Laatste Berichten
Vrijdagochtend regeringsverklaring
over Indonesisch beleid
STADSNIEUWS
Dit iaar Koninginnefeest op
30 April
WOENSDAG 16 FEBRUARI
Aftreden van minister Sassen gevolg van reeds eerder ontstane
meningsverschillen over practisch beleid
Voortzetting begrotingsdebat
Overzeese Gebiedsdelen
Heeds uren voor de aanvang der ver
kering van de Tweede Kamer, tijdens
«lke ae debatten over de begroting
«jn Overzeese Gebiedsdelen werden
;o:rt;ezet, verdrong zich een groot aan-
Ul belangstellenden voor de ingang van
H publieke tribune. Ook op het Bin-
tenbof was meer dan gewone drukte.
Sa opening van de vergadering van
hedenmiddag deelde de voorzitter me
de dat de regering, na overleg te heb
ben gepleegd met dr Beel, die, heden
in Nederland wordt verwacht, Vrij
dagmorgen om 11 uur in staat hoopt
te zijn cen nadere verklaring af te
leggen betreffende haar Indonesische
politiek. Zo nodig zal ook Zaterdag
vergaderd worden. De Kamer ging
hiermede accoord.
Voorts kreeg de minister-president
h=;,ffOord die verklaarde, dat tegen de
«nracbting in de debatten over de be
groting van O.G.. Woensdag jj. onder
zien. Donderdag niet konden worden
roxtgezet. Het verschil van gevoelen
ontrent bet te geven antwoord noopte
ce regering om uitstel te verzoeken en
eerit zich intern te beraden. Het gehele
Indonesische beleid kwam hierbij ter
rrafce. Het kabinet stond ook voor de
corizaak de Hoge Vertegenwoordiger
Tin de Kroon, dr Beel, uitvoerig in te
bchten en te instrueren. Een uitvoerig
telegram aan dr Beel werd opgesteld
ec behandeld.
Hierbij ontwikkelde de heer Sassen
echter denkbeelden met betrekking tot
het internationale aspect van het In
donesisch beleid, waarmede de overige
leden van het kabinet zich niet kon
den verenigen. Daarom meende de
heer Sassen bfj zijn reeds eerder ge
uit voornemen te moeten blijven en
ontslag te moeten nemen. Dr Drees
Prof. dr A. Querido
voor een jaar naar Amerika
VOOR GESPECIALISEERDE STUDIE
TE BOSTON.
Prof. dr a. QueTldo, tweede hoogleraar
fa ce interne geneeskunde alhier, ver
trekt Vrijdag 3.JS. naar Amerika ten-
finie daartoe in staat gesteld door
en research fellowship van de Rocke
feller Foundation aan het universi
taire ziekenhuis te Boston studies te
aiken van stofwisselings-processen in
tet menselijk lichaam, o.a. verband hou-
ccnde met de harmonische groei en
ontwikkeling van het lichaam en het
algemeen herstel na ziekte.
Tengevolge van de sterkere speciali
satie van de medische wetensdhap in
Amerika, biedt slechts de ruime outil
lage van Amerikaanse ziekenhuizen en
universiteiten de mogelijkheid, de jong-
sie snelle ontwikkelingen van de inter -
n? geneeskunde in practljk te volgen.
Persoonlijke waarneming van de in
Amerika plaats hebbende onderzoekin
gen en persoonlijk contact met de ge
specialiseerde onderzoekers aldaar moet
voor een juist begrip dezer nieuwste
ontwikkelingen en hun resultaten on
ontbeerlijk worden geacht. Vooral waar
de practische toepassing van nieuwe
geneeswijzen inzicht in daarbij optre
dende practische problemen vereist.
Niet in het minst is dit het geval ten
aanzien van de toepassing van radio
actieve isotopen in de interne genees
kunde, waarvan prof. Querido studies
hoopt te maken. De gevaren, verbon
den aan het inwendig gebruik dezer
radio-actieve materialen, stellen de
medische inrichtingen voor moeilijke
problemen, waarmede men zich slechts
in practyk geheel vertrouwd kan ma
ken. Het moet van groot belang wor
den geacht, dat ook Nederlandse me
dici vertrouwd geraken met deze stof
fen, om te zijner tijd, wanneer ook in
ons land over deze middelen wordt
beschikt, zo goed mogelijk voorbereid
te z\jn op hun toepassing.
Prof. Quendo, die o.a. aan de onder
gingen onder leiding van prof. dr J.
H. Means op het gebied van de schild
klier zal deelnemen, blijft' vermoedelijk
kd klein jaar in Amerika, in welke pe
riode zijn functie te Leiden zal worden
•«afgenomen door de eerste hoogleraar
fa de interne geneeskunde, prof. dr J.
Mulder
BOND VAN HOGER ONDERWIJS
PERSONEEL.
Filmavond.
In de grote collegezaal van het Ka-
Eïlingh Onnes laboratorium, voor deze
tegenheid welwillend afgestaan door
fe directie, werd gisteravond de film
tertoond van de Stoomvaart Maat-
Khappij ..Nederland": „Java's Pracht
tn Praal1' met muzikale illustratie en
toelicht door dr Tan.
Dae avond, gewijd aan het mooie
Indonesië, was de maandelijkse cultu
rele avond die bovengenoemde bond,
iütaaaae uit het niet-wetenschappelij
ke personeel der Rijks-Universiteit,
tield. Dat voor deze film belangstelling
bataat, bewees de stampvolle college-
na L Na een kort openingswoord van
fe voorzitter werd direct een aanvang
Ptnaakt met de vertoning der film.
Wet de ..Oranje" varen we mee via
SMhampton naar Port Said. Hier
•tapped we van boord en bezichtigen
k Piramiden en de grafkelders der
farao's. Na inscheping varen we via
'";t Suez-kanaal naar Colombo en daar-
via Singapore naar Pandjong Priok.
verlaten het schip, gaan aan land
ft trekken door Java. Achtereenvolgens
run we naar Batavia, Buitenzorg en
Bandung. We zien de eeuwenoude tem-
f*ls. de Borobudur en de Prambanan.
trekken langs prachtige bergwegen
schitterende vergezichten en 'alles
'at we thans lezen over Indonesië en
plaatsen, die we leerden uit de
trieven van onze vrienden en kennis-
gaat voor ons leven. We begrijpen
ftam waarom Indonesië ook wel de
-Gordel van Smaragd." wordt genoemd.
Het daverend applaus bewees aller
Pote waardering.
JUBILEA N.Z.H.V.M.
De heren C. Zandbergen en C. van
"tuten te dezer stede, zullen resp. mor-
en Zaterdag het feit herdenken,
ut zij voor 25 jaar in dienst traden bij
[- NZ.h.v.M. Beiden zijn werkzaam
N t-echnisohe dienst, de heer Zand-
als voorwerker en de heer Van
«Wen als ambachtsman.
betreurde het, dat in deze moeilijke
omstandigheden de eenheid van het
kabinet niet kon worden gehandhaafd.
Doch de handhaving van een louter
uitwendige eenheid zonder inwendige
zou de regering zwak en besluiteloos
maken. Reeds eerder waren spannin
gen in het kabinet ontstaan, niet over
principiële vragen, doch over vragen
van practisch beleid. „Geen politieke
partij-tegenstellingen hebben echter 't
kabinet beheerst," aldus dr Drees.
De Kamer neeft recht op een klare
uiteenzetting, maar de regering verzoekt
hiermede te mogen wachten tct dat
overleg zal zijn gepleegd met ar Beel.
De debatten over de begroting van
Overzeese Gebiedsdelen zullen echter
worden voortgezet en minister Van
Maarseveen zal het standpunt van de
regering verdedigen.
Hierna was het woord aan de minis
ter van O.G. ad interim. Van Maarse
veen.
Hedenmiddag aankomst van
dr Beel
Volgens de laatste bij de K.L.M. bin
nengekomen berichten werd dr Beel
hedenmiddag omstreeks drie uur op
Schiphol venvacht.
ACADEMISCHE EXAMENS
Geslaagd voor het candidaatsexamen
Wis- en Natuurkunde (A)de heer M.
L. Potters (Rotterdam); idem (PD: de
heer G. W. F. H Borst Pauwels (Oegst-
geest); idem (E): de heer B. Franken
(Leiden); idem (I): de heer A. H. v. d.
Veen (Den Haag); idem (J): de heer
S. P. Althuis (Leiden)voorbereidend
Kerkelijk examen: de heer D. Paling
(Heemstede).
25-JARIG JUBILEUM.
Maandag JJ. stond de vlag op de
kraan van de N.V. Kon. Nederl. Grof
smederij, omdat die dag de heer D. v.
d. Heijden zijn 25-jarig dienst jubileum
vierde.
De jubilaris werd 's morgens met zijn
echtgenote door de directie ontvangen.
De heer De Jong roemde in zijn toe
spraak het vakmanschap van de heer
v. d. Reijden en sprak de wens uit, dat
deze nog vele jaren zijn beste krach
ten aan het bedrijf zou mogen geven.
Als aandenken aan deze dag ontving
de heer v. d. Reijden het getuigschrift
van de Mij. voor Nijverheid en Handel
voor 25 jaar trouwe dienst en een en
veloppe met inhoud. Voor mevrouw v.
d. Reijden waren er bloemen.
In de loop van de volgende week
wordt hier ter stede vanwege het Ned.
Geleidehondenfonds te Amsterdam cen
propaganda-bijeenkomst gehouden, wel
ke beoogt ook in onze stad meerdere be
kendheid te geven aan de doelstelling
van het Fonds: het verschaffen van een
geleidehond aan iedere blinde, die hier
voor geschikt is. Een artistieke omlijsting
van film, zang en muziek getuigt, van
het streven om het nuttige met het aan
gename te verenigen.
B. en W. stellen de Raad voor de
percelen Pelikaanstraat 14. 16 en 18
aan te kopen voor f. 5.250.
Ver. „Koninginnedag"
maakt haar plannen bekend
Nadat ons volk bijkans een mensen
leeftijd op 31 Augustus de Konin
ginnedag heeft gevierd, zal dit jaar
voor het eerst deze dag op Zaterdag
30 April, de verjaardag van H.H.
Koningin Juliana, vallen.
De Vereniging „Koninginnedag" te
dezer stede, die aan deze 31 Augus-
tus-viering nu reeds vele jaren lei
ding heeft gegeven zag zich daar
om genoodzaakt enkele maanden
eerder met haar plannen voor de
dag te komen en zo waren bestuur
en leden gisteravond in de boven
zaal van „In den Vergulden Turk"
bijeen om deze plannen te bespre
ken, terwijl tevens met een enkel
woord aandacht werd besteed aan
het 20-jarig bestaan der vereniging.
De voorzitter, dr ir P. C. Lindenbergh,
die aan dit laatste feit in zijn openings
woord herinnerde, wees er op, dat het
plan tot oprichting van de Ver. Konin
ginnedag is gerijpt tijdens een feest
avond van de Leidse Chr. Oranjever
eniging op 30 April 1928. Tijdens de
pauze van deze feestelijke samenkomst
maakte de toenmalige burgemeester, mr
A. v. d. San.de Bakhuizen, de opmer
king, dat het toch eigenlijk jammer was,
dat er op 31 Augustus ln Leiden niets
gebeurde en vroeg of men bereid was
hem voorstellen te dpen, welke hierin
verandering konden brengen. Resultaat
was, dat een en ander in een vergade
ring van het bestuur van de L.C.O.V.
werd besproken en men besloot tot het
oprichten van een commissie, die tot
taak zou hebben telkenjare de verjaar
dag van H M, de Koningin op passende
wijze te vieren. Het eerste programma,
waarmede deze commissie voor de dag
kwam, omvatte des middags een grote
demonstratie op het toenmalige Raam-
land van padvinders en gymnastiekver
enigingen en des avonds een optocht
van alle Leidse verenigingen. Zo werd
in Leiden een aanvang gemaakt met de
regelmatige viering van Koninginnedag.
De eerste maal zonder leden, zonder
geld en zeer bescheiden, maar er was
in ieder geval in Leiden iets gebeurd.
Toch begreep men al spoedig, dat er,
wilde deze zaak bestendigd worden, een
vaste basis gevonden moest worden door
het werven van vaste donateurs of het
vormen van een vereniging met leden.
Tot het laatste werd besloten en op
15 Februari 1929 had in „Den Burcht"
de oprichting plaats. In het kort her-
nnerde spreker voorts aan de samen
stelling der diverse besturen. Nadat de
heer L. Questroo het voorzitterschap
van de tijdelijke commissie had bekleed,
trad de heer P. C. Labrfjn als eerste
voorzitter van de Ver. Koninginnedag
op. Hij werd opgevolgd door mr A J.
Romjjn, die deze functie tot aan zijn
vertrek uit Leiden in 1935 heeft waar
genomen. Van dit tijdstip af is spreker
met het presidium belast. Nadat de heer
Lindenbergh er nog op gewezen had,
dat in elk programma steeds een grote
plaats wordt ingeruimd voor de jeugd
en hij nog eens had onderstreept, dat
het van zeer veel belang Is indien het
werk der vereniging door velen wordt
gesteund, sprak hij de wens uit, dat
de vereniging nog vele Jaren haar mooie
taak zal mogen vervullen tot meerdere
glorie van het geliefd Oranjehuis en
tot meerdere vreugde van de Leidse
burgerij.
In zyn jaarverslag bracht de secreta
ris, de heer J. C. J. Lambermont, nog
eens in herinnering, dat het jaar 1948
voor ons volk en Vorstenhuis zulk een
historisch jaar is geweest, waarna hij
uitvoerig de^verschillende werkzaamhe
den van de vereniging, in het bijzonder
haar aandeel in de jubileumfeesten, de
revue deed passeren.
Momenteel telt de vereniging bijna
700 leden, een aantal, dat zeker nog
voor een sterke verhoging in aanmer
king komt
Het financieel overzicht van de pen-
nngmeester, de heer F. J. de Jong,
meldde een batig saldo van f. 1.134.
Bij acclamatie werden als bestuursle
den herkozen dr ir P. C. Lindenbergh
en de heren A. v. d. Neut en L.
Questroo. Tot leden der kascommissie
werden benoemd de heren W. Brouwer,
C. Schout en J. Baart.
DE f EESTPLANNEN
VOOR ZATERDAG, 30 APRIL.
Hierna gaf de voorzitter een uiteen
zetting van de feestplannen voor de
viering van de verjaardag van H.M.
Koningin Juliana op Zaterdag, 30 April
welke er als volgt uitzien: aubade van
schoolkinderen aan het college van B.
en W., kinderfeest in de Stadsgehoor
zaal, kinderspelen op het sportterrein
aan de Zoeterwoudse Singel, Oranje
wandeltocht (in de middaguren),
brandwqerdemonstratie bij de molen
„De Valk", twee openluchtconcerten,
filmvoorstelling op het Schuttersveld,
feestavond in de Stadsgehoorzaal ln
samenwerking met de Leidse Chr.
Oranjevereniging en de Timdelerclub
en tot slot een vuurwerk op het Schut
tersveld. De aanwezigen hechtten hun
goedkeuring aan dit programma.
Aan het einde van dit huishoudelijk
gedeelte heeft de heer Questroo de
voorzitter nog gelukgewenst met zijn
herbenoeming, in aansluiting waarop
hij de heer Lindenbergh dankte voor al
zijn bemoeiingen in het belang van de
vereniging. Het deed spreker genoe
gen, dat de voorzitter, ondanks zijn as.
verhuizing naar Katwijk, zich bereid
heeft verklaard het presidium te blij
ven bekleden.
Na de pauze vertoonde de heer Timan
een door hem en de heer Huizer opge
nomen film van de Leidse jubileum
feesten, welke dezs avond haar pre
mière beleefde. Een woord van hulde
mag niet achterwege blijven! Tot slot
volgde een vertoning van de film van
de Gem Reinigingsdienst en van en
kele mooie stadsgezichten.
Liederenavond Mea Naberman
VOOR „KUNSTKRING VOOR
ALLEN".
Voor een liederenavond zijn nodig
stem, geestelijke rijpheid en beheersing
van uiteenlopende stijlen en genres.
Daarom moet een zanger (es) er zich
niet te vroeg aan wagen. Daarom ook
zou de sopraan Mea Naberman, die wij
herhaaldelijk reeds als oratoriumzange
res leerden waarderen, er goed aan ge
daan hebben, Indien zij er nog even mee
gewacht had.
Want aan de eerate voorwaarde werd
weliswaar volkomen voldaan, maar aan
de twee andere nog niet. Over stem be
schikt zij zeer zeker: het timbfre is zelfs
ideaal en betoverend-charmant. Fris,
klaar en rein, jeugdig-onverbruikt.
Technisch echter niet feilloos. Het
gebruik van het kopregister bijv. over
heerst dermate dat het verschil ln
klankidioom met de middenstem evi
dent is. De stemegallsatie ls derhalve
niet gerealiseerd. De productie der
hoogste tonen geschiedt niet moeiteloos
en tengevolge van een onvoldoende
adembeheersing constateert men veelal
een opvallend vibrato; vooral ln de
aanvang was deze onrust opmerkelijk.
De geestelijke ondergrond is beperkt:
haar liedkeuze bepaalt zich hoofdzake
lijk tot het deze sopraan overigens uit
nemend liggende „lieftallige" genre, doch
er ls zóveel „liefs", dat men al gauw
naar contrastwerking verlangt, naar iets
pittigs of iets tragisch, om aan een on
herroepelijk gevoel van monotonie te
ontkomen. Men verlangt op de duur
naar iets, dat in de richting wijst van
„levensdiepte" en -„uitbeelding". Maar
't blijft in dit opzicht bij enkele temper
ramentvolle de Falla-liederen, waarin
hartstocht en raffinement ontbreken
Na deze serie opmerkingen, zou men
denken, dat deze avond al heel weinig
goeds opleverde. Dit was echter niet 't
geval: men kon bij voortduring genie
ten van een glanzend geluid, een su
blieme dictie en een zij het wat zoe
telijke eenvoud. En men mag ver
trouwen, dat deze zangeres op de duur
ook raken kan met waariyke ontroe
ring.
In Purcell's rouwzang op de dood van
Koningin Mary (1695), stijlvol bewerkt
door Britten, bestond grote affiniteit
met het Mea Naberman vertrouwde
oratoriumgenre. Bach's geestelijke liede
ren klonken eenvoudig maar qua voor
dracht te zeer aan de buitenkant; Mo
zart, Schubert en Mahler waren allen
.koekoek één lieve zang"; in Britten's
uitermate knap gearrangeerde „Folk
songs" richtte de aandacht zich hevig
naar George van Renesse's de ganse
avond reeds buitengewoon geacheveerde
begeleiding en de simpelheid der door
Pijper en Röntgen prachtig bewerkte
oud-hollandse liederen harmonieerde
bijzonder met het karakter van dit wel
luidende zingen.
De weg, die naar een totale artistieke
voldoening leidt en die een liederen
avond hoe moeilijk ook k&n en
móet geven, is echter nog lang. Slechts
een rij van bewust levende jaren
kan deze voldragenheid wellicht schen
ken.
Een herhaling van Mozart's ,War-
nung", waarin veel sprake is van
„Zucker naschen", gaf ons de impres
sie, dat wij te veel „suiker geproefd"
hadden. Daardoor ontbraken climax en
spanning
Veel applaus en fraaie bloemen
H.
LIMBURGLA-CARNAVAL.
In verband met de a.s. Limburgse
Carnavalsviering wordt medegedeeld,
dat Prins Carnaval, in de persoon van
Zijne Doorluchtige Hoogheid Prins
Huub I as. Zaterdag des avonds 8 uur
Zijn intrede zal doen in onze stad. Na
de ontvangst aan het station zal ZD.H.
met Zijn Raad van Elf, voorafgegaan
door een gecostumeerd muziekcorps en
gevolgd door leden van Limburg ia, zich
in optocht naar De Burcht begeven
langs de volgende route: Stationsweg,
Steenstraat, Prinsessekade, Kort Ra
penburg. Breestraat, Koornbrugsteeg en
Burchtsteeg.
De intocht in de feestelijk versierde
zalen van De Burcht geschiedt met het
gebruikelijke ceremonieel, waarbij naar
folkloristisch gebruik de voorlezing
plaats vindt van de „Proclamatie", naar
welk recept jolijt en plezier die avond
niet van de lucht zijn.
DE ONTWIKKELING VAN HET
NEDERLANDSE KASTEEL.
Lezing van de heer Renaud.
Onder bovenstaande titel hield de heer
J. G. N. Renaud, wetenschappelijk as
sistent aan de Rijksdienst voor 't Oud
heidkundig Bodemonderzoek gisteravond
een lezing in het Rijksmuseum van Oud
heden.
Spreker begon met de vraag te stellen,
wat men nu eigenlijk wel onder een
kasteel te verstaan had. De beantwoor
ding van deze vraag bleek niet zo ge
makkelijk als het lijkt. Spr. citeerde
verschillende binnen- en buitenlandse
onderzoekers ter toelichting. Zij komen
hierin echter allen overeen, dat het ka
steel als een uitgesproken verdedigings
werk moet worden beschouwd. Talloze
met torens verfraaide landhuizen wor
den ten onrechte kastelen genoemd.
Het kasteel is eerst sedert tientallen
jaren het voorwerp' van wetenschappe
lijk onderzoek geworden. Voor 1900 was
er'meer sprake van romantiek dan van
wetenschap, bovenal in ons land. Voor
zover wetenschappelijk, was de belang
stelling meer gericht op de bewoners
dan op het gebouw. Een Deense onder
zoeker meent wellicht niet ten onrech
te. dat de middeleeuwse kerken meestal
veel toegankelijker voor architectonisch
onderzoek zijn dan kastelen.
De spreiding van de wetenschappelijke
belangstelling over Europa is tamelijk
ongelijk en zeer verschillend van ouder
dom. In Frankrijk bestaat deze al ln het
midden der 19e eeuw; dan volgen En
geland en Duitsland. Terwijl de Scandi
navische landen hun achterstand in de
laatste dertig jaar aardig ingehaald heb
ben. staan wij in ons land nog aan het
begin. Op het werkje van Eyck van Zuy-
lichem uit 1855 kwam eerst een vervolg
in het boekie van Van Nispen tot Se-
venaer in 1942.
Spr. behandelde vervolgens de ach
tergronden van de kasteelbouw als
maatschappelijk verschijnsel en in ver
band hiermede de politieke en econo
mische voorwaarden. Het recht van
kasteelbouw berustte oorspronkelijk bij
de landsheer, maar werd op den duur
door kleine machtshebbers zonder veel
omhaal in eigen hand genomen
De ontwikkeling van het kasteel uit
krijgskundig oogpunt wordt geheel be
heerst door de wisselwerking ,die nieu
we vondsten op het gebied van aanval
en verdediging nu eenmaal op elkaar
mg
Het gaat goed, maar
het kan beter
„Over het algemeen gaat het goed
met „Oud Leiden", maar meer leden
blijft een vurige wens van ons en in
een stad met 90.000 Inwoners is het
zeker mogelijk". Dit was de conclusie,
waartoe mevr. J. van LeurDe Loos,
secretaresse van „Oud Leiden", aan het
einde van haar zeer uitvoerig jaarver
slag kwam, tijdens de jaarvergadering,
die gisteravond in de grote pers van
„De Lakenhal" onder goede belang
stelling werd gehouden.
Het financieel overzicht van de pen-
ningmeesteresse, mej. F. A. Ie Poole,
vermeldde een saldo van f. 4010.88. De
heer E. Pelinck bracht, als lid van de
kascontrölecommissie, een gunstig ver
slag uit over zijn bevindingen.
De secretaris van de commissie „Het
Leidse Woonhuis", de heer A. Bicker
Caarten. gewaagde in zijn verslag van
de zeer vele werkzaamheden, die deze
commissie heeft gehad, in verband met
de restauratie van het pand Kloksteeg
2. De heer J. C. van Eek, penningmees
ter van deze commissie, gaf enkele
cijfers van deze restauratie, waaruit
bleek, dat er nog ongeveer "f. 1000 te
kort is, om de kosten te dekken.
Naast de heer Pelinck werd in de kas
commissie benoemd de heer mr Hehe-
weerth.
Bij de bestuursverkiezing bracht de
voorzitter, dr T. P. Sevensma. naar
voren, dat het bestuur zich gaarne zag
aangevuld met drs E. Pelinck, die een
der grootste vrienden van „Oud Leiden"
genoemd mag worden. Bij acclamatie
besloot de vergadering het bestuurs
voorstel te aanvaarden.
Met een hartelijk applaus werd even
eens besloten ir G. L. Driessen tot ere
lid te benoemen, uit dank voor de vele
diensten aan de vereniging bewezen.
De rondvraag leverde slechts cén
suggestie op, n.l. om een commissie te
benoemen, die tot taak heeft het her
stel van het Leidse Stadhuis-carillon te
bevorderen. De voorzitter meende ech
ter, dat zo'n commissie uit breder la
gen gevormd moest worden, wat niet
wegneemt, dat „Oud Leiden" het initia
tief kan nemen. Het bestuur zal zich
hierover nog beraden.
„REIZIGERS TE LEIDEN".
Na dit huishoudelijke gedeelte van de
vergadering werd even gepauseerd,
waarbij gramofoonplaten gedraaid
werden, met opnamen van het oude
carillon.
Hierna hield de heer Pelinck een le
zing met lichtbeelden over een door
hem gemaakte studie „Reizigers in Lei
den" dn oude tijden). Aan de hand
van nagevorste reisbeschrijvingen gaf
spr. een beeld van de situatie in Leiden,
beginnend bij 1549, in welk jaar Leiden
genoemd werd ln een reisbeschrijving.
Tijdens de 80-jarige oorlog vermeer
derde het aantal beschrijvingen, waar
in steeds vermeld werd hoeveel grach
ten en bruggen Leiden had en dat het
na Amsterdam de grootste stad in Hol
land was. Steeds werd hierbij de schoon
heid van Leiden geroemd, hoewel in de
18de eeuw eveneens vermeld werd. dat
Leiden een stad van slapers was, om
dat zovele heren in kamerjassen lie
pen! Met tal van aardige lichtbeelden,
zoals de Oude Doelen, de Hortus, poor
ten en stadsgezichten illustreerde de
heer Pelinck zijn humoristisch eetinte
lezing. Aan het einde mocht hij een
hartelijk applaus en een dankwoord van
de voorzitter ontvangen, waarmede de
vergadering werd besloten.
Einde distributie vlees- en
voedingsvetten in zicht?
RESP. SEPTEMBER EN DIT
VOORJAAR.
(Van een speciale correspondent).
Naar wU vernemen is 'er goede grond
voor ,de verwachting dat de vlees-
distributie in September van dit jaar
zal kunnen worden opgeheven. De
vooruitzichten voor het nemen van
deze stap zijn zeer gunstig, gezien de
gunstige positie van onze varkens
stapel.
Het aantal biggen, dat ln December
1947 niet meer dan 95.000 bedroeg, was
in December j.l gestegen tot 137.000, en
in September zullen deze dieren slacht
rijp zijn.
Naar wij voorts vernemen bestudeert
de regering ernstig de mogelijkheid
om de distributie van alle voedings-
vetten (dus boter, margarine en vet)
in dit voorjaar op te heffen. Het on
derzoek naar de mogelijkheid van
deze stap is geconcentreerd op de
vraag, of bij het huidig voorzienings-
peil het verzadigingspunt is bereikt.
In verband met de gunstige positie
van de kaasexport wordt het opheffen
van de distributie van dit artikel op
het ogenblik niet overwogen. Van rege
ringszijde vreest men namelijk, dat de
consumptie van kaas in dit geval enorm
zou toenemen hetgeen uiteraard ten
koste van de export zou komen.
Bon voor Sinaasappelen
(Van een speciale correspondent).
Naar wij vernemen zal zeer binnen
kort opnieuw een bon voor sinaasappe
len worden aangewezen voor de ge
bruikelijke hoeveelheid, namelijk 500
gram voor personen boven 5 jaar en
1000 gram voor 5 Jaar en jonger.
Herstel normaal kaasrantsoen
(Van een speciale correspondent).
Naar wij vernemen zal het normale
kaasrantsoen, d.w.z. 200 gram per per
soon per 14 dagen, half Maart worden
hersteld, zodat met Ingang van die da
tum het verstrekken van periodieke
extra-rantsoenen wordt gestaakt. Men
zou hieruit de conclusie kunnen trek
ken, dat half Maart het vleesrantsoen
naar aanleiding van welks verlaging
indertijd de extra kaasrantsoenen wer
den ingevoerd op het oude peil zou
worden teruggebracht. Van officiële
zijde kon men dit echter nog niet be
vestigen.
DISTRIBUTIE SURINAAMSE RIJST
BEGONNEN.
Vandaag is begonnen met de verzen
ding van de Surinaamse rijst, die, zo
als bekend, met f. 1,— per kg toeslag
en enkele onkosten voor maximaal
f. 2,10 per kg wc-rdt gedistribueerd, ten
bate van het Wilhelminafcnds voor de
TBC-bestrijding ln Suriname.
Het bestuu#van het Wilhelminafonds
deelt mede, dat voor particulieren nog
de mogelijkheid bestaat één kg van deze
rijst per pest toegestuurd te krijgen. Zij
moeten daartoe ten spoedigste f. 2,10
storten op postgiro 6216 ten name van
de Surinaamse Bank te Amsterdam.
De export van pekel- en
steurharing
IN HET 4do KWARTAAL 1918.
Volgens opgave van de dienst der
Ned. Harlngcontröle werd gedurende
het 4de kwartaal 1948 aan pekel- en
steurharing geëxporteerd voor een
totaal netto gewicht van 20.815.449
kg. tegen een waarde van f. 10.774.503
(in 1947 gedurende hetzelfde kwar
taal 8.205.339 kg. tegen cen waarde
van f. 5.208.090.—
De grootste afnemers, uitgedrukt in
hele vaten, waren wel België met
30.287, Denemarken met 21.238 (hiervan
werden er 20.965 doorgevoerd naar Po
len), Duitsland met 99.373, Italië met
18.957, Polen met 14.724 en Tsjecho-
Slowakye met 7.932.
In de verschillende visserijplaatsen
werden gedurende de teelt 1948 aange
voerd 981.190 kantjes (1947: 954.861)
met een opbrengst van f. 33.679.985.
(1947: f. 29.650.513.—of gemiddeld per
kantje f. 34.32 (1947: f. 31.05),
uitoefenen. De Kruistochten en de in
trede der. vuurwapenen hebben in dit
verband grote betekenis gehad.
Van de oudste burchten zijn er slechts
enkele in ons land bewaard. Verster
kingen, genoemd in bronnen uit de 11de
en 12de eeuw zijn nog niet teruggevon
den. De grote massa der kastelen ont
staat eerst in de 13de en 14de eeuw.
Aan de hand van een groot aantal
lichtbeelden werd vervolgens het ont
staan en de ontwikkeling van verschil
lende kasteeltypen verduidelijkt.
Voor de tweede maal in één week
trad gisteravond ln de Schouwburg de
voordrachtskunstenaar Max Croiset op
in een Rabelais-programma. ditmaal
onder auspiciën van het Leids Acade
misch Kunstcentrum. Voor onze beoor
deling verwijzen wil naar ons Blad van
Zaterdag Jl.
Burgerlijke Stand van Leiden
GEtSOKEN:
Maria Cornelia Hendrika. d. van J.
Schouten en M. Blansjaar; Henricus Ja
cobus Antonius, z. van G. C. Heemskerk
en M. B. van der Hulst; Franciscus Jo
hannes Mannus, z. van F. Seriier cn C.
Masurel; Willem, z. van M. Jonker en M.
Ouwehand: Cornells Willem, z. van C T.
Rombaut en T K. M. Hoogeveen; Petro-
nella Adrlana. d. van V. J. van Hove en
A. van der MelJ.
OVERLEDEN:
J. van Haastrecht, man. 67 Jaar; I. J.
Kelkcs. hulsvr van C Roelandse. 71 Jaar;
P. Sloos. man. 64 Jaar; M. E. van Leeuwen,
wed. van T. P. J Ober, 77 Jaar; L. Mos,
wed. van T. RiJsdam. 81 Jaar; C. de Blan
ken. z.. 32 Jaar; H. Oldenbroek, man.
40 Jaar; A. A. van de Buld, wed. van B.
Heetveld, 91 Jaar.
SCHEEPSBERICHTEN.
AKKRUMDIJK, HoustonR'dam pass.
14/2 Miami; ALPHERAT. New York—
Buenos Aires 15/2 te Trinidad; DELFS-
HAVEN, 15/2 van Bordeaux naar Casa
blanca; ESSO DEN HAAG (T). 16/2 ca
12 uur van Aruba te Rotterdam verwacht;
HERMES. 15/2 van Buena Ventura te
Bahla; LAURENSKERK, 15/2 van Ham
burg naar Bremen; MAASKERK, 15/2 te
Accra; NIEUW AMSTERDAM, 15/2 van
Cap Haltlen tc San Juan te Portorlco;
SALATIGA. 15/2 van Lake Charles te
New York; STAD ARNHEM, 15/2 van Gent
te Gdansk; ALCINOUS. MacassarAmster
dam 13/2 te Aden.
AAGTEKERK. R'damSydney. 15/2 v.
Antwerpen; ABBEKERK, BrisbaneRot
terdam, 15y2 te Londen; ALDABI. 15/2
Hatta verantwoordelijk voor
bestandsschending
De rustverstorende activiteiten in de
onder Nederlandse controle staande
gebieden gingen uit van het Republi
keinse „Kabinet van bemoeiingen met
de bezette gebieden", dal onder recht
streekse leiding van de heer Hatta
stond.
Dit blijkt uit het antwoord, dat minis
ter Göt-zen namens de inmiddels afge
treden minister van Overzeese Gebieds
delen heeft gegeven op vragen van het
Tweede Kamerlid Tilanus (C.H.) over
„zekere brieven", welke tijdens de
jongste politionele actie ln het voorma
lige Republikeinse kamp werden aan
getroffen en waaronder zich een de
creet bevond. Dit decreet bevatte in
structies met betrekking tot Infiltraties
van Republikeinse troepen in de door
Nederland bezette gebieden.
Energiebehoefte Ned. bedrijfs
leven veilig gesteld
DOOR AANKOOP VAN NIEUWE
TRANSFORMATOR.
Per s.s. Dotterell van de Hollandse
Stoombaat Mij is ln Amsterdam het
eerste deel gearriveerd van een 220 kilo
volt transformator, de grootste van Ne
derland en een van de meest krachtige
van geheel Europa. De transformator is
ln opdracht van het directoraat-Gene
raal van de Energievoorziening op kos
ten van het Rijk in Engeland gebouwd
en bestemd voor hot in aanbouw zijnde
220 k. v. transformator- en schakelsta
tion te Lutterade ln Zuid-Limburg.
Door de aankoop van deze trans
formator kan het Nederlands elcctri-
citeitsnet gekoppeld worden aan het
sterkste Europese net. De energiebe
hoefte van het Nederlandse bedrijfs
leven ls daardoor veilig gesteld.
Het transport van Amsterdam naar
Lutterade is in handen gelegd van een
Bredase expeditiefirma. Het eerste deel
tot Stein aan het Julianakanaal, ge
schiedt per motordekschuit. Van Steln
wordt het gevaarte verder per trailer
naar Lutterade vervoerd. Het nieuwe
station te Lutterade gelegen in de na
bijheid van de Staatsmijn „Maurits" is
in de open lucht gelegen. De zware be
tonnen fundamenten zijn praotlsch ge
reed, ook de staalconstructie. Thans
moeten de verschillende electrische ap
paraten, w.o. drie Franse energiescha
kelaars, die 9 meter hoog zijn, gemon
teerd en aangesloten worden. Met een.
tussenruimte van 4 tot 6 weken zullen
de twee andere eenphasige transforma
toren naar Nederland worden overge
bracht. In het najaar hoopt men het
station in werking te stellen.
COMMANDANT RODE KRUIS
KORPS Z.H.
(Van een speciale correspondent).
Naar wij vernemen ls benoemd tot
gewestelijk commandant van het Rode
Kruis Korps ln Zuid-Holland dr C. de
Groot, arts te Rotterdam.
POKKENLIJDERS NAAR
EILAND ONRUST.
De autoriteiten te Batavia hebben be
kendgemaakt, dat in verband met de
snelle uitbreiding van de pokken-epi
demie te Batavia en elders in Indone
sië, aan deze ziekte lijdende personen
naar het eiland Onrust zullen worden
overgebracht. Het aantal patiënten is
van 170 in de vorige week tot 320 thans
opgelopen.
200 STAKENDE AMSTERDAMSE
HAVENARBEIDERS ONTSLAGEN.
Tweehonderd van de stakende boot
werkers, in dienst van een aantal
scheepvaartbedrijven in de hoofdstad,
zijn vandaag ontslagen, zo deelt de
Scheepvaartvereniging Noord mede.
De directies der bedrijven niet het
bestuur der Samenwerkende Havenbe
drijven hadden hun stakende perso
neelsleden per brief aangezegd dat zij
vandaag het werk moesten hervatten en
zich als ontslagen moesten beschouwen
zo zij weigerden zich te melden.
V.N.-COMMISSIE VOOR OVERLEG
NAAR BANKA.
De Commissie der Verenigde Naties
zal Donderdagochtend naar Ban ka ver
trekken voor een bezoek aan de aldaar
vertoevende Republikeinse leiders. Zoals
reeds eerdesr werd gemeld, hadden ir
Sukarno en Moh Hatta tot de Commis
sie het verzoek gericht om naar Ban ka
te komen, zodra Merle Cochran te Ba
tavia zou zijn aangekomen. De commis
sieleden, die zullen worden vergezeld
door een zevental Republikeinse auto
riteiten uit Batavia (w.o. leden der Re
publikeinse delegatie en de minister
Moh. Natsir) zullen op Banka informele
besprekingen voeren met betrekking tot
de resolutie van de Veiligheidsraad.
BEURSO VERZICHT
AMSTERDAM, 16 Februari.
Ter beurze bestond aanvankelijk weer
een gedrukte stemming, voornamelijk
in verband met alle onzekerheden over
het Indonesische probleem. BIJ de ope
ning waren de toonaangevende aande
len alle lager, waarna zich nog een
kleine inzinking vertrek. Het verlaagde
koerspeil lokte klaarblijkelijk in 't twee
de gedeelte kopers in de markt, waar
mede de aanvankelijke nadelige ver
schillen grotendeels of geheel konden
worden gecompenseerd.
Koninklijke opende een paar punten
beneden het vorige slot, liepen nog 'n.
paar punten achteruit, maar wisten zich
nadien zodanig te redresseren, dat zij
vergeleken met gisteren, slechts een
klein verlies te boeken kre-gen. Van de
Industriëlen traden Unilever op de
voorgrond, waarbij na de nodige
schommelingen de koers per saldo nog
een kleinigheid boven het vorige slot
kwam. De Philips-aandelen moesten
zich eohter een verlies van een paar
punten getroosten, evenals Aku. De
minder courante Indiustrie-aandelen
waren ln de meeste gevallen lager. De
Cultuurfondsen waren aanvankelijk wat
lager, dcch konden zich later behoorlijk
herstellen. De Scheepvaartmarkt was
stil. niet veel veranderd. Op bescheiden
voet werd zaken gedaan ln de Conver
sielening 1947, die een fractie beter was.
De overige Nederlandse Staatsobligatiën
konden zich gemakkelijk handhaven.
Aan de Amerikaanse markt werd geea
aandacht geschonken.
v Hamburg te Antwerpen; ALGENIB,
16/2 van Rio de Janeiro te Victoria; AN-
NENKERK. 15/2 van Adelaide naar Mel
bourne; ARENDSKERK, R'damSydney.
16/2 van Colombo: CONGOSTROOM. 16/2
van Antwerpen naar Hamburg; COTTICA
16/2 van Amsterdam te Paramaribo; DA
LER DIJK, 15/2 van Newport News t#
New York: DELFT, Curasao—Amsterdam,
pass. 15/2 Casquets; E6SO AMSTERDAM;
15/2 van Glasgow naar Avonmoutb;
