De scheuring in hef Wereldvakverbond
J599 - 1924
1949
en hoogtepunten van haar zelfstandigheid
Officiële publicaties
Kerkelijk Leven
STADSNIEUWS
VRIJDAG 25 FEBRUARI
yWij gedenken Uwer weldadigheid
,n het midden Uws tempels
fas onlangs de Nieuwe Kerk te Katwijk aan Zee de plaats, waarop heel
Hervormde gemeente de ogen gevestigd had toen het er om ging dank te
yloijen voor de zegen, die de gemeente had ontvangen, gisteravond werd in
ünkbaarhc'I in de Oude Kerk herdacht, dat de gemeente 350 jaar zelf
standigheid in steeds toenemende bloei heeft mogen beleven. Een dankbaar-
hfid, die niet alleen deze drie en een halve eeuw betrof, doch ook het feit,
dat de zo geliefde Oude Kerk van deze herdenking het toneel mocht zijn. Een
dankbaarheid die tevens werd verdiept door de herdenking van het weder in
jcbroik nemen van de Oude Kerk, nadat deze als haringpakhuis dienst had
(tdaan, nu 25 jaar geleden, en ten slotte eveneens versterkt door de
vreugde en de jubilea van verschillende gemeentenaren, die een belangrijke
luk in het kerkelijk leven vervullen: koster B. Vis, organist Nic van Beelen
,a de collectanten Gerrit van Dijk, Klaas van Duyvenbode, Joh. Gcsink en
Buig van der Plas.
Ds Oude Kerk, symbool van
veel bewogen kerkelijk leven
De Oude Kei-k ln de tijd, dat zij aan haar bestemming was onttrokkenals
biiingpakhuis was het geliefde gebouw vele Katwijkers een doorn in het oog.
E: met tranen van ontroering en dankbaarheid beleefde Katwijk thans 25 jaar
deden de dag, waarop dit monument van Godsvertrouwen weer tot bedehuis
ierö gewijd.
De 10de Mei 1940 brak de oorlog uit.
Aues was voorbereid op de dienst van
Zondag 12 Mei, eerste rinksterdag. Za
terdags kwam het bericht, dat de Kerk
jEiloien moest blijven. Na de capitula
te kon de dienst weer plaats vinden.
De Duitsers lieten ons ongemoeid, tot-
«l 20 Nov. 1942 hét bericht kwam, dat
de kerk niet langer meer mocht ge
bruikt worden.
Alles wat in de kerk stond werd ver-
wyQercl en kon ondei duiken. Gelukkig
is alles weer op de oude plaats her
teld. Op 5 Juli 1944 kwam het bericht,
dat de Oude Kerk onteigend was. Zou
het toch gebeuren, dat zij zou vallen
onder de mokerslagen? Er is veel ge
boden om dit monument van histori
sche en culturele waarde te bewaren,
De kerk bleef staan, maar werd van zijn
toren beroofd.
Bij de capitulatie in 1945 stond de
kerk te midden van het puin. We heb-
ten toen alles in het werk gesteld om
de kerk weer aan het doel te doen be
antwoorden De Oude Kerk werd ten
slotte 20 September 1945 weer in ge
bruik genomen. Uit de geschiedenis van
de laatste 25 jaar blijkt, hoe goed God
geweest is voor onze gemeente.
Ds Rutgers herdacht nu enkelen, die
5 jaar aan de Oude Kerk verbonden
ïaren. In de eerste plaats wenste hij
amens de gemeente koster B. Vis ge-
lük met zijn 25-jarig kosterschap Hij
pees hem om de trouw, waarmee hij
at doet. Hij wenste hem Gods zegen
i« en nog vele jaren als koster.
De heer Nic. van Beelen werd gehui
fd met zijn 25-jarig organist zijn
tan de Oude Kerk. Hij prees zijn orgel-
Jpsl, dat geheel is ingesteld op de ge
houden preek. Hij wenst hem toe nog
trie jaren organist te blijven tot ver
heerlijking van" God.
Ds Rutgers sprak de vier collectan
ten Gerrit van Dijk. Klaas van Duij-
tenbode. Joh Gesink en Huig v. d. Plas
tw, die ook 25 Jaar in dienst va'n de
Oude Kerk waren. Zij hebben meege
pikt tot de dienst der offeranden. Spr.
hapte, dat zil nog vele laren dienst
plulen doen. Staande werd de zegen-
Me uiit Ps 33- 11 eezongen. Het zang-
tor zong Gezang 300 A.
•'la het dankgebed volede de zang der
fctneente, staande, Ps. 72:11.
VELEN BRACHTEN DANK
ONDER WOORDEN IN
HET JEUGDHUIS.
De meeste reeds genoemde personen
^ren na deze herdenkingsdienst aan-
?eag in de Oranjezaal van het Jeugd-
waar de voorzitter van de kerke
nd ds D. Bouman gelegenheid gaf
feliciteren.
De eerste spreker was kerkvoogd D.
Kleen. Men heeft hier de vrijheid ge-
als een kostbaar ding. Toen in
^9 de keuze kwam tussen vrij beheer
toezicht, koos men vrij beheer. Veel
(Meenten hebben in de loop der jaren
w hoofdelijke omslag ingevoerd. Kat--
Tl)s aan Zee heeft altijd getracht dit
f«el buiten de deur te houden en de
pjheid gehandhaafd en is daarin niet
p*haamd geworden. Vruchtbare ar-
*jjj is hier mogelijk.
Koster Vis heeft gezorgd voor orde,
;:t- en gewaakt voor onze kerk. Orga-
Van Beelen gaf ons klank en be-
^hng in zijn orgelspel en heeft zijn
C^1 beschermd en onderhouden. De
£'lectenten hebben gezorgd, dat ere1
-:nst en armenzorg mogelijk is. U
willen wij daarvoor hartelijk dan-
en wij hebben gemeend U Iets als
^denken aan te bieden De heer Nic
j«i Beelen ontving een enveloppe met
pioud; de heer B Vis een zilveren
5* en lepel De heren collectanten
5een leder een portefeuille. Spreker
Üe no^ een zeer waarderend woord
h Predikanten en bood als herin-
aan de predikanten, die nog
:l*ijnen ook aan hen. die hier ge-
zijn. een boekwerk aan naar
keuze als herinnering aan hun
^"ijkse tijd
De burgemeester noemde het een
voorrecht om namens de bur-
?erlijke gemeente de oudere zuster
gelijk geluk te wensen niet dit ju-
h||fum van 350 laren. Na de Refor
matie heeft de Kerk hier een band
Smaakt met de burger; van Katwijk
^9 Zrc. Vroeger was Katwijk a. d.
,"jn het belangrijkste Nu na 350 laar
df verbind in- anders geworden.
J^'Ük aan Zee is uitgegroeid en een
woelende plaats geworden. Het is een
belangrijk ding als er samenwerking
is tussen kerk en gemeente. Spr. her
innerde er aan, dat hij in de oorlogs
tijd naar Den Haag moest omdat de
Oude Kerk moest worden afgebroken.
Hij kwam gelukkig thuis met de bood
schap, dat de kerk kon blijven staan.
Spr. sprak de wens uit, dat in de
Oude Kerk lange jaren van geslacht op
geslacht de-dienst des Heren zal ge
vierd worden. De voorzitter dankte de
burgemeester voor zijn bemoeienissen,
waardoor de kerk is blijven staan.
Ds I. Voorste egh brengt de hartelijke
gelukwens over en haalde oude herin
neringen op.
Ds W. van Boeyen feliciteerde namens
de Geref. Kerk alhier. Verder voerden
nog het woord de heer A. Brouwer, de
heer A. den Dikken, de heer P. Side-
rius, de heer G. Vooijs namens de
ouderlingen, de heer D. Gesink namens
de diakenen, de heer Haasnoot namens
de Herv. Kerk te Katwijk a. d. Rijn, de
heer Ant, v. d. Berg namens de kerke
lijke gemeente te Valkenburg. De bazar
aldaar was een groot, succes geworden
en hij bedankte voor de steun uit Kat
wijk aan Zee ondervonden.
Mevr. Wouda /bracht een herinnering
aan de Oude Kerk naar voren. Koster
Van der Plas van de Nieuwe Kerk
bracht gelukwensen uit. Een collectant
betuigde namens zijn mede-jubilarissen
dank voor het geschenk, ook koster Vis
sprak woorden van dank.
De heer Nic van Beelen hield de
aanwezigen een poos geboeid met amu
sante vertellingen over zijn ervaringen.
De heer Van' Beelen schonk ten slotte
de enveloppe met inhoud, die hij gekre
gen had, aan de heer Kleen voor bij
drage in de kosten van het bord, waar
op de namen der predikanten zullen
worden vermeld, die van 1599 tot heden
hier gestaan hebben.
Ds Bouman heeft stuk voor stuk de
sprekers beantwoord. Hij eindigde met
dankgebed.
Evenals bij de in gebruikneming van
het orgel in de Nieuwe Kerk waren
ook thans weer vertegenwoordigers van
talrijke organisaties en instanties te
zamen gekomen, ditmaal in de Oude
Kerk en later in het Jeugdhuis, om de
grote jubileumdag te gedenken. Zo
merkten wij op burgemeester mr W. J.
Woldringh van der Hoop, de wethou
ders H. P. Bloot, D. C. van Leeuwen en
D. J. Kleen. de laatste tevens als kerk
voogd, de gemeentesecretaris D. C. O.
Boekhoven, voorts de predikanten ds
P. Pras, ds R, P. A. Rutgers, ds J. G.
van Ieperen, ds H. A. Jellema, ds J. J.
van der Krift, ds D. Bouman, ds H.
Bogers en ds I. Voorsteeg uit Den Haag
die eertijds in Katwijk stond. Van de
Geref. Kerk waren aanwezig ds W. v.
Boeyen en de ouderling M. Bonefaas.
Voorts waren aanwezig de colleges van
kerkvoogden, notabelen, ouderlingen en
diakenen, en uiteraard de jubilarissen.
Na het gezamenlijk zingen van Ps 48
4 las ds Pras deze psalm en ging voor
in gebed. Het Herv. zangkoor onder
leiding van de heer Leen Haasnoot
zong gezang 136 (Lofprijzing).
Ds Pras sprak als eerste over de be
wogen historie van de Oude Kerk. die
de stormen der eeuwen heeft getrot
seerd .en welke historie ons doet uit
roepen met de psalmist ..O God. wil
gedenken Uwer weldadigheid in het
midden Uws tempels". Spr. herinnerde
aan de naam van Andreas, die zo nauw
met deze kerk en de Katwijkse vissers
is verbonden, zodat zelfs in het ge
meentewapen het Andreaskruis voor
komt. Brand, plundering en beschieting
heeft het bedehuis moeten doorstaan,
mede dóórdat eindeloze moeite, tiid en
toewijding van de Katwiikers is uitge
gaan'. om het heiligdom te bewaren.
Het kerkkoor zong Gezang 293 en
Gezang 272. waarna gezamenlijk werd
gezongen Gezang.2. 1 en 5.
DE ZILVEREN JUBILEA.
Ds Rutgers herdacht het weder in
gebruik nemen van de Oude Kerk, nu
25 jaar geleden. Met grote dankbaar
heid in het hart trok Hervormd Kat
wijk di- gedenkwaardige 24ste Fe
bruari 1924 over de besneeuwde zon
nige straten naar de kerk, waar zo
vele ouderen onder hen hun belijde
nis eertijds hadden afgelegd, in het
huwelijk waren getreden en hunkin
deren ten doop hadden gehouden.
Met tranen in de ogen had spreker
indertijd vele- kerkgangers zijn woord
horen beluisteren.
Spreker haalde aan 2 Cor. 5 1921
en de woorden van de predikanten, die
bij de wederingebruikneming het
woord hadden gevoerd. Voorts herin
nerde hij aan de hoogtepunten, die
sindsdien in het bestaan van de Oude
Kerk zijp voorgekomen, zoals het ver-
blilf van de Koninklijke Familie in
1916, de kerkdienst bij de onthulling
van het door Prinses Juliana geschon
ken monument voor hen. die in de
eerste wereldoorlog de visserij met de
dood bekochten.
DISTRIBUTIEDIENST LEIDEN.
Met ingang van de week. welke 28
Februari e.k. aanvangt, komen te vervallen
de wekelijkse zittingsdagen te
Zocterwoude (dorp)
Leiderdorp
Warmond
Hazerswoude (Rijndijk)
Rllnsburg en
RIJpwetering.
Met Ingang van diezelfde datum kan
men zich voor distributie-aangelegenheden
vervoegen te
Leiden aan het Distributiekantoor a. d.
Steenschuur (Ingang Langebrug) dagelijks
van 8.3012 en van 1.454.30 uur (Zater
dags van 8.3010.30).
KatwHk. kantoor Zeeweg, elke Maandag
en Vrijdag van 8.3012 en van 1.304.
Oegstgeest. gebouw Geversstraat 5. elke
Dinsdag van 8.3012 en van 1.304
Roelofaren dsveen. gebouw Pancratius.
elke Woensdag van 8.3Ó—12 en van 1.304.
Hazerswoude (dorp). Café 't Oude Raad
huis, elke Donderdag van 8.3012 en van
1.304.
In de zittingsdagen en plaatsen voor de
uitreiking va nbonkaarten voedingsmidde
len en toeslagkaarten bijzondere arbeid,
alsmede de zittingsdagen voor detaillisten
wordt geen wijziging gebracht.
EVACUATIEKOSTKN.
Op 1 Juli 1949 sluit de termijn voor
de indiening van
a. rekeningen van opslag- en inrich
tingskosten van evacue's betrekking heb
bende op een tijdvak, gelegen voor
1 Januari 1949. Particulieren moeten de
rekeningen indienen bij de gemeente
besturen. Rekeningen welke betrekking
hebben op bedrijven dienen rechtstreeks
aan mijn dienst, R. J. Schlmmelpennlnck-
laan 1. 's-Gravenhage te worden inge-
zonden.
b. Aanvragen om toekenning van huur-
waardevergoeding, welke aanvragen zowel I
voor particulieren als voor bedrijven bij
myn dienst moeten worden Ingezonden, i
Rekeningen en aanvragen, welke na 1
Juli 1949 worden Ingediend en betrekking
hebben op tijdvakken, gelegen voor 1
Januari 1949. kunnen niet meer ln behan
deling worden genomen.
De directeur van de dienst voor
maatschappelijke zorg van het
ministerie van binnenlandse
zaken.
Mr J. H. J. SCHOUTEN.
MARKTBERICHTEN
LEIDEN. 25 Febr. Veemarkt. Aangevoerd
6 fokstieren; 5 slachtdieren; 78 kalf- en
melkkoeien 400825, t. vlug; 116 vare
koeien e a. 350550. tam; 100 vette koeien
14 pinken 240400; mat; 68 nuchtere
slachtkalveren; 152 vette schapen; 76
wetdeschapen 5080. tam: 1 lam; 3 zeu
gen; 97 mestvarkens 6080. mat; 321 big
gen 4565. mat; 12 paarden. 5 bokken en
geiten.
LEIDEN. 25 Febr Kaasmarkt. Aangevoerd
24 partyen 20 partijen Goudse kaas. Ie
soort 171175; idem 2e soort 169170.
4 partijen Leidse kaas le soort 154160
per 100 kilo. Handel matig.
Ned. Herv. Kerk Drietal te Haarlem
(Jeugdpred.) H. Aalbers te Vlissingen, W.
E. den Hertog te Loosduinen en A. A. Kool
haas te Amersfoort.
Beroepen te PIJnacker (Z.H.) W. L. HelJ-
mans te Oudelande; te Spijk (Gr.) H. v.
Dyk, te Den Ham (Ov.); te Poortvliet A.
J. Timmer te Polsbroek; te Nederhorst-den
Berg W. de Weerd. oud-Indisch predikant
te Hilversum: te Haaf ten E. R. Damsté te
Groot-Ammers.
Aangenomen naar Bolsward (buitenge
wone pred.pl.) S. J. Wouda te RIJperkerk.
Bedankt voor Wllnls J. v. Wier te Res
teren; voor het beroep van de classis
B'rlelle (als zend.pred.) J. Pronk. cand. te
Scheveningen; voor Nederhorst-den Berg S.
J. Wouda te RIJperkerk.
Beroepbaarstelling. De heer P. C. Klljn-
sma. Deldenerstraat No. 110 te Hengelo (O)
stelt zich beroepbaar ln de Ned. Herv. kerk.
Geref. Kerken Beroepen te Epe H. E.
Horstman, beroepbaar predikant te Am
sterdam.
Geref. Kerken onderh. art. 31 K.O.
Beroepen te Wierum J. v. Dijk, cand, te
Groningen.
Chr. Geref. Kerken - Beroepen te Ouder
kerk a. d. Amstel M. Overduln te Nieuw-
poort.
Bedankt voor Papendrecht D. Henstra te
Broek op LangendlJk.
SCHEEPSBERICHTEN.
AALSUM. AntwerpenLas Palmas pass.
24/2 Lissabon; ADINDA, Pladjoe—Slnga-
Sore pass. 24/2 Straat RIouw; AKKRUM-
IJK, HoustonRotterdam pass. 24/2
Bishop Rock; ALCINOUS. Makassar-Llver-
pool pass. 24/2 Malta; ALKAID, Rotterdam
-Buenos Aires pass. 24/2 Madeira; ALUDRA
RotterdamPerzische Golf 24/2 te Genua;
BENGKALIS. 24/2 van Singapore te Bata
via; BANTAM. RotterdamHouston pass.
24/2 18 uur Lands End; BERKEL. 24/2 van
Santander te Las Palmas; KLIPFONTEIN,
BelraAmsterdam 24/2 van Southamp
ton; KOTA INTEN, RotterdamJava 23/2
23 uur van Suez; SALATIGA. 22/2 van
New York naar Halifax; TERNATE. pass.
24/2 12 uur Point de Galle, VENUS, Rot
terdamLissabon pass. 24/2 Kaap Vllano;
WATERMAN, RotterdamJava 24/2 23
uur van Port Said; TJIBESAR. 24/2 van
Cherlbon Daar Semarang. MEERKERK. Ja
panRotterdam 24/2 van Colombo: MOD-
JOKERTO, 24/2 van Belawan naar Pladjoe;
MUIDERKERK, AmsterdamWest Afrika
24/2 te Dakar: RIJN. MonroviaAmster
dam pass. 24/2 Kaap St. Vincent; SLAMAT
24/2 20 30 uur van Rotterdam te Antwer
pen; STRAAT MALAKKA. 24/2 v. Batavia
te Singapore; SALLAND, Amsterdai#
Buenos Aires 25/2 te Montevideo; TIBA,
24/2 van San Nicolas te Buenos Aires:
UTRECHT, 25/2 van Soerabaya te Ma
kassar.
Leids Jeugdparlement
EERSTE JAAR SUCCESVOL
DOORLEEFD.
Het Leidse Jeugdparlement (J.P.),
dat in Maart van het vorig jaar werd
opgericht, kan met voldoening op het
eerste jaar van zijn bestaan terugzien.
In het doel, dat men zich stelde, nl. het
J.P. een ontmoetingsplaats van poli
tieke meningen te doen zijn, is men
zeer wel geslaagd. Gebleken is. dat ver
dediging van eigen politieke overtui
ging geen beletsel voor een beter on
derling begrip behoeft te zijn.
Ondei voorzitterschap van mr R.
Sreng werd in 1948 gediscussieerd over
de onderwerpen: „Europees Federalis
me", het „Omroepbestel", ,,De verhou
ding NederlandIndonesië" en „Ver
nieuwing van het Lager Onderwijs",
terwijl de Decembervergadering aan
huishoudelijke zaken gewijd was.
De tot dusver gevolgde werkwijze,
waarbij gebruik gemaakt werd van com
missies van voorbereiding, heeft zeer
voldaan. Deze commissies hadden tot
taak het haar toegewezen onderwerp te
bestuderen en een rapport uit te
brengen, waarin de opvattingen der
commissie werden neergelegd, terwijl
voorts de aandacht op enkele belang
rijke problemen werd gevestigd. Aan
elk rapport werd een literatuurlijst toe
gevoegd. Het commissierapport werd
eerst in de fracties bestudeerd en ver
volgens besproken in de Algemene Ver
gadering van het J.P., waar elke frac
tie in de eerste ronde 20 minuten en
voor de replieken 10 minuten spreektijd
toebedeeld kreeg. Hoewel de meningen
dikwijls scherp tegenover elkaar ston
den. hadden de discussies plaats in een
vriendschappelijke sfeer. Door enkele
fracties werd het contact buiten het
JP. voortgezet ter bespreking van be
paalde onderwerpen. Binnenkort zal
het J.P. in nieuwe samenstelling voor
het eerst in 1949 bijeenkomen. Naast
verschillende bekende zijn er ook veel
nieuwe gezichten De heren J Leicher
(K.V.P.), H. van der Hoeven (N. Koers)
J. Zitman (C,H,); J G .Lamers (A.R.)
en C. A .van der Klaaiuv (V.V.Dj, die
sedert de oprichting als fractieleider*
optraden, keren niet terug. Hun plaat
sen worden ingenomen door de heren
H. J A. Bokern (K.VP.i. P. Planjer
(N. Koers). D. Swaan tC.H.) en G. F.
Sandberg (V.V.D), terwijl mej. E van
Krimpen <A.R.) als eerste vrouwelijke
fractieleider haar Intrede doet. In de
plaats van mr R. Streng, die zich we
gens drukke werkzaamheden niet her
benoembaar stelde werd de heer J. G.
Lamers tot voorzitter benoemd, terwijl
de heer P J Rommers (Stadhuis, Ka
mer 222) als griffier zal optreden.
Het onderwern van de eerstvolgende
vergadering welke gehouden zal wor
den op 3 Maart a.s. is: „Wat is het
fundament van onze volksvriiheden".
Onze oud-stadgenoot, de heer F.
W. Reiisènbach de Haan slaagde te
Groningen voor het artsexamen.
INT. VER. „BELLAMY".
Levensrecht.
In aansluiting aan de film „Geef ons
het recht om te leven", welke vorige
week in het Lido-Theater door de Int.
Ver. Bellamy werd vertoond, sprak de
heer v. d. Stijl gisteravond over het on
derwerp ..Levensrecht".
Voor een geheel bezette zaal in het
Federatiehuis gaf spreker een duide
lijke uiteenzetting, wat volgens de op
vatting der I.VJB. onder Levensrecht
verstaan moet worden.
De huidige maatschappelijke toestan
den zijn van dien aard, dat het levens
recht voor vele mensen in verdrukking
wordt gebracht.
Om hiervan de schuld op een bepaal
de groep personen of politieke partij te
schuiven, is volkomen onjuist.
ALs mens hebben wij allen te kampen
met onze ingeboren behoudzucht.
Deze behoudzucht leidt in de tegen
woordige samenleving tot egoïsme.
Dit nu nog noodzakelijke egoïsme
heeft tot gevolg dat wij met hand en
tand, dag en nacht, dat moeten verde
digen wat wij in deze wereld, na veel of
weinig inspanning hebben verkregen.
Onverschillig of men een bedrijf, win
kel, betrekking, vrij beroep, of andere
bron van inkomsten heeft, men heeft
slechts één oogmerk: „wat kan ik er
mee verdienen".
Deze laatste, bijna magische woorden
beheersen de gehele samenleving.
I Zij scheppen de politieke partijen met
hun tegenstellingen, die de mensheid
scheiden inplaats van doet samenwer-
I ken. en zijn de oorzaak van concurren-
tie, werkloosheid, crisis en oorlog.
I Oorlog is dood, verwoesting en ge-
j brek, doch waar gebrek iskan men
weer wat verdienen.
De tijd van goed verdienen is al weer
aan het, verstrijken, concurrentie
werkloosheid en faillissementen zijn als
voorboden van een volgende crisis reeds
in zicht.
Kan men met deze uitzichten spre-
I ken van levensrecht, of vreugde, in
deze vicieuze cirkel van gebrek en el
lende?*
Spreker zet vervolgens de voornaam
ste punten van de Bellamy economie
uiteen, welke gebaseerd zijn op gelijke
rechten en plichten voor ieder lid van
onzg samenleving, in de meest uitge
breide zin van het woord.
Aan het slot van zijn voordracht
wekte spreker de aanwezigen op, wat
ook hun levensvisie is, de Bellamy-ge-
dachten te ondersteunen en propage
ren.
ROELOFARENDSVEEN, 24 Febr. Bloe
menveiling. Copland 3863; E. Eddy 34
45; Sonja 2228; Golden Harvest 3966;
Gen. de Wet 26—35; White Sail 48—80; v.
d. Eerden 3654; Zenober 2433; Crown
Imperial 2736; Bandoeng 3243: Weber
29—36: W. Pitt 44—56, Mozart 30—35;
Dubb. Tulpen 3050; Alfred 27—36, Kos
ters 1824; Whrestler 2433; Early Glory
23—28; Fresia's 49—90.
Burgerlijke Stand van Leiden
GEBOREN:
Martina Cornelia, d. van C. J. de Vrind
en H. J. van Emond; Johan, z. van H.
Petiet en H. Slijkhuis; Catharlna. d. van J.
Taffyn en M. J. C. Florijn; Bertus, z. van
D. Meulenberg en A. Moes; Johannes An-
tonius. z. van J. Hoogkamer en G. G. van
Berkel.
ONDERTROUWD:
A. A. P. Arens Jm 26 Jaar en M. Levend
Jd 18 Jaar; A. Brouwer Jm 40 Jaar en C. J.
Bastiaan gesch. 34 Jaar; C. Janssen Jm 24
laar en G. Groenendijk gesch. 26 jaar; F.
F. Kooreman jm 35 Jaar en M. E. van
Kampen Jd 36 jaar; J. H. Kryger Jm 35
Jaar en J. van der Mark Jd 28 Jaar; P.
Laman Jm 25 jaar en A. E, F. Ernst Jd 20
Jaar; N. Pet Jm 23 Jaar en E. Azler Jd 20
laar; G. F. Schoon Jm 25 jaar en H. Koek-
koek Jd 24 Jaar; P. van der Walle Jm 22
Jaar en W. Holswllder Jd 24 Jaar, J. P.
I Maas lm 21 Jaar en M F. van der Kraan
i Jd 37 jaar; A. C Baart jm 24 Jaar en A. C.
J Mledema Jd 25 jaar; A. Binnendijk Jm
26 jaar en W. Teleng jd 26 laar, J J. de
I'Ecluse jm 34 Jaar en L. Verhoog Jd 18
jaar; J. H W. Schilthuizen Jm 26 Jaar en
W. M. Neuteboom jd 23 Jaar; G. van Dom
melen Jm 28 Jaar en E. van Lunteren Jd
23 Jaar; J. H. Commits Jm 30 Jaar en J.
Koome Jd 34 laar; L. Engel Jm 26 Jaar en
H. C Beerenfenger gesch 27 jaar; A. J.
de Graaff Jm 22' Jaar en J. G. A. Mulder jd
20 Jaar; L. A. G. Lagendijk Jm 20 Jaar en
L. J Bakker Jd 21 Jaar; C. van der Pol Jm
26 Jaar en E. J. Lezwyn Jd 25 Jaar.
OVERLEDEN:
M. Zimmerman, huisvr. van G. E. Grooss,
55 Jaar; M. Segaar, huisvr. van A. Lepelaar,
78 Jaar.
Naar een nieuw
wereldvakverbond op
democratische grondslag
De heer E. Kupers, aan wiens houding
op het laatste congres van de Wereld-
vakvereniging de vorzitter van de Leid
se Bestuurdersbond. de heer H. J. ten
Brummelaar gisteravond lof toezwaaide,
heeft voor de LJ3.B. in het Leidse Volks
huis het verslag gedaan van de tragi
sche mislukking van dat W.V.V.
Het was waarschijnlijk de laatste
maal, dat de heer Kupers als voorzitter
van het N.V.V. sprak en daarom had de
L.B B. aan deze avond een bijzonder ca'
chet gegeven, waaraan „De Stem des
Volks" medewerking verleende.
De heer Kupers, die persoonlijk de
ontwikkeling in het W.V.V. heeft mee
gemaakt, gaf een historisch overzicht
van de totstandkoming. Hitlers inval ln
Rusland in Juni 1941 veroorzaakte een
omzwaai in de houding van Rusland
tegenover de Westerse democratieën.
Men streed samen tegen dezelfde vijand
voor vrijheid en democratie en streefde
op verschillende bijeenkomsten van de
grote drie" naar een nauwe samenwer
king tussen Rusland en de Westerse
mogendheden. Het scheen in die tijd,
dat het werkelijk mogelijk was met de
communisten in groot verband op het
internationale terrein samen te werken.
In 1942 zochten en vonden de Engelse
en de Russische vakbeweging reeds toe
nadering. Amerika en Frankrijk volg
den. In 1943 besloot men te Southport
tot het houden van een groot interna
tionaal congres om te komen tot stich
ting van een nieuw wereld vakverbond.
Toen de oorlogsomstandigheden dit con
gres pas in Februari 1945 toelieten, heer
ste op deze eerste na-oorlogse wereld
conferentie van vakverenigingen een
groot enthousiasme, dat nog overtroffen
werd in October van dat jaar op het
coneres te Parijs dat een waarlijk we
reldkarakter droeg. Maar al op dat con
gres te Parijs kwamen de eerste moei
lijkheden aan het daglicht: de commu
nistische vakbeweging, met name de
Russische, domineerde zozeer, dat dit
Parijse congres meer een politiek dan
een vakverenigings-congres was.
De secretaris van de Engelse vakbe
weging waarschuwde toen al tegen dit
politieke karakter, omdat de politieke
tegenstellingen tussen Oost en West le
groot bleken te zijn. Dit zou aanleiding
geven tot. de ondergang van het We-
reldvak'/erbond. De samenstelling van
het bestuur leverde reeds wrijvingen op.
De eis van de Russen om een commu
nist in de redactie van het publiciteits-
orgaan te benoemen bleek achteraf een
bijzonder handige zet te zijn geweest.
Van begin af aan .waren er grote moei
lijkheden. Wanneer er in een land
Ned. Ver. van Huisvrouwen
DE JAARVERGADERING.
Onder goede belangstelling hield de
afdeling Leiden van de Ned. Ver. van
Hulsvrouwen gistermiddag in „Het
Gulden Vlies" haar jaarvergadering.
De presidente, mevr. A. Groen—Nieu
wenhuizen Segaar, nam in haar ope
ningswoord allereerst afscheid van de
tweede secretaresse, mevr. G. H Lin-
denberghKolff van Oosterwijk, in ver
band met haar verkiezing buiten de ge
meente. Spreekster prees haar om haar
helder oordeel in tal van verenigings
zaken en haar prettige samenwerking.
Als aandenken bood dë presidente mevr.
Lindenbergh een zilveren theelepeltje
en een bloemstukje aan. Het deed
spreekster genoegen, dat dit scheidende
bestuurslid zich bereid had verklaard
om de plaats van wijlen mevr. W. J.
MenkhorstSwart in de redactie-com
missie in te nemen. Voorts werd mede
gedeeld, dat mevrouw De Kemp mevr.
E. VelbergSeib in de commissie van
Bijstand heeft opgevolgd, terwyl mevr.
J. SwartSeller in deze commissie de
plaais van wijlen mevr. Menkhorst heeft
ingenomen.
Nadat mevr. Lindenbergh had be
dankt voor de vriendelijke attentie haar
deze middag aangeboden, bracht de
secretaresse, mevr. G. DoumaHerberts
het jaarverslag uit, dat een overzicht
gaf van alle door de afdeling georgani
seerde lezingen en excursies Het leden
tal beweegt zich nog steeds in een stij-
gen<|e lijn.
Het financieel overzicht, uitgebracht
door de penningmeesteresse, mevr. N.
KeyStuurman, meldde een batig saldo
van ruim f. 1088.—.
Als bestuursleden werden herkozen de
dames A. GroenNieuwenhuizen Se
gaar, C. Hageman—Verhagen, G. Dou
maHerberts, C. Nieuwenhuizen Se
gaar—Uljee en Key—Stuurman, terwijl
in de vacature van mevr. Lindenbergh
mevr. Van EokVan Oordt werd be
noemd. Als leden van de kascommissie
1949 werden de dames Zwart en Zöllner
aangewezen.
Na afloop van dit huishoudelijk ge
deelte volgde een lezing over het was
sen van wol.
„HAAGWEGKWARTIER".
BUURTVER.
Gisteravond hield bovengenoemde
vereniging in de kleine Burchtzaal een
propaganda-bijèenkomst, speciaal voor
de dames, die in groten getale waren
opgekomen. Voorzitter Lardee sprak
een welkomstwoord, waarna een afwis
selend programma van goochelkunst en
telepathie door prof. Geraldini, toneel
stukjes door het gezelschap der Ned.
Rotogravuremij. en muziek door de
heren Glasbergen en Schroef allen ge
ruime tijd prettig bezighield.
ACADEMISCHE EXAMENS.
Geslaagd voor het candidaatsexamen
Nederlands recht: mej. C. W. Schreuder
'(Amsterdam).
PERSONEELSAVOND V. EN D.
In de Schouwburg vond gisteravond
een geslaagde personeelssamenkomst
plaats van Vroom en Dreesmann hier
ter stede.
Na een openings- en welkomstwoord
van de voorzitter, de heer Gribnau en
het gezamenlijk zingen van het V en D.
j lied was de beurt aan Fred Fagel's Ra-
I dio-Cabaret-Revue, waarbij onder het
motto: „Dat is lachen" een non-stop
programma van muziek, zang, dans en
voordracht werd ten beste gegeven, dat
van begin tot einde de toeschouwers
wist te boeien.
't Was alles in een sfeer van uiterste
genoeglijkheid en vrolijkheid, waardoor
van begin tot einde een prettige stem
ming heerste.
Te Rotterdam slaagden voor het
candidaatsexamen in de economische
wetenschappen de heren H. v. d. Ruit
en T. W. S. M. Gründemann alhier.
In de vacature ds H. A. Wiersinga
is vanwege de Geref. Kerk te dezer
stede benoemd tot lid ln de commissie
tot samenwerking voor de arbeid onder
de studenten en afgestudeerden aan de
Leidse Universiteit dr H. J. Westerink.
regelmatigheden ontstonden tegen een
vakorganisatie, stelde het W.V.V. en ln
her bijzonder ziin orgaan grote protest
moties op Maar wanneer er onrecht
matigheden gebeurden in Oost-Europese
landen tegen de arbeiders, werden deze
met de mantel der liefde bedekt en
werden de ongehoorzame vakverenl-
gings-bestuurders naar concentratie
kampen gestuurd.
Van de oprichting af tot de scheuring
in Jan. '49 toe kwamen op alle vergade
ringen dezelfde tegenstellingen tot
uiting, die ook bestaan in de Verenigde
Volkeren te Lake Success. De Russen
willen in alle Internationale lichamen
overheersen, anderen hun mening en
hun tactiek opleggen. Ze weten verga
deringen tot in het eindeloze te rekken
zonder dat er ooit resultaten worden be
reikt.
Spr. ging daarna dieper in op de te
genstellingen en op de Russische tactiek
de Westerse mogendheden te beschuldi
gen van het voorbereiden van een
aanvalsoorlog, wat spr. een onzinnig,
denkbeeld noemde.
DRIE AANLEIDINGEN.
Er waren ten slotte drie aanleidingen,
die de scheuring onvermijdelijk maakten.
In de eerste plaats was er de kwestie
van de beroeps-secretariaten, die de
communistische meerderheid in het
W.V.V. op allerlei manieren in hun af
hankelijkheid wilde beknotten. Deze
secretariaten, die 30 tot 50 jaar lang
een onafhankelijke positie hadden in
genomen, verzetten zich heftig. Drie
jaar lang vergaderde men over deze
kwestie zonder het eens te worden, tot
op de laatste vergadering te Parijs de
beroeps-secretariaten verklaarden dat
verdere onderhandelingen geen zin meer
hadden en alle vertrouwen in het W.V.V.
opzegden.
Het tweede punt was de door de min
derheid in het W.V.V. voorgestelde
steun aan het Marshall-plan, die door
de communisten werd afgewezen. Voor
al deze kwestie gaf aanleiding tot de
grootste spanningen. Onafhankelijk van
het W.V.V. namen toen het N.V.V. en
de vakorganisaties uit België en Luxem
burg het initiatief tot een nieuw inter
nationaal Europees congres. In Mei '48
dreigde de krach ln het WW. reeds
door te zetten. De derde aanleiding was
de hongerblokkade van de Russen tegen
Berlijn, waartegen het WW. nooic
heeft geprotesteerd. De botsing kwam
ten slotte in Januari toen het Engelse
vakverbond, dat eens het Initiatief had
genomen tot de vorming van het W.V.V.
voorstellen Indiende om de werkzaam
heden van het W.V.V. te schorsen, in
feite dus een voorstel tot liquidatie. De
laatste kans, die nog in deze voorstel
len lag besloten om de eenheid te be
waren, grepen de communisten niet aan.
WAT NU?
Op de vraag wat er nu moet gebeuren
is, aldus spr., maar één antwoord mo
gelijk:
Zo spoedig mogelijk moeten wij ko
men tot de oprichting van een
nieuw wereld-vakverbond op demo
cratische grondslag, waarvan deel
uitmaken vrije, onafhankelijke vak
verenigingen. Geen landen moeten
daarin worden toegelaten, die op
het standpunt van de dictatuur
staan.
Spr. venvacht een ledental van zeker
30 millloen. Het W.V.V. telde 65 mil-
lioen leden.
Dc eerste taak van dit nieuwe we
reldvakverbond zal zJjn het verbeteren
van de arbeidsvoorwaarden en de so
ciale toestanden in achterlijke, half-
kolonlale en koloniale landen.
Samenwerking met de Ver. Naties en
met het Internationale Arbeidsbureau
te Genève zal noodzakelijk zijn. Bo
vendien zal men moeten gaan mee
strijden voor een Verenigd Europa.
Spr. is er van overtuigd, dat dit
nieuwe wereldvakverbond de belangen
van de Internationale arbeidersmassa's
beter zal kunnen behartigen. Velen, die
nu nog lid zijn van het communistische
W.V.V. zullen wij er zeker van kunnen
overtuigen, dat hun plaats is, die van
het democratisch-socialistische wereld
vakverbond.
INVAL IN COMMUNISTISCHE
GEBOUWEN TE PARIJS.
De Paryse politie heeft vandaag een
inval gedaan in de kantoren vaft drie
communistische bladen en in 't hoofd
kwartier van een communistische vak
vereniging.
In het parlement van India ls een
wetsontwerp ingediend, volgens hetwelk
de regering' volmachten zou ontvangen
voor het tegengaan van stakingen in
bepaalde vitale diensten.
NEDERLANDSE REISVERENIGING.
Een avond in Oostenrijk.
„Wie Wenen van voor 1914 niet heeft
gekend, kan niet weten hoe mooi het
was" zouden we nog vrij naar Talley
rand kunnen zeggen, zo begon de heer
C. van Zwijndregt zijn voordracht over
Oostenrijk. Het is wel vrij moeilijk over
Oostenrijk te spreken, gezien de verhou
ding in de laatste oorlog.
Het tourisme te hervatten was dan
ook geen gemakkelijke taak voor de N.
R.V. Vele moeilijkheden met de bezet
tingsautoriteiten en de Nederlandse re
gering moesten overwonnen worden al
vorens men kon vertrekken.
De N.R.V heeft deze moeilijkheden over
wonnen en zo konden verleden jaar en
zullen ook dit seizoen leden van de N.
R.V. een reis naar Oostenrijk maken.
Het land is nog zo natuurlijk in zijn
romantische erootsheid, dat men er van
gaat houden en er steeds weer terug wil
keren.
Aan de hand van gekleurde lichtbeel
den. voerde de heer v. Zwijndregt de
aanwezigen in gedachten mee op een
tocht door het prachtige Oostenrijk met
un indrukwekkende bergen en liefelijke
meren en rivieren. Tot besluit van de
avond, welke werd gehouden in de kof
fiekamer van De Burcht, werd een
smalfilm over bergbeklimmen vertoond.
De heer L. A. Mennes, 2e voorzitter
van de plaatselijke afdeling opende de
vergadering met een kort welkomst
woord en dankte de heer Zwijndregt, na
afloop van diens inleiding en verkla
ring van de lichtbeelden, voor de boei
ende en duidelijke uiteenzettingen.
Lezers schrijven
NOGMAALS DE ZANDAUTO'S.
Een bewoner van de Gas9traat klaagt
ons eveneens zijn nood over het z.i. on-
verantwoord-wilde rijden van de chauf
feurs der zandauto's in die straat. On
gelukken kunnen niet uitblijven. Kaa
hier zo vraagt hy, zolang deze aanvoer
duurt, niet tijdelijk een maximum-snel
heid worden vastgesteld? De huidige
toestand betekent een voortdurende be
dreiging van het leven der kinderenl
