Leidenaren" uit heel Nederland stroomden
samen voor de diësviering
Koningin Juliana woonde bijeenkomst Chr.
Stud. Raad, lunch en Studium Generale hij
Christendom en wetenschap dienen zich
Ie bezinnen op de waarheid
De Europese primeur van televisie-uitzending
ener operatie
Dr H. J. van Mook
„Samenwerking is iets anders, dan
liet beste met iemand voor hebben"
De (ivis academicus dient hel zuivere, onvervalste wezen
van hel Christendom Ie herontdekken
RECHTZAKEN
Kerkelijk Leven
MAANDAG 7 FEBRUARI
De Leidse Academie heeft zich in slechts enkele jaren tijds een verjaar
dagstraditie geschapen, welke de banden tussen de tallozen in den lande die
in q? Sleutelstad hun academische vorming genoten hechter maakt dan
ooit het besef oud-Lsidenaar te zijn dit vermag ts doen. De dies-viering in de
huidige vorm is een van de belangrijke aanwinsten gebleken, die het Leidse
Universitaire leven na de oorlog heeft geboekt, omdat zij vorm geeft aan de
gedachte, dat niet alleen het venverven van voldoende kennis voor het afleg
gen van de benodigde academische examens, doch minstens evenzeer het
verwerven en verwezenlijken van een bepaalde levenshouding tegenover
waagstukken van wetenschappelijke en maatschappelijke aard het essentiële
belang vormt van de Leidse Academie. De oud-alumnidagen rond de diësvie
ring ontlenen aan dieze gedachte him waarde, en stimuleren anderzijds de
verlevendiging van dit idee. Zij tonen de Leidse Acadamie, zoals die tot leven
is gewekt in alle delen van land en volk, doordat de alumni na»hun jaren
in de Sleutelstad uitzwermen over de maatschappij. Zij tonen het huidig
studentengeslacht hoe de sfeer van Leiden behouden en verwerkt wordt in
alle levenssferen van ons volk en bereiden de studenten voor op de wijze,
vaarop de in studiejaren verworven inzichten in het maatschappelijk leven
kunnen en behoren te worden toegepast.
Mede in verband met het grote belang van dit contact tussen vroeger
huidig studiegeslacht was het zeer juist gezien van de diëscommissie. de
hoogtijdagen van de viering dit jaar niet in directe aansluiting op de tradi
tionele achtste Februari te doen plaats winden, doch in het daaraan vooraf
gaande weekeinde, opdat zoveel mogelijk oud-alumni deze viering zouden
kunnen bijwonen.
Uiterst verheugend was, dat H.TM. Koningin Juliana, zelf oud-studente,
door Haar tegenwoordigheid by een deel van de diësviering deze hoogtijdagen
voor de Leidse Academische gemeenschap reliëf heeft willen verlenen, en
de diepe betekenis van de viering heeft willen accentueren.
In academische kring werd het als
hoge onderscheiding aangemerkt, dat
HJI. ook na de aanvaarding van het
Koningschap haar nauwe verbonden
heid met de Leidse Universiteit tot uit
drukking wil brengen door niet als
Landsvrouwe doch als oud-alumna deel
te nemen aan de viering van de hoog-
Geen neerbuigende maar innerlijk volledige erkenning van
gelijkwaardigheid kan Indonesië en Nederland samenbrengen
tijdagen der Leidse Academie, zoals ztf"
dat na haar studiejaren tüdens het
Koningschap van Haar Moeder steeds
heeft gedaan. Op deze wijze heeft haar
eerste bezoek aan de Sleutelstad na
haar troonsbestijging een voor Leiden
zeer diepe betekenis verkregen.
Uit het zeer gevarieerde, deels alge
meen, deels technisch-wetenschappelijk
georiënteerde programma van voor
drachten, die Zaterdag en Zondag voor
vele oud-alumni, huidige studenten
en leden van de Universitaire gemeen
schap werden gegeven willen wij slechts
q? voordrachten vermelden, dae ook
bulten academische sfeer algemene be
langstelling trekken.
Na een voordracht van prof mr R. D.
Kollewijn over interregionaal recht in
dj Nederlands-Indonesische Unie sprak
de oud-lt. G.G, dr H. J. van Mook in
bet Groot Auditorium voor een zeer
omvangrijk gehoor over de huidige poli
tieke ligging van Indonesië temidden
der wereld.
Dr van Mook wees allereerst op de
grote verschillen in omstandigheden die
de toenadering tussen Indonesië en
Nederland na de bevrijding belemmer
den Ginds heerste een stormachtig,
jeugdig, avontuurlijk en agressief poli-
hek klimaat, hier was het klimaat rus
tig, omdat de democratie hier ouder is,
voorzichtiger en boyenal in het defen-
1 sief tegen Jeugdig enthousiasme. Waar
bier te lande de politiek gericht was op
herstel en behoud van het bewaard ge-
blevene, ginds was er een bijna ont
ploffende geestdrift om iets nieuws te
beginnen, waardoor zelfs het herstel te
veel op de achtergrond geraakte.
De Japanse bezetting heeft ln Indo-
I hesië, zoals in heel Z.O. Azië, de ge-
dachtenwereld aanzienlijk verschoven,
Dierzijds ontstond er een zekere mate
van bewondering voor een sterk eigen
machtsapparaat, anderzijds groeide een
afkeer van terreur als exces waartoe
overheersing van het ene volk door
bet andere kan leiden. De grote stimu
lus. die het nationalisme in geheel
Z.O. Azië gedurende de oorlogsjaren
ontving was slechts ten dele het gevolg
van de spectaculaire Japanse overwin
ningen als symbool voor wat de Azia-
f usche volkeren kunnen bereiken tegen
over de steeds superieur gewaande Wes-
w«e wereld.
In hoofdzaak kwam deze stimulans
voort uit het door zwaar leed ge-
froeide besef, dat men slechts door
wii een sterke eenheid te vormen
sterk kon staan tegenover de dreiging
van een terroristische overheersing
«s die van Japan. Daartoe bleek
vertrouwen op de kracht van de Wes
terse maatschappij en Nederland niet
voldoende. De hierdoor gegroeide
ovang naar baas zijn in eigen huis
te de gebleken misplaatstheid van het
vertrouwen op het Westen om de
overheerste gebieden in het Oosten
je beschermen t-cgcn terrorisme geven
jjet anti-Westerse karakter aan het
nnidig nationalisme in Z.O. Azië.
Wf) zullen dit in het Westen moeten
"cepteren en ook ten volle billijken,
er ooit sprake zijn van hechte ban-
«n tussen Oost en West.
AZIË GEEN ANTI
DEMOCRATISCHE EENHEID.
i Gaan wy na of het Indonesisch na
tionalisme onder acceptering onzerzijds
rarv zijn karakter op andere gronden
aansluiting bij ons of bij Azië zoeken
j3'. dan moeten wij allereerst de posi-
be van Indonesië in de Aziatische ge-
genschap bepalen. Azië is waarlijk
"'et het homogene blok van gele of
"mme rassen waarvoor het dikwijls
wordt versleten. Het valt in allerlei dui
dlik onderscheiden delen uiteen. In-
oonesië vormt daarbij een strategisch
economisch belangrijk centrum van
0e om de Z.O.-hoek van Azië gegroe
peerde Aziatische begrippen kleine lan-
Qen en volken, n.l. Ceylon, Birma, Si-
Indo-China, Malakka en dePhilip-
P'jnen. Het zijn landen die door hun
"gging al eeuwenlang in het menselijk
verseer opgenomen zijn geweest en sterk
sjn beïnvloed door het Westen. Voorts
rennen zij, wederom in verhouding tot
Qe Aziatische standaarden, een opmer
kelijke welvaart, om. tot uitdrukking
tomend in een zeer hoge productie
voor de wereldmarkt. Tegenover deze
landen liggen de millioenen massa's
!*n de omvangrijke Aziatische landen
cnina en India-Pakistan, waar veel
minder Westerse Invloeden spreken,
ïaar veel armoede en ellende heersen,
en waar men zich, door hun omvang
en desorganisatie, nauwelijks iets van
een democratisch bestuur kan voorstel
len, waarvoor in de eerder genoemde
zeven landen wel degelijk alle voor
waarden verwezenlijkt kunnen worden.
De zeven kleinere Aziatische rand
volken moeten zich van nature op een
of andere wijze bedreigd voelen door
de massa's van het centralere Aziati
sche continent. Steeds moeten zij be
ducht zijn voor over spoeling door de
mumeriek sterkere volkeren van Chi
na, India en ook Japan. Gaat doorslap
bestuur hun welvaart en daarmede hun
economisch sterke positie verloren, dan
dreigt het gevaar, dat zij hekkesluiters
worden in plaats van pioniers en lei
ders der Aziatische gemeenschap.
Het is daarom van groot belang,
voor henzelf en voor de wereld, dat
deze zeven rand-volken nauwer met
elkaar in relatie treden cn eikaars
positie versterken. Zy behoeven daar
toe een redelgke economische cn po-
litieko stabiliteit.
INDONESIË CENTRUM VAN
DEMOCRATISCH Z.O.-AZIË?
Indonesië vormt ln deze keten van
Z.O.-Aziatische landen de grootste en
wat betreft natuurlijke rijkdommen
sterkste gemeenschap, waar de bevol
king voor een groot deel bestaat uit
eigen geërfde boeren, beschikt over een
groot aanpassingsvermogen, en uit
muntend door verdraagzaamheid van
oudsher gewend is aan een zekere mate
van zelfbestuur. Voorts Is dit volk ge
grepen door de gedachte van één na
tionaal Indonesië, terwijl de godsdien
stige instelling zich verzet tegen tota
litaire instelling. Dit volk heeft een
hechte grondslag voor een eigen demo
cratische zij het in eigen Aziatische
vorm levenshouding. Daarnaast is
het voor Europa van eminent belang,
dat de democratie het hier wint van
het totalitaire systeem.
Nederland heeft de moeilijke plicht,
die nog veel geestelijker inspanning
zal vergen, om aansluiting met dit
zo georiënteerde en geoutilleerde In
donesische volk te vinden. Dit kan
slechts door het nationalisme van In
donesië te accepteren uit de volheid
des geestes. Niet als een neerbuigende
gave, doch als een volledige en inner
lijk eerlijke erkenning dient Merhalve
de gelijkwaardigheid van Nederlan
der en Indonesiër te worden beleden.
Wy dienen naast, niet naast en een
beetje hoger dan, de Indonesiër te
staan. En van uit die plaats moeten
wij Indonesië hèlpen. Bovenal moe
ten wij daarbij beseffen dat een zo
opgevatte wezenlijke samenwerking
iets geheel anders is dan het beste
met iemand voor hebben en op grond
daarvan de ander iets opdringen.
Van Indonesische zijde dient men
aan de andere kant te beseffen, dat wij
niet de overdracht van de zeggenschap
mogen doen in de vorm van neergooien
van onze taak en het aan de Indone
siërs overlaten, wat ze met die vrijheid
willen doen. Ook deze overdracht ls 'n
tweezijdige handeling, die samenwer
king veronderstelt.
Op die wijze kunnen wij een voor
beeld voor Azië en de wereld zijn en
mede de belangen van Indonesië en
onszelf dienen. Z.O - Azië kan hierdoor
voor de democratische gedachte behou
den blijven.
SCHULDGEVOELENS IN DE
SCHADUWEN VAN HET
VERLEDEN.
In de huidige gespleten wereld is het
geen wonder, dat wij tegenover ons
krachten vinden, wanneer wij ergens
wezenlijke democratie willen vestigen.
Wij zouden ons slechts verbaasd en ge
griefd kunnen gevoelen, dat die tegen
werking gevonden wordt in het kamp
der democratie zelve. Wij dienen daar
bij echter te bedenken, dat wg in de
afgelopen drie jaren inderdaad ver
schillende fouten hebben gemaakt, zo
als onvermijdelijk in een zo gecompli
ceerde en verwarde tijd gebéuren moest.
Bovendien heeft het democratische
Westen een soort schuldgevoel tegen
over het vroeger wel wat te zeer ver
onachtzaamde streven van het Oosten
naar nationale eigen zeggenschap. In
dit opzicht leven wij zeker in de scha
duwen van het verleden. Wij moeten
en kunnen ons daarvan los maken, als
wij de zedelijke moed hebben, volledig
te doen wat van ons wordt gevraagd:
de geestelijke en materiële hulp die
nodig is om deze landen te vormen tot
vrije, welvarende en democratische na
ties en daarbij te bedenken dat wij in
Indonesië niet te doen hebben met een
volk dat minder ontwikkeld en be
kwaam is dan het, onze, waar Integen
deel veelal gedachten te vinden waren
en zijn, die wij later aan hen ontlenen.
Ten bewijze hiervan en van de mo
gelijkheden die voor ons open liggen
eindigde dr Van Mook met een citaat
uit Sjahrirs overpeinzingen in balling
schap, daterend yan Maart 1938, waar
in het komend wereldconflict en de
controverse tussen Oost en West scher
per werd vooruitgezien dan in de ge
dachten van menig Westers politicus,
doch waarin tevens, ondanks de door
de Hollanders opgelegde schrijnende
Internering gewezen werd op de hoge
waarde van Nederlandse-Indonesische
samenwerking op voet van gelijkwaar
dige en gelijkberechtigde zelfstandige
sta tea
Na afloop van deze bijeenkomst ge
bruikte dr Van Mook met enkele studie
vrienden de maaltijd in „In den Ver
gulden Turk".
aannemen, waren er heel weinig en
stoorden nauwelijks de waarneming. Het
geheel maakte de indruk, alsof een film
werd vertoond, waarbij men er zich ech
ter van bewust was, dat wat men op het
scherm waarnam tezelfdertijd elders
plaats vond.
Het beeld was practisch even licht
sterk, scherp en contrastrijk als een
film. Daarbij moet er echter rekening
mee worden gehouden, dat een nor
maal filmbeeld op een enkele malen
groter scherm pleegt te worden gepro
jecteerd. Was bij deze televisie-demon
stratie zulk een scherm van filmpro
jectie-afmetingen gebruikt, dan zouden
zowel lichtsterkte als scherpte aan
zienlijk geringer zjjn uitgevallen. Met
andere woorden: het filmbeeld is be
duidend rgker aan details-
Natuurlijk bleek bü zo'n eerste demon
stratie, dat op bepaalde punten verbe
teringen gewenst waren, maar de meeste
daarvan kunnen gemakkelijk worden
bereikt. Zo waren de lampen waarmee
het operatieterrein werd belicht ZD ge
kozen, dat de rode kleur van het bloed
niet al te donker werd weergegeven,
maar daarbij was over de Juiste maat
heen geschoten, zodat het bloed in een
zo lichte tint verscheen, dat het nauwe
lijks te herkennen was.
Moeilijker zal het zijn om het gemis
aan kleuren op te heffen: de televisie
geeft nog slechts ongekleurde beelden
en juist voor het weergeven van opera
ties worden door kleurenfilms bijzonder
gunstige effecten bereikt.
Beslist teleurstellend was de geluids
weergave: de meeste opmerkingen van
de chirurg waren niet te verstaan. Dat
is evenwel geen fout van de televisie,
aangezien de geluidsweergave daar ge
heel los van staat. Het was het onver
wachte gevolg van een te geringe aan
dacht. die de technici .blijkbaar aan de
geluidsweergave hadden geschonken, zo
dat. dit tekort in de toekomst gemak
kelijk kan worden vermeden. En men
vergeeft een dergelijke tekortkoming
graag, als men heeft meegemaakt hoe
een dertigtal bekwame medici tijdens
deze demonstratie allen hun uiterste
krachten inspanden om vrijwel elk on
derdeel van deze Ingewikkelde techniek
op de beste wijze te regelen!
Het was dan ook met gerechtvaardig
de vaderlandse trots dat ieder consta
teerde, hoe een Hederlandse industrie,
de firma Philips, er in is geslaagd een
apparatuur te construeren, dat blijk gaf
zelfs bij zulk een eerste proef onder bij
zonder moeilijke omstandigheden een
uitmuntend resultaat te geven.
FILM OVER ALGEMEEN IN
VOORDEEL TEGENOVER
TELEVISIE.
Geheel los daarvan staat de vraag,
in hoeverre de televisie in de toekomst
nut zal brengen by het onderwijs in
de geneeskunde. De Kinofilm, die al
een zeer gewaardeerd hulpmiddel is
bg dit ondcrwgs zg het dan speciaal
in de rgkc landen! brengt reeds
vrijwel alles wat de televisie kan
schenken, en in vele opzichten is de
film daarbg technisch in het voordeel:
in de eerste plaats de weergave ln
kleuren, dan de gemakkelijke ver
plaatsing van de opname-camera, de
mogelijkheid om minder belangrijke
episoden bij de weergave weg te laten,
en belangrijke episoden enkele malen
te herhalen, waarbij telkens op andere
finesses de aandacht kan worden ge
vestigd, de mogelijkheid ten slotte om
later een klankbeeld er aan toe te
voegen, en dus In een gelijktijdige be
schouwing niet alleen op allerlei pun
ten te wyzen, maar ook tevoren te
waarschuwen, welke bijzondere gebeur
tenissen zich straks zullen voordoen.
En dan nog het voordeel, dat mert on
begrensd copieën kan vervaardigen
van een nuttig gebleken opname.
Het enige principiële voordeel van de
televisie is, dat men niet behoeft te
wachten op de afwerking van de opge
nomen film, maar dat men de te de
monstreren handeling op het moment
van die handeling zelf aan een groter
gehoor voor ogen kan brengen.
Chr. Studentenraad in Zuiderkeik bijeen:
Een deskundig oordeel over
Technisch goed geslaagd,
medische waarde problematiek
In de operatiezaal van de afdeling
heelkunde van het Academisch Zie
kenhuis vond Zaterdagmiddag, gelijk
wij reeds aankondigde, de eerste per
televisie uitgezonden operatie >n
Europa plaats. Prof. dr VV. F. Suer-
mondt, geassisteerd dor dr J- Kwee
kei, verrichtte deze operatie, die in
het kader van deze oud-alumnidagen
dank zij de technische zorgen van
Philips te volgen was in de college
zaal, waar vele medici verzameld wa
ren. Deze televisie-demonstratie was
bedoeld als proef, in hoeverre de tele
visie-techniek het medisch onderwijs
behulpzaam kan zijn.
Wil' vonden de voorzitter van de fa
culteit der geneeskunde, prof. dr S. T.
Bok. die de demonstratie bgwoonde
na in de ochtenduren als spreker te
zijn opgetreden voor de medici met
een voordracht over het electronen-
microscoop, bereid om over deze tele
visie demonstratie onderstaande be
schouwing te geven.
Bij deze demonstratie kon de pers om
begrijpelijke redenen niet worden toege
laten: het betrof een zuiver geneeskun
dige ingreep en men wenste niet te
breken met de goede gewoonte, daarvan
geen leken publiek getuige te laten zijn.
Deze consequentie van een weloverwo
gen gewoonte vormt zelfs een nog niet
overwonnen moeilijkheid bij de mogelijk
volledige toepassing der televisie in het
medisch onderricht voorzover daarbij
gebruik wordt gemaakt van draadloze
overbrenging. Een beeld dat door middel
van radiogolven wordt overgebracht kan
worden opgevangen door ieder, die bin
nen een zekere afstand van de zender
beschikt over een televisie-ontvanger.
Ook in ons land zijn reeds verscheidene
„amateurs" in het bezit van zulk een
apparaat, terwijl voorts b.v. in Eindho-
vense winkelétalage sinds geruime tijd
een televisiescherm is geplaatst, waarop
telkenmale diverse televisie-program
mals worden weergegeven. Het mag ze
ker niet de bedoeling van de samenwer
king tussen medische wetenschap en
televisietechniek zijn, een geneeskundige
operatie als by deze demonstratie in
Leiden in winkelramen openbaar tema
ken, evenmin als in de huiskamers van
met televisieontvanger uitgeruste leken.
Mocht de televisie in de toekomst in
gang vinden bij het geneeskundig on
derwijs. b.v. teneinde reeds gevestigde
artsen regelmatig bij hen thuis op de
hoogte te houden van de nieuwste mo
gelijkheden in hun beroep, dan zal er
een middel moeten worden toegepast om
te beletten, dat anderen dan artsen deze
uitzendingen zouden kunnen opvangen.
Zulk een middel is er nu nog niet bij
overbrenging vla de aether, en daarom
was besloten in dat geval de beelden via
een kabelverbinding over te brengen.
Dit tast overigens het principe der te
levisie geenszins aan, integendeel, de
technische mogelijkheden met betrek
king tot zuiverheid van het beeld kun
nen er desgewenst door worden vergroot.
Het bij de demonstratie van Zaterdag
toegepaste systeem was evenwel het sy
steem, dat ook bij draadloze overbren
ging zou zijn gebruikt.
TECHNIEK BLEEK ONDANKS
ONVOLKOMENHEDEN VOOR
TAAK BEREKEND.
De televisie-demonstratie van Zater
dag is technisch goed geslaagd. In de
collegezaal van de heelkundige kliniek
waren ongeveer 200 personen aanwezig,
die allen het beeld, dat een grootte had
van 1 bij 1.30 meter, zonder enige
moeite tot in details konden zien. Om
dit te bevorderen waren in die zaal twee
ontvangers opgesteld, die elk een beeld
op een eigen scherm projecteerden Deze
projectieschermen hebben namelijk de
bijzonder eigenschap, dat het loodrecht
er van uitgaande licht het strekst is, zo
dat ieder afhankelijk van zijn zitplaats,
het voor hem meest lichtsterke scherm
kon uitkiezen.
In de operatiekamer was de opname
camera zo opgesteld, dat het operatie-
terrein met de handen en instrumenten
van de chirurg en ziin assistent het
ontvapgstscherm „vulden", zodat b.v.
bloedvaten, die op bepaalde wijzen moes
ten worden afgeklemd, doorgeknipt en
afgebonden, voor ieder in de zaal duide-
delijk zichtbaar waren en men de vol
ledige operatietechniek fraai kon vol
gen. Storingen, die bij televisie al spoe
dig de vorm van periodieke flikkeringen
Koningin Juliana
onder de toehoorders
Een bijzondere samenkomst in het
kader van de Leidse Diësviering is
de plechtige kerkdienst, welke ook
gistermiddag door de Christen Stu
dentenraad in de Zuiderkerk aan de
Lammenschansweg was belegd. Met
de president-curator, dr J. E. baron
De Vos van Steenwijk en de zo
juist benoemde curator, jhr mr F.
II. van Kinschot, waren hier aan
wezig leden van de Wetenschappe
lijke Staf, verscheidene hoogleraren,
het collegium van het L.S.C., het
bestuur van de V.V.S.L. en tal van
oud-allumni en studenten.
Dat ook Koningin Juliana, hoewel
streng incognito Zij was gezeten
tussen haar jaargenoten deze
samenkomst mot Haar hoge tegen
woordigheid meerdere luister bijzet
te, was een hernieuwde bezegeling
van de banden, welke er sinds eeu
wen bestaan tussen de Leidse Alma
Mater en ons Vorstenhuis.
Na een kort inleidend woord van de
praeses van de C.S.R., de heer H. W.
ten Gate, waarin deze wees op de be
tekenis van dit lichaam, veerde als
eerste spreker het woerd prof. dr W.
den Beer, die sprak over „Wetenschap
en Christendom". Spreker, die aller
eerst wees o.p de schroom en het
schaamtegevoel, dat zioh ook openbaart
bij de wetenschapsmens als het de
waarden van het Christendom tetreft
een uiting welke niet vreemd is aan
de leuze: rcdsdiensi is privaatzaak
zette in dit verband uiteen, dat het
Christendom van ons verlangt, dat wij
dit ook uitdragen. Indachtig aan het
geen ons gezegd werdt in Matth. 5,
hebben wij er voor te waken, dat het
zout niet smakeloos wordt. Vervolgens
wees prof. Den Beer er op, dat de be
oefenaars van velerlei wetenschappen
de illusie hebben verstoord, dat de Bij
bel uitsluitend het Boek der gelovigen
zou zijn. Momenteel is de situaiie zo,
dat de Kerk van Christus, evenals haar
voorgangsters van 20 eeuwen geleden,
in de wereld is geplaatst om de bood
schap van het evangelie uit te dragen.
Mocht al, naar velen ten onrechte me
nen, het Christendom in een hachelijke
situatie zijn geplaatst, ook de weten
schap maakt momenteel deze situatie
door. Hoe al ziet 'zg zich geplaatst en
is haar houding t.o.v. de meer en meer
geperfectionneerde toepassing van haar
wetenschappelijke inziohten in de oor
logsindustrie?
In dit verband merkte spreker op,
dat ook de wetenschap wordt ge
dwongen tot een nieuwe, oeziux
op de vraag aan welk doel zij moet
beantwoorden. Gelijk als het Chris-
tendam, zal ook de wetenschap zich
hebben te oriënteren op de waar
heid. Wanneer de wetenschap de
waarheid niet meer in haar vaan
del wenst te schrijven, is zg volgens
spreker verloren.
Volgens prof. Den Boer is het Chris
tendom enkel genade en een gave van
Hem, Die zegt: „Ik ben de weg en de
waarheid," Indien wij belijden, dat
Gods Koninkrijk is over alles, is de
waarheid, die de hoogste wijsheid is, bij
Hem verborgen. Gelijk als eens bij Job,
zal ook onze levenshouding er één zijn
van creatuurlijke deemoed en gehoor
zaamheid. Daarbij zal ook onze bede
zijn: Zon der gerechtigheid, verlicht
ons. Wel te bedenken hebben wg, dat er
alleen onder Gods vleugelen voor Chris
tendom en wetenschappelijk leven red
ding zal zijn.
TOESPRAAK
PROF. DR H. L. M, WAN ROOYEN
Nadat de organist van de Zuiderkerk,
de heer W. v. d. Brink, het koraal „Auf
meinen lieben Gott" ten gehore had ge
bracht, sprak prof. dr H. L. M. van
Rooyen OJ3.C., over de roeping, plaats
en verantwoordelijkheid van de civis
academicus in deze tijd. Spreker, die
allereerst een uiteenzetting gaf van de
civitus-gedachte, zette vervolgens na
drukkelijk uiteen, dat het Christendom,
in tegenstelling met wat velen er van
denken, als levend geloof nog zeker niet
tot het verleden behoort. Wel bevindt
dit Christendom -zich in een crisis,
waartoe spreker een drieërlei aspecten,
t.w. het humanistische, het wetenschap
pelijke en het sociale, noemt. Nadat
spreker deze aspeoten wat nader had
ontzenuwd, stelde hij als taak voor de
civis academicus, die waarlijk Christen
wil zijn, de herontdekking van het zui
vere onvervalste wezen van het Chris
tendom.
Wij zullen hierbij, aldus spreker, heb
ben te waken voor een verwaterd er
verburgerlijkt Christendom, maar heb
ben te streven naar een Christendom,
zoals dat Paulus en Johannes kenden
en zoals de Meester ons dat zelf heeft
geschonken. Als R.K. priester hoopt
spreker, dat er nog eens een tijd komt,
dat de breuk, welke momenteel de
christenen scheidt, wordt geheeld. La
ten wij als christenen onze tijd niet
verspillen met het voeren van een node
loze polemiek, maar laten wij in alle
oprechtheid een gesprek voeren, waar
bij zich van weerskanten een houding
van liefde voor het authentieke Chris
tendom openbaart. Vanuit dit Chris-
tendom zullen alle christenen elkander
begrijpen en liefhebben. Zo alleen kun
nen wij in de waren zin des woords de
christelijke vrijheid opnieuw ontdek
ken, aldus eindigde spreker.
Deze bijeenkomst werd besloten met
het zingen van „Mijn schild ende be
trouwen" en „Voor God wil ik belij
den".
Geheel onopgemerkt, zoals zij ook
was gekomen, verliet Koningin Julia
na, die o.m. in gezelschap was van
haar studievriendin, mej. drM. Roo
seboom, hierop het bedehuis, waarna
zij zich te voet via de Verlengde Bloc-
mistcnlaan, Herenstraat, Doczastraat
en Rapenburg naar restaurant „De
Doelen", begaf, waar talrijke deelne
mers aan do Dies-viering voor een
gezamenlijke maaltijd bijeenkwamen.
Koningin Juliana, die als „Jula van
Oranje", de naam waaronder zg ii
haar studiejaren in Leiden stond In
geschreven, deze diësviering bijwoon
de, bevond zich eveneens onder het
gehoor van prof. dr N. Tinbergen, die
des middags als spreker in het „Stu
dium Generale" van de diës-voor-
drachten in de Schouwburg sprak
over de wisselwerking tussen instinc
ten. Nadien begaf H.M. zich, door
zeer weinigen opgemerkt, naar het
Rijksmuseum van de geschiedenis der
natuurwetenschappen aan de Steen-
straat, waar zg werd rondgeleid door
mej. Rooseboom, die van dit museum
directrice is.
In gezelschap van de aanwezige le
den van haar jaarclub, dineerde zg,
als slot van haar bezoek aan Leiden
ter gelegenheid van de diës-vierïng,
te huize van een clubgenote aan dc
Rgnsburgcrweg.
IN DE SCHOUWBURG.
Tho vinegar tree.
Hel? Leids Studenten-Toneel en de
Toneelvereniging der Vrouwelijke Stu
denten, alhier, gaven een voorstelling
van het blijspel met bovenstaande titel
van Pul Osborn. Het is een spel van
liefde, niet diepgaand, maar losjes en
vluchtig. Driehoeksverhoudingen, kris
kras door elkaar gemengd, alles echter
zonder diepere ondergrond, meer een
spel van dialoog dan van werkelijke
actie, gespeend van morele beschouwin
gen of wat men daarvoor zou kunnen
doen doorgaan, kortom een stuk zon
de* pretenties, dat slechts beoogt een
genoeglijke avond te brengen, zonder
meer. Een spel van sarcasme tevens, zij
het soms van „zuur gehalte".
In dit laatste is de vertegenwoordi
ging onzer Alma Mater, versterkt met
zelfs een professor en een afgestudeer
de, over het algemeen wel geslaagd. De
Auto's in dikke mist botsten
tegen elkaar op
VERSCHEIDENE GEWONDEN BIJ
ABBENES.
Zaterdagmiddag is op de Rijksweg
Amsterdam-Den Haag onder Abbenes
een ernstig gecompliceerd verkeerson
geluk gebeurd. Toen door nog onbeken
de reden een personenauto in de dikke
mist midden op de rechterbaan van de
Rijksverkeersweg Amsterdam-Den Haag,
stilhield, botste een daarachter rijdende
auto hier tegen op, evenals twee achter
deze auto rijdende personenauto's. Ten
slotte reed nog een motorrijwiel tegen
de vierde auto op. De gevolgen waren
ernstig. Twee personen werden zwaar
en vijf licht gewond. Toen de bestuur
der van een auto, rijdende op de linker
baan tgdens het voorbijrijden het on
geluk zag gebeuren, remde hij plotse
ling zo hard, dat een achter hem rijden
de auto in volle vaart op hem inreed.
Een derde auto reed weer op deze twee
in. Hier waren de gevolgen minder ern
stig. Wel werd tengevolge van dit onge
val een viertal personen licht gewond,
maar zij konden, na ter plaatse te zijn
verbonden, hun reis voortzetten.
Onmiddellijk kwamen de bewoners
uit de buurt naar de plaats des onheils
gesneld. Door het kordate optreden van
twee arbeiders, die direct het verkeer
van de beide kanten waarschuwden, kon
groter onheil worden voorkomen. Een
medewerker van het A.N.P., die even
na het ongeval ter plaatse arriveerde,
constateerde hoe onverantwoordelijk
snel door tal van auto's in de dikke
mist werd gereden. Vele automobilisten
konden pas op het laatste ogenblik hun
wagen tot stilstand brengen. De twee
zwaar gewonden werden op brancards
gelegd in afwachting van de gewaar
schuwde ziekenauto's. Met vereende
krachten werden daarop de twee rijba
nen weer vrij gemaakt, zodat het ver
keer na twintig minuten weer voort
gang kon hebben. De Rijkspolitie was
spoedig ter plaatse en de deels verniel
de en ingedrukte wagens werden door
kraanwagens weggesleept.
ROTTERDAMS PHILHARMONISCH
ORKEST NAAR SCANDINAVIË.
Het Rotterdams Philharmonisch Or
kest zal onder leiding van de dirigent
Eduard Flipse de volgende maand een
tournée maken door de Scandinavische
landen. Het orkest zal optreden te Ko
penhagen, Gothenburg, Orebro, Stock
holm en Oslo.
EEUWFEEST VAN „SCHUTTEVAER"
TE ZWOLLE.
De Kon. Schippersvereniging „Schut-
tevaer" bestaat in Mei a.s. 100 jaar.
Dit eeuwfeest zal in de tweede helft
van Mei gevierd worden met een twee
daags congres te Zwolle.
Ongeveer 200 leden zullen hierbij aan
wezig zijn. De keuze is op Zwolle ge
vallen, omdat de oprichter van de ver
eniging, de heer Schuttevaer, een Zwol
lenaar is geweest.
De heer J. C. Bouwmeester, 2de
voorzitter van de vereniging, heeft een
overzicht gegeven van de feestplannen.
Verwacht wordt, dat op dit congres o a.
de kanalisatie van de IJssel en de uit
breiding van de havenwerken te Zwolle
ter sprake zullen worden gebracht.
ALBRECIIT TEKENT TOCH
CASSATIE AAN.
Do ter dood veroordeelde Albrecht, die
onlangs verklaarde afstand te doen van
het recht van cassatie, heeft zich be
dacht. Naar wij vernemen heeft hij toch
cassatie aangetekend tegen de sententie
van het Bljz. Gerechtshof te Leeuwar
den. t
HAAGSE GERECHTSHOF.
Er ging wat af! Wegens overtreding
van liet besluit Inzake de Voedselvoorzie
ning was W. J. Gerritsen te Hlllegom
door de Politierechter veroordeeld tot
f. 7000.boete of 3 mnd. hechtenis, van
welk vonnis verdachte ln hoger beroep
kwam bij het Hof. De proc.-generaal vor
derde thans vermindering der boete tot
f. 300.of 1 mnd. hechtenis en voor
waardelijk 3 mnd. gevangenisstraf.
Diaconie en overheid
SOCIALE WETGEVING KAN MET
ONGEWIJZIGD BLIJVEN.
In de kamer van Charltaten te Delft
werd Zaterdag een contactbijeenkomst ge
houden van sociale werksters uit Zuid-
Holland van de Ned. Herv. gemeenten. De
secretaris-generaal van het ministerie van.
Sociale Zaken, mr dr A. A. van Rhljn
sprak over het onderwerp „Diaconie en
overheid".
Spreker behandelde eerst do verhouding
diaconie en kerk. De overheid heeft tot
taak de sociale wetgeving te bevorderen,
de diaconie beweegt zich meer op het ter
rein van de phllantrople. Dit onderscheid
moet goed ln het oog worden gehouden,
aldus spreker. Vervolgens schetste hij de
ontwikkeling van de sociale wetgeving ln
de laatste eeuw. Gedurende de laatste
honderd Jaren was de gangbare mening
bij de kerk, dat de maatschappelijke orde,
zoals deze was, door God was gewild.
Hiermede ls aan de phllantrople groot
kwaad berokkend, want deze opvatting
was oorzaak, dat veel arbeiders de kerk de
rug toekeerden. De grote fout van de kerk
was. dat zg niet zichzelf, maar van haar
overvloed gaf.
By steeds verdere uitbreiding van de
sociale wetgeving rijst de vraag wat de
taak van de diaconie ls. Het staat nu reeds -
vast, dat de sociale wetgeving niet onge
wijzigd zal kunnen blijven.
T.a.v. eventuele werkloosheid zUn
reeds plannen gereed, üe uitkering by
ziekte heeft reeds uitbreiding onder
gaan en plannen zijn reeds ln voorbe
reiding om de termyn van uitkering
tot twee Jaar te verhogen. Wat de In
validiteitswet betreft, ligt het ln de
bedoeling van de regering de Invaliden
weer In het productieproces op te
nemen.
Binnenkort zal te Utrecht een revali-
datle-centrum ln gebruik worden genomen.
Hier zullen Invaliden onderzocht worden
voor welk werk zy geschikt zyn of ge
schikt kunnén worden gemaakt. Door dit
alles, zo vervolgde spreker, wordt een
groot deel van de taak van de diaconie
door de overheid overgenomen. Daarom
zal de diaconie zich meer moeten richten
op de verzorging van patiënten ln zieken
huizen, oude-lledentehulzen en lnrlch-
nu en dan geestige dialoog vond bij de tingen voor ontspoorde Jeugd e.a.
talrijke toeschouwers, onder wie enkele Na de rede van dr Van Rhljn was er
curatoren, vele professoren en andere gelegenheid tot discussie,
autoriteiten, een warm onthaal, zodat] war<5s j" Wou da t~R?i ne°r ker k' te B°ls'
door het gelach zelfs enkele passages ,w°ula t!
verloren gingen.
De vertolking deed het wel. al werd
geen hoogtepunt in het Studenten-to
neel bereikt. Speciaal de schilder Max
Lawrence als de Don Juan van profes
sie werd uitmuntend gespeeld, terwijl
de damesrollen elkaar weinig toegaven.
De overigen sloten zich min of meer
geslaagd wel aan Augustus zocht het
wel eens te veel in hard schreeuwen!
Een aardige avond, die besloten werd
met een bijzonder originele bloemen
hulde, neerdalend uit de hoogte, waar
bij zich nog een meer gewone hulde
voegde, met een krans voor de regis
seur, mr P. Cleveringa, die alleszins
verdiend was.
M.
Ned. Herv. Kerk
ward S. J'. Wouda t> Rljperk'erk; te Hou
ten (toez.) J. Bus te Staphorst: te
Leeuwarden J. de Bruyn te Gemert.
Aangenomen; naar Amsterdam-C B. v.
Glnkel te Amsterdam-W.
Toegelaten tot de Evang. bediening ln
de Ned Herv Kerk W. v. d. Kooy te
Abtswoudeweg te Schiplulden en C
Overdyk, Almatadestraat 16 te Leeu
warden.
Geref. Kerken Aangenomennaar
Naardwijk S. D. Lankhuyzen te Franeker.
F. 19.000 IX TWEE DAGEN VOOR BOL W
EN RESTAURATIE VAN KERKEN.
De bouw- en restauratie commissie der
Ned. Herv. Kerk bericht ons, dat zij dezer
dagen f. 16.000 ontving van de gemeenten
uit de Zaanstreek voor het zwaar getrof
fen Tlel met haar Sint Maartens-kerJc.
De vo'gende dag was er een ovcrschryvlne
van Haren (Gr.) voor Hulssen (waar zowel
kerk als pastori# zijn verwoedt) vaa
f. 300CL—