Komt er roulette in onze badplaatsen!
Een juist standpunt
Voorschoten koopt gronden voor
woningbouw
Uitgewerkte plannen liggen gereed
STADSNIEUWS
RECHTZAKEN
Officiële publicatie
j, UiSssths-
WOENSDAG 29 DECEMBER
Engelse visie
Indonesische kwestie
HET gebeurt helaas niet veel, dat
wij in de buitenlandse bladen be
grip vinden voor het Nederlandse
standpunt inzake de Indonesische kwes
tie.
Met des te meer instemming laten wü
daarom hieronder een vertaling volgen
van het hoofdartikel, dat het bekende
Engelse blad „Daily Mail" gisteren op
de eerste pagina afdrukte:
„De Hollanders zijn een stug en
hardnekkig volk. In het verleden heb
ben zij de Spanjaarden, Fransen en En
gelsen bevochten en overwonnen in hun
vastberadenheid hun VTijheid te hand
haven. Gedurende 5 lange jaren hebben
zij geleden onder Duitse tyrannie, gele
den en tegenstand geboden, terwijl op
zee hun strijdkrachten met de onze
vochten tegen de Nazi's.
Zij zijn bondgenoten en vrienden
niet alleen van Engeland, maar van al
len, die gemeenschappelijk belang heb
ben in vrijheid. Maar de herinnering
duurt kort in deze tijden. Vandaag
wordt Holland gebrandmerkt als een
ruige aanvaller in verband met haar
actie in Indonesië. In het rumoer, dat
over de gehele wereld is aangeheven,
wordt nauwelijks een woord van steun
of zelfs van sympathie vernomen met
de Nederlandse houding.
DE HOLLANDERS
Het blote feit., dat Nederland de In
donesische Republiek heeft aangevallen,
wordt alleen aangegrepen met uitslui
ting van al het andere.
Australië en Amerika hebben geza-
melijk besloten de zaak voor de UNO te
brengen. Er is sprake van dat Holland
zal worden afgesneden van de Marshall
hulp.
Dit moet de Russen verheugd heb
ben. wiens vertegenwoordiger in de
UNO. gisteren een bevel tot staking
van het vuren eiste. De resolutie werd
niet aangenomen en zou in ieder geval
alleen maar een gebaar geweest zijn,
omdat de strijd in feite reeds bijna is
beëindigd. (Wij tekenen hierbij aan, dat
een Amerikaanse resolutie van deze
strekking wèl werd aangenomen Red.
L. D.).
Maar het probleem in het Oosten
blijft en opgewonden woorden in het
Westen helpen niet om het op te lossen.
Ook wij betreuren ongetwijfeld de
Nederlandse daad om de onderhande
lingen met de Republikeinse regering
af te breken, maar wij aarzelen om
haar regelrecht te veroordelen.
Om te beginnen hebben de Hollan
ders oprecht getracht datgene te doen,
wat de Engelsen hebben verzuimd. Zij
hebben gepoogd een vrij Gemenebest in
Zuid-Oost-Azië op te bouwen op het
zelfde ogenblik, dat Groot-Brittannie
afstand deed van haar eigen verant
woordelijkheden in dat gebied.
wensten en herhaaldelijk de Bestands
overeenkomst hadden geschonden, wel
ke in Januari te Batavia werd getekend.
In ieder geval zal na de interim-rege
ring worden gevormd, met of zonder de
Republikeinse regering, maar wat ge
beurt daarna? De regering van India
schreeuwt om actie tegen Nederland.
Onze eigen regeerders zwijgen merk
waardig stil
DE BRITTEN.
Hier ligt zeer zeker een kans voor
Groot-Brittannië om leiding te geven.
Terwijl de mogendheden van West-
Europa er naar streven om een gemeen
schappelijk verdedigingssysteem op te
bouwen, verliezen zij hun autoriteit in
het Oosten. Zij verliezen het, omdat
wanneer volkeren, die nog niet rijp zijn
voor zelf-regering, plotseling worden be
vrijd, de situatie snel degenereert tot
anarchisme en communisme.
De communistische stroom vloeit over
China en er is weinig tijd meer om te
handelen.
Er is geen tijd voor kortzichtige ver
wijten tussen de Europese machten, die
tot dusverre hebben gefaald in het tot
stand brengen van een politiek van ge
coördineerde samenwerking voor hun
koloniale volken ln het Oosten.
Dit dan is onze kans om te tonen,
dat Westerse eenheid in Europa moet
Heden luchtpost uit Batavia
naar Amsterdam
Blijkens mededeling van de zijde der
posterijen kon vandaag uit Batavia Ne
derlandse luchtpost naar Amsterdam
worden gezonden.
Over de aard van de verbinding kon
geen mededeling worden gedaan.
JHR MICHIELS VAN VERDUYNEN
VOLGENDE WEEK IN INDONESIË.
De Nederlandse ambassadeur in Lon
den, jhr mr E. F. M. J. Michiels van
Verduynen, zal in het begin van de vol
gende week in Indonesië zijn. Gisteren
heeft de ambassadeur langdurige be
sprekingen gevoerd met de minister
president dr Drees en de ministers Sas
sen en Stikker.
REPUBLIKEINS MEMORANDUM
AAN LOVETT.
De Indonesische Republiek heeft in
een memorandum, gedateerd 27 Decem
ber, ondertekend door Soemltro en ge
richt tot de wnd. minister van Bult.
Zaken Lovett, de Ver. Staten wederom
verzocht de ECA-hulp aan Nederland
op te schorten, totdat de Nederlandse
regering, „die een agressieve daad ver
richtte. tot de orde gebracht is".
MOORD OP R.K. GEESTELIJKEN.
De Indonesische R.K. pastoor Send-
jaja en de Nederlandse frater Jezuïet
Bouwens zijn 20 December j.l. teMoen-
tilan (tussen Djokja en Magelang) door
samengaan met Oosterse eenheid In leden van de strijdgroep Hizboellah
Azie* vermoord.
Straatnamen gewijzigd en
ambtsgebed ingevoerd
DE INDONESIËRS.
De Hollanders hebben verklaard, dat
zij op 1 Januari een federale interim re
gering voor de Ver. Stoten van Indo
nesië willen instellen op de voet van
gelijkwaardigheid met Nederland in de
nieuwe NederlandsIndonesische Unie.
De Republikeinse regering evenwel
waarvan enkele leidende persoonlijkhe
den gedurende de oorlog actief hebben
gecollaboreerd met de Japanners
maakte er bezwaren tegen, dat zij dan
op geliike voet zou komen te staan met
de andere delen van Ned. Oost-Inddë.
ZIJ weigerde aan de Nederlanders de I
waarborgen te verstrekken, welke deze
nodig hadden alvorens de Federatie in
te stellen, terwijl de Hollanders beweer
den dat de Republikeinen onder geen
enkele omstandigheid een regeling
SCHEEPSBERICHTEN.
BLIJDENDI.TK 28/12 van Baltimore n.
Norfolk: BONAIRE, ParamariboAmster
dam. pass. 28/12 Ouessant: BOISSEVAIN
29/12 van Durban te Kaapstad; JAAR-
STROOM 28/21 van Rotterdam te Antw.:
KEILEHAVEN 28/21 van Amsterdam te
Rotterdam: LUNA, SamosAmsterdam,
28/12 van Antwerpen: OVERÏJSEL. Now-
OrloanBKaapstad, pass. 28/12 7 u. Fer
nando Noronna; SIBAJAK, JavaRot
terdam. pass. 28/12 15 uur Ouessant.
BEURSOVERZICHT
AMSTERDAM, 29 December.
Het publiek betoond zich zeer terug
getrokken. Daarbij komt dat de handel
in Indische fondsen in verband met de
bekende maatregelen practisch is lam
gelegd. Ook heden kon het voor tal
van cultuuraandelen en andere Indi
sche waarden niet tot notering komen,
daar zioh op de topprijzen nog vraag
voordeed, waaraan niet kon worden
voldaan. De industriëlen waren per
saldo niet of niet noemenswaardig ver
anderd. De belangstelling voor Scheep
vaartpapieren was sterk geluwd.
De koersen kwamen iets lager te lig
gen, evenals die van Koninklijke.
Certificaten Twentsche Bank waren
iets beter. Nederlandse staatspapieren
bijna onveranderd.
LECTUUR VOOR DE MILITAIREN.
De medewerking van de Niwln-coml-
té's, het Piotestant Interkerkelijk Thuis
front, de band Nederland-Indonesië, de
U.V.V. en de plaatselijke afdelingen
van het Nederlandse Rode Kruis, diver
se particuliere en grote bedrijven, maak
ten het mogelijk, dat het lectuurdepot
Nlwin-Rode KruLs samen met door
de Niwin aangekochte nieuw versche
nen lectuur dit Jaar 227.300 boeken
en 6.337.500 tijdschriften kon verwerken.
Deze lectuur kwam ten goede aan de
militairen *n Indonesië, Suriname. Cu
racao, de Nederlandse Antillen en aan
de zieke militairen hier te lande.
De ruim honderd lectuurhuisjes brach
ten van deze hoeveelheid op 1 400.000
tijdschriften en ongeveer 35.000 boeken.
NIEUWE DIRECTIE DER
STAATSMIJNEN.
De regering zal in verband met het
heengaan van de heer J. Mous als di
recteur der Staatsmijnen het directo
rium van de Staatsmijnen uitbreiden en
het getal der directie-leden van drie op
vijf brengen
Naast dr Ir Ch. Th. Groothoff, presi
dent-directeur, en dr ir D. P. Ros van
Lennep, zullen met ingang van 1 Jan.
1049 als directeuren optreden de heren
mr F. M. J. J. Jansen, drs A. O. J. Rot
tier en H. H. Wemmers,
Voor de laatste maal in 1948 kwam
de raad van Voorschoten gisteren in een
openbare zitting bijeen.
In de legesverordening worden enkele
aanvullingen en een wijziging aange
bracht. Het bedrag per leerling, waarop
de besturen der scholen recht hebben,
wordt verhoogd met f. 10,29 per leerling.
Tot leden van de Commissie voor
Schoolverzuim worden de aftredende
leden herkozen.
De filmvertoningen voor de leerlingen
der Herv. School hadden tot dusver
plaats op' de zolder van de school. Met
het oog op brandgevaar achten B. en
W. dit niet verantwoord. Het schoolbe
stuur heeft medewerking verzocht tot
het aanschaffen van ondoorzichtige gor
dijnen, om twee lokalen geschikt tema
ken voor deze vertoningen en tevens
voor aanschaffing van gordijnen voor
de overige lokalen. De heer L. A. Mooij
vindt dit een dure geschiedenis. Ge
raamd is f 573.
Nadat de voorzitter heeft geantwoord,
dat het bedrag niet aan de orde is,
maar de Raad zich alleen heeft uit te
spreken over het verlenen van mede
werking, wordt het voorstel z.hst. aan
genomen.
Enkele bewoners van de Duivenvoor
destraat hebben verzocht nun tuinen te
mogen vergroten door aankoop van
grond van ae gemeente. Niet alle bewo
ners waren heiaas niertoe bereid, waar
door slechts een gedeeltelijke verbete
ring wordt verkregen. Goedgevonden
wordt aan de heren U. H. van .Leeuwen
en J. Hamersma de grond te verkopen
ad f.5 per cA. Ook de gronden achter
de andere percelen zullen worden benut.
B en W worden gemachtigd een kas-
geidleningaan te gaan tot een bedrag
van f.l.UUO.OOO.
Het is nodig dat de gemeente zich tij
dig voorziet van gronden voor de bouw
van arbeiderswoningen, omdat op het
terrein aan de Tolstraat slechts 28 ar
beiderswoningen gebouwd kunnen wor
den. Z.h.st. wordt goedgevonden gron
den aan te kopen van mevr. Wed. G.
Boom—Geel ter grootte van 3 HA, 85 A.
en 32 cA. tegen f. 1,25 per cA. Na ver
kaveling biedt het terrein gelegenheid
voor het bouwen van 160 arbeiderswo
ningen.
Goedgevonden wordt van het perso-
neelsfonds een bedrag te aanvaarden
van f. 107,44 en dit bedrag aan te vul
len tot de kosten van het aanbrengen
van een zerk op het graf van wijlen
burgemeester M. F. Berkhout.
Na enige bespreking wordt goedge
vonden de Duivenvoordestraat te ver
dopen in Koningin Wilhelminalaan, de
Beatrixstraat en Hendrikstraat in
Oranjeplein.
De z.g. parallelweg wordt voortaan
genoemd Koningin Jullanalaan, de Dui-
venvoordseweg wordt Laan van Dui
venvoorde. De laan evenwijdig aan de
Koningin Julianalaan, vanaf Wijngaar-
denlaan naar Burgem. Berkhoutpark
wordt Prins Bernhardlaan en de nieuw
aan te leggen straten tussen Prins
Bernhardlaan en Koningin Julianalaan
worden genoemd Prinses Beatrix-,
Prinses Irene-, Prinses Margriet- en
Prinses MariJkelaan.
Besloten wordt voor straataanleg en
woningbouw aan te kopen voor f. 12.500
van de fam. Van den Ende het huis
„Klein Langenhorst" en de daarbij be
horende gronden.
Besloten wordt een credlet beschik
baar te stellen van f.2880 i.v.m. dub-
belbewoning van een aantal in aanbouw
zijnde middenstandswoningen, waarin
ook boven een keuken zal worden ge
maakt.
Mevr. H. A. 3. RomiJn—Oostveen
vraagt naai de mogelijkheid, dat cte ge
meente een zaal gaat bouwen. Er is
hieraan een zeer groot gebrek. De voor
zitter geeft de toezegging, dat het col
lege dit nader zal bezien, maar de n-
nanciële toestand ia niet rooskleurig.
Vervolgens komt een zeer belangrijk
voorstel ter tafel, nml. het invoeren van
het ambtsgebed. De heer C. Fortanier
had rêeds een voorstel ingediend, maar
B. en W. hebben een meer eenvoudig
gebed voorgesteld.
De heer D. Limburg, sprekende na
mens het Prot -Chr. deel van de Raad,
verklaart er zich mee te kunnen ver
enigen. De heer O. R. I. Viveen
nert er aan, dat reeds vroeger onder
burgemeester Berkhout over dit punt
is gesproken en dat tot uitvoering niet
werd overgegaan. Hij is principieel te
genstander omdat een gebed voor ge
meenschappelijk gebruik een bespotting
en onaanvaardbaar la. Bovendien be
staat de mogelijkheid, dat volgend jaar
de raad van andere samenstelling la.
Mevr. H. A. S. Romijn—Oostveen kan
zich niet verenigen met een gebed, dat
een formule is. Ook de heer G. v, d.
Werf motiveert zijn tegenstemmen.
Nadat nog door enkele sprekers net
woord is gevoerd wordt tot stemming
overgegaan en wordt het voorstel aan
genomen met 9 tegen 3 stemjnen.
BEZOEK VAN MINISTER
mr J. IN 'T VELD
Gisteren werd Voorschoten vereerd
met een bezoek van de minister van
Wederopbouw, mr J. in 't Veld. Het be
zoek gold de ln aanbouw zijnde .Finse
Sohooi", waarvan Voorschoten de pri
meur heeft. In gezelschap van ir Mou-
ton, secretaris-generaal van het depar
tement van wederopbouw, ir van Oppen,
hoofd afd. bUz. gebouwen, eveneens van
het departement van wederopbouw, en
de burgemeester van Voorschoten, de
heer C. J. v. d. Hoeven, werd de mi
nister ontvangen door de beide direc
teuren van „Panacro" uit Warmond, de
heren van Amenom en Kalemink. De
minister liet zich door deze heren en
door de beide architecten, onder wier
leiding de bouw van deze school plaats
vindt, de heren Laurentius, voorlichten,
van binnen en van buiten werd de school
bezichtigd. Een lokaal was reeds zover
klaargemaakt, dat men een indruk kon
krijgen over de ruimte van een klas
lokaal, de „gezelligheid", die daar zal
kunnen heersen, maar tevens de doel
matigheid van een dergelijke school.
De minister toonde zich met de bouw,
die zeer vlot gaat, zeer ingenomen De
nood op het terrein van de scholenbouw
is even groot als bil de huizenbouw.
Door de grote geboorteaanwas, vooral na
de bevrijding, is dit probleem nog ur
genter geworden.
Deze problemen kwamen ter sprake
bil het onderhoud met de minister. Ge
lukkig kunnen wij bij deze scholen niet
meer spreken van nood-, of zelfs semi-
noodgebouwen, daar deze school zekpr
'n levensduur van 50 Jaar beschoren ls.
GEVOLGEN VAN DE GLADHEID
DER STRATEN.
Reeds omstreeks vijf uur gistermid
dag deden zich verschillende valpar
tijen voor, doordat de straten, door
verandering van de weertoestand, met
een laagje ijs werden bedekt.
Om even 6 uur slipte een auto op
de Leidseweg ter hoogte van de Geref.
Kerk. De bestuurder reed met, voor
deze omstandigheden, te grote snel
heid. Na enkele malen ln de rondte te
zijn gedraaid, botste de auto ten slotte
tegen het woonhuis van de fam. T.
Een rijwiel dat voor de woning stond
werd vernield. De bestuurder kwam
met de aohrik vrij, maar zijn auto liep
grote schade op. Hij was niet verze
kerd.
Soerakarta werd grondig
vernield
BEVOLKING BANG VOOR TERREUR
De bijzondere correspondent van
Aneta meldt uit Soerakarta (Solo),
dat deze stad er een is zonder grote
gebouwen, zonder elcctriciteit, water
leiding en telefoonverbindingen. De
Nederlandse troepen kwamen wel
snel, doch toch nog juist enkele uren
te laat. De Republikeinse troepen wa
ren tevoren weggetrokken, doch had
den de stad overgelaten in handën
van vernielingstroepen, die hun werk
wel grondig hebben gedaan.
Thans is men met man en macht
bezig om de schade te herstellen. De
grote electriciteitscentrale en ook de
telefooncentrale zijn grondig vernield,
terwijl de waterleiding op twee plaat
sen is opgeblazen. Men meent voor het
herstel van de openbare bedrijven drie
maanden nodig te hebben. De stations
gebouwen en dienstwoningen waren
met de grond gelijk gemaakt, de pomp
stations vernield, de spoorrytuigen wer
den in desolate staat aangetroffen.
Het enige lichtpunt ls de vondst van
45 locomotieven, waarvan 19 in orde
zijn en de rest verwaarloosd Is.
Soerakarta komt langzamerhand tot
rust. „De mensen zijn bang voor ter
reur, bang als zU 's avonds nog iets
horen van gevechten aan de stadsrand.
De winkels zijn gesloten. Rijst kost 300
roepians per liter. De arbeiders komen
nog maar weinig opdagen en als zij
komen is het in het vooruitzicht van
enkele liters rijst en textiel.
De bestuursvoering in Soerakarta ls
gunstiger dan in Djokja, aangezien,
gelijk gemeld, zowel de Soesoehoenan
als de Mangkoenegara steun toezegden.
Hoop en angst in duizenden
Duitse gezinnen
MADIOEN BLEEF GESPAARD.
Van officiële zijde wordt gemeld, dat
thans duidelijk is gebleken, dal Ma-
diocn voor vernieling gespaard is ge
bleven, doordat de Nederlandse troe
pen de stad vroeger bereikten dan
de Republikeinen verwachtten. Een
Nederlandse colonne achterhaalde 20
K.IVL voor de stad een Republikeinse
vernielingsploeg.
De bevolking was aangezegd de stad
te verlaten en dezelfde avond zou de
stad geheel vernield worden. Op vele
plaatsen lagen vliegtuigbommen van
500 K.G. Toen het station reeds door
Nederlandse troepen was bezet, werd de
volgende telefonische order van Repu
blikeinse zijde onderschept: „Het tijd
stip van vernieling is aangebroken". In
kampen in de omgeving zijn 47 Indo-
Europese mannen, vrouwen en kinderen
bevrijd, van wie velen ondervoed waren.
OPROEP VAN DE WALI NEGARA
VAN OOST-JAVA.
De Wali Negara van Oost-Java, Ko-
soemonegoro, hield een radiorede voor
de bevolking waarin hij zeide, dat ge
heel Java thans bezet is door het
Rijksleger en dat „met de opbouw
thans kan worden begonnen."
„De vrije en werkelijke souverelne
Verenigde Staten van Indonesië zijn
thans in wording. Ons land heeft nu
al zijn zonen en dochters nodig en
niet hun ontzielde lichamen. Laat ons
daarom van inzicht veranderen en een
drachtig de weg bewandelen, die leidt
tot de Komende opbouw!
RAPPORT C. v. G. D. AAN
VEILIGHEIDSRAAD.
De Commissie van Goede Diensten
heeft in een rapport aan de Veiligheids
raad t.a.v. het ln acht nemen van de
resolutie tot staken van het vuren van
24 December heden verklaard, dat zij
alleen in contact stond met de Neder
landers en niet met de Republikeinse
autoriteiten.
Voorts deelde zil de Raad mede, „dat
de commissie zonder goedkeuring van
de Nederlandse autoriteiten tot terug
keer van de waarnemers naar hun ge
bied en zonder toestemming tot het ge
bruik van het tot haar beschikking
staande vliegtuig geen mogelijkheden
heeft tot het verkrijgen van Inlichtin
gen uit de eerste hand door middel van
haar eigen vertegenwoordigers omtrent
de militaire situatie en de acties".
(Van onze Haagse redacteur).
In de loop der jaren ls er al vaak op
gewezen, dat ons land en met name
onze badplaatsen in dc internationale
stryd om het trekken van toeristen
lelijk gehandicapt zijn door het hier
bestaande verbod van hazardspel. Be
halve in de Scandinavische landen
vindt men overal elders de casino's
voor roulette en baccarat. En ook
zonder enige mensenkennis begrijpt
men uit de tocristcnstroom, die by
voorkeur daarheen zün loop neemt,
dat de vreemdelingen-industrie het
moeilijk kan bolwerken zonder be
hoorlijke gelegenheid voor een gokje.
Voor de oorlog heeft men het daar
om hier te lande geprobeerd met het
Straperlo-spel. En na de oorlog zagen
we de pogingen om het Hollandia-spel
toegestaan te krijgen, waarvoor Zand-
voort zich bijzonder Interesseerde. Die
initiatieven zijn evenwel mislukt en de
plannen daartoe zijn geheel van de
baan.
Intussen ls sindsdien de totalisator
weer hersteld, terwijl ook de komende
economische eenheid in Benelux-ver-
band een heel ander aspect aan het
hazard-spel verleent.
De roulette immers kan onder pre
cies dezelfde beperkende bepalingen en
controle worden geëxploiteerd als de
toto. En het toestaan enerzijds van de
roulette (in casu in de Belgische bad
plaatsen) en het verbieden er van an
derzijds (ln de Nederlandse) in een
aaneengesloten economisch gebied mag
vrijelijk absurd worden genoemd.
Het voornaamste argument, dat tie
voorstanders van een badplaatsen- I
casino hier te lande kunnen aanvoeren,
ls naar onze mening hetzelfde als bij de
toto: een erkende en gecontroleerde
roulette-gelegenheid zal een einde ma
ken aan het omvangrijke en ernstige
euvel der clandestiene speelhuizen. In
Den Haag alleen reeds tieren zeker een
twintigtal hazard-clubs. Aan de politie
ongetwijfeld békend. Sluit zij er van
daag een, dan opent de club morgen ln
een ander pand. Alleen de razzia's der
fiscale recherche houden er enigermate
de teugel aan. Het zijn o.m. bovenge
noemde overwegingen, die een groep
belanghebbenden er toe hebben ge
bracht, vorige maand een verzoekschrift
te richten tot de Ministers van Justitie,
Financiën en Ec. Zaken, om de roulette
hier te lande toe te staan. Liefst ln
Scheveningen en Zandvoort. Ook aan
de leden der volksvertegenwoordiging j
hebben zij een adres gericht, opdat
straks bij de herziening der loterijwet
aan deze belangrijke zaak aandacht zal
worden besteed en misschien reeds in
het komende badseizoen met de exploi
tatie kan worden begonnen.
Men heeft dan ook niet zo maar theo
retisch de vraag gesteld, doch het ver
zoek doen vergezeld gaan van een uit
gewerkt plan, voorzien van alle waar
borgen op zedelijk, zakelijk en fiscaal
gebied,
De plannen der „Mij. tot exploitatie
van roulettes ln Nederland" in oprich
ting zijn o.l. zodanig, dat men zai kun
nen wedijveren met het beste op dit ge
bied.
In samenwerking met de Robaver
brengen de belanghebbenden een kapi
taal van een mlllloen gulden bijeen. In
het bekende restaurant Casino ln Sche
veningen bezit men een prachtige zaal,
die ruimte biedt voor 10 12 roulette
tafels en zeker 500 bezoekers.
Aan baccarat wordt voorlopig niet
gedacht.
Sterke drank komt er niet in huis en
alle maatregelen zijn getroffen voor een
strikt gereglementeerd spel met betrek
kelijk geringe maxima, waarvan alleen
zorgvuldig geselecteerde gasten kunnen
deelnemen.
De weg staat open voor exploitatie
door de staat, of door de gemeente of
door bovengenoemde maatschappij. In
welk laatste geval een aandeel in de
winst van wel 60 voor de staat is
voorzien, terwijl ook de gemeente na
tuurlijk haar vermakelijkheidsbe
lasting toucheert. Uit dc financiële
opstelling, door verzoekers bü hun
adres gevoegd, blijkt dat zij het jaar
lijks voordeel voor de schatkist op 4
a 5 millloen gulden begroten, bij een
matige gang van zaken en exploitatie
gedurende het hele jaar.
Niets is door de initiatiefnemers ver
geten: noch geroutineerd personeel,
noch zelfs de fiches. Zij kunnen des
noods binnen een paar weken gaan
draaien. Want zh willen in ieder geval
de Belgische combinatie voor zjjn, die al
gereed staat hier casino's in te richten,
als straks de eenheid van economie en
de eenheid van wetboeken in de Bene
lux een feit zal zijn.
Volgens ons op een persconferentie
gedane mededelingen zijn de reacties op
die verzoekschriften niet onbemoedi
gend.
KERSTVIERING KATH.
MIDDENSTANDSBOND.
NOG 552.000 KRIJGSGEVANGENEN
IN RUSLAND.
tVan onze Duitse correspondent).
In honderdduizenden Duitse gezinnen
wacht men vol spanning op de terug-,!
keer van de leden van de voormalige
Duitse legers, die nog altyd in Rusland
worden vastgehouden. Meer dan een
millloen mannen worden nog vermist.
Volgens Sovjefcrussische verklaringen
moeten er nog 552.000 in leven zijn.
Molotof heeft indertijd verklaard, dat
zij eind 1948 weer thuis zouden zijn.
Men hoopt nog altijd ln Duitsland,
maar men vreest nog veel meer
Er schijnt weinig kans te bestaan.dat
het tempo van de vrijlating zal worden
opgevoerd. De Russen zeggen, dat ze
transportmoeilijkheden hebben.
In Maart 1947 verklaarde Molotof.dat
er 892.000 Duitse soldaten gevangen za
ten in de Sovjet-Unie. Begin November
J.l. waren er 340.000 van teruggekeerd.
Dat wil dus Zeggen, dat er volgens de
Russische mededelingen nog 552.000
Duitse gevangenen in Rusland moeten
zijn.
Hoe zij het maken en waar zij zijn,
is onbekend. Correspondentie is voorde
naaste familieleden soms mogelijk, maar
dan onder strenge contröle. Er staat in
de berichten van gindse zijde meestal
niets anders dan de betrokken vaders
of zoons nog in leven zijn en wachten
op hun vrijlating.
Een enkele maal verschijnt er een
verloren gewaande onaangekondigd te
midden van zijn familie. Het bericht
van die terugkomst doet dan als een
lopend vuurtje de ronde en het houdt
velen op de been, die anders de hoop
al lang zouden hebben opgegeven....
DE MOORD TE KATENDRECHT
OPGEHELDERD.
De Rotterdamse recherche is er in
geslaagd de dader van de moord op de
24-j. vrouw C. R., die in de middag
van 24 December door haar hospita
geworgd in bed werd aangetroffen, te
arresteren. Hij is gisteravond laat in
zijn woning aangehouden. Het is de
28-j. J. G. S., die kantoorbediende ls
in Den Haag, doch te Rotterdam
woont. De man is gehuwd en vader
van enige kinderen.
De man legde een volledige bekente
nis af, maar heeft zioh over de mo
tieven van zijn daad nog niet uitzela
ten.
De Leidse afdeling van de Kath. Mid
denstandsbond hield gisteravond in de
grote zaal van „De Burcht" een Kerst
viering, waarvoor matige belangstelling
bestond.
Na het openingswoord van de voor
zitter. de heer F. C. de Hosson, ving de
voordrachtskunstenares Tanny de Groot
haar programma aan met enkele ad
ventsdeclamatles, gevolgd door een frag'
ment uit '„Het Kindeke Jesus in Vlaan
deren" van Fellx Timmermans en enige
kerstgedichten, waaronder de „Rei van
Klaerissen" uit Joost van den Vondel's
„Gysbreght van Aemstel".
Na de pauze wist zij het publiek nog
meer te boeien met de voordracht van
de kerstlegende „De madonna van Brug
ge", van Joost van den Berkhoudt, waar
in verhaald wordt hoe de madonna tot
leven komt en onder de mensen slechts
teleurstellingen ontmoet. Zil deed dit op
voortreffelijke wijze. Mevr. B. de Groot
begeleidde de tekst verdienstelijk met
pianomuziek. De voorzitter had na af
loop alle reden om Tanny de Groot dank
te betuigen voor dit programma.
HET 75-JARIG ZAKENJUBILEUM
DER FIRMA G. SPLINTER Zn.
12 JAAR GEKIST TEGEN V.M.
COMMANDANT KAMP WESTERBORK
De advocaat-fiscaal bi) de Drentse ka
mer van het BiJz. Gerechtshof te Leeu
warden, Jhr mr J. E. de Ranitz, heeft
een gevangenisstraf van 12 Jaar met af
trek geëist tegen de voormalige com
mandant van het Jodenkamp Wester-
bork, de „SS-Obersturm-ftihrer" Alb?rt
Koorad Gemmeker uit Düsseldorf.
Dorstige kelen in Canada
(Van onze correspondent te New York).
Canadese drankbestrijders hebben
bekend gemaakt, dat de gewoonte van
het drinken van alcoholische dranken
in Canada zich op alarmerende wijze
verbreidt. Het aantal dorstige kelen
wordt met de dag groter, evenals de
hoeveelheid vocht, welke er door naar
binnen gaat. In 25 jaar is het alcohol-
verbruik met 400 procent gestegen. Het
aantal veroordelingen wegens dronken
schap klom van 29.000 tot 77.000 per
Jaar.
TREEDT TSJANG KAI SJEK AF?
Vernomen wordt, dat generaal Tsjang
kai sjek zou hbben aanvaard op een nog
nader te bepalen datum af te treden,
indien het belang van het land zulks
vergt. Hij zou hiertoe hebben besloten
onder druk van de Verenigde Staten.
Deze zouden inderdaad ln die zin heb
ben aangedrongen bü de Chinese rege
ring. terwijl mevr. Tsjang hetzelfde deed
bij haar echteenoot In kringen, die ln
betrekking staan met de generalissimus,
doet het gerucht de ronde, dat hierover
wellicht hedenavond een belangrijke
verklaring te verwachten is.
Polen zal volgend jaar zeven sterke
korte-golfzenders nabil Warschau bou
wen om „de stem van Polen" naar de
verste landen uit te zenden.
Door een grote brand zijn 1000 hui
zen in de sloppen van Bangkok vernield.
Meer dan 10.000 mensen, meest Chine
zen, zijn hierdoor dakloos geworden.
De commissie voor de atoomenergie
in de V.S. heeft medegedeeld, dat met
de maatschappij „Westinhouse electric"
een contract is ondertekend voor het
bouwen van een straalmotor, die zal
worden beproefd als stuwkracht voor
oorlogsschepen Het werk zal over en
kele maanden beginnen.
Zoals wil reeds met een enkel woord
hebben gemeld, zal het a.s. Zondag 25
jaar geleden zijn. dat de heer G Splin-
ter de grondslag legde voor het aanne
mersbedrijf der firma G. Splinter Sc
Zn. aan dc Hooigracht te dezer stede.
Het bedrijf, dat zich in later Jaren
gunstig heoft ontwikkeld, kwam na het
overlijden van de oprichter onder lei
ding van zijn zoon, wijlen de heer J
Splinter, die vele Jaren als wethouder
varf Fabricage deel heeft uitgemaakt
van het college van B. en W.
Thans heeft diens zoon, de heer G. H.
Splinter de leiding van het bedrijf in
handen. In de loop der jaren werden
verschillende grote werken door de fir
ma Splinter uitgevoerd, waarvan wij
noemen de werkzaamheden aan het
Diaconessenhuis aan de Witte Singel en
het Rijksmuseum voor Volkenkunde aan
de Steenstraat, terwijl momenteel het
bedrijf op volle toeren draait voor de
wederopbouw. Met de toename van het
aantal opdrachten hield de uitbreiding
van het personeel gelijke tred.
Ter gelegenheid van - dit Jubileum
wordt a.s. Dinsdagmiddag in het pand
Hooigracht la, een receptie gehouden.
Zaterdag 8 Januari zal het personeel
een feestavond worden aangeboden.
AMERIKAANSE CARE-PAKKETTEN
VOOR LEIDEN.
Het is in Chicago een goed en oud
gebruik, dat de Adventures Club de
arme kinderen van deze stad op
Thanksgiving Day een feestmaal ver
strekt. Maar zelfs de arme kinderen
schijnen in Chicago weldoorvoed te zijn,
want een der leden van de club, die dit
jaar met de Marshalltour een bezoek
aan Leiden en Oegstgeest bracht, meen
de dat men het geld beter kon besleden
met het zenden van pakketten naar
Holland. En zo arriveerden even voor
Kerstmis via de C.A.R.E. zestig pakket
ten levensmiddelen ln onze stad. Zij zijn
inmiddels uitgedeeld.
toucher. Men zou wellicht kunnen dis
cussiëren over de vraag of bi) hem
gelijk bij velen ln deze tijd het ac
cent soms niet té zeer gelegd wordt op
virtuose, het heroïsche, het fors-kracht-
dadige, waardoor Chopin's intimiteit op
de achtergrond komt. Ook voert hij de
temDi wel eens ad absurdum op: men
denke aan de overigens technisch gran
dioos gespeelde Polonaise in As. Maar
daartegenover staat zoveel brilliants,
dat men zich er bij neerlegt en gaarne
de technische magistrale rijpheid van
deze pianist in volle omvang erkent.
Van der Pas lijkt de grenzen naar het
effect bereikt te hebben. Nu is gelukkig
alles nog zuiver en volkomen eerlijk.
Maar de deur staat op een kier: hij
wake dus nauwlettend voor overdrijving.
De stormachtige bijval, die ten slotte
door de zaal daverde, noopte tot een
toegift. En dit „Moment musical" werd
een „Moment supérieur"!
H.
LEIDSE VOLKSHUIS BEREIDT 400
KINDEREN AANGENAME KERST-
VACANTIE.
Het Leidse Volkshuis, dat er niet al
leen op uit is om de aan zijn zorgen toe
vertrouwde kinderen een prettige en af
wisselende grote vacantle te bezorgen,
maar ook de Kerstvacantie voor hen
wenst te vullen, heeft ln deze dagen
zijn deuren weer wijd opengezet om de
daarvoor in aanmerking komende Leid
se jeugd een vrolijke en tevens doelma
tige ontspanning te geven. Het vindt
daartoe in zijn directrice, mej. M. Ruth,
die dit werk bijkans 25 Jaar doet, maar
die, volgens haar eigen zeggen „jong
met de jeugd blijft", een toegewijde
kracht, die haar pappenheimers door en
door kent. Ditmaal zijn ruim 400 kin
deren aan haar zorgen toevertrouwd, die
daar in twee groepen zowel 's ochtends
als 's middags met tal van spelletjes en
alleraardigst handwerk gezellig worden
bezig gehouden. Vanochtend zijn wij in
deze „vrolijke bijenkorf" eens even een
kijkje wezen nemen en het moet gezegd,
wat mej. Ruth met haar leiders(sters)
hier weet te presteren verdient onze
volle waardering. Wat al opgeruimde
gezichtjes en nijvere handjes, maar ook
wat een gespannen aandacht als
mej. Ruth een verhaal vertelt. Morgen
middag valt al weer het einde, maar
ongetwijfeld blijft voor dit jonge volkje
een aangename herinnering aan een
goed bestede vacantie-tijd, waarop te
vens het Leidse Volkshuls en zijn ent
housiaste helpster- en helpersschaar met
grote voldoening kunnen terugzien.
AANBESTEDING.
Bij de door de Rijksgebouwendienst
gehouden aanbesteding voor de uitbrei
ding van het gebouw der Universiteits
bibliotheek alhier is ingeschreven door:
Fa. Jac. van Riet, Lelden, f. 131.900.—,
H. C. Heemskerk, Leiden, f. 131 700
K, Burgy, Lelden, f. 131.000,—, Fa.
Gebr. Zitman, Leiden, f. 122.000.—, H.
Korswagen en Zn., Leiden, f. 120.118.—,
J. Kiebert, Sassenheim, f. 116.990.—,
Van Straten, Gouda, f. 115.300.—, Inge
nieursbureau Bouwnijverheid, Oegst
geest, f. 111.800.Gesman en Zoete-
meijer, Alphen aan den Rijn, f. 106.390,
N.V. Duraco, Den Haag, f. 105.340.—,
I. Th. Cornet, Leiden, f. 94.827.—. N.V.
v. de Werven, Amsterdam, f. 94.800.—,
Fa. Bik en Breedeveld. Leiden f. 91.900.-,
N.V. de Grauw, Eindhoven, f. 90.700.
J. de Baan, Den Haag f. 88.930,—.
DISTRIBUÏIEDIENST LEIDEN.
Op 31 December e.k. rullen de kentoren
ven dc Dlstrlbutledlenst Lelden na balf-
iler Besloten zijn
Het kantoor te KATWIJK ls op die deB
na halleen Besloten. 6
Burgerlijke Stand van Leiden
Negen vroegere Japanse officieren,
onder wie drie generaals, zijn door een
Amerikaanse militaire rechtbank tot de
strop veroordeeld wegens moord op 33
Amerikaanse vliegenier».
CHOPIN-RECITAL
THEO VAN DER PAS.
De hoeveelste Chopln-avond van Theo
van der Pas was dit?
Wil zijn de tel kwijt geraakt, maar
feit ls, dat de interesse er voor onver
minderd voort duurt.
u,£e namen Chopin en Van der Pas
blijken dé grote trekpleisters. De zaal
was dan ook weer totaal uitverkooht.
Van der Pas maakt Chopln populair
m de beste zin des woords en belicht
al diens rijke facetten in een glanzend I
GEBOREN.
N'c°la?»' zn van M. de KlcUn en G. van
t Mmit Jacoba Cornelia Maria, dr van G.
laa? KhVva?' ~°^lond; -Nlc0"
C. Hoogla
jong: Corne'S Adrïanu's ïyacInSiu"' zn
van N. van der Poel en W. M. J. van
Wlerlngen; Anna Maria, dr van W de
E- M. var Kampen: Josephu»
A J Huib««Van A' Van N00rt cn
OVERLEDEN.
Vftïl ^®r Veen Vonk vr 76 Ir- E
3awek?mmj M dagïr YK J- de Mo°tf
H-J: n M^an Zuthen zn 4 main-
VaruS'Jt oft"zn 4 manden; A van
h ninvim Jr: RUk«rs man 46 Jr
H. Boehmor mar 68 Jr; M. VMbrlef huift,
vrouw van J S van Wijk 91 jr m van
GEHUWD.
llnlen6jïm0ndt Jm ®n M' J' B' van T<*-
