-
rykste is van die, welke tot dusver voor
de instelling ener economische unie tus
sen Nederland en de Bclgische-Luxem-
burgsc Economische Unie zijn gehou
den.
De minister verklaarde, dat de in Den
Haag-genomen besluiten een eerste stap
zijn op de weg naar de-Europese Econo
mische Unie.
Benelux is de centrale kern van deze
unie en het voorbeeld van wat wij op
een meer algemeen plan moeten onder
nemen. De conferentie van Den Haag
was dus niet alleen van belang voor de
vei-wezenlijking van de Benelux, maar
ook voor de toekomst van Europa. Het
volledige succes van de conferentie moet
met een buitengewone voldoening wor
den vernomen, niet alleen door de drié
volken, die er rechtstreeks bij betrokken
zijn, maar door alle democratieën. La
ten wij met vertrouwen de toekomst te
gemoet gaan. Een beslissende stap is
zo pas gezet. Door de Europese econo
mische samenwerking, die een belang
rijke etappe heeft afgelegd, zullen wij
er in slagen de stevige basis voor de
wereldvrede te leggen.
NA DE RIJST DE PINDA'S
Met de „Cottica" van de KNSM zijn
400 balen ongepelde Surinaamse pinda's
meegekomen, welke eerstdaags tegen de
prijs van f. 1.- per half pond te koop
zullen zijn in Den Haag, Delft, Rotter
dam en Dordrecht. Meer zendingen wor
den verwacht en dan zulen andere
plaatsen aan de beurt komen. Een ge
deelte der opbrengst komt ten goede aan
het Wilhelminafonds voor de TBC-be-
strijding in Suriname.
VERMINDERING DER
ECA-TOEWIJZINGEN.
"be ECA heeft gisteren een verminde
ring van de aankoopmachtigingen ten
behoeve van Nederland bekend gemaakt
met 1.658.000 dollar.
de zij haar doel trachtte te bereiken",
aldus begon hierop de Proc.-Fiscaal zijn
requisitoir. Sprekende over de verklaring
van verdachte, „volgens welke deze de
„zekere binding" tussen Duitsland en
Nederland langs wettige weg had wil
len bewerken, zei de Proc. Fiscaal dat
verd. deze bedoelingen dan wel op on
duidelijke wijze geuit had, want. al zijn
volgelingen wilden niets anders dan
zelf Duits worden en ons land verduit
sen.
Deze man wilde zelf volledige aan
sluiting bij Duitsland anders zou hij
het niet steeds gezegd hebben, en zyn
volgelingen niet hebben kunnen over
tuigen.
Hij en zyn volgelingen gingen in hun
verraad aan de Nederlandse zaak nog
verder dan de N.S.B. Hy is ook schul
dig aan het dienstnemen van zyn vol
gelingen by de S.S. en de ellende, die
daardoor over hen en hun huisgezin
nen is gekomen.
Over zyn werkkring in Duitsland vlak
vóór de Duitse inval in Nederland
heeft verd. aanvankelijk steeds ge
logen.
Bewezen was, dat verd. een opleiding
had gehad bij het speciale commando
in Duitsland, Door de Nederlandse re
gering niet te waarschuwen heeft verd.
landverraad gepleegd. Door het dienst
nemen heeft hij zijn Nederlandse natio
naliteit vei-loren, zodat verd., aldus de
Proc. Fiscaal, vrijgesproken moet wor
den van zijn toetreden tot de S.S. in
Maart 1941,
Hierop kwam spr. tot zijn bovenge
noemde eis.
Na het pleidooi van de verdediger mr
Van der Ven, die o.a. betoogde, dat ver
dachte niet vervolgd kon worden, omdat
hij buiten het Rijk als niet-Nederlander
In vreemde krijgsdienst was getreden,
zeide verdachte nog, dat hy de Duitse
dictatuur als een overgangsmaatregel
beschouwd had. Daarna zou een normale
volksvertegenwoordiging het land re
geren. Deze uitlatingen vond de pre
sident zo absurd, dat het hem deed
twijfelen aan de geestesvermogens van
verdachte.
Uitspraak 28 Maart as.
Of gij achttien bent of tachtig,
Uw Rheumatische pijnen doen hun
slopend werk -
en ge voelt U een wrak en afgeleefd, ver
vóór Uw tijd. Zorg ervoor die slopende
kwaal te boven te komen; begin liever
vandaag dan morgen de beproefd heil
zame Kruschen-kuur, waaraan talloze
lijders aan Rheumatische pijnen een
nieuw leven te danken hebben. Kruschen
is een zuiver natuur-product, een samen
stel van zes minerale zouten met een
erkend aansporende werking op de bloed
zuiverende organen Daarom is, Juist
waar onzuiver bloed zich demonstreert
in Rheumatische pijnen, Kruschen Salts
de redder in de nood. Begin ermee
hoe eerder hoe beter: Iedere morgen de
kleine dosis zoveel als er op. een cent
gaat. Maar wèl regelmatig Vraag
Kruschen bij Uw Apotheker of Drogist.
(Adv.)
Wy laten hier volgen passages uit
gesprekken van een serie, die door
twee vertegenwoordigers van het
Ryksinstituut voor Oorlogsdocumen
tatie, nl. prof. mr N. W. Posthumus
en drs L. de Jong, begin 1947 dus
nog voor zijn berechting gevoerd
werden met ex-generaal Rauter in
diens cel, waarby Rauteb vry aan het
woord werd gelaten. Ook indrukken
over Rauter van drs De Jong, zoals
hy die na ieder onderhoud zelf no
teerde en gedeelten uit brieven van
Rauter aan Himmler zullen gepubli
ceerd worden.
Tijdens zijn proces beweerde Rauter,
dat hij van het lot der gedeporteerde
Joden tot na de Duitse capitulatie on
kundig was gebleven. Hij zeide er voor
het eerst van gehoord te hebben in de
gevangenis te Arnhem, waar prof. Pos
thumus en drs De Jong het hem had
den verteld. Over dit gesprek schrijft
drs De Jong het volgende:
Tijdens ons onderhoud met Rauter, op
3 April 1947 in de gevangenis te Rot
terdam, confronteerden wy Rauter voor
de eerste maal in onze gesprekken met
het lot der Nederlandse Joden, die op
zijn bevel opgejaagd, opgesloten en ge
deporteerd waren.
Fragmenten uit zijn brieven werden
hem getoond, waaruit een overijverig
Jodenvervolger sprak. Passages wer
den voorgelezen uit een toespraak,
door hem in 1943 gehouden, waarin
hy de SS tot onbarmhartig optreden
aanmaande. Er vielen lange- pauzes
in het gesprek. Zakelijk kreeg hij te
horön, wat er in Auschwitz, in So-
bibor, op bevel van zijn aanbeden
Reichsführer-SS met zoveel tiendui
zenden mannen, vrouwen en kinde
ren gebeurd was. die hij uit Wes-
terbork doorgezonden had.
„Ich habe es nicht gewusst".
„Maar hebt u zich nooit afgevraagd,
wat het lot zou zijn van al die zuigs-
lingen en ouden van dagen en Invali
den, die u midden in de winter in goe
derenwagens naar Polen Het rijden?"
vroeg prof. Posthumus.
„Es war Krieg;".
„De mensen, die in 1942 doorgezon
den werden, waren op het eind van het
jaar bijna allemaal al dood. Wanneer de
trein Westerbork vei'liet, gingen de
mensen hun dood tegemoet. En d:e re
gering van u, deze heren wilden de
wereld regeren! Begrijpt u nu mis
schien de afschuw, die wij allen voe
len. en de schuld, die op het Duitse
volk rust?"
Rauter zweeg.
Een bedremmeld zwijgen. Voor het
eerst.
,.U heeft een slechte zaak gediend".
In de stilte viel slechts één woord van
Rauters lippen: „Schicksal" (noodlot).
Rauter verklaarde tijdens de behan
deling van zijn zaak voor de Byz. Raad
van Cassatie, in antwoord op een scher
pe ondervraging van de Procureur-
Fiscaal, dat hij nimmer geweten had
welk lot de Joden na hun deportatie
wachtte. „Ik herinner mij", zo zeide hij
„dat professor Posthumus en de heer
De Jong in Arnhem bij mii waren en
mij vertelden, dat 6*4 millioen Joden
vergast waren. Toen heb ik ze met open
mond aangekeken en ze niet geloofd".
EEN „GIER UIT DE ALPEN".
Bij het eerste gesprek" fungeerde een
der medewerkers van het Rijksinstituut,
Joop Sparnaay, als stenograaf. Spar-
naay was tijdens de bezetting op iast
van Rauter gearresteerd en opgesloten
in dezelfde gevangenis, waarin nu Rau
ter verbleef. „Ik had het onderhoud
met gemengde gevoelens tegemoet ge
zien," zo schrijft drs De Jong In zijn
eerste indrukken over Rauter.
„Enerzyds de spanning de man te
ontmoeten, die misschien meer dan
iemand anders verantwoordeiyk was
voor de dood van tienduizenden Ne
derlanders, die misschien persooniyk
de razzia geleid had, waarby myn
eigen naaste familie werd opgepakt
om niet terug te keren ander
zijds het gevoel, of we hem baas zou
den kunnen, of we hem „aan" konden.
De deur ging'open. Een lange gestalte
dook naar binnen, „Rauter".
Eerste indruk: wat is die man afgrij
selijk magen en vervallen. Net een
vogelverschrikker. Wy vroegen hem te
gaan zitten. Prof. Posthumus had het
zo ingericht, dat hij met zijn gezicht
naar het licht zat, zodat we hem goed
konden observeren. Een hoog goedge
vormd voorhoofd, lange haviksneus, een
onduidelijk gevormde mond en kin, ge
volg van de operaties na de aanslag bij
de Woeste Hoeve en grote bruine ogen.
Van het geheel ging nog kracht uit.
Toch een vervallen grootheid. In de
loop van het gesprek deed Rauter me
steeds meer denken aan een oude gier,
die op een rotspunt zit, met ingetrok
ken, brede vleugels en de scherpe kop
met felle bek naar voren. Een gier uit
de Alpen, verzeild geraakt in Neder
land.
Hij begon te vertellen over de eerste
wereldoorlog, toen hij 19 was. sprak met
gloed van de frontkameraadschap. Zyn
hele beoordeling van mensen was op het
militaristischè afgesteld. Dat waren de
categorieën waarin hy voelde en dacht.
Over Kapitan-Leutnant Ehrhardt:
„Wunderbare Geste lt. - schoner Mensch
- wunderbarer Offlzier", in alles de be
oordeling van de roverhoofdman.
Dat was ook de overheersende indruk
van het verhaal dat hy deed.
Die man had nooit een normaal le
ven gezocht. Na de eerste wereldoor
log alleen maar gevechten, waarby hij
„haantje-dc-voorste" was. Biykbaar
was hy een geboren leidersfiguur, ge
boren bendehoofd. Heel goed te be
grijpen met zyn lange gestalte. Het
woord cultuur kwam niet over zyn
lippen. Niets over kunst, boeken,
films, toneel, vrouwen. Hij was pas
getrouwd toen hij 42 was. Voor niets
had hii tyd gehad. Alleen maar ro
verhoofdman gespeeld, en er van ge
noten."
Dat was de indruk bij de eerste ont
moeting.
SILBERTANNE-MOORDEN
EN FUSILLADES.
De slag bij Arnhem („Mijn gelukkigste
tijd in Nederland", zegt Rauter), Sil-
bertanne-moorden, executies en de aan
slag, die in Maart 1945 op Rauter ge
pleegd werd by de Woeste Hoeve, zyn
o.m. onderwerpen, waarover hij zich in
zijii gevangenis heeft uitgelaten en
waarop wij nader terugkomen.
Drs De Jong schrijft o.a.: „Slachtof
fers makend, is hy zelf slachtoffer ge
weest De opgang en de onvermijdelijke
val van het nationaal-socialisme vin
den in ziin levensloop een treffende
weerspiegeling".
Strijd tegen de „tapijtkever"
II.
(Speciale reportage)
Hoewel het Vezelinstituut T.N.O. te Delft met zyn 110 man personeel een
uitermate bescheiden indruk maakt als wy het vergelijken met de vier fan
tastische paleizen, welke voor ditzelfde werk in Amerika zyn ingericht Is
het er nochtans in geslaagd zich onder leiding van de heer Van Nouhuys
een faam te verwerven, die ver bulten onze grenzen is uitgewaaierd. Ook
een maatschappij als de K.L.M. kan in omvang en financiële kracht niet
met tal van concurrerende instellingen in het buitenland wedyveren. Dat zy
niettemin door zo vele vreemdelingen wordt uitverkoren, kotmt door haar
perfecte service en de bekwaamheid van haar piloten, die in Nederland een
waarlijk unieke opleiding ontvangen.
Het Vezelinstituut zoekt eveneens zyn kracht in de kwaliteit van zyn werk
en mag er prat op gaan dat men hier en in de vreemde de hoogste waarde
ring koestert voor de juistheid van zijn adviezen. Vandaar dat er van dc
1400 rapporten in het afgelopen jaar vele tientallen naar bedryven zyn ge
gaan in andere landen, waar men zyn eigen instellingen voor research heeft
om toch aan het Nederlandse zyn vertrouwen te schenken
precies de reden kent waardoor een be
paalde schade of fout veroorzaakt wordt,
kan de bestrijding of verbetering waar
lijk doeltreffend zyn. Vandaar dat men
aan het Vezelinstituut het doen en la
ten der motten b.v. zeer nauwkeurig
heeft nagegaan.
Alleen door motschade wordt immere
aan ons wolbezit jaarlyks een verlies
van tien vijftien millioen gulden be
zorgd. Wie een te hoge belasting aan
de mot moet opbrengen, moge intussen
weten dat het Delftse Instituut bereid
is hem met raad en daad terzijde te
staan bij de bestryding en daarin zeer
dikwyls succes heeft. In een der ge
bouwen van de Technische Hogeschool
vindt men in een simpele houten kast
een der merkwaardigste motten-verza-
melingen uit heel ons land. In tiental
len flesjes zijn ze daar saamgebracht,
geregistreerd naar aantal en soort en
kwaliteit, en altijd weer vindt men in
het flesje een lapje, een stukje bont of
een reepje karpet, waarop de beestjes
hun lusten bot kunnen vieren. Na een
bepaald aantal dagen zal men het lapje
uit de fles nemen en het zal een lange
en interessante reis beginnen door de
laboratoria en andere afdelingen van het
Instituut, waar al de waarnemingen,
by wyze van spreken, in cyfers worden
vastgelegd.
Nochtans staan ook deze. deskundigen
herhaaldeiyk voor nieuwe problemen.
Op de natuur raakt men nu eenmaal
nooit uitgestudeerd.
In Deventer, Eindhoven en in Tilburg
is men de laatste tyd te hulp geroepen
om schade, welke naar men zei
veroorzaakt werd door tapijtkevers, te
bestreden, En men zag zich geplaatst
tegenover een vijand, die men aanvan-
keiyk zelfs niet kende. Pas na veel
moeite wist men hem als een „messing
kever" te determineren. Maar er blijken
vele soorten tapytkevers te bestaan, die
zich vooral in de laatste maanden doen
gelden. Slaagt men er een enkele maal
niet in de kever te herkennen, dan
vraagt men elders om assistentie: eerst
in Leiden, daarna in Engeland en des
noods in Amerika
Wat men als „tapytkever" aanduidt,
blijken overigens soms beestjes te zijn,
die voornamelijk leven op meelproduc-
ten: havermout, e.d. Vergeten voorra
den kunnen in dit. opzicht tot noodlotti
ge gevolgen leiden. Eenmaal zullen die
kevers zich door hun voedselrantsoen
hebben heengewerkt. zy gaan dan op
zoek naar nieuwe kost en dwars door
alle obstakels heen vinden vele van clie
exemplaren daarbij hun weg. dwars dus
ook door de tapyt-en, waarin zy ronde
gaten boren, zulks in tegenstelling met
de gewone mot, die een horizontale gang
graaft. Het is een merkwaardig feit dat
de „tapytkever" juist tegenwoordig zo
veel wordt gesignaleerd. Aan het Insti
tuut houdt men zioh voor alle bijzon
derheden dienaangaande warm aanbe
volen.
VERANTWOORDELIJKE ARBEID
Research-arbeid, vrij zowel als in op
dracht, is van zeer verantwoordelijke
aard en van haasten kan daarom
geen sprake zyn. Een textiel-fabriek
of een ververij, die by haar werk op
ernstige en onverklaarbare moeilijk
heden is gestuit, en dus het Vezel
instituut om raad vraagt, zal dat
advies natuurlijk graag spoedig tege
moet zien. Maar vóór alles gaat het
echter om de deugdelykheid van het
onderzoek, om de juistheid van het
advies, dat by zijn aanwending
misschien honderdduizenden guldens
sparen of kosten kan
OPGERICHT IN 1919.
De Rijksvezeldienst, die aan het vezel
instituut voorafging, is in 1919 gesticht
op instigatie van prof. dr G. van Iter-
son en prof. I. P.. de Vooys, als een
keurings- en ondei-zoekingscentrum ten
behoeve van de vezelhandel en de ve-
zelnyverheid. Na een bescheiden begin
namen de werkzaamheden geleideiyk
toe om na enige tientallen jaren een
gi-ote vlucht te krygen. Tot de dienst
behoorde toen ook nog het Proefstation
voor de Wasindustrie. dat nauw met het
Vezelinstituut samenwerkt, doch in 1938
zelfstandig is geworden onder directie
van ir. R. Smit.
In 1941 werd de Ryksvezeldienst op
genomen in de „Organisatie voor Toe
gepast Natuurwetenschappelijk Onder
zoek", T.N.O.om als „Vezelinstituut
T.N.O." verder te gaan en allengs
vooral in de jaren na de bevryding
steeds meer met werkzaamheden te wor
den overstelpt. Tegen 18 man personeel
in 1938, zijn er nu 110; de cyfers spre
ken een duidelijke taal als men weet
dat men ook nu het wei-k nog niet aan
kan.
Het nut en het belang van het Insti
tuut worden in steeds breder kring
erkend, al zijn we nog lang niet waar
we zyn moeten. In een wereld, waar
in per dag 50.000 babies worden ge
boren, mag het zaak worden genoemd
dat met het gemeenschappelijk goe
derenbezit zo zuinig mogelijk wordt
omgesprongen.
Nog lang niet voldoende is iedere fa
brikant en consument zich van die
waarheid bewust.
MOTSCHADE TIEN A VIJFTIEN
MILLIOEN GULDEN PER JAAR
Er is by ieder onderzoek veel studie
en veel berekening nodig. Pas als men
DE VOORZIENING VAN
TABAKSPRODUCTEN.
Naar aanleiding van een bericht in
ons blad van 9 dezer, waarin het bestuur
van de Midriensbandsparty zich er In
een adres aan de Minister van Ee. zaken
over beklaagt, dat de goedkope shag-,
rook- en pruimtabak de winkeliers door
de grossiers worden opgedrongen, schrijft
de fa. Houthoff, groothandel in tabaks
fabrikaten te dezer stede ons ,dat de
productie en de handel in tabakspro
ducten geheel gedirigeerd wordt door
het Rijksbureau voor Tabak en Tabaks
producten terwijl de pryzen worden
vastgesteld door het Directoraat voor
de Pryzen. Deze laatste Instantie stelt
de pryzen vast waarvoor de diverse ta
baksproducten verkocht moeten worden,
dooh bovendien, en dit is dan het voor
naamste, een gemiddelde pry's, waardoor
het een fabrikant onmogelijk wordt ge
maakt zyn artikelen uitsluitend in de
duurste prysklasse af te leveren. Zo
doende moet hy dus naast de z.g. le
soort zóveel 2e en 3e soort afleveren,
opdat het geheel van elke levering vol
doet aan het voorschrift ten aanzien
van deze gemiddelde prijs. Op zyn beurt
levert de grossier in deze zelfde verhou
ding af aan de kleinhandel, ten einde
zyn voorraad in de gewenste sortering
te houden.
Doordat het publiek echter volkomen
vry gelaten wordt om zyn bonnen om
te zetten in die artikelen die het wenst,
en er de bekende neiging is om die keuze
in het algemeen tot de duurste artikelen
te bepalen, ontstaat er bij de kleinhan
del een overschot aan minder gewenste
artikelen i.e. goedkope shag en rook- en
pruimtabak.
Uit het bovenstaande moge biyken, al
dus de firma Houthoff, dat de zinsnede:
„deze worden. hun opgedrongen door de
grossiers" volkomen naast de waarheid
is. Het próbleem is slechts ontstaan
doordat de overheid gemeend heeft ook
de minder-bedeelden in de gelegenheid
te stellen hun bonnen in rookartikelen
om te zetten, door zowel sigaren, siga
retten als kerftabak ook in de goedko
pere prysklassen te doen produceren.
BINNENLAND
De kleurenfilm, door Henk Alsem van
de Inhuldiging van H.M. Koningin Juliana
vervaardigd, welke vorig Jaar door verschil
lende strubbelingen niet tijdig meer ver
toond kon worden, zal nu op 30 April a.s.
draaien.
Een wetsontwerp tot verhoging van de
voor bijzondere financiële steun aan
voogdljverenlglngen uitgetrokken post (al
gemeen subsidie) ls ln vergevorderde staat
van voorbereiding. Het zal binnen zeer
korte tydsbij de Tweede Kamer kunnen
worder. Ingediend.
30 Amerikaanse landbouwersvrouwen,
die een bezoek aan Europa brengen zullen
vunavond ln Amsterdam aankomen en
ruim anderhalve dag in ons land ver
blijven.
De Staatscourant van gisteren bevat
o.a. een beschikking tot vrijlating van de
prijzen van rokersartlkelen. een beschik
king tot vrijlating van de pryzen van
analac enz. en een beschikking „vissen
met spieringzegen".
In de Weteringstraat te Amsterdam
is een 24-jarig jongetje door een vracht
wagen overreden en op slag gedood.
De Ged. State* van Noord-Brabant
hebben aan de Waalwykse kunst-schilder
T. van Delft opdracht verleend tot het
vervaardigen van een portret van H M,
Koningin Juliana ter ophanging ln de
Statenzaal te 's-Hertogenbosch, H.M. de
Koningin zal hiervoor niet poseren.
Gistermorgen heeft de Commissaris
der Koningin ln de provincie Zuid-Holland,
mr L. H. Kesper, vergezeld van zijn echt
genote en zijn secretaris, een bezoek ge
bracht aan de „Floribunda" te Rotterdam.
Gisteren is de 25.000ste bezoeker de loket
ten gepasseerd.
Onder auspiciën van het comité'
Benelux zal van 23 September tot 9 Oc
tober 1949 te Antwerpen de tweede Bene
lux Jaarbeurs Morden gehouden.
In de Nieuwe Vaart bij de Punenkade
te Amsterdam ls het stoffelijk overschot
opgehaald van de reeds vijf weken ver
miste 56-Jarlge Zweedse zeeman. Arndt.
Erlkson uit Nordmark. die vermoedelijk op
de terugweg naar zijn schip ln het duister
te water geraakt en verdronken ls.
Onder buitengewoon grote belangstel
ling vierde de oud-actrice mevrouw Marle
van Eysden-Vlnk gisteren haar 85ste ven
jaardag. Reeds ln de morgenuren werden
aan haar woning te 's-Gravenhage talryke
bloemstukken, fruitmanden en andere
cariënux bezorgd.
De heer Lee R„ Smith, adviseur Inzake
Vakbondsaangelegenheden van de E.C.A.-
missie ln Nederland, bezocht vandaag het
hoofdkwartier van het Chr. Nat. Vakver
bond te Utrecht en nam de organisatori
sche opzet van het C.N.V. ln ogenschouw.
BUITENLAND
De IJslandse minister van buiten
landse zaken. Bjarnl Benedlktsson. heeft
gedurende 40 minuten geconfereerd met
zijn Amerikaanse ambtgenoot. Dean
Acheson, over de bepalingen van het
Noordatlantlsch pact.
Zowel te Turyn als te Napels hebben
de Italiaanse communisten geageerd tegen
het Atlantisch pact. In belde plaatsen
vonden enige bot-slngen met de politie
plaats alsmede enige arrestaties. Te Nhpels
werden 15 personen gewond, w.o. 12
agenten.
De Joodse minister van buitenlandse
zaken. Mosje SJaret, ls uit Tel Avlv naar
de Verenigde Staten vertrokken, waar hy
besprekingen zal voeren met zijn Ameri
kaanse ambtsgenoot Acheson.
De Italiaanse minister voor de PT T.
heeft medegedeeld, dat een vrouwelijke
postbeambte, een zekere AgneseTamagnlnl,
gearresteerd ls. zy wordt er van beschul
digd buitenlandse post ontvreemd te heb
ben. Volgens betrouwbare bron ls zy lid
Van de communistische party.
L Kolonel Frank Howley, de comman
dant van de Amerikaanse sector van Ber-
Jljn ls bevorderd tot brigade-generaal.
In het 1 April a.s. aanvangende
financiële laar zal voor de Canadese de
fensie een bedrag van 375 millioen dollar
worden uitgegeven. Voor het lopende be
grotingsjaar was een bedrag van 251 mil
lioen dollar uitgetrokken.
Een bevreesde, 14-jarige „wilde Jon
gen" wist vanuit een afgesloten kamer
naar de buitenwereld te ontsnappen. Vol
gens de politie heeft zijn moeder hem
gedurende tien jaar in de kamer opgesloten
gehouden.
ZIJ heeft dit gedaan, omdat het kind
onwettig was en zij wilde niet „dat het
schande zou brengen over de anderen".
Radio-Moskou heeft bekend gemaakt,
dat een reorganisatie zal plaats hebben
van dé Sovjetrusslsche ministeries.
Het einde van de kledlngrantsoenerlng
ln Engeland ls aangekondigd.
Met Ingang van heden zal men alle
kleding en textiel zonder punten kunnen
kopen. De punten zyn gedurende acht
Jaren nodig geweest.
Het verluidt, dat de leiding van de
Amerikaanse luchtmacht heeft verklaard,
dat de nieuwe „B-36" bommenwerper, die
juist een bombardementsvlucht over een
afstand van ongeveer 15.000 kilometer
heeft uitgevoerd, practisch niet door jacht
vliegtuigen kan worden onderschept, ter
wyl het ook bijna onmogelijk is het toestel
door middel van luchtdoelartlllerle omlaag
te halen,
Karl Arnold, premier van Noordrfjn-
land-Westfalen, heeft een brief geschreven
aan Bevln met een uitnodiging een bezoek
aan West-Duitsland te brengen ter bestu
dering van de kwestie der grenswyzlglngen
ter plaatse.
Volgens Birmese persberichten heb
ben de Karens de tempelstad Mandalay,
ongeveer achthonderd kilometer ten Noor
den van Rangoon, na gevechten die drie
dagen geduurd hebben geheel bezet. Bul
ten de stad duren de gevechten voort.
In het hoofdkwartier van het Britse
militaire bestuur te Berlijn ls een ten
toonstelling geopend onder de naam
„blokkade-venster", waarop de producten
te zien zyn van 52 firma's ln de Westelijke
sector van de stad.
ZAAK JAN KLOOSTERBOER WEER
AANGEHOUDEN.
Op 13 December 1948 werd Jan Kloos
terboer uit St Pancras, die er van be
schuldigd werd in eind 1939 en begin
1940 voor de Duitse overweldiging van
ons land aan de Duitse admiraliteit ge
gevens te hebben verstrekt over uit Ne
derlandse havens vertrekkende gealli
eerde schepen, door het Bijz. Gerechts
hof te Amsterdam op verzoek van de
verdediger voorlopig op vrije voeten ge
steld.
De zaak werd aangehouden tot giste
ren om nog enige niet eerder ter zitting
gehoorde getuigen alsnog op te roepen.
De zaak werd echter weer aangehou
den tot- Maandag 28 Maart a.s.; de b*"
treffende getuigen zulen dan gehoord
worden.
TWEEDE UITVOERINGSBESCHIK
KING AFWIKKELING
GELDZUI VERIN G.
In de tweede uitvoeringsbeschikking
wet afwikkeling geldzuivering, welke
heden in het Staatsblad is opgenomen,
heeft de Minister van Financiën de re
gelen vastgesteld, volgens welke de Ne
derlandse Bank ten behoeve van be
paalde houders van een optierekening
vergunning kan verlenen tot het over
boeken op een beleggingsrekening van
een bedrag, dat 't algemene maximum
van f, 3.500,— te boven gaat.
COLLECTIEVE ARBEIDSOVEREEN
KOMSTEN VOOR DE TUINBOUW.
De eerste collecrieve arbeidsovereen
komsten in de tuinbouw voor het con
tractjaar 1949/1950 zyn by het Collegt
van Ryksbemiddelaars ingediend. Zw
betreffen de provincie Groningen, het
rayon Westland en het rayon Den
Haag-Delft-Rotterdam.
