DISRAELI
Ingezonden stukken
MINDER KANS OP
KIESPIJN I
FaMa tandpasta
i
vfllf
ONTBOEZEMINGEN VAN JETJE
Eerste V.I.R.O.-vergadering
„De Vlro is voor alle belangstellenden
In het werk der Verenigde Naties. Uw
grote opkomst, niet alleen uit regerings
kringen, maar ook vanwege de rechter
stee macht en het studentenleven, be-
t^Jzen mij dat U dit ook begrepen hebt.
2k hoop. dat U ons werk blijft volgen.
WIJ kunnen nog niet tot een Internatio
nale Rechtsorde komen, omdat de Inter
nationale verhoudingen zich nog te ge
compliceerd voordoen^ Er zijn vele no
den Komt echter tot voortdurend over
leg, en zo tot samenwerking. .De 24ste
October 1945 trad het Charter der Ver
enigde Naties ln werking. De Vlro. Ver
eniging voor Internationale Rechtsorde
van de Wereldbond der Verenigde Na
ties. wil thans ln engere kring ook ln
Nederland zich bezinnen op het doel
van de Verenigde Naties en de belang
stelling daarvoor gaan activeren".
Zo sprak Maandagavond 25 dezer mr
N. J. C. M. Kappeyne van de Capello uit
Amsterdam, als voorzitter van de V.I.R.O.
op de speciale vergadering ln het gebouw
van de Ridderzaal te 's-Gravenhage. Hier
mee zal het werk van de Vlro ook een
aanvang nemen Meer dan ooit dringt
het probleem zich op van de verhouding
van de enkeling tot de gemeenschap-
Kerken bezinnen zich hierop ln gezlns-
weken. organisaties stellen het aan de
orde op conferenties; elk bewust en ver
antwoordelijk mens worstelt er mee.
Dezelfde waarden als b.v. oprechtheid,
trouw, bereidwilligheid om naar elkaar
te luisteren, enz, -welke gelden voor ge
zinsgemeenschap, gelden evenzeer voor
volks- en volkerengemeenschap. Zoals de
ondervoorzitter mr J. van Zwet opmerkte,
moet het lichaam der Verenigde Naties
eigenlijk de vader van de wereldfamilie
zijn.
Alleen deze en andere geestelijke waar
den zullen de gerichtheid kunnen bren
gen, welke noodzakelijk is om de volke
ren in vrede te doen leven. Op éénzelfde
tijdstip, 24 October, hebben over de ge
hele wereld én kerken èn organisaties én
particulieren hun gedachten ln het bij
zonder gericht op de oude- eisen, die ook
ln de nieuwe levensverhoudingen aan een
leder worden gesteld. Dit mag ons niet
onverschillig laten. Onze persoonlijke be
langstelling is broodnodig. De Verenigde
Naties spelen een rol, waarbij wijzelf
nauw betrokken zijn.
Als leden van het hoofdbestuur heb
ben o.m. zitting genomenH. Ch. G. J.
van der Mandere. Koos Vorrink, mr A.
Joekes, F. S. Noordhof 1, Jhr mr Van der
Goes van Naters, mej. mr J. C. H. H. de
Vink, mr dr J. R. M. van Angeren en mr
L. J. J. Caron. In de pauze gezellig ver
enigd met de democratische kopjes koffie
en sigaretten, ondanks bordjes zoals
„streng verboden
Na de pauze vond de eerste vertoning
in Nederland plaats van de bekroonde
film der V.N „Searchlight on the Na
tions", waarbij men de Indruk van een
utopia moeilijk van zich af kan schud
den, doch als zodanig een volkomen dui
delijk beeld van het belangrijke werk der
V.N. krijgt voor alle problemen van voed
selverdeling tot beslechting van .geschil
len toe. Wij moeten terug naar het oor
spronkelijke doel van de V.N. en de Vlro
ls de eerste grote stap. U heeft zeker ook
belang bij de vrede? J. P. DE KLERK.
Succesvolle bestrijding van
tandbederf.
Gedurende de laatste jaren heeft
de tandheelkundige- en mondhy-
giënische-vvetenschap belangrijke
ontdekkingen gedaan, waardoor
tandbederf thans met succes kan
worden bestreden en voorkomen.
Vanzelfsprekend maakt de mo
derne tandpasta-industrie een nut
tig gebruik van deze wetenschap
pelijke ontdekkingen.
De belangrijkste stoffen, die ter
bescherming van tanden en mond
kunnen worden aangewend zjjn:
vitamine C (voorkomt siyrn-
vliesontsteking cn versterkt
het tandvlees)
fluorsillcaat (de directe be
strijder van tandbederf,
caries, etc.)
O sulfonamide (voor de alge
hele desinfectie van mond
holte en tanden).
Deze uiterst belangrijke prepa
raten zyn allen in wetenschappe
lijk verantwoorde hoeveelheden,
en in de meest doeltreffende ver
houding toegevoegd aan
's Morgens voor mooie tanden,
's Avonds voor gezonde tanden.
DONAR VIERDE 43-JARIG BESTAAN.
Op feestelijke wijze vierde Donar in „De
Burcht" Zaterdagmiddag voor de adspl-
ranten en des avonds voor de ouderen
haar 43e verjaardag, welk feit door voor
zitter J. J. Herweyer ln z'n openingsrede
werd gememoreerd.
De Surlnger-beker voor de beste athle-
tlek prestatie 1948, volgens Finse punten
telling ging van C. Stulvenberg naar IJ.
de Boer. die met ruime voorsprong als
eerste was geëindigd.
Zang, dans en variété hield een enthou
siaste schare tot zéér laat op prettige
wijze bezig.
TH. J. VAN DER HEIJDEN
Rechtskundige - Gemeente-Deurwaarder
Lid der N V. v. R. A.
Hoge Rijndijk 105-105a Leiden, tel. 23405
Besprekingen Vrijdags
morgens of na tel. afspraak.
Makers der geschiedenis
WEINIG staatslieden hebben zulk
een merkwaardige loopbaan gehad
als Benjamin Disraëll. In een tijd,
waarin het nog als een onvermijdelijke
voorwaarde gold, dat men van oude En
gelse familie en schatrijk moest zijn om
het ln de Engelse politiek tot iets te
brengen, wist Disraëll, een met schulden
bezwaard Joods literator, zich op te wer
ken tot leider der conservatieve partij, de
voornaamste staatsman van zyn land te
v/orden en een beslissende rol te spelen
ln de Europese geschiedenis.
Disraëll werd ln 1804 ln Londen gebo
ren; zijn belde ouders waren van zuiver
Joods ras. Zijn vader. Isaac Disraëll, leef
de van de rente van een klein vermogen
en had zich een zekere bekendheid ver
worven als populair schrijver. Wat zijn
godsdienstige opvattingen betreft, was
hij vrijdenker van de Voltalrlaanse school,
en hl) voedde zijn kinderen op zonder
hen ln enige religieuze richting te be
ïnvloeden. Benjamin Disraëll schijnt dan
ook op later leeftyd nooit belang ge
steld te hebben ln godsdienstige vraag
stukken; hij zal wel ten naastenbij een
onverschillig agnosticus zijn geweest,
maar hij koesterde een groot respect voor
de grote godsdienstige organisaties, de
kerken, waarin hij een soort samenvat
ting zag van de ln de loop der geslach
ten opgezamelde tradities. In die bewon
dering voor dergelijke waarden ls hij ge
durende zijn gehele leven conservatief ge
bleven ln de meest eigenlijke zin des
noords.
De oude Disraëll liet zijn kinderen
dopen om hun betere vooruitzichten te
verschaffen, maar toch zond hij zijn
zoon niet naar een der grote kostscholen,
noch naar Oxford of Cambridge. Mogelijk
vreesde hij, dat zijn makkers daar hem
het leven zuur zouden maken op grond
van zijn ras. Zodoende kwam Benjamin,
zowel door afstamming als door gods
dienst. buiten de kringen te staan, die
Engeland regeerden.
Niettegenstaande de oude Disraëll zelf
ln zijn tijd geweigerd had in het zaken
leven te gaan, hield hij er streng aan
vast. dat zijn zoon „Iets practisch zou
beginnen". Zeer tegen diens zin werd hij
als halfwassen knaap op een advocaten
kantoor geplaatst. Reeds toen koesterde
hij een brandende eerzucht, droomde van
wereldberoemdheid en had voor zichzelf
een letterkundige loopbaan gekozen om
hem tot macht en eer te brengen. Na
verloop van 2J Jaard werd hij oproerig,
verliet zijn betrekking en begon zyn let
terkundige loopbaan.
ZIJN debuut op dit terrein is ln een
Ietwat geheimzinnige waas gehuld,
dat zijn levensbeschrijvers niet heb
ben weten te verdrijven. Om te beginnen
had hij reeds als kantoorbediende zich
Ingelaten met beursspeculaties, die hem
ten slotte een schuld van enige tientallen
duizenden kronen bezorgden. Om uit die
schuld te gerakeh, verbond hij zich met
een zekere Mr. Powles, een niet geheel
„zuiver" financier, die geïnteresseerd, was
ln Mexicaanse mijngenootschappen en de
Jongenman betaalde voor het schrijven
(Bulten verantwoordelijkheid van de redactie).
MOETEN WIJ VERGEVEN EN
VERGETEN?
Als oud-polltiek gevangene heb ik met
aandacht geluisterd naar de radio
spreker Pater H. de Greeve, die ln een
vurig betoog een lans brak voor de hon
gerlijdende Duitse kinderen. Zij, dlc
evenals ik aan den lijVe ondervonden
hebben, wat het zeggen wil ln de handen
der Duitsers te vallen, weten, dat het
met hen „kwaad kersen eten" was.
„Eén schip voor Keulen," zei Pater De
Greeve. „en het ls slechts een druppel
op een gloeiende plaat, voor hen die hon
geren."
Als lk terug denk aan de bezettings-
dagen, dan denk lk aan hen, die geen
medelijden met ons hadden. Aan hen, die
geen naastenliefde kenden. Die geen an
dere God hadden, dan hun afgod Adolf
Hitler. Terwijl onze kinderen hongerden
en honderden Nederlanders bezweken op
ae hongertochten, deden onze bezet
ters zich te goed aan onze levensmidde
len. Het voor het kind onontbeerlijke
fruit verdween ln de magen der Duitsers
en slechts de suikerbleten en bloem
bollen waren op onze tafels, welkome de
licatessen.
Hoo vaak klonk niet de verzuchting;
„Hoe lang nog"? „Wy houden het niet
langer uit"! Hoe menigmaal heeft een
vaderlander zich niet bezondigd door
hardgrondlg op de bezetter te schelden
cn hem alles toe te wensen, ja, alle pla
gen van Egypte. Dit alles hebben wij
meegemaakt en wij hebben God ge
dankt, dat. toen de nood het hoogst
was. de uitkomst kwam.
En na de bevrydlng?
Na de bevrijding werd alles heel an
ders.
Radio Oranje staakte haar uitzendin
gen en hitste ons niet langer op. Wij be
hoefden „de bruggen niet af te draaien,
om te voorkomen.dat de N S.B.'ers de
w(jk namen." De geslepen bijl, die achter
de" deur stond, bleef staan, want al had
Radio Oranje ons op het Idee van deze
geslepen bijl gebracht, men behoefde
Gode zij dank de bijl niet te gebrui
ken. De geestelijkheid toornde niet meer
tegen het Natlonaal-Socialisme, en aan
hen. die deze verfoeilijke leer waren
toegedaan werden de Sacramenten niet
langer onthouden
Toen ln 1946 onze regering het bal
letje opgooide, dat het meer dan tijd
werd, dat de „lichte gevallen" zo spoedig
mogelijk vrij gelaten moesten worden,
werd ln „Pulchrl Studio" in Den Haag
een conferentie belegd, waar vyf verte
genwoordigers van verschillende kerke
lijke genootschappen bijeen kwamen. Al
daar werden de mogelijkheden tot vrij
lating van de „lichte gevallen" besproken
cn dé Pers verzocht het publiek te wij
zen op hun Christenplicht W(j Chris
tenen moesten barmhartig zijn.
En diezelfde geestelijkheid, die tydens
de bezetting hel en verdoemenis over het
Nat. Soc. predikte, herinnerde zich op
nieuw de ..Blijde Boodschap",
Nauwelijks konden wy ruimer adem
halen .of er ontstond onder de geeste
lijkheid een wedloop naar de interne
ringskampen. Daar. in die kampen zaten
mensen, die terug gebracht moesten
worden in de schoot der Kerken. Ik
vraag mij zo menigmaal af: hadden deze
geestelijken tijdens de bezetting ook niet
tot taak, de afgedwaalden te wyzen op
het verkeerde van hun daden.... of wa
ren zij bevreesd voor de gevolgen?
Fn was het niet tvperend. dat de Staat
de hulp van de Kerken Inriep, terwijl die
zelfde Staat, ons tijdens de bezetting tot
moordens toe had opgezweept?
In oorlogstyd ls alles geoorloofd, maar
dan moet men ook de consequentie van
zijn daden durven aanva'arden.
En velen, die tot de Nationaal Socia
listische gelederen behoorden gingen naar
huls. Eerst bracht het enige beroering,
maar toch zag men ln, dat al deze men
sen, niet langer vast gehouden mochten
worden. Ja, dat er velen onder hen wa
ren, die om des broods wille, de zyde
van de vijand hadden gekozen. Niet goed
te keuren, maar begrypelljk. Weer aude-
ren probeerden op die wijze gespaard te
v/orden voor uitzending naar Duitsland,
terwijl de meest schuldigen maar al to
vaak met een fiscale boete of matige straf
naar huis gezonden werden. Neen, wat
wij als strijdbaar volk verwacht hadden,
ging in rook op, ondanks alle mooie be
loften en toezeggingen.
En laten wy het maar eerlijk bekennen.
Hóéveel duizenden Nederlanders zyn er
niet geweest geen leden van de Nat,
Soc.-beweging die dik aan de'vijand
verdienden of de vijand In de kaart speel
den en hun bpdryven gaande hielden,
onder het een of ander aannemelijk mo
tief?
En nu drie Jaren later, terwyi ln ons
land nog veel ellende geleden werdt
hoort men de noodkriv*; „Wy zyn ver
plicht de Duitse kinderen te helpen".
Of de Inzameling van kleding en le
vensmiddelen voor Keulen een succes ge
worden ls, weet lk niet, maar gezien de
manier waarop men dat doet, zal het wel
in orde komen. Ieder Christen ls volgens
de leer verplicht, hieraan mede te wer
ken. Ik zeil' ben nog niet tot dié hoogte
opgeklommen, dat ik met een vrijmoedig
hart kan zeggen: „Ik help gaarne mee,
de hongerende kinderen ln Duitsland te
bewaren voor erger". Ook al durf lk
mijzelf een Christen te noemen, toch
kan lk het niet van m(j afzetten, dat wy.
volk van Nederland door dat barbaarse
volk zyn geslagen op een wijze. niet na
der te noemen. De tijd ls nog niet rijp,
dat wy de kinderen van ben, die ons van
alles beroofden, liefderijk de helpende
hand toesteken. O Ja. lk weet zeker, dat
wanneer zo'n hongerend Duits kind bij
my aan de deur om een bete broods
kwam vragen, de deur niet gesloten zou
vinden. Maar om nu een inzameling voor
deze kinderen te houden, terwyi er nog
duizenden kinderen ln ons land van het
meest nodige verstoken zijn, dat vind lk
niet Juist. Als er voor onze eigen kln-
dèren Iets gedaan moet worden, dan
stoot men vaak z'n neus. Trek de ver
woeste gebieden maar ln en kyk eens
wat onze kinderen nog moeten ontberen.
Zie de behuizingen dezer oorlogsslacht
offertjes, en vraag hen waar hun dekens
en ander huisraad gebleven ls. Deze
kleine kinderen zullen U antwoorden:
„Dat hebben de Moffen van ons afge
pakt". Dat zijn onze kinderen ,onzc
eigen Nederlandse kinderen. Hebben zij
gevraagd overvallen te worden en van
alles beroofd? O neen. die Jonge Duitse
kinderen hebben ook niet aan hun
ouders gevraagd het land van hun
buurman te plunderen cn leeg te roven,
maar als er Iets voor het kind gedaan
moet worden, laten wy dan eerst bb onze
eigen kinderen beginnen. Of.... zijn er
andere belangen, die boven het Neder
landse kind gaan. Hebben de Kerken be
lang by het Duitse kind? W. v. A.
kleren, die ln de huishoudens gemist kun
nen worden mee te brengen, om ze naar
Duitsland te sturen I!
Ik vraag my af .of, als de Nederlanders
een goed werk willen doen, zy de gelegen
heid hiervoor rilet dichter bij huis kunnen
vinden. Zijn alle volwassenen en kinderen
ln de eertijds verwoeste gebieden ln de
komende winter voldoende voorzien van
warme kleren, dekens, schoenen enz.? Zijn
er ln de grote steden, nog niet zeer velen,
die het allernodlgste voor hun kinderen
niet kunnen kopen bij gebrek aan geld en
textielpunten? Op de eerste vraag zou ik
willen antwoorden „neen", op de tweede
.Ja" Welaan, waarom worden dan de over
tollige kledingstukken, die nu voor de
Duitsers worden opgehaald, niet onder
onze eigen bevolking verdeeld?
Ik geloof, dat als hiervoor propaganda
gemaakt zou worden, er veel meer zou
worden opgehaald dan nu. Ik ben het dus
zoals U ziet eens, met de heer M. J. A.
v. d. B. uit Voorschoten, echter niet met
de „nopt van de redactie". Waarom zou
den w(j hun geiyken zijn, als wij onze
handen van de Duitsers aftrokken? Niet
wij zijn de schuld van luin nood. zij wel
vain ale onze. Niet wij zijn by hun bin
nengevallen en hebben alles weggehaald,
zoals zij deden.
Maar om nu maar Ineens alles te ver
geten wat ze ons in die Jaren misdaan
hebben en waarvan we de gevolgen nu nog
voelen dat ls te veel gevergd enIndien
we dit deden, wat zouden de gevolgen
daarvan zyn, voor onze kinderen en, klein
kinderen?
Ik hoop. dat ik U hierbij mijn stand
punt uiteen heb gezet en dat U het zult
willen plaatsen ln de Leldsche Post.
Ik ben zeer benieuwd of er nog meer
mensen op zullen reageren.
U dankend voor de te nemen moeite
teken lk
Hoogachtend, L.-E., Oegstgeest.
i
illHII!llll[]|||lilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll[|llllllililllllllffllll!llllllllllllllllllll!lllllllll||||||||||[||||ll|l||]|||||[||[|||||||||||||||||||||||||||||||||||
van anonieme stukken over de toekomst
mogelijkheden van die mijnen, een op
dracht, die Disraëll uitvoerde zonder zich
te storen aan het feit, dat hij van dat
onderwerp in heb geheel niets afwist. De
maatschappy van Mr. Powles ging trou
wens kort daarna met een groot gerucht
over de kop.
Een dergelijke glimp van wat te veel
„smartness" ligt over de eerste proeve
van schone letteren, de anoniem versche
nen roman .Vivian Grey". Er was een
voor die tijd zeer sterke reclame bij
voorbaat voor dat boek gemaakt; de
identiteit van de schrijver werd met de
grootste zorgvuldigheid geheim gehouden
en er werd o.a. op bedekte wijze te
verstaan gegeven, dat het een z.g. „sleu
telroman" was. vol met „onthullingen" en
geschreven door een bekend staatsman.
Intussen kwam het werkeiyke auteurs
schap van het boek aan de dag en nu
wierp de kritiek zich op de ongelukkige
Disraëll, die als bewust bedrieger ge
brandmerkt werd.
Naar alle waarschijnlijkheid waren deze
teleurstellingen de oorzaak, dat Disraëll
op dit tijdstip ernstig ziek werd. Zijn ze
nuwen waren zo van streek, dat hy ln
geen twee Jaar kon werken: hij was ove
rigens gedurende zyn gehele verdere le
ven onderhevig aan periodieke aanvallen
van gedruktheid, waarin zijn arbeids
vermogen hem ln de steek liet. Het was
een ongelukkig begin voor de jonge man,
die zich ten doel had gesteld Engeland
te veroveren. Niet genoeg, dat hij als een
vreemdeling stond tegenover de traditie
van het land en dat het hem aan maat
schappelijke connecties ontbrak nu
was zyn poging om een korte weg naar
roem en rijkdom ln te slaan, nog uitge
lopen op schulden, publieke afkeuring
en een geschokte gezondheid.
MAAR Disraëll was niet zo licht uit
het veld te slaan. In 1831 vinden
we hem ln Londen als gevierd man
van de wereld. Juist teruggekeerd van
een reis ln de Levant en schrijver van
twee nieuwe veel gelezen romans: ..Con-
trarlnl Flemmlng" en „Alruy". Het ge
mak. waarmee hy toegang verwierf tot
de hogere kringen, ls Inderdaad verba
zingwekkend. gegeven dat hy van burger-
afkomst was ln een tijd, waarin alleen de
adel de toon aangaf, en dat zijn familie
volstrekt niet opvallend ryk was. De re
den zal wel moeten gezocht worden ten
dele ln zyn persooniyke charme, ten dele
n zijn aureool van teruggekeerd reiziger
ln de Oriënt ln een tyd, waarin het bijna
even merkwaardig was om in Turkye ge
reisd te hebben. Zyn Joodse afkomst
schijnt hem geen moellykheden te heb
ben berokkend. In het Engeland van die
tijd was anti-semltlsme zo goed als on
bekend, en bovendien was Disraeli's eigen
houding op dit punt zeer sympathiek. HIJ
bezat een sterk famliegevoel en was er
trots op tot een oud volk te behoren, dat
reeds een hoge cultuur had gekend toen
de Europeanen nog ln het stenen tljd-
perk verkeerden. Een dergelijke houding
was wel geschikt om hem de sympathie
der Engelsen te doen verwerven, die altijd
veel gevoelen voor mensen, die zonder
aanmatiging tonen hun eigen waarde te
kennen.
Zijn entré in de politiek geschiedde vla
de Londense- „wereld", die toenmaals nog
een der hoofdwegen tot de macht was.
In de palelzen der aanzleniyke adellijke
geslachten kwamen tijdens de season de
Invloedrijkste personen des lands samen.
Toenmaals en nog lang daarna
werden vaak gewichtige beslissingen ge
nomen. niet ln het Parlement, maar op
een namiddag-partij of een bal. De maat
schappelijke connecties, die Disraëll zich
had weten te verschaffen, waren hem
daarom van zeer veel nut, en men kan
veilig zeggen, dat hy zonder die nooit
de positie ln deEngelse politiek had
verworven, die hy nu gewonnen heeft.
Disraëll trachtte eerst als radicaal
doordrijver ln het Parlement te komen.
Toen dat mislukte, sloot hy zich bij de
conservatieve partij aan. Deze omme
zwaai was niet zo opmerkelijk, als het
ons zou voorkomen. De conservatieve
party, ln die dagen juist- georganiseerd
door Peel, was op zichzelf niet minder
democratisch dan de tegenparty. de
Whlgs. Disraëll zelf was eigenlijk noch
conservatief noch liberaal; hij bleef tot
aan zyn dood wat men toenmaals een
„Tory-democraat" noemde. d.w.z. hy
meende, dat de conservatieve partij
slechts kon biyven voortbestaan, zo hij
zich op democratische grondslag stelde en
de brede lagen des volks door sociale
hervormingen voor zich won. Daarenbo
ven zweefde hem destyds een droombeeld
voor de geest van een herboren aristocra
tie, van een nieuw ontwaakte adel, die
krachtens zijn bekwaamheid en onbaat
zuchtigheid de vrijwillig gekozen leiders
des volks zou leveren.
In ons volgende nummer zullen wij
zien, hoe Disraëll de gunsteling van Ko
ningin Victoria werd.
Sdiaakrmbriek
Vaak komt het In de practlsche party
voor, dat na afruil der officieren een
eindspel overblijft van pionnen aan belde
zyden evenveel, maar ongelijk verdeeld
over de vleugels. Bijv. zoals ln onder
staande stelling.
m m
e
iɧÉ
fHH ;%fH
-
fPP fp^'
WM fflfö WÊ
Éi Éi ÉS
pi gig
W
P
ip §g§
Wanneer wit aan zet Is, kan hij remise
maken door 1. b2b4 te spelen. Dit ls
de toepassing van de voor zulke gevallen
algemene regel: laat de pion oprukken,
op wiens verticaal zich geen vljandelilke
pionnen bevinden.
Na 1. b2b4 kan wit a2a4 laten vol
gen en ln enkele zetten een vrll-plon op
de damesvleugel forceren, welke zwart
dwingt om met zijn koning te gaan
stoppen. Met zlln belde pionnen op de
konilng9vleugel kan zwart niet meer dan
renu-ir or-reiKen tegen de ene witte.
Speelt wit echter i.p.v. b2b4 eerst 1.
a2a4 dan wint zwart als volgt:
1. a2a4. a7a5Belet b2—b4. 2. Kh3
g2. Kg5f4. Wil wit nu niet volkomen
kansloos verliezen, dan moet hll hier
trachten b2b4 toch door te zetten. Zon
der deze zet marcheert Kf4 naar de b-
plon en wint gemakkelijk. Men probere
zelf hoe hoe zwart wint na direct 2. b2
b4. Men zie nu de lioofdvariant 3. b2
b4. a5 x b4 (het beste). 4. a4a5. b4
b3; 5. a5a6, b3—b2; 6. a6a7. b2—
bi D. 7. a7ab D. D bl—e4r; 8. Da8xe4f.
Kf4 x e4.
Nu ls de stelling ontstaan uit de vo
rige rubriek, waarin, zoals we aantoon
den. zwart gewonnen staat.
Part ystelllng.
Sfiïl Mimi
a b c d e f
Zwart aan zet en wint.
(MUM.
O O-KEDEKDtE
IIERFSTIIOEDJES.
„Ze Is eigenlijk helemaal niet zo knap,
haar kleren zijn niet duur en tóch ziet
zij er aardig uit. Begryp Je zo Iets?"
Hoe vaak hoort men een dergelijke op
merking onder vrouwen niet, en hot ant
woord is 9 van de 10 keer: „Ze weet
welke kleuren ze dragen kan en kiest de
Juiste asseccolres by haar tollet". Assec-
colres vooral kunnen óf wel het beste
van een Japon naar voren brengen of het
effect totaal bederven. Van al deze „on
derdelen" ls de hoed het meest belang-
ryke. De meeste vrouwen kopen zich te
gen de winter een nieuw dopje en lk zou
U voor deze ene keer op het hart willen
drukken, niet alleen aan de vorm. maar
ook aan de kleur te denken. Harmonie,
contrast en disharmonie zyn de drie
hoofdfactoren van een kleurencombina
tie en hiermee moeten we rekening hou
den wanneer we onze garderobe samen
stellen. Een groen-blauwe hoed, gaat, om
nu maar eens een voorbeeld te noemen,
niet samen met een groene Japon, maar.
wanneer de Japon van een groen-blauw
bedrukte stof ls, kan men er zowel een
groene als een blauwe hoed bij dragen.
Echte kleur contrasten zyn alleen goed
wanneer de stof effen of bedrukt is.
maar ze zijn op hun best wanneer de
félle tinten niet te veel naar voren sprin
gen. En kleuren disharmonie kan soms
heel effectief zijn maar.... oppassen
want het ls o zo gevaarlijk. De moeliyk-
heden beginnen dikwyis al op de manier
waarop kleuren op elkaar reageren. Een
flesgroene of marineblauwe hoed zal een
parelgrijze Japon er smoezelig doen uit
zien. Een vieux rose hoed daarentegen
zoals de charmante, kleine trlcorne
met de omgekrulde veren op het schetsje,
zal de frisse tint in een gryze Japon naar
voren brengen.
U wilt natuurlijk behalve over de kleur
ook lets over de nieuwste modellen we
ten. De modewereld van New York, Pa
rijs en Londen ls het wat de hoedenmode
betreft niet helemaal met elkaar eens.
De destijds „verboden" combinatie zwart
bruin ls echter overal favoriet. Een zwart
fluwelen" baret bekroond b.v. een zwart
bruin-beige Jas. Zwarte haneveren gar
neren een sigarenbruln vilten hoedje. In
Parys waar de couturiers hun modellen
ln historische tyden zochten, volgden de
mocllsten dit voorbeeld na. Slmone Cange,
een bekende hoeden ontwerpster vond
haar Ideeën ln de salons van beroemde
vrouwen van de 18e eeuw waar grote
persoon] ykheden en knappe koppen el
kaar ontmoetten. De vrouwen waren toen
geestig, charmant en zich bewust van
hun eigen charmes, zy wisten dat zy er
ender de zachte rose of gele schijn van
een lampekap op hun voordeligst uitza
gen. Slmone Cange werd door een tafe
reeltje geïnspireerd en noemde de mo
dellen van haar nieuwe collectie „votre
abat-Jour", Deze abat-jour hoedjes heb
ben een zwart plat kapje van vilt met
een gegolfde rand van fluwelen lint ln
grijs, rood of groen, afgemaakt met een
van bet gezicht verwijderd strookje van
dubbelgevouwen styve tulle. Het meest
opvallende van de nieuwe herfsthoeden ls
dat de oren vrijwel bedekt zijn. Ze sluiten
strak langs het gezicht en wippen van
voren even omhoog. Ook ziet men dat
het accent van de hoed naar een kant
is gebracht en vaak alleen het rechter
oor bedekt. Het zijn meestal- uiterst
flatteuse dopjes, die echter toch lang niet
iedere vrouw goed zullen staan.
V,
ANDAAG is 't feest in Nederland.
Groot feest, 't Mankeert er nog
maar an, dat de mense de vlagge
niet hebbe uitgestoke. om de menlster
te bedanke nou die 't brood en de sui
ker bonloo.s gemaakt heit.
Ja mense. nou gaat 't de goeje kant
uit en 't duurt niet lang meer, of alle
distributieambtenare kenne naar huls
gaan. Zalle die effe blij zijn as ze van
die bonnerommel af ziin en weer an
- eewone werk kenne gaan. Nee. die
mense hebbe 'n zware taak gehad. Al
tijd mopperende en ontevrede mense
tegenover je, dat valt niet mee. En al is
er hier en daar zo af en toe 'n ambte
naartje geweest, die wel der is een bon
kaartje in z'n zak heit late glije. toch
konde we ze niet misse. En eerlek is
eerlek, de mense hadde 'n schriel loon
tje.
Maar vandaag gaan alle mense, die
minder verdiene dan f. 71.- per week
met 'n extra guide toeslag naar huis,
vanwege de levensmiddele verhoging.
Reken maar dat ter 'n heleboel vrouwe
zijn, die de regering dankbaar ziin voor
llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllinilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllii'
EEN SCHIP NAAR KEULEN.
Biykens een ingezonden stuk, onder
tekend M. J. A. v. d. B circuleert een
oproep om een schip, met hetgeen men
(nu) nog missen kan, naar Keulen te
zenden.
Tot myn spijt heb lk een dergelijke
circulaire niet ontvangen en weet dus niet
op welke wijze lk mijn bijdrage moet
leveren.
Ik begrijp heel goed, dat bedoeld schip
niet zoals de Bonte Dlnsdagavondtreln
alle hulzen van het land aan kan doen.
Misschien zouden zakenmensen zo wel
willend willen zijn hun winkels tijdelijk als
„Brokkenhauser" ter beschikking te stel
len.
Daarbij denk lk in de eerste plaats aan
diegenen, welke op bet gebied van tweede
handsgoederen hun sporen verdiend heb
ben en wiens zaken evenals Keulen vlak
„am Rheln" liggen.
zy zijn uiteraard deskundigen en hoeven
wij dus niet bang te zijn dat er goederen
verzonden worden, welke ln de ogen van
het Herrenvolk onwaardig zijn.
Mogeiyk kan men W.w of een ander
muziekgezelschap bereid vinden het ver
trek van het volle schip luister bij te zet
ten door o.a. ten gehore te brengen: „Und
wlr fahren. und wlr fahren".
Bi| het zurückfahren der schuit zouden
de „Herren" van hun dank kunnen ge-
tulgen door wat dekens en dergelijke te
retourneren, aangezien wij, na hun bezoek
ten onzent, leiyk ln de kou zyn komen
te liggen.
Het mes der naastenliefde zou zodoende
aan twee kanten snyden en niet zoals
gewoonlijk met de botte kant in het vlees
van onze eigen naaste, n.l. het Neder
landse Volk. H. v. d. \V„ Lelden.
Geachte Redactie,
Naar aanleiding van ons telefoongesprek,
ziehier mijn grieven.
Na de oorlog '14'18 waarin wy gelukkig
zelf niet hebben hoeven mee te stryden,
hebben de Nederlanders hun Christelijke
plicht gedaan; wij hebben de Duitsers
zoveel mogelijk geholpen en hun noden
aldus verlicht. Velen deden dit enigszins
met tegenzin, omdat ze de Duitsers zelf de
schuld gaven van hun nood. Wij hebben
duizenden kinderen gevoed, gekleed en
opgekweekt, niet wetende, dat ln 1940
deze zelfde kinderen, nu mannen gewor
den, ons land zouden binnenvallen, do
dend, plunderend, rovend en brandschat
tend, het land, dat hen eertyd§ hulp had
geboden. Nu wordt ons weer gevraagd, de
helpende hand toe te reiken aan Duits
land en velen doen dit wederom. Waar ls
de geest van verzet, de rugeegraat van
Nederland, die ons in oorlogstyd zo byeen
gehouden heeft en ons moed en vertrou
wen gaf, ln de toekomst? Er wordt nu op
de scholen aan de kinderen gevraagd"
FILMFJLITSEN„HAMLET"
Zelden werd een film met zó veel
spanning tegemoet gezien dan „Ham
let".
Men mag veronderstellen, dat het
drama van „Hamlet", Prins van De
nemarken. ook in Nederland algemeen
bekend ls. vooral door de creaties van
acteurs als Royaaxds en Verkade. Hoe
zeer het een deel ran de Engelse
geest gewerden ls, bemerkt men aan
de veelvuldige citaten, die men niet
slechts ln scherpzinnige essays, maar
ook in het normale krantenartikel of
de losse opmerkingen van de gemid
delde Engelsman aantreft. Vele be
roemde ..lines" zijn als het ware
gangbare ihunt geworden.
Een korte samenvatting van het
drama vindt men nergens soherper en
bondiger beschreven dan bil de En
gelse dichter en romancier John Ma-
refield. Wy volgen hem dan ook op
de voet.
„Claudius, broeder van Hamlet, de
Koning van Denemarken, ls het hei
melijk eens geworden met Gertrude,
de Koningin. HU vergiftigt zijn broe
der en grijpt naar de macht. Spoedig
daarna trouwt hij Gertrude. Hier be
gint het stuk".
„Hamlet, zoon van de vermoorde
Koning, van walging vervuld door het
spoedige hertrouwen van ziin moeder,
en gekweld door zijn liefde voor
Ophelia, keert uit de Universiteitsstad
Wittenberg naar Denemarken terug.
De geest zijns vaders openbaart hem
de moord en laat hem zweren, dat hil
wraak zal nemen. Hij wordt door deze
openbaring zo aangegrepen, dat hij
een sfeer van angst verspreidt, die
vooral de Koning verontrust. Hij
veinst waanzin om ziin ware bedoe
lingen te verbergen. Hij kan echter
niet besluiten de Koning te doden.
Door middel van de opvoering van een
stuk door een groep rondtrekkende
toneelspelers laat hij zien, dat hij de
schuldigen kent".
„Als hij ziin moeder haar schuld
verwilt, ontdekt hij een spion achter
een wandtapijt en doorsteekt deze. De
spion biykt Polonlus te ziin. de va
der ran Ophelia en Laertes'.
Claudius dwingt Hamlet naar Enge
land. te gaan. onder het voorwendsel,
dat hij door het doden van Polonlus
ln gevaar verkeert. Hij heeft het zo
beschikt, dat Hamlet bij ziin aankomst
ln Engeland vermoord zal worden.
Hamlet ontdekt echter de bedriege-
lljke bedoelingen van de Koning en
weet ongedeerd naar Denemarken te
rug te keren".
„Tildens Hamiets afwezigheid ver
neemt Laertes van de dood van zlln
vader en zweert zich te wreken. De
terugkeer van de Prins biedt hem
daartoe de gelegenheid".
„Op voorstel van Claudius zal de
wraak tijdens een partij schermen
worden voltrokken. Laertes zal met
Hamlet de strlld aanbinden en gebruik
maken van een vergiftigde degen. In
dien dit mislukt, zal men Hamlet ver
giftigde wiln laten drinken".
„In bet gevecht
wisselen de strfj-
denden van degen,
Gertrude drinkt de
wijn en sterft. Laer
tes, getroffen door
de giftige degen,
sterft. Hamlet ls ech
ter ook door deze
degen getroffen. Hij
doodt Claudius en
sterft daarna".
Oliver heeft van
„Hamlet" een dus
danige film gemaakt
dat Shakespeare er
mee had kunnen
Instemmen. indien
hij een modern sce
nario-schrijver ln-
plaats van een to
neelschrijver uit het
Tudor-tydperk zou
zijn geweest. Het
resultaat ls een
boeiende film van
twee en een half
uur.
Maar wat men vooral niet over het
hoofd mag zien ls, dat Oliver zich
liet leiden door dezelfde opvattingen
als die. waarmede hij „Henry V" maak
te de opvatting o.a., dat de ar
tistieke waarde van het grote drama,
ondanks enkele weglatingen, absoluut
niet geschonden mag en behoeft te
worden Hlerbll wist hij „Hamlet" los
te maken van het toneel en slaagde
er niet alleen ln een simpele essen
tie van het beroemde drama te geven,
maar wist bovendien de mogelijkhe
den van de film te benutten om de
handeling te verrijken en de sfeer te
versterken.
De opzet ls ongewoon. Het spacleuze
decor en de sobere stijl geven een in
druk van sombere schoonheid.
De dertiende-eeuwse Europese muur
schilderingen en de in sepia uitge
voerde fresco's in de zalen en gangen
van Elseneur; de schitterende afwis
seling ln costuums. de nevelige bui
tenopnamen geven het gewenste ef
fect van een ondefinieerbare periode
en scheppen een sfeer van tijdloos
heid.
Bil de verfilming der beroemde mo
nologen werden speciale gelulds- en
visuele effecten uitgevoerd. Vele ge
slaagde experimenten dragen tot de
ongewone pracht van deze film bij.
De camera heeft een ongebruikelijk
diepe focus, zodat het kleinste detail
op de achtergrond niet verloren ls
gegaan.
De stilstaande camera was ln dit ge
val uit den boze en de nadruk werd
gelegd op beweeglijkheid en actie.
Vooral tijdens de opnamen van de
lange monologen had Oliver te kam
pen met enorme technische moeilijk
heden om een zuiver dramatische
film te mal:en. De camera onderstreept
de dramatische handeling, hetwelk op
het toneel niet mogelilk ls. Een triomf
van technisch vermogen ls de wilze
waarop de camera langs de muren,
door de gangen en in de zalen van
het kasteel dwaalt.
THlIlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllltlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllUilOllllllUllllllllllllllllllllllllllllllllllim
die guide, die de base motte betale. Of
de base nou ook 'n extraatje kryge, dat
weet Jet niet. As we niet beter wiste,
zouwe we denke dat Sinterklaas al ge
weest was. Alleen met de boter botert
't niet erg. Der ziine nou heel wat arre-
beiers en base, .die geen beste boter
meer kenne betale vanwege de boterver-
hoging. Maar ja, de margarinebase mot
te ook leve, want tijdens de oorlog heb
be die niet veel verdiend.
Zo zie ie maar weer.
dat ter altijd men
se zijn, cüe boffe.
Meneer Beel boft
ook. Die heit van
deze winter geen
antrasiet nodig, die
60 sentjes per mud
duurder geworde is.
omdat tie 'n fijne
betrekking in Indië
gekrege helt. van
wege z'n rijke Indi
sche ervaring, die
die heit opgedaan tijdens de vele bespre
kingen en onderhandelingen. Hij is nou
om zo te zegge 'n Indië-exper geworde,
waar Van Mook maar 'n kliene Jonge
bii is.
Nou kenne we der op rekene. dat we
niet langer in de lure gelege worde. As
Beel in Indië zegt; zo mot 't. dan doen
die Indiërs dat direct, omdat ze wete,
dat Beel z'n eige geen knolle voor ci-
troene laat verkope en hij ze direct door
heit. Nee, 't is afgelope met de tegen
werkende Indische kopstukke. Zo ge-
slepe kenne ze niet zijn. of Beel heit ze
in de peiling. Van Mook. ja die liet nog
wel der is wat door z'n vingers glije,
omdat tie om zo te zegge die Indiërs
niet door had en z'n oge niet voortdu
rend op 't Weste gericht hield. Ik heb
nou in de krante geleze, dat tie in
Mokum gaat wone en z'n eige niet meer
wil bemoeje met de poletiek van Ame
rika en Engeland. Hij wil 'n huis heb
be met bome der voor en dan kan die
op z'n gemak de kat uit de boom kijke.
as ter teminste katte wille inkruipe.
Maar as ik Van Mook was. dan zou ik
liever in Indië büjve, want nou heit tie
vandaag of morgere nog kans, dat ze 'm
grype vanwege landverraad, wat som-
mege kranten 'm in de schoene ge-
schove hebbe. Beel mag in Indië wel 'n
beetje in de kleine steentjes lope. Ze
schelde 'n mens. wanneer ze voor de
bittertafel fcitte en 't niet naar der zin
hebbe. tegewoordeg zo voor landverrajer
uit.
Ja, over landverrajers zou ik nog wel
't. een en ander te zegge hebbe. maar
je schiet ter zo weinig mee op hé. En as
't grote base betreft schiet je nog 'n bok
ook. Die hebbé om zo te zegge connec
ties en die wete precies wat geld waard
's.Die .kleine landverrajertjes. nou ja.
die ware zó voor de bijl hé. as ze met
geen goeie papiere en vriende kwammen,
die tijdens de bezetting door zulke gaste
bevorderd ware. O mens boekdele zou ik
er over kenne schrijve maar ja. de tijd
heelt alle dinge. Kijk er is naar onze
voormanne die tijdens de bezetting in
't buiteland verantwoordelijke posten
bezet hebbe. Hele rapporte zijne der over
ingediend en 't slot van 't liedje is, dat
die here, wel-der-is-waar niet altijd
i°s gehandeld hadde zo 't most. maar
dat 't toch rejele vaderlanders ware,
die ook goed voor der eige gezorgd had
de. Professore zijne der an te pas ge-
komme. vanwege de standing.
En die beheersinstitute o gut mens
schei uit, 'Wij hebbe nou weer een-,
instituut gekrege. die om zo te Izegge de
beheersinstituut gaat controlere of ter
niet ter is iets verkeerds gegaan is. Nou
heb ik me late vertelle. dat daar weer
here inzitte die vroeger in een beheers
instituut gezete hebbe en bedankt ware.
■rat dat instituut opgeheve- was we-
cebrek an werk Kijk zie, zo blyve
de zake rolle. En ach ja. waarom oofc
niet. Een mens mot werreke. ook al ia
het monnekewerk. Nou ajuus hoor, tol
volgende
