Massale protest-vergadering tegen
kardinaal Mindszenty's gevangenneming
Bedrijfiuifkomsfen der K.L.M. ongunstiger
„Duisternis viel over de liele wereld"
WEERBERICHT
Blijvende aandacht voor geval
Mindszenty
Verklaring in Engelse Lagerhuis
57ste Jaargang
DINSDAG 15 FEBRUARI 1949
No. 26618
LEIDSCH IÜ DAGBLAD
1 1 ■'--n.HiiliJi-" 1
*,eur: J DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Telefoon Dlr en Adm.: 25041; Red 21501
fdredactie: B W Menkhorst en J. Brouwer 14 I5 per kwartaal; 32 cents per week Witte Singel 1. Leiden - Giro no.: 670SS
I11 het Amsterdamse Concertgebouw is gisteravond een massale landelijke pro
testvergadering gehouden tegen de veroordeling van de Hongaarse Kardinaal
Mindszenty. Men ziet hier v.l.n.r. Johan kardinaal de Jong, aartsbisschop van
Utrecht met de ministers prof. dr J. R. M. van den Brink, mr Th. R. J. Wyers
<q mr J. R. H. van Schaik.
„Het recht in Hongarije
verkracht"
De Aartsbisschop van Utrecht, Johan
nes Kardinaal de Jong, opende gister
avond de massale landelijke protestver-
iidering in het Amsterdams Concert
gebouw, die door de Alg. R.K. Propa
ganda Vereniging „De Katholieke Gar
de" te Amsterdam en de Katholieke
Actie in Nederland, onder aanwezigheid
van talrijke autoriteiten, was belegd
-tegen de onderdrukking van de Katho
lieke kerk in Hongarije."
JSr ls een doisternis gevallen over de
gehele wereld", zeide de Kardinaal. „Dit
mogen wij wel zeggen nu een gruwelijk
vonnis is uitgesproken over de edele en
nobele figuur van de Hongaarse kardi
naal Mindszenty.
Wij moeten bidden voor de Chris
tenen in de landen, die onder de in
vloed van het communisme van hun
godsdienstvrijheid worden beroofd. Wij
moeten ook bidden voor ons eigen
dierbare vaderland, anders gaat het
in ons land als in vele andere, die
kreunen onder de druk van het com
munisme."
Pastoor H. A. J, Drost uit Schoorl,
Waarschuwde, dat de Nederlandse pries
ters, indien zij thans in Hongarije zou
den leven om dezelfde reden als Kardi
naal Mindszenty zouden worden onder
drukt en vervolgd, „Als men onze Kar
dinaal zou aanvallen." zo ging hij voort,
-dan zouden wij, priesters, hier als één
man tegen de muur gaan staan. Wij als
Katholieken nemen het niet, dat een
Christelijk Europa weer terugvalt in de
rerdierlijking van het heidendom. Laten
*ii er ln ieder geval voor zorgen, dat
'nier dit roofdier aan banden wordt ge
legd."
Na de pauze sprak de secretaris van de
KAB< de heer Dré de Wolf. Hij noemde
nH gebeurde in Hongarije verkrachting
ran het recht, schending van de mense
lijke persoon en aantasting van 's men-
onvervreemdbaar recht. „Wat zou
«ze held in Hongarije", zo zeide de
«er De Wolf, „zich weergaloos hebben
verdedigd, indien hij voor zijn rechters
«d kunnen staan in de geestelijke
kracht, en met de welsprekendheid, die
Ij kennen uit ziin herderlijke brieven
toespraken. Maar de Hongaarse
machthebbers hebben hem van tevoren
ebroken. Men vil de vrije hand krijgen
de Jeugd te misvormen tot slaafse
volgelingen van een goddeloos systeem,
"at met daemonische middelen de aarde
«n ander aanschijn wil geven. Thans
pa het- niet lange- blijven bij lege pro
ven. bij holle frazen. bij luidruchtige
ontlading v.in het opgekropte gemoed
onsentimentele beviediging van het ge-
Wn zullen positief moeten zijn en het
Machtwoord zal moeten luiden: bid
den voor de hele Balkan, voor alle
vervolgden, voor Rusland, voor alle
DE VREDE MET OOSTENRIJK.
De vertegenwoordiger van de drie
Westelijke mogendheden hebben bij de
«ivatting van de besprekingen over
oen Oostenrijks verdrag opnieuw hun
standpunt bevestigd, dat Oostenrijk
herstelbetalingen zal verrichten,
p Sovjet-plaatsvervanger verklaarde,'
«t ofschoon de Sovjet plaatsvervanger
jerdaarde, dat ofschoon de Sovjet
unie haar eigen aanspraken had opge-
pen, zij nog steeds de Joegoslavische
tot herstelbetalingen ondersteunde
ZACHT.
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Matige tot krachüge Z.-W. wind.
«pst zwaar bewolkt met plaatselijk
zachtregen of motregen. Aanhoudend
16 FEBRUARI.
Zon op: 7.54 uur; onder: 17.55 uur
«aan op; 22.31 uur; onder: 9.20 uur
^Hoogwater te Katwijk te 5.27 en 17.40
Dit
nummer bestaat uit vier pagina's.
door Rusland geterroriseerde volkeren,
en voor allen, over wien de kerk de ex
communicatie heeft uitgesproken. Als
vandaag millioenen de communistische
leer aanhangen, dan is dat ook de
schuld van de katholieken .die co u-
promis sloten."
Mgr dr Knebel, afgevaardigde van de
Kardinaal, belast met de zorg van de
Hongaren in Nederland, memoreerde hoe
dankbaar het Hc ^ga&rse volk gestemd
is jegens de Nederlanders, die liefdevol
Hongaarse kin Wen hel len opgenomen.
„Kardinaal Mindszentv heeft ges.tredan
voor de vrijheid ran de Hongaarse scno-
len, teneinde 0° ziel van het Hongaa.se
kind en daarmede de ziel van Hongarije
te redden," zo besloot hij.
Met instemming van de vergadering
werden telev.muier verstuurd aan cle
Hongaarse regering, a on de Paus en n
de UNO. Aan de Hongaarse regering
werd geseind, dat de vergadering „met
de grootste afschuw protesteert tegen het
schandelijk onrecht de Hongaarse vrij
heidsheld Mindszenty en zijn mede
slachtoffers aangedaan."
De Ver. Staten beschuldigen
de Sovjets
MILLIOENEN SLAVEN-ARBEIDERS
IN DE SOVJET-UNIE?
De Verenigde Staten hebben de Sov
jet-Unie er van besohuldigd tussen de
acht en 14 millicen mensen in arbeids
kampen als slaven-arbeiders te houden.
De Amerikaanse autoriteiten hebben de
economisch en sociale raad van de Ver
enigde Naties verzocht een onpartijdig
onderzoek hiernaar in te stellen.
Willaxd Thorp, vertegenwoordiger van
de Verenigde Staten, deelde de Raad
mede, dat er zeer vele bewijzen waar
van sommige uit Sovjetrussische bron
afkomstig waren cm de beschuldi
ging kracht bij te zetten, dat de Sov-
lel-Unie arbeid onder dwang laat ver
richten.
Thorp verklaarde, dat de Sovjetrussi
sche afgevaardigde, Pavlov, tijdens een
bijeenkomst van de derde commissie
van de Raad, welke in October 1948
werd genouden, het bestaan van „ar-
beidsver'oeteringskampen" in de Sovjet-
Unie had toegegeven, dcch dat hij geen
statistische cijfers over het aantal ge
vangenen in deze kampen had ver
strekt.
De Amerikaanse vertegenwoordiger in
de economisohe en sociale raad der
Verenigde Naties had zijn Sovjetrussi
sche collega daarop een zestal vragen
gesteld. „Doch," aldus Thorp, „de Sov
jetrussische regering verwaardigde zich
zelfs niet. zich bereid te verklaren, één
van deze vragen te beantwoorden."
Ook verwees Thorp naar een in 1947
uitgegeven Sovjetrussisch geschrift, ge
titeld: „Arbeidswetgeving", waarin wordt
bepaald dat arbeiders, die niet meer op
hun werk verschijnen, tot acht jaar
straftijd in deze „arbeids-verbeterings-
kampen" kunnen worden veroordeeld.
De Amerikaanse vertegenwoordiger be
ëindigde zijn verklaring met te zeggen
dat de enige wijze, waarop op afdoende
wijze tegenover de Verenigde Naties dui
delijk kon werden gemaakt, dat deze
beschuldigingen vals waren, gelegen
was in het door de Sovjet-Unie toe
staan van een onpartijdig onderzoek
naar de bestaande arbeidsvoorwaarden
binnen haar grenzen.
DE E.C.A.
De E.C-A. overweegt een verlaging van
het bedrag van 5 580 millioen dollars
voor het Europese herstel programma,
in verband met de prijsdaling, der goe
deren, zo deelde de plaatsvervangende
administrateur, Howard Bruce, mede.
De E.C.A. heeft er voorts b\j de Ame
rikaanse regering op aangedrongen om
aan Marshall-landen en de van deze
afhankelijke gebieden contracten op
lange termijn aan te bieden tot aan-,
moediging van de ontwikkeling en pro
ductie van strategische grondstoffen.
Hector McNeil. Brits minister van
staat, heeft in het Lagerhuis verklaard,
dat de Britse gezant in Hongarije ge
komen was tot een „krachtige conclu
sie", waarmede Bevin het eens was, n.l.
dat de wijze, waarop het proces tegen
kardinaal Mindszenty was gevoerd,
„geen gelijkenis had met een recht
vaardig proces zoals men dat in Groot-
Brittannië opvat."
Dit. was in het bijzonder toe te
schrijven aan het feit, dat „alle hulp
bronnen van de staat gebruikt waren,
zowel voor als gedurende de voorlopige
hechtenis van de kardinaal, om voor
oordeel tegen hem te kweken".
Sir Henry Morris Jones nationaal-
liberaal, en een arts vroegen, of het
gedrag van gevangenen in processen
achter het ijzeren gordijn niet deed
denken aan het toedienen van een pre
paraat, dat de wil en het bewustzijn
verlamde.
McNeil antwoordde hierop dat de
houding van de kardinaal na zijn ar
restatie en voor het hof voorzeker in
zeer verrassende tegenstelling stond
met zijn houding van daarvoor.
Hij zeide nog. in antwoord op een
andere vraag, dat de regering de vraag
overweegt, of het proces en de veroor
deling een inbreuk op het Hongaarse
vredesverdrag betekenen.
Paus herhaalt protest te°en
veroordeling
kardinaal Mindszenty
GEHEIM CONSISTORIE.
Het buitengewoon geheim consistorie,
dat onmiddellijk na het uitspreken van
de levenslange gevangenisstraf over kar
dinaal Mindszenty is bijeengeroepen
door Paus Pius XII, is gisterochtend te
Vaticaanstad geopend.
Zestien kardinalen wonen het con
sistorie bij.
Kort voor 10 uur was de zitting ge
ëindigd. De Paus is onmiddellijk naar
zijn vertrekken teruggekeerd.
De Paus en de kardinalen droegen
paarse gewaden ten teken van rouw.
Tijdens het consistorie sprak de Paus
van zijn „bitter verdriet" over de le
venslange gevangenisstraf, die tegen
kardinaal Mindszenty is uitgesproken.
Hij herhaalde zijn plechtig protest hier
tegen.
Paus Pius XII verklaarde, dat het
prcces tegen de kardinaal „niet te ver
klaren was tenzij men aanneemt dat er
gebruik is gemaakt van een geheime
invloed, die niet openlijk blijkt."
„Als bewijs hiervoor kan worden aan
gevoerd het feit, dat een man, begiftigd
met rijke energie en een kraohtlge na
tuur plotseling zo zwak en geestelijk
onevenwichtig is geworden."
De Paus zeide voorts: „Gij zult maar
al te gced de reden van ons verdriet
begrijpen: zij betreft een allerernstigste
schanddaad, die een diepe wond heeft
geslagen niet alleen in uw eerwaardig
college en de kerk, doch eenveneens in
een ieder, die de waardigheid en de vrij
heid van de mens hoog houdt.
Van het begin af veroorzaakte het
nieuws, dat rend deze kwestie ver
scheen, wantrouwen. Personen buiten
Hongarije, die vergunning verzochten
om bij het proces tegenwoordig te zijn,
werd deze geweigerd, als van hen ver
wacht kon worden, dat zij onpartijdig
zouden oordelen of een oprecht verslag
zouden geven.
Dit heeft hen en alle eerlijke mensen
er toe gebracht te geloven, dat degenen,
die het proces leidden, bevreesd schenen
te zijn om alles, wat plaats greep, te
laten zien.
In het bijzonder beschouwen wij het
als onze plicht, de tijdens het proces
gedane bewering, als vólkernen vals te
brandmerken, dat de zaak waar het
hem om ging was, dat deze apostolische
stoel, ten einde een plan voor politieke
overheersing van de natie te bevorde
ren, instructies heeft gegeven om zich
tegen de Hongaarse republiek en haar
regeerders te verzetten.
Aldus zou alle verantwoordelijkheid
op deze zelfde apostolische stoel vallen.
Zo vaak de kerk wordt geteisterd door
stormen, die niet door menselijke mid
delen kunen worden bedwongen, moet
men met vertrouwen de Goddelijke Ver
losser aanroepen, Die alleen de rijzende
golven tot rust kan brengen," zo zeide
de Paus.
Na 2000 jaar eerste zitting
van Joods Parlement
President Chaim Weizmann heeft
gisteren in het gebouw van het Joodse
agentschap, in de nieuwe wijk van
Jeruzalem, de Israëlische grondwetge
vende vergadering, als eerste Joodse
parlement sinds 2000 jaar, officieel ge
opend.
Onder de vooraanstaande bezoekers,
die de openingsplechtigheid bijwoonden,
bevonden zich de diplomatieke verte
genwoordigers der Sovjet-Unie en van
andere Oos t-Europese staten en voorts
consulaire ambtenaren van Nederland
en de Scandinavische landen (De overi
ge Westelijke landen waren niet verte
genwoordigd, daar zij vasthouden aan
het besluit van de V.N.).
Er waren erewachten, gevormd uit
politie- en legereenheden. Een muziek
korps van de politie bracht, bij de aan
komst van president Weizmann, het
Israëlische volkslied „Hatikva" ten ge
hore.
In zijn openingsrede deelde president
Weizmann die zelf een geleerde van
wereldfaam ls de afgevaardigden
mede, dat de Joden „een nieuwe brug
tussen de wetenschap en de geest van
het mensdom zouden moeten bouwen".
Hij voegde hieraan toe: „Laat ons er
naar streven onze hulpbronnen voor
de opbouw van onze staat uit te brei
den, door de positie der wetenschap en
van het wetenschappelijk onderzoek ln
het leven van Israël te versterken".
Dr Beel uit Batavia vertrokken
MIDDEN VOLGENDE WEEK TERUG?
Dr Beel is gisteren te 22.00 uur Bata-
viatijd met de Constellation „Curasao"
naar ons land vertrokken, vergezeld
van dr Koets. Het ligt in de bedoe
ling, dat het vliegtuig geen nachtstop
op Mauritius houdt, zodat het mor
genochtend te 11 uur Ned. tüd op
Schiphol verwacht kan worden.
Dr Beel, die werd uitgeleid door luit.-
generaal Spoor, vlce-admiraal Pinke en
vele leden van de voorlopige Federale
regering en ae B.F O., verklaarde, dat
zijn bezoek aan Nederland van zeer
korte duur zal zijn.
Verwacht wordt, dat dr Beel midden
volgende week te Batavia terugkeert.
Voor zijn vertrek ontving hij de voor
zitter van de BJF.O., Sultan Hamld II
cn vele deeLstaatleiders.
In verband hiermee werd de aange
kondigde vergadering van de B.F.O. uit
gesteld tot vanochtend. Tijdens de af
wezigheid van dr Beel is prof. Hussein
Djajadiningrat belast met de dagelijkse
leiding.
Indonesische kwestie voorlopig
niet in Veiligheidsraad?
RAPPORT VAN COCHRAN
VERMOEDELIJK 27 FEBRUARI.
Er zijn te Lake Success geen aanwij
zingen, dat de Veiligheidsraad de Indo
nesische kwestie spoedig weer zal op
nemen. Het tijdstip daarvan hangt ver
moedelijk af van wat de heer Cochran
uit Batavia zal rapporteren. Naar wij
vernemen, wordt in Indonesische Re-
pqblikeinse kringen een telegrafisch
rapport van Cochran aan de Veilig
heidsraad omstreeks 27 Febr. verwacht.
Proces Kravchenko voortgezet
GISTEREN WAS ER WEINIG INTE
RESSANTS IN HET PROCES
KRAVCHENKO.
Voorlezing werd gedaan van een brief
van generaal Maxime Weygand, waarin
de beweringen werden tegengesproken,
welke gedaan zijn door het Britse La-
bour-parlementslid Zilliacus, dat het
Franse leger in Syrië in 1940 er meer
naar gestreefd zou hebben Sovjet-Rus
land te bevechten dan Duitsland te ver
slaan, en dat Zilliacus, toen hij naar
Syrië ging. alleen maar kaarten zou
hebben gezien voor aanvallen op het ge
bied van Bakoe.
Generaal Petit, lid van de republi
keinse verzetspartij, die leider was van
een Franse militaire missie en tijdens
de oorlog meer dan drie jaar in Moskou
heeft doorgebracht, verklaarde, dat naar
zijn mening de verwijzingen in het boek
van Kravchenko naar het rode leger en
de rode luchtmacht en de beschrijvingen
van militaire operaties ofwel onaccu
raat of onwaar waren. Kravchenko
schreef, dat het rode leger slechts om
patriottische beweegredenen vocht en
„ondanks Stalin".
„Dat is absoluut onwaar", aldus zeiöe
Petit. „De rode strijdmacht vocht zoals
ze deed, omdat zij vertrouwen had in de
toekomst van haar land onder het lei
derschap van Stalin."
De advocaat van „Les lettres frangai-
ses". mr Nordmann, bracht opnieuw het
vraagstuk van het document betreffende
de toespraak van Molotof ter sprake.
Mr Izard gaf ten antwoord, dat hi)
nauwkeurig had aangegeven, wat het
document inhield een dagblad-ver
slag van een rede, waarin Molotof een
beschrijving zou hebben gegeven van
een grote fabriek, die in Siberië zou
worden gebouwd. Hij vervolgde: „Ennu
zal ik de laatste zin van dit artikel let
terlijk weergeven: „De volkscommissa
ris voor de zware industrie heeft kame
raad Victor Kravchenko- tot directeur
van de in aanbouw zijnde fabiek be
noemd".
De voorzitter van het gerechtshof ver
klaarde ,dat het bedoelde document nim
mer bij hem de mening had doen post
vatten, dat Molotof Kravchenko tot di
recteur van de bewuste fabriek zou heb
ben benoemd.
Mr Izard: „Dank u, mijnheer de pre
sident".
Mr Nordmann antwoordde hierop, dat
de uiteenzetting, welke door zijn collega
Izard over het document was gegeven,
niettemin bij vele mensen en bij „de
meeste bladen" de indruk had gewekt,
dat de Sovjetrussische minister van
buitenlandse zaken persoonlijk de be
noeming van Kravchenko had goedge
keurd.
Burgemeester Reuter over zijn
reis naar Londen en Parijs
POSITIEVE VERKLARINGEN.
Prof. Ernst Reuter, burgemeester van
„Westelijk" Berlijn, heeft in een verga
dering van de gemeenteraad verklaard,
dat de Britse minister van buitenland
se zaken. Bevin, „in de loop van de vol
gende paar maanden" een bezoek aan
Berlijn zal brengen.
Verder zeide Reuter, dat ook de bur-
gemèester van Londen, sir George Ayl-
wen. de wens te kennen had gegeven
een bezoek aan Berlijn te brengen. Hij
zou hiervoor uitgenodigd worden.
Tijdens een „zeer belangwekkend" in
formeel onderhoud met Bevin, had deze
grote interesse getoond in de proble
men van Duitsland en Berlijn, aldus
Reuter. Bevin had hem gemachtigd te
verklaren, „dat een concrete beslissing
over de vraag of de Westelijke mark het
enige betaalmiddel in de Westelijke sec
toren zal zijn, spoedig zal worden be
kend gemaakt." Zodra dit probleem was
opgelost zouden de andere problemen
zich vanzelf oplossen.
De vergadering juichte, toen Reuter
mededeelde, dat de Franse minister van
buitenlandse zaken, Schuman, hem in
Parijs had verklaard, „uit naam van
Frankrijk, dat de Franse regering een
verenigd Duitsland wil."
Reuter spoorde de Duitsers aan, zeer
hard te werken om overeenstemming
met andere landen en vooral met Frank
rijk te bereiken. Hij voegde er aan toe:
„Ik verliet Londen in de overtuiging,
dat nu eindelijk het ijs tussen Londen
en Berlijn is gebroken en een atmosfeer
is geschapen, die ons de hoop geeft, dat
onze moeilijkheden niet onopgemerkt
zullen blijven."
Rauter verzoekt om herziening
van vonnis
IN STRIJD MET DE
MENSELIJKE RECHTEN?
De vastelling, aanvaarding en af
kondiging van de menselijke rechten,
zoals dit 10 December 1948 door ae V.
N te Parijs is geschied, is voor de ver
dediger van Rauter, mr K. van Rycke-
vorsel, de aanleiding geweest tot het
gebruikmaken van het buitengewone
rechtsmiddel van herziening. Dit wordt
verklaard in de herrieningsaanvraee,
welke gisteren ter griffie van de Bij
zondere Raad van Cassatie werd inge
diend.
In het request wordt betoogd, dat de
Raad van Cassatie in zijn arrest van 12
Januari j.l. in zeer belangrijke mate ten
gunste van Rauter is afgeweken van de
sententie van het Haagse Bijz. Hof De
R«ad heeft Rauter namelijk uitsluitend
schuldig verklaard aan oorlogsmisdrij
ven en misdrijven tegen de menselijk
heid en niet tevens zoals het Bijz. Hof
had beslist, aan moord, doodslag, men
senroof en vrijheidsberoving.
Het request komt dqn tot dn con
clusie dat de wet van 10 Juli 1947 cn
als discriminerende wet èn als ach
teraf verzwarende wet in strijd Is met
do menselijke rceliten en om die re
denen alsnog buiten beschouwing ge
laten dient te worden.
Het request besluit met het verzoek
de aanvrage tot herziening gegrond te
achten en schorsing van de tenuitvoer
legging van het gewijsde vonnis (de
doodstral)) te bevelen met verwijzing
der zaak naar de terechtzitting van de
Raad.
GEDENKSTEEN „KORPS
GENEESKUNDIGE TROEPEN",
Onthulling in April.
Het comité „Gedenksteen van het
Korps geneeskundige troepen" is van
plan om namens alle leden van dit
korps in April een gedenksteen te
plaatsen in de v.m. Damlustkazerne te
Utrecht, ter nagedachtenis van hen die
gediend hebben bij de geneeskundige
troepen, hieronder niet begrepen de
transportcolonne van het Ned. Rode
Kruis, die in 1940 ook b.v. in Amster
dam waren, die gesneuveld zijn in 1940,
gevallen zijn in het verzet 19401943
of gesneuveld in Indonesië.
Om te voorkomen dat van al deze
kameraden er een vergeten wordt, ver
zoekt het comité de nabestaanden, het
volgende op te geven, indien mogelijk,
zo spoedig mogelijk: naam. voornaam,
geboortedatum en plaats, wanneer over
leden, onder welke omstandigheden,
gaarne enige bijzonderheden. Adres:
van Sijpesteijnkazerne Utrecht. Boven
dien gaarne het juiste adres van de
naaste familiebetrekkingen om hen t.z.t,
uit te nodigen, wanneer de gedenksteen
onthuld wordt,
Dr HIRSCHFELD VERVANGT
Mr STIKKER TE» PARIJS.
Minister Stikker, die ons land ver
tegenwoordigen zou op de economische
conferentie voor Europese samenwer
king te Parijs, zal. in verband met de
komende beraadslagingen in de Tweede
Kamer op morgen te 1 uur, deze con
ferentie niet bijwonen. Hij zal worden
vervangen door dr H. M. Hirschfeld,
Regeringscommissaris in algemene
dienst.
Lijn Amsterdam-Batavia
vormt ruggegraat
Uit bedrijfsgegevens der K.L.M. blijkt,
dat de tonkilometerproductie (tonklio-
meter is de eenheid van productie), die
in 1938 nog 18.2C0.000 bedrceg, na de
oorlog is toegenomen en wel tot
59 800.000 in 1946, 100 millioen in 1947,
159 millioen in 1948 en in 1949 215 mil
lioen zou bereikt hebben, indien zich
geen moeiltfkheden op de lijn naar In
donesië hadden voorgedaan.
Het personeel, dat eind 1945 uit 1800
man bestond, is sprongsgewijze omhocg
gegaan en heeft thans het aantal van
13.500 personen bereikt. Werd aan de
opleiding van vliegers in 1946 f. 3,6 mil
lioen aan voorbereidende kosten be
steed, in 1947 bedroeg dit circa f. 6 mil
lioen en in 1948 kwam dit boven de f. 6
millioen uit.
De gegevens tonen aan. dat de lijn
AmsterdamBatavia de ruggegraat
van het gehele bedrijf is.
Volgens de voorlopige cijfers over 1948
bedroegen de totale inkomsten in dat
jaar f. 149 millioen, waarvan alleen
de Indië-lqn f. 54 millioen opleverde,
gevolgd door de Noordatlantisc.he
dienst met f. 28 millioen en het l\jn-
bedrijf in Europa met f. 25 millioen.
In 1947 bedroeg de omzet f. 100 mil
lioen en in 1949 had deze f. 190 mil
lioen moeten bedragen, indien de
moeilijkheden op de Batavia-ljjn zich
niet hadden voorgedaan.
Het lijnbedrijf in Nederland bracht
f. 1,5 millicen op. De curve van de per-
soneelsgroei toont aan, dat deze gelei
delijk een horizontale lijn gaat aanne
men, hetgeen enige -streamlining" in
het bedrijf nodig maakt.
Wat de toeneming van de omzetten
betreft, acht de bedrijfsleiding teruggang
op een gegeven moment onvermijdelijk,
als de tarieven drastisch verlaagd zou
den worden. Ook in Europa zullen de
tarieven mettertijd iets omlaag moeten.
De resultaten over 1948 zullen in ieder
geval ongunstiger zyn dan in het vo
rige boekjaar, vooral op de korte-af-
Het Atlantisch pact
AMERIKA KRABBELT TERUG.
De Noorse minister Lange had giste
ren zijn onderhoud met Bevin, waar
over siechts een nietszeggend communi
qué is uitgegeven. Morgen keert hij naar
Oslo terug. Donderdag zal hij nieuwe
besprekingen van de Scandinavische
landen bijwonen.
Volgens gewoonlijk betrouwbare bron
zou aan Lange in Washington met be
slistheid te kennen gegeven zijn. dat
prioriteit bij de levering van militaire
uitrusting slechts verleend zal kunnen
worden aan staten, die aangesloten zijn
bij het Atlantisch pact.
De V.S zouden, naar verluidt, gene
gen zijn in de militaire behoeften van
een Scandinavische defensie-alliantie
te voorzien, doch pas nadat ten volle
aan de behoeften van de landen van
het Atlantisch pact is voldaan,
Amerika krabbelt echter steeds meer
terug.
Tijdens een voorlopig debat in de Se
naat waren senator Tom Conally (de
mocraat), voorzitter van de commissie
van buitenlandse betrekkingen, en se
nator Arthur Vandenberg, de repu
blikeinse deskundige op het gebied van
de buitenlandse politiek, het op dit punt
eens, dat het voorgestelde Noordatlan
tische veiligheidspact voor de V S. niet
de „morele verplichting" moet inhouden
bij agressie ten strijde te trekken.
Vandenberg zeide te vertrouwen, dat
de overeenkomst het „uitsluitend" aan
de V.S. zou overlaten te beslissen hoe
zij wensten op te treden tegen een
agressor.
Zelfs wanneer in de nieuwe overeen
komst slechts werd gesproken van ..een
belangengemeenschap" tussen de V. S.
en de landen van Europa, aldus Van
denberg. zou zij reeds in hoge mate pre
ventief werken. Het woord „belangen
gemeenschap" zonder meer zou een
..oneindig grote verzekering zijn tegen
een derde wereldoorlog". Vandenberg
was van mening, dat beide vorige we
reldoorlogen voorkomen zouden zijn.
wanneer de toenmalige Duitse leiders
zich tegenover een dergelijke verkla
ring van de V. S. geplaatst hadden ge
zien.
standsljjnen; men mag blij zyn, als
de touwtjes aan elkaar kunnen wor
den geknoopt.
Men denkt over 1948 aan een fiscaal
toegestane afschrijving van circa f. 16
millioen.
Ten aanzien van de tarievenkwestie
en de daarmede verband houdende mo
gelijkheid van goedkoper passagiersver
voer in de toekomst zou het in de be
doeling liggen om eind volgend jaar
een DC 6 in gebruik te nemen, die
uitermate eenvoudig is ingericht en 70
passagiers zou kunnen bevatten. Het zou
gebruikt worden voor verveer van land
verhuizers.
In 1949 bouw van 30.670
woningen
IN TOTAAL KOMEN DIT JAAR
38.000 HUIZEN GEREED.
De minister van Wederopbouw en
Volkshuisvesting heeft vastgesteld hoe
veel woningen in 1949 aan de verschil
lende provinciën en de drie grote ste
den zullen worden toegewezen. De mi
nister heeft zich laten adviseren door
het centraal orgaan voor de Wederop
bouw en de Bouwnijverheid, welk or
gaan enige tijd geleden is gevormd.
Hierin hebben om, ook enige vertegen
woordigers van de provinciale bestu
ren en van de Ver. van Ned, gemeen
ten zitting. De toewijzing is geschied
geheel overeenkomstig het advies van
het Centraal Orgaan.
In 1949 zal goedkeuring worden ver
leend voor de bouw van 30.670 wonin
gen, waarvan in Zuid-Holland 2.320,
waarvan 600 montagewoningen, classifi
catie-inhoud 633.3Ö0, bouwkosten-inhoud
684.029, volume in guldens 23.256,986.
Hierbij inbegrepen 250 woningen Cal-
tex. Algemeen wordt rekening gehou
den met het gereedkomen, ln 1949, van
38.000 woningen.
Er wordt naar gestreefd het woning
tekort in de provinciën en in de drie
grote steden in 1953 op een zelfde ni
veau te brengen.
Voorts zijn nog beschikbaar gesteld
de volgende centrale contingenten: 80
woningen voor het Ministerie van Fi
nanciën, 140 voor dat van Oorlog, 40
voor dat van Justitie, 40 voor dat van
Marnie, 60 voor dat van de Technische-
en Landbouwhogeschool, 150 voor de
Ned. Spoorwegen, 200 voor de stichting
„Pelita", 250 voor de steen- en pannen-
industrie.
Blijkens een overzicht van het Mi
nisterie van Wederopbouw en Volks
huisvesting omvat het Bouwplan 1949
aan weg- en waterbouwkundige werken
en aan gebouwen voor de onderschei
dene rubrieken de volgende totalen (in
millioenen guldens):
Rijkswaterstaat 70.0, Genie (zonder
marine) 35.2, Marine 8.0, Rijksgebou
wendienst (zonder Marine) 31.0, Cul
tuurtechnische dienst 2.0, Ned. Spoor
wegen 21.2, N.-O. Polder 20.7, overigen
1066.0, „zwart" werk 45.0. (Deze post
van f.45 millioen voor „zwart" werk
bestaat niet uitsluitend uit met opzet
clandestien uitgevoerde bouwwerken.
Zij bevat ook de vele kleine werkjes,
waarvoor men in het algemeen geen
goedkeuring pleegt aan te vragen.
DRIE 12-JARIGE „GANGSTERTJES".
Een kapper in Velsen-Noord werd des
avonds herhaaldelijk door enkele Jon
gens lastig gevallen. Op een keer wer
den zelfs twee spiegelruiten ingegooid.
Onlangs vond hij een briefje in de bus,
waarin hij werd aangemaand zijn voor
tuintje op te knappen Zo niet, dan zou
de bende, die het briefje met «De wilde
tijger" ondertekende, andere maatrege
len nemen. De politie, die de schuldigen,
drie 12-jarige knaapjes, in hun ouder
lijke woning in de kraag pakte, acht
het niet onwaarschijnlijk, dat de drie
jongens onder invloed van beeldromans
tot hun kwajongensstrekken zijn geko
men.
HERVATTING ENGELS-NEDER
LANDSE HANDELSBESPREKINGEN.
De Board of Trade heeft medege
deeld, dat de besprekingen tussen de
Britse en Nederlandse handelsdelega
ties over het goederenverkeer tussen
Nederland. Indonesië en Engeland in
1949, op 21 Februari a.s. te Den Haag
zullen worden voortgezet.