Edo Bergsma hedenochlend overleden
„Ben te Batavia om uitgesproken
vredelievende redenen"
Chr. Hist. Unie belegde jubileumvergadering
in Utrecht
Kerkelijk Leven
Minis ter Stikker
UIT DE OMSTREKEN
mm raad gaaf beslissen over zeiel
Bloembollencultuur
MAANDAG 1 NOVEMBER
Een arbeidszaam leven als
burgemeester van Enschedé en
voorzitter van de A.N.W.B.
Hedenmorgen is te Arnhem op 86-ja-
rige lceftyd OTerleden de lieer Edo
Jan Bergsma, oud-burgemeester van
Enschedé en ere-lid van het dagelijks
bestuur van de ANWB, welke organi
satie in hem gedurende 53 jaren een
voortreffelijk voorzitter vond.
aanleg en de verbetering daarvan, de
woningbouw en de volkshuisvesting.
Groot was ook zijn aandeel tot het
in stand komen van het Twenthe
Rijnkanaal en zyn heengaan als bur
gemeester de heer Bergsma was
toen de zeventig reeds gepasseerd
werd dan ook algemeen als een groot
verlies gevoeld. Als burgemeester van
Enschedé gaf hij zyn volle kracht aan
de ontsluiting van dit gewest. De in
richting van hét vliegveld Twenthe
was mede aan zyn initiatief te dan
ken.
Zijn grootste bekendheid heeft de
heer Bergsma echter verworven als
voorzitter van de A.N.W.B., welke ver
eniging hij van 1834—1937 onafgebro
ken met de meeste toewijding heeft ge
diend. In 1879 was Edo Bergsma presi
dent geworden van de „Leeuwarder
Velocipede Club".
In Januari 1884 meldde hij zich als lid
van de „Algemene Velocipede Bond", de
'atere ANWB, én nog in de zelfde
maand werd hij aangesteld als hoofd
afgevaardigde van de bond voor Fries
land en Groningen.
Op 21 September 1884 werd hij tot
voorzitter gekozen van genoemde
bond, welke functie hij aanvankelijk
slechts voor een jaar aanvaardde. Ge
lukkig voor de bond ls hy op deze be
perking teruggekomen. Tot hy einde
lijk, na 53 jaar, van mening was, dat
hij zijn plaats aan een jongere moest
afstaan.
Van onschatbare waarde is al hetgeen
onder zijn langdurige voorzitterschap
tot stand is gekomen. Ter gelegenheid
van zijn aftreden besloot de ANWB een
gouden Bergsma-medaille in te stellen,
die verleend zou worden ter erkenning
van grote verdiensten voor het behoud
van de schoonheid van Nederland. De
aftredende voorzitter was de eerste, die
deze medaille uit handen van het dage
lijks bestuur ontving. Tevens benoemde
men hem tot. lid van verdienste van de
ANWB en tot ere-lld van het dagelijks
bestuur.
Naast deze drukke bezigheden vond
de heer Bergsma nog tijd zich ook op
ander gebied bezig te houden. Zo was
hij bestuurslid van de „Hoge Veluwe",
voorzitter van de Bosraad, lid van het
Olympisch Comité, lid van het Oranje-
kruis, voorzitter van het Comité ter
Bevordering van het Onderlinge Toe
risme tussen Nederland, België en
Luxemburg, lid van de Gezondheidsraad
en voorzitter van de Vereniging van
Nederlandse Gemeenten. In 1902 werd de
heer Bergsma benoemd tot Ridder in
de Orde van de Nederlandse Leeuw en
ter gelegenheid van het 50-jarige be
staan van de ANWB tot Commandeur
in de Orde van Oranje Nassau.
Ned. ïlorv. Kerk Beroepen te Gameren
J v. Dijk te Putten;-te Meerkerk B. N. B.
Bouthoorn te Bennekom.
Aangenomen naar Blerum B. Bruins te
Hemelum;; naar RotterdamHlllegersberg
(6e pred.pl.) C. W. Wagenaar te Beetster-
zwaag.
Geref. ICerken Bedankt voor Hulzen
S. Wagenaar te Arum (Pr.).
Met emeritaat.
Naar wij vernemen heeft de nestor van
de Ned. Herv. predikanten van 's-GTaven-
hage ds I Voorsteegh, eervol emeritaat
aangevraagd.
Ds Voorsteegh. die 31 Jan. a.s. 40 dienst
jaren heeft, aanvaardde zijn ambt te
Acquoy en diende de gemeenten van
Waardenburg, IJsselmonde, Katwijk aan
Zee en Gouda en verbond zich 7 April
1929 aan zijn tegenwoordige standplaats.
Edo Jan Bergsma.
Edo Jan Bergsma werd 6 Juni 1862 te
Makkinga geboren. Hij was allereerst
werkzaam als ambtenaar ter gemeente
secretarie te Leeuwarden, werd in 1886
gemeente-secretaris van Idaarderadeel
en in 1892 burgemeester van Het Blidt
(Fr.). Hier bleef de heer Bergsma vier
jaar, tot in 1896 zijn benoeming tot
burgemeester van Enschedé volgde.
36 jaren heeft hij aan het hoofd van
deze gemeente gestaair en onder zijn
leiding is zeer veel tot stand gekomen.
Hij beijverde zich vooral voor wegen-
Kerkbouw N. H. Gemeente
OPENING VAN BAZAR IN CHR.
SCHOOL AAN DE HOGE MORSWEG.
De oorlogsomstandigheden zijn oor
zaak geweest, dat ook aan dé uitvoering
der plannen van kerkbouw der Necterl.
Herv. Gemeente, waarbij allereerst
wordt gedacht aan de bouw van een
Morskapel en een Vredeswerk in de om
geving van Lëitijn-Zuid (Professoren-
wijk), geen gevolg kan worden gegeven.
Dit neemt echter niet weg dat voor dit
doel reeds een belangrijk bedrag is bij
eengebracht en dat een commissie voor
kerkbouw, in het leven geroepen door de
Gemeente-commissie der N. H. Kerk,
met groot ongeduld het ogenblik af
wacht. dat aan de verwezenlijking van
eteze plannen uitvoering kan worden ge
geven.
De wijkbewoners van het Morsweg-
kwartier. die met grote dankbaarheid
auk maken van de hun geboden ge
legenheid om in het gymnastieklokaal
van de Christelijke School aan de Hoge
Morsweg te „kerken en er ook andere
samenkomsten houden, voelen het ge
mis van een kerk en wijkgebouw, waar
in zich alle wijkarbeid concentreert, wel
zeer sterk. Vandaar dan ook, dat juist
in hun kring de gedachte is opgekomen
tot het organiseren van een bazar,
waarmede zij een „flinke duit" in de
kerkbouwpot hopen te kunnen doen.
Onder leiding van de heer J. J. v. d.
Berg heeft zich in de afgelopen maan
den een veertigtal leden van de Herv
Vrouwenvereniging van wijk II beijverd
om toch vooral op de bazardagen maar
goed voor de dag te komen. Dat zij hier
in volkomen zyn geslaagd bewees ons de
rondwandeling welke wil hedenochtend
in enige lokalen van de christelijke
school aan de Hoge Morsweg hebben ge
maakt. Behalve een ongekende hoeveel
heid babygoed en handwerk zagen wij
alleraardigst speelgoed, consumptie-ar
tikelen. textiel (ook voor oudere kinde
ren). terwijl vanzelfsprekend ook de at
tractie op deze bazar niet ontbreken.
Daarnaast is er een theeschenkerii en
worden er zelfs doorlopende filmvoor
stellingen gegeven.
Onder grote belangstelling is deze ba
zar. welke hedenavond van 7 tot 10 uur
en morgen en Woensdag van 2—5 en
van 7—10 uur is opengesteld, hedenmid
dag door de wijkpredikant, ds H. J.
van Achterberg geopend
Wij komen daarop morgen terug.
AFSCHEID BIJ DE SPOORWEGEN.
Zaterdag nam de heer H. Rank, le
commies bij de Ncderl. Spoorwegen op
het station Leiden, in kleine kring af
scheid in verband met zijn pensionne
ring na een diensttijd van ruim 44 jaar.
Hij werd op. hartelijke wijze toegespro
ken door de Hoofdstationschef, de heer
J. Idsenga. die hem namens het- per
soneel enkele boekwerken aanbood.
Na een dankwoord van de heer Rank
namen de aanwezigen met een hand
druk van hem afscheid.
HERDENKING KERKHERVORMING.
In nagenoeg alle protestantse kerkge
bouwen is gisteren stil gestaan bij het
feit der kerkhervorming, waarbij o.a.
gewezen werd op de geweldige beteke
nis. welke het aanplakken van de 95
stellingen door Maarten Luther op de
slotkapel te Wittenberg in 1517 voor de
kerkreformatie heeft gehad.
BAND NEDERLAND-INDTË ZENDT
LEESBOEK EN GROET AAN
JONGENS OVERZEE.
De afdeling Leiden van de Band Ne
derland-Indië heeft aan alle militairen
overzee, voorzover hun familieleden lid
van de afdeling zijn een leesboek ge
zonden dat vergezeld ging met een
schrüven. waarin rog eens gewezen werd
r-> r?p schone plicht, welke zil in Indië
teernover Koningin en Vaderland ver-
villen. Voorts wordt in dit schrüven her
innerd aan het naderend Kerstfeest, ter-
v"ii ook de beste wensen voor het jaar
1949 worden uitgesproken.
FEESTAVOND VERENIGING
VOOR ONTSPANNING.
Zaterdag gaf.de Vereniging voor Ont-
spanning een feestavond in café „Royal" maal een lichtkroon rinkelend naar be-
BEURSO VERZICHT
Amsterdam 1 November.
Bij geringe affaire had de markt van
daag een ongedecideerd voorkomen. Na
prijshoudende opening liepen de koersen
eeii kleinigheid achteruit, maar later
trad een herstel in tot ongeveer het peil
van de openingsprijzen. De belangstel
ling ging voornamelijk uit naar Ko
ninklijke en Philips. Koninklijke kwa
men ten slotte een kleinigheid lager. De
Phillpsaandelen konden zich na enige
fluctuaties uiteindelijk gemakkelijk op
peil houden. Unilevers vertoonden een
zelfde beeld. Waar zich wat groter ver
schillen voordeden, sproten deze voort
uit het feit dat in het betreffende fonds
gedurende enige tijd Keen notering tot
stand had kunnen komen. De Scheep
vaartmarkt was kalm. de meeste der
toonaangevende aandelen werden wat
hoger gedoteerd. Holland Amerika lijn
waren enige punten beter. HVA's kon
den zich na enkele schommelingen be
hoorlijk handhaven. Van de tabakken
waren Deli Mij een kleinigheid lager.
De stemmir)"- voor Indische fondsen was
aan de one 'meerde kant. Ned. staats
papieren el onveranderd.
Moeso gedood?
De Voorlichtingsdienst in het gebied
van Madioen meldt heden:
Tijdens een botsing tussen R«epubli-
keinse troepen en een bende opstande
lingen werd gisterochtend in het dorp
Soemanding, in het regentschap Pono-
goro, een opstandeling gedood, die her
kend werd als Moeso. Hy werd als zo
danig geïdentificeerd door personen, die
hean goed kenden, o.m. door de resident
van Madioen.
Abdoelkadir hedenavond weer
naar Indonesië
GEEN VOORZITTER DER
NED. DELEGATIE.
De heer Raden Abdoelkadir Widjojo-
atmodjo vertrekt hedenavond te 8 uur
van Schiphol weer naar Indonesië.
Hy deelde mede, dat de besprekingen,
door hem in Den Haag gevoerd met
de betrokken autoriteiten, niet hebben
geleid tot nieuwe gezichtspunten, die
hem zouden hebben kunnen brengen
tot het terugkomen op zijn verzoek
om ontheffing van het voorzitterschap
van de Nedcrlaaidse delegatie voor de
onderhandelingen met de Republiek.
De heer Abdoelkadir is by zijn ver
zoek om ontslag mede geleid cioor de
overweging, dat hy als ambtsloos bur
ger niet meer in staat zal zijn, van mi
nuut tot minfiiut te beschikken over of
ficiële gegevens met betrekking tot de i
politieke, militaire en economische as-
pecten, die nodig zijn om een juist beeld
te verkrijgen van de stand van zaken,
teneinde aan de hand daarvan de be
sprekingen te kunnen leiden. Een be
noeming in een andere functie is tij
dens het overleg in Den Haag niet ter
sprake gekomen.
ZEEP, SODA, KOFFIE EN THEE
OP A.S. BON.
(Van een speciale correspondent).
Op de bonnen-lijst van Donderdag as.
zal een bon worden aangewezen voor
375 gram zachte zeep en 250 gram soda.
De D- en E-groep ontvangen een dub
bel rantsoen.
Ook zal esn bon worden aangewezen
voor 125 gram koffie en 50 gram thee,
echter alleen voor de A-, B- en C-
groepen.
Burgerlijke Stand van Leiden
GEBOREN:
Cornelia, d. van J. H. Raafs en J. T. J
van Duren. Pieter Cornells, z. van P.
Brittljn en H. C. van Rheenen; Marina
Adrlaantje, d. van Y. Roode en A. R.
Smits; Joske, d. van G. Harkink en J.
Rouwenhorst; Marja Yvonne, d. van M.
Baltes én M. G. Wortman; Renske, d. van
H. P. Kleefstra en S. Lantlnga.
OVERLEDEN:
M. C. van Evert, hulsvr. van P. J Wet-
selaar, 52 Jaar; W. C. Bekoolj, man. 66 jaar.
KATWIJK AAN ZEE
LEDENVERGADERING NED. CHR.
VROUWENBOND.
Deze vergadering van de plaatselijke
afdeling werd in de Oranjezaal van het
Jeugdhuis gehouden. De presidente,
mevr. BergmanVan Tongeren, liet
zingen Ps. 13:11. In haar gebed her
dacht zij de slachtoffers van de vlieg
ramp met de ..Nijmegen", waarna zij
de 84ste Psalm las. De secretaresse,
mevr. Bentsnyder, las de notulen.
De spreekster van deze avond was
mevr. Breedveldv. d. Brink uit Wasse
naar. met het onderwerp: „Het leven
van onze voorouders in de Gouden
Eeuw"
De presidente bedankte haar voor
haar interessante lezing. Mevr. Breed
veld eindigde met dankgebed, waarna
nog gezongen werd Gezang 58 5 en 7.
Óp 3 December zal een St. Nicolaas
bijeenkomst gehouden worden en de
wijdingsdi^nst zal vallen op 20 Decem
ber.
KATWIJK AAN DEN RIJN
Bij het te Amersfoort gehouden
examen is de heer T. Bruin, wachtmees
ter der Rijkspolitie alhier geslaagd voor
het politie-diploma met de aantekening
(met lof).
SASSENHEIM
HARDNEKKIGE BRAND OP DE
VUILNISBELT.
Reeds enige dagen rukt de brand
spuit-auto des morgens uit, om een
brand te blussen, wat niet zo gemakke
lijk schijnt te gaan.
Er is n.l. brand in het op de vuilnis
belt begraven vuil, dus ondergronds.
Men tracht nu door des morgens een
flinke hoeveelheid water te spuiten, de
tot staan te brengen.
Openhartige besprekingen,
niet beslissend, wel zeer
belangrijk
„De komende weken zijn zeer be
langrijk; mogen zy de zo zeer ge
wenste resultaten opleveren", aldus
zeide minister Stikker op een perscon
ferentie. welke gehouden werd in het
Paleis Ryswyk te Batavia, in tegen
woordigheid van Nederlandse, buiten
landse en Republikeinse corresponden
ten.
Minister Stikker legde er de na
druk op. dat zyn zending een vredes-
zending is en dat hy naar Batavia
is gekomen „om uitgesproken vrede
lievende redenen". Desgevraagd zei-
de hij zeer verlangend te zijn, Moh.
Hatta te ontmoeten.
„Wanneer deze ontmoeting in de ko
mende dagen plaats vindt, zal de be
spreking zo openhartig zyn als maar
mogelyk is".
Minister Stikker, die Maandagmor
gen de leden van de Commissie voor
Goede Diensten heeft ontmoet, ver
klaarde. van mening te zyn. dat de
komende ontmoeting met Hatta van
groot belang is.
„Ik vil niet zeggen, dat zij beslis
send zal zijn; zowel Hatta als ik zul
len verslag uitbrengen aan onze rege
ringen. Maai- in de komende weken
moeten zij een oplossing vinden. Alle
kwesties, die zich voordoen zullen op
deze besprekingen worden aange
roerd".
In antwoord op de talrijke vragen
antwoordde minister Stikker, dat de
Commissie voor Goede Diensten op
de hoogte gesteld zal worden van het
resultaat der bsprekingen en dat „de
bestandschendingen een der eerste
punten ter bespreking zullen uitma
ken. De Nederlandse regering acht de
situatie momenteel ernstig".al dus mi
nister Stikker.
„Het ligt niet in myn bedoeling, de
tails te vergaren met betrekking tot
de onveiligheid en de infiltraties. Wat
my interesseert is het feit, dat deze
dingen gebeuren, dat de curve der be
standsschendingen stijgend is cn dat
zij omlaag moet."
Minister Slikker zeide verder, dat de
Interim-regering zeker voor de lc Ja
nuari moet zyn ingesteld. Naar de
mening der regering zou het onjuist
zyn, daartoe over te gaan, zonder het
statuut der Interim-regering met de
Republiek te hebben besproken. Indien
de noodzakelijkheid mocht blijken, 't
voorlopig bereikte resultaat te wijzi
gen, zouden alle betrokkenen weder-
VOORHOUT
RAADSAGENDA.
Onteigening grond Ned. Herv. Kerk en
herziening uitbreidingsplan aan de
orde.
De raad der gemeente is in openbare
veng. bijeengeroepen op Vrydag 5 Nov.
des nam. halfdrie. Van de 19 agenda
punten noemen wij:
Voorstel tot onteigening van gronden
rond de Ned. Hervormde Kerk. De
hoofd-ingenieur-directeur van de Prov.
directie voor de Volkshuisvesting de
heer G. Kiers zal in de verg. hierover
een toelichting geven. Bespreking qver
principiële herziening van het. uitbrei
dingsplan, welke herziening zal worden
toegelicht door de heer J. de Waard,
adj. dir. van het Inst, van Stad en
Lanoschap te Rotterdam. Aanbieding
gemeenterek. 1945. Herbenoeming van
de Commissie van de Woonruimtewet
'47. Voorstel om aan het R.K. kerkbe
stuur alhier, gedurende 10 jaar f. 150.—
subsidie te verlenen voor het aanschaf
fen van een nieuw torenmuurwerk met
electrische verlichting. Enkele aanvul
lingen op de verordening op de heffing
der vermakelykheidsbelasting en tevens
de benoeming van de heer L. Zwetsloot
tot controleur hiervan. Voorstel om
voor de uitzending van kinderen naar
vacantie- en/of koloniehuizen f. 0.50
per dag per kind subsidie te verlenen.
Voorstel tot intrekking van het besluit
van 18 Aug. '48 tot het houden van een
interpellatie inzake vordering* van een
woning.
De heer P. H. Vis. commieschef ter
gemeente-secretarie alhier, is met in
gang van 1 Dec. as. benoemd als 1ste
ambtenaar tevens gemeente-ontvanger
in de gemeente Ouddorp (N.H.).
Worden voorstellen B. en W.
aanvaard, dan is Hillegom bijna
zeker van de baan
(Van een speciale medewerker).
In een dezer dagen te houden Ge
meenteraadszitting zal de Haarlem
se Raad moeten beslissen over een
voorstel van B. en W. tot het aan
bieden van grond voor een nieuw
beursgebouw, c.q. een bedrag beno
digd voor het herstel van het Kre-
lagehuis en aankoop van grond voor
een proef- en monstertuin aan de
Algemene Vereniging' voor Bloem
bollencultuur.
Na de bevryding ontdekte de Alg.
Ver. v. Bloembollencultuur, dat haar
beursgebouw aan de Leidsevaart, het
„Krelagehuis" te Haarlem, niet alleen
danig uitgewoond was door de Duitse
troepen, maar ook nog steeds in ge
bruik bleef by de Nederlandse militai
ren. De Maandagse beurs werd toen ge
houden in de Concertzaal te Haarlem,
waar klokslag vier uur het personeel
begon op te ruimen en de beursbezoe
kers vrijwel de zaal uitjoeg, terwijl een
ter gelegenheid van haar 3-jarig be
staan. De voorz., de heer J. Roefstra,
opende de avond en schetste in het kort
wat de Vereniging in die 3 jaar heeft
gepresteerd. Hierna werd onder leiding
van de heer D. Sloos een vlot en geva
rieerd programma afgewerkt. Vooral
neden kwam en slechts op een haar na
enkele aanwezigen miste.
Onder die omstandigheden deed het
gemeentebestuur van Hillegom een
royaal aanbod: het terrein „Treslong"
in het centrum der gemeente, plus een
bedrag van f. 100.000.—, terwyl de Hil-
het blijspel „De oom uit Amerika" had legomse zakenmensen een obligatie-
veel succes. I lening van f350.000 aanboden tegen de
Tot slot volgde nog een gezellig sa- uitzonderlijk lage rente van 2%.
Dienzijn. In Juni 1946 accepteerde, in een be
wogen vergadering, de Algem. Vereni
ging dit aanbod en gaf hiervan kennis
aan het Gemeentebestuur van Hille
gom.
Men kon echter toch nog niet gaan
bouwen. .Er werd een voorlopig plan
opgemaakt, waarvan gefluisterd werd
dat het wel een millioen zou kosten, een
der daartoe aangezochte architecten
overleed vóór de voorbereidende arbeid
was voltooid, de motor van het plan, de
heer Bernard Rijnveld te Hillegom,
overleed eveneens.
Het gemeentebestuur van Haarlem
had zich bitter weinig actief getoond
toen het er om ging, de beurs voor
Haarlem te behouden.
Maar de Haarlemse afdeling van
„Bloembollencultuur" zat niet stil. Met
de benoeming van een nieuwe burge
meester trad de zaak ook in een nieuw
stadium. En dit voorjaar kwam er een
voorstel, om het besluit tot vestiging
van de beurs te Hillegom te herroepen
Een tussenvoorstel, om de zaak nog
eens te bekyken, werd met grote meer
derheid aangenomen.
De gemeente Hillegom toonde zich
met de gang van zaken allesbehalve in
genomen, maar kon niets uitrichten.
Want de Algemene Vereniging had het
Hillegomse aanbod geaccepteerd en
Hillegom achtte zich aan zijn toezeg
ging gebonden. Maar intussen onder
handelde ze rustig en openlijk met het
gemeentebestuur van Haarlem, het
Hillegomse aanbod „achter de hand",
een houding die in pro-Hillegomse
kringen als „koehandel" bestempeld
werd, maar waartegen men bitter wei
nig kon uitrichten.
Thans is het gemeentebestuur van
Haarlem over de brug gekomen en legt
de Raad voorstellen voor, die, worden
ze aangenomen, welhaast zeker zullen
betekenen, dat de beurs te Haarlem
bluft.
Allereerst biedt het aan stappen te
doen om een perceel grond aan de
Zylweg te Haarlem in eigendom te krij
gen. eventueel te onteigenen. Dit per
ceel grond is gelegen onder Overveen,
gemeente Bloemendaal.
De Algemene Vereniging kan echter
kiezen. Want Haarlem stelt, moebt
het voorgaande onmogelijk of on
wenselijk blyken, het volgende voor:
a. een aanbieding van f. 90.000.
voor het stichten van een nieuw
beursgebouw elders; of
b. f. 70.000 voor herstel van het
Krelagehuis en een terrein van c.a.
IJ& H.A. na by de Houtvaart te Haar
lem voor proef- cn monstertuin: of
c. naast die f. 70.000.een bedrag
van f. 20.000.voor aankoop van
grond voor bovengemeld doel.
Als voorwaarde stelt Haarlem hier
bij, dat de zetel dan tot het jaar 2000
'n Haarlem blyft, op straffe van ver-
ïeuring van het bedrag van f. 90.000.
Wanneer de Haarlemse Raad met
leze voorstellen accoord gaat, krygt
Je voor December uit te schrijven
ïlgemene vergadering van ..Bloem
bollencultuur" de taak een definitieve
beslissing te nemen.
Deze vergadering zal zeker een
.historische" vergadering worden,
want behalve het strijdpunt „De
Beurs" zal dan waarschijnlijk ook het
conflict met de anti-saneerders tot
een óplossing moeten worden ge
bracht.
De Hillegomse initiatiefnemers wens
ten zich over het Haarlemse voorstel
niet uit te laten. Slechts toonde men
zich diep teleurgesteld over de daden
en gestes der Algemene Vereniging,, die
op een wyze, met alle zakelijke correct
heid in strijd, het Hillegomse aanbod,
door haar onder dankzegging geaccep
teerd. tenslotte gebruikte om het tegen
Haarlem „uit te spelen"..
om om de conlercntielafel dienen
plaats te nemen.
Sprekend over de Republiek zeide mi
nister Stikker:
„Met haar is generlei voortgang ge
maakt. Het vroeger gevoerde overleg op
basis van de Renville-beginselen heeft
geen resultaat opgeleverd en overleg op
politiek terrein heeft er sedert maan
den niet plaats gehad.
De Nederlandse regering heeft er
steeds naar gestreefd om ook met de
Republiek tot overeenstemming te ko
men over de opbouw van de nieuwe
rechtsorde en met haar overleg te ple
gen over de organisatie en de bevoegd
heid van de interim-regering. Zy heeft
my afgevaardigd ora te onderzoeken of
de mogelykheid daartoe bestaat. Ik wil
my allereerst ter plaatse op de hoogte
stellen van de ernst van de toestand en
in openhartige gesprekken trachten, een
spoedige hervatting der onderhandelin
gen te bewerken, in een sfeer, die nodig
is om op korte termijn overeenstem
ming te oereiken.
Uiteraard kan de Commissie voor
Goede Diensten hierby een grote rol
spelen. Op de medewerking van dit
orgaan om ie nomen tot een oplos
sing, blijft de regering prys stellen."
Cissy van Marxveld overleden
BEKEND SCHRIJFSTER
VAN MEISJESBOEKEN.
Op byna 59-jarige leeftyd overleed te
Amsterdam de schrijfster Cissy Beek
De Haan, die onder het pseudoniem
Cissy van Marxveld grote bekendheid
heeft verworven als sohryfster van
meisjesboeken. In haar „Joop-ter-Heul-
serie" gaf zy een bakvis-historie en in
hoofdzaak vond zy haar onderwerpen
in het school- en kantoorleven, hoewel
zij in sommige werken, o.a. in „Kwik
zilver" andere stof behandelde. Van
haar voornaamste werken kunnen ge
noemd worden: Vriendinnen; Rekel;
Caprices; Het nieuwe begin; De King-
Fordsdhool; De stormers; Een zomer
zotheid; De Arcadia; De Louterings-
kuur; Marijke (in drie delen); Puck v.
Holten, en Confetti, welk laatste werk
zij te samen met Emmy Belinfante
schreef. Na de oorlog verscheen van
haar o.a.: „Ook zy maakte het mee".
De teraardebestelling van het stoffelyk
overschot geschiedt a.s. Donderdag cm
12 uur op de begraafplaats „Zorgvlied"
te Amsterdam.
CASINO'S IN CURACAO.
Door de Staten van Curacao is z. h.
st. een wet aangenomen, die in Curacao
het oprichten van Casino's toestaat. Al
leen de voorzitter, de heer Romer, ver
hief er op morele gronden zyn stem
tegen. Deze wet beoogt een stimulering
van het vreemdelingenverkeer, al heb
ben ook Curacaonarcn, met bepaalde
restricties, toegang tot de speelgelegen-
heden.
VERGADERING VAN
MUSEUMDIRECTÊUREN.
Zaterdag hebben de Nederlandse mu
seumdirecteuren een museumdag gehou
den in het Indisch Instituut, onder voor
zitterschap van dr G. W. Locher uit
Leiden, die in zyn rede de taak der
musea in onze samenleving analyseerde.
De dag was voorts gewUd aan de pro
blemen van documentatie en registra
tie van verzamelingen.
LUCHTVAARTVERDRAG TUSSEN
NEDERLAND EN ARGENTINIË.
Naar wy van de zflde van het mini
sterie van Verkeer en Waterstaat ver
nemen, is Vrydag tussen Nederland en
Argentinië een luchtvaartverdrag gete
kend.
Deze overeenkomst geeft de K.L.M. het
recht haar eindpunt in Zuld-Amerika
te .verleggen van Montevideo naar Bue
nos Aires via twee routes n.l. via Lis
sabon en via Rome.
Bovendien wordt de gelegenheid ge
opend naar Santiago de Chile door te
vliegen. De tussenlanding te Montevi
deo blijft gehandhaafd.
Argentinië krygt het recht via Ma
drid en Parijs en via Rome naar Ne
derland te vliegen.
BELGISCHE OEKRAINERS
VERGADEREN.
Te Brussel is gisteren het eerste con
gres gehouden van de in België ver
blijvende Oekrainers. De voorzitter van
het Oekrainse comité, Kisjka, schetste
tydens een rede „de dertigjarige strijd
van zyn volk om onafhankelijkheid" en
belichtte „de gevaren van het bolsje
wisme, waarvan de Oekrainers het
slachtoffer zijn." „wy hebben", zo ver
klaarde hy ten slotte, „de wapens voor
het opdringende Russische imperialis
me niet neergelegd."
FRANS TANKSCHIP OP DE BRITSE
KUST GELOPEN.
In de afgelopen nacht is een Frans
motortankschip in de mist tydens he
vige wind op de kust by Benberth (En
geland) gelopen en omgeslagen. Men
vreest, dat ten minste 12 leden van de
15 koppige bemanning om 't leven zyn
gekomen. Eén schepeling ls in gewonde
toestand>op de rotsen gevonden. Men
is metffreddingsboten nog zoekende
naar mogeiyke andere overlevenden.
Ten gevolge van een dichte mist ls
de luchtbrug naar Berlijn hedenmorgen I
byna geheel stil komen te staan.
De heer Tilanus
als mede-jubilaris door
prof. De Zwaan gehuldigd
Ter gelegenheid van haar 40-jarig
bestaan kwam vandaag in gebouw Ti-
voli te Utrecht de Christelijk Histo
rische Unie in jubileumvergadering bij
een. Dc bijzondere vergadering stond
o.l.v. dc heer II. W. Tilanus die in zijn
openingswoord allereerst de minister
van oorlog, mr W. F. Schokking be
groette. De zaal was tot de laatste
plaats bezet.
Na het wijdingswoord van prof. dr Th.
L. Haitsjema uit Groningen en de zang
van enige liederen door het Katwykse
zangkoor, sprak prof. dr F. C. Gerretson
uit Utrecht de 1ste herdenkingsrede uit.
In zijn historisch overzicht belichtte
spreker de politiek die de C.H.U. in de
afgelopen 4 decennia heeft gevoerd en
in het bijzonder het aandeel dat prof.
A. F. de Savornin Lo-hman hierin heeft
gehad. Prof. Gerretson besloot met de
hand te reiken aan de Anti-Revolution-
nalre Party waarmede de C.H.U. één is
in afkomst en beginselen.
Vervolgens voerden het woord de he
ren H.' W. Tilanus en prof. dr J. de
Zwaan.
Ds heer Tilanus begon met te zeg
gen, dat één ding het cement is dat
het C.H.-gebouw tot een gefundeerd en
stevig samengevoegd gebouw maakt:
Het geloof in onze Heer en Heiland, als
het enige vaste punt in leven en ster
ven, het enige vaste punt ook voor het
denken en handelen der C.H. op staat
kundig terrein.
Spreker herdacht vervolgens Lohman,
Schokking en De Visser.
In 1945, vlak na de oorlog waren er
die meenden, dat Christeiyke partijen
en Ohristeiyke organisaties hadden af
gedaan. Enkelen gingen van ons heen.
wy meenden en menen dat zij zich
vergisten aldus spreker. Wy zyn, op de
basis van onze diepgewortelde beginse
len voorwaarts gegaan en het Neder
landse volk heeft zich, nog blijkens de
jongste verkiezingen van 7 Juli van dit
jaar in grote getale, achter die begin
selen geschaard. Wij zijn daarvoor
dankbaar, niet om de macht van de
party, want zulke scherpe partymensen
«ijn wij C.H. niet, maar om de macht
van het. beginsel.
Spreker stelde voor twee telegram
men te sturen, een aan ILK.IL YVil-
helmlna, Prinses der Nederlanden,
waarin met dankbaarheid gecon
stateerd wordt, dat de 40 jaren van
het bestaan der C.H. Unie vielen on
der Haar zegenrijke regering en
H.K.H. eerbied en dankbaarheid be
tuigd wordt voor de handhaving van
de vryheden en rechten van ons volk
overeenkomstig de traditie van Haar
Huis; en een aan Hare Majesteit de
Koningin, waarin de Unie haar aan
hankelijkheid en trouw betuigt.
Prof. dr J. de Zwaan bood de heer
Tilanus, nadat deze zijn rede over „het
heden" had uitgesproken, een geschenk
aan. Prof. de Zwaan hield daarby een
toespraak, waarin hy o,a. 'zeide, dat de
Schrift niet aanmoedigt om eerbetoon
van elkander aan te nemen, maar het
beleid, de daden en woorden van de
voorzitter van een party zyn nu een
maal tot op zekere hoogte publiek
domein.
Spreker zeide. dat dit jubileum in bij
zondere zin het jubileum van de heer
Tilanus is. „Wat zou er van de Unie zyn
geworden zonder U? Gij zilt ons een
yoorbèeld van trouw aan het beginsel,
van trouw aan de geest van ons vader
land, van trouw aan Oranje en aan de
grote traditie ener Christelijke, eerlijke,
zuiver Nederlandse parlementaire demo
cratie. Lohman, De Visser, Schokking,
Slotemaker hebben zich over u niet te
schamen!"
„Gy zyt meer dan een „voorzitter"
van ons dageiyks bestuur en 't hoofd
bestuur. Gy zyt ook een voorganger in
het. leven der Unie".
Het Ryk hier en overzee ls door oor
logsgeweld en revolutionnair dilettan
tisme uit zyn voegen geslagen, de na
tionale en internationale problemen,
die ons allen raken, worden bykans on-
overzleniyk. De doodgravers staan al
klaar en de aasgieren kwamen al aan
gevlogenMannen hebben wy nodig,
zal er iets van ons terecht komen;
mannen, even helder van inzicht en
nuchterheid als kloek en wys van
daad".
Namens de Unie bood spreker de
heer Tilanus de nieuwe Winkler-Prins
aan.
De vergaderine zone de voorzitter
vervolgens toe Ps. 134 3. „Dat 's Heren
zegen op u daal
Radiovoordracht
„Pers en publiek"
De eerste van de vier radiovoordrach
ten (Hilversum I) over de waarde en
betekenis van de dagbladpers, getiteld
„Pers en publiek", is vastgesteld op
hedenavond van 19.15 tot 19.30. Het
woord zal dan gevoerd worden door de
heer J. van de Kieft, voorzitter van de
Ver. „De Nederlandse Dagbladpers
1945".
De val van Mandsjoerije
Te Moekden ls de stryd geëindigd en
wel op 30 October, toen onderhande
lingen over capitulatie zyn begonnen
tussen de centrale regering en de on
der communistische leiding vechtende
troepen. Mandsjoerije is voor Tsjang
kal sjek verloren!
Naar aanleiding van de toestand bij
Moekden schryft de „New-York Herald
Tribune", dat Tsjang kai sjek verklaard
heeft, dat zyn regering verdere hulp
nodig heeft „indien een derde wereld
oorlog voorkomen moet worden". Dit
betekent, aldus het blad, dat Amerika
China of meer in het byzonder
Tsjang kai sjek zal moeten redden.
Ook al zouden de Amerikaanse midde
len tien maal zo groot zyn, dan zou
China niet gered kunnen worden zon
der dat het op de een of andere wyze
een innerlyke kracht ontwikkelt, ten
einde zichzelf te redden. Het blad be
schuldigt de Sovjet-unie er van morele
en materiële steun aan de door com
munisten gelelde legers te hebben ver
leend. De Sovjet-unie was haar ver
plichtingen niet nagekomen tegenover
de nationale regering, welke ontstaan
waren door de concessies, die de Chi
nese regering haar met betrekking tot
Mandsjoerije had gedaan.
Naar gemeld wordt, hebben Ameri
kaanse onderdanen, wier aanwezigheid
ln Noord-China niet van essentieel be
lang ls, van de Amerikaanse vertegen
woordigingen de raad ontvangen te
vertrekken zolang er nog normale ver-
voersmogeiykheden zyn.
De heer Andrew Overby is be
noemd tot adjunct-directeur van de
wereldbank. In deze functie zal hy de
directeur van de wereldbenk, Camill®
Gutt, vervangen wanneer deze verhin
derd of afwezig is.
