POLITIE OPLEIDING Communisten overgegaan tot guerilla-oorlog Een door idealen „bezeten" multi-millionair en zijn „wereldregering" Ramkrishna Dalmia Onbevredigende inzet van bet Rebellen waren ontevreden over Djokja-regering Kon. Erk. PITMANSCHOOL STADSNIEUWS VRIJDAG 29 OCTOBER Uit het K.L.M.-vliegtuig, dat gis teravond op Schiphol landde, stapte de 55-jarige Ramkrishna Dalmia uit New Delhi in India. „Ik droom van de dag, waarop het territoriale sys teem zal zijn afgeschaft, waarop de volkeren der gehele aarde verenigd zullen zijn onder één vlag, één God en één taal zullen spreken terwijl ze zonder onderscheids des persoons tenminste brood, kledij cn een dak boven hun hoofd zullen hebben en een eenvoudig, gelukkig, tevreden en vredig bestaan zullen leiden", is het devies, dat deze staatsburger van India op de eerste bladzijde van zijn uit 24 pagina's bestaande brochure voor een wereldregering heeft laten drukken. EIGENAAR VAN 11 DAGBLADEN EN TALRIJKE FABRIEKEN. Dalmia is een van 's werelds mach tigste bankiers en industriëlen, die op 12-jarige leeftijd f.8 per maand ver diende en thans o.a. eigenaar is van 11 dagbladen, die in India en Pakistan tot de belangrijkste worden gerekend. Als industrieel beheert hij in zijn uit gestrekte land talrijke fabrieken. Het is moeilijk éen verbruiksartlkel te be denken, dat niet in een van Dalmia's ondernemingen wordt vervaardigd of verkocht. Hij waakt als een vader over het welzijn van zijn duizenden, mis schien wel honderdduizenden employe s voor wie hij in de fabrieken clubs, bi bliotheken. gymnastiekzalen, studie zalen, theaters enz. heeft laten inrich ten. De door hem uitgewerkte plannen voor industriële ondernemingen zijn van het grootste belang gebleken voor- het millioenenvolk van India en Pakis tan. Hele model-steden zijn om zijn fabrieken gegroeid. Dalmia is multi-millionnair en hij stelt de macht van zijn gehele kapi taal, van al zijn ondernemingen, ban ken, kranten, firma's, maatschap pijen, concerns cn van zijn eigen energie ten dienste van zijn ideaal: „een wereldregering". 100 MILLIOEN HANDTEKENINGEN. Ter propagering van dit ideaal, tot het oprichten van „Wereldregering"- kantoren in New York en London, ter verzameling van 100 millioen handte keningen over de gehele aardbol, is Dalmia voor het eerst in zijn leven naar Europa en Amerika gereisd. Waar hij komt tracht hij de hoogste staatslieden bezieling bij te brengen voor zijn droom. Hij is er zo van bezeten, dat men niet behoeft te proberen hem an dere vragen voor te leggen. DALMIA SIDDERT VOOR DOUANE. Dalmia had gisteravond in Amster dam een persconferentie belegd om half acht.. Hij was er echter om 9 uur nog niet. Toen hij ten slotte arriveer de, zeide hij wat verbolgen: „Ik ben in New York geweest en in Londen, ik heb de halve wereld over- gereisd, maar nog nergens ben ik zo lang opgehouden door de douane als op Schiphol. Ik blijf in dit land nau welijks 12 uur en vertrek dan naar Rome, ik heb mijn koffers op het vliegveld achtergelaten, maar niet temin moesten er zoveel formalitei ten worden vervuld, dat ik VA uur by de douane heb moeten wachten alvorens ik naar Amsterdam kon komen. Ik sidder by de gedachte hoe lang ik wel zou hebben moeten'wach ten, als ik ook myn koffers nog had willen medencmen". EEN „VREDESPRIJS". Hij vertelde dan, dat hij 20 dagen in Amerika is geweest en thans een „vre desprijs" uitschrijft: drie achtereenvol gende jaren stelt hij 15.000 dollars be schikbaar voor diegene, die hetzij in de U.N O., hetzij als organisator, hetzij door zijn invloed op regeringen, de effi ciëntste inspanning toont voor de cfoor Dalmia voorgestelde wereldregering. Bovendien zal hij een prijs van 1.000 pond sterling (evenals de 15.000 dol lars In Indische valuta) schenken aan cte schrijver van het beste boek over dit onderwerp. De beslissing hierover legt hy in handen van twee speciaal voor dit doel te vormen comité's. Overeenkomst Rijnhavens goedgekeurd VOORLOPIG 3 MAANDEN GELDIG. De Britse en Amerikaanse gouver- neurs voor Duitsland hebben thans hun goedkeuring gehecht aan de over eenkomst tussen Belgiè en Nederland enerzijds en de Brits-Amerikaanse zone anderzijds over het wederzijds gebruik van de Belgische en Neder landse havens en over de gemeen schappelijke scheepvaart op de Rijn. Voortaan zullen Nederlandse en Bel gische schepen het reehl hebben voor handelsdoeleinden de Rijn en zijn zij rivieren te bevaren, gebruik te maken van de rivierhavens en zich te bedienen van de kanalen, die deze waterwegen onderling verbinden. Duitse sohepen zullen toegang hebben tot de waterwe gen. kanalen en havens van Nederland en België. De regeringen van Nederland en België en het bureau voor de in- en uitvoer van de drie Westelijke bezet tingszones zullen gezamenlijk onmiddel lijk een centraal bureau voor de Rijn- scheepvaart oprichten. De tot stand gekomen overeenkomst is celdig voor de duur van drie maan den, na afloop waarvan zij verlengd kan worden. In Nederland ruim 2 millioen bewoonde ruimten MET MEER DAN 9 MILLIOEN BEWONERS. Het Centraal Bureau voor de Statis tiek heeft enige definitieve uitkomsten van de woning- en gezinstelling van 31 Mei 1947 gepubliceerd. Deze uitkom sten betreffen alle provincies in het rijk. Voor wat Nederland betreft blijkt dat het aantal bewoonde wo ningen op de dag der telling 2.050.003 bedroeg. Voegt men daarbij andere bewoonde ruimten (36.195), dan komt men tot een algemeen totaal van 2.086.198. Onder de „andere bewoonde ruim ten" waren 16.179 hotels, 98.733 nood woningen en noodboerderyen, 7893 zomerhuizen en 39.793 andere nood- vcrblijven. Het aantal bewoners der 2.050.003 bewoonde woningen bedroeg 9.166.971. Telt men hierbij de bewoners der „an dere bewoonde ruimten" (162.598) dan komt men tot een algemeen totaal van 9 329.569. Dit cijfer geeft echter niet de totale bevolking van ons land, omdat in de woning- en gezinstelling de be volking in gestichten, c% schepen en in woonhuizen niet is opgenomen. HAARLEM ZAL MAANDAG TRAMLOOS ZIJN. Zondag het plechtige afscheid. De Haarlemse tram loopt op haar laatste wielen! Reeds zijn alle voor zieningen in de stad getroffen, om Maandag de bussen in te schakelen op de routes, die thans nog door de tram worden bereden. Zondag neemt Haar lem afscheid van zijn tram, de laatste rit van de stadslijnen gaat gepaard met enige plechtigheid. Zoals bekend heeft de vervanging van de tram door bussen veel voeten ln de aarde gehad, en wat betreft de lijn Haarlem-Leiden heef: zelfs de minister de knoop moe ten doorhakken. De N.Z.H. heeft voor de stad Haar lem en omgeving thans 7 buslijnen in gevoerd, die de stad van Noord naar Zuid en van Oost naar West met de grootst mogelijke frequentie zullen voorzien van vervoersmogelijkheid. Verschillende wijken, die tijdens de heerschappij van de tram geïsoleerd bleven zijn thans per bus bereikbaar en de routes bestrijken een veel groter gebied dan de tramlijnen. Man verdacht van moord op drie vrouwen AMSTERDAMSE POLITIE VRAAGT INLICHTINGEN. De Rotterdamse recherche heeft de zer dagen gearresteerd een 35-jarige schipper, P. A. G., die verdacht wordt in de loop van zes jaar drie vrouwen van het leven te hebben beroofd. In October 1942 heeft men op esn terrein aan de Waalhaven te Rotterdam het lijk gevonden van de echtgenote van deze schipper. Van G. werd toen gearresteerd, maar moest wegens gebrek aan bewijs weer vrij gelaten worden. In 1944 hertrouwde G. met M. J. van Meerten, een buffetjuffrouw te Amster dam. Deze is reeds sedert vermoedelijk Juni 1945 verdwenen. In verband hier mede is G. wederom gearresteerd en hij heeft thans bekend de moord in 1942 Rotterdams notaris verduisterde en pleegde valsheid in geschrifte BETROKKEN BIJ VER. „PARTICULIER INITIATIEF". Voor de Rotterdamse-rechtbank heeft terecht gestaan, verdacht van ver duistering en valsheid in geschrifte, de 59-j. notaris L. A. Beth te Rotter dam. Hij zou o.a. van 1945 tot 1948 verschillende geldsbedragen, die hij van cliënten onder zich had, te eigen bate hebben aangewend.. B. was ook betrokken geweest bij de Ver. „Particulier Initiatief", die naar zjj voorgaf op Curasao charitatief werk zou gaan verrichten en daarvoor in het begin van dit jaar f. 30.000 aan de viezen wist te verkrijgen. De bestuurs leden en ook B, werden echter door de gouverneur van Curasao uitgewezen. De Officier van Justitie, mr baron van Dedem, achtte verduistering en valsheid in geschrifte bewezen en eiste een gevangenisstraf van een jaar en drie maanden met aftrek van voorar rest. Uitspraak 11 November. TER-AARDE-BESTELLING SLACHTOFFERS-K.L.M.-RAMP. Gisteren zijn onder buitengewoon grote belangstelling ter-aarde-besteld de stoffelijke overschotten van de K.L.M.- stewardess Elsie Fey te Tilburg, gene- raal-majoor G. J. Sas (met militaire eer) en de heer H. F. van Tol te Wes- terveld, de drie leden der familie Fuld te Naarden, de boordwerktuigkundigen B. Timmer en J. I. Beukenkamp resp. te Assen en Amsterdam, de tweede te legrafist W. Bleuzé te Rotterdam en de stewards J. C. Mink en H. van Over- beek resp. te Den Haag en Breda. De heren ir Falkenhagen en Kam- minga, die namens de Rijksluchtvaart dienst naar Schotland zijn geweest om ieen voorlopig onderzoek in te stellen naar de oorzaak van de ramp, die het vliegtuig „Nijmegen" heeft getroffen, zijn thans teruggekeerd. Hun bevindingen worden neergelegd in een rapport, dat aan de Raad voor de Luchtvaart zal worden aangeboden. WAARSCHUWING AAN WINKELIERS! De prijzencontröledienst is van plan zeer streng op te treden tegen winke liers, die hun voorraad suiker vast houden tot de prijsverhoging wordt toegestaan. BIJEENKOMST NATIONALE VROUWENRAAD. Nieuw dagelyks bestuur gekozen. In het Beursgebouw te Rotterdam is gistermorgen onder grote belangstel ling het 50-jarig bestaan van de Na tionale Vrouwenraad van Nederland, herdacht. De presidente mej. A. C. Schippers, sprak het welkomstwoord, waarna de waarnemend presidente van de plaat selijke raad, mevr. M. C. Doorman— Kielstra, het officiële openingswoord sprak. Mej. A. C. Schippers hield hierna haar openingsrede, waarin zij het ont staan van de Nationale Vrouwenraad te hebben gepleegd. Omtrent het ver- na de tentoonstelling van Vrouwen- dwynen van de tweede vrouw (M. J. arbeid in 1898. memoreerde. Zy besloot van Meerten) heeft hij tot nog toe geen i met een huidebetoging aan Prinses verklaring willen afleggen. In verband I Wilhelmina en Koningin Juliana, wel- hiermede verzoekt de politie te Amster- ke hulde werd vastgelegd in twee tel-a- tiam allen, die over deze vrouw inlich- grammen. tingen kunnen verstrekken, hiervan me- Vervolgens werden' o.a. commissies dedeling te doen aan het hoofdbureau, t benoemd en jaarverslagen voorgelezen. Tevens legt de politie verband tussen deze man en een tot nog toe onopge helderde moord, welke gepleegd is op de avond van 13 Mei 1945. Op die avond werd namelijk in de omgeving van de Fordfabrieken te Amsterdam het lijk gevonden van een 30- tot 35-jarige vrouw, die door een nekschot cm het leven was gekomen. De politie deelde mee. dat de man waarschijnlijk niet geheel toerekenbaar is. WEER WILDE ZWIJNEN! De laatste dagen doen in Noord-Bra bant de wilde zwijnen weer van zich spreken. Te Loonopzand werd er een ge vangen en in de Drunense duinen werd een tweetal volwassen exemplaren ge signaleerd. 's Middags voerden vele spreeksters het woord, ieder het terrein belich tend, waarop zij zelf werkzaam waren. Esn nieuw dagelijks bestuur werd gekozen, waarna een receptie ten stadhuize plaats vond. PRIJSVERLAGING VOOR ELECTROTECHNISCHE WERKZAAMHEDEN. Op 5 November a.s. treedt een prijzen- beschikking in werking, waarin de mar ges op materiaal en de opslagpercenta ges op de uurlonen, welke de installa teurs in rekening mogen brengen, nader v/orden geregeld. De regeling komt neer op een niet onbelangrijke verlaging, dit zal vooral ook bij de kosten voor nieuwbouw tot uiting komen. WEGVERKEERSDAG DER K.N.A.C. Instelling „Groot diploma voor automobielbestuurders. In „Diligentia" te Den Haag werd de 6de wegverkeersdag van de K.N.A.C. door mr J. R. H. van Schaik geopend. De K.N.A.C.-voorzitter, jhr Smits van Oyen, deelde o.m. mede. dat de K.NA.C ten behoeve van de verkeersveiligheid plannen uitwerkt voor het instellen van een „groot diploma voor automobielbe stuurders", waarvan de bedoeling is nog meer belangstelling bij automobilisten te wekken voor juister en veiliger rij den. In het voorjaar van 1949 zal een auto-technische dag gehouden worden. Een volgende wegverkeersdag zal ten dele gewijd zijn aan de zware lasten, die op het wegverkeer drukken en aan het vraagstuk, waarom aan het ver keer, dat een zo voorname factor voor de welvaartsverhoging blijkt te zijn. zo vele vrijwel onoverkomelijke moeilijk heden in de weg worden gelegd. De majoor van de generale staf B. Koning sprak dan over „Het belang van de motorisering voor een modern leger". Vervolgens hield de advocaat-gene raal bij het Gerechtshof te Den Haag, mr D. J. van Gilse, een referaat over het „Verkeersrecht en de verkeers- rechtspraak". Ook werden voordrachten gehouden over de lawaaibestrijding, de gladheids best rij ding en het sneeuwruimen en over het „Rijdend telefoneren". Com missaris L A. A Cohen, chef van de Amsterdamse verkeerspolitie, verduide lijkte de slagzin „Zwijgend verkeer is veilig verkeer". ,De hoofdingenieur van Waterstaat ir A E. J. Nap. gaf een beschrijving van dé thans gebruikte en te beproeven middelen tot. het bestrijden van glad heid en het ruimen van sneeuw. Ir J L. van Soest, hoofdingenieur- directeur van het Physisch Laborato rium van de Rijksverdedigingsorganisa tie T.N.O., voorzitter van de verkeers- communicatiecommissie. gaf een over zicht van de in Nederland bereikte re sultaten op dit gebied. TEKEN DES TIJDS! (Speciale berichtgeving). Een mstaalwarenfabriek te 's Grave- land vroeg per advertentie circa 40 thuiswerkers. Hst resultaat was ver heugend en bedroevend tegelijkertijd. Nauwelijks was de krant verschenen, of de woning en het kantoor van ae fabrikant werden als het ware bele gerd. Niet minder dan 1400 gegadigden meldden zich, en de aanmeldingen gaan nog steeds door. In plaats van 40 nam de man er ruim 80 aan. De gega digden waren vrijwel alle afkomstig uit Hilversum en Bussum. Een teken des tijds. deze 1400 aanmeldingen, die bijverdienstén zoeken om het huishoud budget, dat juist weer zwaardere lasten in het vooruitzicht kreeg gesteld, wat te verlichten l AANVULLING NEDERLANDS ZWEEDS HANDELSVERDRAG. Belangrijke toenemirig der export- contingenten. Tussen een Nederlandse en een Zweedse delegatie zijn onderhandelin gen gevoerd inzake de uitbreiding van het bestaande handelsverdrag tussen Ne derland en Zweden. Thans is overeenstemmine bereikt. De Nederlandse export-cont:ngenten zijn met circa 13 millioen kronen vergroot, terwijl de invoer-contingenten uit Zwe den met 20 millioen kronen zijn toege nomen. De leveringen van Zweden omvatten o.a. ijzererts, gezaagd hout, kraftpap!er, cellulose voor de kunstzijde industrie, half afgewerkte ijzer- en staalproducten, machines, enz. Nederland en de O. G. zullen o.a. le veren coprakoeken, diverse plantaard'ge oliën, copra, cokes, oliën en vetten, gly cerine. essences en etherische oliën, li noleum, diverse chemicaliën, rubber, ge breide artikelen, visnetten enz. BIJEENKOMST EERSTE KAMER. De Eerste Kamer vergaderde gisteren ter behandeling van een agenda van negen punten, die geen aanleiding ga ven tot discussies. Terstond na goedkeuring dezer pun ten ging het Huis in de afdelingen ter onderzoek van het ontwerp-Noodwet Indonesië. Met de val van Patjitan, Pati en Koedoes is de herovering van de door de communisten bezette gebieden in de Republiek door de Republikeinse troepen ogenschijnlijk voltooid, doch gebleken is, dat in dit conflict de communisten openlijke gevechten op grote schaal zoveel mogelijk hebben vermeden en thans tot een guerilla- oorlog zijn overgegaan, aldus meldt de dienst Legercontacten. Voorts Is aan beide zijden op het ogen blik een zekere stri.1 densmoeheid inge treden. welke mede wordt verorzaakt door gebrek aan verbindings- en trans- oortmiddelen en uitputting der voorra den. De indeling in drie militaire ressorten door de aanstelling van militaire gou verneurs (voor Oost Java de kolonel Soengkono. voor Midden Java Gatot Soebroto en voor de Westelijke gebieden Bambang Soegeng) heeft nieuwe machts verhoudingen'' in het leven geroepen. Bij de afbakening van de grenzen der ressorten ziin reeds wriivineen opgetre den. o.a. ten aanzien van Patjitan. De republikeinse legerle'ding heeft ge tracht in deze controverse bemiddeling te verlenen door een „status quo-lijn" voor de residentie Madloen vast te stel len Over de situatie in de verschillende residenties in de Republiek deelt Le gercontacten o.a. mede. dat uit ver horen van krijgsgevangenen in de re sidentie Kedoe is gebleken, dat de meeste rebellen aan de opstand heb ben deelgenomen, omdat zij ontevre den waren over het beleid van de hui dige republikeinse regering. In het eouvernement Djokjakarta heb ben de Republikeinse troepen het heft in handen. Overal heerst echter politieke onrust In het gebied ten ZO. van Djokja m.n. in de omgeving van Wonosari. hou den zich verschillende communistische guerillastriiders op. In het gouverne ment Soerakarta staan tegenover de Si- Üwangi-divisies en het bataljon Oemar zeven vijandelijke guerilla-compagnieèn. De plaatselijke commandant van Poer- wadi heeft onverwijld de steun verzocht m nieuwe troepen, aangezien hij de •'•'tie precair acht. De communisten, die zich hebben te- rn^Tctrnkken In gebieden, dicht bij <3° status quo-LUn gelegen, worden op minstens 2000 man geschat. In de re sidentie Rembang is de toestand zeer verward. De Republikeinen hebben practisch alle grote plaatsen in han den, maar in de omgeving houden zich overal opstandige troepen schuil. Een hoofdmacht van de communisten lan 409 man, gewapend met mitrailleurs mortieren en granaatwerpers, houdt zich schuil in het Noordelijke Kalk steengebergte. met als hoofdkwartier Bedinging, 25 km ten Z.W. van Rem bang. In de Regentschappen Ponorogo en Patjitan is de veiligheid nog niet terug gekeerd. Hervatting der onderhandelingen begin November? GEHEIME BESPREKINGEN IN DEN HAAG. - De Republikeinse minister van Voor lichting, Moh. Roem, heeft verklaard, dat de politieke onderhandelingen waarschijnlijk begin November hervat zullen worden. Hy voegde hieraan toe: Wat ook 't resultaat moge zyn, „het zal onherroepelijk zyn." DE VOORSTELLEN VAN COCHRAN. David Anderson schrijft in de „New York Times" dat te Den Haag „onder grote geheimhouding besprekingen zyn gevoerd" over de voorstellen van Cochran, die, altlus Anderson, verle den maand te Washington ep verle den weck te Parijs door minister Marshall in een onderhoud met mi nister Stikker ondersteund werden. Volgens Anderson bevestigt men te 's-Gravenhage, dat de voornaamste punten van Cochran's voorstellen de volgende zijn: 1. De Republiek zal de bestaande bui tenlandse betrekkingen in het kader van de V.S. van Indonesië mogen behouden. 2. Alle militaire eenheden, w.o. 12.000 Nederlandse en ongeveer 50.000 Repu blikeinse manschappen zullen onder ge zag van de Indonesische Federatie ko men. 3. De schuld van Indonesië aan Ne derland. die na 1942 gemaakt is, zal worden vereffend. 4. Een nieuwe ontwerpovereenkomst, waarin de verhouding tussen het hoofd van de Indonesische federatie en de hoge vertegenwoordiger van de kroon wordt omschreven, zal worden aan vaard. 5. Zo spoedig mogelijk zullen verkie zingen genouaen worden om zekerheid te versohaffen oVer de grenzen der ver schillende gebieden. HULP VOOR 40.000 KINDEREN. Binnenkort zal de hulpverlening door het internationale kinder-nood-fonds der Ver. Naties aan het ondervoede zieke kind in Indonesië een aanvang nemen, aldus wordt van bevoegde zijde meegedeeld. Zij zal zich in het Federale gebied van Indonesië kunffen uitstrek ken tot 40.000 kinderen gedurende een jaar of 80.000 kinderen gedurende een half jaar. Elk kind zal per dag 50 gram melkpoeder en 3 cc levertraan ontvan gen: het overblijvende deel van de be schikbare 500.000 dollar zal worden be steed- voor de aankoop van ca 800 kg salvarsan of mapharseen ter bestrijding van framboesia, voor de aanschaffing van medicijnen tegen wormziekten en scabies, en voor de opleiding van vijf tien voed ingsspecialisten De vooroereidingen voor de uitvoerlrtg «van dit hulpprogramma verkeren in een ver gevorderd stadium. SJAHRIR'S PARTIJ IN DIE VAN HATTA Sjahrir, leider van de Socialistische partij, die zich indertijd afscheidde van de socialistische partij van Sjarlfoeddin, toen deze toetrad tot het F.D.R. (linkse volksfront), vertrok hedenmorgen uit Batavia naar Djokja. Volgens Antara was het doel van zijn reis het opnemen van contact met de Republikeinse regering. Onbevestigde berichten spreken van de mogelijkheid, dat de partij van Sjahrir zal worden opgenomen in de regering-Hatta. VERTRAGING RAPPORT C.v.G.D. De indiening van het rapport van de C.v.G.D aan de Veiligheidsraad is ver traagd. aldus verklaarde een woordvoer der van de commissie. Deze vertraging zal pngeveer 2 4 3 weken duren. Alsdan zullen in het rapport hopelijk medede lingen gedaan kunnen worden betref fende een hervatting der onderhande lingen. PARLEMENT VAN PASOENDAN BESPRAK BANDOENG-RESOLUTIE. Het parlement van Pasoendan is bij een geweest ter bespreking van de Ban doeng-resolutie, waarbij de premier, Aóil Pperadiredja, een uiteenzetting gaf. Ook Irma Bozzi-Lucca stelde teleur Mogen wij bij de inzet van het nieu we seizoen nu eens ..cru" zeggen, wat vroeger reeds zoctsappiger opgemerkt werd? Zolang de bestuurderen van het Re sidentie-orkest het niet noodzakelijk vinden, voor ieder concert minstens één nieuw nummer in te studeren, zullen alle actie's ten bate van het orkest, de nu neg ledige plaatsen in de zaal onder geen beding vullen Wy veelden ons voor de pauze met een pruik op zitten in de achterste Achterhoek. Eerst daarna kwam er meer bezieling, hoewel 't ook toen nog soms mceizaam ging. Welk een waarheid ligt er toch in 't gezegde: „Vreemde ogen dwingen". Want we herinneren ons duidelijk, hoe enthousiast wij bijv. konden getui gen over de prestaties van het orkest, toen een Paul Kleeki het heft in han den had! Het kan de volle maat en kracht van zijn kunnen geven, wanneer het echte feu sacré er vaardig over wordt, wan neer 't wilMaar helaas, het wil niet altijd. Het spijt ons, ditmaal zo critisch te moeten getuigen. Wie door de jaren onze beschouwingen over het Residen tie-orkest volgde, weet, hoe na 't ons aan het hart ligt. Maar wat gezegd moet, dient gezegd. Tijd of geen tijd: gestudeerd moet er worden, mijne heren, wilt ge U hand haven. Een uitgebreid orkest-litteratuur-v eld ligt. braak, cm ontgonnen te worden. Profiteer er van! De onder leiding van Jan Out uit gevoerde werken, waren te bekend, dan dat wij er commentaar op behoeden t# geven. Een precieus vertolkte Alceste-ouver- ture van de grote reformator Gluck, Handei's pompeuss dan wel galants „Watermusic" van 1715, waarin het ko per soms duchtig struikelde. Franck's wonderbaarlijk „Psyche", waar inder daad bewogenheid 'ontstond, hoewel het „Psyche et Eros" gerust neg meer bran dende gloed verdragen kan en Tsjai- kowsky's ouverture-fantasie „Romeo et Juliette", die ook geladenheid en span ning bevatte, van nature overigens aan deze muziek inhaerent, hoe zou het dus anders kunnen? tot slot. De zangsoliste, de Italiaanse sopraan Irma Bozii Lucca, tweede prij9winnares van 't zangconccurs Sc'neveningen 1948, zong aria's van Caccini en Mozart. Wij hoorden haar deze zomer niet, maar begrepen onmiddellijk dat aan een Maria de Los Angelos die wij wél hoorden de eerste prijs werd toe gekend. Wel beschikt deze soliste over een superieure bei-canto techniek, heeft in nerlijke ouituur en zuiver stijlgevoel, maar haar tamelijk zwakke sopraan bezit 'n kleine omvang, waarbij slechts het hogere register het begrijpelijk maakt, dat zij zo opgevallen is. Maar die enkele tonen zijn dan ook werkelijk hemels! Hetgeen daaronder ligt, Is vrij klank en krachtloos. 't Kan natuurlijk zijn, dat zij onder een indispositie leed, maar wij moeten op de resultaten van gisteren afgaan. En die waren weinig overtuigend, ook door de ontwijfelbare matheid, die van haar zang leek uit te gaan. De sympathieke indruk, die zij wist te vestigen, is onvoldoende om de repu tatie te rechtvaardigen. Alles te zamen dus een weinig be vredigend begin, hoewel het auditorium zich zeer dankbaar betoonde. SCHEEPSBERICHTEN. ALCHIBA, R'dam—Calcutta, 29/10 te Bombay: ALCOR, 28/10 van Pernambuco naar Bahla; ALGORAB. LondenPerz. Golf. 29/10 te Genua; AMSTELVEEN. R'damNew Orleans, pass. 28/10 8 uur Ouessant; CISTULA (T) 28/10 van Plad- Joe te Singapore; CLEODORA (T), 28/10 van Singapore naar Mirl; ERINNA (T), 28/10 van Singapore te Mirl; JOH. VAN OLDENBARNEVELT, 28/10 van Semarang naar Batavia; LEUVEKERK. Calcutta— R'dam. 28/10 van Aden; MAASKERK, A'damWest Afrika, 28/10 van Free town; MARIEKERK. R'damJapan, 28/ 10 van Manilla; MODJOKERTO. Belawan R'dam, 28/10 van Sabang; NIGER- STROOM, DakarPlymouth, pass. 28/10 Las Palmas; PR. JOH WILLEM FRISO. MontrealR'dam. 28/10 640 ml.jl West v. d. ScllLies; RIDDERKERK. Rotterdam— Australië, 29/10 te Bombay; SAMARIA, 28/10 van Nantes naar Dakar en Kona- kry; SIBAJAK, R'damJava, pass. '29/10 3 uur Flnlsterre. SLAMAT. R'dam Java. 29/10 te Port Swettenham; SLO- TERDIJK, New YorkJava. 29/10 te Aden; TAWALI. A'damJava, pass, 28/10 St. V intent; TERNATE, JavaR'dam pass. 28/10 Guardaful, AMSTELDIJK, 29/ 10 van New York te Montreal verwacht, BLOEMFONTEIN A'dam—Kaapstad. 28/ 10 van Las Palmas; KOTA AGOENG. Rot terdamMarseille, pass. 28/10 23 uur Gibraltar; POLYDORUS. JavaA'dam, 28/10 van Colombo; STUYVESANT, 28/ 10 van Azoren naar Plymouth; VAN RIEMSDIJK A'damJava. 28/10 te Pe- nang; ALGENIB, R'damBuenos Aires, 27/10 te Paranagua; AMSTELKERK 28/ 10 van Amsterdam naar Buenos Aires; AXELDIJK, 29/10 van Alexandria te Ha lifax verw.. BEVERWIJK. 30/10 v. Dan zig te A'dam verw.; BUYS BALLOT, 30/ 10 van Baltimore te R'dam verwacht; COTTICA, 29, 10 van Madeira te Barba dos verw.; CONGOSTROOM. 29/10 van Hamburg naar A'dam; DUIVENDIJK, 28/ 10 van Viotorla naar Vancouver; EDAM, 29/10 van New York te R'dam; ESSO AMSTERDAM, 28/10 van Aruba naar R'dam; KELBERGEN, 29/10 van Savona naar Sfax; LOOSDRECHT, R'clamCal cutta, pass. 29/10 Perlm; LUTTERKERK, 29/10 van Sfcez tc DJeddah; PRINS WIL LEM IV MontrealAntwerpen, pass. '28/ 10 Bell Isle;- STREEP 'KERKR'dam— Calcutta. 28/10 te Antwerpen. MARKTBERICHTEN LEIDEN, 29 Oct. Veemarkt. Aangevoerd 21 fokstieren; 10 slachtdieren; 57 kalf- en melkkoeien 450825, vlug; 207 varekoelen e.a. 350500, mat; 550 vette koelen, 49 pinken 275400, tam; 89 graskalveren 100180, mat; 40 nuchtere slachtkalveren; 418 vette schapen; 70 weldeschapen 7090, t .vlug; 1 zeug; 33 mestvarkens 5070, t. vlug; 498 biggen 3550, t. vlug; 7 paar den; 2 veulens; 22 bokken en gelten 15 50 mat. LEIDEN, 29 Oct. Kaasmarkt. Aangevoerd 87 partijen. 81 partijen Goudse kaas; zware 173; le soort 168170; 2e soort 164167; 6 partijen Leidse kaas; le soort 164165 per 100 kilo. Handel flauw UMUIDEN, 28 Oct. Besommingen: Stoomtrawlers: IJm. 85 f. 22,370; IJm. 37 met f. 16.000. MotorloggersKW 167 f.3100; KW 107 f.3540. Kustvlssers: PU 63 f.3720; IJm. 230 f.1550, IJm. 11 f. 820; IJm. 249 f. 440; IJm. 226 f. 120; IJm. 213 f.600, IJm. 210 f.1020; IJm. 318 f. 400; IJm. 5 f- 740, HD 213 f. 920, IJm. 80 f.780; IJm. 25 f.2050; VO 9 f. 890; VO 60 f. 675; UK 69 f. 230; UK 69 f.970; UK 4 f.490; UK 90 f.390; UK 31 f.740; UK 119 f 200. Aanvoer: 3570 kisten, waarvan 2626 kisten verse haring. Harlngberlcht 27/10: KW 18 35 kantjes volle haring en 587 kantjes steurharlnst; KW 22 500 k. steurharlng; VL 167. 132 kantjes volle haring, 613 steurharnng en 100 kisten verse haring. IJMUIDEN, 29 Oct. 1 stoomtrawler met f. 35,960- IJm 49 met f. 19.100; IJm 20 met f. 23.000; motorloggers KW 168 met f. 900Ó; en Ro 9 meet f. 6560, en de kust vlssers IJm 249 met f.400; IJm 213 met f 200, IJm 212 f.480, IJm 240 f.200, IJm 229 f. 1970; Uk 80 1 .500, Uk 86 f. 460, Uk 16 f. 300, Uk 125 f. 425, Uk 36 f. 130; Uk 4 f.300; Uk 62 f.290. Uk 234 f.UOO, Uk 243 f.1170; Uk 59 f.520. Uk 19 f. 680, Uk 161 f.740; Uk ,176 f.480; Vld 60 f.170; Vld 9 f.370. HD 18 f 1360; Eh 20 f. 610. Aanvoer 6900 kisten, waarvan 3200 kisten verse haring. Van de haringvisserij de KW 168 met 57 kantjes volle en 600 kisten verse, en KW 163 met 648 k. steur. KATWIJK AAN ZEE. 29 Oct. Vangst- bericht van hedenmorgen: KW 86 50 k. uit 30 netten; KW 83 60 k. uit halve vleet; KW 38 40 k. Idem; KW 39 50 k. idem; KW 29 70 k. Idem; KW 147 20 k. Idem; KW 25 30 k. idem; KW 23 17 k. Idem; KW 4 30 k. idem; KW 5 50 k. idem; KW 9 30 k. Idem: KW 54 30 k Idem; KW 227 26 k. Idem; KW 44 40 k. Idem; KW 42 30 k. idem; KW 127 35 k idem; KW 175 35 k. Idem; KW 45 100 k. idem; KW 50 60 k. idem; IJM 35 60 k. Idem; KW 170 1 k. Idem; KW 97 70 k. Idem. KW 159 85 k. Idem (thulsstomend)KW, 129 50 k. Idem; KW 122 10 k. Idem: KW 56 1 k. Idem; KW 19 50 k. Idem; KW 16 60 k Idem; KW 70 30 k. Idem; KW 79 12 k. Idem; KW 29 50 k uit 75 netten; KW 138 5 k uit 20 netten; KW 14 10 k uit 10 netten; KW 140 110 k KW 15 nog niet gehaald (gisteren 400 k); KW 85 40 k.; KW 130 15 k.; KW 65 10 k. uit 10 netten (gisteren 50); KW 37 140 k. nog 10 netten halen (thulsstomend); KW 123 30 k KW 124 50 k.; KW 68 45 k.; KW 161 SCHEVENINGEN. 29 Oct. Besommingen SCH 80 met f. 140, SCH 67 met f 200," SL 16 met f.210; SL 8 met f.200; SL 49 met f.450; VE 10 met f. 120; VE 24 met f. 130; TH 42 met f.70; TH 47 met f.230; OD 9 met f. 360; OD 6 met f. 620; BH 5 met f 370: BH 4 met f. 700; IJM 343 met f. 200; KW 215 met f 400; UK 105 met f. 500; YE 93 met f.450; ARM 14 met f.370. Ingezonden Mededeling Aanvang NIEUWE CURSUS onder bevoegde deskundige leiding. Leeftijd der leerlingen min, 18 jaar. Spoedige aanmelding noodzakelijk. PLANTSOEN 65 TELEFOON 26558 „Paisa" EEN AANGRIJPENDE FILM OVER ITALIË's BEVRIJDING. De Italiaanse filmindustrie heeft na de oorlog een opmerkelijke vlucht geno men. Waarschijnlijk is dit niet alleen te danken aan het naar voren komen van enige meesters der regie, die meer dan elders buiten de studio in de werkelijke wereld hun films vervaardigen, ook de tragische conflicten, die zich in de loop der laatste jaren in Italië hebben ont wikkeld en toestanden hebben gescha- oen, waarvan slechts enkele buiten staanders de ellende beseffen, hebben medegewerkt de uiterste realistische stijl van de nieuwe Italiaanse film te ver wezenlijken. De film „Paisa" van Roberto Rossel- lini, waarvan gisteravond de Leidse pre mière in Casino plaats vond voor leden van K. en O bevestigde andermaal deze gedachte. Zij brengt zes los van elkaar staande episoden van de bevrijding van Italië ln zo realistische en harde beel den op het doek. dat men na het zien ln zijn oordeel aarzelt tussen bewonde ring voor het filmische kunnen van re- isseur en cameraman, ontzetting over de ellende, die de afgelopen oorlog over Italië heeft gebracht, enafkeu ring van een te sterke stimulans tot handhaving van de haatgevoelens, die gedurende deze oorlog onvermijdelijk zijn ontstaan. Wij willen hier niet in détails treden voor wat betreft de zes .korte verhalen", die de film ons vertelt, doch daaruit slechts noemen de vierde en vijfde epi sode, de kloosterscene in Noord-Ital.ë en de wanhopige strijd van een groepje geallieerden en partisanen in het mon- dingsgebied van de Po tegen de terug trekkende Duitsers. Deze beide scènes, die in karakter diametraal tegenover el kaar staan, geven een aangrijpende cli max, die tekortkomingen van eerdere episoden verre overschaduwt. Wat in deze film vooral spreekt, is. de eerlijkheid waarmede de morele ont aarding van een groot deel van de Ita liaanse jeugd, de ..opgeschoten" jeugd incluis, aan de kaak wordt gesteld. Tel kens vinden wij nieuwe ontmoetingen tussen geallieerde bevrijdingslegers en bevolking, en telkenmale spreekt de ^eestelilke ontwrichting van de Itali aanse maatschappij in andere vorm. Een groot aandeel van de waardering, die wij voor deze film koesteren, in zuiver filmisch opzicht dient zich te richten tot de cameraman Otello Mar- telli. die door de* gehele film heen van biirondere capaciteitey blijk geeft. Met /dat alles blijft de vraag, of het gerechtvaardigd is, de in oorlog ge groeide tegenstellingen en geslagen won den zo scherp te accentueren, en zelfs nieuw voedsel te geven. BOUWPLAN VAN f. 3 MILLIOEN. De bouw van dertig bouwblokken om vattende 287 arbeiderswoningen, 7 win kelhuizen. 270 schuurtjes, een rijwiel- herstelplaats en diverse tuinafscheidin- gen en deel uitmakende van het uit breidingsplan-Noord, is opgedragen aan de firma M. van der Bent en Zonen te Wassenaar voor de somma van f 2 974.467.Het werk wordt in op dracht van de Woningbouwver. „De Eendracht" ui (gevoerd onder leiding van het architectenbureau ir. Bern. Buurman en ir M, P. Schutte. ACADEMISCHE EXAMENS. Geslaagd voor het doctoraal examen Nederlands Recht;' de heren R. Veltman Fruin (Amsterdam) en L. H. van der Bilt (Rotterdam); candidaatsexamen Nederlands Recht: de dames E. G. Dilg (Amsterdam); D. de Kroes (Rijswijk), W. G. Boender (Den Haag); J. F. Smits (Bloemendaal) en C. S. G. ten Bokkel (Haarlem) en de heren A F. de Savornin- Lohman (Santpoort); H. J. Druyff (Wassenaar), J. G. Rietkerk (Leiden)W. F. Zeverijn (Amsterdam) en E. D. Baïz (Den Haag). De dames J. J. van Doorn èn If. Brouwer alhier slaagden te 's-Graven- hage voor de akte Huishoudkund® (ftkte V).

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1948 | | pagina 2