6.9. en G.D. op de bres voor Leidse volksgezondheid
De noodzaak van een „hardere" gulden
EEN KIJKJE ACHTER DE SCHERMEN
Bestrijding van besmettelijke ziekten
essentieel onderdeel van de diënst
Aandelen Ihans beneden infrensieke waarde
VOOR DE JEUGD
|7,Ie ]aargang
LEIDSCH DAGBLAD
Zaterdag 19 Februari 1949
Tweede Blad No. 26622
Hebben wü bii ons eerste kijkje achter de schermen u een blik doen
slaan in .,de keuken" van de brandweer, welke zich de beveiliging
van de eigendommen der Leidse bevolking ten doel stelt, vandaag wil
len wij u in nader contact brengen met het werk van de Gem. Genees
kundige en Gezondheidsdienst, wiens staf van medewerkers tot taak
heeft te waken over de gezondheidstoestand van diezelfde Le?d=e bur
gerij. Ongetwijfeld een niet minder belangrijke doelstelling, welke deze
dienst nu al ruim 28 jaar nastreeft.
Verdwijnt „instituut" der
stadsgeneesheren
Alvorens u het niet aan moderne eisen
'intwoordende gebouw der voormalige
'nbare school aan de Nieuwe Mare
ii te leiden, eerst een klein stukje
Leidse vroedschap, in het besef,
hier een uitgebreid terrein braak
voteerde in October 1920 gelden voor
tak van dienst, welke op 1 Januari
31 als Gem. Geneeskundige Dienst ten
■9 werd gehouden en waaraan eerst
jyen later de G van Gezondheids-
werd gekoppeld..
Dokter M. D. Horst, die als eerste di-
rjr optrad, werd in de beginperiode
iamel{jk geplaatst voor de bestry-
van besmettelijke ziekten en de ge-
p-iundige armenverzorging. Gaande-
ls dit werk uitgebreid. Bijna 25 jaar
dokter Horst deze dienst geleid,
it hij in Mei 1945 werd gepension-
:;d. op welk tiidstip de tegenwoordige
dr P J. Gaillard als tydeliik-direc-
met de waarneming van de leiding
„deze dienst werd belast. Het is voor
iet gering deel aan diens ambitieuze
beid te danken geweest, dat deze
;v.t reeds kort na de Bevrijding al
zo goed functionneerde. Tal yan
ESanisaties kregen in die tijd haar
slig Op 1 Februari 1946 werde de te-
iroordige directeur, dokter C. R. Zij-
e!d, benoemd.
russen nog enige andere afspraken
a onderbroken door verscheidene te-
tazesprekken vonden wij dokter Zii-
i!d bereid ons een kijkje achter de
innen van zün dienst te laten slaan.
DE BESTRIJDING VAN BE
SMETTELIJKE ZIEKTEN.
v begonnen ons gesprek met hem te
ien naar de bestrijding van besmet
te ziekten. Inderdaad snijdt u hier
essentieel onderdeel van mijn dienst
Hiermede zijn wij altijd op onze qui
aangezien een dergelijke ziekte
een epidemisch karakter kan aan-
in. welke, is zij kwaadaardig, aan-
.ijke sterfte voor de bevolking ten-
>!ee kan hebben. Aan de preventie,
-.oorkomen daarvan, wordt dan ook
ds de grootst mogelijke aandacht ge
raken.
Vooral nu er door het vliegtuig in
"te geen afstanden meer bestaan,
de mogelijkheid tot overbrenging
ran zeer gevreesde besmettelijke
ïkten belangrijk gestegen. Immers
reisduur is thans zo kort gewor-
1, dat deze minder is dan de in-
ibatletyd. d.i. de tijd. die verloopt
assen de besmetting en het uitbre
ken van de eerste ziekteverschiinse-
Laten wij een concreet voorbeeld
irnen: een passagier uit Batavia
'm daar kort voor zijn vertrek be
nnet zijn met „echte" pokken, maar
'5 zich nog van niets bewust. Hij
I'm dan al enkele dagen in Holland
1 voor de ziekte zich openbaart
hi| zijn omgeving besmet. Welnu
Geneesk. Dienst te Amsterdam,
ider wiens toezicht ook het vlieg-
i!d SchiDhol valt wat. betreft de
Wettelijke ziekten-bestrijding,
wrschuwtdan de dienst in Leiden:
ijnheer X, komende uit besmet ge-
&d verblijft daar en daar te Lei-
'ia. Alsdan wordt deze persoon door
G G. en G. D. regelmatig ge-
mtroleerd.
is duidelijk welk verschil in ge-
5a hier ligt met de reis per boot: deze
als regel enkele weken, althans zo
dat de besmettelijke ziekte reeds
toord uitbreekt en het schip bij
-omst dan in quarantaine kan blij-
Deze maatregelen, die een interna
st] karakter dragen, worden geno-
met het oog op ziekten als pok-
cholera. pest. gele koorts e.d. Bij
f'.riid tegen de hier inheemse be-
tiieliike ziekten is een der belang
de facetten het opsporen van de
- b.v. een bacillendrager; bij elk ge-
tn typhus en para typhus Is dit het
■e werk. Zo wordt ook thans, in
fc? met. de Keuringsdienst van Wa-
het personeel van alle melkihrich-
hier ter stede periodiek onder-
op tuberculose en op typhusbacil-
ngers.
KINDERVERLAMMING een
GEVREESDE ziekte.
Hoewel kinderverlamming als vi-
^dekte een der moeilijkst te bestrij-
ziekten is. memoreerde dokter
icrveld de kleine epidemie van
Justus 1947. Zo werd er in die rijd
1 verdacht geval gerapporteerd in
1 dicht bevolkt huis: dezelfde
jtend werden in samenwerking met
specialist alle 35 bewoners gron-
onderzocht van wie er 3 ver
ste en lichte gevallen ogenblik-
!«jk werden opgenomen in het
^etnisch Ziekenhuis, terwijl de
•pKen werden geïsoleerd en en-
daeen lang gecontroleerd: ver-
uitbreiding had toen niet plaats.
INENTING tegen diphterie
VAN VEEL belang.
•ehende over de bestrijding van de
«srie, welke het laatst in de oor
den 19421944 een epidemisch
had aangenomen, wees de
Zijerveld nog eens op het door hem
u herhaalde malen bepleite nut der
Nog door te veel ouders, al-
Jdoster Zijerveld, wordt aan de jaar-
^campagne te weinig medewer-
v®deend. Juist een dezer dagen is
«Je schoolkinderen een formulier
welkt, waarin wij de ouders opwek-
a in kinderen voor het eerst of bij
^■uwing (in de regel om de drie
laten inenten tegen diphterie.
korter dan 3 jaar geleden, dan
eén injectie gegeven om de Im-
weer op te voeren. Hoewel dit
•aard een voorzorgsmaatregel is, is
belang er hier op te wijzen, dat
statistische gegevens bekend is,
tj een kwaadaardige diphterie de
by niet ingeënte kinderen
^1 zo groot- is, aldus onze deskun-
DE ITALIAANSE GRIEP.
Jlinrüjk egen wü dokter Zyer-
J3 uaar zjjn bevindingen over de
fri"' kort heersende Italiaanse
P' Zün antwoord was kort: deze
-P heeft geen kwaadaardig ka-
mens kan het zeggen. Wü volgen de
ontwikkeling met. veel aandacht.
Met een week zün de mensen er
wel af. In ieder geval is er thans
geen reden tot ongerustheid.
VEEL LOF VOOR E.H.D.
Als wü hierna van het terrein van de
bestrijding der besmettelijke ziekten af
stappen en dokter Züerveld naar zijn
indrukken vragen over de sedert 1923
onder de G.G. en G.D. vallende Eerste
Hulpdienst, noemt hü het een enorme
verbetering, dat na de bevrijding de
brandweer werd ingeschakeld voor het
vervoer. Deze dienst, die een pryzens-
waardige snelheid van handelen aan de
dag legt. zodat vrijwel steeds na 3 mi
nuten de E.H.D. ter plaatse van het
ongeval arriveert, wordt uitgevoerd door
4 E.H.B.O.'ers, van wie er één verblijf
houdt in de brandweer-kazerne en één
in het gebouw van de G.G. en GD. Op
eigen verzoek hebben deze mensen een
sprekend zijn bij omvangrijke ongeluk
ken de doktoren van de dienst beschik
baar, terwijl bij eventuele rampen steeds
een zaal in het Acad. Ziekenhuis be-
diensttüd, waaronder de rust begrepen,
van 24 uur en zyn dan 24 uur vry.Vanzelf -
schikbaar is om de gewonden onder te
brengen. Voor het vervoer van besmet-
telyke zieken is steeds een afzonderlyke
auto besohikbaar; dit vervoer geschiedt
(Foto Leidsch Dagblad/Van Vliet)
altijd onder leiding van een verpleeg
ster van de G.G. en G.D.
SCABIES (SCHURFT) NAGENOEG
VERDWENEN.
In de oorlogsjaren en ook nog lang
daarna werd ons land en ook onze stad
geplaagd door het optreden van scabies
(schurft). Hoe staat het daar thans
mee? „Nu. deze plaag, o.a. een gevolg
van het gebrek aan zeep, zijn wü zo
goed als te boven. Wy hebben tüden
Volksgezondheid eist
meerdere badhuizen
(Foto Leidsch Dagblad/Van Vliet)
gekend, dat er plm 180 personen per
maand werden behandeld door de ver
pleegsters van de G.G. en GJD.; thans
zijn er nog maar enkelen.
ZULLEN STADSGENEESHEREN
VERDWIJNEN?
Een „instituut", dat reeds uit het ver
re verleden stamt en dat werd ingesteld
toen iedere stad haar stadsarmen ken
de. is dat der stadsgeneesheren, die
voorzover nodig in de diverse wykge-
bouwen zitting hielden. In verband met
het ziekenfondsenbesluit en de vrije
artsenkeuze, zo zeide dokter Zijerveld,
die ook met dit instituut te maken
heeft, is het werk van deze medici sterk
ingekrompen. Waren er in 1938 nog
ruim 4300 stadspatiënten, momenteel is
dit aantal teruggelopen tot ongeveer.
30. waarvoor thans no2 3 stadsgenees
heren ter beschikking zün.
In verband met deze sterke terug
gang wordt overwogen om het insti
tuut der stadsgeneesheren binnen
kort op te heffen, waaraan echter
een ingrüpende wijziging van de
desbetreffende verordening vastzit.
ftkltr
*n neemt al weer iets af. Of
(D H'i tvetrx icu al. vi
s jaar nog terugkeert? Geen
Dokter C. R. Züerveld. wiens wakend oog over de Leidse volksgezondheid gaat.
Nieuw aan te stellen gemeentepersoneel
wordt gekeurd. Eén der gemeente-artsen,
dokter L. W. Liebenstein. bezig met een
ooronderzoek.
Intussen blyft toch nog een belang
rijke vorm van geneeskundige armen
verzorging bestaan. Eerstens betaalt het
ziekenfonds niet alles; denken wü
slechts aan de patiënten, die langer dan
42 dagen verpleegd worden, welke lan
gere verpleging dan veelal voor reke
ning van de gemeente komt. Dan zijn
er de talloze „verstrekkingen", waarop
moet worden bübetaald: brillen, dure
protheses, gehoorapparaten, buikban
den etc. etc. De G.G. en G.D. heeft hier
voor te zorgen en ook voor opname van
oude lieden en zieke ouden van dagen,
dit in samenwerking met de dienst van
Sociale Zaken.
EEN TEKORT AAN BADHUIZEN.
Even een korte pauzeen dokter
Züerveld heeft alweer een ander onder
werp aangesneden, waarover zijn toe
zicht gaat: het is het Gem. Badhuis in
de Van der Werffstraat, waarvan hü
ambtshalve directeur is.
Een pracht-in?telling, welke in niet
geringe mate bydraagt de lichameiyke
hygiëne, vooral onder de arbeidende
bevolking te bevorderen Met een capa
citeit van 40 baden worden er jaarlüks
plm. 142.000 baden gebruikt. Hoewel er
nog een badhuis in de Kooi is gevestigd
van de W.B.V. De Eendracht, acht
dokter Zyerveld hét mef het oog op de
volksgezondheid wenselijk, dat er spoe
dig een badinrichting by komt.
G.G. EN G.D. „CONTROLE
REND ARTS".
Onze geleider-achter-de-schermen
spreekt vervolgens over het gemeente-
personeel en vertelt ons, dat de G.G. en
G.D. bü ziekte van dit personeel (er zijn
plm. 1950 ambtenaren en werklieden)
optreedt als „controlerend arts". Dit
gehele personeel, alsmede dat van de
büzondere scholen het College van
B. en W. gaf het goede voorbeeld is
in 19461947 op t.b.c. doorgelicht.
Het ligt in de bedoeling deze werk
zaamheden uit te breiden en het
gehele gemeentepersoneel periodiek
geneeskundig te onderzoeken (zoals
dit thans reeds bü de schoolkinderen
gebeurt). Men wil dus komen tot een
positieve gezondheidszorg voor het
personeel, zoals in de bedrüven de
bedrüfshygiëne haar intrede deed;
dit dus geheel in het belang van de
mensen zelf.
Voorts treedt de G.G. en GD. bü de
aanstelling van gemeentepersoneel op
als keurende instantie.
En nu wü dan toch in het Stadhuis
zyn beland, leidt dokter Zyerveld in
gedachten ons nog even het Huis
vestingsbureau binnen en veJ-telt hij ons
hoe zyn dienst nog steeds aan dit bu
reau advies moet uitbrengen en wo-
ningaanvragen, indien medische aange
legenheden in het geding zün. In de
jaren 19461947 waren dit er ongeveer
10O per maand, nu is dit veel minder.
Enorm veel werk heeft dit altyd ge
geven
G.G. EN G.D. OOK
„DISTRIBUTIE-AMBTENAAR".
Naast „controlerend arts" is de G.G.
en G.D. ook „distribuMe-ambtenaar",
middels de ziekenvoedselddstributie. Was
dit in de oorlog zeer belangrük. ook na
de oorlog vereist zulks nog veel werk;
maanielüks gingen er 1300 adviezen de
deur uit. Nu er veel minder artikelen
op de bon zün. neemt deze bemoeienis
af, maar daar staat tegenover, dat sinds
een half jaar de G G. en G D. dit werk
op zich genomen heeft voor een groter
rayon, van Alphen tot Hillegom. een
gebied van büna 250 000 zielen. Dit be
treft niet alleen ziekenvoedsel, maar
ook brandstof in de wintermaanden.
„IK BEN ER NOG LANG NIET".
Als wü bedenkelük naar al onze aan
tekeningen hebben gekeken en reeds
aanstalten maken om ons potlood voor
de vüfde maal „te punten", voegt dok
ter Züerveld. ons lachend toe: „O. ik
ben er nog lang niet". Ik zou U kunnen
vertellen van het kraamcentrum, waar
van de oprichting is uitgegaan van mün
dienst en waarvan thans myn collega
van de schoolartsendienst. dokter J. G.
Bazuin, voorzitter is. 't Marcheert daar
prachtig en hèt bevordert zodoende in
belangrijke mate de volksgezondheid.
Verder wordt de G.G. en G.D. betrok
ken bij de opname van patiënten in
ziekenhuizen, indien de huisartsen voor
hun patiënten geen plaats kunnen kry-
gen. Dit is een tijdrovend en ondank
baar werk en vloeit voort uit het feit,
dat de gemeente geen eigen ziekenhuis
heeft Dan is er de voor- en nazorg van
geesteszwakken waarbü honderden per
sonen zyn ingeschreven en het zijde
lings contact, dat wü onderhouden met
zeker wel een derigtal particuliere ver
enigingen, die zich op het terrein van
de volksgezondheid bewegend Hierby is
niet primair de vraag of de G.G. en
G D. zelf dit werk doet. doch dat hü
toeziet en stimuleert, dat het gebeurt.
Als dokter Züerveld ons dan wil over
geven aan zyn collega van de school
artsendienst menen wü. dat het voor
vandaag genoeg is en maken wü een
afspraak voor volgende week.
Enkele minuten later valt de zware
schooldeur knarsend achter ons
dicht, staan wü weer op de Nieuwe
Mare en laten wü een gebouw ach
ter ons waar dagelüks op onder
scheiden terrein wordt gewerkt aan
en gewaakt voor de gezondheid der
Leidse burgerü. De G.G. en G.D.
gaat hierin dynamisch te werk en
past zich bü al zijn arbeid aan aan
de veranderde inzichten der gezond
heidszorg. Zo moet nog op velerlei
gebied geleidelü'k aan georganiseerd
en gecoördineerd worden. In elke
stad niet het minst in Leiden
is er nu eenmaal veel historisch op
een bepaalde wyze gegroeid. .Vaak
liggen de te bewerken terreinen
hier geheel anders dan in andere
steden, temeer omdat wü hier een
Rijks Academisch Ziekenhuis heb
ben. waar ook een gedeelte van de
volksgezondheid wordt behartigd.
Maar hoe het ook züons kükje
achter de schermen heeft ons de
overtuiging geschonken, dat de G.G.
en G.D. op de bres staat voor de
gezondheid der Leidse burgerü en
dat hü bereid is voorzieningen resp.
verbeteringen aan te brengen
Maar er valt zo ontzaglük veel te
doen
Vermindering van staatsschuld
en geldcirculatie
(Van onze financiële medewerker)
Het is wel in hoge mate te betreuren,
dat de aanhoudende spanning over de
oplossing van het Indonesische vraag
stuk de Amsterdamse effectenbeurs
verhindert een duidelyke weerspiege
ling te zün van de ontwikkeling der
financiële en economische verhoudin
gen in de wereld en met name ook
van ons land.
Men kan wel zeggen, dat het meren
deel der aandelen, binnenlandse in
dustriële, zowel als scheepvaartwaaiden
en Indische fondsen, thans beneden hun
intrensieke waarde gedaald is en ook
beneden het niveau, dat op grond van
hun rentabiliteit verantwoord zou zün.
Er zyn tal van aandelen, waarop over
het laatst afgesloten boekjaar k 9%
dividend is betaald en die ook voor het
lopende jaar op een dergelijk dividend
kans hebben, die thans slechts weinig
boven pari noteren.
voor allen om uit te kiezen; de
groteren (1116 jaar) vüf, de
kleineren (711 jaar) drie goede
oplossingen. Naam. leeftijd en
adres onder de raadsels. Inzenden
naar Bureau Leidsch Dagblad, of
naar Wasstraat 38, tot uiterlük
Dinsdagmorgen 9 uur.
I. (Ingezonden door Jan v. Treuren).
Hier volgt een aardrijkskunde-puzzle.
Er worden 22 plaatsnamen in Neder
land gevraagd. De eerste lettergrepen
staan schots en scheef door elkaar. Als
jullie die goed zetten, en dan de eerste
letters van boven naar beneden lezen,
komt er een reclame-zin te staan. De
2e en 3e lettergrepen staan wel op hun
plaats.
1. Cocks - den. 12. Ter - drecht.
2. Slie - de. 13. Sas - drecht.
3. Eis - pe. 14. Ier - dorp.
4. Leer - senheim. 15. Loe - lem.
5. E - borg. 16. Gor - bergqn.
6. Eind - lingen. 17. Does - meer.
7. Dor - boven.
8. Har - apel.
9. Lei - dam.
10. E - den.
11. Ter - deke.
18. Drie - redijk.
19. Aals - tenpost.
20. Haar - nen.
21. Bui - hem.
22. Arn - burg.
n. (Ingezonden door Wim Heems
kerk). Ik ging met de Noordenwind
vlak voor de wind het Noorden in. Hoe
was de wind?
III. (Ingezonden door Jacquelientje
Kat). Ik ben een vis. die huppelend op
twee benen door het leven gaat. Hoe
kan dat?
IV. (Ingezonden door Piet Ouwehand)
Ik ben een viervoeter. Voeg een letter
aan mijn naam toe, en ik bevat dui
zenden letters. Voeg hieraan nog een
letter toe, en ik ben een kledingstuk.
V. (Ingezonden door Ineke Segaar).
Ik ben een kleine beker, 'k lyk ook op
negers haar. Ge vindt het gemakkelük
zeker; zeg my het antwoord maar.
VI. (Ingezonden door Rietje Ouwer-
kerk). Zoals ik ben. zo blüf ik!
Ben ik jong, dan blyf ik zo. Ben
ik oud, dan blyf ik oud. Ik heb ogen,
maar kan niet zien. Ik heb oren. maar
kan niet horen. Ik heb een mond,
maar kan niet praten. Ondeugend ben
ik nooit geweest, en toch word ik op
gehangen. Wie ben ik?
VII. (Ingezonden door Nico Binnen-
dük). Mijn geheel is een spreekwoord
van 27 letters. 5, 25. 14 is een herkau
wer, 15, 8, 4 een meisjesnaam, 10, 4, 11.
12 wat vroeger op alle schepen zat. 21,
6. 26. 9 een licVvamsdeel, 1, 2, 15, 20. 5.
26, 17 een vogel, 16, 17. 18. 7 een wild
zoogdier, 27. 3. 22, 6 een getal. 24. 14. 13.
4, 7 het tegenovergestelde van nemen,
6. perk, egel, rede, klem.
7. Ijsbloemen.
8. Dom, Tom, kom, gom, som.
Beste raadselnichtjes en -neefjes,
Daar staan weer 6 gelukkigen in de
feestiyst. Van harte gefeliciteerd, en ge
niet van Je boek. Ik hoor er natuurlijk
nog wat over, nu we zo geregeld corres
ponderen. En verder vinden vandaag alle
goede oplossers hun naam ook in de
krant.
Nu beginnen we aan de nieuwe ronde.
Ik schrüf nu één keer weer alles, wat Je
weten moet, er by. Dit komt maar om
de 4 weken in de krant, dus lees goed,
vooral de nieuwelingenWie 3 of 4 keer
per maand steeds genoeg goede oplossin
gen Inzendt (boven de raadsels staat,
hoeveel), loot mee voor een boek. Ieder,
die geregeld Inzendt, heeft dus een kans.
Er worden dan zes boeken verloot, drie
onder de Groteren en drie onder de Klei
neren. Bovendien komen om de 4 weken
de namen van alle goede oplossers in de
krant. Denk goed aan leeftijd en adres,
elke week weer. Je mag natuuriyk alle
oplossingen inzenden, als je deze weet.
maar minstens vijf (groteren) of drie
(kleineren).
Dus nu weer met frisse moed aan de
slag De volgende keer komt er weer een
kruiswoordraadsel. Denk er alvast aan:
wie cr zelf een wil maken, moet het
figuur uitknippen en bewaren en daarin
een nieuwe maken
Greetje v. o. Leeden Het is
prachtweer geworden Zondagmiddag, hè?
Zo werd Jullie Jeugddag toch nog goed.
Wat hebben Jullie gedaan?
Tinle Stol. Arme JIJ. dat was een
abuis. Je krijgt op elk briefje antwoord.
Je briefje was "tussen een ander gescho
ven. Nu heb lk het. En Je vertelt nog al
van een nieuwe flets! Dat is me geen
kleinigheid. Heb Je met dit mooie weer
al geoefend? Zoals Je ziet. heb Je een
dubbel stuk vandaag, de schade is inge
haald!
Henk Plantfeber. Aangenaam
kennis te maken! Ik herinner me nog.
dat Je Zusters meededen. Groet hen van
mij. Zo. zo. Jü zit al Jong ln de muziek.
Als lk een muzikant nodig mocht heb
ben. zal lk aan je denken!
Lies Gypman, Zet Je beste beentje
voor op Nleuw-Brunhllde. Dat zal een
füne avond voor Je worden. Vertel nog
eens of alles naar wens ging.
Toos Tinbergen In orde. op het
f laatste woord van je raadsel na: daarvan
ontbreekt de oplossing. Spreekwoordraad
sels zijn ook goed, maar moeten lang op
plaatsing wachten.
Chris Hlllebrand. Bedankt voor
Je ingezonden raadsels.
W 111 y R IJ n h a r t. Je raadsels zijn te
bekend. Je tekeningen weer leuk en vro-
lük
Wim Heemskerk. Gefeliciteerd met
Je beterschap. Nu weer gauw dikke
wangen krüeen. Dus flink eten. Je raad
sel ook ln de krant; nu vind Je Je naam
dus drie keer!
Willy Potters. Groeien de kleine
vogeltjes ook goed9 Wat een familie wordt
19, 3, 25, 23 noenvt de hoeveelheid, die het nu! Joke zal er ook wel graag naar
in een doos pennen zit.
Vin. (Ingezonden door Loes Dieben).
Men vindt mü wel in 't water; ook op
het land. Niet in de zee, niet in de
lucht, maar dubbel in mü'n vaderland
OPLOSSINGEN
der raadsels uit het vorige nummer.
1. Beiden hebben een titel.
2. Schuit, beschuit.
3. De Langebrug
4. Jacobus; Ja, Co, bus.
5. Koffie; 1. koud, 2. Olga, 3. Ford, 4.
film, 5. inkt, 6. erwt.
kijken. Ik mis Je ook liever niet.
Tinle Hooger vorst. Ik ben ook
blij. dat het weer zo kan, en lk elke
week met Jullie kan praten. Het geeft
veel meer gezelligheid, dat zie Je wel.
Alle Cornellsse. Volgende week
wordt Je wen? vervuld, zoals Je boven
al hebt kunnen lezen.
Jacquelientje Kat. Ja, in orde!
Duco v Weerlce. Zonder Je uitleg
had lk er natuurlijk niets van begrepen,
hoe dat zat met Willy. Is de opvoering
goed gegaan?
Rietje Ouwerkerk. Het antwoord
op Je vraag vind Je boven bü de raadsels!
Toos Slimmer s. Het is be6t voor
een keertje. En Rietje was er mee ge
holpen.
Rietje Smit. Dit kan lk wel gebrui
ken, bedankt.
Henk Hensen. Harteiyk welkom.
Geregeld Inzenden, dan loot Je volgende
keer mee.
Rita v. der Laan. Nu krüg ik na
tuurlijk een verslag over het toneelstuk
je. Zo zou ik ook wel verwend willen
worden op mijn verjaardag!
Llesje Kindt. Je ziet, lk las al van
het grote feest hierboven. Wat hebben
jullie je Moeder verrast! JU schrijft er
ook over, hè? Bedankt voor het raadsel.
Joke v. d. Zeeuw. Nu bedankt voor
Je raadseltjes
Annle Knpenbure. Wat een
fijne voorraad raadsels, welbedankt. JU
zult dan heel wat lachen met Joke. Ze
kan Je mooi nog eens helpen een grapje
te bedenken. (Je weet wel. tegen wie!).
Joke Vollenga. Mooi, bedankt.
Joke Smittenaar. Nee, het is
nog in Februari, en wel heel gauw!
Willie Ja n s e n. Het 1ste raadsel,
dat ik bedoelde was zeker: de klok? En
de 2de was met verborgen dierennamen.
Weet Je het zelf nog?
Adriaan Jansen. Je krügt de
smaak dus te pakken. En Je geeft weer
aardige raadsels: bedankt.
Anneke de Koning. Ik denk. dat
Je het over een poosje nog wel eens zult
lézen. Bedankt voor Je spreekwoord-
raadsel. Maar dit soort komt niet direct
aan de beurt.
Christiana Kat. Wel aardig,
maar een beetje erg bekend.
Anneke v. d. Reyden. Zo, die griep
heeft Jou ook al niet overgeslagen. Weer
helemaal opgeknapt? Bedankt voor Je
raadseltje.
D1 n l v. Mourik. Nee, dat wist ik
nog niet. Nu is Wim dan een dubbel
neefje van Je Het zal later lekker eten
zijn bü je broer!
Elly Brandt. Ja zeker lk herinner
me Rie nog heel goed. Ik weet nog, dat
je geboren werd. (alles door Rle>. Ze
schreef vaak over Je. Ze was geen klein
beetje dol op je. Ik hoop. dat het nog
zo is! Moeder ook weer beter? Groet Je
zus van me.
Rachel Oudshoorn. Leuk, dat
Liesje ook mee komt doen. Natuurlijk
mag Je voor Jullie samen Inzenden. Jul
lie mogen dus dezelfde raadsels oplossen.
Janny Kiel. Bedankt voor Je raad
sel. Heeft Elly geen ttijd meer? Ik mis
Jullie niet graag, dat begrijp Je.
Bepple de Jong. Natuurlijk best
Het ls heel duidelijk zo (en Je weet al.
hoe mooi lk het vind)
Anke de Meyer. Enkele van Je
raadsels hebben we al eens gehad; de
andere komen aan de beurt.
Ploontje Lardé. Nu had lk het
dan toch ook eens mis! Ik kon ook niet
weten, dat Je zoveel andere boeken
leest. Maar dat Je van lezen houdt, dat
heb lk toch niet mis?
Loes en Hans Dieben. Weer be
dankt Ik heb maar voor 't uitkiezen zo!
Fr eddy Voorma. Wat Je vraagt,
heeft er vroeger wel eens ingestaan. Mis
schien komt het nog wel eens over een
poosje
Tonny Voorma. Ik zal het in mijn
oor knopen, maar lk beloof het niet vast.
want lk heb het erg druk.
Bepple Feeleüs. Natuuriyk loot
Je wel mee; Je hebt Juist nog 3 keer
Ingezonden.
Riet Schouten. In leder geval
staat Je naam by de goede oplossingen
Dat ls heel wat, al de dieren bii elkaar
geteld. Wat ls er elke dag bü jullie veel
te verzorgen! Jy loopt er graag tussen,
dat merk tk wel. Nu weer beter en naar
school?
Thea Lancel. Welkom. Ja, nu ben
Je een nichtje van mij. en van alle an
deren, die hier om Je heen staan.
Lucle Zirkzee, jy had dus een
meevallertje!
Joke Ginjaar. Fyn voor ons bel
den, dat ik door Je Moeder je £rlef toch
ONZE PRIJSRAADSELS.
De drie prüzen voor de Grote
ren zün na loting toegekend aan:
Jaap Marks, 12 jaar,
Leny de Wolf, 12 jaar
Greetje Koelewün, 13 jaar.
De drie prüzen voor de Klei
neren zün na loting toegekend
aan:
Ank de Meyer, 10 jaar.
Tonny Voorma, 8 jaar.
Jacquelientje Kat, 10 jaar.
De prüzen kunnen aan ons
Bureau worden afgehaald a.s.
Woensdag tussen 12 en 1 of tussen
4 en 5 uur r Redactie „L.D."
krüg. Bedank haar uit naam van ons
belden I En beterschap voor Jou.
Bertie Plan Jer. Als .JÜ zo goed Je
best doet, zal alles best lukken. Wat Je
van Je ouders schryft, lees lk met plel-
zler en lk ben het volmaakt met Je eens.
Hanni Stouten. Gelukkig maar;
dan kan lk voorlopig nog Raadseltante
biyven! Antwoord op Je vraag: volgende
week! Dat had Je niet gedacht, hé? JU
speelt natuurlijk veel met Tom en
Moortje. Zeg maar tegen hen, dat ze ook
in de krant staan! En wat zelden ze?
Harry Voorma. JIJ begrüpt het wel,
dat ik hét erg druk heb. zoals ik al aan
Tonny schreef. Het ls met de raadsels
vaak het èl van Columbus. Snap je dat?
Piet Ouwehand. Nu. JU bent een
füne hulp, hoor Welbedankt.
CootJe Marks. Bedankt voor Je
raadseltjes.
Zo, nu ben ik er weer. Tot volgende
keer Allen hartelijk gegroet door Jullie
Raadseltante,
Mevr. M. J. BOTERENBROOD.
GOEDE OPLOSSINGEN
der raadsels voor de Groteren ont
vangen van:
Chris Kuikens. Ferdinand Kuikens, Jo
zef Kuikens, Ida Moleman, CootJe Marks,
Jaap Marks. Corrle Blansjaar. Hans Bok-
ma, Gerrle van Gugten, Dlnl v. Mourik,
Chris Hlllebrand, Tinle Hoogervorst, Bep
ple Feeleüs, Rose-Marle Grösslln, Willv
van Staveren, I.env v. Staveren, Hairy
Voorma. Leny de Wolf, Rietje Ouwerkerk,
Suze Ouwerkerk, Wim Schouten. Corrle
Schaart, Toos Slimmere Riet Schouten.
Ineke Segaar, Toos Tinbergen. Willy Pot
ters. Rietje Smit. Willy Vavler. Gerda
Vondeling, Bertie Planjer, Jenny Ouds
hoorn. Plet Ouwehand. Bep Bourgeois,
Elly Brandt Monies Je Dros. Nellv Dorre-
paal. Lies Gysman. Piet v. d.Gugten.
Annle Knünenburg, Greetje Koelewljn.
Liesje Kindt, Janny Kiel. Jan Hakemul-
der. Willie .Jansen, Adriaan Jansen.
Greet Ie v. d Loeder. Rita v. d. Laan.
Lientje Looyensteln, Ploontje Lardé, Arle
v. d. Brocck. Alle Cornelisse, Wijntje v.
Egmond, Eefje Fennema, Ellen Hermsen.
Gerda Hartman, Henk Hensen. Thea
Lancel, Arle Mol. Loesje Nleboer. Alber#
Mclrlk. Chris v. Weeren. Joke v. d. Zeeuw.
En van de Kleineren:
Loes Dlcben, Hans Dieben, Joke Gln-
iaar. Anneke de Koning. Jacquelientje
lat. Christiana Kat, Jans Fllppo, Maaike
Fluyt. Wim de Jong. Annle Jongbloed,
Bepple de Jong, Lucle Zirkzee, Tonnv
Voorma, Freddv Voorma, Duco v. Weer'.
lee. Tiny de Wolf. Coby v. Ouweelen. Wim
Oudshoorn. Joke Smittenaar, Marütle
Stavleu. Jan v. Weizen. Joke Vollenga.
Isaak Vondeling. Rachel Oud6hoorn. An
neke v. d. Reyden. Tinle Stol. Hann!
Stouten. Willv RUnhart. Toosle Segaar,
Frans Spierenburg. Kees Spierenburg.
Liesje Pont. Annle Ahrens. Rla Collee A at 1
Collee. W1m Heemskerk. Cornells Hake-
mulder, Gerard Cosman. Tonnle Cosman
Rudl v. d. Bijl, Joop Crama. Ellle Brandt.
Coble Brandt. Herman Bokma. Koos de
Kier. Ida v. Leeuwen. Anneke v d. Lucht.
Henk Kasteel. Inrla Inkirlwang. Henk
Plantfeber. Le.tteke Schudel, Jaap Schin
kel. Jan v .Treuren, Nico van Treuren,
Joke Vrijenhoek.
Dit is in een tüd, waarin het ren
dement van obligaties 3 a be
draagt. abnormaal en wanneer de In
donesische kwestie zich ln gunstige
zin ontwikkelt waarop alle hoop
nog niet verdwenen is zal ccn
natuurlijk redres op de aandelen
markt zeker niet kunnen uitblijven.
Want hoezeer zich in het proces van
productie en consumptie de laatste tüd
veranderingen voltrekken, deze zyn
toch naar het ons voorkomt, niet van
dién aard, dat zy een zo scherpe koers
daling wettigen als sinds de laatste
maanden heeft plaats gehad.
Een feit is, dat de vrees voor in
flatie in ons land is verdwenen en
dat de belangrüke prijsdaling op dc
goederenmarkten in de V. S., waar
over we de vorige week schreven, eer
der een periode van desinflatie schynt
in te luiden. Het ziet er naar uit, dat
de goederenvoorziening over een
groot deel van de wereld en met na
me ook ln West-Europa, ruimer zal
worden, dat distributiemaatregelen
allengs zullen kunnen worden opge
heven, dat door de meeste bedrüven
met een scherpere concurrentie zal
moeten worden rekening gehouden
en dat ten gevolge van dit alles dè
prijzen zullen dalen,
Opmerkeiyk is, dat deze verruiming
van de goéderenproductie gepaard gaat
met een vermindering van de geldhoe-
veelheid, terwyl tüdens.en kort'na de
oorlog juist het omgekeerde plaats
vond, de geldsomloop steeg voortdu
rend en de goederen werden of bleven
schaars. Zo heeft het ook in ons land
de aandacht getrokken, dat de bank-
biljettencirculatle blükens de jongste
weekstaat beneden f3 milliard is ge
daald hetgeen er op zou kunnen wij
zen, dat de positie van 'sRüks kas gun
stiger wordt.
Wü hebben er al eerder op gewezen,
dat de belastingen in 1948 ca. f 700
millioen meer hebben opgebracht dan
de raming en dat het voor de regering
allengs mogelük moet worden 't even
wicht in haar budget te bereiken Ook
dit jaar moeten nog grote bêdrae-en
achterstallige belastingen worden be
taald en te zamen met de belastingen
over het lopende Jaar moeten er dus
ook thans veel grotere bedragen In
komen dan die. welke op de begroting
voorkomen. Ten dele worden deze be
lastingen uit geblokkeerde tegoeden,
ten dele ook uit vril geld betaald, maar
in elk geval verbetaren zll de finan-
cIpIp positie van de schatkist en be
tekenen zi1 pen vermindering van de
vlottende schuld.
Volgens de jongste opgaaf van het
Centr. Bureau voor de Statistiek is
deze van f 13^ milliard op 1 Januari
1948 tot f. 11,9 milliard op 1 December
Jl. gedaald en weliswaar staat hierte
genover een styging van de geconsoli
deerde schuld van f.8,1 milliard tot
f- 9,1 milliard, per saldo is toch de
schuld des Ryks verminderd, de enige
weg om tot gezonde financiën te ko
men.
Dat dit gepaard gaat met een ver-
krapping van de geldmiddelen by de
bedryven en de bevolking is juist en
moge de Overheid nopen haar uitga
ven dermate te besnoeien, dat verla
ging van de belastingdruk mogelyk
wordt. Maar het verschynsel, dat de
Staat zich begint te bedruipen, is op
zichzelf beschouwd, bemoedigend en
zou voor de beurs een reden moeten zyn
om met meer vertrouwen de toekomst
tegen te gaan. Want al brengt ver
dere inflatie door buitensporige over
heidsuitgaven misschien aanvankelijk
voordeel, dit voordeel is slotte niet meer
dan schün.
Het verdient ln dit verband de aan
dacht dat nu de gulden in het bin
nenland schaarser wordt, de noodzaak
der bezuiniging ln bredere kringen
doordringt en de eeldcirculatie daalt,
de prüs van de g-ulden op de zwarte
markt ln België stijgt thans frs 12 4
l>y een koers van frs 7 na de bevrijding
en een officiële koers van frs 16 50. Het
ls misschien nog te vroeg hieruit con
clusies te trekken, maar wanneer dit
meer dan een tiidelilk verschijnsel is.
zal het tot. stand komen van de Econo
mische Unie met Felrië en Luxem
burg hierdoor aanmprkpliik wordpn ver-
cpmavkpiukt te meer nu de pryzen in
BpVIë dalen.
Wat we voor het verder pconomisch
herstel allereerst nodie hebben is een
hardere gulden En dat zp duurdpr
moet worden bptaald Philips Pri de
Koninklijke emltfpren belde k
bphopft zekpr nfet, als een nadeel t%
worden beschouwd.