PANDA OP DE
Liever levensgeluk in overall dan
ontevredenheid met witte boord
Regering Sukarno buiten Djokja
zonder invloed
Nieuwe wending in de Franse
communistische tactiek?
Frankrijk toetssteen voor de
Russische bedoelingen
THEPMOGÈNE
Wederopbouw en volkshuisvesting
in Tweede Kamer
VAN MEVROUW MAQUISÏEN
Radio-programma
87ste Jaargang
LEIDSCH DAGBLADWoensdag 19 Januari 1949
Tweede Blad No. 26595
Waf lezers schrijven
Wat een oud-ambachts
scholier er van vindt.
Naar aanleiding van het artikel
.Levensgeluk in een overall is m-ser
waard dan ontevredenheid met witte
boord" in ons Blad van Vrijdag li.,
ontvingen wij van verscheidene zijden
reacties, die alle dezelfde strekking
hadden.
Wij bepalen ons tot de publicatie
f van onderstaand schrijven van 'n oud
leerling der Ambachtsschool, dat de
algemene tendenz het meest benadert
„Met grote Interesse heb ik, en naar
r mij bleek velen met mij, het artikel
gelezen in uw blad van 14 Jan. j.l.
over „Levensgeluk in overall meer
waard dan ontevredenheid met witte
I boord?"
Inderdaad dit is een vraagstuk dat
I nogal eens het onderwerp van gesprek
I vormt in vele kringen, Eveneens een
I hoofdbrekende puzzle voor vele ouders.
vandaar dus de interesse. Mogelijk nog
wel het grootst, juist in de klingen
I van de „overall"-mensen. Evenals zo
I vaak met stukken uit de krant, gaf ook
I dit artikel aanleiding tot gedaonten-
I wisse ing, waarbij bleek dat in 't alge-
I meen de zienswijze van de mensen in
)veralls nogal afwijkt van die van de
I beer Meurs, een mening, die ook ik ten
I tolle onderschrijf.
Natuurlijk is men het eens met de
I strekking van het artikel. Het behoeft
dan ook geen kritiek, wel aanvulling.
I Het n.l. door de heer Meurs geopperde,
I als zou de „witte boord" in hoofdzaak
't de reden zijn, waarom vele ouders hun
kind niet naar een Ambachtsschool
J doen is m.i. niet geheel juist. De reden
van het waarom ligt dieper. Alle
I respect voor de mooie woorden, dat
een beroep in overall zeker niet min-
der geacht moet worden dan een kan-
toorbaantje of iets dergeIJjks. Maar dit
i alles is theorie. De practtfk leert an-
Iders. Die bedoelde gelijkwaardigheid
valt n.l. steeds weg bij de beloning van
ciie verschillende functies. We kunnen
bet roerend eens zijn met de heer M.,
1 als hij zegt, dat voor een geschooia
I bankwerker, auto-monteur en nog vele
andere beroepen, evenveel scholing
I vereist wordt ais voor kantoorbediende,
[maar dan moet men dit ook uit laten
"komen in de lonen en salarissen. In
de waardering zowel moreel ais iinan-
I cieel. En daar mankeert hier en daar
nog wel het een en ander aan. Zowel
't particuliere bedrijf als ook bij
l Overheidsinstellingen. De realiteit is nu
\i eenmaal zo, dat men zegt: „Geld mag
I dan niet cle maatstaf zijn voor de mate
van geluk, het is toch verbazend ge-
Imakkelijk. Voor de oorlog waren ïn-
I derdaad de lo»en van de „witte
I boora"-mensen ook njet groot, maar
I daar is nu wel verandering ten goeae.
I Na de oorlog was net zo, aat vaak heel
jonge administratieve krachten op di
verse bureau's werden aangenomen op
f. 150,— tot f. 250,— per maand, tér-
j wijl toen een geschoold oudere vakman
Irog maar net aan de f. 45,per week
■toe was. Kijk, dit is bepalend bij de
I keuze van meerdere ouders.
De ondervinding van de ouders, die
zeil een beroep in overall hebben, is
■doorslaggevend bij de keuze van het
beroep voor hun kind, afgezien dan,
|dat elke ouder z'n kind méér wil laten
vordeD, dan Wat hij zelf bereikte. Maar
dit is logisch. Heus, een kind van 12
(de ambachtsschoolleeftijd) kiest neg
niet voor de witte boord of overan
1 .(uitzonderingen daargelaten)
De ouders doen dit voor hen, en hun
ondervindingen en ervaringen bepalen
dan de houding. En al weten we, dat
we sinds 1880 (de tijd van heren en
■knechten) belangrijk vooruit zijn ge
gaan, dat sociale misstanden langzaam
r aan minder worden, ook op dit gebied
zijn er nog legio misstanden. Eik voor
[zich1 misscnlen onbelangrijk, te samen
Khter in staat de man in overall een
minderwaardigheidscomplex te bezcr-
^gen. Groot is nog het aantal „witte
Aoord"-mensen, die menen mijlen ver
boven een handarbeider te staan. Legio
Dde mensen met verbeelding en arro-
kender, dan dat mensen die op dit ge
bied bittere ervaringen en teleurstellin
gen hebben, hun kinderen die zien te
onthouden. Kijk, ook dit is bepaleqd.
De heer M, doelde hier trouwens reeds
zelf op, maar is toch mogelijk nog niet
voldoende practijkman, om te -weten
dat er nog heel veel aan mankeert. En
dat betere begrip, waarom moet dat
komen van de zijde der overall-mensen?
Laat men daarmee eers», eens van de
andere zijde beginnen. Dan valt er te
praten.
En aan nog enkele concrete dingen.
Ervaringen (niet altijd van mijzelf) uit
de practijk van het leven.
1. Waarom matigen vele kantoormen
sen (zelfs heel jongej zich aan, om
te jijen en jouen tegen werkplaats-
of fabriekspersoneei, terwijl zij zich
danig op de tenen getrapt voelen,
wanneer ze niet met U en mijnheer
aangesproken worden? Kleinzielig.
Inderdaad. "Niet doorslaggevend.
Neen, maar wel in staar om de men
sen in overall in te prenten dat er
„afstand" moet blijven bestaan. Veel
voorkomend verschijnsel
2. De werktijd, welke voor beide groe
pen verschilt. Reden. Hoofd- en
Handarbeider, Uitzonderingen daar
gelaten is dit kletspraat. Het is een
uit de oude tijd nog voortlevend pri
vilege. dat men met hand en tand
verdedigt Er moet verschil blijven,
"dat is de zaak, al hebben vele hand
arbeiders net zoveel of meer „kop"-
zorgen over hun werk als de hoofd
arbeiders.
3. De op vele kantoren en bureaux be
staande gewoonte van koffie- en
theedrinken. Op zichzelf niets bij
zonders, Geen wangunst, maar wel
de ondervinding, dat men het heel
normaal vindt, dat Iemand, die van
9 tot 12 uur werkt, om 11 uur even
uit moet „blazen" en ontspanning
moet hebben in de vorm van 1 of 2
koppen koffie, en dat de gewone ar
beiders, die al om 7 uur hun ontbijt
naar binnen werken, gemakkelijk ln
één ruk tot 12 uur kunnen werken.
4. De m.i zeer onjuiste gebruikelijke
betitelingen als arbeiders, werklie
den resp. administratiepersoneel,
ambtenaar. (Klerk of kantoorbedien
de is aan het uitsterven) Zijn we
niet allen arbeiders, hetzij met de
hand, hoofd of béide? Zo goed als
b.v een draaier z'n hoofd moet ge
bruiken om z'n handen 't door hem te
vervaardigen werkstuk te laten ma
ken, zo goed moet ook èen kantoor
man belde gebruiken.
Nogmaals, al deze dingen (er zijn nog
vele meer) zijn stuk voor stuk niet
doorslaggevend, het lijkt zelfs op klein
zieligheid of onbegrip, hierover te
schrijven, maar voor mij staat vast, dat
al zulke dingen in staat' zijn het min
derwaardigheidsgevoel van de handar
beider (misplaatst of niet) te comple
teren, en dat deze vaak onuitgesproken
gedachte bepalend is bij de keuze van
een vak voor het kind Het is de con
sequentie van de langzamerhand meer
dere ontwikkeling van de arbeider
Zoals ik reeds in de aanhef schreef,
zijn deze inzichten uit een beperkte
kring; de tijd is te kort om kennis te
nemen van de mening van anderen, ook
al ben ik zeker uit naam van velen te
spreken. Wanneei dit werkelijk een ur
gent probleemis. laat men dan trach
ten de luiste oorzaak od te sporen. Mo
gelijk door inschakeling van vakorga
nisaties, oudercomitë's etc Ma«r is de
luiste oorzaak gevonden dan dient die
fout hersteld: dftn alleen zal er bij de
ouders weer belangstelling komen voor
het nijverheidsonderwijs
Erkenning van de bekwaamheid van
de „overallman", erkenning, maar dan
ook uitgedrukt in de beloning.
EEN OUD-AMBACHTSSCHOLIER.
Republik Indonesia
Gevel zonder Huis.
(Van onze Indonesische correspondent)
Het is in de afgelopen weken wel
heel duidelijk komen vast te slaan,
dat de veelbesproken „Republik"
niets anders is geweest dan een gevel
zonder huis, een naam zonder inhoud.
In het gunstigste geval kan men zeg
gen, dat het lijvige Djokjase kabinet
een soort gemeentebestuur van de stad
Djokja en Sukarno de burgemeester
was. Persoonlijk hebben wij kunnen
vaststellen, dat er in Surakarta (So
lo) al geen spoor meer van de Djok
jase invloed te bekennen is.
Madiun was van meet af aan de
plaats, waar de communistische elemen
ten zich concentreerden.
Ieder centrum van enige betekenis
vormde een op zichzelf staand gezags-
gebied, waar de bestuursvorm 't beste
met anarchie was te vergelijken. Soort
gelijke anarchistische staatjes werden
ook na de vorige politionele actie
opengelegd. Wij herinneren alleen maar
aan de Tiga Daerah (Tegal, Brebes en
Pemalang)
Wanneer we een vluchtige balans ma
ken van wat met veel tam-tam als de
„Republik Indonesia" werd gelanceerd,
dan komen we tot de volgende ont
nuchterende feiten, die we helaas moei
te zullen hebben de wereld te doen ge
loven:
Hilman Djajadlningrat, oud-regent
van Serang en thans gouverneur van
het Federale district, vertelt over zijn
bevindingen in het Bantamse:
„Van Djokja trok men zich daar nijts
aan. Wat Bantam betreft, kon Djokja
evengoed niet hebben bestaan. Sukarno
en enkele andere hoogwaardigheidsbe
kleders uit Djokja zijn er wel geweest
en ze hebben het ook wel geprobeerd
met wat machtsvertoon, maar dat heeft
niet de minste invloed gehad. Bantam
leefde zijn eigen bestaan, los van Djok
ja! De ervaringen van Abdulkadier, die
Igante houding. En niets is vanzelfspre- Midden-Java op stap is geweest
het land waar hij zelf van afkomstig
is. zijn vrijwel gelijkluidend. Volgens
zijn verklaringen was zijn voornaamste
indruk, na gesprekken met hogere en
lagere bestuursambtenaren, intellectue
len en andere burgers, dat in de prak
tijk van een centraal Republikeins ge
zag buiten Djokja en onmiddellijke om
geving niet kon worden gesproken, In
elk regentschap waren de politieke ver
houdingen anders, aangezien zij in
hoofdzaak werden bepaald door de
groepen, die plaatselijk de wapenen in
handen hadden.
Wat het Oostelijk deel van het v.m.
Republikeinse grondgebied betreft, heb
ben we inlichtingen uit de meest on
verdachte bron, n.l. van de toenmalige
Republikeinse Voorlichtingsdienst te'
Batavia zelf. Op een vraag van ons,
waarom Muso en de zijnen zich op Ma
diun terugtrokken, gaf de officiële
woordvoerder toe, dat Djokja in die
streken eigenlijk nooit gezag had kun
nen doen gelden, omdat zich daar van
meet af aan de communisten hadden
genesteld. Hij noemde het de hoefd-
burcht van de communistische partij
en de paar Republikeinse ambtenaren,
die er zaten, hadden niet de minste
invloed.
En daarmee zijn we aan onze eigen
ervaringen in het Solose gekomen. Solo
(of Surakarta) is voor de Indonesiër
zelf het meest authentieke centrum van
de Indonesische cultuur.
Onze persoonlijke indruk ls. dat Solo
(Surakarta) jarenlang een speelbal is
geweest van allerlei kleine en grotere
machthebbers, die in Djokja hun am
bities niet konden uitleven, omdat daar
alle topplaatsen door de Sukarno-Hatta
-kliek waren bezet. Ook Amir SJarifud-
din behoorde tot hen, die naar Solo
vertrokken, toen hij in Djokja niet meer
de vroegere toppositie kon bekleden.
Muso vonden we daar eveneens terug,
alvorens hij door 'n bataljon Siliwangi-
divlsie naar Madiun werd verdreven
Hier botsten de belangen van allen, die
naar macht streefden en enig geregeld
bestuur is er daardoor nooit geweest.
(Van onze Parijse correspondent)
In Parijse politieke kringen heeft men
zich afgevraagd of de communisten in
Frankrijk en elders in de wereld weer
eens een nieuwe draai gaan nemen. Een
draai naar rechts ditmaal, die van meer
begrip van Frankrijks noden zou getui
gen, van een grotere tegemoetkomend
heid tegenover de regering, kortom van
een „constructiever" oppositie. Drie mo
tieven worden voor deze veronderstel
ling aangevoerd. Ten eerste, de wat
mysterieuze uitlatingen van president
Truman, die deden vermoeden, dat zich
in het Kremlin belangrijke stromingen
aftekenden, die op samenwerking met
het Westen zouden aansturen, (een
opinie, die door Kravchenko, blijkens
zijn persconferentie echter niet werd
gedeeld) Ten tweede, de actuele hou
ding van het communistische vakver
bond, de C G.T., die stelselmatig aan de
concurrerende syndicaten de initiatieven
voor nieuwe looneisen» overlaat. En ten
derde, vooral de Jongste redevoering
van de 77-jarige communistische vete
raan Marcel Cachln ln ae Kamer.
Cachin sprak in zijn kwaliteit van
oudste Kamerlid. Hij staat aangeschre
ven als de uitloper van de gematigde
stromingen in het Franse communisme.
Eenmaal werd hij zelfs wegens gebrek
aan revolutionnaire energie door het
partijbestuur geroyeerd, doch men wist
ook, dat persoonlijke inzichten tamelijk
licht wegen bij een communistische
woordvoerder in Frankrijk, die gemeen
lijk slechts his master's voice heeft na
te spreken.
Het vorige jaar gaf Cachin bv, de
toon aan voor de agitatie, waarmee
Frankrijk spoedig daarna kennis maken
mocht. Dit keer gaven de woorden van
de grijze communist blijk van zoveel
matlglngenbegrip.dat premier Queuille
na afloop kon verklaren, dat hij Ca-
cliin's speech bijna van a tot, z had kun
nen onderschrijven. Geen onvertogen
woord tegen Wallstreet, Amerika of het
Marshall-plan, slechts een voorzichtige
omfloerste critiek op het beleid van het
tegenwoordige kabinet, gaf Cachin ten
beste. Men hoorde in deze toespraak
zelfs een verre echo van de hymne aan
de opvoering der vaderlandse produc
tie, welke direct na de bevrijding door
Thorez en de zijnen zo luid werd aan
geheven.
Een toeval of een aanwijzing? Een
woordvoerder van het Franse ministe
rie van binnenlandse zaken heeft er
officieus op gewezen, dat de laatste
weken verscheiden conferenties op de
Sovjet-ambassade hebben plaats gé-
had tussen Russische diplomaten en
communistenleiders als Thorez en Fa-
jon. De nieuwe omzwaai zou hier kun
nen zijn voorbereid. Zij zou, van Rus
sisch standpunt, niet van gegronde re
denen ontbloot zijn. Moskou vreest voor
besmetting van Tito-tendenzen en
vooral de Franse sectie acht men hier
gevoelig voor De Franse communisten
zijn, in hun ogen, veel te bezorgd voor
hun persoonlijk welzijn Ze missen het
ware revolutionnaire élan, de echte
op de pijnlijke
olek, bestrijdt
GRIEP
VERKOUDHEID
SPIERPIJN
RHEUMATIEK
50 en 75 ct.
PIJNSTILLENDE WATTEN
marxistische strijdlust. Zij zijn kortom
te burgerlijk De mislukking der laatste
stakingen hebben dan ook bewezen, dat
ze geen beslissingen weten te forceren.
Veel te gauw vallen ze ten prooi aan
ontmoediging en scepticisme, aldus me
nen de meosters op 't Kremlin. Frank
rijk is de hoeksteen van de Europese
\^deropbouw Het is ook de toetssteen
voor de Russische bedoelingen. Wan
neer de Sovjet-unie werkelijk plannen
zou koesteren in de naaste toekomst
een verzoeningspolitiek te voeren met
Amerika dan zullen de eerste sympto
men daarvan in Frankrijk zich het dui
delijkst moeten manifesteren.
Om deze redenen heeft men aan de
woorden van Cachin een grotere waajv
de gehecht dan men bier in het alge
meen voor communistische propaganda-
sneeehes reserveert Snnerhg zal hliikpn
of de conclusies welke men er uit heeft
willen trekken, alleen maar voorbarig,
of wel gemotiveerd mogen heten, dan
wel dat (voor Frankrlik) de hoon weer
eens de moedei der gedachte was.
KERK EN STAAT IN HONGARIJE.
Het Hongaars bisschoppelijk college
heeft na afloop van zijn Maandag ge
houden conferentie een nieuwe brief aan
de eerste-mlnister gezonden.
Volgens ingelichte kringen zouden de
bisschoppen daarin verklaren, dat er
betreffende de zaak Mlndszenty zekere
vraagstukken bestaan, die zij zelf niet
kunnen oplossen en dat anderzijds som
mige kwesties voor het aanvangen van
onderhandelingen dienen opgehelderd
te worden.
Naar verder gemeld wordt ls de pu
blicatie van een „zwartboek" over de
activiteit van kardinaal Mlndszenty
aangekondigd. Verder is het waarschijn
lijk, dat de regering de verschijning
van een nieuw katholiek weekblad „Het
Kruis" zal toestaan.
De Lutherse bisschoppen ln Hongarije
hebben zich in een ondertekende ver
klaring aan dc zijde der Hongaarse
regering geschaard en het optreden
van kardinaal Mlndszenty veroor
deeld. Alle protestantse kerken in
Hongarije hebben thans in deze zaak
haar steun aan de regering gegeven.
De Lutherse bisschoppen „verklaren
vrijwillig in het belang van dé waarheid,
dat de priesters ln Hongarije niet ge
hinderd worden in het uitoefenen van
hun religieuze functies" Geen regering,
waar ook, kan „dergelijk optreden als
dat van de kardinaal, dat op generlei
wijze al£ religieus optreden beschouwd
kan worden" dulden, aldus deze ver
klaring.
Debat zonder succes.
(Van onze parlementaire redacteur).
Voor het eerst sinds 23 December
vorig Jaar is de Tweede Kamer gisteren
in openbare vergadering bijeengekomen
met als voornaamste taak het afdoen
van de Rijksbegroting.
Naar bekend wachten nog zes hoofd
stukken op behandeling, doch de goede
voornemens van de voorzitter, die voor
deze week alvast drie daarvan op de
agenda had geplaatst, werden nog voor
de aanvang doorkruist door de mede
deling dat de minister van Buit. Zaken
onmogelijk deze week zijn begroting
kan komen verdedigen. Als gevolg hier
van verviel de voorgenomen avondver
gadering.
Begonnen werd met de algemene be
schouwingen over de begroting van het
Dep. van Wederopbouw en Volkshuls-
vesting, 'n onderwerp, waarbij welhaast
PROCES TEGEN DUITSE
COMMUNISTEN.
Gisteren is te Duesseldorf een proces
begonnen tegen Max Relmann, de
Westduitse communistische leider, wie
ten laste is gelegd met vergeldings
maatregelen te hebben gedreigd tegen
de Duitse politici, die hun steun gaven
aan het Ruhrstatuut.
Tevens verschenen voor de rechter
Hugo Paul, voorzitter, en Paul Salem-
ka, secretaris van de communistische
partij in Noordrijn-Westfalen, die ten
laste wordt gelegd op 2 Januari zonder
toestemming van het militair bestuur
te Duesseldorf een openbare vergade
ring te hebben doen houden bij ge
legenheid van de dertigste verjaardag
van de communistische partij in Duits
land,
Een duizendtal communisten en sym
pathisanten bevond zich in en buiten
de rechtszaal. De zitting werd geschorst
toen men in de zaal begon te zingen.
Na de hervatting van de zitting werd
het verhoor bemoeilijkt door het zingen
en fluiten van de menigte buiten.
De behandeling van de zaak tegen
Reimann werd tot 27 Januari verdaagd
óm de verdediger de gelegenheid te ge
ven tot voorbereiding van zijn pleidooi.
Hugo Paul werd veroordeeld tot een
boete van vijfhonderd Deutsche mark of
twee maanden hechtenis, Paul Salemka,
tot een boete van driehonderd mark of
zes weken hechtenis.
Toen Reimann gisteravond op een
bijeenkomst te Duesseldorf een rede
hield, werd hier door Britse autoriteiten
een einde aan gemaakt.
FEUILLETON
Het testament
door Patricia Wenthworth.
Uit het Engels vertaald
door Alice Iterson.
f45)
,Met een laatste glimlach voor Carey
feing Nora de treedjes van de getuigen
bank af. Haar plaats werd ingenomen
|ooor Honor King, die er uitzag als een
"verschrikt .albino-konijn in het zwarte
Niet dat haar niet stond en waarvan
d? rok van achteren ongelijk hing.
1 Haar bont gleed voortdurend van
baar schouders en heur haar piekte
[onder een vale zwarte hoed uit. Zij
'kgae de eed af met een stem, die mis
schien hoorbaar was voor de griffier,
•naar die zeker niet verder droeg. Nie-
jfiand had verwacht dat zij als getui
ge een succes zou zijn, maar geduren
de het verhoor moest haar herhaalde
lijk verzocht worden luider te spreken.
Lanthony's rozige teint werd langzaam
Kaar zeker een graad donkerder.
Juffrouw King, wilt u ons vertel
den, hoe laat u op die Maandagmiddag,
'16 November, thuis kwam?
Juffrouw King's bleke lippen open-
oen zich, maar er kwam geen geduid
Iets luider, alstublieft. Ik ben bang,
oat de Jury u niet kan verstaan. Hoe
J iaat kwam u thuis? Om kwart over
Mf. Klopt dat? Ging u naar boven om
wv tante goedendag te zeggen?
Men kon veronderstellen, dat Honor
[>.ja" prevelde.
En hoe lang bleef u bij haar?
[Spreekt u 'n beetje harder alstublieft,
Tien minuten, zei u?
Ete rechter leunde voorover. Mijnheer
^nthony, deze getuige is werkelijk
[niet te verstaan. De jury moet in staat
;2ijn haar eigen woorden te horen, riiet
[hetgeen u herhaalt.
I yp dat ogenblik begon Lanthony's
teint iets donkerder te worden. Op
eeroiedige toon zei hij: Zeker, mijn-
|*^r. en richtte toen een smekende
op de getuigenbank.
7" Kom, juffrouw King, er is geen
eiueie reden om zenuwachtig te wor
den. poet u alstublieft uw best om
JöUideiijk verstaanbaar te spreken en
jcriel ons, in wat voor toestand u uw
■tante aantrof.
Le woorden „opgewonden" en „boos"
**ren zo vaak herhaald in de rechtzaal,
dat het vrij gemakkelijk was, ze op te
maken uit het gestamelde antwoord
van de getuige. Zo vorderde het ver
hoor beetje bij beetje, stefeds onder
broken door geërgerde verzoeken om
duidelijker te spreken, waarna Honor's
stem opeens hoog en schril uitschoot,
cm daarna weer af te zakken tot een
onduidelijk gemurmel.
Toen u des avonds na het eten
naar boven was gegaan om van japon
te verwisselen, ging u samen met uw
nicht, mevrouw Huil, weer naar be
neden?-
Neen zij was nog niet klaar.
Ik ging eerst.
Heeft u onderweg iemand anders
gezien?
Ellen Bridling was op het portaal.
Zij ging met mij mee tot aan de deur
van tante's kamer.
Een getuige, die regelmatig de vra
gen beantwoordt, is altijd prettig, maar
een getuige, die de indruk maakt een
lesje cp te zeggen, valt bij een jury
meestal -niet in de smaak. Lanthony
begon langzamerhand te wensen, dat
deze getuige maar onhoorbaar was ge
bleven. Met een opgeschroefd, hoog
stemmetje stond Honor daar haar re
laas af te werken als een schoolkind,
en dan neg wel een half-wijs school
kind.
Gaat u nog eens terug naar het
moment, waarop u uw kamer verliet.
Loopt de trap recht naar beneden, naar
het portaal, waar u Ellen Bridling ont
moette?
Neen, er is een draai.
Zag u Ellen Bridling voordat u
die draai bereikte?
Ja, ik keek over de leuning en zag
haar toen.
Dus zij stond op het .portaal, ter
wijl de trap afkwam?
Ja.
Dus was Juffrouw Silence alleen
met mevrouw Maquisten gedurende de
tijd, die Ellen nodig had^xm de gang
door te lopen en op 't portaal te wach
ten, terwijl u omlaag kwam en met u
terug te lopen naar de deur van me
vrouw Maqulstens kamer?
De rechter leunde weer voorover.
Hebben wij enig bewijs, dat Ellen Brid
ling in mevrouw Maquis tens kamer is
geweest?
Deze kwestie is nog niet aan de
orde. Ellen Bridling kan worden op
geroepen.
Stelt u daar ook prijs op, mijn
heer Vane? vroeg hij de verdediger.
Ongetwijfeld, antwoordde deze.
Lanthony ging zitten, dankbaar dat
hij met deze verschrikkelijke getuige
klaar was.
Een ogenblik, Juffrouw King, be
gon Hugo Vane. Ik zal u niet lang op
houden. Toen u na het diner mevrouw
Maqulstens kamer binnen ging en ont
dekte, dat juffrouw Silence daar was,
hoe was hun plaats toen ten' opzichte
van elkaar? Waar bevond mevrouw
Maquisten zich bijvoorbeeld?
Honor greep naar haar bont. Zij zat
in haar stoel, antwoordde zij.
Haar stem trilde.
En waar stond die stoel van haar?
Bij het vuur.
Zat zij met haar gezicht naar de
deur, toen u binnen kwam?
Ja. p
En waar bevond juffrouw Silence
zich?
Zij stond naast haar.
Dicht naast haar?
Ja.
17). „Ten eerste ben ik nergens lek",
antwoordde Panda, „ten tweede zijn
jouw oren een stuk groter dan de mijne
en ten derde heb ik er niets mee op
gevangen. Het is hier toch zeker geen
circus?"
„Wel jij akelig naar stukje verteerd
schippersgaren, dat je bent", briestede
stuurman, „wou je soms nog brutaal
worden ook? Vertel op, wat heb Je ge
hoord?"
„Dat hoef ik je niet te vertellen" zei
Panda, „dat weet Je zelf drommels goed
en veel fraais was het niet. En als je
met oppast ga ik regelrecht naar de ka
pitein om hem alles te vertellen!"
„Zo mannetje", smaalde de harpoe
nier nu. „dat zou ik toch maar niet
doen als ik jou was, want anders...."
„Ach zeur toch niet", viel Stomp hem
in de rede. „Zoiets moet je anders aan
pakken, kijken hij pakte Panda
beet en begon hem door elkaar te
schudden. Het zou er lelijk voor onze
held uitgezien hebben, als niet plotse
ling de uitkijk ln de boeg hevig met
zijn armen was gaan zwaaien en gaan
schreeuwen.
Raakte zij haar aan?
Ja.
Wilt u beschrijven, wat mevrouw
Maquisten deed?
Honors stem zakte weer af tot een
onverstaanbaar gemompel. Het enige,
dat de zaal kon opvangen, was het
woord „hand".
Probeert u alstublieft uw stem
wat te verheffen, juffrouw King.
Ik moet u helaas verzoeken, dit te
herhalen. Wat deed mevrouw Maquis
ten?
Zij hield Carey's hand vast.
Er was een geluid ln de rechtszaal,
alsof iedereen zich begon te bewegen.
Geen enkele van die bewegingen zou
op zichzelf hoorbaar geweest zijn, maar
met eikaar vormden zij een zee van
geluid. Jeff Stewart greep zich vast
aan de rand van de bank, waarop hij
zat en dat deed hij zo heftig, dat het
een half uur later neg aan zijn hand-
pam te zien was. Mordaunt keek nem
aan en knikte en toen scheen de ijze
ren band om zijn hart even iets min
der nauw te *vorden, zodat hij een
ogenblik kon adem halen.
Van haar plaats keek Carey naar
Honor King. Er was een kleurtje op
haar wangen gekomen een snel op
gekomen, heftig blosje. Het bloed
dreunde in haar oren, want noch zij,
noch Mordaunt, noch iemand anders,
was er zeker van geweest wat Honor
zou zeggen. Maar de woorden waren
nu uitgesproken en niemand kon ze
meer terug nemen. Zij hield Carey's
hand vast. Zij keek opnieuw naar Ho-
nor en dankte haar met haar ogen.
Maar Honor's ogen waren neergesla
gen, haar gelaat bleek en teruggetrok
ken, haar gestalte slap en het bont
was weer van haar schouder gegleden.
Hugo Vane ging opgewekt voort.
Weet u, of mevrouw Maquisten
sprak?
Ja.
Kon u horen, wat ze zei?
Nee.
Keek zij juffrouw Silence aan?
Ja.
Op wat voor manier met wat
voor uitdrukking.
Het bont gieea weer omlaag. Honor
greep het nog op tijd.
Kom, jufirouiw King ik zou
graag antwoord hebben op mijn vraag.
Mevrouw .Maquisten keek juffrouw Si
lence aan en nu wil lk graag weten,
op welke manier zij dat deed. Mis
schien kan ik u wat op weg helpen.
Was het een vriendelijke, hartelijke
blik?
(Wordt vervolgd)
iedereen belang heeft, maar dat dan
ook eigenlijk doodgepraat is. Het gebrek
aan deviezen is bekend, evenals het
gebrek aan arbeidskrachten en het feit
dat de arbeidsproductiviteit nog altijd
achter staat bij de voor-oorlogse. Ieder
een weet van de materialennood en dat
zelfs onze binnenlandse productie van
bakstenen en dakpannen schromelijk
ontoereikend is. De klachten over on
gelijke verdeling van de bouw-activiteit
zijn niets nieuws meer, evenmin als die
over de loonpolitiek ln de bouwnijver
heid, het doen voorgaan van bioscopen,
bankgeboiiwen en kerken, over de aan-
bestedingspolitiek en het verlagen der
bouwkosten. Zelfs de montagebouw en
de Duplexwoningen hebben voor de
meesten onzer geen geheimen meer.
De heren Ten Hagen (Arb.), Andries-
senen Steinmetz (Kath.), Stapelkamp
(AR), Gortzak (Comm.) en v. d. Feltz
iCH). voerden bereids het woord.
Behalve de heer Gortzak, die vond
dat de woningnood werd achtergesteld
bij de „koloniale oorlog" traden de
overige sprekers minister In 't Veld met
vertrouwen tegemoet.
De heer Stapelkamp betreurde dat de
minister zijn mededeling over de ko
mende algemene huurverhoging buiten
het parlement had afgelegd. De heer
Steinmetz vond de Duplex-woning een
belemmering voor de gezinsvorming,
Overigens leverde de gedachtenwisse-
ling geen nieuws op.
Heden voortzetting.
VOOR DONDERDAG 20 JANUARI.
Hilversum I, (301 M.) KRO 7.00:
nieuws: 7.15: ochtendgymnastiek; 7.30:
ae orkesten van Dol uauber en Lajos
Klss, 7,45: morgengebea; 8.00: nieuws;
8,15: pluk de dag; y.00: voor do vrouw;
9.05: koorzang; 9.40. schoolradio; NCRV
10.00: sonate voor fluit, harp, viool, alt
viool en cello (gr.pl,), 10.15: morgen
dienst; 10.45: gram.muzlek, KRO 11.00:
„De Zonnebloem' 11,40: schoolradio;
12.00; Angelus; 12.08: An. Bouter, plano
12.30; mededelingen ten behoeve van
land- en tuinbouw; 12.33; KRO Amuse-
nients-orkest; 12.55' zonnewijzer; 1.00:
nieuws; 1.25: gedeelten uit opera's van
Mozart; 1.45: „Roeromme", NCRV 2.00:
het orkest van André Kostelanetz; 2,30:
klassieke fragmenten; 2.40: „even onder
ons". Mazelen door dr D. P. R. Keizer,
kinderarts; 3.00: Rale da Costa, plano;
3.15: omroeporkest olv. Henk Spruit; 4.00
Bijbellezing door ds J. A. Tazelaar; 4.45:
Gulomar Novaes, plano; 5.00: radio-Jour
naal; 5.30: cyclus „Overzicht der vocale
Kwartetllteratuur": 6 00; Leger des Hells-
kwartier; 6.15. land. en tuinbouw; 6.30:
voqr de strijdkrachten; 7.00: nieuws; 7,15
Nederlandse organisten 6pelen eigen wer-
keri; 7.30: actueel geluld; 7,45: De RVD
antwoordt; 8.00: nieuws, 8.05: proloog;
8.15: tussen de Oeral en de Rocky Moun
tains; 10.00: gram.muzlek; 10.05: „De
vaart der volken"; 10.25: <ae liederen uit
Valerius' Nederlantsche Gedenck Clanck;
10.45: avondoverdenking; 11.00: nieuws;
11.15: het Philadelphia Symphonie Or
kest; 12.00: sluiting.
Hilversum II (445 M.) AVRO 7.00:
nieuws; 7.15: Tony Murena (gr.pl.); 7.50:
(VPRO)dagopening door dr A. Trouw;
8.00: nieuws; 8 15: ochtendvarla; 8.55:
korte gesprekken van vrouw tot vrouw;
9.00; Preludes van Claude Debussy; 9.30:
waterstandeh; 9.35: „Een lied gaat de
wereld rond"; 10.00: morgenwljdnlg door
ds W. Willemse, 10.15; arbeldsvltaml-
men; L0.50: kleutertje luister I; 11.00:
Radio Symphonie Orkest van Stockholm;
11.45: „Do Invloed van het Westen op de
Batakse samenleving"; 12.00: ensemble
Jo Bos; 12 30: mededelingen ren behoeve
van land- en tuinbouw; 12.33: ln 't^spl-
onnetje, 12.38: Sandoi Vldak, plano;
1.00; nieuws; 1.15: mededelingen of gra-
mofoonmuzlek; 1.20: „Bergafwaarts", Ar
gentijns gram.platenprogramma: 1.50:
John Mc Cormack zingt (gr,.pl.); 2.00:
„Mijn herinneringen aan PaUl Kruger";
2.20: sollstenconcert; 3.00. voor zieken en
gezonden: 4.00: van vier tot vijf; 4.00:
meditatieve Jnleiding; 4.05; Herinnering:
B. Smetna, MilosJ Sadlo, cello; 4.10: ln
kort besték- boekbespreking door ,dr P.
H. Rltter Jr; 4.15: Tsjechische volkslied
jes; 4.35: De moordaanslag, hoorspel;
4.45: Tsjechische amusementsmuziek;
5.00: AVRO, Kaleldoscoop; 6.20: welk dier
deze week?; 5.30: tips voor modelvlieg
tuigbouwers; 6.35: Twee balladen; 5.50:
„Wij slaan op de tong-tong" Jeugduit
zending; 6.00: nieuws: 6.16: sportpraatje;
6.30: Sidney Torch; 7.00' „Met de Een
dracht op avontuur", Radiostrip; 7.10:
AVRO's Avondschool; 7.45: Le plano ro-
mantique door Pierre Palla; 8.00: nieuws;
8.05: in het radlo-zoekllcht; 8.15: het
omroep-kamerorkest; 9.00: „Liefde en
misverstand", dialoog; 9.15" het Prome
nade-orkest; 9.45' „Het Gevangeniswe
zen ln nieuwe banen"; 10 00. Inleiding
tot het volgende 10.05- aansluiting met
de Royal Albert Hall te Londen; 10.45:
gram.muzlek: 11.00' nieuws- 11.15: En
gelse show en variété successen (gr.pl,);
12.00: sluiting.
AGENDA
WOENSDAG:
Gerecht 10: Splrltlsch Genootschap, 7.45
uur nam.
DONDERDAG:
Volkshuls: Spr. prof. dr H. Oldowelt.
7.30 uur nam.
Sehouwburg: Het Vrolijke Toneel „H.M.
Heintje", 8 uur nam.
Harmonie: Nea. Verbond van Midden
standsverenigingen Spr' P J de Krulf.
8 uur nam.
DoopSgez Kerk Lezing ds J. Lauik-
Itorst. 8 uur nam.
