KLOOSTERBALSEM
Voorlopig geen radicale verandering
in scheepsfypen?
DRIE LEVENS
Dit jaar stabilisatie van de
munt in Europa?
Verwarrend Voorjaar
Kerkelijk Leven
Radio-programma
87ste Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD Dinsdag 22 Februari 1949
Tweede Blad No. 26624
toekomst dat vertrouwen kunnen be
dreigen. Doch het is geen geheim dat
Groot-Brittannië, enerzijds als spil van
de commonwealth en anderzijds als
voornaamste Marshall-land, een rem
mende factor blijft voor de voorspoedige
groei der Europese eenheid.
Daags voor de conferentie der 18 lan
den heeft er een bespreking tussen de
Franse en Engelse ministers van Finan
cien en Economie plaats gevonden. Over
de resultaten er van is weinig bekend.
Men kan echter ongestraft aannemen,
dat het af zal hangen van de mate van
begrip, die Engeland komende jaren
voor de Europese adspiraties tonen zal,
of en in welke mate Spaak's vertrou
wen in de toekomst gerechtvaardigd zal
„Comité voor economische samenwerking"
acht mogelijkheden aanwezig
Onze correspondent te Parijs meldt ons:
^Nooit hebben wij geloofd, dat de eco
nomische organisatie van Europa een
cpectaculaire onderneming zou zijn en
fcl na eeuwen van geschillen op aller-
•ei'gebied, önze landen op een goede
echtend plotseling hun eenheid zouden
nnden".
Deze verstandige woorden sprak Paul
Henri Spaak op een der persconferen
ties ter gelegenheid van de bijeenkom
en te Parijs van het „comité voor eco
nomische samenwerking" dat, zoals men
«et, de Europese uitloper is van het
Marshallplan en waarin alle 19 belang
hebbende landen zijn vertegenwoordigd.
Dü behoedzaam optimisme „de orga
nisatie van Europa zal zich slechts in
étappes voltrekken", zei de Belgische
sinister nog heeft tot dusverre de
^igste zittingen beheerst. De moeilijk-
toden blijken groot, zeer groot zelfs,
doch de wil om ze te overwinnen lijkt
ia overeenstemming met die moeily le
lden tc zijn.
Misschien zal men zich herinneren
cat het vorige rapport, vai>30 December
een tamelijk pessimistisch geluid
heeft doen horen. Het was toen niet mo
gelijk gebleken de diverse nationale re
constructieplannen eri in het bijzon-
eer die van Engeland en Frankrijk
op elkander af te stemmen en bij voor-
haat werd dan ook te kennen gegeven
dat aan een der voornaamste Ameri-
hanse voorwaarden niet zou kunnen
morden voldaan: in het jaar 1953 zou
hoogstens drie kwart van de Europese
import door invoer kunnen worden ge
kit Europa's huishouden zou voorlo-
fig, ondanks Marshallsteun, een deficit
blijven opleveren
Zonder die teleurstellende vooruit
zichten als een voldongen feit te aan-
i-nvaarden heeft men thans in Parijs
hier niettemin reeds enkele consequen
ties uit willen trekken. Zo ls nu ^offici
eel besloten dat het centrale comité 'n
permanent karakter zal dragen een
beslissing, die, naar verluidt, tegen de
ril van Engeland is genomen en bo-
rendien heeft men een kleiner orgaan
Tin acht landen, waarbij Nederland, op-
gericht, dat in feite de werkzaamheden
nn het oorspronkelijk lichaam over zal
:?men. Dit laatste comité zal veelvuldi-
gr vergaderen minstens vier maal
r<r jaar en naar men hoopt, doelma-
u:er en vlotter kunnen werken dan het
tst topzware apparaat dat tot dusverre
de Europese samenwerking stimuleren
soest, Aan het hoofd van het nieuwe
organisme staat weer minister Spaak
tn in Parijs acht men het een gelukkig
teken in deze „eerste Europeaan" weer
de stuwende kracht van een verjongd
oreanlsme te mogen begroeten.
Tijdens het jaar 1949 1950 hoopt
non het Europese geld te kunnen sta
biliseren. ofschoon de eventuele nood-
aak van een devaluatie van verschil
lede munten niet wordt uitgesloten. De
tasis voor die stabilisatie een geluk
kige hervatting der Europese en in het
t;zoiider Franse productie acht men
ti.ierdaad aanwezig en die basis zal nog
versterkt kunnen worden door byvoor-
tald de vreemdelingen-industrie te
tólmuleren.
Zeer belangrijk is verder dat men zich
Bk officieel heeft bezig gehouden met
te! waagstuk der ex- of seml-koloniale
pbieden. De productie dier landen zal
j'erfc moeten worden opgevoerd en be
dingen van buitenlandse (lees Ame-
riaanse) kapitalen zal worden toege-
Kian en zelfs geanimeerd.
Dit zijn de voornaamste punten uit-
tri programma, die belangstelling ver
toen en die klaarblijkelijk het offi
ce vertrouwen hebben gestimuleerd.
Het is geen gewoonte, dat in zo'n pro-
Pamma °°k veel aandacht wordt be-
fted aan de moeilijkheden die voor de
mogen heten. Die Europese adspiraties
missen voorlopig nog elke mogelijkheid
om zich publiekelijk te doen gelden.
Binnen zeer korte tijd zal te Straats
burg een lichaam tot leven worden ge
wekt, dat men met de naam „Europese
parlement" heeft begiftigd. De stem der
Europese volkeren zal er niettemin nog
maar heel schuchter in weerklinken.
Wanneer deze stem aangroeit tot een
dwingende roep, dan zullen zo gelo
ven vele waarnemers in Parijs de En
gelse staatslieden mogelijk tot de be
slissende stap besluiten op de weg naar
Europese eenheid. Heeft Spaak hieraan
misschien gedacht, toen hij van „étap
pes" sprak?
WONDBN van. allerlei aard
f\ Hoe lichl loopl U mei een wondje op. hetzij
k\ een brand-, schaal ol jnijwond, heizij 'n onl-
velling Neem vooz elk wondje - hoe Weln oelc-
direct de ontsmettende, genezende balsem
Nederland op de oceanen:
Invloed van straalmotoren
wordt wellicht van betekenis
(Van een speciale verslaggever).
II (slot).
Geen schip glijdt meer van de
scheepshellingen in het water of men
is eerst met het project in Wagcnin-
gen geweest, onverschillig of dat schip
een zeekasteel is, een kustvaartuig,
een Rynslcepboot, een vissersboot of
iets anders. In het proefstation wordt
een model van die boot gemaakt,
waarmee dan onderzocht wordt hoe
het straks de geringst mogelijk weer
stand bezit en het grootst mogelijke
voortstuwingsrendament. Men begrijpt
dat schepen, welke niet aan deze twee
voorwaarden voldoen, steeds weer te
rugkerende extra kosten hebben in
de zo belangrijke brandstofrekening.
De opdrachten, die dit proefstation
krijgt, komen dus uit de kringen van
rederijen met eigen bouwbureaux,
scheepsbouwmaatschappijen en raadge
vende ingenieurs. Voor 60 uit het
binnen-, voor 40 uit het buitenland.
Hieruit volgt, dat de inkomsten van
deze Stichting gevonden worden in de
voor de proeven te betalen vergoedin
gen. De prijs hiervan hangt uiteraard
af van de omvang der proeven, doch
bedraagt gemiddeld tussen de f. 2000 en
f. 4000. Een luttel bedrag op de bouw
som van een schip: miximaal 1
voor de kleinste schepen wordt voor
wetenschappelijk onderzoek besteed.
Het eerste jaar had het station voor
f. 25.000 opdrachten, het laatste jaar
voor vier ton.
Voor de oorlog kon het Station zich
zelf bijna geheel bekostigen. Thans is
het er zo drijk, dat men met een sterk
uitgebreid personeel nauwelijks alle ta
ken af kan. Onder deze omstandigheden
spreekt het vanzelf dat geen enkele sub
sidie nodig is, behalve voor het zuiver
wetenschappelijk onderzoek, dat de ge
hele bedrijfstak ten nutte komt. Dit
wetenschappelijk onderzoek gaat altijd
door en staat geheel los van de op
drachten. Begonnen met 10 man per
soneel, zyn er thans 70 personen, die
hier dagelijks hun werk vinden.
„Verwacht U binnen afzienbare tijd een
radicale verandering in de scheepsty-
pen?" vroegen wij o.m. aan de direc
teur, prof. ir L. Troost.
DE EVOLUTIE GAAT VERDER.
De scheepsbouw is een vak, dat zich
zeer conservatief ontwikkelt, omdat
een schip altijd een kostbare lading bezig. Via een transportkanaal gaat het
heeft, zowel aan mensenlevens als
aan goederen, en er worden derhalve
nimmer grote risico's genomen. De
scheepsbouw verandert daarom nooit
met grote sprongen, maar steeds stap
voor stap. Er worden zeer zeker nog
vorderingen gemaakt, aldus prof.
Troost, maar de wetenschap heeft in
dit opzicht reeds een dergelijk peil
bereikt, dat niet meer verwacht kan
worden, dat by de huidige stand nog
van grote veranderingen sprake kan
zijn.
De evolutie van de machinebouw gaat
evenwel gestaag verder. De ontwikkeling
van de gasturbines en de straalmotoren
kan ook op de vormgeving van de
scheepsbouw grote invloed uitoefenen.
Men krijgt dan steeds lichter wordende
machines, die in een zeer klein bestek
een groot vermogen hebben, die der
halve zonder enige twijfel invloed uit
oefenen op de vorm en de snelheid der
schepen.
Wanneer deze ingrijpende verande
ringen in de praktijk toegepast zullen
worden, valt nog niet met enige zeker
heid te zeggen. Zolang de huidige mo
toren dienst blijven doen, zijn grote
wijzigingen uitgesloten.
PARAFINE, 500 KILO.
Hoe worden nu de scheepsmodellen
gemaakt? Alleen wanneer het model
zeer groot moet zijn, wordt hout ge
bruikt, in bijna alle andere gevallen
paraffine. De voordelen hiervan zijn
o.m. de gemakkelijke bewerkbaarheid en
het feit, dat gebruikte parafine op
nieuw gesmolten kan worden ten be
hoeve van een ander model. Ook is het
nu vrij eenvoudig een wijziging aan een
reeds vervaardigd model te maken. Het
model wordt eerst in een kleitrog ge
boetseerd.
Kernpantserschotten worden daarin
geplaatst en de ruimte tussen vorm en
kern wordt met vloeibare paraffine vol
gegoten. Dit is heel beknopt de gang
van deze werkwijze. Het model wordt
door een grote machine gefraisd volgens
een waterlijntekening, daarna afgesto
ken en glad geschrapt. De normale
lengte van een model is 5 7 meter
Dat geldt zowel voor de Nieuw-Amster-
dam als voor een Groninger kustvaar
der. Hangende in de zelen van een
kraanbalk wordt het model gewogen,
het gemiddelde gewicht is ongeveer
500 kilo. Evenals een werkelijke schroef
wordt het schroefmodel van metaal ge
goten, waarna het nog gefraisd wordt.
Met het vervaardigen van zulk een
schroef is een man acht volle dagen
Benelux opent eigen gebouw
in Parijs
„Een mooi symbool", aldus mr Hirschfeld
Onze correspondent te Parijs meldt
on-; heden:
De heren Spaak, Blech en Hirsch
feld, die resp. de Belgische, Luxem
burgse en Nederlandse delegatie op de
economische conferentie te Parijs pre
sideren, hebben in de onmiddellijke om
geving van het Chateau de la Muette,
waar de Parijse organisatie zelf is ge
vestigd, met een receptie de Parijse ze
tel van de Benelux in gebruik geno
men. Na de klassieke drenk op de toe
komst van Benelux als kern van een
Verenigd Europa, hebben de genodig
den het gemeenschappelijk huis der
drie landen bezichtigd.
Dr Hirschfeld toonde zich, in een kort
gesprek dat we met hem mochten heb
ben, opgetogen over deze nieuwe aan
winst. „Dit gemeenschappelijk huis" zei
hij. „is een mooi symbool van onze ge
meenschappelijke wil en gemeenschap
pelijke gevoelens".
DRASTISCHE VERLAGING VAN DE
MARSHALL-HULP VOORGESTELD.
Volgens Reuter's correspondent te
Washington zal de republikeinse sena
tor Homer Capehart (Indiana) tijdens
de debatten over de voortzetting van
de Marshall-hulp. die waarschijnlijk
over twee weken in de Senaat zullen
beginnen, voorstellen om het bedrag
van 5.580.000.000 dollar, dat men voor
de tweedeperiode van het Europese
herstelprogramma wil bestemmen, met
3.000.000.000 dollar te verminderen. Zijn
argument is, dat Europa weer zijn voor
oorlogse 'productie-niveau heeft be
reikt en dat de Ver. Staten niet ver
plicht zijn een land in een betere eco
nomische positie te plaatsen dan het
voor de oorlog was.
Men verwacht echter niet, dat dit
voorstel succes zal hebben.
model naar het sleepbassin, waar het
water weinig aan temperatuursveran
dering onderhevig is en zich geen be
paalde stromingen voordoen. De bodem
kan omhoog gebracht worden. Talrijke
goudvissen houden het water van larven
en insecten schoon. Een machtig ge
vaarte boven het bassin is de sleep-
v/agen, een ijzerconstructie van 15 ton.
Op deze wagen zijn de verschillende
meet en registreerapparaten aange
bracht.
EEN RINGVORMIG KANAAL.
De taak van deze wagen is o.a. het
scheepsmodel op de vaart door het bas
sin te begeleiden, het op snelheid te
brengen en koers te geven. Het op con
stante snelheid te houden en ten slotte
om het model weer te remmen. Behalve
weerstandsproeven en proeven betref
fende de voortstuwing, worden hier ook
neg proeven genomen met b.v. vryva-
rende schroeven, stuurproeven, slinger
proeven, proeven met onderzeeboo^rno-
deiien enz.
In een gesloten ringvormig kanaal
ook een der opvallende instrumenten
worden cavitatieproeven genomen.
In dit kanaal wordt nagegaan, waar
zich dampbellen op de schroeven
voordoen, met het doel, dat funeste
verschijnsel geheel te verkomen.
Het zou ons tc ver voeren een volle
dige beschrijving van dit Imponerende
instrument te geven, dat niet minder
dan 70 M3 water bevat en waar twee
bijzondere lampen lichtflitsen van een
vijftig duizendste seconde geven,
waarbij het vacitatie-verschijnsel
wordt waargenomen.
Geen wonder, dat de belangstelling
voor dit scheepvaartkundig proefstation
groot is. Deze belangstelling gaat niet
alleen uit naar zijn voorlichtende taak,
welke bestaat in het nemen van poe-
ven in opdracht van de geïnteresseerde
industrie „maar ook naar zijn zuiver
wetenschappelijke arbeid door het ne
men van proeven en het publiceren van
verhandelingen in de technische pers
als ook in de buitenlandse pers, ten
bate van de scheepsbouw.
Voor, het wetenschappelijk onderzoek
is een fonds gesticht, waaraan door In
dustrie en Rijk tezamen wordt deelge
nomen voor een even groot bedrag. De
resultaten van de opdrachten blijven
het eigendom van de opdrachtgever.
Ruikt U het voorjaar cok?
Het is alsof een donkere, vochti
ge kelder cp een kier gezet
werdt: de zon speelt door de ope
ning, de zure reu-k van mist ver
andert in de onverklaarbare won-
d er geur der lente.
U en ik knipperen met de ogen....
Want we zijn het op deze trieste
wereld haast niet meer gewend,
dat er iets waarlijk gceis, iets
ècht-levenwekkends in aantocht is.
We geloven nauwelijks aan een
vernieuwing op deze armetierige
aarde, waar sleohts afbraak ly>og-
tijd lijkt te vieren en we c-ns/ met
vreze afvragen, wat er nu w^er
voor sombers op het schuldig
hoofd -zal neerploffen.
Maar of U en ik het geloven of
niet:
tóch is het zo!
Tóch laat de natuur zich niet
onder krijgen!
Haar nieuwe loten wurmen zich
aocr de verharde aardkost heen
en zeggen: „We zijn er weer".
Crocussen staan in volle bloei,
vogels gaan nestelen, lammeren
springen in de wei.
En door dit alles krijgt de mens
nieuwe meed!
Al staat hij nog onwennig tegen
over dit verwarrend gebeuren, hij
krijgt een schck van-je-welste,
haait diep adem en zegt: „De
wereld schijnt toch nog niet naar
h^r eind te lopen, de bron der
lente gaat weer vloeien en wekt
alles, wat in winterslaap ver
chroomd leek, tot nieuwe krachten
op.
Dit jaar, na een milde winter, is
de verwarring groter dan anders.
Iedereen is ër vroeg bij cm z\jn
voorjaarspakje aan te trekken:
de vogeltjes voor mijn raam zijn
één-en-al bedrijvigheid en sjilpen
'dat 't een lust is.
Maar de volgende dag hoor ik
Z3 niet, want wéér trekt plotse
ling mist over de velden en met
haar de ijzige kilte.
Het vogelkoor awijgt meteen, als
of het zeggen wil: ,-Hé. onze in
zet is te vroeg geweest."
Maar dag na dag wordt die inzet
vaster, regelmatiger, accurater.
En hét zal niet lang meer duren,
of vogelenzang jubelt ongestoord
en onbelemmerd blij naar alle
kanten toe: ,de lente-glorie zal
vclkcmen zijn!"
Tot de kranige voorlopers, die het
al warm genoeg venden cm naar
buiten te dartelen en voldoende
moed bezaten, om de verjongde
wereld in te trekken, behoort dit
baby-veulentje te Halfweg.
Het kijkt glunder rond en hin-
nekt vrolijk: „Haast je en profi
teer van wat de aarde schenkt.
Blijf niet verzuren bij Uw warme
kachel, ma-ar trek er als ik
op uit!
De wereld is waarlijk reeds scho
ner dan ge denkt!"
FANTASIO
.J
PREDIKBEURTEN
VOOR WOENSDAGAVOND.
Alphen aan <len Rijn Chr. Gerei.
Kerk, Van Reedestraat: 7.30 uur ds VV.
BaalJ.
Boskoop Ned. Herv. Kerk: 7 uur ds
G. C. Tromp. Geref. Kerk: 7 uur ds H.
Pol. Chr. Geref. Kerk: 3 en 7.30 uur ds
J. P. de Bruyn.
Ned. Ilërv. Kerk Beroepen: te NI1-
kerk (toez.) L. Blok te Kampen: le
Amsterdam-Slotten J. D Smits te Veen-
hulzen; te Kamperveen D. v. d. Ent
Braat te Elburg; te Leerdam (vac— J.
Enkelaar) J. van Dijk te Den Ham.
Benoemd: tot hulppred. te Gouda I.
D. M. Dijk, cand. te Utrecht.
Aangenomen: naar Wolphaartsdljk H
J. Ponsteen. cand. en hulppred. te Sll-
volde, die bedankte voor Nyega-Ela-
hulzen.
Geref. Kerken Beroepen: te Bun
schoten-Spakenburg (vac.-H. Torenbeek)
N, B. Knoppers te Hardenberg.; .te Ap-
Selscha L. Touwen, cand. te Leeuwar
en; te Nleuwerkerk a. d. IJssel W. G.
Berkhoff, legerpred. te Amersfoort; te
Willemstad C. Ch. Griffioen, cand. te
Utrecht.
Bedankt: voor Drachten N. B. Knop
pers te Hardenberg.
Chr. Geref. Kerken - Tweetal tet Wer
kendam: N. de Jong te Mlddelharnls en
E. du Marchle v. Voorthuyzen te Slle-
drecht.
Bedankt: voor Broek onder Akkcrs-
woude N. Brandsma te Rijnsburg.
Doopsgezinde Broederschap Beroe
pen te Stavoren-Hindelopen L. Laurense.
prop. te Amsterdam; te Krommenie en
te Wormer-Jlsp H. Hylkema cand. te
Bloemendaal.
Geref. Geemeenten Bedankt voor
Nleuwdorp. Oude-Tonce, Oosterland en
Scherpenlsse J. W. Kersten, cand. te
Rotterdam.
Evang. Luth. Kerk Drietal te Arn
hem: J. Gronloh te Deventer, C. F. Nolte
te Utrecht en J. H. Smit Duyzentkunst
te Lelden.
Beroepente Wlnschoten-SaDPemeer
J. M. Llndeljer. tijdelijk predikant te
Den Haag.
FEUILLETON
door DAVID GARTH
-Mijn goede daad voor vandaag," zei
'Mvaine zich achterover in de kussens
-Rende zakken. „ik voel me gewoon als
padvindster. Naar huis, m'n waar-
HOOFDSTUK Hl
De veldtocht in de buurt van Dan-
M van Generaal David Wooster in
i'u tegen de Britten geleverd was het
riienverp geweest van Jock Pember-
Donderdagmiddag-lezing voor de
J&aes Club in Brenton. Jock's analyse
door de Dames Club met enthou-
fc-sne ontvangen en hij had beloofd,
y hij spoedig terug zou komen voor
andere lezing met als onderwerp:
7 u ,ven. die ten grondslag lagen aan
- kolonisatie der Connectiout Vallei."
II liep het terrein van de school
r naar zijn huisje, een lange magere
^«nan. blootshoofd, tevreden trek-
h.H11 pij<p en af en toe een
■*t wisselend met vage gestalten, die
en weer flitsten langs de steeds
Sjser wordende lanen van het terrein,
voor zijn huisje bleef hij staan, om
groet tewisselen met de oude Pro-
gr^hlacConnochie van de Engelse
J&s. MacCcnnochie en ik zouden 't
vinden, als u a-s. Zondag
willen komen theedrinken, mr
:4cp*rlain," zei de professor, zijn lorg-
^tonend en in de brug van zijn
Knijpend, hetgeen hij minstens
ponderdveertig keer per dag deed.
«Miss Mathilde Flagg, wier gedichten
de critiek zeer goed zi)n beoor-
A zal ook aanwezig zijn. Ik denk,
-v net u genoegen zal doen haar te
;;®oeten. Zij zal haar laatste werk
ffin „Barabbas op het Kruis".
-Dank u zeer. Professor MacConno-
zei Jock, „ik ben er zeker van,
'RW ze«r interessant zal zijn."
lessor MacConnoohie zette zijn
toet weer op, knikte en vertrok.
jocs ging het paa{ije naar zijn voor-
°P- Hij bemerkte, dat hij zelf ook
in zijn neus te knijpen en
verachtelij,k. Verdraaid, giste-
hij er zichzelf op betrapt, dat
ajn vingertoppen op de bekende,
manier tegen elkaar zette,
yïrih hy op het antwoord van een
'••'lag wachtte en dat was een ge-
r-nr. van mr Santley. de deken van
:T v\ leunde-Af deling. Als het nog even
duurde, zou hij zeker ook nog
te zijkant van zijn neus gaan
tikken, zoals mr Pomeroy van de Afde
ling Ohemie.
Hij draaide het licht in zijn woonka
mer op.
„Bent u mr Pemberlain?" zei iemand
zo onverwachts, dat hij bijna opsprong.
Toen bleef hij stom verbaasd staan kij
ken.
Op een stoel dicht bij de dei*r zat
het meest opzichtige meisje, dat hij nog
ooit gezien had, met een zwaar met
lipstick besmeurde mond, oogwimpers,
aie wel twee centimeter lang leken en
zo sterk geblondeerd haar, dat het wel
een gouden helm geleek. Blijkbaar had
zij steevast zitten roken, want dicht
bij haar stond een asbakje vol stomp
jes en zij hield een -brandende sigaret
tussen vingers met de meest vuurrode
nagels, die Jook ooit onder ogen had
gekregen.
„Jaja, inderdaad," zei hij een
beetje verward. „Meest u mij hebben?"
„Ja," zei het meisje. „Ik heb een paar
u-ur cp u zitten wachten. U vindt het
■hoop ik niet erg, dat ik hier binnen
ben gaan zitten? Er was buiten geen
plaats om te wachten."
Haar blauwe ogen namen hem snel
op. terwijl hij daar stond en het ge
heel trachtte te verwerken. Geen kwaje
kerel, zo te zien. Hij zag er uit, of hij
net op een punaise was gaan. zitten,
maar hij zag er helemaal niet zo kwaad
uit.
„Ziet u," legde ze uit, ,die dame, die
me uit die Nachtzitting haalde, zei me,
om hierheen te rennen en u een S.O.S.-
seintje te geven. Ik werd opgepikt in
een overval op een variété-voorstelling
en dat is nog maar de helft van mijn
beroerdigheid."
Jock trachtte te spreken, maar be
vond, dat woorden hem vooralsnog vol
komen ontbraken. Hy trachtte*zich voor
te stellen, waar zaj het eigeniyk over
had en faalde ook in deze.
„Bent u er zeker van," bracht hy ten
slotte uit," dat u de goede Pemberlain
te (pakken hebt?"
„U bent toch de Pemberlain, die hier
op deze Brenton School les geeft? Wel,
u 'bent degeen, die zy zei, dat ik heb
ben moest."
„Ehwie zei dat?"
„Wel, die fyne dame, die my -uit die
Nacht/zitting weghaalde. Carsden heette
zy. en misschien was zy getikt of wat
ook?"
„Carsden?", herhaalde Jook en ging
langzaam zitten. Hy kon zich niemand
voor de geest halen, die Carsden heette,
behalve dan die ontzagwekkende Na
thaniel Carsden In New York, maar
veerde toen plotseling in verbazing weer
op. „Miss Carsden, zegt u? De klein
dochter van Nathaniël Carsden?"
Het was nu de beurt van het meisje,
om verbaasd te kyken. Jock maakte een
haastig gebaar, om het onderwerp als
het ware terzyde te schuiven. Natuur-
lyk moest het die verbazingwekkende
Fontaine Carsden zyn. Maar waarom?
„Laat my dit nu eens even in de
juiste volgorde afwerken," zei hij kortaf.
„Hè?", zei het meisje.
„U bent, zou ik zeggen, in de een of
andere moeilykheid?"
„U bedoelt, of ik in de penarie zit?
Hoor eens," zei het meisje hartstochte-
lyk, „ik 2it er in tot hier." Met een
expressief gebaar liet zy haar hand
langs haar keel glyden. „Die lamme
ling van een Fishbalm is in moeiiykhe-
den gekomen, ziet u? De Officier van
Justitie staat ongeveer op het punt om
een aanklacht tegen hem in te dienen
en als hy dat doet, wil Fishbalm pro
beren, my een aanklacht wegens chan
tage op m'n nek te schuiven. Hoor eens
hier, meneer: ik heb met zo'n zaakje
nooit iets te maken gehad maar het
zou me nogal veel gebaat hebben, om
dat te trachten te bewyzen tegen Fish
balm met zijn goocheme advocaten en
omgekochte getuigen. Ik ben maar een
meissie, dat per week zeven matinées
en zeven avondvoorstellingen afwerkte
voor de nobele som van vyfendertig
pop." Zy lachte even.
46). Toen de twee schurken waren
opgesloten en de opwinding een beetje
bedaard was, merkte een der matrozen
op: „Dat is nou allemaal goed en wel,
maar daarmee hebben we de ouwe nog
niet terug. En begin hier maar eens te
zoeken in die yswoestyn".
Doch nauweiyks had hy dat gezegd,
of de walvis begon opnieuw te spreken:
„Ga hier vandaan rechtuit naar het
Oosten. Na een half uur zul je een ver
laten Eskimodorp 2aen. Daar zul je de
kapitein vinden. Vlug,- voor het te
laat is".
Onmiddellyk gingen er een paar man
nen op weg en inderdaad vonden ze
even later de vérlaten iglo's.
,,'tls toch mirakel, zoals dat beest al
les weet. Eigeniyk is het toch maar 'n
griezelige geschiedenis", merkte een van
hen op, terwyi ze tussen de iglo's naar
een spoor van de verdwenen kapitein
zochten.
„Hy kan ons best voor de gek gehou
den hebben", meende een ander. „Ik
zie ten minste nog niets. En wie
Hy zweeg en luisterde evenals de an
deren verschrikt naar de gesmoorde
kreten, die uit een der ijshutten klon
ken.
Het zou Jock in het geheel niet ver
baasd hebben, als hy plotseling ont
waakt was en de bel had horen lulden
voer de morgendienst in de kapel, want
dit was wel de zonderlingste ervaring,
die hy buiten een droom ooit had mee
gemaakt.
„Ik mot me een tydje keest houden."
zei zy hortend. „Buiten het gezicht
blijven. Kunt u my daarmee helpen?
Die da-me," stotterde zy, „zei, dat ik u
dat vragen moest."
Hy liet zijn bruin verbrande vingers
door zijn dikke blonde haar glijden.
Haar helpen? Hce moest hy dat voor
elkaar krijgen? En toen hy verder nog
eens aan „die dame" dacht, kreeg mr
PomherJain de idee, dat er wel eens
een ondeugende intentie achter kon
zitten.
Zijn stilzwygen 'verschrikte het meis
je. „Heeft ze me er in laten vliegen?"
vroeg zy gespannen. Haar mond kreeg
een vreugdeloze, geslagen trek. „Wel,
als de kaarten me weer eens tegenlig-
gen, is het voor mij niets nieuws. Ik
ben al zo dikwijls beduveld. Het spijt
me. dat ik u lastig gevallen heb." Zij
stond op. „Ik zie u nog wel eens in de
bajes."
Bajes? Dat woord deed hem plotse
ling het hoofd opheflen en met zijn
heldere grijze ogen nam hy haar nauw
keurig op. Er waren tyden, dat je de
kans liep je door een beroerd verhaal
te laten beetnemen en er waren ook
tijden, dat je zag, dat er hier werkeiyik
iets gaande was van een verdwaald en
öweilnat katje, dat op een stormach
tige avond aan de deur krabbelt. Hy
haalde diep adem.
„Wacht eens even," zei hij en wees
naar een stoel. „Als Miss Carsden u
naar my toegezonden heeft cm hulp,"
zei hy vriendeiyk, „zal ik zeker alles
doen, wat ik £an, Miss
„Connie Dawson," zei het meisje.
„Toneelnaam Chèrie du Valt, maar
die kunt u, w-at my betreft, vergeten."
Zy ging zitten en wachtte in span
ning op wat er komen zou. Jock draai
de zyn pyp in zyn vingers rond.
„Dit," begon hy een beetje voorzich
tig, „eist een zekere mate van overleg.
Het verlenen van hulp aan in nood
verkerende dames heeft tot dusver niet
erg in myn lyn gelegen."
„Noemt u my een dame?" zei Con
nie.
„Ja, zeker. Miss Dawson," zei hy,
even opkijkend. „Zeer zeker." Het meis
je opende van verbazing haar mond.
„Miss Dawson!" Zij kon zich niet her
inneren, wanneer iemand haar zo ge
noemd had. Maar de manier waarop
die magere jongeman het zei
„Kunt u een idee aan de hand doen?",
vroeg hij.
(Wordt vervolgd)
NIEUWE UITGAVEN.
By H. P. Leopolds Ultgcvcrsmaat-
schappy N.V. te Den Haag zyn versche
nen:
„Vrygevochten", roman door Hans
Martin, de spannend beschreven levens
geschiedenis van een Hollandse Jongen in
wiens leven vanzelfsprekend de lucht
vaart een belangrijke rol speelt. (4do
druk).
„De Sloof", roman door Fannie Hurst
ls de vertaling van Jeanne van Schaik-
Wllllng (7de druk).
„Jonker Hendrik onder de rovers", een
boelend Jongensboek van K. van der
Geest, spelend ln de Napoleontische tijd.
„Storm op komst", meteorologische ro
man van George R. Stewart, uit het
Amerikaans vertaald door A. E. Hermans-
De Roos en van een voorwoord voorzien
door prof. dr W. Bleeker, directeur van
het K.N.M.I. te De Bilt.
„Dauw over dorstig land", de eerste
van een Groninger trilogie door Rein
Brouwer, die hiermede ln de Nederlandse
letterkunde op geslaagde wyze debuteert.
Dit boek verdient een ruimere lezers
kring, dan de plaats van handeling, het
Groninger platteland.
„Voetstappen op de trap", een nieuw
avontuur van Inspecteur Lund door Wil
ly Corsarl (2de druk).
By J. B. Wolters' Ultgevermy N. V. te
Groningen
Griekse grammatica" door dr K. van
der Heyde, rector gymnasil te Arnhem.
„Oefeningen bij de Griekse gramma
tica" door dr K v. d. Heyde en dr J.
Schurlnga.
„Analyse en critiek", een bundol boek
besprekingen voor gymnasiaal en mid
delbaar onderwys voor kweekscholen,
door dr W. J. H. Caron en P. Vink.
„Geschiedenis" door J. Jonges en J. v.
Mourlk (ln de serie „Naar een nieuwe
didactiek ln de lagere school, nr 7)
Nederland-Javaans en Javaans-Nedpr-
lands Zakwoordenboekje door dr Th. Pl-
geaud.
„Poëzie der herscheppende weten
schap", beschouwingen over taal-evolutle
door prof dr C C. Berg (Diesrede ln
Leidse Universiteit).
By de N.V. Leidsche Ultgeversmaat-
6chaDpl| tc Lelden:
„Mysterie ln blauw" door Hartger
Menkman, de roman van een schilder.
Van dezelfde schrijver „Het hart
achter de toca", de wederwaardigheden
van een predikant ln een Gelderse plat
telandsgemeente.
„Flonrtje. de gesehiedenls van een In
disch kind" door Sophie L. J. Roskes.
VOOR WOENSDAG 23 FEBRUARI.
Hilversum I (301 meter) NCRV 7.00:
nieuws; 7.15: ochtendgymnastiek; 7.30:
Frlts Krelsler; 7 45: woord voor de dag;
8 00: nieuws; 8.15 Te Deum Laudamus;
8.45: Ida Prestl. gitaar; 9.00: voor de
zieken; 9.30; Rotterdams Phllharmonlsch
Orkest; 10.15: strykorkest o.l.v. Boyd
Neel; 10.30: morgendienst; 11.00: Pierre
Bernac, bariton; 11.15: hoorspel; 12.00:
NCRV koor; 12.30: land. en tuinbouw;
12.33: zigeunerorkest „Nador Bela"; 13 00:
nieuws; 13.15: sangh en spel; 14.00: ka
mermuziek; 14.40: voor de vrouw; 15.00:
ensemble voor oude muziek: 15.30: se
lecta; 16.00: arbeid ln vrije ttljd; 16.15:
voor de Jeugd; 1730: Incredible Flutist:
17.45: De Raaf-Schutte, planoduett; 18.no
Nederlandse koren en korpsen: 18.30:
strydkrachten; 19.00: nieuws; 19.15: Prlk-
kebeen; 19 30. actueel geluld; 19.45: En
gelse les; 20.00: nieuwe: 20.05: proloog;
20.15: Concertgebouw-orkest; 21.20: bij
bellezing; 21.45: Concertgebouw-orkest;
22.25 Elisabeth Schumann, sopraan; 22 45
avondoverdenking; 23.00: nieuws; 23.15:
Valse Triste: 23.20: causerie; 23.35—24.00
kamermuziek.
Hilversum II (415 meter) VARA 7.00
nieuws; 7.15: muziek by het ontbyt; 8.00:
nieuws; 8.15: strydllecl: 8.18: Al Good
man met orkest; 8.50: voor de vrouw;
9.00: Tsjechisch Phllh. Orkest: VPRO
10.00: morgenwydlng; VARA 10.20: voor
de vrouw: 11.00 popujalre non-stop: 12.00
Accordeola: 12.30: l>nd- en tuinbouw;
12.33: voor het platteland: 12.38- Klllma
Hawallans; 13.00: nieuws; 13.15: kalen
der: 13.20: Metropole-orkest; 14.00: ge
sproken portretten: 14.15: Jeugdconcert;
15.00: voor de kleuters: 15.16: mensen,
dieren en dingen ln de muziek; 15.30:
De Regenboog; 16.00: De Roodborst'es;
16.15: Het stond in de krant: 16.45: Vra
gen staat vrij; 17.15; Ramblers: 17.45:
lezing; 18.00: nieuws: 18 15: varia; 18.20
King Cole Trio: 18 30: Klein maar fijn;
19.00; lezing: 19.15- nieuws uit Indone
sië; VPRO 19 30- Jeugdllederen: 19.40:
Jeuednieuws; 19.45: Lczpn ln de Bijbel;
VARA 20.00: nieuws: 20.05: dingen van
de dag: 20.15: socialistisch nieuws: 20 °0
uit beroemde operettes: 21.15: hoorspel:
22.30: n'ando-duo: 23.00- nieuws; 23.15:
Bruce Lowe zingt; 23.3524.00: Artie
Shaw en zijn orkest.
AGENDA
DINSDAG:
Rapenburg 22: Ledenvergadering MH
voor Toonkunst. 8 uur nam m
DONDERDAG.
Stadszaal Uitvoering „Nieuw
hllde". vur asm.
Brua-
